F-22 Raptor và F-35JSF-máy bay tiêm kích thế hệ thứ 5

#Bác cứ ngồi cho chắc việc đâu có đó. Vụ này xảy ra tháng 12/2004 tại Nellis, phi công là Robert A. Garland, đội bay thử nghiệm số 422. Khi anh này đưa máy bay ra đường băng chuẩn bị cất cánh thì nghi ngờ có trục trặc gì đó liền tắt máy rồi bật nguồn điện phụ theo sách hướng dẫn của nhà chế tạo Lockheed. Việc này làm interruption nguồn điện của hệ thống điều khiển khoảng 2s. Khi có điện, hệ thống điều khiển F22 lại hiểu nhầm là có lệnh cất cánh liền tự khởi động và lao lên, anh này bị bất ngờ không kịp điều khiển làm cho máy bay trượt trên đường băng. Máy bay bị hỏng nặng nhưng phi công thoát được ra ngoài. Theo như nguồn f-22raptor.com nói thì nhà chế tạo đã biết là có sự cố mất điện dẫn đến malfunction như thế này và đã sửa. Nhưng có vẻ Lockheed chỉ nói cho có chuyện.
Mấy nguồn này giải thích hơi khác một tí. Global còn bảo chưa đến 1s.
http://www.f-22raptor.com/news_view.php?nid=152&yr=2005
http://www.globalsecurity.org/military/library/news/2005/06/mil-050608-afpn03.htm
http://www.air-attack.com/news/news_article/489/Flight-control-system-malfunction-caused-FA-22-Raptor-crash.html
#Mấy vấn đề khác ở trên trước đây đã đề cập nhiều trong 4rum, nhất là topic "So sánh kỹ thuật không quân Nga-Mỹ" hồi còn Huy Phúc và Kiên.
#Bài về ăn mòn điện hoá nhà em và một số nick khác đã từng bốt vào mục thời sự.
#Đây là nói về vụ overheat. Lưu ý là sự cố nhẹ thường họ xử tại chỗ, nặng mới cho vào depot. theo cách phân loại của USAF: sự cố, tai nạn là nặng nếu làm chết người hay bị thương, hoặc phải sửa chữa tốn trên 1 triệu đô.
http://www.airforcetimes.com/news/2007/11/airforce_raptor_rust_071112w/
#Vụ hangar máy lạnh thì có gì mà phải thắc mắc, nó tèo một bo mạch lại không quá tội. Trong F22 có hệ thống làm mát cưỡng bức bằng chất lỏng, Đậu ở đường băng thường là chuẩn bị bay, để tránh overheat thì vẫn phải cho hệ thống này hoạt động là đúng rồi. Có thể thấy anh chàng pilot trên kia thực hiện như thế là đúng theo chỉ dẫn, bật nguồn phụ để cấp nguồn cho một số thứ. Lỗi này hoàn toàn là do nhà chế tạo.
#Mig-31 là cổ chứ gì, con radar Zaslon to khủng bố vẫn là mạnh nhất trong dòng fighter. Nó còn được xem là mini-AWACS.
#Cũng liên quan đến avionics lởm trích cho bác thêm mấy đoạn về nó, không có scan nên dịch hơi lâu:
Đoạn này đăng trên báo Washington Post 2004: Ban đầu AirForce muốn có một cái avionics tinh vi, đồng bộ, hoạt động 20h bay liên tục mà không hề bị sự cố phần mềm. Khi không thể đạt được như vậy họ liền chấp nhận con số 5h. Còn cho đến tháng 1/2004, con số đạt được trung bình không quá 2.7h. Hơn nữa, chip của máy bay F-22 lại là model lỗi thời. Khi AirForce định đổi sang model mới hơn thì họ lại chấp nhận cả loại dùng để nâng cấp F-16, một loại máy bay quá cũ so với F-22.
Đoạn này là báo cáo của các nhóm giám sát chương trình F-22 trong giai đoạn test:
* Khi đi vào chế tạo năm 2001, avionics chỉ đạt được 2h hoạt động trước khi phải bảo trì chức năng, nhưng thực ra chỉ được trung bình 0.44h trước khi phải bảo trì. Thời gian tiến hành thử nghiệm cho thấy đã gặp phải 260 dạng hỏng hóc của avionics.
* Thời gian thử nghiệm bị trì hoãn là do vô số những vấn đề "vẫn còn tồn tại". Kể cả việc hệ thống avionics bất ngờ bị chết (shutdown). Cánh đuôi đứng bị rung động quá mức. Quá nhiệt ở phần rìa cạnh máy bay, phần vật liệu ở đầu cuối cánh ngang không phù hợp với bộ phận đỡ, cần tháo xuống sửa chữa tốn kém.
* Phần mềm máy bay F-22 hoạt động không ổn định, có nhiều vấn đề về kết nối, định vị và sự đồng nhất, hệ thống phụ tác chiến điện tử gây cản trở nghiêm trọng avionics trong việc bay thử. Máy bay cứ bay 5h thì có đến 2h bị ngắt quãng do phần mềm bị lỗi khiến việc thử nghiệm không thể hoàn thành. Cái này do đích thân tướng AirForce báo cáo.
* Chuyến bay thử 1/2003, phi công bị mất phương hướng sau khi thực hiện dogfight khiến máy bay mất điều khiển (stall) và rơi vào vòng xoáy ốc, rất may sau khi rơi không điều khiển 10000feet trong vòng xoáy, anh ta đã thoát được khi chỉ còn cách mặt đất 2800feet. AirForce đã công khai kết quả điều tra vụ tai nạn.
