dịch sách professional practice 101 -Đã có phần mục lục và chuơng 1-Chuơng2, 7 đã upload lên hoiktst

Chương 7 dịch mới được 50% thôi, nhưng trước tình hình "chìm xuồng" chung, tớ xin phép post lên một vài ý hay trong phần thứ nhất của chương 7: Law and orders.
VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA KIẾN TRÚC SƯ VÀ KHÁCH HÀNG

1. Walijarvi ñònh nghóa tieâu chuaån hieän haønh veà söï caåu thaû nhö sau (goàm phaàn 1.1 trong 'ieàu leä haønh ngheà cuûa NCARB): Ngöôøi kieán truùc sö caàn phaûi caån thaän nhöng khoâng caàn phaûi luoân luoân ñuùng. Hôn nöõa, nhöõng kieán truùc sö cung caáp dòch vuï cho khaùch haøng, chöù khoâng phaûi cung caáp moät saûn phaåm ?" voán caàn coù söï phaùn quyeát chuyeân nghieäp theo thöïc nghieäm. Khoâng coù söï caån thaän naøo coù theå löôøng tröôùc ñöôïc hoaøn toaøn baûn chaát cuûa keát quaû xaây döïng laï thöôøng töø thieát keá cuûa kieán truùc sö; töông töï nhö vaäy, baùc syõ khoâng theå cam ñoan raèng khi ñöôïc chaêm soùc trong ñieàu kieän toát nhaát thì beänh nhaân seõ khoûi beänh.
2. Nhieàu vuï kieän ñöôïc baùo laø coù lieân quan ñeán caùc kieán truùc sö vaø khaùch haøng cuûa hoï, vaø thöôøng thì nguyeân nhaân khoâng phaûi do thieát keá thaát baïi (moät nguoàn xung ñoät töông ñoái khoâng bình thöôøng), maø töø söï ñoå vôõ trong quan heä hôïp ñoàng vì lyù do hieåu sai, thieáu trao ñoåi, hay töø söï thieáu nhaän thöùc veà caùc traùch nhieäm lieân quan cuûa hai beân.
3. Muïc tieâu ?ogaëp nhau veà yù nghó? caàn hai yeáu toá thieát yeáu ñeå thaønh coâng. Tröôùc tieân, nhöõng chi tieát chính xaùc cuûa moái quan heä caàn ñöôïc giaûi thích roõ ñeå hai beân hieåu ñaày ñuû, vaø thöù hai, ?osöï gaëp nhau veà yù nghó? caàn ñaït ñöôïc tröôùc khi moái quan heä hôïp ñoàng ñöôïc xaùc laäp.
4. Coù khi seõ toát hôn khi maát ñi moät khaùch haøng khoâng chaéc chaén laém tröôùc khi coâng vieäc baét ñaàu, coøn hôn laø maát trong khi ñang thöïc hieän noù, vaø moät beân ñaõ ñöôïc baùo tröôùc seõ ít coù xu höôùng bò baát ngôø bôûi nhöõng söï kieän theo sau roài ñoå loãi cho kieán truùc sö vaøo moät giai ñoaïn tieáp theo. Khoâng coøn laï gì chuyeän caùc kieán truùc sö cung caáp moät vaøi baûn veõ phaùc thaûo thieát keá taïi caùc buoåi hoïp maët ñaàu tieân tröôùc khi kyù baát kyø moät hôïp ñoàng naøo. 'aây chöa haün ñaõ laø caùch haønh ngheà xaáu, noù ñöôïc nhìn nhaän nhö moät giai ñoaïn ?othaû caâu?, thöôøng nhaèm muïc ñích giaønh laáy khaùch haøng. Tuy nhieân, vieäc saûn xuaát ra moät khoái löôïng coâng vieäc mieãn phí laø ñaùng nghi ngôø veà maët kinh teá, vaø neân giaûm thieåu. Cuoäc thaûo luaän veà döï aùn luùc ban ñaàu caàn vöôït xa nhöõng yeâu caàu thieát keá cô baûn ñeå bao goàm nhöõng vaán ñeà veà thuû tuïc thi coâng vaø quaûn lyù döï aùn, nhaán maïnh veà taàm quan troïng cuûa moät hôïp ñoàng giöõa taát caû caùc beân lieân quan caøng sôùm caøng toát. Neáu khaùch haøng coù bieåu hieän do döï tröôùc vieäc tham döï vaøo moät giao keøo vôùi ngöôøi kieán truùc sö trong moät khoaûng thôøi gian hôïp lyù naøo ñoù (vaø sau moät khoái löôïng coâng vieäc haïn cheá), töông lai cuûa moái quan heä caàn ñöôïc ñaùnh giaù caån thaän. Coù theå seõ toát hôn khi maát ñi moät khaùch haøng tieàm taøng nhöõng vaán ñeà, coøn hôn dính vaøo nhöõng vaán ñeà trong töông lai.
5. Neáu nhö coâng vieäc tieáp dieãn quaù laâu maø khoâng laøm roõ nhöõng gì khaùch haøng caàn, ngöôøi kieán truùc sö coù theå maát thôøi gian voâ ích ñeå taïo ra nhöõng phöông aùn thieát keá khoâng thoaû maõn khaùch haøng, daãn ñeán nhöõng coá gaéng laäp ñi laäp laïi, sôùm thaát baïi, toán keùm nhaèm ñaït ñöôïc keát quaû myõ maõn

