Đông Hà, nhìn lại

Rất tiếc là đến giờ người Quảng Trị vẫn chưa biết tiếp thu cái hay từ bên ngoài, vẫn còn quá bảo thủ.

Thế là dự định trở lại Quảng Trị dịp 2/9 này không thành rồi. Tại cô bạn bỗng nhiên dở chứng đòi về HP, bàn đi tính lại mãi cuối cùng mọi kế hoạch đều không thành. Kinh nghiệm cho thấy đi chơi không nên bàn nhiều và dự định quá sớm, mà nên theo cảm hứng. Ngày mai mấy đứa rủ nhau đi xe máy lượt phượt mấy điểm ở Ninh Bình và Hà Tây.
Tiếc là không được vào ĐH để rủ chị Hoasosac đi cà phê. Chúc các anh chị ở Đông Hà nghỉ 2/9 vui vẻ.

Dông hà oi, da nua the ky xa cach, nhung lan ve tham lai noi chon nhau cat ron qua voi va, khong mot lan qua dem de song lai nhung ky niem thoi tho au
Trai Dong ha nhu hoa thien ly...
Thap nien 1950, nhung buoi chieu ra ngoi nga ba Dong ha, con duong quoc lo so 1 va duong Tran hung Dao (cu), co duong ve lang Dieu ngao. Tu do ngoi nhin mat troi cua nhung buoi hoang hon, mau sac sao ma dep the.
Nhung mon ngon than thuong cua ngay xua, trong do co mon ca dong kho voi vo tac (tran bi) soi lan tan tren long ap de an vao nhung ngay troi lanh. Tat ca chi la qua khu.
Goi nhung thuong nho ve Dong ha than yeu

Bác này sống xa quê lâu nhỉ. Chắc ngày xưa bác làm việc cho Pháp hả. Đúng là xa quê thì nhớ nhất là món ăn, lại là những món ăn chỉ quê mình mới có, và trong một hoàn cảnh đặc biệt như thế, thì chắc chả bao giờ quên được. Tôi nghĩ bác nên tranh thủ về, ở chợ Đông Hà bây giờ còn ít cá đồng, nhưng chắc cũng đủ để bác kho với quất mà ăn hàng ngày đấy.
Tôi thì luôn nhớ đến những ngày mưa ở đồng bằng Bắc bộ, cá rô lách từ dưới ao lên vườn (chắc nó đi tìm chỗ đẻ, vì thấy có rât nhiều con có trứng). Cá rô kho chua, lấy nước chấm rau muống luộc (rau muống những ngày mưa cũng non và ngọt lắm), ăn cơm no căng bụng, rồi mấy anh chị em trèo lên giường đắp chăn thò cổ ra nhìn trời mưa rồi ngủ lúc nào không biết.
Ở Quảng Trị chắc người ta chẳng ăn như thế bao giờ, vì tôi thấy mọi người kho cá thường chỉ cho có đúng hai thứ gia vị: ớt và hạt tiêu bắc, không có chua mà lại ngọt ngọt. Làm sao tôi có thể ăn được món ấy nhỉ, trong khi mẹ tôi ở nhà kho cá bao giờ cũng phải có quả tai chua, hoặc khế, hoặc cà chua, và các thứ rau thơm khác.
Nhưng mà đúng là chuyện ăn uống thì miễn bàn thật, vì tôi thấy người dân ở Đông Hà họ kho cá như vậy mà họ khen ngon lắm. Thịt gà họ cũng không ăn với lá chanh mà lại ăn với rau răm và hành tây. Nấu canh rau (không phải canh chua đâu), ví dụ canh mồng tơi, họ cũng phải "làm màu", tức là rưới lên bát canh một thứ nước sốt được làm bằng cách trưng dầu ăn với ớt. Lạ quá, họ học đâu ra cách ăn buồn cười thế nhỉ.

Chao Alfomega,
Tuy lon tuoi hon Alfomega nhung khong du tuoi de lam viec cho Phap thoi Phap thuoc va bay gio cung la khong luon. Nhung nguoi lon tuoi co the ke cho ban nghe nhung tang toc dau thuong nhung nam 1945 den 1954 o dai dat mien Trung trong ngay 14 thang 7.
Trong chuyen di VN vua qua ngoi chung xe voi may Tay con, "day do" bon no bang tieng nuoc no nghi cung buon cuoi. Giao su dai hoc Lille dan mot dam sinh vien qua truong toi xin phep tham du lop tieng Phap do mot nguoi Dong ha giang day. Do la su that.
Toi di khap dat nuoc va da co dip thuong thuc nhieu mon Ha noi, tu nhung nam con kho khan de thay su thay doi trong nghe thuat am thuc cua Ha noi. Moi noi moi khac, khong thich thi binh thuong nhung che bai la chuyen nen tranh.

