Đi balô tham quan Kampuchia-Thái Lan

Đi balô tham quan Kampuchia-Thái Lan

Nhân thấy dạo này có nhiều bài viết về chiến tranh Biên giới 1979, tôi xin đóng vui bằng vài dòng tự thuật về kinh nghiệm du lịch Kampuchia của mình.

BÀI 1: CHUẨN BỊ

Kế cận biên giới Việt Nam, đất nước Campuchia có một di sản kiến trúc cổ to lớn, đầy sức hấp dẫn đối với các kiến trúc sư Việt Nam. Tuy nhiên, các tuyến du lịch nước ngoài của chúng ta hiện chịu sự chi phối lớn từ công tác tổ chức tour của các công ty du lịch lữ hành. Do đó, trong khi nhiều người Việt đã có dịp tham quan Bangkok, Pattaya, Singapore và Kuala Lumpur, thậm chí cả các thành phố lớn ở Châu Âu và các kỳ quan ở Ai Cập thì rất ít người đã được tới Angkor.
Có thể nêu ra vài lý do, trước hết là tâm lý phần đông vẫn coi đất nước Campuchia, vừa vượt qua những xáo trộn xã hội chính trị to lớn, dường như thiếu an toàn với du khách Việt Nam. Một số tour đi Angkor tổ chức tại Tp. HCM được chào với giá khá cao mà phần đông anh em kiến trúc sư và sinh viên trẻ khó đáp ứng nổi. Tuy thế, tại khu Phạm Ngũ Lão ở Tp. HCM, mỗi ngày luôn có hàng chục chuyến xe bus chở Tây balô đi sang Phnom Penh. Tác giả bài viết đã theo chân Tây balô, du lịch Campuchia bằng đường bộ. Sau gần một tuần tham quan với chi phí trọn gói khá thấp (khoảng 150 USD), với nhiều tình cảm tốt đẹp về hình ảnh đất nước bạn nảy sinh, tác giả xin giới thiệu những kinh nghiệm lữ hành của bản thân cho những bạn quan tâm.
Trước ngày khởi hành dự định khoảng một tuần, các bạn tới Lãnh sự quán Campuchia xin visa. Thủ tục này khá nhanh, từ 1 - 2 ngày sau là bạn đã có trong tay giấy phép lưu trú Campuchia trong 1 tháng. Sau đó, bạn hãy tới khu Phạm Ngũ Lão mua vé xe đò từ Sài Gòn sang Phnom Penh (bạn cũng có thể đi bằng đường sông từ An Giang).
Khởi hành từ Tp. HCM từ 7 h 30 sáng, khoảng 11 h là tới cửa khẩu Mộc Bài. Nên chuẩn bị một số tiền đô lẻ để làm thủ tục (người Campuchia sử dụng cả đô Mỹ lẫn tiền riel, 1 đô ăn 4.000 riel). Sau khi ăn trưa, xe chạy khoảng 6 tiếng nữa là tới Phnom Penh (khoảng 6-7 h tối). Dọc đường đi, ta có nhiều dịp trò chuyện với các bạn Tây đồng hành, hãy tận dụng những cơ hội này để hỏi han và chia sẻ kinh nghiệm và đường đi nước bước ở xứ lạ.
Tới Phnom Penh, xe đò sẽ đổ khách xuống một dãy nhà trọ. Nếu còn sức bạn hãy mau chóng thuê xe ôm rời khỏi chỗ đấy, chạy khoảng 2 km nữa là tới trung tâm thành phố. Chỗ này giá phòng rẻ hơn, tiện nghi tốt hơn, an ninh hơn và gần các quán ăn hơn. Bạn có thể ở lại Phnom Penh thêm 1 ngày, tham quan Di tích Cánh đồng Chết, Cung điện Hoàng gia, Bảo tàng thành phố, Nhà tù Tuol Sleng và các ngôi chùa cổ ở đây. Phnom Penh là một thành phố nhỏ, được quy hoạch đẹp, nhịp sống chầm chậm lãng mạn tương tự Hà Nội và có khá nhiều điều thú vị cho bạn khám phá.
