Dư luận nước Nga xôn xao quanh vụ YUKOS

Khodorkovsky sẽ tranh cử tổng thống Nga 2004?
Tỷ phú Nga Khodorkovsky
"Khodorkovsky sẽ buộc phải tham gia chiến dịch vận động", Ilya Ponomaryov, phụ trách báo chí đảng Cộng sản, từng làm việc cho Yukos, nhận định hôm qua. "Khi đã đăng ký trở thành ứng viên, ông sẽ được trả tự do. Khodorkovsky sẽ hưởng quyền miễn trừ trước pháp luật".
Nhật báo Gazeta đưa tin đảng Cộng sản đã họp khẩn cấp vào cuối tuần, bàn về việc đưa Khodorkovsky lên làm ứng viên trong bầu cử tổng thống. Tuy nhiên ngay sau đó, Phó chủ tịch đảng Cộng sản Ivan Melnikov bác bỏ tin đảng này sẽ ủng hộ tỷ phú. "Điều này là không thể trong đảng Cộng sản. Chúng tôi có những nguyên tắc khác hẳn với Khodorkovsky", ông Melnikov khẳng định.
Các chính trị gia và giới phân tích cho rằng Khodorkovsky có cơ hội tranh cử với tư cách ứng viên đối lập với Putin trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2004. Irina Khakamada, chủ tịch Liên đoàn Các lực lượng cánh hữu (SPS), cho rằng việc giam giữ Khodorkovsky đang biến trùm tư bản dầu mỏ một thời thành nhân vật chính trị. "Ngồi tù càng lâu bao nhiêu, ông càng trở thành một nhân vật chính trị bấy nhiêu. Người Nga thích những nhân vật tử vì đạo. Họ sẽ quên rằng ông ta là một oligarch", bà nói.
Ông Ponomaryov cho biết khó có khả năng phe Cộng sản sẽ ủng hộ trùm tư bản dầu mỏ, nhưng SPS hoặc Yabloko có thể hậu thuẫn. Cũng có khả năng người giàu nhất nước Nga sẽ chạy đua độc lập. Khodorkovsky từng công khai tuyên bố tài trợ cho Yabloko và SPS trước thềm cuộc bầu cử quốc hội tháng 12. Một số nhà phân tích cho rằng vụ bắt giữ tỷ phú dầu mỏ có thể làm SPS, Yabloko và đảng Cộng sản đoàn kết và thiết lập một mặt trận đối lập với Putin.
Theo kết quả thăm dò dư luận của đài phát thanh Ekho Moskvy, 87% độc giả Internet và 75% người được phát phiếu điều tra ủng hộ người giàu nhất nước Nga.
Theo luật Nga, những người bị giam trước khi xét xử có thể tranh cử. Nhưng nếu bị kết án, nhân vật đó sẽ không được chạy đua nữa.
Trong khi đó, không rõ Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chấp nhận đơn từ chức của chánh văn phòng Kremlin Alexander Voloshin hôm qua hay chưa.
oне не везло сна?ала
<FONT color=fuchsia face="Times New Roman

Nga tịch biên 44% cổ phần của Yukos
   (31/10/2003 -- 16:23GMT+7)
 
