Đau thần kinh tọa là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, phương pháp ngừa và điều trị

Đau thần kinh tọa là bệnh phổ biến ở độ tuổi khoảng 30-60 ở mọi giới tính. Đối tượng bị khả năng mắc đau thần kinh tọa là các người có đặc thù nghề nghiệp phải thường xuyên đem nặng, hay hoạt động trung một tư thế trong thời gian dài như: người lớn tuổi, nhân viên văn phòng, công nhân, nông dân, bốc vác hay các người làm xiếc, cử tạ,…

Nếu không được phát hiện và điều trị sẽ tác động đến sinh hoạt và sức lao động, lâu dần sẽ bị teo cơ, đại tiểu tiện không tự chủ và có thể gây bại liệt. Chính vì vậy chúng ta cần phải tìm hiểu những kiến thức về đau thần kinh tọa. Từ đó có biện pháp điều trị tận gốc để có thể thoải mái vận động.

Đau thần kinh tọa là gì?

Bệnh đau thần kinh tọa là tình trạng đau thắt lưng xảy ra do dây thần kinh hông to (thần kinh tọa) bị tổn thương hoặc bị chèn ép. Đây là một dây thần kinh lớn, dài nhất cơ thể, chạy dọc từ sau lưng dưới tới mặt sau của hai chân. Nó đi xuyên qua lỗ trống ở đốt sống cụt, chi phối hoạt động của lưng và chân.
Đau thần kinh tọa gây đau thắt lưng do dây thần kinh hông to bị chèn ép
Đau thần kinh tọa là hội chứng đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, với các biểu hiện như: đau tại cột sống thắt lưng, lan tới hông, mông và xuống hai chân. Tùy từng vị trí tổn thương mà hướng lan sẽ khác nhau.

Nguyên nhân đau thần kinh tọa là gì?

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh tọa rất nhiều, nhưng chủ yếu vẫn là do những tổn thương ở cột sống thắt lưng như:
– Lao động quá sức hoặc vận động không khoa học: Bê vác, vận chuyển đồ, kéo vật nặng hoặc ngồi sai tư thế sẽ gây ảnh hưởng đến cột sống. Tình trạng này diễn ra trong khoảng thời gian dài dẫn đến chèn ép dây thần kinh và gây đau dây thần kinh tọa.
– Thoát vị đĩa đệm: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, gây đau thần kinh tọa. Theo thời gian, các đĩa đệm bị tổn thương, nhân nhầy thoát ra ngoài và khô cứng chèn vào rễ dây thần kinh hông và gây đau.
– Nguyên nhân từ các bệnh lý cột sống: Hẹp cột sống, lao cột sống, ung thư cột sống, thoái hóa cột sống, viêm khớp cột sống, viêm đĩa đệm,… là những căn bệnh cột sống gây ra đau thần kinh tọa
– Đau thần kinh tọa do chấn thương hoặc nhiễm trùng: Gãy xương, viêm cơ, nhiễm trùng có thể chèn ép lên dây thần kinh hông gây những cơn đau thần kinh tọa. Một số trường hợp không có nguyên nhân cụ thể.

Cần nắm rõ các triệu chứng đau thần kinh tọa sau:

– Đau thắt lưng, lan dọc xuống hai bên hông và mông. Nếu đau eo bên phải sẽ lan xuống gây nhói hông phải và mông phải, còn đau eo trái thì hông trái và mông trái sẽ bị đau. Sau đó đau nhức từ mông xuống bắp chân, kheo chân và lan xuống tận các ngón chân theo đường đi của dây thần kinh tọa.
– Đau âm ỉ từng cơn hoặc đau cấp tính liên tục, đau tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi, ban đêm cơn đau có xu hướng nặng hơn.
– Đau khi thay đổi tư thế, hoặc chỉ cần ho hay hắt hơi cũng thấy nhói lưng do có hội chứng chèn ép.
– Cột sống cứng và đau, khó cúi hoặc nghiêng người. Có triệu chứng khó kiễng chân, khó đứng trên đầu ngón chân.
– Triệu chứng thần kinh tọa kèm theo bệnh: có cảm giác tê, nóng, đau rát như dao đâm, ở vùng bị đau cảm giác như bị kiến bò,…
– Khi bệnh nặng, chân tê bì mất cảm giác, lâu dần bệnh nhân sẽ bị teo cơ.

Biện pháp phòng ngừa bệnh thần kinh tọa

Để ngăn chặn bệnh đau thần kinh tọa và các biến chứng nguy hiểm, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp sau:
– Tránh các động tác mạnh hoặc thay đổi tư thế đột ngột, không nên làm việc nặng hoặc mang vác vật nặng ảnh hưởng lên vùng cột sống. Trường hợp phải lao động nặng cần có một tư thế vận động hợp lý và nghỉ ngơi ngay sau đó.
– Tránh đứng hoặc ngồi quá lâu một tư thế, nên thỉnh thoảng đứng lên thay đổi tư thế và làm các động tác nhẹ nhàng.
– Các động tác sinh hoạt, lao động hàng ngày phải bảo đảm đúng tư thế khi đứng, ngồi, mang vác… hay nhấc vật nặng.
– Chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý: hạn chế rượu, không hút thuốc lá, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, các thực phẩm nhiều chất xơ và giàu canxi.
– Duy trì thói quen thể dục nhẹ nhàng để thư giãn gân cốt, tăng cường độ dẻo dai, linh hoạt của cột sống, cơ bụng. Người bệnh bị đau thắt lưng tuyệt đối không chơi những môn thể thao vận động quá sức.
– Tránh những căng thẳng quá mức về tâm lý. Luôn giữ cho tinh thần thoải mái, lạc quan.