Fan610 lượt phượt ký - sinh nhật du hý Pù Luông

Tình hình là đổi lịch rồi bác ơi.Cho em cái avata của bác nhé,bác Boykinhbac ơi!

hơ hơ...các bác ơi...khi nào có vụ đi các làng gốm hay đi đâu loanh quanh Hn thì bác cho em ké cửa với ạh....Ảnh chụp đẹp quá....lê tê phê nhỉ....em ké cửa cho khai sáng đầu óc, mở mang tầm mắt nhé...

Nhân dịp đi Thổ Hà, tìm được mấy dòng trên photo.com.vn, post lên cho bà con tìm hiểu thêm
Trăn trở với Thổ Hà
Từ mấy thế kỷ trước, dân cư làng Thổ Hà ( xã Vân Hà, huyện Việt Yên, Bắc Giang) đã có nghề làm đồ gốm. Gốm Thổ Hà từng theo thuyền bè xuôi ngược sông Cầu đến mọi miền đất nước. Vậy mà giờ đây, dấu tích nghề gốm thịnh vượng xưa kia dường như chỉ còn vương lại trong ký ức của những nghệ nhân cao tuổi, bảng lảng đâu đó trên bức tường những ngôi nhà cổ được dựng nên bởi vô vàn mảnh gốm vỡ mà vững chãi qua mấy trăm năm.
Có hai thứ khiến mọi người nhớ đến xã Vân Hà (huyện Việt Yên, Bắc Giang) nhiều nhất là nghề nấu rượu làng Vân và làng gốm Thổ Hà. Vì cả hai thứ này đã nổi tiếng khắp vùng và là nghề duy trì cuộc sống của người dân. Một ngày đông se lạnh, tôi tìm về làng gốm. Qua bến đò Thổ Hà dừng chân bên hữu ngạn sông Cầu, nơi con đò nhỏ đưa qua đất Thổ Hà, tôi đã cảm thấy được vẻ đẹp của sông nước, mây trời nơi đây. Sông Cầu thật êm ả, hiền hòa. Theo bia "Thủy tạo đình miếu" dựng năm 1692 có ghi "... địa hình sơn thủy, Thổ Hà eo ở phía đông giống như hình con rồng quay lại chầu chốn Tổ. Ở phía tây tựa hình con hổ ngồi chầu về tôn miếu. Ở phía nam thì đỉnh non nguyệt ghi rõ trong sách trời..." Phải chăng địa thế ấy đã giúp cho Thổ Hà trở thành một làng nghề thịnh vượng bậc nhất thời bấy giờ?
Theo gia phả làng nghề và những mẫu hiện vật khảo cổ được tìm thấy thì Thổ Hà là một trong những chiếc nôi của nghề gốm sứ. Sản phẩm của làng nghề đã có thời nổi danh khắp thiên hạ. Từ lúc có nghề gốm đến đầu những năm 90 của thế kỷ 20, cả làng chỉ sống bằng nghề gốm. Ðồ gốm Thổ Hà được nung ở nhiệt độ cao nên đã thành sành, gốm màu nâu sẫm, thâm tím đanh mặt, gõ trên gốm tiếng kêu coong coong như thép, mảnh gốm có cạnh sắc như dao, đựng chất lỏng không bao giờ thấm qua, đựng chất rắn đầy chặt không bao giờ ẩm mốc. Nhờ có nghề làm gốm mà cuộc sống của người dân trước đây hơn hẳn những nơi khác. Người Thổ Hà vắt đất nhào nặn thành nhiều mặt hàng, từ đồ nặn các cỡ, có thể chứa 350 lít nước, đến chĩnh chõ, chum, vại... mà nhiều làng nghề huyện Quế Võ khi đồ xôi cho hội xuân, nhất định phải có chõ sành của Thổ Hà mới ưng ý. Vì thế mà gốm của làng nổi danh khắp thiên hạ và kéo theo hẳn làng Vọng Nguyệt cùng xã chỉ chuyên làm thuê, chở hàng thuê cho làng.
Nghề làm gốm Thổ Hà xuất hiện từ thế kỷ XIV. Với địa thế thuận lợi là làng ven sông, nơi đây nhanh chóng trở thành một thương cảng gốm tấp nập của vùng Kinh Bắc. Sự hưng thịnh của nghề gốm đã giúp người dân xây dựng một quần thể kiến trúc đình chùa bề thế uy nghi.
Mất nghề, cả làng lao đao
Trong suốt quá trình phát triển, gốm Thổ Hà luôn đi đầu trong việc sản xuất đồ gốm gia dụng. Hầu hết các gia đình ở đất Bắc đều có một hoặc hai sản phẩm của làng trong nhà.
Sau miền Bắc giải phóng, làng nghề chuyển thành hợp tác xã, rồi thành xí nghiệp gốm Thổ Hà. Sản phấm chủ đạo là gốm sành các loại: chum, vại, ống máng nước...theo dòng sông Cầu toả đi khắp đất nước. Thế nhưng bước sang nền kinh tế thị trường, nghề làm gốm ở đây không còn trụ vững, chỉ còn một vài gia đìnn duy trì sản xuất, bởi sản phẩm không có nơi tiêu thụ. Đến năm 1992, nhà kho, xưởng gốm được thanh lý, nghề gốm Thổ Hà thực sự mất hẳn sau gần 6 thế kỷ tồn tại và phát triển.
