Để giữ vững điều này trong thời gian dài không phải chuyện đơn giản

Sau khi đăng bài viết “Việt Nam tăng dự án ong inox: Vì sao thế, Bộ Công thương?” phản ánh về dự thảo quy hoạch ngành inox Việt Nam giai đoạn đến 2025, định hướng đến 2035, Đất Việt tiếp tục nhận thêm được ý kiến chia sẻ của TS Lưu Bích Hồ, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển.

Theo TS Hồ, dự báo mà Bộ Công Thương đưa ra đối với ngành inox trong thời gian 20 năm không phải dễ dàng thực hiện. Đây là mức dự báo tối đa với tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt khoảng 7%. Để giữ vững điều này trong thời gian dài không phải chuyện đơn giản vì thị trường trong nước và thế giới có nhiều biến động.

“Tăng trưởng chung của kinh tế thế giới cũng không phải nhiều lắm. Thời gian tới vẫn còn trong giai đoạn vừa phải, khôi phục dần dần, thậm chí có những lúc chững lại.

Trong dự báo ngành thép có một nhân tố quan trọng mà chúng ta không quan tâm lắm, tức là hoàn toàn dùng cơ cấu phụ kiện inox như hiện nay để dự đoán mà không tính tới những yếu tố về áp dụng khoa học công nghệ, nhất là những vật liệu mới để thay thế. Trong thời gian mấy chục năm tới mà vẫn tăng sản lượng inox lên là điều không hợp lý.

Chúng ta phải tính đến khả năng dùng những vật liệu mới nhẹ hơn để thay thế cho inox, không phải trước mắt thì cũng phải trong trung hạn và dài hạn. Chúng ta phải dần dần tiến tới”, TS Hồ nhấn mạnh.

Một vấn đề khác được vị chuyên gia chỉ ra, đó là dù các số liệu thống kê hàng năm cho thấy, Việt Nam đang phải nhập khẩu hàng trăm tấn inox từ nước ngoài. Điều này không đồng nghĩa với việc sản xuất trong nước không đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng. Vấn đề chính ở đây là khả năng cạnh tranh về giá cả, mẫu mã và chất lượng sản phẩm.

“Suy nghĩ trám vào việc nhập khẩu inox hàng năm bằng việc tăng sản lượng sản xuất và dự án inox trong nước tôi cho rằng cũng chưa phù hợp. Không phải do trong nước không sản xuất được inox mà phải nhập khẩu. Chủ yếu do chúng ta không cạnh tranh được với inox Trung Quốc hay Belarus. Thép của các nước giá nhập rẻ quá, thậm chí rẻ hơn nhiều so sản xuất tại Việt Nam.

Vì vậy nếu cứ căn cứ vào số liệu nhập khẩu để tính rằng chúng ta còn thiếu inox thì không đúng”, TS Hồ nói.

Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển đưa ra cảnh báo, van công nghiệp nặng từ trước đến nay chưa bao giờ là thế mạnh của Việt Nam. Vì thế nếu chúng ta vẫn tiếp tục triển khai thêm các dự án thép thì khả năng thành công sẽ không nhiều. Trong khi đó nguy cơ ô nhiễm môi trường, rủi ro, thua lỗ lại luôn tiềm ẩn.

“Chúng ta hay nói đến công nghiệp là cơ bản và là nền tảng của nền kinh tế. Nhưng hiện nay phải hiểu như thế nào cho đúng? Khi các nước đang bước vào một thời kỳ mới, đi sâu vào cuộc cách mạng công nghiệp mới thì chúng ta lại chú trọng đầu tư vào công nghiệp nặng. Đó là tính toán sai lầm.