6. Có sự phân biệt rạch ròi giữa Basic Services và Ad***ional Services trong quá trình thiết kế. Dựa trên đó người ta có cơ sở để tính thù lao cho kiến trúc sư một cách công bằng cho cả hai bên. Neáu khaùch haøng thaät söï quaù khoù ñeå laøm thoaû maõn hoï, ngöôøi kieán truùc sö coù theå ñoái maët vôùi vieãn caûnh phaûi saûn xuaát ra moät loaït voâ taän nhöõng baûn veõ thieát keá voán khoâng coù trong döï toaùn ngaân saùch, phaûi traû theo phöông phaùp phaàn traêm hay phí coá ñònh. Nhöõng cuoäc tranh caõi coù theå noå ra sau ñoù trong tröôøng hôïp ngöôøi kieán truùc sö ñoøi hoûi traû theâm tieàn maø khaùch haøng töø choái, cho raèng coâng vieäc vaãn coøn laø moät phaàn cuûa Nhöõng dòch vuï Cô baûn (Basic Services). Trong tröôøng hôïp tình huoáng naøy coù theå ñoaùn tröôùc ñöôïc (ví duï, vôùi moät khaùch haøng yeâu caàu raát cao, hoaëc moät chöông trình phöùc taïp, gaây nhaàm laãn, chöa hoaøn chænh), coù theå haïn cheá soá löôïng baûn veõ phaùc caàn saûn xuaát döôùi quy ñònh veà Nhöõng dòch vuï Cô baûn (Basic Services) trong giai ñoaïn taïo hôïp ñoàng, cung caáp moät caùch thöùc cho nhöõng khoaûn phí coäng theâm neáu soá löôïng naøy bò vöôït qua. 'ieàu naøy, dó nhieân, caàn coù söï ñoàng yù cuûa khaùch haøng, voán coù theå chöa saün saøng, vaø söï boå sung hôïp ñoàng, vaø caàn ñöôïc xöû lyù thaät caån thaän.
7. döï baùo giaù chính xaùc laø khoâng caàn thieát. Giaû söû chuû ñaàu tö ñoøi hoûi phaûi coù döï toaùn chi tieát, hoï neân ñöôïc thoâng baùo thoâng tin naøy töø nhöõng nhaø tö vaán thích hôïp hay bôûi kieán truùc sö nhö moät phaàn cuûa Caùc dòch vuï Coäng theâm Tuyø choïn. Khi giaûi quyeát caâu hoûi veà giaù thaønh, ngöôøi kieán truùc sö neân caån thaän traùnh laøm taêng loøng mong ñôïi cuûa khaùch haøng veà moät giaù thaønh thaáp maø khoâng caân nhaéc caån thaän. Neáu nhö nhöõng mong ñôïi ñoù trôû thaønh thaát voïng sau naøy, khaû naêng xung ñoät giöõa kieán truùc sö vaø khaùch haøng seõ deã taêng leân.
8. Khi coù nhöõng trì hoaõn xuaát hieän trong vieäc cuûng coá nhöõng pheâ chuaån caàn thieát, ngöôøi kieán truùc sö khoâng coù nghóa vuï phaûi xuùc tieán quaù trình treân. Neân giaûi thích vôùi khaùch haøng ngay töø luùc baét ñaàu döï aùn veà khaû naêng trì hoaõn trong moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät. Neáu phöông aùn thieát keá bò töø choái bôûi vaên phoøng quaûn lyù quy hoaïch hay xaây döïng vaø khaùch haøng muoán khaùng caùo hay tìm söï thay ñoåi, thì chi phí theâm cho kieán truùc sö, voán ñöôïc quy ñònh baèng Nhöõng dòch vuï Coäng theâm Baát ngôø (Contingent Ad***ional Services - B141., 3.3.1, 3.3.8, vv ?) neân ñöôïc chæ roõ.
9. Coù moät xu höôùng, ñaëc bieät khi laøm vieäc khoâng duøng hôïp ñoàng theo tieâu chuaån, cho raèng nhöõng dòch vuï cuûa ngöôøi kieán truùc sö laø hoaøn thieän taát caû, vaø vai troø coá vaán vaø tö vaán bao truøm haàu nhö taát caû moïi thöù trong laõnh vöïc thieát keá. Caû khaùch haøng laãn kieán truùc sö coù theå rôi vaøo caùi baãy naøy, voán chaúng mang laïi lôïi ích quaùi gì cho keû thöù hai (kieán truùc sö) caû. Hoaëc laø kieán truùc sö laøm quaù nhieàu vieäc vôùi moät thuø lao giôùi haïn, moät tình huoáng khoâng ñöôïc khuyeán khích veà maët taøi chính trong moät ngheà nghieäp maø thuø lao khôûi ñieåm baét ñaàu töø raát thaáp, hoaëc laø khaùch haøng coù khaû naêng seõ böïc mình hay baát ngôø khi hoaù ñôn daønh cho nhöõng dòch vuï coäng theâm ñöôïc ñöa ra. Chaúng coù tình huoáng naøo laø deã chòu. 