Nhưng đến đầu những năm 90, cũng giống như bao làng nghề truyền thống khác, gốm Thổ Hà rơi vào tình trạng sản phẩm làm ra không bán được và mai một dần. Do thị hiếu, nhu cầu trên thị trường thay đổi mà những sản phẩm gia dụng không còn phù hợp. Sản phẩm làm ra cứ chất đầy sân, đầy nhà. Rồi không trụ được, cả xí nghiệp và hợp tác xã cứ tan rã dần. Và lò gốm ở đây ngừng đỏ lửa cho đến gần đây. Ông Nguyễn Bá Quyền, Trưởng thôn Thổ Hà ngậm ngùi nói: "Mất nghề đồng nghĩa với mất nghiệp. Từ lúc hình thành làng cho đến tận bây giờ, dân Thổ Hà không làm gì khác ngoài nghề gốm. Nay mất nghề cả làng lao đao. Vì cả làng không có lấy một tấc ruộng. Ðất ở thì khá chật hẹp bình quân mỗi nhà được hơn 50 m2. Mất nghề cũng đồng nghĩa với việc mất đi toàn bộ nguồn thu nhập. Sản phẩm làm ra không bán được, đành bỏ nghề để tìm kế sinh nhai...". Nói đến đây, ông Quyền buồn lắm, vừa vân vê điếu thuốc lào hút một hơi thật sâu để nén cái thở dài. Ông nói: "Hậu quả của việc mất nghề vẫn đeo đẳng người dân Thổ Hà đến ngày nay. Làng đã xoay đủ nghề nào là chạy chợ, làm miến dong, bánh đa nem... giật gấu vá vai vậy mà vẫn thiếu ăn...". Cả thôn có 3.248 khẩu thì có tới 70% là thiếu ăn. Cả làng đều trong tình trạng ăn đong".
Gần một nghìn con người phải loay hoay đi tìm nghề mới. Trong khoảng thời gian từ năm 1990-2000 thì cả làng không còn ai làm gốm nữa?. Trong ?ocơn gió lốc? của thị trường, do không kịp chuyển mình để thích ứng, nghề gốm ở Thổ Hà đã ngày càng mai một đi. Nhớ nghề cũ, năm 2002, ông Cáp Trọng Tuất quyết định trở lại với nghề làm gốm. Tìm cả làng không còn một lò nung, sân phơi gốm ngày xưa đã được san đi làm nhà ở. Vậy là ông phá hai gian nhà ngang để xây lò nung gốm. Chỉ một cái lò con con mà cũng ngốn của ông 30 chục triệu đồng. Đất chật nên cái cửa lò gốm đành phải để thông với một gian buồng vì không có cách nào khác được. Có lò rồi nhưng mỗi năm ông Tuất cũng chỉ đốt được một hai lò gốm. Không phải vì gốm làm ra không bán được, không phải vì ông thiếu tiền đầu tư mà đơn giản vì ông đã già, các con ông lại đi làm ăn xa và không có ai biết nghề của cha mẹ, một mình ông xoay sở sao cho được?. Trong suy nghĩ, băn khoăn khi tuổi già đã sầm sập đuổi sau lưng, ông lo rằng, chẳng bao lâu nữa, những lớp người còn biết nghề như ông mất đi, ai sẽ nối nghiệp để khôi phục nghề làm gốm?. Một nghề mới muốn ?o cấy? được ở một làng quê có khi mất vài chục năm mà chưa chắc đã thành. Vậy mà một nghề truyền thống đã tồn tại qua vài thế kỷ, nay lại để thất truyền thật đáng tiếc lắm thay. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Bá Quyền, trưởng thôn Thổ Hà cho biết : ?o Đúng là bây giờ khôi phục lại nghề gốm thật khó, đất ở đây chật chội nên thiếu mặt bằng để xây dựng lò gốm và sân phơi, cơ sở sản xuất. Bên cạnh đó, nguồn vốn đầu tư cho nghề này tương đối lớn, sau bao năm vắng bóng trên thị trường, tìm đầu ra cho sản phẩm gốm không phải dễ dàng, đội ngũ những người nắm được kỹ thuật làm gốm đang ngày càng ít đi. Phải khắc phục được những khó khăn đó mới mong khôi phục được những lò gốm Thổ Hà?
Lửa gốm Thổ Hà giờ chỉ còn leo lét, mỗi năm ngọn lửa ấy chỉ cháy lên một, hai lần trong chiếc lò nung bé nhỏ của gia đình ông Tuất...
Nguồn: www.photo.com.vn

