Elka và Meir - ISAAC BASHEVIS SINGER

Elka và Meir - ISAAC BASHEVIS SINGER

Ðêm nào Meir Bontz có thể cho phép mình ngủ, là gã thả đầu bịch xuống gối như tảng đá, và nếu không bị quấy rầy thì gã đánh thẳng một giấc mười hai tiếng. Nhưng đêm nay, gã thức dạây lúc rạng sáng. Mí mắt thao láo và không cách nào chớp lại được. Thân hình to lớn, vạm vỡ của gã trăn trở, co giật. Nỗi đam mê và lo âu bao trùm lấy gaọ Khó mà gọi Meir Bontz là một người nhút nhát. Lúc còn niên thiếu, gã từng là một tên trộm, nạy két. Trong cái sào huyệt câu kết kết bọn đầu trộm đuôi cướp, toàn những tay chai lì cả, gã biểu dương sức lực của mình. Không tên nào co gập được cánh tay của gaọ Meir hay dùng cơ bắp mình để cá độ kiếm ăn và nhậu nhoẹt. Gã có thể ngốn nửa con ngỗng và uống cho tiêu đi bằng cả tá vại biạ Gặp trường hợp hiếm hoi lúc bị tóm, gã có thể bẻ gẫy còng hoặc phá tan cửa xe tuần. Sau khi lấy vợ, gã được bổ vào làm trong Hội An táng Từ thiện của thành phố Warsaw, nơi cung cấp khăn liệm và đất chôn cho người bần cùng. Gã đi vào sống đời lương thiện. Thời quân Nga còn cai trị Ba Lan, lương gã 20 rubles mỗi tuần, sau này khi quân Ðức chiếm đóng, lương Ðức mã cũng tương tự như vậỵ Gã cắt đứt giao du với tụi trộm cắp, bọn đầu nậu và ma coỈ Gã phải lòng một giai nhân, Beilka Litvak, cô đầu bếp của một gia đình giàu có ở phố Marszalkouskạ Nhưng dần dà, gã nhận ra mình đã lấy vợ lầm. Một là Beilka không sanh đẻ gì được. Hai là mụ ta ho khạc ra máụ Ðiều thứ ba, gã không thể nào chịu được cách phát âm của mụ?Lợn Litvak?, gã gọi giọng phát âm của mụ như vậy. Không những thế, nhan sắc của mụ còn bị sa sút. Mỗi khi giận dữ, mụ trù ẻo gã bằng những lời nguyền rủa mà trong đời gã chưa từng nghẹ Mụ biết đọc, hàng ngày mụ đọc truyện đăng dài kỳ trên báo Yiđish, chuyện về những bà bị gạt gẫm, những vụ lừa bịp, và trẻ mồ côi bị dụ dổ Trong bữa ăn, Meir Bontz thích nghe máy hát chơi những điệu nhạc kịch, song ca và thánh ca, nhưng Beilka càu nhàu rằng cái máy hát làm mụ nhức đầụ Cuộc cãi vã thường nổ ra vào chiều thứ Sáu, chỉ vì Meir thích ướp cá đông với đường, như bà mẹ quá cố vẫn hay làm, trong khi Beilka thì lại đòi ướp với tiêụ Có vài lần, Meir đánh Beilka bất tỉnh, rồi thì sau đó lại phải rước thầy lang Zeitag hoặc bác sĩ Kniaster tới.


