1. Tuyển Mod quản lý diễn đàn. Các thành viên xem chi tiết tại đây

Đơn cực - Hai cực - Đa cực; sẽ là gì và nên là gì đây ?

Chủ đề trong 'Lịch sử Văn hoá' bởi GIA_CAT_LUONG, 10/06/2002.

  1. 0 người đang xem box này (Thành viên: 0, Khách: 0)
  1. cdtphuc

    cdtphuc Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    19/10/2001
    Bài viết:
    726
    Đã được thích:
    0
    Xin mở một dấu ngoặc nói về các chuyện ngoài lề. Huynh nói "...Anh nữa,nếu không có Mỹ thì làm sao có được tiếng nói ở Châu âu khi thực lực không còn,Pháp thì sợ Đức lãnh đạo Tây Âu..." tại hạ chưa hiểu lắm. Phải chăng huynh muốn nói Anh và Pháp nhờ thế lực của Mỹ mới có "chỗ dứng" ở Châu Âu. Tại hạ không cho là vậy.
    Về thực lực, Anh thuộc hàng topten về kinh tế (thứ 5, 6, 7 gì đó) và về quân sự thì thậm chí còn lấn lướt Pháp (Đức dĩ nhiên không cần kể đến (về quân sự)). Chẳng lẽ với tiềm lực như vậy Anh không thể có tiếng nói đáng kể ở châu Âu mà không dựa hơi Mỹ chăng? Thái độ theo đuôi này của nước Anh vốn đã bị thế giới và thậm chí ngay cả người Anh chỉ trích khá nhiều. Nó giống với thái độ của một tên đàn em bám đuôi đàn anh để được thơm lây, và thích chí đi cùng đàn anh đi bắt nạt các thằng yếu hơn.
    Về Pháp thì lại còn khác hơn. Trong NATO Đức là kẻ thân Mỹ hơn chứ không phải là Pháp. Pháp luôn là kẻ đồng minh khó chịu của Mỹ, là người cứ thích quyết định độc lập, ít chịu đóng vai đàn em, là nước đã bảo hộ nền văn hoá, điện ảnh của mình chống lại sự xâm lăng của Mỹ. Tại hạ thích anh Phú Lãng Sa là ở điểm này. Và với thực lực quân sự cùng với một "ghế" thường trực HĐBA LHQ thì Pháp chẳng lo gì Đức qua mặt mình cả (dù kinh tế có kém hơn anh Đức một mức).
    Còn Israel nữa. Vấn đề này thì dài lắm. Đúng là không có Mỹ thì người Do Thái không dám lộng hành như vậy, nhưng nếu bảo rằng không có sự "bảo kê" của đàn anh sẽ không "sống" được thì chưa chắc. Huynh có còn nhớ "cuộc chiến 6 ngày" thần kỳ của họ không. Tại hạ tin rằng bây giờ nếu cần chiến tranh, Israel vẫn sẽ đánh cho, không phải Palestine (bởi nước này không có lực lượng quân sự), mà là Liban, Syrie,...tan tành khói mây. Và nếu Israel mà ngoại giao khéo thì các anh Ả rập khác cũng chỉ rung đùi "Toạ sơn quan hổ đấu" mà thôi. Thánh Alah không còn là lý tưởng cao cả, thiêng liêng nhất để mọi tín đồ Ả rập anh em cùng nhau sát cánh như trong thế kỷ 14, 15, 16...nữa rồi.
    Thôi, bài dài lắm rồi. Tại hạ xin dừng ...keyboard tại đây (chậc, dạo này ít gõ nên công phu "Nhập tự công" không khỏi có phần giảm sút ). Hy vọng bài viết này sẽ giúp huynh hiểu thêm phần nào về "Trật tự thế giới mới" và vai trò của siêu cường Mỹ trong thế giới đó.
    Muốn trao đổi thêm với huynh nhiều nhưng thời giờ không cho phép. Xin hẹn gặp lại huynh vào dịp sau. Cạn ly nhé!
    PS: Cái topic "Đông Chu-Tam quốc" của huynh cũng hấp dẫn lắm, nhưng tại hạ không dám ghé vào, sợ ..."ghiền" rồi không dứt ra được. Đành hẹn dịp khác .(Lần trước ghé vào cái topic "Dã sử Trung Quốc...", mất toi một ngày trời => thi sém rớt )

    Quand je la regarde, moi l'homme loup au coeur d'acier
    Devant son corps de femme, je suis un géant de papier
  2. cdtphuc

    cdtphuc Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    19/10/2001
    Bài viết:
    726
    Đã được thích:
    0
    Hì hì, vừa post xong bài thì lại gặp bài của "Bay-en" cô nương. Cô nương là phận nữ lưu mà tranh luận không kém chi bậc mày râu, thật là đáng phục, đáng mừng. Xin kính cô nương mộ chung .