... Gốm Phù Lãng luôn mang một mầu trầm ngâm nguyên thủy, luôn như đứng ở một cõi riêng bên ngoài cuộc sống hiện đại, không chỉ kén khách chi, mà còn kén c người sáng tạo. Chất thô của gốm Phù Lãng chính là vàng ròng với những ai hiểu và yêu nó.
MỘC MẠC CHẤT GỐM PHÙ LÃNG
Gốm ra đời trước khi xã hội có giai cấp; gốm bắt nguồn từ nghệ thuật dân gian: tình cm con người, tình cm nghệ sĩ trực tiếp chuyển vào bn thân của gốm trước tiên qua lao động "nhào nặn", làm cho bản thân của gốm rung cảm, nói lên tiếng nói của nghệ sĩ, của cuộc sống xã hội. Điều đơn giản này không phải dễ phát hiện ngay. Châu Âu vốn tự hào với nền công nghiệp gốm phát triển, khi đồ sứ Trung Quốc và Nhật Bn tràn sang, mới thấy "cần phải học tập không chỉ về kỹ thuật, mà cả về khái niệm đúng đối với hình dáng và lối trang trí tùy thuộc chất liệu này" .
ở Nhật Bản, K. Phu-ki-ni, nhà nghiên cứu gốm lâu năm có một nhận xét đáng lưu ý: "Từ buổi bình minh của muôn vật, đời sống con người không bao giờ tồn tại mà không tự biểu hiện trong một loạt nào đó của tác phẩm đồ gốm" .
Gốm Việt Nam nổi bật những đặc tính truyền thống đó. Gốm Việt Nam không phân biệt giữa gốm "lò quan" và gốm "lò dân" như ở một số nước thời phong kiến, mặc dù có một số gốm làm ra phần nào phục vụ cho vua chúa.
Cho nên, muốn đánh giá nghệ thuật gốm Việt Nam, điều quan trọng là cần đứng chỗ đứng của nghệ thuật dân gian, cần nhìn rõ mối quan hệ giữa gốm và cuộc sống của đông đo quần chúng đưng thời. Không vì thấy thiếu hào nhoáng, thiếu lộng lẫy mà không thấy cái cốt lõi rất quý của gốm Việt Nam, thường mang tính trong sáng, nhuần nhuyễn, bình dị, có khi còn thô sơ như tiếng nói giọng hò quen thuộc trong nhân dân. Chính vì vậy mà tạo cảm giác gần gụi, yêu thương.
Gốm Phù Lãng là một chất gốm như vậy, bởi nó mang sự mộc mạc không cầu kỳ và màu men thô của đất, hoa văn được trang trí nhưng rất ít, chủ yếu là để tự nhiên. Tất cả những công đoạn của quá trình tạo sản phẩm từ khâu nhào đất đến khi đưa vào lò nung cho ra thành phẩm vẫn được làm thủ công. Các sản phẩm khi ra lò có màu men đặc trưng, đanh, rắn chắc và mang được hồn nghệ nhân trong từng sản phẩm đn chiếc.
Vẻ đẹp rất riêng của gốm Phù Lãng mà theo ông Phạm Văn Hoan - nghệ nhân của làng thì chỉ những người dân làng gốm Phù Lãng mới làm được. Niềm tự hào của người dân làng nghề thể hiện ngay trong câu nói ?oGốm Phù Lãng lại trở về với Phù Lãng?. Cái hồn và vẻ đẹp mộc mạc giản dị của gốm chỉ có được khi sn phẩm hội tụ các yếu tố đất, yếu tố tâm lý, tính cộng đồng làng xã và bàn tay tài hoa của nghệ nhân. Nhiều người trong làng đã mang nghề làm gốm đi khắp đất nước nhưng rồi lại quay về với làng, bởi xa khỏi vùng đất này, con sông này thì dường như trên mỗi sản phẩm gốm sẽ thiếu đi nét duyên rất riêng của Phù Lãng vậy.
