Gatsby vĩ đại

Giọng nàng cố ngoi qua cái nóng, vật lộn với nó, nhào nặn cái hỗn mang của nó thành h́nh dạng.
Tom nói với Gatsby:
- Tôi nghe nói có người đă biến chuồng ngựa thành nhà xe, nhưng tôi là người đầu tiên đă biến nhà xe thành chuồng ngựa.
- Ai muốn ra thành phố nào? ?" Daisy cứ một mực hỏi. Cặp mắt của Gatsby lờ lững trôi về phía nàng. Daisy kêu lên: - Ôi, ông trông tươi mát quá!
Ánh mắt họ bắt gặp nhau, họ nh́n xoắn lấy nhau, chỉ biết có ḿnh nhau trong không gian. Daisy cố hạ cặp mắt ḿnh xuống, nh́n xuống bàn.
- Ông lúc nào trong cũng tươi mát, - nàng nhắc lại.
Nàng vừa mới bày tỏ với Gatsby là nàng yêu anh, và Tom Buchanan đă thấy. Tom sững sờ. Miệng hé mở, Tom hết nh́n Gatsby lại quay sang Daisy như thể anh vừa mới nhận ra nàng là người mà anh đă quen biết từ lâu.
Daisy nói tiếp một cách tự nhiên:
- Ông trông giống nhân vật trong tờ quảng cáo, ông có biết quảng cáo về người...
- Được, - Tom cắt ngang, giọng gay gắt. ?" Tôi rất tán thành ra thành phố. Ta đi thôi... tất cả chúng ta đều ra thành phố.
Tom đứng dậy, mắt vẫn long lên hết nh́n Gatsby lại nh́n vợ. Không ai nhúc nhích.
- Đi thôi! - Sự tự chủ của anh đă hơi rạn nứt một chút. ?" Sao nào? Nếu định ra thành phố th́ đi ngay thôi.
Bàn tay Tom, run lên v́ cố giữ b́nh tĩnh, đưa nốt chỗ bia c̣n trong cốc lên môi. Giọng nói của Daisy lôi chúng tôi đứng dậy và bước ra lối đi rải sỏi nắng chói chang.
- Ai lại đi ngay như thế này? ?" Daisy phản đối. ?" Không để cho mọi người hút một điếu thuốc đă à?
- Mọi người đă hút suốt bữa ăn rồi.
- Ôi, ḿnh vui vẻ lên chứ, - nàng khẩn khoản chồng. ?" Nóng nực thế này mà to tiếng th́ c̣n ra làm sao!
Tom không đáp.
- Thôi tuỳ ḿnh, - nàng nói tiếp. ?" Jordan, lại đây. Hai người phụ nữ lên gác chuẩn bị c̣n ba người đàn ông chúng tôi th́ cứ đứng đó, lấy chân đảo đi đảo lại các viên sỏi nóng rẫy. Một vành trăng bạc đă treo lơ lửng trên mảng trời phía tây. Gatsby định nói ǵ sau lại thôi, nhưng Tom đă xoay người đối diện với anh, chờ đợi. Gatsby đành cố đặt câu hỏi:
- Ông cho xây chuồng ngựa ở đây à?
- Cách một phần tư dặm, cạnh đường cái.
- À.
Mấy chúng tôi im lặng một lúc, rồi Tom bật ra, giọng hầm hầm:
- Không biết ra thành phố để làm tṛ trống ǵ. Đàn bà là hay có những ư kiến quái quỷ...
- Ta có mang theo đồ uống ǵ không? ?" Daisy ở cửa sổ trên gác hỏi vọng xuống.
- Tôi sẽ lấy uưtki. ?" Tom đáp rồi vào trong nhà.
Gatsby quay sang tôi, người cứng nhắc.
- Tôi không thể nói được ǵ tại nhà này, người anh em ạ.
- Nàng nói giọng vô ư quá, - tôi nhận xét, - Giọng nàng chứa đầy... ?" tôi ngắc ngứ.
- Giọng nàng chứa đấy tiền bạc, - Gatsby nói luôn.
Đúng thế. Trước đó tôi chưa hiểu ra. Giọng Daisy quả đúng là chứa đầy tiền bạc ?" đó chính là những tiếng mê hồn uốn lượn không bao giờ tắt trong giọng nàng, những tiếng leng keng gịn tan, ngân vang như tiếng xanh-ban (cymbal) trong giọng nàng... Ngự chót vót trên cao trong cung điện trắng toát là ái nữ của đức vua, cô gái vàng...
Tom ở trong nhà bước ra, bọc một chai uưtki trong một chiếc khăn mặt. Theo sau là Daisy và Jordan, cả hai đều đội những chiếc mũ nhỏ bằng vải kim loại bó sát lấy đầu và khoác trên tay những tấm áo choàng mỏng.
- Tất cả đi bằng xe của tôi chứ? ?" Gatsby đề nghị. Anh sờ lớp da xanh bọc ghế nóng bỏng. ?" Đáng nhẽ tôi phải để xe trong bóng râm mới phải.
- Cần số xe ông có phải là loại phổ thông không? ?" Tom hỏi.
- Phải.
- Thế th́ ông đi chiếc cu-pê của tôi, để tôi lái chiếc xe của ông cho.
Gatsby không thích đề nghị ấy. Anh bác lại:
- Tôi sợ xe tôi không đủ xăng.
- Thừa xăng, - Tom nói oang oang, mắt nh́n vào đồng hồ chỉ xăng. ?" Mà nếu thiếu, tôi có thể đỗ xe ở một hiệu thuốc. Thời buổi này, muốn mua ǵ ở hiệu thuốc mà chả có.
Một sự im lặng tiếp theo sau lời nhận xét có vẻ bâng quơ này. Daisy chau mày nh́n Tom, và trên nét mặt Gatsby thoáng hiện lên một vẻ khó tả, vẻ mặt ấy tôi dứt khoát chưa thấy bao giờ nhưng đồng thời lại lờ mờ quen, như thể tôi mới chỉ được nghe miêu tả bằng lời.
- Đi thôi, Daisy, - Tom lấy tay ủn Daisy về phía xe của Gatsby. ?" Tôi sẽ đưa ḿnh đi trong cỗ xe của gánh xiếc rong này.
Tom mở cửa xe, nhưng Daisy vùng ra khỏi ṿng tay chống.
- Ḿnh đi với anh Nick và Jordan. Em và ông Gatsby sẽ đi theo sau trên chiếc cu-pê.
Nàng đi sát cạnh Gatsby, tay chạm cả vào áo vét-tông của anh. Jordan, Tom và tôi cùng lên ngồi ở hàng ghế trước trong chiếc xe hơi của Gatsby. Tom ṃ mẫm sử dụng cái cần số không quen và chiếc xe lao vụt đi trong cái nóng ngột ngạt, bỏ lại mất hút hai người kia ở đằng sau.
- Anh có nh́n thấy không? ?" Tom hỏi.
- Nh́n thấy ǵ?
Tom nh́n chằm chằm vào tôi và hiểu ra rằng Jordan và tôi hẳn đă biết chuyện từ lâu rồi.
- Các bạn tưởng tôi là thằng ngốc hả? ?" Tom nói. ?" Có thể lắm, nhưng tôi c̣n có... đôi khi gần như một cặp mắt thứ hai nó bảo tôi phải làm ǵ. Có lẽ các bạn không tin, nhưng khoa học...
Tom im bặt. T́nh thế trước mắt túm lấy anh, kéo anh ra khỏi lĩnh vực lư thuyết. Anh nói tiếp:
- Tôi đă tiến hành một cuộc điều tra nho nhỏ về gă này. Lẽ ra tôi đă t́m hiểu sâu hơn nếu như tôi biết được...
- Phải chăng anh muốn nói anh đă t́m đến một bà đồng? ?" Jordan hài hước.
- Cái ǵ? ?" Hoang mang, Tom nh́n chằm chằm vào hai chúng tôi trong khi chúng tôi phá lên cười. - Một bà đồng à?
- Để hỏi về Gatsby mà.
- Về Gatsby! Không, không phải. Tôi nói là tôi đă tiến hành một cuộc điều tra nhỏ về quá khứ của gă.
- Và anh phát hiện ra ông ta là một cựu sinh viên Oxford. ?" Jordan mớm lời.
