Điện Biên Phủ và những điều chưa biết - Phần 1

Có 1 điều mới mà càng xem em càng thấy hấp dẫn, đó là các trận tiễu phỉ của ta ở vùng tây bắc.
Theo tài liệu Pháp, từ năm 50, bọn nó bắt đầu huấn luyện và phát triển các vùng "du kích" ở hậu phương miền núi của ta. Chiến thuật của nó là thả xuống các vùng này từng toán biệt kích dù, để tập hợp các phần tử thiểu số trung thành với Pháp Quốc, rồi huấn luyện thành các liên đoàn biệt kích dù hỗn hợp (GCMA), dùng cách đánh du kích quấy rối hậu phương của ta. Mục đích của các cụm cứ điểm như Nà Sản chính là để làm căn cứ hoả lực giúp phát triển các vùng du kích GCMA.
Ở Nà Sản, bọn nó lập được 3 căn cứ "Colibrie", "Aiglon" và "Calamar" dọc sông Đà trên tỉnh lộ 41 từ Hoà Bình lên Sơn La đóng cửa ngõ từ đồng bằng lên tây bắc, tập trung gần 2000 tên thổ phỉ Thái Mèo. Hơn nữa bọn này đang có thế lan tràn ra khắp cả các vùng giữa sông Đà và hữu ngạn sông Hồng, phá hoại những cơ sở cách mạng của ta trong làng bản ở đây. Lí do chính thức của bọn Pháp để rút khỏi Nà Sản là vì các căn cứ GCMA này đã đủ mạnh để tự sống 1 mình.
Khi đại đoàn 316 chuyển hướng lên Tây Bắc, mấy vùng GCMA này chính là những mục tiêu đầu tiên. Theo tài liệu Pháp, ta tập trung đến 5 tiểu đoàn chủ lực thuộc các trung đoàn 176 và trung đoàn độc lập 148 để tiêu diệt 2000 tên thổ phỉ và biệt kích dù ở "Colibrie". Hà Nội hoàn toàn mất liên lạc điện đài với bọn này vào ngày 17/11/53, chỉ có 3 ngày trước khi chiến dịch Castor bắt đầu!
Trong quyển "đoàn 42" của Erwann Bergot về tù binh ở ĐBP, lão này có nhắc tới mấy thằng biệt kích dù người tây bị ta bắt gần Nà Sản vào cuối năm 53.
Có lẽ cái nguy cơ thổ phỉ này nguy hiểm hơn nhiều so với những gì ta công bố. Nhưng thôi, cứ xem nạn Ba Tây là cũng đủ biết chuyện này nó không có đơn giản tí nào...

Chính xác.
Sơn La là hậu phương trực tiếp của ĐBP nên thổ phỉ ở đây bị trung đoàn 176 càn quét gần hết. Nhưng ở Lào Cai và Hà Giang thì phỉ hoạt động cực mạnh. Theo 1 quyển mà em đã đọc thì có nơi chúng tập trung thành những toán 200-300 tên, có cố vấn Pháp đi cùng, ngang nhiên tấn công cả huyện lị giữa ban ngày. Khá nhiều trường hợp bộ đội địa phương huyện và dân quân du kích không cầm cự được với phỉ, bị đánh bật ra ngoài, mất đất, mất dân. Thậm chí có trường hợp ở Lào Cai, sau 1 ngày chiến đấu gần như cả 1 đại đội bộ đội địa phương tan rã, 2 trung đội đào ngũ hoặc chạy sang theo phỉ.
Đến sau tháng 7-1954 ta vẫn còn phải mở nhiều chiến dịch tiễu phỉ ở Tây Bắc.

