ĐỊA PHƯƠNG NGỮ TRONG TIẾNG VIỆT

Ở Ninh Bình khi nói : "Tôi tiết kiệm tiền" thì lại nói là; "Tôi bòn tiền".

Ở một số huyện ngoại thành Hải Phòng lại nói khác, tiết kiệm vẫn là tiết kiệm, đôi khi gọi là "Tích cóp, com cóp", "com cóp cho cọp nó xơi"...Tất nhiên SỔ TIẾT KIỆM không ai gọi là SỔ COM CÓP, phải không? Còn "bòn" thì có nghĩa "vơ vét", "xin xỏ" của người thân, của bố mẹ. Các cụ hay mắng yêu cô con gái mới lấy chồng ra ở riêng, thỉnh thoảng về nhà lấy của mẹ hết chục bát lại đến chục đũa, thấy cái gì hay hay ở nhà mẹ cũng năn nỉ đòi lấy bằng được về cho nhà mình: "Sư bố nhà chị, chỉ được cái hay "Bòn" là không ai bằng, thật đúng là "con gái - cái bòn. Không về nhanh nấu cơm cho nó đi à?"
Thay vì nhanh lên thì nói quàng lên. Cô gái nào nhí nhảnh thường bị lườm nguýt kèm theo câu "Đồ rửng mỡ"
Đêm tân hôn, có người nơi khác hỏi có sướng không, trả lời là sướng thì không sường nhưng khấn khởi. Một số các cụ già không nói uỷ ban mà nói bỉ ban
Tớ nghe kể ở Thanh hoá có câu chuyện của hai vợ chồng nhà nọ DỌI lại chỗ thủng của mái nhà. Chòng ở phía trên còn Vợ ở dưới để hướng dẫn cho chồng cách làm sao chữa được chỗ dột kia: "LÊN TÍ, LÊN TÍ, XUỐNG TÍ, XUỐNG TÍ...RỨA, RỨA...RỨA TỀ" Hai tiếng RỨA TỀ sau cùng được cô vợ kéo dài, nhẹt ra xem chừng thoải mái lắm. Nghe đâu các cặp vợ chồng mới cưới trong đêm tân hôn cũng thường nói với nhau như thế không biết có đúng không?

Tối qua lại 1 vụ ăn nhậu cuối tuần. Kể cũng thú, xa nhà xa quê hương ANh Em khắp vùng về ngồi với nhau câu chuyện hàn huyên thật vui. Sau này bảo tôi vê nước nhớ gì nhất chác sẽ không thiếu những cuối tuần đầm ấm vui vẻ như thế. Và Cái này thì đố mọi người giải thích từ in đậm dưới đây có nghĩa gì? Hôm qua mạn đàm mới nhớ ra đấy !!
Năm nay Bác đụng mấy trâu mấy bò??
Động từ ĐỤNG
eg : đụng lợn, đụng trâu đụng bò đụng chó (đụng gà thì không nói được nhé)
Xin mời