* Nhân viên thử nghiệm độc lập của Pentagon tố AirForce cung cấp thiết bị cho họ thử nghiệm không phải là loại được chế tạo để lắp cho máy bay.
* Quan chức của nhóm thử nghiệm trên thì nói họ lo ngại tính năng tàng hình của F-22 sẽ bị suy giảm bởi AirForce có quá ít nhân viên bảo trì sửa chữa, người ta biết rằng lớp sơn tàng hình cần được vá dặm, sửa chữa thường xuyên mỗi khi bong tróc, hay bị cào xước, có chỗ nói là sau mỗi lần bay.
#Đối với một chương trình tầm cỡ như F22, sản phẩm của nó phải đạt cỡ 900 đến 1000 chiếc mới gọi là thành công tốt đẹp. AirForce đã từng yêu cầu mua 750 chiếc. Bây giờ chỉ còn 183 chiếc thì đó là một chương trình thất bại (chương trình thất bại khác với chiếc máy bay thất bại).
Hiển nhiên, phe anti-F22 đã lợi dụng những báo cáo kiểu này nhằm hạ bệ phe support. Rồi thì những lỗi đó cũng sẽ được khắc phục. Nhưng đó chưa phải là phần chính của câu chuyện.
Ai cũng biết là một tổ chức, hay một chương trình, dự án được thành lập ra là để thực hiện một mục tiêu nào đó. Mục tiêu không còn thì tổ chức cũng không có lý do để tồn tại. Dự án F22 ra đời năm 1986 cũng không phải là một ngoại lệ. Nó ra đời trong bối cảnh chiến tranh lạnh với mục tiêu chế tạo ra chiếc máy bay - fighter thuần không chiến ưu việt - air superiority, air-dominance nhằm giành ưu thế trước Liên xô. Nhưng đến thời điểm này, Liên xô không còn, mối đe doạ Xô viết cũng đã mất. F22 không cần thiết nữa. Các ông nghị phe anti-F22 khai thác điều này làm trọng tâm để đánh phe support. Lý do dễ được người ta đồng cảm: huỷ dự án để tiết kiệm tiền cho dân nhiều tỷ. Và họ đã thắng, phe support mà đại diện là ông Bút và nhóm diều hâu, AirForce, các nhà thầu Lockheed, Boeing bị giáng một đòn nặng nề.
Mất miếng ăn béo bở, phe support không dễ bỏ cuộc, họ dùng mọi khả năng, thủ đoạn bẩn có thể để phản công. Các nhà lobby được huy động đến mức tối đa, các phương tiện truyền thông tung một loạt hình ảnh mới về F22. AirForce thì giận dỗi, làm mình làm mẩy, ăn vạ Pentagon và Nhà trắng, mục tiêu bây giờ không còn là đòi 900 hay 700 chiếc mà khiêm tốn hơn: 300 chiếc. Cả dân chúng, những người không hiểu biết gì nhiều về F22 và cũng không liên quan gì đến nó cũng được huy động xuống đường để biểu tình theo kiểu các nhóm Hoà bình xanh biểu tình chống ô nhiễm môi trường. Khẩu hiệu: Cứu Raptor. Họ đã ''thành công'', từ mức cắt giảm thảm hại chỉ còn 30 chiếc chế tạo làm vi dụ họ đã được Pentagon hứa chắc chắn có hơn 90 chiếc, 100 chiếc nữa hậu xét. Và trước khi về hưu, như đã nói, ông Bút cũng vớt vát được nốt 100 chiếc này.
Nhưng đằng sau sự ''thành công'' ấy, về khía cạnh kỹ thuật cũng đã xảy ra không ít chuyện bi hài như đã kể trên. Chắc nhiều người sẽ đặt vấn đề: Tại sao thể nhỉ? Và cũng hẳn là không có ai dám nghi ngờ mà cho rằng các chiên da Mỹ lại kém cỏi đến mức không thể chế tạo nổi một cái avionics cho ra hồn. Vậy mà sao F22 lại bết bát đến vậy.
Số là kể từ sau sự kiện 911, chủ đề hot lúc này là cuộc chiến chống khủng bố, mà khủng bố thì không có fighter hay air-force gì cả. Thế nên chống khủng bố có nghĩa là chống cái gì đó dưới mặt đất. Cũng có nghĩa là cần một cái Attacker chứ không cần fighter thuần không chiến.
Dự án F22 fighter thuần không chiến bị mất mục tiêu mà không thể tồn tại ư? Không sao cả, tìm cho nó mục tiêu mới để nó tồn tại. Không gì hay bằng mục tiêu đang hot lúc này: khủng bố. F22, chữ F là fighter bây giờ là F22 thêm chữ A thành attacker. Cũng chỉ là để cứu Raptor, không chỉ avionics mà tất cả các hệ thống phục vụ cho mục tiêu thuần không chiến ngay lập tức được thay để nó có thể làm nhiệm vụ của một attacker. Trong bối cảnh dự án luôn luôn chậm chễ, việc thay thế vội vàng cập rập này là nguyên nhân chính để lại vô số những trục trặc như đã kể trên. Không những vậy hậu quả để lại còn kéo dài đến mãi sau này. Ví dụ: cho đến giờ radar AN/APG-77 vẫn chưa thể Apperture để đánh đất bởi ngay từ đầu nó đâu có là một Attacker. Và cho đến giờ cái attacker chống khủng bố này chưa hề làm rụng bất cứ cái lông chân nào của tên khủng bố cả.
Sẽ có pro nói Su-27 cũng là fighter chuyển thành multirole đấy thôi. Đúng vậy, nhưng cũng như F-16 hay vô số fighter khác trong trào lưu đa nhiệm nó có thời gian, có sự chuẩn bị để làm việc này.