Để đi tham quan Angkor, bạn phải đặt vé tàu cánh ngầm để tới Siem Reap. Tàu chỉ có 1 chuyến khởi hành vào lúc 7 h 30 sáng và tới Siem Reap vào khoảng 11 h 30. Vé tàu có thể đặt ngay tại nhà trọ, họ luôn sẵn lòng cung cấp mọi dịch vụ giúp bạn. Tàu sẽ đi qua Biển Hồ, một thắng cảnh nổi tiếng của Campuchia. Tuy nhiên đừng ngồi quá lâu trên boong tàu, cái nắng gay gắt có thể lột da bạn vào ngày hôm sau.
Thường ngay khi vừa tới bến tàu, sẽ có ngay những người cầm biển ghi tên bạn ra đón (thật ngạc nhiên, không biết họ lấy thông tin từ đâu?). Nhà trọ ở đây khá rẻ, lịch sự và thường kèm dịch vụ xe ôm chở khách tham quan Angkor. Ở Siem Reap ta có thể bắt gặp nhiều người nói được tiếng Việt, hơn nữa đây là thành phố du lịch nên bạn rất dễ làm quen và kết bạn với cư dân địa phương. Bạn sẽ có dịp tìm hiểu sự khác biệt trong cách thức và phương tiện giao thông, thực phẩm và cách chế biến, lối sống và thói quen sinh hoạt ?
Để vào khu Angkor, bạn phải mua vé tham quan. Ban quản lý có bán 3 loại vé : loại 1 ngày (20 đô), loại 3 ngày (40 đô) và 7 ngày (60 đô). Để đi hết toàn khu phải mất tối thiểu 3 ngày, do đó bạn phải chịu khó lập trước kế hoạch tham quan, tốt nhất là tham khảo ý kiến của người lái tuktuk. Bạn sẽ có dịp ngẩn người chiêm ngưỡng các phù điêu của Angkor Wat, lang thang giữa những Bayon của Angkor Thom, một buổi chiều cùng ngồi ngắm hoàng hôn với tất cả khách du lịch ở Siem Reap tại đỉnh Phnom Bakeng, khám phá dáng điệu hấp dẫn của các bà vợ vua tại Sân Vua Hủi, đóng giả Lara Croft ở Ta Prohm hay tìm hiểu về Bàlamôn giáo ở Bantaey Srei ? Để tham quan được hết toàn khu Angkor, ta phải mất tối thiểu từ ba tới năm ngày. Dưới đây là một số kinh nghiệm lữ hành mà có lẽ bạn cần tham khảo :
1. Trước khi khởi hành và trên đường du lịch, hãy tìm cách đọc kỹ các sách giới thiệu về các kiến trúc cổ Angkor, các sách này có bán nhiều tại các khu phố Tây như Phạm Ngũ Lão. Tìm hiểu trước về các công trình sẽ dự định tham quan giúp ta không bỏ sót những chi tiết thú vị và hấp dẫn, đồng thời nhanh chóng có được những kiến thức cần thiết.