Lion Queen.
Forever and One

Gã đã toan tẩu thoát khỏi thành phố Warsaw nếu thượng đế không gửi Elka Ðỏ tới. Elka Ðỏ chính là người phụ trách những tử thi nữ, may áo liệm, và lau rửa họ trên cái bàn rửa đồ tế lể Elka Ðỏ thiếu may mắn. Ả tự vào tròng lấy một lão chồng bệnh hoạn--cáu kỉnh và dở người đáng để bị tống cổ. Thêm nữa, lão còn giở chứng lười biếng. Tên lão là Yontche. Lão hành ghề đóng sách. Trong trận Thứ Tư Ðẫm Máu, năm 1905, khi quân Cossack giết hàng loạt nhà cách mạng đang kéo về toà đô sảnh để đòi hiến pháp từ Nga Hoàng, Yontche bị trúng đạn ngay xương sống. Ít lâu sau lão lại bị mổ mất một quả thận tại bệnh viện phố Czysta, và lão không bao giờ hồi phục lại được nữạ Elka có hai mụn con với lão, cả hai đều chết vì bệnh tinh hồng nhiệt. Mặc dù quá bốn mươi, hơn Meir ba tuổi, trông ả vẫn như còn con gái. Mái tóc hung đỏ của ả cắt kiểu bum bê Hòa Lan, không một đốm bạc. Elka nhỏ và thon người. Mắt ả xanh như mắt mèo, mũi hơi khoằm, má đỏ như táọ Mãnh lực của Elka nằm ở miệng. Khi ả cười, bạn có thể nghe cả nửa dãy phổ Khi ả mắng chửi ai, chữ nghĩa, câu cú cứ vọt từ cái lưỡi bén cho tới nỗi bạn chẳng còn biết nên khóc hay cười. Elka có một hàm răng kiên cố, khi xông trận, ả có thể táp như một con chó cái.
Lúc Elka bắt đầu làm việc ở Hội và Meir quan sát thấy cái tính điên khùng của ả, gã cảm thấy sờ sợ à Ả giễu cợt với người chết như thể họ còn sống. ?oNằm yên đó, im đi!? ả mắng tử thi. ?oÐừng dở trò. Tụi tôi đóng cô vào thùng hàng gửi đi bây giờ. Cô đã nhảy nhót mấy năm ròng rồi, giờ tới lúc ngủ ngon nha!?
Có lần Meir thấy Elka lấy điếu thuốc từ miệng ả cắm vào môi tử thi. Meir nói không nên làm vậỵ ?oÐừng bận tâm,? ả nói. ?oÐằng nào em cũng sẽ bị ăn đòn tơi bời dưới âm phủ mà, thêm một cái nữa nhằm nhò gì.? Và ả tự đét vào mông mình một cái!
Chẳng bao lâu, Meir Bontz đã phải lòng ả, với nỗi đam mê mà gã chưa bao giờ nghĩ là mình lại có thể như vậy. Gã khao khát ả ngay cả khi họ đang ở với nhà. Gã chẳng bao giờ chán kiểu nói cay độc của Elka.
Thời còn nhỏ, và cả sau này, Meir Bontz vẫn thường huênh hoang rằng gã không đời nào bị giải yếm đàn bà buộc vào. Nếu cô nào bắt đầu làm eo hay mè nheo, gã sẽ nói họ vào hoả ngục đi cho khuất mắt. Gã thường nói, trong đêm con mèo nào cũng xám cả . Thế mà, gã không kháng cự lại được Elka. Ả trêu chọc gã một cách hồn nhiên tầm vóc to con và sức ăn phi phàm, bàn chân to tướng và giọng nói ồ ề của gã. Ả gọi gã là ?otrâu?, là ?ogấu?, và ?obò?. Ả giỡn, ả thắt bím mớ tóc thô cứng cho gã, như Delilah làm cho Samson. Chuyện Elka và Meir muốn hẹn hò không phải dễ Cả hai không thể đến nhà nhà Họ tìm đến những phòng trọ loại qua đêm mà bạn không cần đăng kỳ Ðơn giản thế thôi họ cũng không thực hiện được; chưa kịp bước chân ra khỏi nhà là họ đã được phái tới một cảnh tượng tang thương--kẻ bị xe cán, người thì treo cổ tự tử, kẻ nhảy lầu, hoặc bị chết cháỵ Những vụ như vậy cảnh sát đòi hỏi phải có xét nghiệm tử thi, người dân phải luồn lách hoặc đút lót vì việc xét nghiệm tử thi trái với luật đạo Do thái. Elka Ðỏ lúc nào cũng có cách. Ả nói tiếng Nga, tiếng Ba Lan, và khi quân Ðức chiếm đóng Warsaw, ả tập tành nói chuyện với cảnh sát của họ bằng tiếng Yiđish pha tiếng Ðức. Ả tán tỉnh bọn bắp-cải-muối(1) này và khéo léo đút giấy bạc vào túi chúng.
Lion Queen.
Forever and One