'eå traùnh söï baønh tröôùng cuûa nhöõng dòch vuï kieán truùc vöôït quaù nhöõng thoâng soá cho pheùp, ngöôøi kieán truùc sö caàn thoâng hieåu veà Nhöõng dòch vuï Cô baûn (Basic Services), vaø töø ñoù hieåu nhöõng gì thuoäc veà nhöõng dòch vuï coäng theâm, roài truyeàn ñaït nhöõng hieåu bieát naøy ñeán khaùch haøng.
10. Baûng 'ieàu kieän chung cuûa Hôïp ñoàng Xaây döïng(Hoà sô AIA - A201) laø moät bieåu maãu xuaát saéc ñeå xaùc ñònh phaïm vi veà vai troø cuûa kieán truùc sö. Hoà sô naøy vaïch roõ kieán truùc sö coù theå laøm gì treân coâng tröôøng(Muïc 4.1) vaø do ñoù, baèng phöông phaùp loaïi tröø, ngöôøi ta bieát kieán truùc sö khoâng neân laøm gì. Nhöõng vieäc khoâng ñöôïc laøm bao goàm moät soá caùc vieäc raát quan troïng vaø thöôøng gaây baát ngôø, ví duï nhö döøng coâng vieäc laïi, chæ daãn cho nhaø thaàu veà chuyeän laøm sao thi coâng theo baûn veõ, thay ñoåi moät soá coâng vieäc (nhöõng thay ñoåi nhoû ñöôïc ghi trong muïc 7.4 thì ñöôïc pheùp), bình luaän veà an toaøn hay caùc thuû tuïc cuûa coâng tröôøng, hay chaám döùt nhaø thaàu. Trong khi ñaûm ñöông vai troø quan troïng nhö coá vaán khaùch haøng, vaø tö vaán veà nhöõng maët treân, ngöôøi kieán truùc sö coù theå dính vaøo raéc roái khi vöôït quaù quyeàn haønh cuûa mình.
11. Neáu thaêm coâng tröôøng ñaày ñuû vôùi moät caùch cö xöû chuyeân nghieäp hôïp lyù, bao goàm taàn soá vaø söï hôïp lyù cuûa chuyeán thaêm vieáng, söï giaùm saùt caån thaän vaø toaøn dieän, ghi cheùp toát (ghi chuù, nhaät kyù, hình chuïp, video, v.v.), khi ñoù laäp luaän coù theå ñöôïc baûo veä cho duø baát kyø chuyeän thaát baïi cuûa coâng trình coù xaûy ra hay khoâng.
12. Theo hoà sô AIA B141, Giao keøo Chuû ñaàu tö ?" Kieán truùc sö coù vaïch roõ nhöõng cô sôû cuûa vieäc ñeàn buø naøy (Muïc 11) bao goàm loaïi (Phaàn traêm, Chi phí caù nhaân tröïc tieáp vaø giaùn tieáp, Phí coá ñònh , v.v.), nhöõng chi tieâu coù theå hoaøn laïi (Muïc 10.2), vaø tæ leä phaàn traêm phaân ra tuyø theo giai ñoaïn cuûa dòch vuï (Muïc 11.11). Moät khoaûn thanh toaùn ban ñaàu cho kieán truùc sö ñöôïc tieán haønh ngay vaøo luùc giao keøo ñöôïc thöïc hieän, vaø nhöõng khoaûn thanh toaùn tieáp theo neân ñöôïc traû haøng thaùng, thöôøng thì traû theo phaàn traêm cuûa nhöõng dòch vuï ñaõ thöïc hieän taïi moãi giai ñoaïn.
13. Taïi Hoa Ky`, khi moãi naêm coù gaàn 70 trieäu Myõ kim tieàn thuø lao cho kieán truùc sö khoâng theå thu ñöôïc. Khi taát caû coá gaéng ñeàu thaát baïi, ngöôøi kieán truùc sö coù theå caân nhaéc vieäc kieän caùo ñeå thu hoài phí. Nhöõng giaûi phaùp khaùc cuõng neân caân nhaéc nhö duøng troïng taøi phaân xöû, quyeàn phaùt maõi, hay thaäm chí duøng dòch vuï thu hoài nôï.
Vài nét chính.
P/s: Điên đầu với bộ gõ VNI !
Được Adamour sửa chữa / chuyển vào 16:26 ngày 28/12/2005

