Đạo diễn Thiện Đỗ “bật mí” hậu trường phim Tiền Chùa

PNO - Chín năm làm việc ở quê nhà, đến năm 2009 Thiện Đỗ một lần nữa khăn gói ra đi vì lý do gia đình để rồi bốn năm sau anh trở lại và trình làng bộ phim truyện dài đầu tay: Tiền chùa, sẽ ra rạp từ ngày 18/10.


Thiện Đỗ đang chỉ đạo diễn xuất cho diễn viên Vân Trang, Lều Phương Anh

Rời VN sang Mỹ năm 1975, sau 25 năm trời sống ở xứ người, đạo diễn Thiện Đỗ (tên thật là Đỗ Chí Thiện) khăn gói về lại VN để theo đuổi niềm đam mê: làm phim.

*Đang có công ăn việc làm ổn định ở Mỹ, anh lại bỏ hết để về VN, rồi gần chục năm sau anh lại bỏ hết việc ở đây để trở lại Mỹ. Lý do của những chuyến ra đi-trở về ấy là gì?

- Tôi sinh ra ở Đà Lạt,15 tuổi thì sang Mỹ định cư. Sau khi tốt nghiệp ngành thiết kế đồ họa ở đại học San Jose, tôi theo nghề và làm giám đốc sáng tạo trong công ty riêng của mình. Ngoài giờ làm việc, tôi còn chơi (guitar, hát chính) trong một ban nhạc nghiệp dư và tập tành viết truyện. Tôi rất thích xem phim vì phim ảnh có sự kết hợp của nhiều công việc mà tôi đang theo đuổi: hình ảnh (đồ họa), âm thanh (nhạc), viết lách (kịch bản). Dù hoàn toàn mù tịt về việc làm phim nhưng vì đam mê nên tôi quyết định thử một lần cho biết. Năm 2000, tôi dẹp công ty, nghe theo lời bạn bè rủ rê về VN tham gia làm một phim tài liệu về đề tài nghệ thuật đương đại. Quyết định ấy mạo hiểm thật nhưng tôi không muốn sau này khi về già lại hối tiếc sao mình không dám “thử” sớm hơn. Chín năm sống ở VN, tôi làm freelance cho những dự án liên quan đến quay quảng cáo. Năm 2009 vì lý do hai vợ chồng có thêm bé thứ hai nên tôi về lại Mỹ phụ chăm sóc con.

* Tay trắng về VN, anh làm cách nào để dần dần hiện thực hóa giấc mơ làm phim?

- Tôi xem mỗi lần làm việc với những đạo diễn làm phim quảng cáo là một lần học hỏi tích lũy thêm kiến thức làm phim. Thông qua một người bạn, tôi làm quen với đạo diễn Mỹ gốc Hoa Wayne Wang- người đang định làm một bộ phim về đề tài con lai ở VN. Ông muốn tìm một người gốc Việt để đọc dùm kịch bản. Sau khi đọc xong, tôi nói thẳng với ông kịch bản này dở, ngô nghê, có tính chất coi thường VN. Vậy là ông cũng từ chối luôn kịch bản này, sau đó tôi có cơ hội cộng tác chung với ông ba tháng và ông khuyên tôi chỉ cần học vài khóa ngắn hạn về kỹ thuật sau đó cứ bỏ tiền ra làm phim ngắn để lấy kinh nghiệm thực tế. Năm 2004, tôi làm Theo hướng đèn mà đi nói về một chàng trai trở về quê hương Việt Nam để thăm lại ngôi nhà thời thơ ấu.



* Hình ảnh chàng trai trong câu chuyện Theo hướng đèn mà đi có chút bóng dáng gì của anh không? Bộ phim đầu tay này hẳn cũng cho anh nhiều kỷ niệm đáng nhớ?

-Hồi nhỏ nhà tôi ở Đà Lạt cũng có một gác gỗ như trong phim. Thỉnh thoảng tôi thích thú khi cặm cụi lấy đũa gắp được một vật nhỏ gì đó rơi xuống khe gỗ phía dưới nền nhà giống như những gì hai đứa bé trong phim làm. Phim chỉ dài khoảng 20 phút nhưng ngốn hết 30.000 USD - gần hết vốn liếng tôi dành dụm. Phim được quay bằng những cuộn phim thừa mà tôi mua lại từ những lần tham gia làm phim quảng cáo, mỗi lần tráng phim thì cũng xin tráng ké với những đoạn phim quảng cáo. Vì vậy khi mang sang Thái làm hậu kỳ, phim bị thất lạc một số đoạn khiến tôi phải thức suốt hai đêm trong khách sạn để dựng lại. Theo hướng đèn mà đi sau đó đoạt được một vài giải thưởng nho nhỏ tại các LHP ở Mỹ, Nhật.