    Quand je la regarde, moi l'homme loup au coeur d'acier
    Devant son corps de femme, je suis un géant de papier
  3. Yasunari

    Yasunari Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    31/03/2002
    Bài viết:
    895
    Đã được thích:
    0
    Bác cdtphuc ạ , bác nói rất hay , em ủng hộ bác . Nhưng bác vẫn chưa phân tích thái độ vô lý của Anh khi họ cam phận đàn em của Mỹ trong khi có một thực lực đáng kể .
    Về Israel , em sẽ post một vài tin về cuộc chiến năm 1967 để các bác tham khảo ý bác cdtphuc . Bác nào có thời gian ra 5 Đinh Lễ mà mua cuốn " Xung đột Israel - Arập " của Thông tấn xã Việt Nam , XB năm nay .
    -*-*-*-*-*-*-*-
    Bầy quạ bay qua
    Làng xưa
    Đông giá .
  4. Yasunari

    Yasunari Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    31/03/2002
    Bài viết:
    895
    Đã được thích:
    0
    Về cuộc chiến năm 67 ở Trung Đông ( trích VNExpress ) :
    8h sáng 5/6/1967, hầu như toàn bộ máy bay thuộc không lực Israel nhất loạt cất cánh, hướng về các phi trường của Ai Cập. Chỉ trong vòng 80 phút, sân bay El Arich, Djebel Libni, Bir Gafagfa, Bir Tamda và một loạt căn cứ không quân trên bờ tây kênh đào Suez đã bị san phẳng. Xác máy bay ngổn ngang. Sự kiện đó mở đầu cho kỳ tích sáu ngày của Israel.
    Hoàn toàn bị bất ngờ, Cairo không kịp trở tay. Thế trận trên không mà quân đội Ai Cập dày công xây dựng vỡ vụn: Gần 400 máy bay cùng các ụ pháo cao xạ bị phá hủy. Israel giành quyền làm chủ bầu trời. Lúc này, bộ binh Do Thái mới chia ra 3 mũi, vượt bán đảo Sinai (Ai Cập) tiến sát tới thủ đô nước láng giềng. Cùng lúc, ở mặt trận phía bắc và đông đối đầu với Syria và Jordan, đại bác Israel khai hỏa.
    Trong 6 ngày khó tin từ mồng 5 tới 11/6/1967, quân đội Do Thái làm cỏ bán đảo Sinai (Ai Cập), chiếm Dải Gaza, khu Bờ Tây sông Jordan, trong đó có thành cổ Jerusalem, cao nguyên Golan. Tối 7/6, khi xe tăng Israel chỉ còn cách thủ đô Amman 10 km, vua Jordan buộc phải chấp nhận yêu cầu đình chiến. Hôm sau, Đại sứ Ai Cập tại LHQ Mohammed Awad El Kouni không giấu nổi sự nghẹn ngào khi thông báo tại Hội đồng Bảo an rằng chính phủ của ông bằng lòng ngừng chiến. Lực lượng vũ trang Syria cầm cự được thêm hai ngày nữa rồi cũng phải buông súng vào mồng 10/6. Chiến dịch quân sự phòng ngừa chớp nhoáng (pre-emptive action) của Israel kết thúc thắng lợi.
    Trên thực tế, Tel Aviv đã đi một nước cờ hết sức mạo hiểm khi chủ động tấn công các láng giềng Ảrập. Làm như vậy, Israel sẽ mang tiếng gây hấn trước, phải một lúc thọ địch ở cả 3 phía (sau lưng là biển) - chống lại liên minh Ai Cập, Jordan và Syria mà chỉ riêng Ai Cập đã có 70 triệu dân. Trong khi đó, tổng động viên già trẻ lớn bé Do Thái mới chỉ được 2,5 triệu người. Mặt khác, Israel đứng trước nguy cơ bị cô lập hoàn toàn nếu khiêu chiến. Liên Xô và các nước thuộc khối cộng sản đã hứa đứng về phe Ảrập. Ngày 2/6, De Gaulle, tổng thống Pháp khi đó, tuyên bố sẽ không tán thành nước nào động thủ trước, chứ đừng nói là ủng hộ. Mỹ thì đang mắc kẹt ở Việt Nam nên không muốn can thiệp vào Trung Đông.

