Dự án chế tạo kính thiên văn phản xạ. Hệ thống lại tài liệu hướng dẫn chế tạo tại website vietastro.

Mài bóng thì phải dùng bột oxid sắt chứ dùng cát thế nào được, cái bột này nó mịn như "bột mì" ý

Hơn 1 năm đã qua, rất vui là từ topic này một số người đã có kính do chính tay mình chế tạo. Đọc lại những bài đầu mới thấy chúng ta đã vất vả như thế nào. Riêng tôi vẫn còn nợ bản thân mình nợ topic khi gương đã mài bóng gần xong nhưng hơn nửa năm vẫn nằm trong tủ
------------
Xin post lại vài dòng nhật ký làm gương của anh Thủy
Gửi lúc 17:18, 08/07/06
--
Có lẽ không gì bằng mở đầu loạt bài chi tiết ?o Tự chế gương cầu cho KTV PX? bằng mấy dòng của cụ Russell W. Porter, người sáng lập CLB Thiên văn và chế tạo KTV nghiệp dư Stellafane, viết tháng 3 năm 1923.
?oFor it is true that astronomy, from a popular standpoint, is handicapped by the inability of the average workman to own an expensive astronomical telescope. It is also true that if an amateur starts out to build a telescope just for fun he will find, before his labors are over, that he has become seriously interested in the wonderful mechanism of our universe. And finally there is understandably the stimulus of being able to unlock the mysteries of the heavens by a tool fashioned by one''''s own hand."
Chỉ cần thay ?oaverage workman? bằng ?oyoungman? hay ?..
Tôi sẽ cố gắng viết lại những gì học hỏi và áp dụng thành công từ những trang Web nước ngoài (sẽ có link chi tiết để các bạn tiện KT đối chiếu vì không chắc tôi đã hiểu đúng). Và cả một số công đoạn VD như tráng gương hiện nay tôi vẫn chưa làm tốt, cũng sẽ được viết lại để cùng tham khảo và nếu có thể các bạn sẽ góp ý thêm để hoàn thiện hơn.
Đây là công việc không khó, vì qua search trên Web, gần như khắp TG người ta đều làm được (Nam Phi, Ấn Độ, Úc?..) và đã từ những năm 20 của thế kỷ trước.!. Chỉ có VN mình chậm chân (hay bảo thủ ?) quá thôi, chỉ học (đọc) mà không hành (làm).
Chỉ cần thời gian (hơi nhiều) sự kiên nhẫn (rất nhiều) và khéo tay (một ít).
----

tôi paste lại đoạn tôi đã trả lời thư của bạn Fairydream:
"Chào bạn. Tôi đã tự mài kính tương đối thành công với kích thước 10,12 và 16cm. Tuy nhiên sau 1 lần thử mạ bằng phương pháp hoá học thì kết quả phải nói là tệ. Độ phản xạ kém và nhìn chung là mờ. Đó là lí do tôi muốn mạ chân không cho chiếc kính mình đã mài. Thật ra tôi cũng có liên hệ với 1,2 bạn bên VACA. Họ cũng khá nhiệt tình, tuy nhiên cũng chưa giúp được tôi trong viẹc tìm chỗ mạ này, về công nghệ làm các bộ phận khác để ghép gương vào thì mấy người đó tỏ ra rất thông thạo, tôi nghĩ sẽ hợp tác được. Tuy nhiên đáng tiếc là thời gian gần đây cũng bận quá nên lâu rồi tôi không liên hệ lại, cũng không tham gia mài kính được. Gần đây có nhiều thời gian hơn nên vào box thiên văn để tìm lại thông tin về mấy người quen hồi trước nhưng thấy box thay đổi đã nhiều, lại thấy topic của các bạn nên vào tham gia cùng. Cũng hi vọng rằng khi việc làm kính thành công sẽ gửi hình ảnh cho các bạn.
Còn những hình ảnh của các bạn, nếu nói là tin hay không thì nó cũng vô cùng, dù sao cũng chúc các bạn thêm nhiều thành công
"
Còn ảnh của Red_fanatical thì không làm tôi ngạc nhiên, vì thực ra chỉ cần thị kính đủ lớn thì dí ngay camera đằng sau là được, nó khác với việc chụp các thiên thể xa như mặt trăng

Thế anh test bề mặt gương bằng phương pháp gì thế?
Anh có thể up hình lên cho mọi người thấy những thành công của mình hay không?