Tiếng "Đụng" chỉ có dân đồng bằng bắc bộ sử dụng nó thôi. Ngày nay ít ai dùng vì theo tôi dần dần mất đi những loại sinh hoạt hàng xóm mà người ta dùng nó ở trong những sinh hoạt đó.
Ngày xưa, vào những dịp lễ tết, đặc biệt là vào dịp tết nguyên đán, người ta thường hay mổ lợn để chuẩn bị thực phẩm cho mấy ngày tết. Nhà nọ nuôi được chú ỉn 60, 70 cân, năm rồi làm ăn cũng được, mấy đứa đỗ đạt cả nên tính chuyện mổ thịt chú ỉn đó để gói giò, nấu đông, gói bánh...Nhà có tới 6, 7 đứa con nhưng cũng không thể ăn hết nên trước tết đi gạ họ hàng, hàng xóm chung nhau con lợn đó. Nghe nói con ỉn nhà bác to lắm, bắc định mổ thịt đã có ai chung chưa cho nhà tôi ĐÁNH ĐỤNG một góc với...Như vậy đã có bốn nhà ngày 29 tết đè con ỉn ấy ra làm thịt. Ngày mổ lợn vui phết, Mọi người chuẩn bị nồi xoong, rổ rá sang nhà có lợn nhận phần của mình. Mấy chú chó lăng xăng cũng có phần hết. Cuối chầu là một trận rượu tiết canh lòng lợn giữa các nhà chuyện trò rôm rả.
ĐÁNH ĐỤNG là như thế, là chia nhau thịt một chú, ít nhất phải là chú ỉn trở lên, Người ta cũng đánh đụng trâu bò nhưng hiếm khi do giá trị lớn quá. Vả lại ngày xưa mà đem trâu bò - sức kéo chủ lực của nhà nông, ra mổ thịt là có chuyện với chính quyền hàng xã đấy. Người ta không nói ĐỤNG GÀ vì ai lại chia nhau một chú gà bao giờ! nếu có gà dăm bảy chục cân thì cũng nói được đấy!
Ngày nay việc đánh đụng dần cũng mất đi. Nhà người ta có việc mà mang lợn bò ra mổ nó lách cách lắm, chi bằng đem tiền ra chợ là xong. và dần dần chẳng ai còn nghe tiếng ĐÁNH ĐỤNG trên mép môi các ông chủ gia đình cứ mỗi độ xuân về nữa.

Về chuyện đi giầy , có thể dùng từ xỏ cũng được : xỏ giầy , xỏ tất...v.v
Từ địa phương vừa khó, vừa thú vị vì nó mang tính đặc trưng riêng của từng vùng . Ở ngoài Bắc, chính xác là ở HP mọi người dùng từ đèo một ai đó, chở một đồ vật hay con vật . Khi nghe đứa bạn người miền Nam bảo tôi : "Để tui chở XYZ cho " làm tôi có cảm giác như mình là ...
Ngoài ra người trong Nam còn nói nghe thấy mùi chứ không phải ngửi thấy mùi . Nhiều khi cũng thắc mắc không biết làm sao lại có thể dùng chức năng của tai để đảm nhận công việc của mũi

Được Helios sửa chữa / chuyển vào 17:39 ngày 04/11/2004

Bác dạy chí phải !!! Có lẽ Bác cũng người Miền Bắc ta nhẩy?? Cánh miền Nam và miền trung ít tham gia quá nên Anh EM ta cũng chua hiểu được từ địa phương trong đấy!! Chắc là vẫn phải đợi thôi.
Được aqcharles sửa chữa / chuyển vào 21:42 ngày 04/11/2004

Để Quảng Bọ (là tỉnh Quảng Bình đó) tụi tui tham gia với nè:
Ở quê choa (tôi) Ba thì gọi là Bọ
- Mô nghĩa là đâu
- Tê nghĩa là đó
- Răng là sao, gì
- Rứa nghĩa là đó

Miềng (mình) thêm vài chữ nữa nhé: Ở Quảng Bọ quê choa, khi nói đường xa thì người ta nói là "ngái quá". Còn sân hay vườn thì ở đây gọi là cươi. Các bạn thấy hay k nhỉ???
Các bạn có biết câu "cái lỗ chao cẳng ở mô ri eng?" Nếu muốn biết thì vào Box Quảng Bình là biết ngay...

Thế chứ !! Bác buisoi ơi tiếp đi. Cho Anh Em xơi mấy từ Quảng Bình ngon đây. . .

Không biết chỗ bác buisuoi người ta có nói thế này không nhỉ:
Ốt nhột = xấy hổ
Trầm trây = lung tung
Bổ = ngã
Tiếu = buồn cười
Chi mô = thế này ấy
(Mấy cái này hình như ỏ Huế thì có nói)