    Tổng thống Ai Cập Nasser.
    Trong khi đó, tình hình khu vực xấu đi nghiêm trọng. Sau khi giành thắng lợi trong chủ trương quốc hữu hóa kênh đào Suez, buộc Anh, Pháp và Israel phải rút quân và trả lại những vùng đất chiếm đóng, uy tín của tổng thống Ai Cập Nasser tăng đột biến. Các nước Ảrập xem ông như một nhà lãnh đạo có khả năng dẫn dắt họ nhổ cái gai Israel và rửa mối nhục thất bại trong cuộc chiến tranh năm 1948. Năm 1966, Ai Cập và Syria ký hiệp ước liên minh. Ngày 31/5/1967, vua Hussein của Jordan quyết định gia nhập hiệp ước trên. Như vậy, cả 3 nước láng giềng của Israel ở đông, nam, bắc đã bắt tay nhau. Lúc này, Ai Cập tập trung 270.000 quân sát biên giới với quốc gia Do Thái (trong đó 100.000 binh sĩ đồn trú trên bán đảo Sinai, ngay cạnh sườn Israel), với những vũ khí tối tân do Liên Xô và Tiệp Khắc cung cấp. Syria cũng điều đến cao nguyên Golan - hơn 60.000 người. Về phần mình, sau khi gia nhập liên minh, Jordan cử 60.000 quân lên biên giới và đặt dưới quyền chỉ huy của một tướng Ai Cập. Ngoài ra, Libăng cũng gửi tới một đạo binh nhỏ. Các nước Ảrập khác như Iraq, Algeria, Kuwait tuyên bố sẵn sàng viện trợ quân sự khi cần thiết. Theo ước tính, vào thời điểm năm 1967, liên minh tay ba có tổng cộng 465.000 binh lính, hơn 2.880 xe tăng và 810 máy bay, trong tư thế sẵn sàng bóp cổ Israel.
    Tổng thống Ai Cập Nasser nhận thấy tình hình chưa bao giờ thuận lợi như vậy đối với khát vọng trừ bỏ nhà nước Do Thái. Cairo tuyên bố thẳng thừng: "Mục tiêu cơ bản của chúng tôi là hủy diệt Israel. Nhân dân Ảrập muốn chiến tranh". Nasser tự tin yêu cầu LHQ rút toàn bộ 3.400 binh sĩ thuộc Lực lượng khẩn cấp khỏi bán đảo Sinai. Đội quân này vốn làm nhiệm vụ ngăn cách hai chú bò hăng đấu Ai Cập Israel sau chiến tranh 1956.
    Bầu không khí bỏng rẫy. Nhất là khi vào ngày 23/5, Ai Cập đưa hải quân tới phong tỏa eo Tiran, ngăn cản tàu Do Thái tới Elath, cửa ngõ ra Hồng Hải. Bị chặn ở phía đó, Israel như bị cắt mất một lá phổi. Chiến tranh là không thể tránh khỏi.
    Tel Aviv liền huy động tất cả lực lượng dự bị động viên. Đồng thời, chính quyền Do Thái phát động chiến dịch ngoại giao. Ngay đêm Ai Cập phong tỏa eo Tiran (cửa vịnh Akaba), nội các Israel nhóm họp và ra tuyên bố kêu gọi phương Tây giúp đỡ bảo đảm con đường thông thương trên biển cho tàu bè Do Thái. Ngoại trưởng Abba Eban lên đường sang Pháp, Anh và Mỹ mong tranh thủ sự ủng hộ của các cường quốc này. Paris cảnh cáo Israel không được nổ súng trước. Còn tổng thống Johnson nói thẳng: Washington không muốn Tel Aviv hành động đơn phương. Mỹ đề xuất thành lập một lực lượng hải quân quốc tế để buộc Ai Cập mở cửa vịnh Akaba. Tuy nhiên, kế hoạch này không thành.
    Khi các biện pháp ngoại giao rõ ràng không giải quyết được gì, Chính phủ Do Thái vào ngày 4/6 cho phép Bộ Quốc phòng thực hiện kế hoạch tấn công phòng ngừa để xóa bỏ mối nguy lơ lửng trên đầu dân tộc. Tel Aviv quyết định vời vị tướng lão luyện Moshe Dayan - có biệt hiệu là Độc long tướng quân - về làm Bộ trưởng Quốc phòng. Ông Dayan vốn thân cận với cựu thủ tướng Ben Gurion, thuộc phe đối lập với chính phủ đương nhiệm của Eshkhol. Tuy nhiên, dưới sức ép của nhân dân và trước mối nguy Ảrập, nội các Eshkhol buộc phải hy sinh quyền lợi riêng. Cỗ máy chiến tranh được phát động.
    Bản đồ cuộc chiến
    -*-*-*-*-*-*-*-
    Bầy quạ bay qua
    Làng xưa
    Đông giá .
  5. Cavalry

    Cavalry Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    13/10/2001
    Bài viết:
    3.062
    Đã được thích:
    0
    Anh và Mỹ có cái nhìn giống nhau trong nhiều vấn đề đạo đức, văn hoá... vì cùng thực dụng giống nhau. Không hẳn là Anh theo đuôi Mỹ nhưng tại vì Mỹ lớn nên hay chủ xướng.
  6. cdtphuc