Quảng Trị cũng tuỳ nhà có cách nấu như bạn nói, không hẳn nhà nào cũng làm thế.
Kho cá cũng vậy, tuỳ loại cá gì nên ướp với những loại gia vị gì !
Đối với cá rô có lẽ nên rán thật giòn rùi chấm nước mắm gừng và ớt giả cùng tỏi vắt tí chanh là ngon tuyệt .
Còn thịt gà vì hấp chứ không phải luộc nên ăn với rau răm kèm hành tây chấm muối sống trộn hạt tiêu tươi và gừng ăn mới hợp.Món gà đó có dịp ghé đường Đặng Dung ( ở phường 2 gần ngỏ đối diện Bến xe í, ngon cực ). Nếu gà chỉ luộc thì chấm muối tiêu và ăn kèm lá chanh, sau đó lấy nước luộc gà cùng bộ lòng nấu miến hoặc cháo rùi húp xì xụp cũng thú vị .
Tóm lại món gà ăn kiểu gì cũng ngon !.
Loại ớt mà bạn nói đó gọi là tương ớt dùng để phi màu cho thơm, nhìn vào bát canh có vẽ hấp dẫn hơn. Thường thì người ta cho dầu vào chảo khi sôi lên mới cho 1 ít hành hoặc củ ném hoặc củ tỏi phi lên khử mùi dầu rùi mới cho ớt bột vào làm màu. Đấy là cách nấu của một số khu vực thuộc Miền Trung nói chung và người Quảng Trị nói riêng , chứ chẳng học ai cả. Mà người Quảng Trị vốn có truyền thống ăn cay , thế nên trẻ con ở các vùng quê ngay từ nhỏ đã được huấn luyện rùi, ở quê người ta thường dùng loại ớt mọi bé bằng ngón tay út vì loại đó cay khủng khiếp , còn ớt tương đó chỉ màu mè chứ không nhằm nhò gì đối với người nghiện ăn cay cả.

Ngay xua ngay xua... Dong ha cua thap nien 1950 chi co ba con duong chinh: Tran hung Dao, Phan boi Chau va Phan chu Trinh.
Sang thi co gio Lao va chieu thi gio Nom. Co nhung buoi sang ngoi cho me di cho ve de duoc qua, buoi chieu thi co xe tu Khe sanh cho me Lao ve... Tro choi cua tre con chang co gi ngoai nhung chu de men, dem di khap ngo thach dau voi ban be...
Ban dem thi bac ghe ra ngoi nhin sao, den dien thoi do rat hiem, nghe nguoi lon noi chuyen va thich nhat la chuyen ma, vua nghe vua so, khong dam bo chan xuong dat...
Nua the ky, mot doi nguoi nhung van con am vang nhung tieng noi than thuong cua nhung nguoi xa xua.

Hss đang thắc mắc tại sao thời gian đó chỉ có 3 tuyến đường trên là quan trọng nhỉ? Ngược theo dòng lịch sử thì 3 tuyến đường ấy chưa có tên và nằm trong vùng gọi là phố chợ Đông Hà. Riêng về giao thông đối ngoại có tuyến Quốc lộ 1 ( Tuyến Bắc - Nam) và Quốc lộ 9 ( Tuyến Đông - Tây ) rất phát triển. Chính vì thế Đông Hà trở thành vị trí chiến lược quan trọng nên trở thành căn cứ quân sự, kho tàng phục vụ cho chiến trường Bình Trị Thiên và Lào của giặc mà.

Có lẽ bác Institut đã lớn tuổi và ký ức về quê hương cũng nhạt nhoà rồi hss à, mà theo mình nghĩ bác ấy nhớ đúng đấy. Trước đây mình cũng nghe loáng thoáng ĐH chỉ có 3 con đường chính thì phải.
Rất trân trọng một người con QT đã xa quê hàng chục năm trời mà vẫn nhớ về quê cha đất tổ như bác institut đấy.

Bác Institut này, nếu bác khoảng 60 tuổi thì chắc bác biết bác Đằng ở Đông Hà. Bác Đằng cũng cỡ tuổi ấy, cũng là giáo viên và cũng dùng tiếng Pháp. Bây chừ bác Đằng vẫn đang sống ở ĐH với căn bệnh huyết áp cao. Bác Đằng có vợ là cô Dung làm ở bệnh viện Đa khoa QT ấy.
Có ai biết bác Đằng không, tôi thấy đi đâu ở ĐH cũng có người gọi bác ý là thầy Đằng. Những lúc ấy tôi thấy nghề giáo hay thật. Nhưng bác Đằng là một người rất đức độ đấy.
----------------