2. Nên đem theo la bàn và đèn pin để có thể quan sát rõ những nơi thiếu ánh sáng tự nhiên trong đền. Tại một số đền rộng lớn và khó định hướng như Ta Prohm hoặc Preah Khan thì la bàn hết sức cần thiết. Cũng nên đem theo một ổ khóa nhỏ để khóa safe box ở khách sạn hoặc nhà trọ. (Luôn đem tiền và tư trang bên người). Ngay khi đặt chân tới bất cứ thành phố nào hãy ghé vào một văn phòng hướng dẫn du lịch bất kỳ để xin một bản đồ thành phố được phát miễn phí (hoặc xin ở quầy tiếp tân của nhà trọ).
3. Chuyến đi không yêu cầu quá cao về ngoại ngữ vì đôi người bản xứ có thể nói tiếng Việt, ngoài ra rất nhiều người nói được đôi chút tiếng Anh. Chuyến đi chỉ yêu cầu trình độ Anh văn giao tiếp tối thiểu. Người Campuchia đối xử rất nhiệt tình với du khách và không nói thách quá 30 %. Rất nhiều người bản xứ sẵn sàng chỉ dẫn ta tận tình mà không cần trả công, nhất là các nhân viên phục vụ trong khu Angkor. Tuy nhiên nên cố gắng bắt chuyện với những bạn đồng hành balô để biết thêm thông tin và chia sẻ kinh nghiệm. Khi tham quan nên đi theo những đoàn khách du lịch có người hướng dẫn, nhất là khi vào những đền lớn.
3. Trên đường đi hãy mau chóng tìm hiểu các mẫu giấy bạc và tỷ giá tiền bản xứ. Các con số in trên tiền đôi khi không dùng chữ số Aûrập nên nếu chưa quen sẽ rất dễ nhầm lẫn.
4. Cách tốt nhất để đi tới các đền thờ là đi xe ôm (5 ?" 8 đô Mỹ / 1 ngày) hoặc tuk tuk (8 ?" 10 đô Mỹ / 1 ngày). Tài xế xe ôm không dám chở hai người và không cho thuê xe vì cảnh sát cấm người nước ngoài chạy xe máy. Xe tuk tuk ở đây có thể chở tối đa là 4 người nhưng rất hiếm khi họ đồng ý chạy như vậy. Mọi tài xế ở đây đều kiêm hướng dẫn viên du lịch. Riêng chặng đường theo tuyến Banteay Srei - Phnom Kulen và Lolei ?" Bakong thì xa hơn (50 km) và co giá tự 15 ?" 20 đô.
5. Thức ăn và nước uống bán cho khách du lịch ở Campuchia có giá khá đắt. Chỉ nên uống nước đóng chai ở Campuchia.
6. Không nên leo lên những bức trang trí đá (thậm chí đôi chỗ cấm chụp ảnh) và đừng sờ lên đầu các bức tượng, nhất là những vị trí linh thiêng. Cũng cần tránh xoa đầu trẻ em vì lý do tương tự. Không nên chỉ ngón tay vào bất cứ ai hay vào bất cứ vật phẩm thờ tự nào khác.
Campuchia trước tiên là một quốc gia theo Phật giáo. Khách tham quan phải bỏ giầy trước khi bước vào một ngôi chùa nếu bên trong có đặt một tượng Phật. Thực ra ta không cần thực hiện điều này khi đang ở trong các phế tích của Angkor, nơi mà hầu hết các đền thờ hiện không còn hoạt động nữa. Nhưng ta sẽ thường bắt gặp các nhà sư xung quanh các ngôi đền do họ rất muốn có dịp trò chuyện với du khách nước ngoài để rèn luyện vốn tiếng Anh của mình. Phụ nữ tuyệt đối không nên có các hành động đụng chạm tới cơ thể các nhà sư.