Làng Phù Lãng (Thuộc xã Phù Lãng, huyện Quế Võ Tỉnh Bắc Ninh), cách thị xã Bắc Ninh khong 10km và cách sông Lục đầu khong 4km. Phù Lãng nằm bên bờ sông Cầu và có nhiều bến đò ngang suốt ngày chở khách qua lại. Địa địa danh Phù Lãng có thể có từ cuối thời Trần đầu thời Lê. Vào thời kỳ này, Phù Lãng có 3 thôn: Trung thôn, Thượng thôn, Hạ thôn. Phù Lãng từng được dân gian biết đến là một trong ba trung tâm gốm cổ (Bát Tràng, Phù Lãng và Thổ Hà) nổi tiếng ở xứ Kinh Bắc xưa. Nhưng từ lâu Bát Tràng về với địa bàn Hà Nội, những lò gốm Thổ Hà đã tắt lửa, trên đất Bắc Ninh chỉ còn làng gốm cổ truyền Phù Lãng vẫn đang ngày đêm đỏ lửa đầy sức sống.
...
Tháng 12/1996, kho sát bãi gốm cổ ở đầu làng An Trạch, đã phát hiện những mnh gốm thời Trần, một số lò gốm cổ trên đường từ cuối thôn Phấn Trung sang An Trạch. Điều đó chứng tỏ điều nhận định trước đây cho rằng nghề gốm Phù Lãng có từ thời Trần là có cơ sở.
Làng gốm Phù Lãng nằm trọn trên một quả đồi với những con đường sỏi đất quanh co. Mục đích ban đầu của du khách là đến tham quan và tìm mua những sản phẩm gốm đặc trưng của làng nghề, nhưng càng đi vào trong làng du khách gặp bất ngờ này đến bất ngờ khác. Ngay từ đầu làng, những sản phẩm chủ yếu như chum, vại, chậu cây, lọ hoa, tiểu quách... được bày la liệt khắp trong sân ngoài ngõ. Càng đi sâu vào trong, không khí làm nghề tấp nập hơn, người gánh đất, người nhào nặn, tạo khuôn..., hai bên đường là những khuông củi xếp chồng chất vuông vức dùng để đốt lò nung. Phù Lãng vẫn giữ được nét mộc mạc của làng nghề cổ chưa bị thời gian biến đổi, hiện rõ trên từng bờ tường gạch cũ phủ rêu xanh mịn màng, giếng nước trong veo mát lạnh... Gam màu trầm của đất, của gốm và con người nơi đây mộc mạc, giản dị mà vẫn duyên dáng trong công việc hằng ngày, những giọt mồ hôi long lanh trên nụ cười với khách du lịch đến thăm làng nghề.
I. Đặc trưng nghệ thuật của gốm Phù Lãng
Đặc trưng của gốm Phù Lãng là màu sành nâu tráng men da lưn cùng các họa tiết, hoa văn thường là rồng, phượng, hổ phù, hoa sen, lá đề. Do được làm hoàn toàn thủ công nên sn phẩm của mỗi nhà một khác từ hình dáng cho đến màu men vàng da lươn (vàng nhạt, vàng thẫm, vàng lục, vàng nâu, vàng đỏ...) - và đó là kỹ thuật, là bí quyết của từng hộ, có khi chỉ nhìn vào sản phẩm, những khách quen có thể nhận biết được đó là hàng của nhà nào.
Loại gốm sành nâu của Phù Lãng được phát triển từ loại gốm đất nung với nhiệt độ lò nung được nâng dần từ 600, 700 độ C đến 1.200 độ C. Gốm sành nâu được làm từ đất sét thường. Ở nhiệt độ 1.200 độ C, xương gốm đã chớm chảy, kết dính hạt mịn và rắn chắc, trở thành sành sứ.
Gốm sành nâu xuất hiện từ đầu Công nguyên. Những phát hiện kho cổ học cho thấy: hàng loạt lò nung gốm sành nâu cổ ở Thanh Hoá, Hi Dưng, Bắc Ninh... Tới thế kỷ XIV, XV và những thế kỷ sau, gốm sành nâu bắt đầu nổi tiếng khắp trong nước với các địa danh Hưng Canh (Vĩnh Phúc), Thổ Hà, Phù Lãng (Bắc Ninh), Móng Cái, Đông Triều (Qung Ninh), Việt Hưng (Thái Bình), Bến Ngự (Thanh Hoá), Mường Chanh (Sơn La), Vân Đình, Quế Quyển (Hà Tây), Biên Hoà (Đồng Nai), Lái Thiêu (Bình Dưng), v.v...
Gốm sành nâu: màu đỏ tía, nâu đỏ, nâu thẫm, mận chín, đồng hun hoặc màu chu hồng. Được nung ở nhiệt độ cao, gốm sành nâu có lớp da ngoài đanh mặt, nhẵn bóng. Không phải bất kỳ loại đất sét nào cũng cho sản phẩm gốm sành nâu có chất lượng tốt.