    cdtphuc Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    19/10/2001
    Bài viết:
    726
    Đã được thích:
    0
    Hì hì, cảm ơn bác Yasunari đã có lời khen, thực ra em cũng chỉ post lên những suy nghĩ của mình thôi, nên chắc không tránh khỏi những chỗ chủ quan hay phiến diện.
    Về vấn đề thái độ hành xử khác nhau của Anh và Pháp thì thú thực là tớ cũng chưa mấy rõ ràng. Nay các bác đã nhắc đến thì tớ cũng cố gắng đi tìm một lời giải thích xem sao
    Về Anh: bác Calvary cho rằng "Anh và Mỹ có cái nhìn giống nhau trong nhiều vấn đề đạo đức, văn hoá... vì cùng thực dụng giống nhau. Không hẳn là Anh theo đuôi Mỹ nhưng tại vì Mỹ lớn nên hay chủ xướng". thì cũng có thể là hợp lý. Tuy nhiên, nếu giải thích như vậy thì tớ thấy có chỗ không được ổn lắm. Thứ nhất, về cái nhìn giống nhau trong các vấn đề đạo đức, văn hoá thì hầu hết các nước phương Tây đề có chung một cách nhìn, không cứ gì riêng Anh và Mỹ cả. Vả lại, nếu Anh mà thực dụng thì lẽ ra không nên đâm đầu vào những chiến dịch của Mỹ, vốn thường chỉ nhằm phục vụ cho lợi ích của Mỹ (Iraq , Nam Tư... chẳng hạn ). Hơn nữa, nếu thực dụng thì Anh đã chả cho các đơn vị thuỷ quân lục chiến của mình đi lãnh đạn chung với Mỹ cả!
    Về điểm này, tớ thử nhận xét như sau: chuyện Anh dựa dẫm và cam chịu làm đàn em của Mỹ đã có "truyền thống" từ thế chiến thứ hai. Trước thế chiến, Anh vốn là cường quốc (lúc đó chưa có khái niệm siêu cường) nhưng rồi sau đó, nhất là sau đệ nhất thế chiến, Mỹ đã trở thành kẻ đứng đầu. Những chính sách ngu xuẩn của Anh và Pháp đối với nước Đức của Hitler đã đẩy hai nước này vào thế tự châm lửa đốt mình khi phát hiện ra sự "phản phúc" của Hitler. Khi Pháp đã rơi vào tay Đức thì Anh trở nên hốt hoảng thực sự. Lúc đó chỉ có anh cả Mỹ là có thể cứu vớt mình được thôi (LX dĩ nhiên không thể nhờ được rồi ). Và thế là Mỹ có dịp đóng vai trò đàn anh của mình. Trước hết là bán cho Anh những vũ khí hạng hai của mình. Sau đó là cùng nhau hoạch định chính sách chống PX Đức (và cả LX nữa). Nói là hợp tác chứ chắc chỉ có Mỹ nói Anh gật đầu mà thôi. Vả lại khi mà đại bác Đức ngày ngày rót ầm ầm vào Luân Đôn thì Anh "són" cả lên rồi, lấy đâu ra "chính kiến" nữa. Chúng ta học lịch sử thường nghe nhắc đến cụm từ "Liên quân Anh Mỹ". Thực ra Mỹ mới đóng vai trò chủ đạo và là người có quyền quyết định. Tổng tư lệnh liên quân là tướng Eisenhow, người Mỹ.
    Qua đó ta có thể thấy rằng vai trò đàn em của Anh chính thức được bắt đầu từ thế chiến này, tức là đã có "truyền thống". Nó còn tiếp tục được "củng cố" sau chiến tranh. Mỹ, với kế hoạch Marshall, đã "độ lượng" giang tay ra cứu vớt các đàn em khỏi cảnh lầm than. Việc nổi lên mạnh mẽ của LX, nhất là ở châu Âu, càng làm cho Mỹ siết chặt hơn mối "thâm tình" với các đàn em chư hầu. Và Anh, với quan hệ tốt đẹp từ trước, đã trở thành đồng minh-đàn em số một của Mỹ. Mối quan hệ này tiếp tục được duy trì, thắt chặt cho đến ngày nay và tớ nghĩ, Anh mà muốn dứt cũng khó mà dứt ra được.
    Về vai trò đàn em của Anh, có một câu chuyện khá thú vị. Có lần, một nhà báo hỏi Tony Blair rằng tại sao lại "dại dột" đem những binh sĩ hoàng gia ưu tú nhất của mình đến trợ chiến Mỹ ở cái nơi sa mạc nắng gió Afghanistan làm gì, để đến nỗi dân chúng Anh phải oán thán chính phủ đem con em mình đến chỗ chết. Blair đã trả lời, đại ý rằng việc sát cánh cùng Mỹ thực hiện những nghĩa vụ cao cả là một điều đáng hãnh diện. Nó làm tăng thêm "uy tín" của nước Anh, khiến nhiều người biết đến Anh hơn; và với một đồng minh hùng mạnh như Mỹ thì sẽ không có ai dám coi thường Anh cả!!!
    Than ôi, một nước từng là đế quốc đứng đầu thế giới, là bá chủ của đại dương, mặt trời không bao giờ lặn trên đất nước ...mà giờ đây phát biểu một cách hèn mạt như vậy ư??? Tớ vốn ghét Blair từ hồi chiến tranh Nam tư và sau khi nghe phát biểu này thì còn ghét Blair hơn nữa.