Quá đúng

Về chuyện tiễu phỉ. Ngày 18 tháng 7 Pháp tung thổ phỉ vào Tây Bắc chiếm Mường Hùng, tiếp đó kết hợp với quân dù chiếm Mường Lầm (Thuận Châu, Sơn La). Tiếp sau đó, Pháp tiếp tục tung nhiều toán phỉ từng chạy về Than Uyên, Tú Lệ trong đợt Tây Bắc 52 về lại địa phương nhằm lập căn cứ du kích. Những toán này thường xuyên cắt đường 13 và 41, tập kích bô đội, kho, binh trạm nhỏ. Ngay đến cả các đoàn công binh, quân báo ta và sau này khi tướng Hoàng Văn Thái đi khảo sát chiến dịch ĐBP cũng không ở nhà dân vì lo ngại còn phỉ.
Suốt ba tháng 7,8,9 năm 1953 ta tìm diệt bọn này trên hướng hữu ngạn sông Đà. Tiêu diệt vị trí Mường Lầm, theo sách ta là diệt và bắt 1600 tên. Tháng 9 và 10 năm 53, trung đoàn Sơn La - E148 chuyển lên tiêu diệt phỉ trên tuyến Mường Lầm, Phong Thổ, Bình Lư, Sapa, Bát Xát.
Sau đợt này, cũng một phần địch tập trung cho ĐBP nên phỉ teo tóp hẳn. Nhưng cái chính, là ta làm công tác dân vận tốt, có cơ sở vững nên các chú không ngo nghoe gì nhiều. Ngay cả các liên đại đội partisan Thái ở Lai Châu của cuộc hành binh Pollux có nói ở trên, ban đầu Pháp tính cho tản ra lập căn cứ du kích nhưng cũng không làm nổi, phải dắt díu nhau về ĐBP. Đọc qua một đoạn phân tích của B. Fall: Thoạt đầu các liên đại đội của Ulpat, và Guillermit được trao nhiệm vụ ở lại trên vùng đất địch để tổ chức các đội du kích như các đội commando của G.M.I (Groupement moblile infanterie - binh đoàn bộ binh cơ động, có chỗ nói là Comando) tại du kích Cardamone, nhưng thực tế đã tỏ ra là không thể. Muốn tổ chức được một được một chiến khu du kích, phải có thời gian để học thông thạo địa hình, liên hệ với dân chúng địa phương và xây dựng căn cứ địa. Không thể nữa vì lí do CS đang xuất hiện... Em miễn bình luận. Chỉ xin chú ý một điều rằng những toán thân binh Thái với sự chỉ huy của sĩ quan và hạ sỹ quan Pháp này không phải mới đến mà đã sống ở Lai Châu cả nửa thế kỷ nay rồi.

Cái chỗ vàng này hình như không đúng lắm. Theo mấy bọn khác thì GMI = Groupement Mixte d Intervention = Binh đoàn/Liên đoàn tác chiến hỗn hợp. Bọn này chính là các nhóm du kích thành lập sau khi đã được bọn biệt kích GCMA huấn luyện. Theo em hiểu thì bọn GCMA/GMI của Pháp cũng y hệt như bọn Mike Force/CIDG của Mẽo sau này.
không biết con số 1600 tên phỉ bị bắt là vào tháng 7,8,9 hay 9,10,11. Nếu là 9,10,11 thì cũng khá trùng hợp với thời điểm ta phá ổ phỉ "Collibrie" mà bọn Pháp nhắc tới.

Chỗ vàng vàng quả thật là cẩu thả nên em dịch nôm. Nghe thấy GM là binh đoàn cơ động, thấy I thường là bộ binh thì tương ngay là binh đoàn bộ binh cơ động. Tra lại indochine54.free.fr thấy đúng GMI là Groupement Mixte d Intervention với tiền thân là GCMA - Groupement de Commandos Mixtes Aéroportés - Mixed Airborne Commandos Group. GCMA là vỏ bọc cho các hành động "bán quân sự" trong đất ********* của SDECE - Cơ quan Tình báo Pháp.
Bác Panzerlehr tra lại xem Collibrie là ở đâu. Nếu ở khu vực Thuận Châu Sơn La ( Sơn La là hữu ngạn sông Đà) thì chắc là chính nó.

Tài liệu mật của CIA: Consequences within Indochina of the Fall of DBP
http://download.yousen***.com/E71CEE2A004968D9