Rồi thì Elka Ðỏ cũng xoay sở được cho Meir Bontz về làm phụ tá, đánh xe tang rồi sau đó làm tài xế riêng của ả--Hội vừa kiếm được chiếc xe dùng việc phái đi chở xác từ vùng ngoại ô tới những thị trấn nghỉ mát dọc tuyến đường Otwock, và thế là Meir học lái xe. Ðôi khi cặp tình nhân phải lái chuyến đêm băng qua những cánh đồng và những khu rừng--nhờ đấy họ có có cơ hội tuyệt nhất cho việc ái ân. Elka Ðỏ ngồi cạnh Meir và soi cặp mắt diều hâu lùng cho ra một chỗ để ngả lưng yên ổn. Ả sẽ nói, ?oXác chết phải chờ mình chờ. Làm gì gấp dữ vậy. Mồ mả không bị ôi đâu!?
Elka vừa hút thuốc vừa hôn Meir và đôi khi ngay cả lúc ăn nằm. Thời kỳ sanh nở của ả đã qua nhưng vào mấy năm gần đây nhục dục ngày càng tăng. Mỗi khi Meir gần ả, gã muốn quên mình đang làm việc cho cái hội mai táng, nhưng Elka không để cho gã quên. Ả cứ nói, ?oỐi, Meir à, bao giờ anh lăn ra chết làm cái xác nặng chịch. Chắc phải cần tới một toán tám người khiêng hòm lận!.?
?oCâm mồm lại!?
?oBộ run hau Có ai thoát khỏi cảnh ấy đâu.?
Elka Ðỏ dần tiêm nhiễm hấp lực kiểu ấy vào Meir đến đỗi những chuyện lúc đầu có vẻ ghê tởm vậy mà bây giờ lại thu hút gã. Gã nói bằng lời lẽ của ả, bắt đầu hút loại thuốc lá của ả, và chỉ ăn món mà ả ưa thích. Elka chưa bao giờ say, nhưng sau một ly ả trở nên xấc xược hơn bao giờ hết. Ả báng bổ, trêu ngươi Thần Chết, các thần huỷ diệt dưới âm phủ, và chư thánh trên Thiên đàng. Có lần Meir nghe ả nói với một xác chết, ?oÐừng bực mình xác ơi, an nghỉ đi. Ngài đã để lại cho vợ ngài mớ hồi môn kha khá và kẻ thừa kế, hắn sẽ được ngồi mát ăn bát vàng với bả.? Rồi ả cù nách người chết.
Nghĩ ngợi nhiều không phải là tính cách của Meir Bontz. Chỉ vừa chú tâm một chút là đầu óc gã đã mù mịt và cảm thấy buồn ngủ. Gã thừa biết lối xử sự của Elka với người chết là do động lực dại dột nào đó đã chêm vào đầu ả, nhưng gã tự nhủ mọi người đàn bà gã từng quen biết ai cũng có những điểm đặc dọ Meir từng cặp với một cô cứ ra lệnh cho gã dùng dây da quất và nhổ lên người cô ta. Rồi mấy bận ngồi tù gã được nghe toàn những chuyện dựng tóc gáy do những tội phạm khác kể.
Vậy mà từ ngày cặp với Elka, bao ý nghĩ cứ ào tới tấp như bầy châu chấụ Tối nay gã ngủ nhà - gã giường này, Beilka giường bên. Ðược hồi lâu, gã bỗng thức dậy với tâm trạng lo âu của kẻ gặp chuyện chới với. Beilka ngáy, mũi phì phò, rồi lại thở sườn sượt. Gã đã đưa đề nghị ly dị song vẫn tiếp tục trợ cấp nhưng Beilka từ chối. Trong bóng đêm, gã chỉ thấy có Elka trước mắt. Ả đùa cợt và gọi gã bằng những tên kỳ quặc. Ai chứ Elka và tính nết na thì cách nhau vời vợi. Mấy năm ả đã hành nghề buôn hương bán phấn ở phố Grzybowska. Hẳn là ả đã tiếp đàn ông còn vô số hơn là tóc trên đầu gã. Ả đã từng chết mê chết mệt tay ma cô Leibele Marviche, đã bị Feivel Mù đâm chết. Tới giờ ả vẫn còn khóc tức tưởi mỗi khi nhắc đến cái tên ma cô ấỵ Cũng vậy thôi, Meir sẵn sàng cưới nếu ả thoát khỏi ách lão Yontche. Có người mách với gã rằng bên Mỹ có nhà loại nhà quàn tư và có người giàu sụ nhờ cái ngành làm ăn táo bạo nàỵ Meir có một giấc mơ: gã và Elka qua đất Mỹ mở nhà quàn. Lão Yontche chết vì ho lao, còn Meir tống khứ được Beilka. Trên Ðất Mới sẽ không còn ai biết được tội phạm của gã hay cái nghề làm đĩ của Elka. Cả ngày ắt họ sẽ bận rộn với những tử thi, và chiều chiều họ sẽ đi tới rạp hát. Meir sẽ trở nên một thành viên của một hội đường Do thái giàu có. Họ sẽ sanh con trai con gái và sống trong ngôi nhà riêng. Những tử thi hạng giàu có nhất của cả thành phố New York sẽ được mang đến nhà quàn của họ. Một ý tưởng man rợ chợt loé lên trong đầu Meir - họ còn chần chờ gì nữạ Gã có thể hoá kiếp Beilka trong chớp nhoáng; chỉ cần xiết cổ mụ một cái một. Còn Elka có thể chuốc cho Yontche một viên thuốc. Ðằng nào cả hai cũng đều là kẻ bệnh hoạn, khác chi đâu nếu họ tàn đời sớm hay muộn hơn một năm?
Lion Queen.
Forever and One