Phe anti-F22 lại có thêm cớ để công kích. Họ rêu rao miếng ghép khiên cưỡng chữ A vào chữ F để thành F/A-22 trị giá những $8 tỷ thậm chí còn hơn trong khi giá trị dự án mà QH giới hạn chỉ là $18.88 tỷ. Nếu như coi việc ngăn cản được 750 chiếc F22 xuất xưởng là một thành công của phe anti-F22 thì phe support cũng có thể coi xuất xưởng gần 200 chiếc là một thành công.
Kết luận cuối cùng: 2 phe thoả hiệp.
Các bác nhớ cho, nếu phải viết gì đó về con Raptor này thì viết F-22 là sai mà phải viết đúng chính tả là F/A-22 hay F-22A (Fighter+Attacker) nếu không là sẽ phạm huý, là trêu ghẹo công nghệ tàng hình đấy ạ.

Khỏi tính tóan cho nhọc sức vàng sức ngọc ạ, vì Mỹ nó không bán cho Việt Nam ta đâu ạ

Bán cũng không thèm mua

@ SSX: ok bác đã trích nguồn, hợp lệ. Tớ tha bác vụ này, không làm khó nữa .

Đây là bài viết tại mục Tin tức quân sự thế giới - Phần 2 ngày 25/10/07 Đăng lại ra đây cho dễ đọc
Ưu thế tuyệt đối nước Mỹ: những phi đội F-22 hoen gỉ
Pоrtugal 24/10/2007
Chương trình chế tạo máy bay F-22 Raptor đã bộc lộ nhiều vấn đề với F-22, chiếc máy bay được quảng cáo hiện đại bậc nhất thế giới của nước Mỹ trị giá hơn 130,000,000 đô la mỗi chiếc và nếu tính cả giá thành cho nghiên cứu, thiết kế, phát triển cũng như các chi phí khác thì đã gần lớn hơn con số trên 3 lần.