Hình như có soft chuyển mã font tiếng Việt đấy, chú nào có chuyển phần dịch của Adamour sang unicode hộ anh cái, đọc thế này đau mắt quá.

cảm ơn bác Amo bằng hành động này nhé :
VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA KIẾN TRC SƯ V KHCH HNG
1. Walijarvi định nghĩa tiêu chuẩn hiện hành về sự cẩu thả như sau (gồm phần 1.1 trong Điều lệ hành nghề của NCARB): Người kiến trúc sư cần phải cẩn thận nhưng không cần phải luôn luôn đúng. Hơn nữa, những kiến trúc sư cung cấp dịch vụ cho khách hàng, chứ không phải cung cấp một sản phẩm ?" vốn cần có sự phán quyết chuyên nghiệp theo thực nghiệm. Không có sự cẩn thận nào có thể lường trước được hoàn toàn bản chất của kết quả xây dựng lạ thường từ thiết kế của kiến trúc sư; tương tự như vậy, bác sỹ không thể cam đoan rằng khi được chăm sóc trong điều kiện tốt nhất thì bệnh nhân sẽ khỏi bệnh.
2. Nhiều vụ kiện được báo là có liên quan đến các kiến trúc sư và khách hàng của họ, và thường thì nguyên nhân không phải do thiết kế thất bại (một nguồn xung đột tương đối không bình thường), mà từ sự đổ vỡ trong quan hệ hợp đồng vì lý do hiểu sai, thiếu trao đổi, hay từ sự thiếu nhận thức về các trách nhiệm liên quan của hai bên.
3. Mục tiêu ?ogặp nhau về ý nghĩ? cần hai yếu tố thiết yếu để thành công. Trước tiên, những chi tiết chính xác của mối quan hệ cần được giải thích rõ để hai bên hiểu đầy đủ, và thứ hai, ?osự gặp nhau về ý nghĩ? cần đạt được trước khi mối quan hệ hợp đồng được xác lập.
4. Có khi sẽ tốt hơn khi mất đi một khách hàng không chắc chắn lắm trước khi công việc bắt đầu, còn hơn là mất trong khi đang thực hiện nó, và một bên đã được báo trước sẽ ít có xu hướng bị bất ngờ bởi những sự kiện theo sau rồi đổ lỗi cho kiến trúc sư vào một giai đoạn tiếp theo. Không còn lạ gì chuyện các kiến trúc sư cung cấp một vài bản vẽ phác thảo thiết kế tại các buổi họp mặt đầu tiên trước khi ký bất kỳ một hợp đồng nào. Đây chưa hẵn đã là cách hành nghề xấu, nó được nhìn nhận như một giai đoạn ?othả câu?, thường nhằm mục đích giành lấy khách hàng. Tuy nhiên, việc sản xuất ra một khối lượng công việc miễn phí là đáng nghi ngờ về mặt kinh tế, và nên giảm thiểu. Cuộc thảo luận về dự án lúc ban đầu cần vượt xa những yêu cầu thiết kế cơ bản để bao gồm những vấn đề về thủ tục thi công và quản lý dự án, nhấn mạnh về tầm quan trọng của một hợp đồng giữa tất cả các bên liên quan càng sớm càng tốt. Nếu khách hàng có biểu hiện do dự trước việc tham dự vào một giao kèo với người kiến trúc sư trong một khoảng thời gian hợp lý nào đó (và sau một khối lượng công việc hạn chế), tương lai của mối quan hệ cần được đánh giá cẩn thận. Có thể sẽ tốt hơn khi mất đi một khách hàng tiềm tàng những vấn đề, còn hơn dính vào những vấn đề trong tương lai.
5. Nếu như công việc tiếp diễn quá lâu mà không làm rõ những gì khách hàng cần, người kiến trúc sư có thể mất thời gian vô ích để tạo ra những phương án thiết kế không thoả mãn khách hàng, dẫn đến những cố gắng lập đi lập lại, sớm thất bại, tốn kém nhằm đạt được kết quả mỹ mãn
6. Cĩ sự phn biệt rạch rịi giữa Basic Services v Ad***ional Services trong qu trình thiết kế. Dựa trn đĩ người ta cĩ cơ sở để tính th lao cho kiến trc sư một cch cơng bằng cho cả hai bn. Nếu khách hàng thật sự quá khó để làm thoả mãn họ, người kiến trúc sư có thể đối mặt với viễn cảnh phải sản xuất ra một loạt vô tận những bản vẽ thiết kế vốn không có trong dự toán ngân sách, phải trả theo phương pháp phần trăm hay phí cố định. Những cuộc tranh cãi có thể nổ ra sau đó trong trường hợp người kiến trúc sư đòi hỏi trả thêm tiền mà khách hàng từ chối, cho rằng công việc vẫn còn là một phần của Những dịch vụ Cơ bản (Basic Services). Trong trường hợp tình huống này có thể đoán trước được (ví dụ, với một khách hàng yêu cầu rất cao, hoặc một chương trình phức tạp, gây nhầm lẫn, chưa hoàn chỉnh), có thể hạn chế số lượng bản vẽ phác cần sản xuất dưới quy định về Những dịch vụ Cơ bản (Basic Services) trong giai đoạn tạo hợp đồng, cung cấp một cách thức cho những khoản phí cộng thêm nếu số lượng này bị vượt qua. Điều này, dĩ nhiên, cần có sự đồng ý của khách hàng, vốn có thể chưa sẵn sàng, và sự bổ sung hợp đồng, và cần được xử lý thật cẩn thận.