    Quand je la regarde, moi l'homme loup au coeur d'acier
    Devant son corps de femme, je suis un géant de papier

    Được cdtphuc sửa chữa vào 12/06/2002 22:29
  7. cdtphuc

    cdtphuc Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    19/10/2001
    Bài viết:
    726
    Đã được thích:
    0
    Về Pháp: tính độc lập và lòng tự hào của Pháp là một trong những nguyên nhân khiến Pháp không chịu đóng vai trò theo đuôi như Anh. Nước Pháp từ xưa vốn đã có thời đứng đầu châu Âu và thế giới. Họ rất tự hào về quá khứ oai hùng của mình. Các hoàng đế Charlemagne, và sau này là Napoléon, đã từng đưa người Franc và nước Pháp sau này lên những tột đỉnh vinh quang của nhân loại. Sau này, dù để rơi mất vị trí số 1 vào tay Anh nhưng dường như Pháp chưa bao giờ có ý thừa nhận điều đó. Ngoài ra, phải xét đến mặt văn hoá, tinh thần. Người Pháp vẫn thường tự hào họ có một nền văn hoá tiên tiến và đặc sắc hàng đầu thế giới. Paris thời đó là thủ đô nghệ thuật của châu Âu. Nước Pháp đã sản sinh ra biết bao nhà văn, nhà thơ kiệt xuất...Quả là họ có quyền tự hào về điều đó.
    Việc thất bại nhanh chóng và phải rơi vào ách chiếm đóng của Đức, phải nhờ đến đồng minh giải cứu cho là một điều cực kỳ sỉ nhục đối với Pháp. Họ phải chịu sự khinh rẻ của đồng minh, bị rớt xuống hàng thứ hai. Và họ không cam tâm chịu đựng vai trò thấp kém đó mãi. Một hình ảnh tiêu biểu cho tinh thần Pháp đó là tướng Charles De Gaulle. Ông là người có tinh thần dân tộc rất cao và không cam chịu dựa dẫm kẻ nào. Sau khi ông nắm quyền, nước Pháp đã thi hành nhiều chính sách độc lập, nhiều lần làm nóng mặt Mỹ (Có lẽ vì vậy mà Mỹ tìm cách hất cẳng Pháp ở Vn chăng?). Chẳng hạn, Pháp đã cấm đặt trụ sở NATO ở Pháp, làm Mỹ phải dời nó qua Bruxelle, Bỉ, thậm chí có lần Pháp đã li khai ra khỏi NATO để khỏi phụ thuộc Mỹ.
    Về mặt văn hoá, Pháp, vốn có niềm tự hào dân tộc rất cao, là nước bảo hộ hàng đầu đối với nền văn hoá nước mình. Người Pháp làm tất cả để ngăn cho làm sóng văn hoá Mỹ không xâm nhập vào đất nước mình. Các biện pháp hạn chế phim ảnh Hollywood ngặt nghèo của Pháp là một ví dụ. Hì hì, người Mỹ đến bây giờ vẫn còn rất "ấm ức" về chuyện này .
    Với truyền thống đó, Pháp vẫn tiếp tục giữ vững vai trò độc lập (tất nhiên chỉ là tương đối) trong các vấn đề, chính sách đối ngoại của mình. Và đó là lý do mà tôi có cảm tình với họ. Các bác có để ý không, các chính sách của Pháp đối với thế giới bao giờ cũng tương đối khách quan và hoà hoãn hơn nhiều so với Anh và Mỹ.
    Tạm giải thích vài dòng, hy vọng là bác hài lòng, Yasunari ạ. Mong nhận được những lời cao luận để chúng ta có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này.
    PS: Về cuộc chiến sáu ngày của Israel, nếu bác có tư liệu thì post lên cho anh em thưởng thức nhá. Nếu có các bản đồ của Israel trước và sau 1967 thì càng tốt. Tớ cũng chưa có dịp đọc nhiều về lịch sử lập quốc và "lấn đất" của Israel. Nghe nói quyển "Bài học Israel" của học giả Nguyễn Hiến Lê có nói rất hay, đầy đủ, và khách quan về vấn đề này nhưng tớ chưa tìm được. Không biết có thể kiếm nó ở đâu.
    Còn một điểm nhỏ nữa. Hình như tướng Ben Gurion, nỗi khiếp sợ của các nước Ả rập, có biệt hiệu là "Độc Nhãn Long", tức "rồng một mắt" , chứ không phải "Độc long tướng quân" như trong VNExpress nêu (?)

    Quand je la regarde, moi l'homme loup au coeur d'acier
    Devant son corps de femme, je suis un géant de papier
  8. Yasunari

    Yasunari Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    31/03/2002
    Bài viết:
    895
    Đã được thích:
    0
    Chà ! Hồi nãy đang post thì TTVN lỗi , tớ bị đuổi ra ! Bây giờ lại mời các bác xem phần tiếp của cuộc chiến 6 ngày .
    -*-*-*-*-*-*-*-
    Bầy quạ bay qua
    Làng xưa
    Đông giá .
  9. Yasunari