Trên đây là một số kinh nghiệm lữ hành cần thiết cho chuyến tham quan. Nếu còn đủ sức khỏe và khả năng tài chính, ta có thể tiếp tục chuyến hành trình theo đường bộ để tới Thái Lan qua cửa khẩu Poi Pet mà không cần phải xin visa (quay về Việt Nam bằng máy bay). Hy vọng sau khi tham khảo bài viết này, một chuyến tham quan Angkor đối với các bạn sẽ không còn quá xa vời và khó thực hiện.

(ĐÓN XEM BÀI 2: NHẬT KÝ LỮ HÀNH)

NHẬT KÍ DU LỊCH
Khảo sát trước khi đi, chúng tôi nhận thấy du lịch Campuchia rẻ và khá đơn giản : tới Lãnh sự quán xin visa (mất 1-2 ngày và 23 USD), ra khu Phạm Ngũ Lão-Sài Gòn mua vé xe đò tới Phnom Penh (70.000 đ-5 USD) là đã có thể lên đường. Thú vị nhất là từ Campuchia qua Thái không phải xin visa (từ Thái đi Đài Loan và Hongkong cũng không cần visa).
20/8/2003
Hai vợ chồng ra khu Phạm Ngũ Lão mua vé, gặp và trò chuyện với một cô hướng dẫn viên rất xinh, trông mặt mũi rõ là quen làm việc với Tây, cánh mũi lấp lánh hột xoàn 3 ly. Hỏi về tình hình đi lại chuẩn bị, cô chẳng cho biết thêm được gì, chỉ bảo đang dự định làm một tour đi xe đò qua Phnom Penh, Siem Reap và Bangkok. Nhưng, theo lời cô ?oĐi tới nơi thì mình mẩy cũng bèo nhèo như trái chuối già !?. Hỏi về cách thức giao tiếp thì ?oKhỏi lo, bọn Nhật nói tiếng Anh dở ẹt mà còn đi được thì anh chị cũng đi được !?. (hè hè nhái Yan tí tí)
Ngày 21/8/2003.
Tối ra khu Phạm Ngũ Lão đăng ký vé chính thức đi Phnom Penh ngày 22/8. Vé đã mua từ mấy hôm trước, chỉ 70.000 đ.
Thứ Sáu, 22/8/2003
Hai vợ chồng khăn gói lên đường mà trong bụng chẳng có chút kiến thức nào về chuyện đi du lịch balô cả, liều thật. Đi 2 xe ôm tới Phạm Ngũ Lão. Dọc đường ghé mua bánh mì và bánh bao ở Võ Văn Tần. 7h30 lên xe (7 người + tài xế và người cầm danh sách của công ty du lịch). Ngoài ra còn có 3 thằng Nhựt, 1 cô Ănglê (Anne, có mẹ gốc Đan Mạch, sống ở London, đang thất nghiệp, có nụ cười rất tươi, hay chuyện, trước ngực đeo 1 balô và một túi đựng tư trang, vai đeo một túi du lịch khổng lồ cao ngất) cùng một anh có lẽ là dân Tây Ban Nha. Qua một chặng nghỉ chân giữa đường là tôi đã có được cảm giác mình thuộc giới balô, nhất là sau khi làm quen và chia sẻ kinh nghiệm đi đường với cô Anne.
11h tới cửa khẩu Mộc Bài, bác người Việt nhờ đưa giấy đăng ký vé xe cho phía Campuchia ra đón.

NHẬT KÍ DU LỊCH
Khảo sát trước khi đi, chúng tôi nhận thấy du lịch Campuchia rẻ và khá đơn giản : tới Lãnh sự quán xin visa (mất 1-2 ngày và 23 USD), ra khu Phạm Ngũ Lão-Sài Gòn mua vé xe đò tới Phnom Penh (70.000 đ-5 USD) là đã có thể lên đường. Thú vị nhất là từ Campuchia qua Thái không phải xin visa (từ Thái đi Đài Loan và Hongkong cũng không cần visa).
20/8/2003
Hai vợ chồng ra khu Phạm Ngũ Lão mua vé, gặp và trò chuyện với một cô hướng dẫn viên rất xinh, trông mặt mũi rõ là quen làm việc với Tây, cánh mũi lấp lánh hột xoàn 3 ly. Hỏi về tình hình đi lại chuẩn bị, cô chẳng cho biết thêm được gì, chỉ bảo đang dự định làm một tour đi xe đò qua Phnom Penh, Siem Reap và Bangkok. Nhưng, theo lời cô ?oĐi tới nơi thì mình mẩy cũng bèo nhèo như trái chuối già !?. Hỏi về cách thức giao tiếp thì ?oKhỏi lo, bọn Nhật nói tiếng Anh dở ẹt mà còn đi được thì anh chị cũng đi được !?. (hè hè nhái Yan tí tí)
Ngày 21/8/2003.
Tối ra khu Phạm Ngũ Lão đăng ký vé chính thức đi Phnom Penh ngày 22/8. Vé đã mua từ mấy hôm trước, chỉ 70.000 đ.
Thứ Sáu, 22/8/2003
Hai vợ chồng khăn gói lên đường mà trong bụng chẳng có chút kiến thức nào về chuyện đi du lịch balô cả, liều thật. Đi 2 xe ôm tới Phạm Ngũ Lão. Dọc đường ghé mua bánh mì và bánh bao ở Võ Văn Tần. 7h30 lên xe (7 người + tài xế và người cầm danh sách của công ty du lịch). Ngoài ra còn có 3 thằng Nhựt, 1 cô Ănglê (Anne, có mẹ gốc Đan Mạch, sống ở London, đang thất nghiệp, có nụ cười rất tươi, hay chuyện, trước ngực đeo 1 balô và một túi đựng tư trang, vai đeo một túi du lịch khổng lồ cao ngất) cùng một anh có lẽ là dân Tây Ban Nha. Qua một chặng nghỉ chân giữa đường là tôi đã có được cảm giác mình thuộc giới balô, nhất là sau khi làm quen và chia sẻ kinh nghiệm đi đường với cô Anne.
11h tới cửa khẩu Mộc Bài, bác người Việt nhờ đưa giấy đăng ký vé xe cho phía Campuchia ra đón.