7. dự báo giá chính xác là không cần thiết. Giả sử chủ đầu tư đòi hỏi phải có dự toán chi tiết, họ nên được thông báo thông tin này từ những nhà tư vấn thích hợp hay bởi kiến trúc sư như một phần của Các dịch vụ Cộng thêm Tuỳ chọn. Khi giải quyết câu hỏi về giá thành, người kiến trúc sư nên cẩn thận tránh làm tăng lòng mong đợi của khách hàng về một giá thành thấp mà không cân nhắc cẩn thận. Nếu như những mong đợi đó trở thành thất vọng sau này, khả năng xung đột giữa kiến trúc sư và khách hàng sẽ dễ tăng lên.
8. Khi có những trì hoãn xuất hiện trong việc củng cố những phê chuẩn cần thiết, người kiến trúc sư không có nghĩa vụ phải xúc tiến quá trình trên. Nên giải thích với khách hàng ngay từ lúc bắt đầu dự án về khả năng trì hoãn trong một số trường hợp đặc biệt. Nếu phương án thiết kế bị từ chối bởi văn phòng quản lý quy hoạch hay xây dựng và khách hàng muốn kháng cáo hay tìm sự thay đổi, thì chi phí thêm cho kiến trúc sư, vốn được quy định bằng Những dịch vụ Cộng thêm Bất ngờ (Contingent Ad***ional Services - B141., 3.3.1, 3.3.8, vv ?) nên được chỉ rõ.
9. Có một xu hướng, đặc biệt khi làm việc không dùng hợp đồng theo tiêu chuẩn, cho rằng những dịch vụ của người kiến trúc sư là hoàn thiện tất cả, và vai trò cố vấn và tư vấn bao trùm hầu như tất cả mọi thứ trong lãnh vực thiết kế. Cả khách hàng lẫn kiến trúc sư có thể rơi vào cái bẫy này, vốn chẳng mang lại lợi ích quái gì cho kẻ thứ hai (kiến trúc sư) cả. Hoặc là kiến trúc sư làm quá nhiều việc với một thù lao giới hạn, một tình huống không được khuyến khích về mặt tài chính trong một nghề nghiệp mà thù lao khởi điểm bắt đầu từ rất thấp, hoặc là khách hàng có khả năng sẽ bực mình hay bất ngờ khi hoá đơn dành cho những dịch vụ cộng thêm được đưa ra. Chẳng có tình huống nào là dễ chịu. Để tránh sự bành trướng của những dịch vụ kiến trúc vượt quá những thông số cho phép, người kiến trúc sư cần thông hiểu về Những dịch vụ Cơ bản (Basic Services), và từ đó hiểu những gì thuộc về những dịch vụ cộng thêm, rồi truyền đạt những hiểu biết này đến khách hàng.
10. Bảng Điều kiện chung của Hợp đồng Xây dựng(Hồ sơ AIA - A201) là một biểu mẫu xuất sắc để xác định phạm vi về vai trò của kiến trúc sư. Hồ sơ này vạch rõ kiến trúc sư có thể làm gì trên công trường(Mục 4.1) và do đó, bằng phương pháp loại trừ, người ta biết kiến trúc sư không nên làm gì. Những việc không được làm bao gồm một số các việc rất quan trọng và thường gây bất ngờ, ví dụ như dừng công việc lại, chỉ dẫn cho nhà thầu về chuyện làm sao thi công theo bản vẽ, thay đổi một số công việc (những thay đổi nhỏ được ghi trong mục 7.4 thì được phép), bình luận về an toàn hay các thủ tục của công trường, hay chấm dứt nhà thầu. Trong khi đảm đương vai trò quan trọng như cố vấn khách hàng, và tư vấn về những mặt trên, người kiến trúc sư có thể dính vào rắc rối khi vượt quá quyền hành của mình.
11. Nếu thăm công trường đầy đủ với một cách cư xử chuyên nghiệp hợp lý, bao gồm tần số và sự hợp lý của chuyến thăm viếng, sự giám sát cẩn thận và toàn diện, ghi chép tốt (ghi chú, nhật ký, hình chụp, video, v.v.), khi đó lập luận có thể được bảo vệ cho dù bất kỳ chuyện thất bại của công trình có xảy ra hay không.
12. Theo hồ sơ AIA B141, Giao kèo Chủ đầu tư ?" Kiến trúc sư có vạch rõ những cơ sở của việc đền bù này (Mục 11) bao gồm loại (Phần trăm, Chi phí cá nhân trực tiếp và gián tiếp, Phí cố định , v.v.), những chi tiêu có thể hoàn lại (Mục 10.2), và tỉ lệ phần trăm phân ra tuỳ theo giai đoạn của dịch vụ (Mục 11.11). Một khoản thanh toán ban đầu cho kiến trúc sư được tiến hành ngay vào lúc giao kèo được thực hiện, và những khoản thanh toán tiếp theo nên được trả hàng tháng, thường thì trả theo phần trăm của những dịch vụ đã thực hiện tại mỗi giai đoạn.
13. Tại Hoa Ky`, khi mỗi năm có gần 70 triệu Mỹ kim tiền thù lao cho kiến trúc sư không thể thu được. Khi tất cả cố gắng đều thất bại, người kiến trúc sư có thể cân nhắc việc kiện cáo để thu hồi phí. Những giải pháp khác cũng nên cân nhắc như dùng trọng tài phân xử, quyền phát mãi, hay thậm chí dùng dịch vụ thu hồi nợ

