Gas-operated và recoil-operated

Gas-operated và recoil-operated

Chào các bác, em là newbie hôm nay có vấn đề này xin các bác chỉ giáo

Các loại súng gas-operated thì có AK,M16... Còn các loại súng lục, shotgun, Maxim... thì xài recoil operated. Vậy cho em hỏi recoil khác vói gas operated như thế nào, cơ chế hoạt động của nó ra sao và hai cái thì cái nào tốt hơn (rate of fire, độ chính xác...)

Rất mong được sự giúp đỡ của các bác

Khổ newbie nhỉ, kô ai trả lời
Nguyên lý tự động của vũ khí cơ bản là: sử dụng năng lượng bổ sung để đưa vũ khí vào trạng thái ban đầu trước khi đạn nổ. Năng lượng bổ sung chia làm 2 loại: năng lượng cấp từ ngoài và năng lượng lấy từ phát bắn trước.
Sử dụng năng lượng cấp từ ngoài, thường sử dụng cho các loại pháo mặt đất, súng trường đời cổ, và dòng súng vận hành bằng điện.
Sử dụng năng lượng phát bắn trước, thường sử dụng cho các loại vũ khí cá nhân.
Sử dụng năng lượng phát bắn trước chia làm 2 loại: loại sử dụng nguyên lý bảo toàn động lượng (blowback operated, recoil operated) và loại sử dụng trích khí (gas operated)
Năng lượng lấy để lên đạn phát bắn sau thường sử dụng năng lượng của thuốc phóng đạn.
Nguyên lý bảo toàn động lượng, hay xét kỹ hơn là tương tác của hệ đạn-nòng-khí cháy, sẽ đảm bảo 1 lực đẩy lùi nòng và hệ khóa nòng theo đúng nguyên lý bảo toàn động lượng. Song bảo toàn động lượng ở đây, nên nhớ là phải tính đến cả động lượng của khối khí thuốc phụt khỏi nòng theo sau viên đạn.
Như vậy, chia làm 2 dòng: khi động lượng đảm bảo lùi được hệ nòng - khóa nòng chủ yếu do viên đạn, người ta gọi là recoil - operated
Khi động lượng lùi nòng tương đương giữa viên đạn và khối khí, người ta gọi là blowback operated
(Đoạn này phải sử dụng thuật ngữ tiếng Anh, vì trong tiếng Việt đều xếp vào dạng vũ khí tự động động lượng)
Vì thế, các súng trường tự động đến các súng máy, súng phòng không .... đều gọi là recoil-operated, trong khi cùng nguyên lý, đa số các súng ngắn và một số SMG có độ dài nòng ngắn lại được ghi là blowback operated.
Để phân biệt đơn giản, có thể thấy khi không có đầu đạn đúng thì các vũ khí recoil-operated sẽ không tự động, trong khi có thể tháo đầu đạn hoặc đầu đạn nhẹ hơn nhiều các vũ khí blowback operated có thể bắn tự động được.
Còn về loại gas operated dùng phương pháp trích khí, một phần khí áp suất cao dùng để đẩy đạn được trích theo nhánh riêng quay về làm thao tác lên viên đạn tiếp theo. Vũ khí này có 3 dạng, nhưng sự phân biệt rõ - trong nhiều trường hợp - là khó.
3 dạng bao gồm:
Trích khí lùi ngắn: đặc trưng là khí trích tạo 1 xung lực lên cụm nòng-khóa nòng, cụm này nhận được xung lực và theo quán tính đủ để lên phát đạn tiếp theo.
Trích khí lùi dài: khí trích đẩy cụm nòng - khóa nòng đi hết hoặc gần hết hành trình lên đạn.
Trích khí trực tiếp: khí trích "thổi" thẳng vào cụm lùi để đẩy về vị trí lên đạn, bỏ qua hệ thống pittông - xilanh
Trong 3 dạng, trích khí lùi ngắn sử dụng nhiều nhất do tính ổn định, và chỉ áp dụng với vũ khí tới cấp phân đội, do tổn thất khí trích cao (điển hình là AK các đời, G36...)
Trích khí lùi dài sử dụng cho các vũ khí cỡ trung như đại liên và các AAA nhỏ, do hiệu suất sử dụng khí trích cao.
Trích khí trực tiếp (theo tôi biết) mới chỉ sử dụng trong một số hạn chế các vũ khí cá nhân, như MAS của Pháp, AR-15/M16xxx, do thiếu ổn định và hiệu suất sử dụng năng lượng không cao.

Cảm ơn bác đã giải thích cho em hiểu
Thì ra cái recoil-operated nó hoạt động như thế này đây
http://science.howstuffworks.com/machine-gun3.htm