* Phim ngắn đầu tay đã gây tiếng vang, sao anh không thừa thắng xông lên mà mãi gần mười năm sau mới bắt tay vào làm phim truyện dài Tiền chùa?

- Vì tôi thấy lúc ấy mình chưa đủ sức. Tôi chưa có tên tuổi ở VN để kêu gọi các nhà sản xuất đều tư cho mình làm phim, bản thân thì không đủ tiền để tự làm nên tôi tiếp tục làm quảng cáo để sống. Trong thời gian đó, tôi âm thầm viết kịch bản Tiền chùa. Ý tưởng của phim nảy ra sau một lần tôi đi ăn tối cùng vợ. Khi trả tiền, vợ tôi phát hiện ra một tờ tiền bị mất góc và hai vợ chồng đã thử tiêu bằng nhiều cách nhưng không một ai chịu nhận. Mất hai năm rưỡi kịch bản mới hoàn tất. Một trong hai đơn vị chịu bỏ tiền cho tôi làm phim là công ty quảng cáo mà tôi làm ở VN (cười).

* Anh gặp những khó khăn gì trong quá trình làm phim Tiền chùa?

- Riêng chuyện tuyển diễn viên thôi đã nhiêu khê. Có một vai nhỏ chỉ có một phân đoạn như vai luật sư Việt kiều - bạn của nhân vật chính Lucky Lộc có đến 40-50 người thử vai mới tìm được người ưng ý. Vai Hiền của Lều Phương Anh cũng tuyển rất cực, hầu như có bao nhiêu diễn viên, ca sĩ trẻ nói giọng Bắc đều được mời thử. Vai Lucky Lộc mới đầu không nhắm cho Khương Ngọc vì trong kịch bản nhân vật này là một người đàn ông trung niên, thân hình bệ rạc trong khi Khương Ngọc lúc đó vừa đóng xong Scandal thân hình ốm nhom. Tuy nhiên Khương Ngọc rất thích nhân vật Lucky Lộc nên quyết tâm trong vòng hai tháng tăng 10kg để phù hợp với những gì tôi mô tả về Lucky Lộc trong kịch bản. Vai Quyên gần như tôi đo ni đóng giày cho Vân Trang vì đã xem qua nhiều phim cô đóng. Việc chọn người quay phim cũng khó vì thời điểm bấm máy cuối tháng 12/2012 ấy có đến 7-8 đoàn phim cùng khởi động nên tôi đành nhờ một quay phim người Mỹ quen biết. Bối cảnh phim mới là điều ám ảnh nhất. Cả đoàn lùng sục trước bối cảnh nhà nhân vật Quyên suốt mấy tháng mà vẫn không tìm ra. Sau đó tôi phát hiện trong con hẻm gần chỗ tôi ở có một căn hộ tương đối phù hợp chỉ có điều ngôi nhà bị ngăn chia ra nhiều phòng quá khiến khó có chỗ đặt đèn. Năn nỉ được chủ nhà đồng ý cho thuê, cả đoàn mừng húm, tiến hành đập phá toàn bộ vách ngăn trong nhà để thiết kế lại. Sau khi quay xong, lại phải tốn tiền thuê người xây lại toàn bộ tường, vách để trả lại hiện trạng ban đầu cho chủ hộ. Bối cảnh nhà Lucky Lộc quay ở gần khu chợ Tân Định. Ngôi nhà này đang rao bán nên chủ tranh thủ cho thuê. Không dè chỉ còn một tuần nữa đoàn phim vô quay thì chủ nhà bán được, liền đòi lại nhà. Cả đoàn đành đôn lịch quay lên sớm, tranh thủ quay nhanh cho xong để bàn giao nhà cho chủ mới.

* Sau Tiền chùa, anh có định ở VN làm phim tiếp?

- Có lẽ phải chờ đợi xem số phận Tiền chùa khi ra rạp như thế nào thì tôi mới quyết được. (cười).

Cảm ơn anh!