    Yasunari Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    31/03/2002
    Bài viết:
    895
    Đã được thích:
    0
    Israel đã tính đúng. Ai Cập tự tin liên minh Ảrập có thể dễ dàng áp đảo quân Do Thái với số quân và vũ khí vượt trội. Thêm nữa, Nasser chắc bụng khi chiến tranh nổ ra, Liên Xô và khối XHCN sẽ hỗ trợ. Matxcơva đã long trọng hứa trong bữa tiệc đón Bộ trưởng Quốc phòng Ai Cập, rằng Liên Xô sẽ giữ tình thân và tiếp tục giúp đỡ Ai Cập. Chính vì thế, Nasser đã yêu cầu quân LHQ rút đi, định buộc Israel ra tay trước.
    Tuy nhiên, Mỹ và Nga không hề có ý định can thiệp vào chảo lửa Trung Đông. Đây là nhân tố quyết định thắng lợi trong chiến dịch quân sự năm 1967 của Israel.
    Mặt khác, xét về thực chất, Israel có nhiều lợi thế. Mặc dù khối Ảrập tập trung tới hơn 450.000 quân nhưng chỉ có nhiều nhất 300.000 người có thể dự chiến. Quan trọng hơn, sau những cuộc thanh trừng chính trị nội bộ, hàng ngũ tướng tá của phe Ai Cập bị xáo trộn. Những nhân vật mới lên đều thiếu kinh nghiệm. Binh sĩ tuy đông nhưng chưa qua huấn luyện kỹ càng. Việc phối hợp hậu cần hết sức bê bối. (Có trường hợp một nhóm quân Ai Cập bị bỏ đói khát suốt 3 ngày, khi được lính Israel cho một ca nước, họ đã mừng rơi nước mắt).
    Người Do Thái lại ở trong cái thế không có chỗ lùi. Họ bị bao vây 3 mặt, sau lưng là biển. Chính vì thế, tinh thần chiến đấu của sĩ tốt Israel rất hăng. Tổng cộng, Tel Aviv nắm trong tay một đội ngũ gần 300.000 quân rất có kỷ luật. Mặt khác, hoạt động tình báo của Israel bấy giờ hết sức hiệu quả. Theo giới sử học, các điệp viên Do Thái gửi về nước thông tin chi tiết về hải lục không quân đối phương. Ví dụ, họ biết được số lượng phi cơ và binh lính ở các sân bay, kiểu máy bay, đường bay, sĩ quan chỉ huy, giờ giấc hoạt động, chỗ nào là máy bay thật, chỗ nào chỉ nghi binh thôi. Tướng Moshe Dayan phải khen rằng: "Bất kỳ một quân đội nào trên thế giới cũng phải tự hào khi có một cơ quan tình báo như vậy".
    Quan trọng nhất, Israel có được Bộ trưởng Quốc phòng biết điều binh khiển tướng hết sức tài ba. Độc long tướng quân Moshe Dayan là vị chỉ huy chưa hề biết đến thất bại. Ông đã chiến đấu trong quân đội Anh hồi Thế chiến II, rồi chỉ huy cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc 1948-1949, làm tư lệnh quân lực Israel từ năm 1954 đến năm 1958. Ông chủ trương buộc các sĩ quan từ tướng tá trở xuống luôn phải xung phong trước quân sĩ để nêu gương. Bên cạnh Dayan còn nổi lên các gương mặt như Yitzhak Rabin (người sau này làm thủ tướng Israel), tướng Yigael Yadin và tướng Mordekhai Hod, tư lệnh không quân.
    Vấn đề còn lại là lập ra một phương án tác chiến hợp lý để giành thắng lợi tối đa trong khoảng thời gian ngắn nhất. Tel Aviv biết rằng, các cường quốc sẽ không ngồi yên mãi nhìn 4 quốc gia Trung Đông thượng cẳng chân hạ cẳng tay với nhau.
    Moshe Dayan quyết định dùng chiến thuật đánh thốc: tập trung một đoàn thiết giáp ồ ạt tiến lên, mở đường xuyên qua phòng tuyến địch, tấn công vào một vị trí. Khi một lỗ hổng được mở, xe tăng xông lên và tiến tới không ngừng nghỉ. Bên cạnh đó, bộ binh và đặc nhiệm sẽ nhảy dù xuống khu vực kênh Suez.
    Ngoài ra, radio Israel còn tung những tin tức thất thiệt để đánh lừa địch, tạo sự hỗn loạn trong hàng ngũ tướng lĩnh đối phương. Khi nghe tin quân sự qua làn sóng đài Do Thái, Bộ chỉ huy tối cao Ảrập lầm tưởng rằng quân Israel đang cùng quẫn trên sa mạc Neguev hay trên Dải Gaza, trong khi trên thực tế, Cairo bị uy hiếp đến nơi. Có một lần các máy bay Ảrập đua nhau hạ cánh xuống phi trường Al Arish. Chẳng có gì đáng ngờ cả, cờ Ai Cập vẫn phấp phới trước gió và đài kiểm soát không lưu vẫn lanh lảnh giọng phát thanh viên Ảrập. Mà có thông tin nào về việc Israel đã chiếm được phi trường này đâu. Thế là, quân Do Thái tóm gọm cả một phi đội.
    .
    Chiến dịch quân sự diễn ra theo đúng dự kiến của Bộ Quốc phòng Israel. Đòn phủ đầu sấm sét được tung ở Ai Cập. Sau những loạt bom, rocket và liên thanh của Israel, Cairo hầu như không còn một chiếc máy bay nào chiến đấu được. Phải mất 1 tiếng đồng hồ sau, nội các Nasser mới hiểu chuyện gì đã xảy ra. Tất cả thế giới ngạc nhiên, không hiểu tại sao phi công Israel lại nhằm trúng đích một cách tài tình như vậy. Báo chí hồi đó đồn đại Tel Aviv có một khí giới bí mật nào đó. Tuy nhiên, những bức ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy các sân bay đều bị san phẳng bởi bom và rocket thường.