Có lẽ trước khi tìm được chỗ mạ điện.
Anh nên xem lại phương pháp tráng bạc, cũng như xem các tài liệu về phương pháp này và đánh giá kết quả của giới thiên văn nghiệp dư .
Thế kỉ 19, hay đầu thế kỉ 20 làm gì có mạ điện, khi đó tráng bạc là phương pháp thông dụng nhất . Tuy chất lượng không cao lắm, nhưng phù hop với tình hình hiện nay. Tìm một chỗ đễ tráng bạc không khó (nếu không tự tay làm).
Một số điểm như cách mài, phương pháp test nếu anh đã thành công xin chia sẻ với mọi người, vì chúng ta đều vừa làm vừa học cả .

Tất nhiên, thành công vẫn là thành công, cho dù thành kiến có nhiều đến mấy đi chăng nữa. Tôi không phải là thành viên gạo cội của box thiên văn học này. Tôi cũng không biết nhiều người trong box này. Nhưng tôi xin nói thật, nhờ có box thiên văn học này mà tôi và nhiều người nữa đã thu được kinh nghiệm và thành công nhất định. Tôi không tán đồng khi nhiều người huỵch toẹt vào những thành công mà người khác đạt được. Chẳng lẽ những người 6x hay 7x không được phép chia sẻ những gì mình đã đạt được ư? Chẳng nhẽ để tham gia box này cần những người thuộc 8x trở lên ư? Tôi nghĩ những thành công của anh Thuỷ nói riêng, của nhóm làm kính TP. Hồ Chí Minh nói chung là một tin đáng mừng chứ không phải là đáng chế giễu. Theo dõi những gì mà anh Thuỷ làm được từ khi lập topic này đến giờ, tôi cho rằng những kinh nghiệm của anh thật quá đáng quý đối với một nền thiên văn còn quá non trẻ ở Việt Nam chúng ta. Vậy đúng ra là nên mừng chứ mọi người! Tôi mới chỉ tập toẹ làm kính phản xạ nhưng tôi hiểu hết những gì mà các anh ở TP.Hồ Chí Minh phải thực hiện, không chỉ phải đánh đổi bằng tiền bạc mà còn bằng cả chất xám, bằng bao nhiêu mồ hôi, nước mắt. Đáng lẽ phải cám ơn những gì mà họ đã truyền lại cho chúng ta chứ không nên nói sạch trơn như vậy!
Tôi chỉ muốn nhắn tới anh Thuỷ và nhiều người trong box chúng ta một điều: thành công vẫn sẽ là thành công, rồi thời gian sẽ chứng tỏ chúng ta đúng. Thành kiến mãi mãi vẫn là thành kiến mà thôi!