Ở thế kỷ XIV-XV, khi men trên gốm sành xốp hoa nâu và gốm hoa lam phát triển thì một số lò gốm sành nâu có men, trong đó nổi tiếng nhất là gốm Phù Lãng. Có thể phân biệt gốm của ba làng Bát Tràng, Thổ Hà, Phù Lãng qua xương gốm và bề mặt ngoài sản phẩm.
Gốm Bát Tràng thuộc loại sành trắng, xương gốm trắng mịn, mặt ngoài phủ một lớp men mỏng màu trắng hoặc trắng ngà, dưới men có thể nhìn thấy những hoạ tiết mà lam. Sau này, Bát Tràng sản xuất cả những loại gốm men màu với kỹ thuật tạo tác và thủ pháp trang trí đạt trình độ điêu luyện được khách nước ngoài ưa chuộng. Nhưng cơ bn, gốm ni đây vẫn giữ được những đặc điểm cốt yếu của loại gốm sành trắng (ảnhư xương gốm trắng, mịn, men mỏng, trong, bóng đều, thường có màu nền trắng hoặc trắng ngà).
Gốm Thổ Hà thuộc loại gốm sành nâu, xương gốm màu nâu đỏ hoặc nâu đen. Tuy không phủ men, nhưng do đất gốm được luyện kỹ, rồi nung ở nhiệt độ cao, xưng gốm đã chớm chảy nên khi ra lò, trên bề mặt sản phẩm loại gốm này như được tráng một lớp men nâu mỏng, bóng loáng. Chính lớp men ấy cùng với cốt gốm dày, nặng đã tạo nên vẻ mộc mạc, thô khoẻ của sản phẩm, phù hợp với thẩm mỹ bình dân, lại có chiều kín đáo, sâu sắc.
Về kỹ thuật tạo dáng, tạo khối nung, gốm Phù Lãng không khác nhiều so với gốm Thổ Hà. Nhưng về mặt nghệ thuật, gốm Phù Lãng đã vượt xa gốm Thổ Hà, bởi nó là loại gốm sành nâu đã được tráng một lớp nước men hoàng thổ, huyền thổ có sắc nâu vàng hoặc nâu đen khá dầy, thường gọi là men da lưn. Men của nó không bóng như men gốm sành trắng Bát Tràng, không đều màu mà có chỗ đậm, chỗ nhạt, chỗ rạn men, chỗ co men, rất phù hợp với nét đặc trưng nổi bật của dáng gốm sành nâu nói chung là đầy đặn, chắc khoẻ.
II. Cách chế tác gốm Phù Lãng
Nghề gốm Phù Lãng đã để lại dấu ấn lịch sử ngót 10 thế kỷ (tại khu vực chùa Phù Lãng ?oPhúc Long Tự? được phát hiện với hàng ngàn mnh gốm cổ có niên đại cách ngày nay 10 thế kỷ). Gốm Phù Lãng với những sản phẩm truyền thống chủ yếu là đồ gia dụng như: chum, vại, âu, vò, lọ, bát, đĩa... với mầu men da lươn óng mượt đã từng có mặt khắp mọi miền của nước ta. Dân trong nước, nhất là vùng nông thôn, rất ưa dùng gốm Phù Lãng bởi tính thực dụng cao và giá rẻ. Từ xưa đến nay, người thợ gốm Phù Lãng làm nghề với bao nỗi truân chuyên vất v: đất phải mua, củi phải mua, hàng phải đẹp và giá phải rẻ.
Nguyên liệu để tạo ra những sản phẩm của nghề gốm Phù Lãng là đất sét có mầu hồng nhạt ở làng Thống Vát, Cung Kiệm (xã Việt Thống), cách xa tới 25 km để mua do đất để làm đồ sành phải có độ dẻo quánh. Hàng ngày, những thuyền đất ở hai địa phương này theo dòng sông Cầu chở về Phù Lãng.
Đất về, người thợ phải cho bạc, trộn lẫn các lần đất, đập thành những viên nhỏ bằng ngón chân cái rồi mới cho ngậm nước, xúc lên thành cối, sau đó xéo tròn, nề đất, chọn sạn, phá, sao cho đến khi đất như miếng giò mới là được. Một miếng đất trước khi chuốt phải nề, xéo tới bảy, tám lần mới thành khoanh cho lên bàn xoay để nắn thành sản phẩm; tức là đất sét phải được luyện dẻo mịn rồi mới tạo hình trên bàn xoay bằng tay của người thợ thủ công.