Hà Nội (TTXVN)- Ngày 30/10, Viện Kiểm sát Nga đã tịch biên 44,1% cổ phần (hơn 1 tỷ cổ phiếu) của tập đoàn dầu mỏ lớn nhất nuớc Nga Yukos, khiến thị trường chứng khoán nước này sụt 8,14% trong ngày, tức giảm gần 17% trong 4 ngày mở cửa giao dịch kể từ sau vụ Chủ tịch Yukos Mikhail Khodorkovski bị bắt giữ với tội danh gian lận và trốn thuế.
Văn phòng Viện Kiểm sát tối cao Nga cho biết họ chỉ tịch biên cổ phiếu của những cá nhân liên quan tới án hình sự nhằm thu lại khoản thiệt hại vật chất cho Nhà nuớc Nga. Trong số cổ phiếu bị tịch biên, số cổ phiếu của tỷ phú Mikhail Khodorkovski chiếm 59,5%. Việc phong toả này là nhằm ngăn chặn Mikhail Khodorkovski và những cổ đông khác bán số cổ phiếu của họ.
Bà Natalia Vesniakova, người phát ngôn của Viện Kiểm sát nói số cổ phiếu này chỉ bị tịch biên chứ không bị tịch thu và cũng không có vấn đề quốc hữu hoá số tài sản này vì chủ sở hữu số cổ phiếu đó vẫn được quyền bỏ phiếu tại công ty và nhận cổ tức.
Những diễn biến trên khiến giới doanh nghiệp Nga và nước ngoài lo ngại. Trưởng đại diện văn phòng Ngân hàng thế giới (WB) tại Nga cảnh báo rằng cuộc khủng hoảng do việc bắt giữ tỷ phú Khodorkovski gây ra có thể kích thích dòng vốn chảy từ Nga ra nước ngoài.
Tuy nhiên, ngày 30/10, trong buổi gặp lãnh đạo các ngân hàng đầu tư chủ yếu của Nga và ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Nga, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định ông sẽ tiếp tục kế hoạch tăng cường kỷ cương luật pháp bất chấp sức ép của phương Tây hay sức ép nào khác đối với Nga trong vụ này
Chó hư

SLEEPING GIANT
Tất cả những gì đã và đang xảy ra trên chính trường Nga trong những ngày qua thực chất chỉ là "quá trình thanh lọc" ứng cử viên tổng thống trong cuộc bầu cử 2004.
Chế độ nào cũng vậy thôi. Nếu không phải là V. Putin thì sẽ có những người khác loại các ông trùm tài phiệt ra khỏi danh sách ứng cử. Xã hội Nga hoàn toàn không giống xã hội Hoa Kỳ, không thể có chuyện vừa làm chính trị vừa làm kinh tế. Cuộc chiến giữa một bên là các chính trị gia với một bên là các nhà tài phiệt đã bắt đầu từ khi vị Đệ nhị Tổng thống B. Elsin lên nắm quyền.
Có một điều khác là khi đó bản thân B. Elsin không nhận được sự hậu thuẫn của dân chúng và Quốc hội, còn lần này, V. Putin, với kinh nghiệm của một nhân viên an ninh cao cấp đã "lập ban chuyên án" một cách rất bài bản và cất gọn mẻ lưới gây nhiều tranh cãi này.
Không một quốc gia phương Tây nào dám mạnh mồm mạnh miệng phê phán hay can thiệp vụ bắt giữ ông chủ tập đoàn YOKOS, chỉ đơn giản là họ đang bị "mắc quai" quá nhiều vào Nga trong các hoạt động đối ngoại khác. Xin đơn cử, chỉ tính riêng việc Nga tuyên bố sẵn sàng hợp tác với phương Tây trong cuộc chiến chống khủng bố đã là một đảm bảo bằng vàng đối với các nước này. Đó là chưa kể đến việc phương Tây hoàn toàn không muốn gây căng thẳng với Nga - nhà cung cấp nguyên, nhiên liệu dồi dào với giá cả phải chăng và ổn định.
Vậy là, trong thế giới hiện đại đa cực và tuỳ thuộc lẫn nhau đang là xu thế chủ đạo, chẳng ai dại gì chọc gậy khiến "con quái vật già nua đang ngủ yên" bị tỉnh giấc. Còn Tổng thống đương nhiệm V.Putin để bảo vệ cái ghế của mình, cũng như quyền lợi và ý thức dân tộc, đã dám bạo gan gọi tên, chỉ mặt những kẻ "trở thành tỷ phú chỉ sau một đêm".
TQH
Được hoatonquang sửa chữa / chuyển vào 17:20 ngày 01/11/2003