Hic! Topic hay thế này sao các bác không stick đi, để nó tụt sang trang 2.

Professional Practice 101 - Chapter 2: Do The Right Thing
Phần 1: Cuộc khủng hoảng sixty-nine-story
Tóm lược:
Toà nhà Citycorp Center 95 tầng tại NY, USA do Hugh Stubbins Jr. thiết kế kiến trúc, kết cấu do Ks. William J. LeMessurier thiết kế, thi công Bethlehem Steel đảm nhận.
Tại góc khu đất của công trình có một nhà thờ hiện hữu xây năm 1905 theo kiến trúc Gothic. Để tạo không gian thoáng cho nhà thờ này, trong thiết kế, 4 cột của toà nhà nằm ở 4 cạnh thay vì 4 góc, và tầng thứ nhất của tòa nhà bắt đầu ở một cao độ phía trên nhà thờ hiện hữu, tạo ra một không gian trống phía dưới.
Toà nhà được xây dựng xong, cho đến một hôm, một sinh viên gõ cửa LeMessurier xin thông tin về toà nhà. Trong dịp này, qua tính toán lại, LeMessurier phát hiện ra toà nhà có vấn đề.
Toà nhà đã chịu được gió thổi vuông góc vào 4 mặt theo quy chuẩn thiết kế cao tầng. Tuy nhiên khi gió thổi vào góc của toà nhà, theo góc 45 độ thì rất nguy hiểm, mà điều này không có trong quy chuẩn xây dựng hiện hành.
Tệ hơn nữa là LeMesurier cũng phát hiện ra nhà thầu đã thay đổi những liên kết thép trong kết cấu. Thay vì dùng mối hàn như thiết kế ban đầu, họ dùng đinh tán cho rẻ, mà vẫn chịu lực đủ tiêu chuẩn. Điều này càng làm giảm khả năng chịu gió 45 độ vào góc của toà nhà.
LeMessurier có thể mặc kệ, nhưng ông quyết định can thiệp. Qua tính toán bằng đường hầm thông gió (wind tunnel) dưới điều kiện giông bão, toà nhà rung bần bật. LeMessurier vận động các bên tiến hành sửa lại kết cấu toà nhà, cụ thể là hàn lại các mối nối.
Việc thi công khó khăn và tốn kém do toà nhà đang sử dụng, và họ phải tiến hành thi công vào ban đêm, huy động nhiều nhân lực. Sáng ra các căn phòng được dọn dẹp sạch sẽ để nhân viên các công ty vào làm việc. Mùa bão đang tới gần. Đúng hơn là một cơn bão đang đến, Hurricane Ella.
Cuộc chạy đua cứu toà nhà thành công với chi phí hơn 4.3 triệu USD, công ty bảo hiểm cho LeMessurier đồng ý trả 2 triệu, các bên đều thiệt hại về tài chính, nhưng danh tiếng thì tăng lên đáng kể.
Câu chuyện trên là một ví dụ về Đạo Đức Hành Nghề của một người chuyên nghiệp. LeMessurier phát biểu "Bạn có một trách nhiệm với xã hội. Thay vì lấy một chứng chỉ hành nghề và được tôn trọng, bạn cần biết hy sinh và đặt xã hội lên cao hơn lợi ích của khách hàng và của bản thân bạn".
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Mình có 1 ý kiến: Nguyên văn cuốn sách hơi dài dòng, nếu bạn nào có phần tóm lược thì post lên cho đỡ mất thời gian.
Được Adamour sửa chữa / chuyển vào 08:51 ngày 11/04/2006

Truoc het : chan thanh cam on cac bac.
Sau : Cho cac bac co em no dai tam thuoc.

Không biết là có muộn quá không?? Các bạn còn phần nào cần dịch không?? Tôi cũng muốn tham gia!
Nếu có thể , thì gửi phần cần dịch vào sdt.arch@gmail.com
Tôi thấy topic này rất bổ ích, vừa tiếp thu thêm kiến thức, vừa ôn lại vốn từ thuật ngữ chuyên ngành( lâu lâu không dùng là mai một luôn , tệ thật)
Vậy thì: có còn phần nào cần dịch hông? Vứt tôi dịch với??

Các bạn đọc cho vui, sách viết quá dài dòng nên tôi dịch rút gọn, cắt hết những gì cho là "mỡ thừa", kèm vài bình luận:
 
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 PROFESSIONAL PRACTICE 101
A Compendium of Business and Management Strategies in Architecture.
Hành Nghề Chuyên Nghiệp
(Bản quyền thuộc về Adamour - http://blog.360.yahoo.com/adamour_ttvnol)
 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
Chương 1:
THỰC HÀNH, THỰC HÀNH, THỰC HÀNH
Năm 1997, khi cuốn sách này được xuất bản, là thời điểm quyết định để tìm hiểu về việc hành nghề chuyên nghiệp trong kiến trúc. Những thay đổi đột ngột trong cách hành nghề đòi hỏi các kiến trúc sư phải chuẩn bị một chiến lược sống còn.
Những thay đổi:
- Kinh tế suy sụp và bất ổn
- Công nghệ mới, tin học hoá
- Toàn cầu hoá
- Sự đa dạng trong cách đưa ra dự án
- Thẩm quyền và trách nhiệm của kiến trúc sư giảm
- Chuyên môn hoá
1. Chuyên nghiệp nghĩa là gì - Bài luận của bác sỹ Peter Pressman
Nhiều người xưng là chuyên nghiệp, nhưng chưa hoàn toàn như vậy. Chuyên gia không có nghĩa là chuyên nghiệp. Chuyên nghiệp là:
- Có kỹ năng tốt từ quá trình học tập và tự đào tạo
- Có đạo đức phục vụ và trách nhiệm với khách hàng
2. Chuyên nghiệp và lợi ích công chúng ?" Bài luận của Carl M. Sapers, giáo sư môn Luật Hành Nghề Thiết Kế tại truờng thiết kế Havard.
Hệ thống đăng ký hành nghề (registration) kiểm tra, sàng lọc đội ngũ chuyên nghiệp để phục vụ tốt khách hàng.
Hai cách nhìn - Người hành nghề  thiết kế chuyên nghiệp có thể được coi như:
- Người cung cấp sản phẩm
- Người cung cấp những thông tin và hướng dẫn rút tỉa từ kiến thức.
Ba tính chất cơ bản của người hành nghề chuyên nghiệp (hai yếu tố cuối quan trọng nhất):
- Được đào tạo đủ trước khi được cấp phép để hành nghề
- Làm việc thận trọng và khôn ngoan
- Chấp nhận trách nhiệm của một người được uỷ thác, nó cao hơn trách nhiệm của một nhà buôn. Đó là:
, Trung thành
, Có thiện ý
, Hành động vì lợi ích của người ủy thác
 
Ghi chú: Theo tôi, vì kiến trúc sư làm việc như một người trung gian trong hợp dồng giữa Thầu xây dựng và Khách hàng, nên KTS mang nặng trách nhiệm của được người được uỷ thác. Cái này giống như trách nhiệm của một Đại lý đứng giữa dàn xếp hợp đồng giữa Người uỷ nhiệm và Khách hàng của người uỷ nhiệm.
 