- Cựu sinh viên Oxford! ?" Tom lộ vẻ không tin. ?" Thôi đi! Thằng cha mặc bộ quần áo mầu phấn hồng ấy mà đă học ở Oxford ư?
- Dẫu vậy, ông ấy là cựu sinh viên Oxford đấy.
- Oxford bang New Mexico hả? ?" Tom dè bỉu, - hay một nơi nào tương tự.
- Anh Tom, nếu anh là người nệ gia thế đến vậy, sao anh c̣n mời ông ta đến ăn trưa? ?" Jordan khó chịu hỏi.
- Daisy mời hắn. Cô ấy quen hắn trước khi chúng tôi lấy nhau... ở chỗ quái quỷ nào không biết.
Rượu bia trong người đă hả hết làm cả bọn chúng tôi bây giờ dễ cáu kỉnh. Biết vậy, chúng tôi nín thinh một lúc trong khi xe chạy. Đến khi cặp mắt bạc phếch của bác sĩ T. J. Eckleburg hiện ra ở đầu đường, tôi sực nhớ đến lời nhắc nhở của Gatsby về xăng.
- Có đủ tới thành phố rồi, - Tom bảo.
- Nhưng ngay đây có trạm xăng cơ mà. ?" Jordan kèo nèo. ?" Em không muốn ngồi ôm xe giữa cái nóng như hun này.
Tom nóng nẩy dùng cả hai phanh, và chiếc xe rê bánh đứng sững lại dưới tấm biển hiệu của Wilson làm bốc lên một đám bụi mù. Một lát sau, người chủ hiệu sửa chữa hiện ra, con mắt đờ đẫn nh́n trân trân vào chiếc xe.
- Cho xăng đi! ?" Tom gắt. ?" Ông tưởng chúng tôi đỗ lại để làm ǵ, ngắm cảnh chắc?
- Tôi ốm. ?" Wilson nói, không nhúc nhích. ?" Tôi ốm suốt cả ngày hôm nay.
- Ốm sao?
- Tôi hết cả hơi sức rồi.
- Vậy tôi tự bơm xăng lấy nhé, - Tom hỏi. - Thế mà ông gọi điện thoại có vẻ khoẻ ra phết.
Wilson thở ph́ pḥ cố sức lê chân rời khỏi chỗ bóng râm và khung cửa đang tựa ra vặn nắp bể xăng. Ra ngoài nắng, mặt ông ta trông xanh lè.
- Tôi đâu cố ư phá ngang bữa trưa của ông, - Wilson nói. - Chỉ v́ tôi rất cần tiền, mà tôi không biết ông định tính sao về chiếc xe cũ của ông.
- Ông thấy chiếc xe này thế nào? ?" Tom hỏi. ?" Tôi mới mua tuần trước đấy.
- Chiếc xe vàng này đẹp nhỉ. ?" Wilson nói trong lúc kéo cần bơm xăng.
- Ông có muốn mua không?
- Làm ǵ có chuyện, - Wilson nở một nụ cười yếu ớt. ?" Không, nhưng tôi có thể kiếm được chút ít ở chiếc xe kia.
- Ông bỗng dưng cần tiền để làm ǵ?
- Tôi sống ở đây quá lâu rồi. Tôi muốn bỏ đi nơi khác. Vợ tôi và tôi muốn chuyển về miền Tây.
- Vợ ông muốn chuyển đi à? ?" Tom sửng sốt thốt lên.
- Bà nhà tôi nói đến chuyện này từ mười năm nay rồi. ?" Wilson tựa người một lúc vào cột xăng, lấy tay che mắt. ?" Và bây giờ th́ bà ấy sẽ phải đi, dù muốn hay không. Tôi sẽ lôi bà ấy đi.
Chiếc xe con phóng vụt qua bên cạnh chúng tôi giữa một đám bụi mù và lấp loáng một bàn tay vẫy vẫy.
- Bao nhiêu tiền? ?" Tom hỏi cộc cằn.
- Tôi ḍ ra được một chuyện mờ ám vừa mới cách đây hai hôm, - Wilson nói. ?" V́ vậy tôi mới muốn bỏ đi. V́ vậy tôi mới phải làm rầy ông về chiếc xe.
- Tôi phải trả bao nhiêu?
- Một đôla hai mươi.
Cái nóng hầm hập làm đầu tôi mụ đi, tôi cảm thấy nôn nao trong người một lúc rồi mới nhận ra rằng cho đến lúc này sự ngờ vực của Wilson chưa chĩa vào Tom. Ông ta đă phát hiện ra vợ ḿnh có một cuộc sống riêng ở một nơi khác, và đ̣n choáng váng ấy làm cho ông ta ốm thực sự. Tôi đăm đăm nh́n ông ta rồi nh́n sang Tom, anh này cũng vừa mới khám phá ra một chuyện tương tự dính dáng đến ḿnh cách đây chưa đầy một tiếng ?" và tôi nghĩ về mặt trí tuệ hoặc ṇi giống, con người ta không khác nhau mấy như sự khác biệt giữa người ốm và người khỏe. Wilson ốm đến nỗi trông ông ta như người có tội, một tội không thể tha thứ, tưởng đâu ông ta đă làm cho một cô gái khốn khổ nào đó có con.
- Tôi sẽ bán cho ông chiếc xe ấy, - Tom nói. - Chiều mai tôi sẽ cho mang lại chỗ ông.
Địa điểm này h́nh như bao giờ cũng có một khía cạnh ǵ làm cho người ta mơ hồ lo lắng, dù là giữa buổi chiều nắng chang chang. Tôi quay đầu lại như linh tính thấy có chuyện ǵ đằng sau ḿnh. Bên trên những g̣ đất tro, hai con mắt khổng lồ của bác sĩ T. J. Eckleburg đang canh gác, nhưng một lúc sau, tôi nhận ra có hai con mắt khác đang trừng trừng nh́n chúng tôi cách chỗ chúng tôi chưa đầy hai mươi bước. Ở một cửa sổ bên trên nhà xe, rèm đă bị vén lên một chút và Myrtle Wilson đang ḍm xuống chỗ xe chúng tôi. Bà ta đang mải nh́n đến nỗi không biết có người nh́n ḿnh, và những cảm xúc khác nhau lần lượt hiện lên trên nét mặt bà ta như một bức ảnh đang hiện h́nh chầm chậm. Vẻ mặt Myrtle có cái ǵ quen quen kỳ lạ - đó là một vẻ mặt mà tôi đă hay bắt gặp ở đàn bà, nhưng ở Myrtle Wilson nó có vẻ như vô cớ và không giải thích nổi cho đến khi tôi nhận ra hai con mắt bà ta, trợn trừng lên v́ một nỗi kinh hoàng bởi ḷng ghen, không nh́n Tom mà nh́n thẳng vào Jordan Baker mà bà ta tưởng là vợ Tom.
*
* *

Không có sự hoang mang nào bằng nỗi hoang mang của một kẻ nông nổi, v́ thế trong khi xe chúng tôi phóng đi, Tom cảm thấy những ngọn roi rát bỏng của cơn hốt hoảng quất lên ḿnh. Vợ anh và người t́nh của anh, trước đây một tiếng c̣n an toàn và bất khả xâm phạm, nay đang trôi tuột khỏi tay anh. Bản năng tự nhiên làm Tom dận chân lên bàn đạp tăng tốc vừa để đuổi kịp Daisy vừa để bỏ xa Wilson lại đằng sau. Xe chúng tôi lao về phía Astoria với tốc độ năm mươi dặm một giờ cho đến khi giữa những thanh dầm của con đường sắt đặt trên cao chăng ra ngang dọc như mạng nhện, chúng tôi nh́n thấy chiếc xe con màu xanh lơ đang bon bon từ tốn.
- Những rạp chiếu bóng lớn ở phố Năm mươi mát lắm. ?" Jordan gợi ư. ?" Em rất thích New York những buổi chiều hè khi mọi người đă bỏ đi hết cả. Nó có một cái ǵ như nhục cảm... một cái ǵ chín nẫu, tưởng chừng mọi thứ quả lạ sẽ rơi vào bàn tay ḿnh.
Hai tiếng ?onhục cảm? càng làm cho Tom thêm bồn chồn, nhưng anh chưa nghĩ ra câu nào bác lại th́ chiếc xe con phía trước đă dừng bánh và Daisy vẫy tay ra hiệu bảo chúng tôi cho xe đỗ bên cạnh. Nàng hét to:
- Đi đâu bây giờ?