Uy tín của Putin không bị ảnh hưởng bởi vụ Khodorkovsky
Đó là kết quả cuộc thăm dò dư luận do trung tâm phân tích VTsIOM-A tiến hành tuần qua, được công bố hôm nay. Theo đó, 73% trong số hơn một nghìn người được phỏng vấn ủng hộ ông chủ điện Kremlin. Trong lúc này, một số quốc gia phương Tây tiếp tục bày tỏ lo ngại về tình hình kinh doanh và dân chủ ở Nga.
Tỷ lệ 73% được coi là thấp nhất trong năm nay, nhưng tăng hơn nhiều so với thời kỳ ông Putin mới lên nắm quyền hồi năm 2000, với tuyên bố sẽ củng cố luật pháp và chấm dứt thời kỳ biến động những năm 90, khi một số ít các nhà doanh nghiệp như Khodorkovsky ?ohớt? được một tài sản kếch xù.
Mỹ và Đức đều cho rằng việc Matxcơva cáo buộc nhà tài phiệt Mikhail Khodorkovsky lừa đảo và trốn thuế thực chất mang động cơ chính trị. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Richard Boucher cho rằng chính quyền Nga cần phải làm một điều gì đó để xoá tan những nghi ngờ và lo lắng. Berlin thì nhấn mạnh rằng các nhà đầu tư nước ngoài cần phải được đảm bảo về tính minh bạch của luật pháp Nga
Trong điều tra của VTsIOM-A, gần 2/3 người Nga nghi ngờ tuyên bố của Kremlin, rằng vụ Yukos chỉ thuần tuý là một vụ án kinh tế, mà coi việc người giàu nhất nước Nga bị bắt có hơi hướng chính trị. Dẫu vậy, uy tín của ông Putin không bị ảnh hưởng nhiều bởi điều đó.
Thủ tướng Mikhail Kasyanov, một trong số ít quan chức chính phủ còn lại từ những năm 90, hôm nay đã phá vỡ sự yên lặng với tuyên bố lo ngại về vụ tấn công nhằm vào Yukos. Đây là quan chức cấp cao nhất bày tỏ quan điểm như vậy, trái ngược hẳn với phát biểu của Putin trước đó.
Bá Thùy(theo Reuters)
Chó hư

Nga tức giận trước quan điểm của Mỹ về vụ Yukos

?oWashington nghi ngờ hoạt động của các cơ quan luật pháp Nga. Đây là một hành động can thiệp vào công việc tư pháp của nước khác, và là điều không thể chấp nhận được?, Ngoại trưởng Igor Ivanov hôm qua phát biểu trên đài truyền hình quốc gia về tuyên bố của Mỹ.
Tuần trước, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Richard Boucher phát biểu rằng chính quyền Mỹ coi việc bắt giữ, tống giam chủ tịch Yukos Mikhail Khodorkovsky và đóng băng 44% cổ phần của tập đoàn này ?olà một câu hỏi lớn về tình hình luật pháp ở Nga?.
Ông Ivanov nhấn mạnh rằng nhiều vụ bê bối tài chính lớn từng xảy ra ở Mỹ, đồng thời cáo buộc Washington đang theo đuổi ?otiêu chuẩn kép?, bởi lẽ ?oBộ Ngoại giao Mỹ không hề bày tỏ quan ngại khi xảy ra các vụ scandal ầm ĩ đó cũng như can thiệp vào quá trình tư pháp ở nước này. Đó là kiểu cách của Washington?.
Theo các chuyên gia, bình luận trên của ông Ivanov phản ánh sự bất đồng vốn âm ỉ bấy lâu nay với Washington. Tuy nhiên, thời gian qua, Matxcơva không lên tiếng là do quan hệ giữa hai nước đã nồng ấm hơn kể từ sau vụ tấn công khủng bố 11/9.
oне не везло сна?ала
<FONT color=fuchsia face="Times New Roman