Thứ tự ưu tiên: Lợi ích công chúng > Lợi ích khách hàng > Lợi ích cá nhân
3. Hoàn toàn chuyên nghiệp ?" Bài luận của luật sư Abbot Kominers
Kiến thức + Kinh nghiệm
Không ngừng học hỏi
4.Liên kết thiết kế với hành nghề:
Hai quá trình liên kết chặt chẽ:
- KTS thiết kế, từ ý tưởng đến chi tiết (điểm đặc biệt của KTS)
- KTS thực hiện và trình bày thiết kế
- Làm việc với đam mê và dám mạo hiểm để học hỏi và rút kinh nghiệm
5. Bạn nên thiết kế cho ai ?" Bài của KTS. Duo Dickinson
Cho các KTS khác
- Đăng báo thiết kế của mình
- Tham gia cuộc thi
- Viết bài về học thuật
 
Thiết kế cho khách hàng
i. Kiểu phò (nguyên văn: whore):
- Làm hàng loạt dự án giá thấp
- Đúng tiến độ
- Vừa vặn vốn đầu tư
- Kiếm tiền dựa trên hiệu quả công việc và sắp xếp bộ máy tốt
- Nguồn việc dựa trên mạng quan hệ, vốn ưu tiên những khuôn mặt quen
- Làm tất cả những gì khách hàng đòi mà không cần hỏi
 
ii. Kiểu nghệ sỹ nhân dân (trong nguyên văn không có ?onhân dân?):
- Đếch để ý khách hàng cần gì
- Không quan trọng hiện trạng
- Phớt lờ giá thành
- Tất cả vì ?osự thật cao quý?
 
Niềm tin:
- KTS có niềm tin vào khả năng của mình thì chẳng sợ thành kiến của khách hàng, dám tìm tòi, dám thất bại.
- Khách hàng có niềm tin vào KTS sẽ không cần nghe người ngoài khác, hoặc bỏ tất cả thời gian đào xới tất cả các tạp chí kiến trúc hiện hành.
Nếu bạn định hướng công việc của mình là làm ra sản phẩm, thì quá trình tạo ra nó sẽ bị bóp méo. Tuy nhiên bạn cần được đánh giá bằng những gì bạn xây, chứ không nên chỉ bằng những ý tưởng.
6. Bạn là nghệ sỹ hay kiến trúc sư?
Bài toán cân đối giữa hình thức và công năng
Tất cả phải hoạt động đúng. Một thiết kế thành công nào cũng phải thoả mãn yêu cầu công năng, giá thành và thời gian xây dựng.
7. Sự trang trí và cấu trúc - Câu chuyện từ bộ phim Babette?Ts Feast ?" Bài của Ann Marie Borys và Daniel Friedman.
Đầu bếp nổi tiếng Babette, bằng những mẫu trang trí món ăn đẹp được bố trí theo một nội dung và thứ tự đặc biệt, đã mang những người khách xa lạ đến gần nhau. Câu chuyện minh hoạ cho mối quan hệ mật thiết giữa sự trang trí và cấu trúc
------------------------------ Bản quyền của Adamour - http://blog.360.yahoo.com/adamour_ttvnol  ------------------------
(còn tiếp)
Được adamour sửa chữa / chuyển vào 11:40 ngày 23/01/2007

Chương 1 (tiếp)
 
8. Các tổ chức trợ giúp hành nghề chuyên nghiệp:
a. Các tổ chức quản lý song song:
NCARB: National Council of Architectural Registration Board ?" Hội đồng cấp phép hành nghề kiến trúc quốc  gia
- Phát triển và đề nghị các tiêu chuẩn cho cá nhân nào muốn xin đăng ký hành nghề kiến trúc
 
NAAB: National Architectural Accre***ing Board - Ủy ban chứng nhận hợp chuẩn kiến trúc quốc gia
- Gồm 12 thành viên trong đó 3 người từ NCARB, 3 người từ AIA, 3 người từ ACSA (giáo dục), 2 người từ công chúng không phải kiến trúc sư hay nhà giáo dục, 1 người từ AIAS (sinh viên).
- Lập ra tiêu chí và thủ tục cấp phép hành nghề cho các Cử nhân kiến trúc.
- Xét hợp chuẩn định kỳ cho các chương trình đào tạo kiến trúc (Trong kỳ kiểm tra, họ xem xét cơ sở vật chất của trường, nội dung khoá học, đánh giá công việc sinh viên đã làm được ?) Tuỳ kết quả kiểm tra tốt hay xấu mà thời hạn của chứng nhận hợp chuẩn có thể là 5 năm, 3 năm hay 2 năm, hay không chứng nhận.
 