Khác với gốm Thổ Hà, gốm Phù Lãng được phủ một lớp men có hoa văn mầu da lươn trong thanh nhã và bền đẹp (Nay mầu sắc trang trí đã được tạo mẫu phong phú như mầu trắng, mầu đỏ, mầu đen... được chế từ chất liệu tự nhiên) trông vừa thanh nhã vừa bền đẹp. Cũng như nghề gốm Bát Tràng (Gia Lâm), và Thổ Hà (Bắc Giang), phưng pháp tạo hình sản phẩm (có tiết diện tròn) là chuốt. Tất cả các sản phẩm được đưa lên bàn xoay tay. Hoạt động xung quanh bàn xoay tay có 3 người (thường là phụ nữ), trong đó một người chuyên ngồi chuốt, một người vần bàn xoay và một người chạy ngoài. Người vần bàn xoay đồng thời làm nhiệm vụ lăn đất thành đòn để chuốt (còn gọi là xe đòn). Người chạy ngoài trông nom đánh dát đất, mang sn phẩm ra phi khi đã chuốt xong. Đối với sản phẩm nhỏ, cần phải có hai người tạo sản phẩm: Một người chuốt và một người vần bàn. Sản phẩm sau khi đã tạo hình xong, để cho se dần, đến khi sờ tay vào không thấy dính, lúc bấy giờ người thợ tiến hành chúng, đấm, thúc bên trong của sản phẩm cho thành hình đồ vật, rồi lại để cho ráo. Lúc này nếu thấy sản phẩm có vết dạn nứt thì được vá lại bằng đất mịn và nát.
Bước cuối cùng trong khâu hoàn thành sản phẩm là ve, nạo sản phẩm sau khi sản phẩm đã thành "bạc hàng" (chuyển mầu trắng). Ve, nạo xong sản phẩm được tráng một lớp men lên, tạo mầu sắc. Chất liệu làm men tráng gồm có: Tro cây rừng (loại cây mà khi đốt, tàn tro trắng như vôi, như tàn thuốc) hai là vôi sống (vôi tả), ba là sỏi ống nghiền nát, bốn là bùn phù sa trắng. Bốn chất liệu này, sau khi sơ chế trộn đều với nhau theo một tỷ lệ nhất định, rồi chế thành một chất lỏng. Khi sn phẩm còn ẩm, người thợ dùng chổi lông quét men lên bên ngoài của sn phẩm một lớp mỏng thích hợp rồi đem phi. Sau khi quét men và phi khô, sn phẩm có mầu trắng đục. Men da lưn của đồ sành muốn có màu vàng óng, chy từng giọt phải dùng tro đốt từ củi rừng cùng với đá son, làm đất sét màu vàng để khô, đập nhỏ rồi cho vào nước gạn qua rây bột. Sản xuất men là cả bí quyết kỹ thuật người thợ thủ công ngày xưa giữ kín.
Sau khi được tráng men và tạo mầu, phi khô, sn phẩm được xếp thành từng chồng và đưa vào lò nung. Xếp sản phẩm trong lò nung phải tuân theo nguyên tắc tiết kiệm tối đa không gian trong lò. Người ta thường nung đồ sành bằng củi vì thế sẽ giữ cho nhiệt lượng trong lò đều. Một lò thường nung được không trên nghìn sản phẩm và phi đun liền trong ba ngày. Những sản phẩm đạt độ chuẩn thường óng vàng màu da lươn hay màu cánh dán và khi gõ có tiếng vang.
III. Môi trường ở Phù Lãng
Từ kết quả khảo cổ học khi khai quật các lò gốm cổ ở Thanh Hoá, Hà nam, Hải Dương và nhiều nơi khác, chúng ta có thể rút ra nhận xét khái quát về cung cách làm ăn của các lò gốm xưa: người sản xuất chỉ cần biết đến thành phẩm, còn phế phẩm thì đổ ngay dưới chân lò. Khi các bãi phế liệu, phế thải đã chất thành đống, cao như núi, ngập khắp làng, không còn chỗ để sản xuất nữa thì dân gốm thì dân gốm lại rời làng sang nơi khác.