Làm thủ tục rồi đi bộ qua cửa khẩu. Ở phía Campuchia gặp mấy tay cò chuyên ghi hộ giấy tờ thủ tục hải quan (mất 10.000 VND). Lại mất 2USD và 3 USD tiền hối lộ cho mấy người nhân viên kiểm soát để qua cửa (những nhân viên này nói sõi tiếng Việt). Tất cả những món tiền này đều là phi luật.
12h trưa, 2 vợ chồng ngồi ăn trưa ở 1 lán tre nứa phía trước quán cơm (đồ ăn mua ở nhà) mà không dám vào quán. Quán xá hơi mất vệ sinh, hệt như quán cơm bụi VN. Ngoài cửa thấy một bàn thờ thiên địa y như VN.
Cửa khẩu Mộc Bài (phía Campuchia)
Bàn thờ ngoài trời
Và đây là xe đò

Làm thủ tục rồi đi bộ qua cửa khẩu. Ở phía Campuchia gặp mấy tay cò chuyên ghi hộ giấy tờ thủ tục hải quan (mất 10.000 VND). Lại mất 2USD và 3 USD tiền hối lộ cho mấy người nhân viên kiểm soát để qua cửa (những nhân viên này nói sõi tiếng Việt). Tất cả những món tiền này đều là phi luật.
12h trưa, 2 vợ chồng ngồi ăn trưa ở 1 lán tre nứa phía trước quán cơm (đồ ăn mua ở nhà) mà không dám vào quán. Quán xá hơi mất vệ sinh, hệt như quán cơm bụi VN. Ngoài cửa thấy một bàn thờ thiên địa y như VN.
Cửa khẩu Mộc Bài (phía Campuchia)
Bàn thờ ngoài trời
Và đây là xe đò

Một anh Khmer lai Việt đến bắt chuyện, lấy giấy đăng ký vé xe. Anh ta khoe mình biết tiếng Anh, Pháp, Việt, Nhật. Có cảm giác họ rất chất phác và hiếu chuyện với ngoại quốc, giống hệt người Việt, tuy vẫn hơi sợ do ở nhà đã chuẩn bị sẵn tâm lý lo ngại vì biết người K vẫn ghét người Việt.
.
Chờ rất lâu để tài xế ăn trưa xong. Khởi hành.
Đường đi rất xấu, nhiều ổ voi và rãnh sâu.
Xe hỏng lốp lần đầu, cả xe (20 người) xuống bêu nắng. Xe sửa lâu.
Rất ngạc nhiên vì sự chăm chút và cầu kì trang trí các tường rào của các chùa, trường học, công sở, các cổng làng. Cửa vào mỗi nhà thường trồng hoa lớn màu đỏ. Các cổng làng nhái motif trang trí Angkor. Rõ ràng họ chú ý trang trí và chau chuốt kiến trúc, tuy nhiên có cảm giác họ bị Ăngkor lấn át mất sức sáng tạo. Thường gặp các cổng giăng biểu ngữ của FUNCIPEC hay CPP. HÌnh như đang dịp bầu cử ở đây.
Đi ngang một khu chợ thì xe hỏng lần thứ hai, phải xuống chờ hơn 1 tiếng để bác tài gỡ bánh xe ra rồi lăn đi xa cách đó hơn 500m để nhờ sửa. Xuống mua chôm chôm nhưng trái cây ở đây đắt và không tươi ngon (có lẽ do vùng quê hẻo lánh, cũng có lẽ do họ bán theo giá cho khách du lịch). Đi tìm snack nhưng họ không bán lẻ. Hàng hóa từ VN sang chiếm chủ yếu. Xe sửa xong rồi.
Đi rất lâu, tới một bến phà (đã mấy lần tưởng là đã tới Phnom Penh). Trước khi xuống phà, xe đi qua một tượng đài lính tình nguyện VN cạnh lính Campuchia. Xúc động. Trên đường đi, bắt đầu và kết thúc mỗi điểm dân cư đều có tượng đài, tượng lân, thú. Thấy nhiều người Campuchia rất giống người VN. Xuống phà gặp tượng đài thần cầm búa, cưa, thước, rìu?
Xe lấy thêm khách, ngồi cạnh 2 anh Đức nói huyên thuyên rất nhiều. Trời bắt đầu tối. Hai bên đường rất ít nhà bật đèn (dù có xe ôtô). Ở đây xe hơi thì nhiều nhưng điện thì ít.
Chờ tới chỗ chân trời sáng đèn.
Tượng đài lính tình nguyện Việt Nam và lính Campuchia

