Đồ án manhattan, những điều chưa biết

Đồ án manhattan, những điều chưa biết

Cháu không biết có ai có quyển " truyện kể các nhà bác học nguyên tử" không nên post lên để mọi người có 1 cách nhìn mới về đề án chế tạo quả bom nguyên tử đầu tiên và hệ luỵ của nó.
CHÓI LỌI HƠN NGÀN MẶT TRỜI.

LỜI NÓI ĐẦU( BẢN TIẾNG VIỆT) 1945-1985
Cách đây 40 năm, các nước đồng minh cùng với nhân loại tiến bộ đã đánh bại phát xít Đức- Italia-Nhật. Sau khi chiến thắng chủ nghĩa phát xít tàn bạo và điên cuồng, loài người phắn chấn và yên tâm hơn nối lại cuộc sống hoà bình và sáng tạo.
Nhưng cũng cách đây 40 năm, hai quả bom nguyên tử của Mĩ đã nổ trên đất Nhật. Chính sách "ngoại giao nguyên tử" của Mĩ sau đó đã mở ra 1 cuộc sống chạy đua vũ trang chưa từng có và 1 mối đe doạ huỷ diệt toàn thế giới, khiến loài người lại phải thường xuyên cảnh giác và kiên trì đấu tranh đẻ gìn giữ hoà bình.
"Truyện kể các nhà bác học nguyên tử" là 1 loại sách " người thực việc thực". Tác giả quyển sách này đã tiếp xúa trực tiếp với nhiều nhân vật trong truyện, đã sưu tầm được nhiều tài liệu trong các hồ sơ lưu trữ và nhiều tư liệu khác của tư nhân, bảo đảm cho câu truyện của mình không phải là 1 hư cấu nghệ thuật. Vì vậy, mặc dù sự chọn lọc tư liệu không thể không mang những yếu tố chủ quan của tác giả, "truyện kể các nhà bác học nguyên tử" vẫn có 1 giá trị thuyết phục rất lớn.
Câu truyện dẫn dắt chúng ta làm quen với các nhà bác học nguyên tử trên thế giới khi họ còn là những sinh viên trẻ mang đầy ước mơ, tới khi họ đã làm chủ được năng lượng nguyên tử về mặt khoa học, với động cơ cao cả sử dụng nó chống lại phát xít và bảo vệ nhân loại.
Chúng ta cũng thấy các nhà bác học, sau khi biết rõ khả năng tàn phá khủng khiếp của bom nguyên tử mà họ đã chế tạo, đã lo lắng cho tương lai nhân loại và tìm mọi cách thuyết phục nhà cầm quyền Mĩ không sử dụng bom nguyên tử trong chiến tranh, vì để đi đến chiến thắng trong tầm tay, việc đó hoàn toàn không cần thiết.
Và truyện kể dẫn dắt chúng ta chứng kiến sự thức tỉnh của các nhà khoa học khi họ thấy thành quả trí tuệ của họ bị sử dụng vào những mục đích tối tăm, chống nhân loại. Họ đã nhìn ra rằng làm chủ năng lượng nguyên tử về mặt khoa học là chưa đủ, nếu đẻ nó rơi vào bàn tay xấu xa của tư bản độc quyền. Còn phải tiếp tục kiên trì đấu tranh đẻ nhà khoa học chân chính, cho đông đảo nhân dân, quyền làm chủ việc sử dụng nguồn năng lượng vĩ đại này . Các thành tựu khoa học phục vụ hạnh phuác của nhân loại, không cho phép đượ sử dụng với mục đích tàn sát và huỷ diệt.
Oppenheimer là 1 nhà bác học đầy tài năng nhưng cũng đầy tham vọng. Ông đã cúc cung tận tuỵ phục vụ cho tư bản độc quyền để rồi bị vứt bỏ 1 cách thảm hại.
Einstein là bậc thầy về vật lý lý thuyết, suốt đời say sưa với những vấn đề cao siêu nhưng cũng ự nguyện chia thời gian của mình ra, dành 1 phầm nhỏ cho cuộc đấu tranh vì hoà bình.Ông không tiếc sức mình để ngăn chặn việc sử dụng bom nguyên tử. Ông nói: "Tôi không biết mình cí thể ngăn chặn chiến tranh thế giới thứ 3 hay không nhưng tôi cả quyết sẽ không có chiến tranh thế giới thứ 4"