Nếu như nguyên liệu để sản xuất gốm là một trong những nguyên nhân dẫn tới các cuộc di cư của một số dân làm gốm thì phế liệu, phế thải cũng có thể là một nguyên nhân khác nữa khiến cho làng gốm phải di chuyển.
So với các làng gốm cổ, cách làm ăn của các lò gốm ngày nay không tiến bộ hn là bao. ở Bát Tràng, ao chuôm bị lấp hết bởi sành, sứ. Đất thổ canh, thổ cư bị thu hẹp, hiếm nhà có vườn. ở Phù Lãng, một phần những mnh sành vỡ được tận dụng để lấp ao, san nền, phần còn lại thì đổ ri khắp làng, nhìn đâu cũng thấy gốm.
Người sản xuất thường chỉ tính tới lợi nhuận trước mắt mà không nhìn thấy những hậu quả và sự trả giá nằm ở phía sau. Bao bọc quanh làn gốm không chỉ có phế liệu, phế thi mà còn bụi, khói và hơi đốt to ra từ các lò nung gốm, gây ra ô nhiễm cả một khong không gian rộng, ảnh hưởng đến các khu dân cư trong và ngoài làng.
Ở Phù Lãng, nhờ môi trường tự nhiên và khí hậu trong lành của vùng có nhiều sông ngòi, đồi núi, việc sản xuất gốm lại được triển khai trên một mặt bằng rộng thoáng, nơi cuộc sống của người dân nơi đây không bị đe doạ bởi cái ồn ào, ngột ngạt của một khu dân cư chật hẹp, đông đúc như Bát Tràng. Nhưng với các thợ nung gốm thì khác. Do cấu tạo và cách vận hành của lò nung (lò rồng bị coi là quá lạc hậu), tro, bụi, khói và đặc biệt là hơi nóng trong lò đã gây tác hại trực tiếp đến người lao động. Nhiều thợ gốm Phù Lãng cho rằng khói và hơi của các lò nung bằng củi không độc như các lò nung bằng than. Nhận xét của họ không phải không có cơ sở. Nhưng các nhà nghiên cứu môi trường tính: trung bình mỗi tháng, một lò gốm Phù Lãng tiêu thụ hết 100m3 củi. C làng có 29 lò, tính ra một năm, làng gốm đốt hết gần 30.000m3 củi. Vậy mai rừng không còn, hoặc rừng còn không nhiều, mà việc bảo tồn sinh thái không cho phép người dân đốn cây lấy củi thì làng gốm sẽ sống ra sao? Cách đúng đắn là sử dụng chất đốt khác, vừa ** bo chất lượng gốm vừa tránh ô nhiễm môi trường sống ở làng gốm.
Không riêng ở Phù Lãng, hiện nay, chất đốt và những vấn đề xung quanh chất đốt là một vấn đề thời sự trong các làng gốm. Giải quyết vấn đề này chỉ có một phương án được coi là tối ưu - theo xu hướng chung của các nước có nền công nghiệp gốm phát đạt là dùng điện và lò ga để nung gốm.Nhưng giá thành của một chiếc lò tuy nen (loại lò hiện đại nhất hiện nay, đốt bằng ga) quá đắt. Đi kèm với chiếc lò này, người ta cũng phải đâu tư cả một dây chuyền gia công đồng bộ (như máy luyện đất, lọc men, phun men, rót khuôn v..v...). Một làng có nhiều "tỷ phú gốm" như Bát Tràng cũng chỉ có hơn vài chục lò hiện đại đang hoạt động. Thợ gốm Phù Lãng đã tính thử, phải tập trung bao nhiêu gia đình mới có thể mua được một chiếc. Đã thế kèm theo chiếc lò này lại nảy sinh bao vấn đề khác trong phương thức sản xuất và hoạt động nghề nghiệp. Nên đối với làng gốm Phù Lãng, có được một chiếc lò đốt gốm bằng ga còn là một việc khó khăn.
Nguồn : www.photo.com.vn