một tí lịch sử của các nhóm biệt kích dù hỗn hợp và bọn phỉ Mèo hữu ngạn sông Đà (lấy từ web hải ngoại) :
(...)
Cuối năm 1950, quân Pháp không còn kiểm soát nổi vùng biên giới Việt-Hoa sau những trận đánh đẫm máu với Việt-minh. Việt-minh quyết làm chủ mạn bắc là cốt mở rộng đường bộ để dễ dàng tiếp nhận viện trợ vũ khí từ cộng sản Hoa lục, mà trước đây chỉ nhờ dân công chuyển qua đường rừng núi.
Việt-minh mở những trận phản công lại trùng với chiến cuộc Cao-ly, nên trước những đe dọa phối hợp của CS quốc tế, tổng thống Hoa Kỳ Truman ra lệnh viện trợ quân sự cho Pháp ở Đông dương trong vòng 4 năm lên đến 3 tỷ đô-la để tiếp tục ngăn chận VC.
Đầu năm 1950, đại tá Grall được Pháp bổ nhiệm chỉ huy một bộ phận hoạt động bí mật mang tên là GCMA (Groupement de Commandos Mixtes Aeroportes) có 20 sĩ quan chuyên tuyển mộ, huấn luyện và trang bị cho nhiều toán du kích người sắc tộc thiểu số Đông dương, đặc biệt ở 4 khu: Bắc, Nam, Cao nguyên trung phần Việt nam và Lào. Đại tá Roger Trinquier phụ trách khu Lào. GCMA lại được điều khiển bởi Cơ quan Tình báo và Phản gián của Pháp ở Hải ngoại; tiền tài trợ dĩ nhiên là qua kinh tài ma túy. (CIA về sau cũng áp dụng y như vậy!). Toán du kích tân tuyển được đưa về Cap St. Jacques (Vũng Tàu) để huấn luyện. Touby [Lý Phòng TouBy, thủ lĩnh người Mèo chống CS] cũng đã được huấn luyện tại đây để về lãnh đạo hệ thống du kích Hmong ở Phong Saly, Xieng Khoảng và Sầm Nứa.
Trinquier quyết gấp rút thành lập một lực lượng du kích ở tây bắc Lào để gây rối an toàn khu của Việt-minh tại Sip Song Chau Thai, phía tây Hắc giang [sông Đà] và gần biên giới Việt-Lào. Y chọn Lo Quang Chao [Lò Quang Châu], tù trưởng Hmong ở Lào Kay sức vóc hơn người, mang bí danh là Sô-cô-la. Đến tháng 4 năm 1952, GCMA ở Hà nội đã thả dù cho Lo 2,500 cây súng trường để đám này kiểm soát vùng Lào Kay và núi Hoàng Su Phi. Trinquier hài lòng với những chiến công của Lo, đến nỗi y đồng hóa cấp Trung úy quân viễn chinh Pháp cho Lo, và truy tặng Anh dũng bội tinh bằng cách thả dù huy chương xuống căn cứ cho Lo Quang Chao. Lo tung hoành ở vùng biên giới Việt-Hoa một thời gian nhưng rốt cuộc bị giết chết vào tháng 8 năm 1953, và nhóm du lích của y tan rã.
Tháng 4 năm 1953, ********* và Pathet Lào phối hợp chia thành hai gọng kìm tấn công Sầm Nứa và Luang Prabang, Faydang [Lò Phay Đăng, tộc trưởng họ Lò, thủ lĩnh người Mèo CS, sau này là phó ************* CHDCND Lào thì phải??] có mặt ở tuyến đầu. Pháp vội xây dựng phi trường dã chiến tại Cánh đồng Chum để tăng phái quân cơ động. Nhờ sự đưa tin hiệu quả của nhóm Hmong thuộc cánh Touby, và nay có thêm một phụ tá trẻ Vang Pao. Pháp đã đẩy lui được các cuộc tấn công của địch tại Lào, và ********* rút quân về lại Việt nam để tập trung vào chiến dịch Điện biên phủ. [đây là chiến dịch Thượng Lào 1953 do đại đoàn 312 đảm nhiệm].
(...)
Cuối cùng : sau ĐBP, Mẽo nhẩy vào thay Pháp, Lý Phòng Touby bị CIA hất cẳng thay vào bằng Vàng Pao...

Tiếp tục với ĐBP, danh sách những đơn vị quân Pháp đã nhảy dù xuống khu lòng chảo trong những ngày đầu. Tính từ 6 tháng 12 trở về trước. (Theo B. Fall)
Quân dù
1. Bộ phận HQ của Sư đoàn không vận - HQ Airborne Divisional Element - EDAP
2. Tiểu đoàn 2, trung đoàn biệt kích dù 1 - II/1 Régiment de Chasseurs Parachutistes - Parachute Chasseurs Regiment - II/1 RCP
3. Tiểu đoàn dù thuộc địa số 1 - 1é Bataillon Colonial Parachutistes - Colonial Parachute Battalion - 1é BCP
4. Tiểu đoàn dù lê dương số 1 - 1é Bataillon Etranger de Parachutistes - Foreign Legion Parachute Battalion - 1é BEP
5. Tiểu đoàn dù Việt Nam số 5 - 5é Bataillon Parachutiste Vietnamien - Vietnamese Parachute Battalion - 5é BPVN
6. Tiểu đoàn dù thuộc địa số 8
7. Đại đội công binh dù số 17
8. Trung đoàn khinh pháo số 35 (hai tiểu đoàn) - 35é Régiment d''Artillerie Parachutiste - Parachute Artillery Regiment - RAP
9. Đại đội cối nặng dù lê dương số 1- 1é Compagnie Etrangère de Mortiers Lourds - Foreign Legion Heavy Mortar Company - 1é CEMP
10. Đại đội thông tin dù số 342.
Bộ binh
11. Tiểu đoàn thân binh Thái số 3 - 3é Bataillon Thaï - Tai Battalion - 3é BAT
Pháo binh
12. Tiểu đoàn pháo binh Lào tự trị - BAAL
Công binh
13. Đại đội 3, tiểu đoàn công binh số 31 - III/31 Bataillon du Génie - Engineer Battalion
Tổng cộng là 4907 người.
ĐBP ít người quan tâm quá.

Hì hì, không hẳn thế. Nhưng phải có đề tài cụ thể thì nó mới sôi động được.