LỜI TÁC GIẢ
Vì số đông những người được nhắc đến trong cuốn sách này hiện nay còn đang sống, tôi đã có dịp được nói chuyện với nhiều người trong số họ, hoặc nhận được những thông tin viết của họ.
Đáng tiếc là tôi không có trong tay thông tin của các nhà bác học Liên Xô. Vì vậy trong sách này chỉ kể những thành tựu và thất bại của phương tây, đó là 1 sự hạn chế không tránh được tôi thành thật xin lỗi và mong rằng b
ó sẽ được các nhà sử học tương lai khắc phục.
Tôi chịu trách nhiệm hoàn toàn về sự xác thực cảu tất cả những lời tuyên bố được trích dẫn hoặc được thuyết minh ở đây. Trong 1 số ít trường hợp theo yêu cầu của những người muốn giấu tên, tôi đã tránh không nêu tên họ.
Xin cảm ơn các nhà bác học đã dành cho tôi nhiều thì giờ và những thông tin quý báu đẻ viết cuốn sách này. Tôi cũng có trong tay 1 số tài liệu chưa công bố: các bộ phiếu và hồ sơ có liên quan tới việc bổ nhiệm và thuyên chuyển các giáo sư vào năm 1933, lấy từ hồ sơ lưu trữ của trường đại học Gottingen, nhữn tài kiệu của Hiệp hội các nhà bác học Mĩ tại Washington, những bộ phiếu của Uỷ ban các nhà bác học nguyên tử, trong thư viện lưu niệm Harperov( bộ sưu tập đặc biệt) của trường Đại học Chiago, Giấy chứng chỉ của nhà bác học nguyên tử Nhật Nishna, do phòng lichj sử quân đội Mĩ ở Washington vui lòng cung cấp, NhỮng tài liệu của phái bộ " Alsos". Xin cảm ơn tất cả đã giúp tôi hoàn thành cuốc sách này.

LỜI TÁC GIẢ(R. Jungk)
Vì số đông những người được nhắc đến trong cuốn sách này hiện nay còn đang sống, tôi đã có dịp được nói chuyện với nhiều người trong số họ, hoặc nhận được những thông tin viết của họ.
Đáng tiếc là tôi không có trong tay thông tin của các nhà bác học Liên Xô. Vì vậy trong sách này chỉ kể những thành tựu và thất bại của phương tây, đó là 1 sự hạn chế không tránh được tôi thành thật xin lỗi và mong rằng b
ó sẽ được các nhà sử học tương lai khắc phục.
Tôi chịu trách nhiệm hoàn toàn về sự xác thực cảu tất cả những lời tuyên bố được trích dẫn hoặc được thuyết minh ở đây. Trong 1 số ít trường hợp theo yêu cầu của những người muốn giấu tên, tôi đã tránh không nêu tên họ.
Xin cảm ơn các nhà bác học đã dành cho tôi nhiều thì giờ và những thông tin quý báu đẻ viết cuốn sách này. Tôi cũng có trong tay 1 số tài liệu chưa công bố: các bộ phiếu và hồ sơ có liên quan tới việc bổ nhiệm và thuyên chuyển các giáo sư vào năm 1933, lấy từ hồ sơ lưu trữ của trường đại học Gottingen, nhữn tài kiệu của Hiệp hội các nhà bác học Mĩ tại Washington, những bộ phiếu của Uỷ ban các nhà bác học nguyên tử, trong thư viện lưu niệm Harperov( bộ sưu tập đặc biệt) của trường Đại học Chiago, Giấy chứng chỉ của nhà bác học nguyên tử Nhật Nishna, do phòng lichj sử quân đội Mĩ ở Washington vui lòng cung cấp, NhỮng tài liệu của phái bộ " Alsos". Xin cảm ơn tất cả đã giúp tôi hoàn thành cuốc sách này.

CHƯƠNG 3: ĐỤNG ĐẦU VỚI CHÍNH TRỊ(1932-1933)