Chánh văn phòng Kremlin tỏ ý nghi ngờ công tố viên
Trong tuyên bố đầu tiên về vụ Yukos kể từ khi nắm giữ ghế chánh văn phòng Kremlin, Dmitry Medvedev hôm qua cho rằng các công tố viên phải suy nghĩ kỹ hành động của họ gây tác động thế nào đến kinh tế.
Medvedev, đồng thời là chủ tịch ban giám đốc công ty khí nhà nước Gazprom, còn đặt câu hỏi về ảnh hưởng từ động thái chưa từng có tiền lệ là tịch biên hơn 12 tỷ USD cổ phần của Yukos - Sibneft. "Đây là một việc nguy hiểm. Các đồng nghiệp của chúng ta nên... xem xét hậu quả kinh tế từ những biện pháp họ tiến hành...", tân chánh văn phòng Kremlin phát biểu trên truyền hình quốc gia Nga.
Giới phân tích chính trị cho rằng Medvedev chỉ có thể đưa ra những nhận xét như vậy nếu Tổng thống Putin đã thông qua. Lời lẽ đó không chỉ nhằm trấn an giới đầu tư quốc tế, mà còn để tránh rạn nứt với Thủ tướng Mikhail Kasyanov. Trước đó, ông Kasyanov, đồng minh với Voloshin, cảnh báo việc tịch biên 44% cổ phần của Yukos là "một hiện tượng mới" khó lường được hậu quả.
Trong khi đó, Sunday Times và Sunday Telegraph (Anh) đưa tin Khodorkovsky đã trao quyền bỏ phiếu trong Yukos cho Jacob Rothschild, nhân vật có ảnh hưởng trong hệ thống ngân hàng Rothschild. Ông này cũng là thành viên ban quản trị quỹ từ thiện Nước Nga Mở của Khodorkovsky.
Tuy nhiên, Yury Kotler, người phát ngôn Menatep (công ty mẹ của Yukos), bác bỏ tin trên. Ông này tuyên bố chừng nào Khodorkovsky còn ngồi tù vì tội gian lận và trốn thuế, thì Leonid Nevzlin, một cổ đông quan trọng đang sống lưu vong ở Israel, trở thành người hưởng lợi duy nhất vì đang nắm phần lớn vốn của đại gia dầu mỏ.
Chó hư

Khodorkovsky từ chức chủ tịch Yukos

Chủ tập đoàn dầu khí khổng lồ của Nga tuyên bố rút lui hôm qua, khi đang bị tạm giam vì tội gian lận thuế. Đây được coi là quyết định mang ý nghĩa tích cực đối với công việc kinh doanh của Yukos, vốn lâm vào khủng hoảng sau khi Khodorkovsky rơi vào vòng lao lý.
Tỷ phú Khodorkovsky khẳng định rằng, một đội ngũ lãnh đạo nhiều kinh nghiệm, đoàn kết với nhau sẽ thực hiện thành công nhiệm vụ toàn cầu hóa đầy khó khăn của Yukos. Theo một phát ngôn viên của tập đoàn, việc Khodorkovsky quyết định từ chức nhằm giúp ông này tách khỏi những tác động chính trị và có thêm sức mạnh để chống lại vụ bắt giữ.
Trong khi đó, ý kiến chỉ trích các công tố viên Nga xung quanh vụ Yukos tiếp tục xuất hiện. Tân chánh văn phòng điện Kremlin Dmitry Medvedev cho rằng, những công tố viên phải suy nghĩ kỹ hành động của họ có tác động thế nào đến nền kinh tế. Ông nhận định, việc tịch biên hơn 12 tỷ USD cổ phần của Yukos là một quyết định nguy hiểm có thể gây ra hậu quả.
Mikhail Khodorkovsky giữ chức chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của tập đoàn dầu khí Yukos. Người giàu nhất nước Nga này bị bắt sáng 25/10 tại sân bay Novosibirsk thuộc vùng Siberia, với tội gian lận và trốn thuế số tiền tương đương 1 tỷ USD.
oне не везло сна?ала
<FONT color=fuchsia face="Times New Roman

