"Đánh giá lại" Hoàng Cao Khải

Cá nhân tớ thấy Hoàng Cao Khải đáng là một nhân vật kỳ lạ của lịch sử - HCK có những nét kỳ dị tương tự như nhân vật Hoà Thân của lịch sử triều Mãn Thanh.
HCK theo giặc Pháp - Okie, cái án đấy khỏi phải bàn.
Nhưng nếu HCK theo Pháp để giảm thiểu cái tác động bất lợi cho dân tộc từ phía thực dân thì theo tớ còn có ích hơn gấp vạn lần mũ ni che tai như cụ Nguyễn Khuyến hay bác Tú Xương nhà mình!
Cụ Phan có con đường riêng (cũng ko hay lắm đâu nhá), Cụ Nguyễn Ái Quốc có con đường riêng, cụ Trần Trọng Kim cũng vậy - Các cụ ấy trung nhau ở điểm là tìm cách giải phóng dân tộc - trong thời gian các cụ tìm thì cũng phải có ai đó chi chỉ giảm thiểu thiệt hại ở nhà chứ!!!!
Các báo cáo của Phòng Nhì Pháp về HCK phản ánh chuyện đó - những thoả thuận ngầm giữa HCK và Hoàng Hoa Thám cũng vậy, rồi nhưng công việc từ thiện và mở mang dân trí của HCK cũng là đáng suy ngẫm chứ.
Công tội cũng nên cân nhắc chút xíu - người đã khuất rồi thì mình công bằng và rộng lượng mà đánh giá. Nói người ta xấu ở điểm này thì cũng công bằng mà tìm cho người ta xem còn điểm tốt nào ko. Tớ toàn tìm điểm tốt cho người ta thui - vì cái đấy khó hơn, chứ xấu thì tìm dễ lắm!
Tớ mê sử - nhưng hiếm thấy ai là kẻ toàn tốt hay toàn xấu cả - đặc biệt là trong chính trị - tuyệt đối tốt thì được phong làm Thánh (như Trần Hưng Đạo vv....), tuyệt đối xấu thì làm quỷ , mà tớ thấy mỗi có bác Giuđa - ấy vậy mà đầu năm 2007 lại có vấn đề xét lại vai trò của Giu đa khi người ta tìm thấy bản kinh thánh của Giu đa ( tớ ko tranh luận cái này đâu nhá - khỏi bụp tớ ) Đặc biệt những người có tài trí học thức như Hoàng Cao Khải, Phan Thanh Giản, Trần Trọng Kim..., hay cả như Ngô Đình Nhu ( tớ lại ăn chửi cho mà xem ) đều có các luồng tư duy rất đặc biệt - rất riêng mà ta ko ở trong bối cảnh lịch sử thì ko thể phán xét công bằng được.
Túm lại - HCK theo giặc Pháp là... đíu được - dưng mờ HCK cũng..được Nói như Đặng Tiểu Bình đánh giá vai trò của Mao chổi xể là : Mao chủ tịch tội có 3 thứ, nhưng công có 7 thứ, vẫn đáng tôn vinh - hihi, thì ở đây chắc tỷ lệ là 6/4

Hết sử gia Tsuboi lại đến sử gia Chương Thâu tìm cách giảm nhẹ cho các quan lại theo Pháp đàn áp các cuộc khởi nghĩa. Có lẽ đây nằm trong trào lưu xét lại những nhân vật lịch sử từ Hồ Quý Ly, Mạc Đăng Dung... cho đến Hoàng Cao Khải phổ biến ở nước Việt từ thời 9x đến nay.
Tôi nghĩ phải tách hai vấn đề ra khi nhìn nhận về một người
1. Con người phi chính trị: Cái này thì Hoàng Cao Khải hoàn toàn tốt đẹp. Ông ta biên soạn Việt sử yếu, Việt sử kinh... Nhưng cái này thì ai cũng làm được. Sách của Hitler vẫn được xuất bản ở Đức để nghiên cứu trong khi Hitler có tốt đẹp không? Thậm chí tôi đánh giá cao công trình này và các công trình khác của ông ta nhưng con người này không thể thay thế con người chính trị của ông ta được.
2. Con người chính trị: Dù có thêm tình tiết mới, những tình tiết có thể gọi là giảm nhẹ nhưng điều đó không thể xoá bỏ Hoàng Cao Khải rốt cuộc vẫn là một viên quan phục dịch nước Pháp tận tuỵ nhất. Có nhiều viên quan như vậy, thậm chí hàng đại thần bị áp đảo bởi sự thống trị của Pháp.. nhưng phần lớn chỉ cộng tác "đôi chút" với Pháp mà thôi và điều này là thông cảm được, nhưng cụ Khải này, cũng như cụ NT Hợp, Lê Thân, NH Độ thì đã "hợp tác toàn diện, hướng đến tương lai" nô lệ dài hơn với Pháp quốc.
Sử gia Chương Thâu đã từng biên soạn cuốn Phan Bội Châu toàn tập chắc hẳn rõ điều này? Nếu có đánh giá lại thì chỉ là đánh giá lại con người khoa học của HCK thôi chứ con người chính trị thì vẫn không thể đánh giá lại được theo hướng "có tinh thần dân tộc" (ai là người Việt Nam mà chả có tinh thần dân tộc... nhưng yêu nước thì lại là chuyện khác và là chuyện quan trọng nhất thì liệu ai có được)
Nếu quả có "tinh thần dân tộc" thì chúng ta có thể tự hỏi tinh thần dân tộc đó được định nghĩa là gì. Phải chăng đó là tay thì viết sách yêu nước, nhưng bên ngoài lại tiến hành đàn áp tàn bạo. Nếu thế thì ai cũng có thể có tinh thần dân tộc được cả.
Xem xét lại các tình tiết mới phát hiện chứng tỏ "tinh thần dân tộc" của ông HCK này tôi không thấy có gì mới, hay đột phá để khiến có thể thay đổi suy nghĩ về những "hành động" của ông. Những việc như mật thám Pháp nghi ngờ thì đó là việc bình thường vì đó là nhiệm vụ của họ, chả có gì đáng nói. PX Ẩn giả làm điệp viên cho Mỹ mà vẫn bị Mỹ nghi ngờ đó thôi. Một vài lời của cụ Phan Châu Trinh không nói lên được điều gì, huống hồ đó là nói về con người khoa học của Hoàng Cao Khải (giống con người nghệ sĩ của Tự Đức thì các nhà văn rất hâm mộ vì thơ ông cũng có chất lượng)
"Tinh thần dân tộc" thì có lẽ hỏi người Việt Nam nào từ lãnh tụ cho đến **** ai cũng sẽ nói là có tinh thần dân tộc và yêu nước nhưng thực ra thì mấy ai có được bằng hành động của mình. Và chỉ qua hành động thực sự mới đánh giá được một con người chứ lời nói hay sách viết thì ai chả nói nói hay viết sách được.
Hi vọng ông Chương Thâu không vì con người khoa học tài năng và không dùng con người khoa học tài năng này để thay thế cho con người chính trị-xã hội vốn đầy tai tiếng của cụ Khải này, nếu không nó sẽ là một tiền lệ nguy hiểm từ nay về sau.