- Xem chiếu bóng được không?
- Nóng lắm. ?" Daisy ca cẩm. ?" Bên ấy cứ đi đi. Bên xe này đi dạo một lúc rồi gặp nhau sau. ?" Nàng cố khôi hài yếu ớt. ?" Ta sẽ gặp nhau ở một góc phố. Ám hiệu: tôi sẽ là người đàn ông hút hai điếu thuốc.
- Không bàn được ở đây, - Tom nóng nẩy nói trong khi một chiếc xe tải bóp c̣i rủa ầm lên ở đằng sau. ?" Xe bên ấy hăy đi theo tôi đến mé nam Công viên trung tâm, trước cửa khách sạn Plaza.
Chốc chốc Tom lại ngoảnh lại theo dơi chiếc xe kia, và khi nó bị tụt lại đằng sau v́ vướng xe cộ trên đường th́ anh cũng cho xe ḿnh chạy chậm lại cho đến khi nh́n thấy nó. Chắc anh sợ họ sẽ ngoắt vào một ngách phố nhỏ rồi vĩnh viễn biến mất khỏi cuộc đời anh.
Nhưng chiếc xe ấy không rẽ đi đâu mất. Và tất cả chúng tôi đều đi đến quyết định khó hiểu là thuê một pḥng ở khách sạn Plaza.
Đến nay tôi không c̣n nhớ hết những lời lẽ bàn căi ồn ào và kéo dài cuối cùng đă dẫn đến chỗ lùa chúng tôi vào pḥng khách đó, nhưng tôi c̣n nhớ như in là trong lúc mọi người bàn căi, chiếc quần lót của tôi cứ như một con rắn lầy nhầy ḅ leo chung quanh chân tôi, và mồ hôi lạnh từng giọt một lăn đuổi nhau dọc sống lưng tôi. Thoạt tiên là gợi ư của Daisy khuyên cả bọn nên thuê năm buồng tắm để tắm nước lạnh, rồi sau đó chuyển sang một h́nh thức dễ hiểu hơn là ?okiếm một chỗ để uống rượu uưtki đá pha bạc hà?. Chúng tôi ai nấy đều nói đi nói lại rằng đó là một ?oư kiến lẩn thẩn? - cả bọn cùng nói một lúc làm cho nhân viên khách sạn phải ngẩn người ra nghe, và tất cả tự cho rằng, hoặc giả vờ cho rằng ḿnh là những kẻ ngộ nghĩnh lắm...
Gian pḥng rộng lớn và ngột ngạt. Tuy đă bốn giờ chiều nhưng mở hết cửa sổ cũng chỉ đem lại có một ngọn gió nóng từ các lùm cây trong công viên. Daisy ra đứng trước gương chải đầu, quay lưng lại chúng tôi.
- Pḥng khách ?okháu? đấy chứ. ?" Jordan th́ thào với giọng cung kính làm mọi người cười ồ.
- Mở cửa sổ nữa ra, - Daisy ra lệnh, không quay lại.
- Không c̣n cửa sổ nào nữa.
- Thế th́ gọi điện thoại bảo mang lên đây cái ŕu...
- Tốt hơn là quên cái nóng đi, - Tom bực tức nói. ?" Càng kêu ca càng làm ḿnh thêm khó chịu gấp mười lần.
Tom gỡ chai rượu ra khỏi cái khăn mặt quấn xung quanh và đặt nó lên bàn.
- Ông nên để bà ấy yên, người anh em ạ, - Gatsby nói. ?" Chính ông đă đ̣i ra thành phố.
Gian pḥng lặng đi một lúc. Cuốn danh bạ điện thoại tuột khỏi đinh rơi tung xuống sàn. Thấy vậy, Jordan th́ thào hai tiếng ?oXin lỗi? nhưng lần này không có ai cười.
- Để tôi nhặt lên cho, - tôi nói.
- Tôi nhặt rồi, - Gatsby ngắm nghía sợi dây đứt, khẽ ?oHừm? một tiếng với một vẻ chăm chú rồi quăng quyển sách lên một chiếc ghế.
- Câu nói ưa thích của ông đấy phải không? ?" Tom hỏi gay gắt.
- Cái ǵ?
- Mấy tiếng ?ongười anh em?, ông nhặt được ở đâu ra thế?
- Thôi nào, Tom, - Daisy quay mặt khỏi gương, - ḿnh mà cứ châm chọc nữa th́ em sẽ không ở đây thêm một phút nào. Ḿnh gọi điện thoại bảo đem đá lên cho vào rượu đi.
Khi Tom cầm lấy máy nói th́ cái nóng bị nén tức bật ra thành âm thanh và chúng tôi nghe thấy những hợp âm gở trong bản ?oHành khúc hôn lễ? của Mendelssohn từ pḥng nhảy bên dưới vọng lên.
- Ai lại cưới nhau giữa trời nóng nực này. ?" Jordan kêu lên với giọng buồn thảm.
- Thế mà... tôi cưới vào giữa tháng sáu đấy ?" Daisy hồi tưởng. ?" Louisville, giữa tháng Sáu! Có kẻ ngất. Ai ngất, Tom nhỉ?
- Biloxi, - Tom trả lời cộc lốc.
- Một gă tên là Biloxi. ?oBlocks? Biloxi mà túi th́ chẳng có mốc x́ ǵ cả - đúng thế đấy ?" và gă lại là người Biloxi, bang Tennessee.
- Người ta khiêng hắn vào nhà em, - Jordan bổ sung, - v́ nhà em ở cách nhà thờ có mấy bước. Thế là hắn ở ĺ nhà em ba tuần, cho đến khi ba em phải tống cổ, hắn mới đi. Hắn đi được một ngày th́ ba em qua đời. ?" Sau một lát Jordan nói thêm. ?" Hai sự việc không liên quan ǵ đến nhau.
- Tôi trước có quen một người tên là Bill Biloxi ở Memphis, - tôi nói.
- Anh em họ hắn đấy. Trước khi hắn đi em đă biết hết lai lịch nhà hắn. Hắn cho em một cái gậy đánh gôn bây giờ em vẫn c̣n dùng.
Tiếng nhạc lặng đi khi buổi lễ bắt đầu và bây giờ từ ngoài cửa sổ vọng vào một tiếng reo ḥ kéo dài, tiếp theo sau là những tiếng hét ?oHoan hô!? ngắt quăng và cuối cùng vang lên một điệu nhạc jazz khi chuyển sang mục khiêu vũ.
- Chúng ta già mất rồi, - Daisy than thở. - Nếu c̣n trẻ th́ chúng ta đă đứng lên nhảy rồi.
- Hăy nhớ đến gương Biloxi ?" Jordan nhắc nhở nàng. ?" Anh Tom, anh quen hắn ở đâu nhỉ?
- Biloxi ấy à? ?" Tom cố nghĩ. ?" Tôi không quen. Hắn là bạn của Daisy.
- Không phải, - Daisy phủ nhận ?" Đó là lần đầu tiên em gặp hắn. Hắn đi cùng toa xe lửa riêng đến cơ mà.
- Ấy là v́ hắn bảo hắn quen ḿnh. Hắn bảo hồi trẻ hắn sống ở Louisville. Asa Bird kéo hắn lại nhà vào phút chót, hỏi xem c̣n chỗ cho hắn đi cùng không.
Jordan cười tủm tỉm:
- Có lẽ hắn muốn đi bám xe nhờ về quê. Hắn lại kể với em hắn là trưởng lớp các anh ở trường đại học Yale đấy.
Tôi và Tom ngây người nh́n nhau:
- Biloxi?
- Trước hết bọn tôi không có trưởng lớp nào cả...
Gatsby bồn chồn gơ chân liên hồi xuống sàn và bỗng dưng Tom quay sang anh.
- Nhân đây xin hỏi ông Gatsby, h́nh như ông là cựu sinh viên Oxford th́ phải.
- Không hẳn thế.
- Ồ, có chứ. Nghe nói ông đă học ở Oxford mà.
- Có, tôi có học ở đấy.