Người lao động Nga thản nhiên với vụ Yukos
Ở ngoại ô Matxcơva, người ta không mấy thông cảm với tài phiệt dầu mỏ đang bị giam giữ Mikhail B. Khodorkovsky và hầu như không quan tâm đến việc tịch biên cổ phần công ty hay biến động trên thị trường chứng khoán Nga trong tuần qua. Họ có những vấn đề đáng quan tâm hơn, như thiếu vỉa hè.
Mariya Grigoryevna Sadova, chống gậy, chỉ đến con đường lầy lội, đầy những vết xe mà bà đi mua tạp phẩm. Sau đó, mắt hấp háy, bà nhớ lại một doanh nhân gần đây đã thuê một số người dọn con đường này cho chiếc Mercedes của mình. "Người giàu đang sống dựa vào người nghèo", bà Sadova, 76 tuổi, nói.
"Tôi phải làm việc 12 tiếng mỗi ngày", Galina Novosytsova, 45 tuổi, thu ngân một cửa hàng xúc xích, cho biết. "Tôi không có tiền để dành, không có ôtô, không điện thoại di động. Họ lấy các nhà máy bằng cách như vậy đó".
Tuy nhiên, trong khi nhiều người Nga cho rằng vụ bắt Giám đốc điều hành Yukos Khodorkovsky hôm 25/10 là một sự kiện hiếm thấy, thì nó cũng có sức lôi cuốn nhất định. Sự không tin tưởng người giàu nằm sâu trong xã hội Nga, với gốc rễ trong nền văn hoá nông nghiệp. Ông Khodorkovsky và các tài phiệt khác bị nhiều người Nga khinh miệt với lý do tài sản kếch xù kiếm được nhanh chóng là do ăn cắp trong cơn hỗn loạn kinh tế thập kỷ 1990, chứ không phải từ nguồn gốc chính đáng. "Không hề phóng đại khi nói rằng hơn nửa xã hội Nga không ưa người giàu", Leonid A. Sedov, nhà phân tích Trung tâm Nghiên cứu Ý kiến công chúng Nga, nhận xét. "Nỗi căm ghét đó rất sâu sắc. Họ cảm thấy người giàu kiếm tiền bằng con đường không trung thực. Và một phần nào đó, thì nhận xét này là đúng".
Xuyên suốt lịch sử, đa phần người Nga luôn nghi ngờ người giàu. Giai cấp nông nô chỉ được xoá bỏ vào nửa cuối thế kỷ 19 và đảng Cộng sản lên nắm quyền vào nửa đầu thế kỷ 20. Tầng lớp giàu có xuất hiện ở Nga với sự sụp đổ của Liên Xô mới cách đây gần 10 năm.
"Ở Nga, hệ thống mới chỉ ở giai đoạn đầu", Aleksandr S. Akhiyezer, nhà sử học Viện Khoa học Nga, cho biết. "Bạn cho rằng Nga là đất nước của giới trí thức, có Dostoyevsky, có Puskin. Nhưng đó chỉ là một phần rất nhỏ. Nga là một ngôi làng lớn, gồm nhiều nông dân".
Rất ít người lao động Nga đầu tư vào thị trường chứng khoán, vì vậy biến động xảy ra sau vụ bắt giữ Khodorkovsky không làm họ quan tâm. Theo kết quả cuộc thăm dò dư luận hồi tuần trước, 18% trong số 1.000 người được hỏi ủng hộ bắt giữ Khodorkovsky, 19% không hài lòng, còn 40% không trả lời.
oне не везло сна?ала
<FONT color=fuchsia face="Times New Roman

