Độc đáo nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản

Có rất nhiều nét đặc trưng ở Nhật Bản bắt nguồn từ Trung Hoa, nhưng chính người Nhật mới là người tạo nên sự độc đáo và mang lại sự nổi tiếng cho những nét đặc trưng đó, một trong số đó có cây cảnh Bonsai – nghĩa là cây con trồng trong chậu. Vì sao Bonsai Nhật Bản lại nổi tiếng và được nhiều người biết đến như vậy?

​

Nguồn gốc của Bonsai

Bonsai có nguồn gốc từ núi cao Trung Quốc và du nhập vào Nhật Bản từ thế kỉ 12. Các loại cây Bonsai là giống cây thu bé lại, trông giống cây cổ thụ, được các nghệ nhân uốn và tạo hình một cách cầu kỳ tạo ra các hình dáng đẹp mắt. Chính cái tạo hình vô cùng khéo léo cùng cách chăm sóc cây để cây luôn tươi tốt của các nghệ nhân Bonsai Nhật Bản đã khiến Bonsai trở nên nổi tiếng. Đó là lý do vì sao khi nhắc đến Bonsai người ta thường nghĩ ngay đến Nhật Bản chứ không phải nguồn gốc từ Trung Hoa của nó.

>>> Thưởng thức hương vị món ăn truyền thống đầu năm ở Nhật Bản

Ý nghĩa của Bonsai

Mặc dù ý nghĩa của bonsai là cây trồng trong chậu, nhưng sau nhiều năm, Bonsai có nghĩa mở rộng hơn, không chỉ là ý nghĩa cây trồng trong chậu nữa, mà còn phải có các đặc điểm như có thân cổ thụ, cành cây uốn nắn được, cây và chậu phải hài hoà về màu sắc và bổ sung kết cấu cho nhau… Do đó, một cây trồng trong chậu chỉ là một cái cây bình thường có kích thước nhỏ hơn giống loài mình một chút, tuổi thọ ngắn và không mang lại nét đẹp thẩm mỹ, khác biệt rất nhiều so với cây Bonsai.

Nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản

Cây Bonsai không phải là cây bị lùn hay bị dị tật, đó là công sức của các nghệ nhân. Đầu tiên phải tạo được hình dáng cổ thụ cho thân cây: tạo thân cây lớn bằng cách liền thân, ép rễ vào thân, rồi tạo u nần, hốc cây bằng cách dùng dao khoét sâu vào thân cây đến tận lõi gỗ, dùng bút chì rạch lên thân để tạo lớp vỏ bị nứt toác ra… Chưa kể đến cách tạo dáng cho cành cây nghiêm ngặt… Để làm ra một cây Bonsai đẹp có thể phải mất rất nhiều năm. Cách làm Bonsai có vẻ tàn nhẫn, nhưng nếu chăm sóc cẩn thận và đúng cách, cây Bonsai sẽ có tuổi thọ lâu hơn nhiều so với những cây cùng loài.

Thưởng ngoạn cây cảnh bình thường và Bonsai khác biệt ở chỗ, khi ngắm cây cảnh, người ta chỉ tập trung vào hoa và lá cây, còn với Bonsai, không chỉ hoa lá có vẻ đẹp thu hút, mà người ta còn bị hấp dẫn bởi cách tạo dáng kì diệu của cây lẫn sự hài hoà của cây với chậu cảnh. Tuy nhiên, tác phẩm của các nghệ nhân bonsai chưa bao giờ hoàn thiện bởi cây luôn sinh trưởng và tạo ra vẻ đẹp mới. Thời xưa, các tác phẩm bonsai nổi tiếng thuộc về các gia đình Samurai và Daimyo.

Người ta thường chia Bonsai ra làm 4 nhóm:

– Cây dưới 15 cm là loại Bonsai rất nhỏ (Mini Bonsai, thường được trồng trong chậu nhỏ và trưng bày trong nhà)

– Cây cao từ 16 đến 30 cm là loại Bonsai nhỏ (Little Bonsai)

– Cây cao từ 31 đến 60 cm là loại bonsai trung bình (Normal bonsai)

– Cây cao trên 60 cm là loại bonsai lớn (đặt trong sân vườn hoặc hiên nhà)

Ý nghĩa của Bonsai thường là động viên con người phải sống mạnh mẽ như cây Bonsai. Ngoài ra, Bonsai cũng có ý nghĩa về mặt phong thuỷ, mang lại sự may mắn hay sung túc cho chủ nhân.

Nếu bạn có ý định mua Bonsai, hãy tìm hiểu kỹ cách chăm sóc Bonsai trước, Bonsai không thể nhận được nguồn dinh dưỡng từ xác động vật nhỏ hay rau quả hư, rễ cây cũng không thể vươn ra đi tìm nguồn nước, mọi dinh dưỡng đều đến từ bên ngoài, được cung cấp bởi người trồng.

Nghệ thuật Bonsai đầy thú vị phải không các bạn, theo dõi các bài viết khác của trung tâm dạy tiếng Nhật SOFL để hiểu hơn về con người cũng như văn hóa Nhật Bản nhé!