Gian pḥng lặng đi một lúc, rồi giọng Tom hồ nghi và châm chọc:
- Chắc chắn ông học ở đấy hồi Biloxi học ở Yale. Gian pḥng lại lặng đi một lúc nữa. Một người hầu pḥng gơ cửa đem vào rượu uưtki pha đá với bạc hà, nhưng bầu không khí im lặng vẫn không bị xua tan sau câu ?oxin cảm ơn? của anh ta và sau khi cánh cửa được khép lại nhè nhẹ. Chi tiết quan trọng này trong cuộc đời Gatsby cuối cùng sắp được làm sáng tỏ.
- Tôi đă bảo với ông là tôi có học ở đấy.
- Tôi đă nghe ông nói rồi, nhưng tôi muốn biết là vào thời gian nào.
- Đó là vào năm một ngh́n chín trăm mười chín. Tôi chỉ ở đấy có năm tháng. V́ lẽ đó tôi không thể thực sự coi ḿnh là cựu sinh viên Oxford.
Tom đưa mắt nh́n quanh xem chúng tôi có hoài nghi như anh không. Nhưng chúng tôi đều nh́n Gatsby.
- Đó là một cơ hội dành cho các sĩ quan sau ngày đ́nh chiến, - Gatsby nói tiếp. ?" Chúng tôi được quyền đến học tại bất kỳ trường đại học nào ở Anh và Pháp.
Tôi muốn đứng dậy vỗ vỗ lưng anh. Tôi lại thấy hoàn toàn tin ở anh như trước đây đă từng tin anh.
Miệng cười mỉm, Daisy đứng lên, ra ngồi ở bàn.
- Ḿnh mở rượu đi, Tom, - nàng ra lệnh. ?" Em sẽ pha cho ḿnh một cốc uưtki bạc hà. Rồi ḿnh sẽ hết vẻ ngốc nghếch như thế... Xem thứ bạc hà này này.
- Khoan đă, - Tom giật giọng. ?" Tôi muốn hỏi ông Gatsby một câu nữa.
- Ông cứ hỏi, - Gatsby trả lời hoà nhă.
- Ông định gây ra chuyện bất hoà ǵ trong gia đ́nh tôi?
Thế là cuối cùng họ đă nói toạc ra với nhau và Gatsby lấy làm hài ḷng.
- Đâu phải ông ấy gây bất hoà. ?" Daisy tuyệt vọng nh́n hết người này đến người kia. ?" Có ḿnh gây ra th́ có. Ḿnh hăy b́nh tĩnh một chút nào.
- B́nh tĩnh! ?" Tom mỉa mai nhắc lại: - Có lẽ cái mới nhất bây giờ là khoanh tay ngồi yên để cho một kẻ Vô danh tiểu tốt từ nơi Vô sở tại đến làm t́nh với vợ ḿnh. Thế nào chứ nếu cô cho như vậy là phải th́ nên chừa tôi ra... Thời buổi này, người ta bắt đầu giễu chẳng bao lâu nữa sẽ tung hê hết cả và cuối cùng da đen da trắng lấy lẫn nhau mất thôi.
Những lời lắp bắp nóng nẩy bừa phứa đă đẩy Tom đến chỗ đứng trơ một ḿnh trên ranh giới cuối cùng của văn minh.
- Ở đây đều là người da trắng cả, - Jordan nói khe khẽ.
- Tôi biết tôi không được nhiều người hâm mộ. Tôi không tổ chức những cuộc vui lớn. Có lẽ phải biến nhà ḿnh thành chuồng lợn th́ mới mong có bạn bè... ở cái thế giới hiện đại này.
Như tất cả mọi người có mặt ở đây, tôi rất bất b́nh, song cứ mỗi lần Tom mở miệng nói là tôi chỉ muốn ph́ cười v́ anh đă biến đổi hẳn từ kẻ ăn chơi thành kẻ lên mặt răn đời.
- Tôi cũng có đôi điều muốn nói với ông, người anh em ạ. ?" Gatsby bắt đầu. Nhưng Daisy đă đoán được ư anh, nàng luống cuống ngăn lại.
- Đừng!... Thôi ta về cả đi. Ơ ḱa, sao lại không về nhỉ?
Tôi đứng dậy:
- Đúng đấy, Tom, thôi về đi. Không ai muốn uống nữa đâu.
- Tôi muốn biết ông Gatsby có điều ǵ cần nói với tôi?
- Vợ ông không yêu ông, - Gatsby nói. - Vợ ông chưa hề bao giờ yêu ông. Nàng yêu tôi.
- Ông điên rồi! ?" Tom thốt lên như một cái máy.
Gatsby đứng bật dậy, xúc động mănh liệt và phấn khích. Anh nói to:
- Vợ ông chưa hề bao giờ yêu ông, ông nghe rơ không? Nàng lấy ông chỉ v́ lúc bấy giờ tôi nghèo và nàng không chờ đợi tôi được nữa. Đó là một sai lầm ghê gớm, nhưng trong ḷng, nàng chỉ yêu có tôi.
Đến giây phút này, Jordan và tôi cố t́m cách ra về nhưng cả Tom và Gatsby, với giọng kiên quyết không kém ǵ nhau, nằng nặc đ̣i chúng tôi ở lại như thể cả hai người đều không có mảy may điều ǵ phải giấu giếm và tưởng đâu như được cùng chia sẻ những xúc động của họ là một đặc quyền.
- Daisy, ngồi xuống, - Tom cố lấy giọng kẻ cả nhưng không được. - Sự t́nh diễn ra như thế nào? Tôi muốn nghe đầy đủ.
- Tôi đă nói với ông sự t́nh diễn ra như thế nào rồi. Đă diễn ra từ năm năm nay... mà ông không hề hay biết.
Tom quay sang Daisy.
- Ḿnh vẫn gặp người này trong năm năm qua sao?
- Không phải gặp, - Gatsby nói. ?" Không, hai chúng tôi không gặp được nhau. Nhưng chúng tôi vẫn yêu nhau trong suốt thời gian ấy mà ông không hay biết ǵ, người anh em ạ. Lắm lúc tôi bật cười, - nhưng không có vẻ cười trong ánh mắt anh, - khi nghĩ rằng ông không hay biết ǵ cả.
- Ồ... có thế thôi à? ?" Tom chụm các ngón tay trùng trục lại vào nhau như một kẻ tu hành và ngả người vào trong ghế.
- Ông điên rồi! - Giọng Tom oang oang. ?" Tôi không nói được về những ǵ diễn ra cách đây năm năm, v́ lúc bấy giờ tôi chưa quen biết Daisy... mà tôi cũng không hiểu ông làm thế quái nào mà mon men đến được gần Daisy ở khoảng cách dưới một dặm trừ phi ông là kẻ đi giao thực phẩm vào nhà bằng cửa sau. C̣n ngoài ra mọi chuyện khác đều là bịp bợm hết. Daisy yêu tôi khi tôi lấy nàng và bây giờ nàng vẫn yêu tôi.
- Không phải, - Gatsby lắc đầu.
- Thế mà nàng yêu tôi đấy. Có điều là đôi khi nàng có những ư nghĩ lẩn thẩn, không biết ḿnh đang làm ǵ. ?" Tom gật gù nghiêm trang. - Với lại, tôi cũng yêu Daisy. Thỉnh thoảng tôi có bỏ đi vui anh vui em, nhưng bao giờ tôi cũng quay về, và trong thâm tâm tôi hoàn toàn yêu quư nàng.
- Ḿnh thật ghê tởm, - Daisy nói. Nàng quay sang tôi, giọng trầm hẳn xuống, loàm tràn đầy gian pḥng một sự khinh bỉ nghẹn ngào. ?" Anh có biết tại sao vợ chồng nhà em lại rời Chicago đi không? Em ngạc nhiên là chưa có ai đăi anh nghe câu chuyện về tṛ vui anh vui em ấy. Gatsby bước lại đứng bên cạnh nàng. Giọng anh tha thiết:
- Daisy, mọi sự ấy nay đă qua rồi. Chúng không c̣n ư nghĩa ǵ nữa. Chỉ cần em nói thẳng sự thật với ông ta là em chưa hề bao giờ yêu ông ta ?" là tất cả những chuyện ấy sẽ bị vĩnh viễn xoá sạch.
Nàng nh́n Gatsby với cặp mắt thẫn thờ:
- Nhưng... làm sao... làm sao mà em có thể yêu anh ấy được?