AIA: Ameriacan Institute of Archiects ?" Hội Kiến trúc sư Hoa Kỳ
- Phát triển đào tạo kiến trúc.
- Liên minh các kiến trúc sư
- Cầu nối giữa ngành công nghiệp xây dựng và ngành kiến trúc
 
AIAS: Ameriacan Institute of Archiecture Students ?" Hội Sinh viên kiến trúc Hoa Kỳ
       
b. Giáo dục ?" Đào tạo:
ACSA: Association of Collegiate Schools of Architetcure ?" Hiệp hội các trường đào tạo ngành kiến trúc.
 
IDP: Intern Development Program ?" Chương trình huấn luyện giúp tích lũy kinh nghiệm làm việc.
- Cử nhân kiến trúc phải hoàn thành chương trình này trước khi tham dự kỳ thi đăng ký hành nghề.
- Thí sinh phải hoàn thành 700 đơn vị học trình bao trùm 4 thể loại: Thiết kế và Khai triển hồ sơ hợp đồng, Giám sát xây dựng, Quản lý, Các hoạt động liên quan khác. Mỗi đơn vị học trình tương đương 8 giờ kinh nghiệm làm việc. Tổng cộng cần 3 năm để hoàn thành tất cả.
 
c. Thi cử:
ARE: Architect Registration Exam ?" Kỳ thi giấy phép hành nghề kiến trúc.
- Phát triển bởi hội đồng khảo thí của NCARB
- Nội dung đề thi được NCARB viết theo nghiên cứu của các KTS
 
------------------------------------------------------- Bản quyền của Adamour -----------------------------------------------
 (còn tiếp)

Chương 2:
HÃY LÀM ĐIỀU ĐÚNG
Đạo đức hành nghề
Từ điển Webster?Ts định nghĩa đạo đức là một hệ thống các tiêu chí hay giá trị tinh thần. Một hệ thống các tiêu chí tinh thần đã được tổng hợp lại thành tiêu chuẩn hành nghề chuyên nghiệp.
1. Kiến trúc sư và đạo đức ?" Bài của George Wright, trưởng khoa kiến trúc ĐH Texas
-  Một hệ thống các giá trị tinh thần để định ra cái gì ?ođúng?, cái gì ?osai?.
-  Một hành động ?ođúng? là một hành động mà phần lớn mọi ngươì đồng ý rằng nó nhằm mang lại nhiều nhất những điều tốt.
2. Cuộc khủng hoảng sixty-nine-story
Toà nhà Citycorp Center 95 tầng tại NY, USA do Hugh Stubbins Jr. thiết kế kiến trúc, kết cấu do Ks. William J. LeMessurier thiết kế, thi công Bethlehem Steel đảm nhận.
Tại góc khu đất của công trình có một nhà thờ hiện hữu xây năm 1905 theo kiến trúc Gothic. Để tạo không gian thoáng cho nhà thờ này, trong thiết kế, 4 cột của toà nhà nằm ở 4 cạnh thay vì 4 góc, và tầng thứ nhất của tòa nhà bắt đầu ở một cao độ phía trên nhà thờ hiện hữu, tạo ra một không gian trống phía dưới.
Toà nhà được xây dựng xong, cho đến một hôm, một sinh viên gõ cửa LeMessurier xin thông tin về toà nhà. Trong dịp này, qua tính toán lại, LeMessurier phát hiện ra toà nhà có vấn đề.
Toà nhà đã chịu được gió thổi vuông góc vào 4 mặt theo quy chuẩn thiết kế cao tầng. Tuy nhiên khi gió thổi vào góc của toà nhà, theo góc 45 độ thì rất nguy hiểm, mà điều này không có trong quy chuẩn xây dựng hiện hành.
Tệ hơn nữa là LeMesurier cũng phát hiện ra nhà thầu đã thay đổi những liên kết thép trong kết cấu. Thay vì dùng mối hàn như thiết kế ban đầu, họ dùng đinh tán cho rẻ, mà vẫn chịu lực đủ tiêu chuẩn. Điều này càng làm giảm khả năng chịu gió 45 độ vào góc của toà nhà.
LeMessurier có thể mặc kệ, nhưng ông quyết định can thiệp. Qua tính toán bằng đường hầm thông gió (wind tunnel) dưới điều kiện giông bão, toà nhà rung bần bật. LeMessurier vận động các bên tiến hành sửa lại kết cấu toà nhà, cụ thể là hàn lại các mối nối.
Việc thi công khó khăn và tốn kém do toà nhà đang sử dụng, và họ phải tiến hành thi công vào ban đêm, huy động nhiều nhân lực. Sáng ra các căn phòng được dọn dẹp sạch sẽ để nhân viên các công ty vào làm việc. Mùa bão đang tới gần. Đúng hơn là một cơn bão đang đến, Hurricane Ella.
Cuộc chạy đua cứu toà nhà thành công với chi phí hơn 4.3 triệu USD, công ty bảo hiểm cho LeMessurier đồng ý trả 2 triệu, các bên đều thiệt hại về tài chính, nhưng danh tiếng thì tăng lên đáng kể.
Câu chuyện trên là một ví dụ về Đạo Đức Hành Nghề của một người chuyên nghiệp. LeMessurier phát biểu "Bạn có một trách nhiệm với xã hội. Thay vì lấy một chứng chỉ hành nghề và được tôn trọng, bạn cần biết hy sinh và đặt xã hội lên cao hơn lợi ích của khách hàng và của bản thân bạn".
------------------------------ Bản quyền của Adamour - http://blog.360.yahoo.com/adamour_ttvnol  ------------------------
(còn tiếp)
Được adamour sửa chữa / chuyển vào 11:46 ngày 23/01/2007