To Nguyentranha : Em không nên nóng nảy như vậy. Bạn ấy có quyền đặt nghi vấn chứ !
To Hoanggiao : Sau vài bài tranh luận, có lẽ anh em mình đã hiểu nhau nhiều hơn !
Tôi không làm khoa học mà đơn giản chỉ để thoả mãn ước mơ ngắm bầu trời sao và cái ?omáu tự ái" kỹ thuật của mình : tại sao nước ngoài người ta làm được, mình thì không ?
Được một vài bạn khen ngợi, nói thật nhé, tôi cũng khoái lắm, nhưng làm sao bằng được cái ?osướng đến tê người ?o khi lần đầu tiên ngắm bầu trời sao đẹp vượt quá mọi mong đợi của mình qua chiếc kính tự chế. Và cả niềm vui được chia sẻ với anh em, bạn bè một vài kiến thức, kinh nghiệm đã thu nhặt được.
Anh em mình chưa thực sự sáng tạo được cái gì cả ! Tất cả chỉ mới học theo dân amateur thế giới thôi ! Thật ra chưa có gì đáng để tự hào cả, có chăng chỉ là niềm tự hào đã vượt qua chính mình thôi.!
Có lẽ bạn hơi bận nên không đọc qua những gì chúng tôi đã post trong suốt topic này.Xin trao đổi thêm cho rõ hơn.
- Phôi kính để mài gương chỉ là kính xây dựng (làm cửa, mặt bàn?) dày 10-19mm. Thực ra nó chỉ là một thứ giá mang lớp bạc hay nhôm để phản xạ ánh sáng, không cần dùng thuỷ tinh quang học rất đắt tiền. Chỉ có một điểm yếu (cũng là diểm yếu chung của tất cả kính phản xạ ) là độ giãn nở nhiệt làm thay đổi dạng bề mặt gương. Dùng thuỷ tinh Pyrex có độ dãn nở thấp thì tốt hơn nhưng phải đặt mua?..
- Mạ nhôm hay bạc trong chân không chỉ mới được phát minh trong những năm 30 của thế kỷ 20. Trước đó, các phát kiến lớn của Thiên văn học TK 19 và đầu TK 20 đều thực hiện trên các kính Tv có gương tráng bạc bằng pp hoá học. PP tráng gương trong TV cũng không khác với cách mà khoảng hơn 20 năm trước các tiệm cắt kính và tráng thuỷ ở VN vẫn làm là mấy, chỉ có dày hơn một chút và tráng mặt trước, chứ không phải mặt sau gương.
Theo tôi được biết bạc phản xạ ánh sáng tốt hơn nhôm, nhưng lại không bền. các đài TV ngày xưa hàng tuần phải vệ sinh và đánh bóng lại gương và sau 6 tháng phải tráng bạc lại.
Ở điều kiện bảo quản và yêu cầu xử dụng amateur như chúng ta, tôi nhận thấy nên tráng lại sau 1 năm.
Chỉ sau một lần tráng thử mà bạn đã cho là pp này không dùng được, theo tôi, là hơi vội vã.!
Dân ATM thế giới, sau khi mài và test gương xong, họ gửi cho các Công ty chuyên nghiệp tráng nhôm trong chân không. Ở TP HCM, tôi vẫn chưa tìm ra nơi làm được, nên đành phải chấp nhận pp tráng bạc. Kiên nhẫn thử nghiệm khá nhiều lần mình cũng đạt được KQ tạm chấp nhận được : hình ảnh rõ, đẹp.
Xin nói thêm lớp bạc dù khá mỏng có thể nhìn bóng các vật sáng phía sau, dày mỏng không đều thậm chí lỡ tay làm bong một mảng cũng chỉ làm giảm độ sáng của ảnh một ít chứ không đến nỗi không dùng được.
Bạn đã mài được đến 3 gương , đã có đủ điều kiện tự tráng bạc mà lại bỏ qua thì phí quá !
Xin nói thêm, ảnh chụp mặt trăng bạn quote lại là của bạn Dũng ntqd chụp bằng webcam có độ phân giải 320x480 qua kính phản xạ tự chế với gương cầu 100mm tự mài.
Tôi chưa xem qua kính của Dũng nhưng được Dũng nhờ Test gương bằng máy test Ronchi ( cũng tự chế luôn ! ) nên có thể khẳng định đó là ảnh thật , và ảnh nhìn qua kính sẽ đẹp, rõ hơn nhiều so với ảnh chụp.
Dũng đang tiến hành làm kính Cassegrain 200mm, chỉ một mình ! bạn có thể liên hệ qua PM ngay trên diễn đàn này.
Chúc bạn thành công.!

To tTrunghieucr .
Em định mài thấu kính hội tụ ? Theo tôi thì không nên vì :
- Em phải có phôi thuỷ tinh cấp quang học : đồng nhất về chiết suất.
- Phải mài cả 2 mặt thật chuẩn.
- Để giảm sắc sai, em lại phải biết tính toán và mài một thấu kính thứ 2 có chiết suất khác với kính 1 để ghép thành vật kính tiêu sắc.
Loại amateur làm được điều này, theo tôi biết, trên TG chỉ có vài người.
Làm một gương cầu cho kính PX đơn giản hơn rất nhiều.
Bột oxyt sắt để mài bóng,tôi đang dùng loại bột màu nghành xây dựng, tinh lọc lại. Loại tốt nhất, chỉ có 10.000đ 1/2Kg, mấy anh em dùng mãi vẫn chưa hết. Bột này rất mịn ( cỡ micron) không thể thay bằng cát được.

sáng nay khi đang dùng giấy nhám mài thử,em thấy đã có thể nhìn được 1 ít nhưng cũng bỏ luôn vì sắc sai còn kinh khủng hơn.
thôi thì khi nào bùng binh đầy em sẽ thử làm kính phản xạ như mấy anh.nếu em ko có máy test thì làm sao kiểm tra hở anh???
anh nói oxit sắt là bột màu trong xây dựng túc là cái bột sơn màu đỏ đó hở???

Dự án chế tạo Kính Cassegrain 235mm đã gần vào giai đoạn cuối : Chế tạo giá kính, lắp ráp và chuẩn lại gương thứ cấp bằng pp Star test.
sau đây là một vài bản vẽ phần chân đế và bản vẽ lắp.