Tại Gottingen, James Franck thuê tầng hai căn biệt thự của ông chủ xưởngdệt Levin. Một lần vào buổi chiều, vị khách ngoại quốc ngồi trong phòng khách. Lần này ông lắng nghe câu chuyện chăm chú hơn nhiều so với lúc bình thường. Nguyên do là giáo sư Abram Ioffe từ nước Nga Xô Viết tới và kể những điều kì lạ về sự giúp đỡ thực tế của nhà nước đối với các nhà khoa học. Ở đó không có những khó khăn về tài chính giống như những khó khăn mà viện Vật Lý số 2 vẫn phải tìm cách vượt qua. Ioffe cho biết rằng viện của ông ở Leningrad có 300 sinh viên và nhiều trợ lý được trả lương cao. Họ không lo thất nghiệp và họ tin chắc rằng sẽ liên tục được thăng cấp, vì đất nước đang phát triển của họ cần có các nhà bác học thành thạo.
Năm 1930 khi cuộc khủng hoảng kinh tế lan tràn, thậm chí cảnh thanh bình của Gottingen cũng bị tiếng vang của những âm thanh chính trị gay gắt khó chịu càng ngày càng phá vỡ. Tờ báo chủ yếu cuả thành phố theo đuổi 1 cách có hệ thống đường lối cực kỳ bảo thủ. Nó tâng bốc Adolf Hitler lên làm bậc cứu tinh, ngay khi các tờ báo có khuynh hướng dân tộc khác ở Đức cũng mới chỉ nói về Quốc trưởng 1 cách khá dè dặt.
Một bộ phận sinh viên của viện vật lý số 2 và việ toán học tập hợp thành 1 nhóm quốc xã. Lúc này họ còn hạn chế sự tuyên truyền của mình trong số những người ủng hộ họ và không mở rộng chúng tới các giáo sư người Do Thái. Trong số các sinh viên ơ Gottingen cũng có 1 chi bộ cộng sản nhỏ nhưng rất hoạt động, họ phân phát truyền đơn và những bài văn đả kích thông qua thư viện của trường.
Trước đó mấy năm, các sinh viên Quốc xã ở Berlin đã huýt sáo đuổi khỏi diễn đàn Einstein đang giảng về thuyế tương đối của mình. Lúc đó vụ rắc rối này bị công chúng ở Gottingen lấy làm ghê tởm. Thế nhưng bây giờ ở ngay trong thị trấn Đại Học yên ấm này, những cuộc biểu tình chống các giảng viên " không mong nuốn" như nhà toán học kiệt xuât German Weyle bạn thân của Einstein, cũng đã thường hay xảy ra. CCác sinh viên sơ mi nâu hướng những cuộc tiến công đặc biệt điên cuồng vào các sinh viên lớp trên người Do Thái hoặc lai Do Thái từ Ba Lan hoặc hungari Tới học ở Đức. Những sinh viên này đã từng là nạn nhân của sưh phân biêth chủng tộc ở nước họ, ở đó luật lệ hạn chế việc nhận người Do Thái vào học ở các trường Đại học. Bây giờ họ lại là nạn nhân lần thứ hai của các thành kiến chủng tộc
Những nhà bác học trẻ tuổi tài ba như Eugen Wigner, Leo Szillard, Jonh von Neumann và Edward Teller lúc đó đang nghiên cứu ở Gottingen, Hamburg và Berlin, và đang nghiên cứu có kết quả việc giải quyết các vấn đè của nguyên tử. Chỉ vài năm sau, họ trở thành những chiến sĩ tích cực nhất phấn đấu cho việc chế tạo bom nguyên tử. Nỗi lo lắng của họ cảm thấy lúc đókhi họ sợ rằng Hitller là người đầu tiên nắm được thứ vũ khí kinh khủng ấy, trở thành hoàn toàn dễ hiểu nếu ta tính đến bao điều nhạo báng, bao sự truy kích mà họ phải chịu đựng từ các sinh viên Quốc xã trong những năm 1932, 1933. Họ không bao giờ có thể hoàn hồn lại được sau cái choáng váng mà họ phải chịu đựng do sự cuồng nhiệt chính trị đã bùng nổ, cái choáng váng đã được định mệnh xui khiến làm ra lịch sử.
Thực đáng ghi hớ 1 sự trùng hợp phi thưòng là cúng trong 1 năm nơtrôn đượ phát minh( tháng 2 năm 1932), Roosevelt được bầu làm tổng thống Mĩ (tháng 11 năm1932) và Hitller lên đứng đầu chính quyền Đức ( tháng 1 năm 1933).
Vào 1 phần tư thế kỷ trước đây, việc các nhà khoa học không đánh giá đúng mức chính trị chit thua kém việc các nhà chính trị và côn chúng rộng rãi không đánh giá đúng mức ý nghĩa của khoa học. Nếu so sánh bằng phép thống kê xem vào những ngày đó người ta nói tới từ Hitller bao nhiêu lần và từ Notron bao nhiêu lần thì tỉ số 1 triệu trên 1 có khi cũng còn qua thấp.