- Em chưa hề bao giờ yêu ông ta.
Daisy ngập ngừng. Mắt nàng nh́n về Jordan và tôi vẻ như cầu cứu, như thể cuối cùng nàng đă hiểu ra việc ḿnh làm ?" và như thể suốt từ đầu đến nay nàng không hề có chủ định làm bất cứ việc ǵ hết. Nhưng việc ấy đă diễn ra mất rồi. Đă quá muộn.
- Em chưa hề bao giờ yêu anh ấy, - nàng nhắc lại với vẻ miễn cưỡng rơ rệt.
- Ở Kapiolani cũng không? ?" Tom đột ngột hỏi.
- Không.
Từ pḥng nhảy bên dưới, những hợp âm nghèn nghẹt và ngột ngạt vang lên theo những luồng gió nóng.
- Cả hôm tôi bế ḿnh từ con thuyền Punch Bowl lên bờ để khỏi ướt chân ḿnh, Daisy? ?" Có một sự âu yếm nghèn nghẹn trong giọng Tom.
- Thôi, ḿnh đừng nói nữa, - Giọng Daisy vẫn lạnh lùng nhưng đă hết ác cảm. ?" Jay, anh... ?" nàng nói, tay run bần bật khi cố châm điếu thuốc. Bỗng dưng nàng vứt điếu thuốc và que diêm đang cháy xuống thảm.
- Ôi, anh đ̣i hỏi quá nhiều, - nàng kêu lên với Gatsby. ?" Bây giờ em yêu anh, thế chưa đủ sao? Em biết làm thế nào với những ǵ đă qua rồi, - nàng bưng mặt khóc nức nở. - Trước kia em có yêu anh ấy, nhưng em cũng yêu cả anh nữa.
Đôi mắt Gatsby mở to rồi nhắm lại.

- Em cũng yêu cả anh nữa? ?" anh nhắc lại.
- Ngay câu ấy cũng là giả dối, - Tom hùng hổ. ?" Nàng không biết ông c̣n sống hay không. Biết nói sao... giữa Daisy và tôi có những việc ông sẽ không bao giờ biết được, những việc chúng tôi không thể nào quên.
Những lời ấy dường như thực sự đâm vào da thịt Gatsby.
- Tôi muốn nói riêng với Daisy, - anh yêu cầu. ?" Bây giờ nàng bị quá khích động...
- Dù riêng với anh, em cũng không thể nói em không hề yêu Tom được ?" nàng thú nhận với giọng khổ sở. ?" Như thế không đúng sự thật.
- Tất nhiên là không đúng, - Tom tán thành.
Daisy quay sang chồng:
- Ḿnh cứ làm như điều đó đối với ḿnh quan trọng lắm.
- Tất nhiên là quan trọng chứ. Từ nay trở đi tôi sẽ quan tâm chăm sóc ḿnh hơn.
- Ông không hiểu, - Gatsby nói, giọng hơi hoảng hốt. ?" Ông sẽ không chăm sóc nàng nữa đâu.
- Tôi mà không...? ?" Tom trợn tṛn mắt, cuời phá lên. Bây giờ th́ Tom đă tự chủ được rồi. ?" V́ lẽ ǵ cơ chứ?
- Daisy sẽ rời bỏ ông.
- Vô lư.
- Nhưng đúng như thế, - Daisy nói với một cố gắng rơ rệt.
- Nàng sẽ không rời bỏ tôi, - những lời nói của Tom đột ngột chĩa vào Gatsby. - Chắc chắn không phải bỏ tôi để đi theo một tên bịp bợm tầm thường, một kẻ có thể đă đi ăn cắp ở đâu chiếc nhẫn mà nó đeo vào tay nàng.
- Tôi không chịu nổi! ?" Daisy kêu lên. ?" Ôi, xin mọi người đi về thôi.
- Thực ra, ông là ai mới được cơ chứ? ?" Tom quát lên. ?" Ông là một kẻ trong bọn bám gót Meyer Wolfshiem, tôi đă biết tỏng rồi. Tôi đă tiến hành một cuộc điều tra nho nhỏ về những công việc làm ăn của ông, ngày mai tôi sẽ đi sâu thêm.
- Mời ông cứ tự tiện, người anh em ạ, - Gatsby nói một cách rắn rỏi.
- Tôi đă phát hiện ra những ?ohiệu thuốc? của ông là ǵ rồi. ?" Tom quay sang chúng tôi, liến thoắng. ?" Ông ta với tên Wolfshiem mua lại một lô hiệu thuốc nhỏ ở đây và ở Chicago để bán rượu lậu. Đấy là một trong những mánh làm ăn vặt của ông ta. Ngay trong lần gặp đầu tôi đă ngờ ông ta là kẻ buôn lậu và tôi đă đoán không sai lắm.
- Rồi sao nữa? - Giọng Gatsby vẫn hoà nhă. ?" H́nh như ông Walter Chase, bạn ông, đă không quá kênh kiệu mà chê công việc này.
- Để rồi bọn các ông bỏ rơi ông ta trong cơn hoạn nạn, phải không? Các ông đă để mặc ông ta đi ngồi tù một tháng ở New Jersey. Chao ôi! Giá mà được nghe Walter nói về bọn các ông.
- Ông ta đến với chúng tôi hai bàn tay trắng. Ông ta thấy kiếm được một ít tiền là mừng lắm rồi, người anh em ạ.
- Tôi cấm ông gọi tôi là ?ongựi anh em?, - Tom hét lên. Gatsby nín thinh. ?" Walter c̣n có thể đưa các ông vào nhà đá về chuyện các ṣng bạc nữa, nhưng Wolfshiem hăm doạ làm ông ta phải câm miệng.
Cái vẻ mặt không thường thấy nhưng quen quen ấy lại hiện lên trên nét mặt của Gatsby.
Tom chậm răi nói tiếp:
- Mấy cái hiệu thuốc kia mới chỉ là một mánh nhỏ. Bây giờ các ông lại nhảy vào một việc mà Walter c̣n sợ chưa dám kể với tôi. Tôi đưa mắt nh́n Daisy và Jordan. Daisy đang kinh hoàng nh́n trân trân vào một điểm giữa Gatsby và chồng, c̣n Jordan th́ đă bắt đầu giữ thăng bằng ở chóp cằm ḿnh một vật ǵ vô h́nh nhưng làm cô ta chăm chú lắm. Sau đấy tôi ngoảnh sang Gatsby và giật ḿnh trước vẻ mặt anh. Trông anh ?" tôi nói ra đây tuy vẫn hoàn toàn khinh miệt những lời rêu rao bôi nhọ anh trong vườn nhà anh ?" đúng là như thể anh đă ?ogiết người?. Trong một giây lát, vẻ mặt Gatsby chỉ có thể mô tả bằng những lời quái đản ấy.
Vẻ mặt ấy qua đi và Gatsby bắt đầu rối rít phân bua với Daisy, lại cả những lời tố cáo chưa ai nói ra. Nhưng Gatsby càng nói th́ Daisy càng co ḿnh lại cho nên cuối cùng anh đành phải thôi. Duy chỉ c̣n giấc mơ đă tan vỡ là vẫn cố bám níu trong khi buổi chiều dần dần trôi đi, cố đụng chạm đến cái nay không c̣n hữu h́nh nữa, cố sức một cách khổ sở nhưng không nản ḷng vươn tới cái giọng nói đă tan ch́m đi ở đằng kia gian pḥng.
Giọng nói ấy lại một lần nữa đ̣i về.
- Tom, em xin ḿnh! Em không chịu nổi nữa đâu.
Con mắt khiếp sợ của nàng cho thấy rơ là cho dù nàng đă có những ư định ǵ, cho dù nàng đă có ḷng dũng cảm đến thế nào th́ tất cả những thứ đó nay đă vĩnh viễn qua rồi.
Tom bảo:
- Hai người về nhà đi, Daisy. Bằng xe của ông Gatsby.
Daisy nh́n Tom, bây giờ th́ lo ngại; nhưng với một sự khinh bỉ đại lượng, Tom một mực yêu cầu:
- Cứ về đi. Ông ấy sẽ không làm rầy ḿnh đâu. Tôi tin rằng ông ấy đă hiểu ra tṛ tán tỉnh hợm hĩnh của ông ấy đă chấm dứt rồi.
