Firearms 101

Cũng được rủ rê vào tham dự box này từ lâu nhưng bận quá, với lại thấy các bạn toàn tranh luận chủ đề các khí tài quân sự lớn nên tôi cũng không hứng thú lắm. Nay, có thời gian, lại thấy các bạn tranh luận về các chủ đề về súng đạn cá nhân firearms nên tôi tham gia.

Các bài giảng ở các tiết học quân sự ở đại học và trung học ở Việt nam giới thiệu rất sơ lược về súng đạn cũng như cách sử dụng. Mà trong quan sự thì không thể không nói đến súng đạn cá nhân firearms. Nhằm cung cấp cho các bạn các kiếm thức cơ bản về súng đạn cá nhân, trong thời gian qua tôi đã biên dịch một số tài liệu nước ngoài cộng với các kiến thức và kinh nghiệm bản thân trong việc sử dụng súng, tôi xin gửi đến các bạn chùm bài giới thiệu về firearms. Các bài này tôi đã post lên một forum khác thời gian qua nhưng do server bị down nên bị mất gần hết.

Chúc các bạn có được nhiều kiến thức tốt về súng đạn.

Thấy trên diễn đàn nhiều bạn quan tâm và thích súng đạn, tôi quyết định gửi một loại bài viết liên quan do tôi sưu tầm và biên dịch trong thời gian qua. Mong các bạn đọc và trao đổi thêm để tăng thêm sự hiểu biết. Tôi không rành các thuật ngữ về súng đạn tiếng Việt lắm nên chủ yếu tôi dùng tiếng Anh. Bạn nào biết thì hãy bổ sung thêm.
Các bài viết này có các hình mình họa interactive, bạn phải có Macromedia Shockware cài đặt trên trình duyệt để có thể xem được. Ngoài ra bạn phải unblock pop-up windows trên trình duyệt.
Tôi chỉ ước ao một ngày nào dó được cầm súng đi săn trên quê hương mình. Ở bên Mỹ có khoảng 5% dân số thường xuyên đi săn ( khoảng 15 triệu người), 5% phản đối săn bắn và số còn lại thì không quan tâm. Mỗi năm, trung bình khoảng 4 triệu con hươu (white-tailed deers) bị bắn chết ở Mỹ. Hươu đuôi trắng là loài vật được săn phổ biến ở Mỹ, sau đó là lợn rừng (wild hog/boar). Phần lớn các gia đình ở Mỹ đều có ít nhất một khẩu súng trong nhà. Khoảng 3 triệu khẩu AK-47 các loại đang được sở hữu bởi những người yêu thích súng đạn ở Mỹ. Theo thống kê của NRA (Hiệp hội súng Hoa Kỳ), các tại nạn về súng không cao hơn các tai nạn bởi các thứ khác, một phần là do trẻ em và thanh niên Mỹ được làm quen với súng đạn và săn bắn từ khi còn nhỏ. Ngoài ra, để được cấp giấy phép đi săn, ai cũng phải học qua một lớp về sử dụng súng an toàn trong săn bắn. Các lớp này đều miễn phí. Các bạn ở Mỹ có thể tìm đến các trong web của Fish and Wildlife Conservation Commission ở tiểu bang mình để biết về lịch tổ chức các lớp này tại địa phương mình. Các lớp này khoảng 16 tiếng học lý thuyết cộng với một buổi thực hành bắn ngoài trường bắn. Họ sẽ dậy các bạn những điều cơ bản về súng đạn, cung tên và cách đi săn cũng như cách sử dụng súng an toàn.
Các bạn luôn nhớ rằng:

''''''''Guns don?Tt kill people, people kill people!!!''''''''
Được khuengo sửa chữa / chuyển vào 04:26 ngày 11/12/2005
Được khuengo sửa chữa / chuyển vào 06:16 ngày 11/12/2005

1. Súng là gì ?
Súng là một thiết bị cơ học dùng áp suất khí từ việc đốt cháy thuốc nổ tạo ra lực đẩy đầu đạn trong nòng súng và phóng ra ngoài.
Để hiểu rõ tầm quan trọng của an toàn trong việc sử dụng súng đạn, đầu tiên bạn phải hiểu nguyên tắc hoạt động của súng đạn bao gồm:
? Các thành phần tạo nên một khẩu súng,
? Các loại đạn,
? Viên đạn được bắn đi như thế nào,
? Tầm hoạt động của các loại súng dùng trong săn bắn.