Một anh Khmer lai Việt đến bắt chuyện, lấy giấy đăng ký vé xe. Anh ta khoe mình biết tiếng Anh, Pháp, Việt, Nhật. Có cảm giác họ rất chất phác và hiếu chuyện với ngoại quốc, giống hệt người Việt, tuy vẫn hơi sợ do ở nhà đã chuẩn bị sẵn tâm lý lo ngại vì biết người K vẫn ghét người Việt.
.
Chờ rất lâu để tài xế ăn trưa xong. Khởi hành.
Đường đi rất xấu, nhiều ổ voi và rãnh sâu.
Xe hỏng lốp lần đầu, cả xe (20 người) xuống bêu nắng. Xe sửa lâu.
Rất ngạc nhiên vì sự chăm chút và cầu kì trang trí các tường rào của các chùa, trường học, công sở, các cổng làng. Cửa vào mỗi nhà thường trồng hoa lớn màu đỏ. Các cổng làng nhái motif trang trí Angkor. Rõ ràng họ chú ý trang trí và chau chuốt kiến trúc, tuy nhiên có cảm giác họ bị Ăngkor lấn át mất sức sáng tạo. Thường gặp các cổng giăng biểu ngữ của FUNCIPEC hay CPP. HÌnh như đang dịp bầu cử ở đây.
Đi ngang một khu chợ thì xe hỏng lần thứ hai, phải xuống chờ hơn 1 tiếng để bác tài gỡ bánh xe ra rồi lăn đi xa cách đó hơn 500m để nhờ sửa. Xuống mua chôm chôm nhưng trái cây ở đây đắt và không tươi ngon (có lẽ do vùng quê hẻo lánh, cũng có lẽ do họ bán theo giá cho khách du lịch). Đi tìm snack nhưng họ không bán lẻ. Hàng hóa từ VN sang chiếm chủ yếu. Xe sửa xong rồi.
Đi rất lâu, tới một bến phà (đã mấy lần tưởng là đã tới Phnom Penh). Trước khi xuống phà, xe đi qua một tượng đài lính tình nguyện VN cạnh lính Campuchia. Xúc động. Trên đường đi, bắt đầu và kết thúc mỗi điểm dân cư đều có tượng đài, tượng lân, thú. Thấy nhiều người Campuchia rất giống người VN. Xuống phà gặp tượng đài thần cầm búa, cưa, thước, rìu?
Xe lấy thêm khách, ngồi cạnh 2 anh Đức nói huyên thuyên rất nhiều. Trời bắt đầu tối. Hai bên đường rất ít nhà bật đèn (dù có xe ôtô). Ở đây xe hơi thì nhiều nhưng điện thì ít.
Chờ tới chỗ chân trời sáng đèn.
Tượng đài lính tình nguyện Việt Nam và lính Campuchia

Hồi em về miền Tây , có mấy thằng bạn rủ em sang bên kia biên giới chơi ... nữa chứ ! Nhưng em sợ Sida nên chẳng đi . Chẳng biét bác danngoc sang Cam có chơi thứ ấy không bác ?

Hồi em về miền Tây , có mấy thằng bạn rủ em sang bên kia biên giới chơi ... nữa chứ ! Nhưng em sợ Sida nên chẳng đi . Chẳng biét bác danngoc sang Cam có chơi thứ ấy không bác ?

Bác đang ở đâu vậy danngoc ? Bữa nào anh em ta đi Thái xem *** show nhé bác !