    Trên bộ, Moshe Dayan vẫn dùng chiến thuật từ năm 1956: chia 3 mũi tấn công. Tới ngày 8/6, toàn bán đảo Sinai đã lọt vào tay Israel. Eo Tiran và vịnh Akaba được giải tỏa. Quân Israel tiến không ngừng. Cho tới lúc đình chiến tối 8/6, Ai Cập thiệt hại 10.000 quân, 5.000 người bị bắt làm tù binh, gần 500 phi cơ tan xác, 400 xe tăng bị hủy, 300 chiếc khác bị cướp. Còn phía Israel có 275 binh sĩ tử trận, 800 người bị thương, 61 tăng bị phá hủy.
    Vì ngày đầu phải đem quân diệt Ai Cập - quốc gia đứng đầu liên minh tay ba - nên ở mặt trận Jordan phía đông, Tel Aviv không mở đợt tấn công ồ ạt ngay được. Cuộc chiến đấu giành giật cổ thành diễn ra ác liệt trên từng khúc đường, từng căn nhà. Rốt cuộc, ngày 7/6, quân Israel chiến được Đông Jerusalem. Trong lúc đó, một cánh quân Do Thái khác chiếm Naplouse, Djenine và tiến vào bờ tây sông Jordan. Chiều 7/6, vua Hussein đành chịu thua. Trên 6.000 người của phía Jordan bị chết hoặc mất tích, 760 bị thương, 460 bị bắt làm tù binh, khoảng 1/3 trong tổng số 300 chiến xa bị phá hủy, máy bay hư hỏng toàn bộ. Quân Do Thái tổn thất 350 người. 300 binh sĩ khác bị thương.
    Trong 3 nước Ảrập, Syria chiến đấu hăng hơn cả. Damascus dồn lên biên giới lực lượng khá mạnh: 75.000 quân được trang bị đầy đủ với 400 xe tăng. Syria lại có lợi thế cao nguyên Golan hiểm trở với nhiều thành lũy kiên cố do Đức, rồi Nga xây cất. Israel bị tổn thất khá nặng trên chiến trường này dù ngay từ đầu họ làm chủ không phận. Tel Aviv dùng chiến thuật tiêu hao và tấn công bất ngờ. Họ dùng máy bay dội bom dồn dập vào phòng tuyến đối phương, nã đại bác suốt 5 giờ liền, rồi từ thung lũng sông Jordan đánh thốc lên cao. Khi cửa đã mở, xe tăng lập tức xung trận. Tổng kết cuộc giao tranh, Syria có 200 người chết, 5.000 người bị thương, 80 xe tăng bị phá hủy, 40 bị cướp. Còn Israel thiệt 115 quân, 306 bị thương. 18h ngày 10/6, hai bên ngưng chiến theo lệnh của LHQ. Bộ trưởng Ngoại giao Syria đau lòng tuyên bố "Syria thua vì không được không quân yểm hộ" (không lực Ai Cập tan rã ngay từ đầu).
    Vậy là khối Ảrập thêm một lần bại trận trước Israel. Tel Aviv đã tranh thủ cuộc chiến 1967 để chiếm thêm nhiều đất của phe Ai Cập. Cao nguyên Golan, khu Bờ Tây, Dải Gaza màu mỡ về tay Israel. Sau khi đình chiến, các nước Ảrập đứng trước tình thế hết sức khó khăn: Nội bộ bất ổn, kinh tế yếu ớt. Nước nào cũng thiếu tiền. Kênh Suez buộc phải đóng cửa khiến Ai Cập thiệt mỗi tuần cả 1,5 triệu đôla. Jordan mất đi thành cổ Jerusalem - nguồn lợi du lịch đem lại 34 triệu USD mỗi năm. Cả khu Bờ Tây trù phú cung cấp 80% sản lượng dầu ô liu, 65% rau trái cho nước này cũng bị quân Do Thái chiếm mất. Các quốc gia khác như Ảrập Xêút, Iraq, Kuwait cũng mất nguồn tiền bán dầu khi tức giận cắt quan hệ với phương Tây. Khối Ảrập bị chia rẽ mạnh. Hội nghị Khartoum (tháng 8/1967) do Ai Cập chủ xướng thất bại trong việc tìm ra một giải pháp chung buộc Israel rút quân.
    Về phần mình, quốc gia Do Thái chiếm được nhiều đất, tạm thời loại bỏ được mối nguy từ các nước Ảrập. Tuy nhiên, điều này làm sâu sắc thêm sự hằn thù dân tộc ở Trung Đông. Sau chiến tranh, rất nhiều người Israel đem gia đình tới lập khu định cư ở Bờ Tây và Dải Gaza. Cho tới nay, 2% dân số quốc gia Do Thái (khoảng 400.000 người) đang ngụ tại khu vực này. Giải quyết bài toán đảm bảo cuộc sống cho những người định cư và kiến tạo hòa bình với Ảrập từ đó luôn làm Tel Aviv vò đầu bứt tai. Thực tế, nội bộ Israel luôn chia rẽ trên vấn đề đó. Những người cánh hữu cảm thấy vùng đất mới là chiến lợi phẩm hợp lý trong cuộc chiến chính nghĩa, trong khi cánh tả cho rằng nên đổi nó lấy hòa bình.
    Một lần nữa, chiến thắng quân sự lại khiến người ta lo ngại hơn cho số phận của đất nước Do Thái. Sự xấu hổ và phẫn nộ của thế giới Ảrập từ thất bại ê chề trên đã đẻ ra phong trào Hồi giáo quá khích ở Trung Đông. Chiến tranh cũng dẫn tới một cuộc tái thiết hoạt động du kích và sự xuất hiện của lực lượng kháng chiến Palestine thực sự khi thêm nhiều người trở thành dân tị nạn.
    Sau năm 1967, uy tín của Liên Xô suy giảm ở Trung Đông do nước này không can thiệp để cứu Ai Cập. Còn Mỹ và phương Tây giành thắng lợi lớn về tinh thần. Một loạt nước Ảrập (tiêu biểu là Jordan) quyết định ngả hẳn sang phe Washington.
    -*-*-*-*-*-*-*-
    Bầy quạ bay qua
    Làng xưa
    Đông giá .
  10. Yasunari