Hai người đi ra, không nói một lời, bị tan vào trong không trung, bị biến thành trơ trọi, vật vờ như những bóng ma, ngay cả đối với t́nh thương của chúng tôi.
Một lúc sau, Tom đứng dậy, bọc chai rượu vào trong khăn mặt.
- Có ai dùng cái của này không? Cô Jordan?... Anh Nick?
Tôi không trả lời.
- Anh Nick? ?" Tom hỏi lại.
- Cái ǵ?
- Anh có uống không?
- Không... Tôi vừa nhớ ra hôm nay đúng là sinh nhật của tôi.
Tôi tṛn ba mươi tuổi. Trước mắt tôi mở ra con đường chông gai đầy hăm doạ của một thập niên mới.
Khi chúng tôi ngồi vào trong chiếc cu-pê cùng với Tom đi về Long Island th́ đă bảy giờ tối. Tom nói luôn miệng, cười hể hả, nhưng tiếng anh đối với Jordan và tôi xa xôi như những tiếng ồn ào xa lạ trên hè đường và tiếng ầm ầm của đường xe lửa trên cao chạy qua đầu chúng tôi. Sự thiện cảm của con người có những giới hạn của nó. Chúng tôi bằng ḷng để cho tất cả những lư lẽ bi thảm của những giới hạn ấy phai mờ đi cùng với những ánh đèn thành phố đằng sau. Ba mươi tuổi - sự hứa hẹn của một thập niên cô đơn, một danh sách ngắn dần những người bạn độc thân quen biết, một cái cặp đựng nhiệt t́nh mỏng dần, mái tóc thưa thớt dần. Nhưng có Jordan bên tôi, không như Daisy, cô này khá khôn ngoan để khỏi bao giờ chở những giấc mơ đă quên hẳn từ thời đại này sang thời đại khác. Lúc xe chạy trên mặt cầu tối đen, gương mặt uể oải của Jordan lười biếng ngả lên vai áo tôi và những tiếng chuông điểm ghê gớm của tuổi ba mươi lặng tan dần khi bàn tay cô ta nắm chặt lấy tay tôi.
Chúng tôi cứ thế lao về phía cái chết trong cảnh trời chạng vạng đang dịu mát dần.
*
* *

Anh thanh niên Hy Lạp Michaelis, mở quán ăn gần mấy cái đồi đất tro, là nhân chứng chính trong cuộc điều tra. Lúc trời nóng, Michaelis ngủ suốt cho đến năm giờ chiều mới dậy và đi tha thẩn sang chơi bên hiệu sửa chữa xe hơi. Michaelis thấy George Wilson ốm ngồi trong pḥng giấy ?" ốm thực sự, nước da nhợt nhạt như mái tóc nhợt nhạt của ông ta và toàn thân run lẩy bẩy. Michaelis khuyên Wilson lên giường nằm nhưng ông ta không nghe, bảo rằng nằm sợ bỏ lỡ mất công việc. Trong khi anh láng giềng cố thuyết phục ông ta th́ trên gác có tiếng đập phá ầm ĩ. Wilson thản nhiên giải thích:
- Tôi nhốt bà nhà tôi ở trên ấy. Bà ấy sẽ phải cứ ở yên đấy cho đến ngày kia khi chúng tôi đi khỏi đây.
Michaelis kinh ngạc. Láng giềng với nhau bốn năm trời, Michaelis chưa bao giờ thấy Wilson tỏ ra có khả năng, dù chỉ là đôi chút, nói năng như vậy. Nh́n chung, Wilson thuộc loại người đă tàn tạ, bạc nhược: khi không có việc ǵ làm th́ ông ta lấy ghế ra ngồi ở bậu cửa nh́n người và xe qua lại trên đường. Hễ có ai nói chuyện với ḿnh là ông ta cười lấy ḷng nhạt nhẽo. Ông ta là một người nhu nhược, sợ vợ.
V́ thế, cố nhiên Michaelis cố t́m hiểu xem có chuyện ǵ nhưng Wilson không chịu hé răng nói một lời nào mà lại nh́n người láng giềng với con mắt nghi ngờ kỳ quặc và căn vặn anh ta đă làm ǵ vào những giờ nào giờ nào đó trong những ngày nào ngày nào đó. Vừa lúc Michaelis bắt đầu thấy khó chịu th́ có mấy người thợ đi qua cửa về phía quán ăn nên anh ta nhân cơ hội ấy bỏ về, định bụng sẽ quay lại sau. Nhưng Michaelis không quay lại. Anh ta cho rằng có lẽ ḿnh quên, đơn giản thế thôi. Lúc Michaelis lại ra ngoài đường, sau bảy giờ tối một chút, anh ta nhớ lại câu chuyện khi năy v́ nghe thấy tiếng bà Wilson quát tháo ở tầng dưới bên nhà xe.
Michaelis nghe thấy bà ta kêu toáng lên:
- Đánh tôi đi! Cứ đè tôi ra mà đánh tôi đi, đồ hèn nhát, dơ bẩn!
Một lát sau, bà ta chạy vọt ra cảnh trời hoàng hôn bên ngoài, vừa vung tay, vừa kêu la ?" Michaelis chưa kịp rời khỏi khung cửa nhà anh th́ sự việc đă diễn ra xong.
?oChiếc xe tai hoạ? như các báo sau đó gọi, đă không đỗ lại. Nó từ trong bóng tối đang sẫm dần lao ra, lảo đảo một cách bi thảm một lát rồi mất hút sau một khúc đường ṿng. Michaelis thậm chí không dám quả quyết về màu xe ?" anh ta khai với người cảnh sát đầu tiên đến nơi là chiếc xe mầu lá mạ. C̣n chiếc xe hơi kia, chiếc chạy ngược về phía New York th́ đỗ lại cách nơi xảy ra tai nạn độ một trăm thước. Người lái xe lao vội đến chỗ Myrtle Wilson đang nằm gục giữa ḷng đường và hoà ḍng máu sền sệt đen sẫm của ḿnh vào lớp bụi, sự sống đă bị dập tắt phũ phàng.
Michaelis và người đàn ông kia là những người đầu tiên chạy đến chỗ Myrtle. Khi họ xé toang ngực áo c̣n đẫm mồ hôi của bà ta, họ thấy cả một bên ngực trái đă bị xé toạc hẳn ra, lủng lẳng như một cái nắp, và không cần phải nghe xem bên dưới tim c̣n đập hay không nữa. Miệng bà ta há hốc và rách một tí ở hai bên mép tưởng đâu bà ta đă hơi bị nghẹn khi trút ra ngoài cái sức sống mănh liệt đă bị giam hăm trong người quá lâu.
*
* *

Ngay từ lúc c̣n cách xa một quăng, chúng tôi đă thấy ba bốn chiếc xe hơi và đám người đông đúc.
- Xe đổ! ?" Tom nói. - Tốt thôi. Wilson cuối cùng có chút việc làm.
Tom cho xe chạy chậm lại nhưng vẫn không định đỗ hẳn cho đến khi lúc xe tới gần hơn, vẻ mặt nín lặng và đăm chiêu của những người đứng bên cửa hiệu sửa chữa xe làm anh bất giác dận chân phanh.
Tom nghi hoặc:
- Ta vào nh́n xem sao, nh́n loáng một cái thôi.
Bây giờ tôi mới nhận ra một tiếng rền rĩ khàn đục không ngớt từ trong nhà vọng ra: khi chúng tôi xuống xe bước về phía cửa th́ tiếng đó rơ thành những tiếng: ?oỐi giời ôi? nức nở, ai oán, lặp đi lặp lại măi.
- Có chuyện nghiêm trọng đây, - giọng Tom lo lắng.
Anh kiễng chân nh́n qua đầu một đám người vào bên trong nhà xe đang leo lét mỗi một ngọn đèn vàng khè đặt trong một cái rổ sắt đung đưa phía trên đầu. Rồi thốt lên một tiếng đùng đục trong họng. Tom gạt mạnh hai cánh tay lực lưỡng lấy chỗ lách người vào. Ṿng người khép ngay lại sau lưng Tom với những lời phỏng đoán ŕ rầm. Tôi định thần mất một phút mới nh́n ra. Rồi ṿng người lại bị xáo trộn v́ những kẻ hiếu kỳ mới đến và Jordan với tôi bỗng dưng được đẩy lọt vào bên trong.
