Đôi điều về Tra kênh, một nhạc cụ đặc biệt của người H'Mông

Tra kênh (khèn bè) là một nhạc cụ hơi thổi, dùng trong tang ma và một số sinh hoạt giải trí khác. Nhạc cụ chỉ do nam giới sử dụng.

Tra kênh được cấu tạo từ 6 ống nứa kích thước không đều nhau sắp xếp thành hai hàng. Hai ống đầu tiên có chiều dài và cả kích cỡ khác nhau. Ống bên trái dài khoảng 55cm, đường kính 4cm; ống thứ hai dài khoảng 85cm, đường kích 3cm; ống thứ ba dài khoảng 80cm, đường kính khoảng 2,7cm; ống thứ tư dài khoảng 72cm, đường kính tương đương ống thứ ba; ống thứ năm dài khoảng 65cm, đường kính 2,5cm; ống thứ sáu dài 54cm, đường kính tương đương ống thứ năm. Số đo này không được thống nhất cố định, những chiếc khèn ngay trong một bản cũng có kích cỡ và số đo các ống khác nhau. 6 ống được gắn lưỡi gà bằng kim loại đồng, cùng được đặt trong một bầu thân khèn. Trên mỗi ống có một lỗ bấm cao độ, 6 ống cho ra sáu cao độ khác nhau. Thân khèn được làm từ gỗ thông. Âm thanh của nhạc cụ này nghe vang, rền, khá độc đáo.

​

Nét độc đáo trong diễn tấu tra kênh là người ta vừa thổi khèn vừa nhảy. Vì thế, trong các lễ hội truyền thống các chàng trai thường hay được các cô gái chú ý khi tham gia trình tấu nhạc cụ này. Để trình diễn hay, người ta dành rất nhiều thời gian để tập luyện những bài khèn và múa khèn nhằm khẳng định mình mỗi khi diễn tấu trước mặt người khác, nhất là những chàng trai chưa có vợ. Ngày nay, nhạc cụ này còn được dùng để đệm cho những bài hát dân ca hay trong sinh hoạt văn nghệ quần chúng của đồng bào.

Tham khảo thêm tại đây: Những nhạc cụ của người H'Mông tại tỉnh Nghệ An

Cùng tìm hiểu thêm về các nhạc cụ truyền thống của nước ta như đàn tranh, đàn tam thập lục, đàn bầu, đàn nhị, đàn tứ, đàn đáy, đàn nguyệt qua website tatham.vn.

Nhạc cụ này thật độc đáo!