Putin: Yukos sẽ không bị tước quyền khai thác

Tổng thống Nga hôm qua đã dẹp bỏ lời đe doạ của Bộ trưởng Tài nguyên về khả năng Yukos bị đẩy khỏi những giếng dầu ở Siberia. Ông tái khẳng định ủng hộ Viện công tố bắt Mikhail Khodorkovsky, nhưng nói rằng nhà nước không muốn phá huỷ tập đoàn dầu khí.
Trước đó báo chí Nga trích lời Bộ trưởng Vitaly Artyukhov bình luận rằng Yukos có thể mất giấy phép khai thác ở Siberia, sau khi cựu tổng giám đốc Khodorkovsky bị bắt và một phần cổ phiếu của hãng bị phong toả.
Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn báo giới Italy về vấn đề này, tổng thống Putin nói: "Tôi nghi ngờ tính hợp pháp của những bước đi đó. Tôi chắc chắn rằng chính phủ sẽ không thực hiện". Tổng thống Nga đang công du Italy để gặp các nguyên thủ quốc gia châu Âu, sau đó ông sẽ tới Pháp. Putin trấn an các nhà đầu tư nước ngoài rằng tình hình chính trị ở Nga vẫn ổn định kể từ khi vụ việc đối với Khodorkovsky.
Phát ngôn viên Yukos Alexander Shadrin khẳng định hãng vẫn tôn trọng đầy đủ các nghĩa vụ quy định trong giấy phép khai thác, và không thấy có lý do gì dẫn đến rút giấy phép.
Cũng hôm qua, một trong các cổ đông lớn của Yukos là Leonid Nevzlin đã bay sang Israel và được nhận quốc tịch nước này. Thủ lĩnh đảng đối lập Nga cho biết đảng của ông đã mất nguồn tài trợ từ Yukos kể từ khi Khodorkovsky bị bắt. "Ông ta không thể điều hành công ty hay tài trợ khi đang ở trong tù", Grigory Yavlinsky, lãnh đạo đảng tự do Yabloko nói.
Tỷ phú Nga bị bắt với 7 tội danh, trong đó có lừa đảo và trốn thuế. Tuy nhiên các nhà phân tích chính trị cho rằng Khodorkovsky bị trừng phạt bởi đã theo đuổi hoạt động chính trị, tài trợ cho các đảng đối lập và mua chuộc Duma, ngay trước kỳ bầu cử quốc hội cuối năm nay và bầu cử tổng thống 2004.
Yukos đang trong giai đoạn cuối của quá trình mua đối thủ nhỏ hơn Sibneft. Sau khi hợp nhất, Yukos Sibneft sẽ là hãng dầu lửa lớn thứ tư thế giới. Một số nhà bình luận cho rằng sự giàu có và ảnh hưởng của Khodorkovsky có thể biến ông ta thành một ứng viên sáng giá trong cuộc đua vào Kremlin.
Một số khác lại cho rằng động cơ dẫn đến bắt giữ tỷ phú là vì Kremlin muốn ngăn chặn việc Exon Mobile mua cổ phần của Yukos và gây khó cho chính phủ trong việc kiểm soát ngành công nghiệp quan trọng này. Tuy nhiên ông Putin tuyên bố hoan nghênh đầu tư của Mỹ, và sẽ không xét lại quá trình tư nhân hoá thập kỷ 90
oне не везло сна?ала
<FONT color=fuchsia face="Times New Roman

Ông Putin phu? nhận chuyện đe dọa Yukos


Tô?ng thống Nga Putin đaf chi? trích nhưfng lơ?i nhận xét ma? một trong các Bộ trươ?ng cu?a ông đưa ra, khi nói ră?ng ngươ?i ta nên bo? đi một số giấy phép thăm do? cu?a công ti Yukos
Trước đó, va?o hôm thứ Tư, một tơ? báo cu?a nha? nước đaf đưa ra nhưfng nhận xét cu?a Bộ trươ?ng các nguô?n ta?i nguyên thiên nhiên, Vitaly Artyukhov, nói ră?ng việc rút các giấy phép na?y la? "hâ?u như không thê? tránh kho?i".
Nhưng nói chuyện tại buô?i họp báo tại Ý, ông Putin nói "Tôi rất nghi ngơ? vê? tính thích hợp cu?a nhưfng ha?nh động na?y. Tôi hi vọng ră?ng chính phu? sef kiê?m chế không đưa ra nhưfng ha?nh động đó".
Đe dọa giấy phép
Bộ trươ?ng các nguô?n ta?i nguyên thiên nhiên Vitaly Artyukhov được trích dâfn trên tơ? báo Rossiiskaya Gazeta nói ră?ng có nhiê?u kha? năng Yukos sef mất các giấy phép cu?a họ.
"Việc thất bại hay thất bại một phâ?n trong việc hoa?n tha?nh các nghifa vụ vê? giấy phép - ma? hâ?u như chắc chắn trong ti?nh hi?nh hiện nay - sef ngay lập tức dâfn đến việc rút giấy phép cho các giếng dâ?u cu?a họ", tơ? báo đaf trích dâfn lơ?i ông như vậy.
Lơ?i nhận xét cu?a ông được đưa ra 11 nga?y sau khi nha? lafnh đạo Yukos, Mikhail Khodorkovsky bị bắt giam vi? nhưfng cáo buộc gian lận va? trốn thuế.
Số cô? phiếu ma? ông kiê?m soát, lên tới hơn 40% cô? phiếu cu?a công ti, sau đó đaf bị giới chức Nga phong to?a.
oне не везло сна?ала
<FONT color=fuchsia face="Times New Roman