(Hình ảnh cho thấy cái gì xảy ra khi máy bay có vòm kính được
mở bằng phần mềm máy tính, trong khi viên phi công ngồi chờ
đợi 5h đồng hồ, hẳn anh ta có thời gian để suy ngẫm cái gì sẽ
đến khi anh ta đang bay mà phải thoát hiểm?)
Các nhà chế tạo máy bay F-22 đã biết về vấn đề ăn mòn 10 năm nay, và bây giờ để khắc phục hậu quả lại phải tốn kém hàng triệu đô la nữa tại Hill. Các thành phần của một số cơ cấu pa-nel làm cho F-22 rất nhạy cảm với vấn đề ăn mòn. Các quan chức quân lực thậm chí đã nghĩ đến việc thay đổi thiết kế để giải quyết vấn đề.
Nhưng việc này đã chậm cả thập kỷ trong một chương trình thực sự rối rắm với các thất bại, mỗi khi sửa đổi là sai lầm thiết kế lại xuất hiện. Bây giờ khoảng 2 phần 3 các phi đội Raptor đang lo lắng vì bị ăn mòn, và thúc giục không lực Mỹ phải mau chóng đẩy nhanh quá trình đưa máy bay đến căn cứ không quân Hill tại bắc Utah để sửa chữa cỡ depot-level.
Nick Schwellenbach, chuyên gia điều tra nghiên cứu trong chương trình giám sát quốc gia của dự án chính phủ nói: ?oNhư vậy là phi cơ hiện đại nhất, đắt đỏ nhất thế giới bây giờ đang ở trong xưởng để sửa chữa vì một điều đơn giản mà một ai đó đã phát hiện nhiều năm trước?? (người đã ?ophát hiện? có phải là ông chăng?)
Ông còn nói: ?oTôi từng muốn nói tôi đã bị xúc phạm, và đó là sự sỉ nhục,? nhưng tất cả điều đó đã là quá phổ biến.?
Từng được dự định đưa vào biên chế cho quân đội năm 1997, Raptor đã gặp hoạ vì bị đội chi phí quá lớn và trì hoãn kéo dài.
Vẫn còn chưa rõ mức độ ăn mòn nghiêm trọng như thế nào và chi phí sửa chữa tốn kém cụ thể bao nhiêu. Tướng Moore, người phụ trách thử nghiệm F-22 tại căn cứ không quân Ohio nói chương trình ?okhắc phục và giảm nhẹ? để tìm ra nguyên nhân thực sự của các vấn đề ăn mòn sẽ tiêu tốn gần nửa triệu đô la chỉ tính riêng phần nhân công. Các tấm pa-nel thay thế chịu ăn mòn ?" chưa có sẵn để lắp đặt trong vòng 6 tháng nữa - sẽ tiêu tốn thêm một khoản hàng triệu đô la để chế tạo và chẳng có cách nào khác là đem máy bay đến căn cứ Hill và các trung tâm bảo trì khác để lắp đặt - lại thêm một khoản khác hàng triệu đô.
Ông Moore đã giảm bớt chi phí sửa chữa, tuy nhiên, lời giải thích đã gây chú ý cho một nơi về ngân sách ?" nơi đó nói hiện có khoản quĩ sử lý những chiếc máy bay này không thể biết được là bao nhiêu.
Ông Moore còn nói ?oChúng tôi đã lập kế hoạch cụ thể để giải quyết ?~toàn bộ và dứt điểm?T - thường là như vậy, mỗi khi đụng đến một máy bay, anh sẽ phát hiện ra một điều gì đó.?
Nhưng cái ý tưởng đó chẳng phải là vấn đề gì nghiêm trọng, chẳng qua chỉ là phát hiện đơn giản trong quá trình bảo trì làm cho Schwellenbach và các chuyên gia quân sự khác bực mình ?" khi đó là một trong những vấn đề đã được xác định và gửi báo cáo từ giữa những năm 1990.
Tại thời điểm đó việc chế tạo Raptor đã bị chậm mất vài năm so với kế hoạch và đang bị quốc hội chỉ trích, văn phòng nội các liên bang và các nhóm giám hộ đang bắt đầu kêu ca rằng Chim ăn thịt tàng hình - được thai nghén từ giữa những năm 1980, khi mà không lực Mỹ thấy rằng họ đang ngày càng khó khăn trong việc né tránh để không bị ra đa Xô viết phát hiện ?" là thứ vũ khí thượng lưu đắt đỏ của chiến tranh lạnh trong thế giới hậu chiến tranh lạnh.
Thậm chí ngay cả khi mối đe doạ Xô viết đã không còn, thì dù cách nào, không lực Mỹ và Lockheed Martin, nhà thầu chính của dự án F-22, vẫn tiếp tục thúc đẩy chất lượng ?okhó bị phát hiện? của loại máy bay này.