Thi thể Myrtle Wilson, bọc trong một tấm chăn, rồi lại bọc trong một tấm chăn khác tưởng đâu bà ta bị cảm lạnh trong đêm nóng nực này, được đặt nằm trên một cái bàn máy kê cạnh tường, và Tom đang cúi xuống thi thể ấy, quay lưng lại chúng tôi, người không nhúc nhích. Đứng cạnh Tom là một viên cảnh sát đi môtô đang ghi vào một cuốn sổ những tên người với nhiều mồ hôi và những chỗ dập xoá. Thoạt tiên, tôi không hiểu những tiếng rên rỉ vang to trong nhà xe trống trơ là ở đâu ra, măi sau tôi mới nh́n thấy Wilson đang đứng ở bậc cửa pḥng giấy của ông, hai tay bíu lấy trụ cửa, người ngật ngà ngật ngưỡng. Có ai đó đang nói nho nhỏ với ông và thỉnh thoảng toan đặt tay lên vai ông, nhưng Wilson không nghe và không nh́n thấy ǵ hết. Mắt ông hết nh́n ánh đèn chao đảo rồi lại từ từ cụp xuống nh́n chiếc bàn máy cạnh tường, rồi lại giật lên nh́n ngọn đèn, không ngừng rền rĩ những tiếng kêu the thé, ghê sợ:
- Ối giời ôi! Ối giời ôi! Ối giời ôi! Ối giời ôi!
Bây giờ th́ Tom bắt đầu ngẩng lên, nh́n khắp nhà xe một lượt với con mắt thẫn thờ rồi lúng búng một câu ǵ nghe không rơ với người cảnh sát.
- ?oM-a-y-.? ?o-o?"?"?, - viên cảnh sát đánh vần.
- Không phải, r -, người kia chữa lại, ?oM-a-v-r-o?"?"?,
- Tôi hỏi cái này, - Tom sẵng giọng lầm bầm.
- ?or?, ?oo?"?"?, người cảnh sát nói tiếp
- ?og?"?"?
- ?og?"?"? người cảnh sát ngẩng đầu lên khi bàn tay to bè của Tom vỗ mạnh lên vai anh ta. ?" Ông bạn muốn ǵ?
- Chuyện ǵ thế? Cho tôi hỏi chuyện ǵ thế?
- Ô-tô đâm. Bà ta chết ngay tức khắc.
- Chết ngay tức khắc, - Tom nhắc lại, mắt trợn tṛn.
- Bà ta lao người ra đường. Thằng khốn khiếp không thèm đỗ xe lại.
- Có hai chiếc xe, - Michaelis kể, - một xe đến, một xe đi, ông hiểu không.
- Đi đằng nào? ?" viên cảnh sát hỏi giật giọng.
- Hai xe đi ngược chiều nhau. Bà ta, - bàn tay Michaelis giơ lên trỏ về phía những tấm chăn nhưng dừng lại nửa chừng và rơi thơng xuống bên người, - bà ta chạy xô ra ngoài và chiếc xe từ New York lại đâm đúng bà ta, nó chạy tới ba mươi hoặc bốn mươi dặm một giờ.
- Địa điểm này tên là ǵ nhỉ? ?" viên cảnh sát hỏi.
- Không có tên.
Một người da đen ốm yếu, ăn mặc chỉnh tề, bước lại gần:
- Đó là một chiếc xe mầu vàng, một chiếc xe to sơn vàng. Mới toanh.
- Ông chứng kiến tai nạn à? ?" viên cảnh sát hỏi.
- Không nhưng chiếc xe ấy đă vượt xe tôi trên đường. Nó chạy hơn bốn mươi. Tới năm mươi, sáu mươi dặm một giờ.
- Ông lại đây và cho biết tên. Lui ra nào, để tôi ghi tên ông này.
Wilson đứng lảo đảo ở cửa pḥng giấy có lẽ nghe lơm bơm được những câu hỏi này v́ bỗng dưng một chủ đề mới được thể hiện thành lời giữa những tiếng kêu than ngắt quăng của ông.
- Không cần bảo, tôi cũng biết nó là loại xe nào! Tôi biết nó là loại xe nào rồi.
Nh́n Tom, tôi thấy mảng thịt sau vai anh nổi cục lên dưới lớp áo vét-tông. Tom bước nhanh lại chỗ Wilson, đứng ngay trước mặt ông ta, nắm chặt lấy cánh tay ông ta.
- B́nh tĩnh lại nào, - Tom khuyên giải một cách thô lỗ.
Con mắt Wilson nh́n vào Tom. Ông ta rướn người lên trên đầu ngón chân rồi có lẽ đă khuỵu xuống nếu không có Tom đỡ.
- Nghe này, - Tom hơi lay người ông ta. ?" Tôi vừa mới tới đây được một phút, từ New York tới. Tôi đem đến cho ông chiếc cu-pê mà ta đă nói với nhau. Chiếc xe vàng chiều nay không phải là xe của tôi... ông có nghe hiểu không? Tôi không nh́n thấy nó suốt chiều nay.
Chỉ có người da đen và tôi là đứng khá gần để có thể nghe được những lời Tom nói, nhưng người cảnh sát nhận thấy có cái ǵ là lạ trong giọng Tom nên ngẩng dầu lên, trợn mắt hỏi:
- Chuyện ǵ đấy hả?
- Tôi là bạn ông ấy, - Tom ngoái đầu lại nhưng tay vẫn giữ chặt lấy người Wilson. ?" Ông ấy bảo ông ấy biết chiếc xe đă... Đó là một chiếc xe sơn vàng.
Một sự linh cảm lờ mờ khiến người cảnh sát nh́n Tom ngờ vực:
- Xe ông màu ǵ?
- Xe tôi màu lam, một chiếc cu-pê nhỏ.
- Chúng tôi từ New York thẳng đến đây, - tôi nói thêm.
Một người có xe chạy ngay sau xe chúng tôi xác nhận cho lời khai ấy nên viên cảnh sát ngoảnh đi:
- Nào bây giờ đọc lại để tôi ghi chính xác cái tên đó vào...
Nhấc bổng Wilson lên như một con rối, Tom đưa ông ta vào trong pḥng giấy, đặt ông ta ngồi xuống một cái ghế rồi trở ra, giọng oang oang như ra lệnh:
- Có ai ở đây vào ngồi với ông ta một lúc không?
Tom đưa mắt theo dơi trong khi hai người đàn ông đứng gần cửa nhất liếc nh́n nhau rồi miễn cưỡng đi vào trong pḥng. Tom khép cửa lại sau lưng hai người, bước xuống một bậc cửa độc nhất, mắt tránh ńn về phía cái bàn. Khi đi qua cạnh tôi, Tom th́ thầm: ?oĐi thôi?.
Lúng túng trước mọi con mắt, chúng tôi lách qua đám người hiếu kỳ vẫn mỗi lúc một đông nhờ hai cánh tay hống hách của Tom mở đường, chạm trán một người bác sĩ tay cầm túi cứu thương đang vội vă chạy đến. Nửa giờ trước người ta đi gọi ông với một hy vọng hăo huyền.
Tom cho xe chạy chầm chậm cho đến hết chỗ đường ṿng ?" sau đó anh dận mạnh chân ga và chiếc xe nhỏ lao vút đi trong đêm tối. Ít phút sau tôi nghe thấy tiếng sụt sịt trầm trầm khe khẽ và thấy nước mắt chảy ṛng ṛng trên mặt Tom.
- Thằng hèn, thằng khốn! ?" Tom thút thít. ?" Nó không thèm đỗ xe lại.
*
* *

Toà nhà của vợ chồng Buchanan bỗng lướt trôi về phía chúng tôi giữa đám cây xào xạc tối đen. Tom cho xe dừng lại bên cạnh cổng, nh́n lên tầng hai có hai cửa sổ sáng rực ánh đèn giữa các dây nho leo.
- Daisy về rồi, - Tom nói.
Trong khi chúng tôi xuống xe, Tom nh́n tôi, hơi chau mày:
- Lẽ ra tôi phải đưa anh về West Egg, anh Nick ạ. Tối nay chẳng c̣n việc ǵ nữa.