2. Cấu tạo chung của súng
Mặc dùng đã có sự biến đổi rất lớn từ khi súng được phát minh ra, những thuật ngữ dùng trong súng đạn không thay đổi nhiều. Tất cả các loại súng hiện đại đều gồm ba nhóm bộ phận chính:
? Action: Là trái tim của khẩu súng. Đó là các bộ phận chuyển động cơ học để lên đạn, bắn và nhả cát tút hoặc vỏ shell. Có nhiều loại actions khác nhau. Súng hỏa mai (muzzle loader) dùng khóa (lock) thay vì dùng action.
? Thân và báng (Stock): Các loại súng có thân liền (như CKC, các loại súng săn) hoặc thân và báng rời (như AK-47, AR-15 ?). Thân thường làm bằng gỗ hoặc các loại nhựa tổng hợp.
? Nòng súng (Barrel): là một ống bằng kim loại thẳng mà đầu đạn chuyển động qua trước khi bắn ra ngoài. Đầu đạn bullet chuyển động qua nòng súng trường và súng ngắn. Đầu đạn bi shot chuyển động qua nòng súng bắn đạn hoa cải. Sẽ phân tích kỹ về cấu tạo nòng súng của các loại súng khác nhau ở các bài viết sau.
3. Các bộ phận khác của súng và tên gọi
Sight (hệ ngắm): bộ phận dùng để ngắn, thường nằm gần mũi súng (đầu ruồi) và giữa nòng.
Chamber (buồng đạn): phần gốc của nòng súng, giữ cát tút hoặc vỏ đạn shotshell trước khi bắn.
Bolt(chốt): trục kim loại chuyển động dùng để chốt giữ viên đạn vào trong buồng đạn.
Bolt handle (tay chốt): dùng để mở chốt khi lên đạn hoặc nhả cát tút
Khóa an toàn (safety): bộ phận cơ học có tác dụng chặn giữ cò hoặc búa gõ để tránh cướp cò.
Butt (báng): bộ phận bằng gỗ hay nhựa tổng hợp giúp tỳ súng vào vai khi bắn để giảm giật.
Muzzle (mũi súng): phần đầu nòng súng. Khi bắn, đạn sẽ bay ra khỏi mũi súng vào không khí.
Barrel (nòng súng): là một ống kim loại mà đầu đạn chuyển động qua trước khi bay ra ngoài không khí.

Forestock (tay nắm trước): phần trước của thân súng chạy dài dưới nòng súng, ở phía trước receiver.
Magazine (băng đạn): thường là hình ống hay hình hộp, gắn với receivẻ để giữ các viên đạn trước khi lên nòng. Trong các loại súng bắn phát một (single shot), không có băng đạn.
Trigger (cò): đòn bẩy nhỏ khi kéo hoặc nhấn sẽ gây chuyển động cơ học trong súng khi bắn.
Trigger guard (đai cò): vành đai bảo vệ cò súng để tránh cướp cò.
Các bộ phận khác không có trên hình:
Bore: là tên gọi chỉ phần bên trong (inside) của nòng súng (barrel).
Breech: phần lỗ cuối của nòng súng để viên đạn chui vào khi lên đạn.
Firing pin (chốt nổ): là mẩu chốt kim loại nhỏ đập mạnh vào kíp nổ (primer) của viên đạn, kích thích nổ thuốc súng.
Receiver: vỏ kim loại có tác dụng liên kết các bộ phận hoạt động của súng với nhau.