    Yasunari Thành viên quen thuộc

    Tham gia ngày:
    31/03/2002
    Bài viết:
    895
    Đã được thích:
    0
    Cái tên gọi Moshe Dayan cũng không quan trọng . Điều lưu ý ở đây là Israel tuy đã lập được một chiến tích gây kinh ngạc mà không cần sự giúp đỡ của Mỹ , nhưng họ làm được điều đó nhờ hai nguyên nhân : tinh thần của một dân tộc bị dồn vào chân tường và tính chất bất ngờ của cuộc không kích . Thực ra so sánh tương quan lực lượng thì Israel yếu thế hơn cộng đồng Arập .
    Trong cuộc chiến năm 1973 , Israel một lần nữa suýt chết , họ đã phải cầu cứu Mỹ . Nhờ sự tiếp tế của Mỹ , người Do Thái mới trụ được mà phản công .
    Từ sau năm 73 , Israel liên tục sắm sửa vũ khí . Họ giao ước với người Mỹ đổi hình như dầu thô để lấy một lượng vũ khí nhất định hàng năm . Theo thống kê của báo An ninh thế giới thì đến năm 2001 , Israel đã có 175 000 lục quân thường trực , hơn 30 000 Hải quân , tất cả đều được trang bị rất hiện đại , 490 máy bay các loại , 3800 xe tăng và xe bọc thép , rồi tên lửa Patriot , v.v.. . Trong đó hầu hết là đồ Mỹ .
    Như thế , dù khó nói không có Mỹ thì Israel không sống nổi , vẫn phải kết luận có Mỹ thì Israel mới cự lại cộng đồng  rập được . Không có Mỹ , không thể nói người Do Thái sẽ bị mất nước , có thể lấy ví dụ bằng cuộc chiến năm 1948 ( sẽ post để các bác tham khảo ) , nhưng sẽ không có năm 67 và năm 73 , cũng như không có năm 2002 với vụ Palestine .
    Rút cục , ý em là : nếu không có Mỹ thì người Do Thái sẽ chỉ giống người Việt trước đây sống cạnh đế quốc Trung Hoa thôi . Họ sống được không phải bằng vũ khí và kinh tế ( 7 triệu dân không thể nào đóng đủ số thuế để nuôi 20 vạn quân và bảo dưỡng mấy nghìn khí tài như thế ) , mà chỉ bằng ý chí . Họ chưa chắc bị tiêu diệt , nhưng chắc chắn sẽ bị người Arập đè cho không ngóc đầu lên được . Vì thế , kết luận của bác cdtphuc vẫn có phần hơi coi nhẹ lực vai trò của Mỹ ở Trung Đông và nói chung trên các khu vực chiến lược của thế giới .
    Bây giờ mời các bác xem các cuộc chiến tranh Israel - Arập trong các năm 1948 , 1956 và 1973 .
    Năm 1948 là năm Liên hợp quốc chia đất cho Israel và Palestine . Năm 56 vai trò của Israel không lớn . Năm 73 mới là năm toát mồ hôi của Do Thái .
    ( Đề nghị không bàn lạc sang năm 2002 ) .
    Tất cả chỉ để chứng minh rằng Israel phụ thuộc rất nhiều vào Mỹ .
    -*-*-*-*-*-*-*-
    Bầy quạ bay qua
    Làng xưa
    Đông giá .

Chia sẻ trang này