Như ban đầu, Raptor được thiết kế để ít bộc lộ những chỗ nối và góc cạnh - một đặc trưng cho phép giảm sự phát hiện bằng ra đa. Nhưng đã có các kỹ thuật đã làm cho máy bay trở nên tàng hình hơn ?" ví dụ, điền đầy các mối ghép nối của các tấm pa-nel bằng các vật liệu xốp, như cao su - điều đó không phải là luôn luôn tốt nhất trên quan điểm hạn chế ăn mòn.
Cảnh báo về sự liên quan của các kim loại, sơn và các vật liệu khác được sử dụng bên trong và xung quanh các tấm pa-nel sẽ tương tác lẫn nhau theo cách thức làm phát sinh hiện tượng ăn mòn khốc liệt - đặc biệt khi hơi ẩm thấm qua mối ghép nối (ăn mòn điện hoá) - tướng Kenneth Merchant, phó chỉ huy trung tâm Ogden Air Logistics tại Hill đã theo dõi các thay đổi trong thiết kế, thôi việc này năm 1997, cho rằng vấn đề này được giải quyết bằng các thay đổi thiết kế trong đó bao gồm thay kim loại sử dụng để chế tạo các tấm pa-nel từ nhôm sang ti-tan. Thay đổi này làm cho Raptor nặng hơn không đáng kể. Nó cũng làm máy bay yếu hơn một ít trước ra đa.
Ông Moore nói quyết định bác bỏ ý kiến của ông Merchant đã được đưa ra sau một vài năm khi các kỹ sư đưa ra được ?osự cân bằng tối ưu? giữa tính bền, đặc tính của máy bay và mức độ tàng hình ra đa. Ông nói ?oChúng tôi nghĩ đã giải quyết tốt vấn đề đó. Chúng tôi hiểu đó là sự mạo hiểm với ăn mòn.?
Nhưng điều đó làm ông Schwellenbach bức xúc. ?oĐâu là vấn đề mà trong đó nhiều tính tàng hình hơn là tốt nếu phải đưa máy bay vào xưởng?? Ông hỏi. ?oAnh thậm chí còn không có máy bay mà bay.?
Phil Coyle, cố vấn cao cấp tại trung tâm thông tin quốc phòng, nhận xét rằng rất nhiều các nỗ lực để F-22 trở nên tàng hình hơn đã đưa đến các kết quả không mong đợi và những trì hoãn tốn kém.
Ông nói: ?oRõ ràng là để bảo vệ mức độ tàng hình mà họ đã cố gắng thực hiện đã là một vấn đề và tiếp tục là một vấn đề?. Việc mua bán các vật liệu chịu ăn mòn đối với tàng hình ra đa có thể là điên rồ khi mà quân đội Mỹ đang cố gắng thâm nhập vào lĩnh vực ?ophòng thủ ra đa vô cùng hóc búa của Xô viết... Nhưng dĩ nhiên, Xô viết đâu còn tồn tại nữa. ?
Về phần mình, ông Merchant nói ông tin tưởng mọi người đã hành động một cách trung thực khi đề xuất thay đổi của ông bị huỷ bỏ.
?oTôi không tin là có cái gì đó không hay trong trách nhiệm của mọi người. Mọi người làm việc ở đó là những người Mỹ lành nghề thực hiện công việc một cách tốt nhất họ có thể làm với kiến thức và vật liệu họ có tại thời điểm đó.?
Ông nói ?otin tốt lành? là trên thực tế căn cứ Hill có thể sẵn sàng cho trung tâm sửa chữa trong năm tới theo đúng kế hoạch để khắc phục hậu quả.
Nhưng xét đến tổng chi phí phải bỏ ra phải bỏ ra để có được Raptor bây giờ đã lơ lửng ở con số 360,000,000 đô la mỗi chiếc, James Stevenson, người phản đối Raptor lâu năm nói ông ta chẳng thấy chuyện gì tốt đẹp.
Trên tất cả, các thợ sửa máy bay đang phải làm việc với tổng số 17 tấm pa-nel - từ loại nhỏ cỡ vài inch đến lớn cỡ 2 feet. Bốn tấm ở mặt trên của máy bay là những tấm nhạy cảm ăn mòn nhất sẽ được thay mới toàn bộ- trị giá những tấm này là 50,000 đô la, chưa tính tiền công.
Mặc dù không lực gọi công việc này là ?othay đổi kết cấu nho nhỏ? thì ông Stevenson cũng không chấp nhận nó. Ông nói: ?oCông việc ở trạm sửa chữa chẳng thể là nho nhỏ, theo đúng định nghĩa.?
Nhưng ông không ngạc nhiên khi thấy vấn đề đã bị đánh giá thấp. ?oHọ luôn luôn nói đến các vấn đề của họ như là sự trục trặc. Chẳng có vấn đề gì nếu đó là thảm hoạ hay việc chẳng quan trọng.?
Được SSX sửa chữa / chuyển vào 11:29 ngày 23/10/2008