Được khuengo sửa chữa / chuyển vào 06:10 ngày 11/12/2005

Interactive image: click chuột vào các bộ phận để biết thêm chi tiết
bạn phải có Macromedia Shockware cài đặt trên trình duyệt để có thể xem được. Ngoài ra bạn phải unblock pop-up windows trên trình duyệt.
Cấu tạo súng trường
http://www.eng.fsu.edu/~khuengo/firearms/parts_bolt_action_rifle.swf
Được khuengo sửa chữa / chuyển vào 06:16 ngày 11/12/2005
Được khuengo sửa chữa / chuyển vào 06:21 ngày 11/12/2005

Interactive image: click chuột vào các bộ phận để biết thêm chi tiết
bạn phải có Macromedia Shockware cài đặt trên trình duyệt để có thể xem được. Ngoài ra bạn phải unblock pop-up windows trên trình duyệt.
Cấu tạo súng bắn đạn chùm
http://www.eng.fsu.edu/~khuengo/firearms/parts_pump_action_shotgun.swf

Interactive image: click chuột vào các bộ phận để biết thêm chi tiết
bạn phải có Macromedia Shockware cài đặt trên trình duyệt để có thể xem được. Ngoài ra bạn phải unblock pop-up windows trên trình duyệt.
Cấu tạo súng lục và côn xoay (interactive)
http://www.eng.fsu.edu/~khuengo/firearms/parts_handguns.swf
Được khuengo sửa chữa / chuyển vào 06:24 ngày 11/12/2005

4. Đạn
Đạn hiện đại có cấu tạo khác nhau tùy thuộc vào loại súng. Súng trường và súng ngắn dùng đạn cartridge chứa một đầu đạn thường bằng chì bọc đồng. Súng bắn đạn chùm dùng shotshell chứa nhiều viên bi nhỏ (shot) hoặc một đầu đạn lớn (slug). Tuy nhiên, các thành phần cơ bản của cartridge và shotshell tương tự như nhau:
cartridge: Đạn dùng trong các loại súng trường và súng ngắn hiện đại: gồm vỏ đạn có chứa kíp nổ, thuốc súng và đầu đạn.
shotshell: Đạn dùng cho các loại súng bắn đạn chùm hiện đại: gồm vỏ đạn (thường bằng nhựa hoặc giấy đặc biệt) có chứa kíp nổ, thuốc súng, miếng đệm (wad) và một đầu đạn slug hoặc các viên bi nhỏ.
5. Thành phần cơ bản của viên đạn
Thành phần cơ bản cấu thành nên viên đạn gồm vỏ (cát tút), kíp nổ, thuốc nổ và đầu đạn. Shotshell có thêm miếng đệm (wad)
? Vỏ đạn: phần giữ các thành phần của viên đạn vào với nhau, thường làm bằng đồng, sắt, chì, giấy hoặc nhựa
? Kíp nổ: hỗn hợp chất nổ giúp kích thích thuốc súng phát nổ khi bị va đập bằng chốt nổ (firing pin). Kíp nổ thường đặt ở viền (rimfire) hoặc đặt ở chính giữa (centerfire) của đáy vỏ đạn
? Thuốc nổ: hỗn hợp hóa học có khả năng cháy rất nhanh và tạo thành hơi khi bị kích nổ.
? Đầu đạn: đầu đạn bullet thường làm bằng chì dùng cho súng trường và súng ngắn. Đầu đạn slug dùng cho súng bắn đạn chùm. Shot gồm nhiều viên bi nhỏ bằng chì, sắt hoặc tungsten hoặc bismuth dùng cho súng bắn đạn chùm.
? Miếng đệm wad: thường làm bằng nhựa hoặc giấy dùng để tách biệt thuốc nổ và đầu đạn slug hay shot trong đạn shotshell. Miếng đệm wad có tác dụng giữ áp suất trong nòng súng không bị giảm và giữ cho các viên bi shot lại với nhau khi chuyển động trong nòng súng.