Có thêm 1 típ nhỏ: khi vào làng Thổ Hà, chúng tôi đã vào nhà bác Cáp Trọng Tuất, người còn lại duy nhất làm gốm của làng Thổ Hà, nhưng nhà bác cũng chỉ còn mấy cái tiểu sành và mấy cái lọ gốm. Bác chỉ cho cái lò gốm duy nhất của làng trong nhà bác, nhưng đã hơn 2 năm nay chưa hề đỏ lửa. Thất vọng....cho một làng nghề nổi tiếng
Được botram sửa chữa / chuyển vào 15:11 ngày 04/11/2005

Đoàn Fxp610 chị em rất xinh đẹp, thích du lịch, thích thể thao, ca nhạc, yêu màu tím, thích sự thuỷ chung, ghét giả dối, nhưng có 1 nhược điểm rất lớn là low tech. Sau bao nhiêu lần chỉ trỏ cách upload ảnh lên forum mà không được, hôm nay xin post 1 chỉ dẫn nhỏ nhằm giúp chị em show hàng.

1- vào trang http://www.imageshack.us (hay photobuket...)

2-đăng ký đi 1 user nào đó, sau đó check mail để lấy link sign in.

3- vào trang imageshack.us để upload ảnh, có thể up thoải mái, sau khi up xong thì vào Tab "my image", phần Embeddable Code: copy các đường link ở mục forums paste vào ttvnol
DONE
Được botram sửa chữa / chuyển vào 10:42 ngày 11/11/2005

Ảnh của em đâu????

ảnh của em ở trong máy anh,
sorry, anh quên mất, thư 2 anh sẽ gửi.

Chờ mãi, không thấy ai trong nhóm Fxp610 post bài lên về vụ đi Mẫu sơn, đành bỏ cơn lười sang một bên, chia sẻ với mọi người một chút vậy. Fxp610 cùng chung một điểm rất thích lang thang, thích chụp ảnh, nhưng tất cả đều rất lười post bài, post ảnh. Chắc vì có cùng quá nhiều những điểm chung nên rất gắn bó với nhau. Sau lần mở màn ở Fansipan thành công qúa sự mong đợi, đoàn đã tổ chức được khá nhiều chuyến du ngoạn vui vẻ nhưng không rình rang kèn trống. Mới thành lập nhóm được không lâu, nhưng mọi mối quan hệ trong nhóm đã trở nên rất bền vững, có người đã trở thành đôi thành cặp, âu cũng là duyên trời định.
Mẫu sơn là chuyến kỷ niệm 1 tháng mọi người chinh phục đỉnh 3143m, cái cớ để những tâm hồn phiêu diêu tìm lại với nhau cảm giác đứng trên đỉnh ngắm trời mây.

Đường lên Mẫu Sơn

Nhóm lửa trại

khó nhóm quá, thế mà bảo rừng dễ cháy, anh Minh_CG, kiếm cho em can xăng.

trăng đã dậy rồi, khơi bếp hồng lên nhé



một bếp lửa bập bùng sương sớm

Một bếp lửa ấp iu nồng đượm

Cháu thương bà biết mấy nắng mưa (bà già Virgo318)

Lên 4 tuổi cháu đã quen mùi khói (sprint150)



Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi (ăn sườn nướng thay cơm)

bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy

Bình minh trên đỉnh Mẫu sơn




Sau khi loăng quăng Mẫu sơn, với một buổi tối ăn sườn nướng trong sương đêm, bên bếp lửa và một tiết mục Karaoke kg băng không đĩa, chỉ cần tay và miệng, chúng tôi rời Mẫu sơn, thẳng hướng chợ Tân Thanh.
Ở Tân thanh, ngoài màn mua bán mấy thứ đồ mang về thủ đô bán sinh lãi, chúng tôi không thu hoạch được gì. Cửa khẩu giờ không giống mấy năm trước, việc qua lại biên giới khá khó khăn, nên kế hoạch lớn nhất là sang bên kia trả thù dân tộc đã bị phá sản. Chỉ có mấy đồng chí sprint và Kangaroo là lãi nhất, kiếm được 1 series đồ underwear hàng địa phương về làm quà cho bạn gái, điểm ghi lia lịa .

kg có gì chơi cả, măm măm thôi

Kangaroo

miss_LTD

contepartiro1818
Sau khi rời Tân Thanh, 1 kế hoạch phát sinh là lên Tam thanh. Tam thanh khá đẹp, nhưng buồn là phần nhân tạo đã chiếm quá nhiều, nên vào động có cảm giác vào Disneyland, hay Đầm sen.

trước cửa động



Động Tam thanh được cấu tạo bởi 2 thành phần là đá vôi, qua nhiều năm, nước đã xói mòn những thành phần kết cấu yếu tạo thành các hang động, và thành phần thứ 2 là bóng đèn sợi đốt Rạng đông được bôi xanh bôi đỏ.


Đường lên cổng trời
Được botram sửa chữa / chuyển vào 09:33 ngày 15/11/2005
Được botram sửa chữa / chuyển vào 09:35 ngày 15/11/2005
Được botram sửa chữa / chuyển vào 15:16 ngày 15/11/2005

Hoa khôi của nhóm truớc giờ khởi hành

ban xoay, đến bấy giờ công việc này vẫn còn nhiểu tính chất thủ công

con cho gom, trong nhu that

sprint

coldhead

lại là coldhead

và để kết thúc: Cái gì đây kỳ này?