Bác SSX post lại cái hình em mới nhớ ,theo các bác liệu có phải có tia lửa bắn ra từ lưỡi cưa máy hay không ,nếu quả thực như vậy thì kính buồng lái F-22 rất rất cứng .

Rất cứng và dầy, ở tấm hình khác ước lượng phải đến 3cm. Ngoại trừ việc mất 2 tiếng đi tìm cưa thì 3 tiếng cưa mới đứt. Có tia lửa thật nên mấy chú cứu hộ này mới phải mặc đồ cứu hoả.

Đồng ý tất tần tật vì em nghe là chính mà Nhưng có 1 điều nghe hài vãi lúa, tìm cưa hết 2h đúng là tư duy dưới gốc... đa nó khác bái phục
Vụ kẹt trong máy bay này hình như đựơc nói tới cũng lâu rồi mà mà nghĩ vụ này hài thật, điều khiển "vi tính" thế quái nào mà không mở đựơc nhưng em nghĩ cách này là rẽ nhất để chú pilot đi ra, chứ nếu phóng ghế nhảy dù thì mới là tốn kém, mà cách này thì 99% là phải đựơc, vì chắc cũng theo cách "cổ truyền" là điều khiển bằng "chất nổ"
Bác nào rành vụ thoát hiểm bằng dù cho em biết thêm thông tin với. THANKS
Được sonyclie sửa chữa / chuyển vào 06:18 ngày 23/10/2008

Đây các bác ,dày thật ,theo em thì phải 5 phân bề dày , kinh thật ,cưa nẹt lửa mà nhìn mặt cắt không có một tí cháy xém nào .Mà nếu đúng như cưa hết 3 tiếng như bác SSX nói thì em cảm thấy thương thật cho thằng phi công , các bác cứ tưởng tượng bị nhốt 3 tiếng trong một cái phòng kín ,cạnh cái cưa kề cổ ,hai lỗ tai lùng nhùng vì bị tiếng máy cưa tra tấn ,mảnh cưa bắn như pháo bông vào mặt .hic

thông thường thuốc nổ đạt dưới ghế phóng ... như vậy phi ấn nút phóng mà nắp buồng lái ko mở ra thì ... phi công đập thẳng đầu vào kính ... gãy cổ...