Một sự thay đổi đă diễn ra ở Tom: bây giờ anh nói năng nghiêm trang, dứt khoát. Trong khi chúng tôi bước về phía bậc thềm trên lớp sỏi ngập ánh trăng, Tom giải quyết t́nh thế bằng vài câu ngắn gọn:
- Tôi sẽ gọi dây nói bảo tắc-xi đến đưa anh về. Trong khi chờ đợi, anh và Jordan nên xuống nhà bếp bảo họ dọn cái ăn cho hai anh em, nếu hai anh em muốn. ?" Tom mở cửa. ?" Anh vào đi.
- Thôi, cám ơn. Nhưng nhờ anh gọi tắc-xi hộ tôi. Tôi đợi ở bên ngoài.
Jordan đặt bàn tay cô lên cánh tay tôi.
- Anh không vào trong nhà à, anh Nick?
- Không, cám ơn.
Tôi cảm thấy người nao nao và muốn được một ḿnh. Nhưng Jordan c̣n nán lại thêm một lúc nữa.
- Mới có chín rưỡi, - Jordan nói.
Cho dù có bị quỷ tha ma bắt tôi cũng không vào. Chịu đựng bọn họ một ngày đă là quá đủ đối với tôi rồi, và bỗng nhiên tôi gộp cả Jordan vào số người ấy. Cô ta hẳn đă nhận thấy đôi chút ư nghĩ đó trên nét mặt tôi v́ cô ta quay ngoắt đi, chạy vội lên mấy bậc thềm rồi mất hút vào trong nhà. Tôi ngồi xuống, hai tay ôm lấy đầu, được vài phút th́ nghe thấy người hầu pḥng cầm điện thoại gọi tắc-xi. Sau đó tôi chầm chậm rời khỏi toà nhà theo lối đi trong vườn, định chờ xe bên cổng ngoài.
Tôi đi chưa được hai mươi thước th́ nghe thấy có người gọi tên tôi và Gatsby từ giữa hai bụi cây bước ra tiến về phía tôi. Lúc ấy chắc tôi phải đang ở trong một tâm trạng khá kỳ quái v́ tôi không thể nghĩ đến cái ǵ khác ngoài ư nghĩ bộ quần áo màu phấn hồng của Gatsby dưới ánh trăng sao mà sáng thế.
- Anh làm ǵ ở đây? ?" tôi hỏi.
- Tôi đứng ở đây thôi, người anh em ạ.
Dù sao, công việc ấy xem chừng thật đáng khinh bỉ. Cứ như tôi hiểu th́ anh ta có lẽ sắp vào ăn trộm nhà này. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu thấy những bộ mặt mờ ám, những ?ongười của Wolfsiem? đằng sau anh ta trong các lùm cây tối đen.
- Anh có thấy xảy ra chuyện ǵ trên đường không? ?" Gatsby hỏi tôi sau một phút.
- Có.
Anh ngập ngừng.
- Bà ta có chết không?
- Chết.
- Tôi đă đoán vậy. Tôi đă bảo với Daisy là tôi đoán vậy. Nên để cho cơn choáng váng đến liền ngay một lúc là hơn. Nàng chịu đựng khá tốt.
Gatsby nói như thể chỉ có tâm trạng của Daisy là điều duy nhất quan trọng.
- Tôi đă về West Egg bằng một con đường tắt ?" Gatsby nói tiếp, - và đă cất xe trong nhà xe của tôi. Tôi chắc không có ai nh́n thấy chúng tôi, nhưng tất nhiên không thể quả quyết được.
Tôi có ác cảm với anh nhiều đến nỗi tôi không thấy cần phải báo cho anh biết là anh nhầm
- Người đàn bà ấy là ai thế? ?" Gatsby hỏi.
- Tên bà ta là Wilson. Chồng là chủ hiệu sửa chữa xe hơi. Quái quỷ thế nào mà để xảy ra như vậy?
- Quả tôi đă cố kéo lại tay lái,... ?" Gatsby im bặt và đột nhiên tôi đoán ra sự thật.
- Daisy lái à?
- Đúng, - anh nói sau một lúc, - nhưng tất nhiên tôi sẽ nhận tôi lái. Anh đă thấy đấy, khi chúng tôi rời New York, nàng ở trong một trạng thái rất bồn chồn và nghĩ rằng lái xe sẽ làm cho nàng b́nh tĩnh hơn chăng - thế rồi người đàn bà kia lao vào xe chúng tôi đúng lúc chúng tôi gặp một chiếc xe khác đi ngược lại. Sự việc chỉ xảy ra trong chớp mắt, nhưng tôi thấy h́nh như người đàn bà ấy muốn nói ǵ với chúng tôi, tưởng chúng tôi là người quen. Sự thể thế này: đầu tiên Daisy tạt xe về phía chiếc xe kia để tránh người đàn bà, rồi nàng hốt hoảng lái ngoặt lại. Đúng lúc tôi với được tay lái th́ tôi cảm thấy sự va đụng - chắc bà ta chết ngay tức khắc.
- Người bà ta bị xé toạc...
- Thôi đừng kể nữa, người anh em ạ. ?" Gatsby rùng ḿnh, co rúm người lại. - Rồi sau... Daisy cứ thế dận lên chân ga. Tôi cố gắng giúp nàng đỗ xe lại, nhưng nàng không đỗ được. Tôi phải kéo phanh tay. Sau đấy nàng ngă vào ḷng tôi và tôi thay nàng lái tiếp.
- Ngày mai chắc chắn nàng sẽ b́nh ổn, - Gatsby nói tiếp. ?" Tôi đứng chờ ở đây xem hắn có định làm rầy nàng về chuyện rắc rối chiều nay không. Nàng đang ở trong buồng nàng và đă khoá cửa lại rồi, nếu hắn định giở tṛ ǵ cục súc th́ nàng sẽ tắt đèn rồi bật lên làm ám hiệu.
- Anh ta chắc sẽ không đụng đến nàng đâu. Hiện giờ anh ta không nghĩ ǵ đến nàng đâu.
- Tôi không tin được hắn, người anh em ạ.
- Anh định chờ bao nhiêu lâu?
- Suốt đêm nếu cần. Dù sao th́ cũng đến khi họ đi ngủ.
Tôi bỗng có một cách nh́n nhận mới. Giả sử Tom phát hiện ra Daisy lái, anh ta có thể nghĩ đây là chuyện nhân quả - anh ta có thể nghĩ bậy bạ bất cứ điều ǵ. Tôi nh́n toà nhà. Ở tầng dưới có hai ba cửa sổ có ánh đèn và buồng của Daisy trên tầng một sáng hồng hồng.
- Anh đợi ở đây nhé, - tôi nói. ?" Tôi ra xem có dấu hiệu căi cọ nhau không nhé.
Tôi bước trở lại men theo ŕa thảm cỏ, nhẹ chân đi ngang qua lối đi rải sỏi và rón rén bước lên mấy bậc thềm. Rèm cửa pḥng khách đă được vén lên, tôi thấy trong pḥng trống không. Đi qua hành lang nơi chúng tôi đă ăn tối vào một đêm tháng Sáu cách đây ba tháng, tôi thấy một ô ánh sáng nhỏ h́nh chữ nhật mà tôi đoán là cửa sổ gian bếp. Cửa chớp đă được hạ xuống nhưng tôi thấy có một kẻ hở sát bậu cửa.
Daisy và Tom đang ngồi đối diện nhau qua một cái bàn bếp, trước mặt hai người là một đĩa gà rán nguội và hai chai bia mạnh. Tom đang hăng say nói với nàng qua mặt bàn và trong lúc sôi nổi bàn tay Tom đặt lên bàn tay nàng, phủ kín bàn tay nàng. Thỉnh thoảng Daisy ngước mắt lên gật đầu tỏ vẻ tán thành.
Hai người trông không vui vẻ và cả hai đều không đụng đến đĩa thịt gà lẫn chai bia, tuy nhiên trông họ cũng không có vẻ ǵ đau khổ. Cảnh ấy có một vẻ thân mật tự nhiên không thể nào sai và ai cũng phải bảo là họ đang cùng nhau mưu tính chuyện ǵ.
Lúc tôi rón rén rời khỏi hành lang, tôi nghe thấy chiếc xe tắc-xi của tôi đang ṃ mẫm đi về phía toà nhà trên con đường cái tối đen. Gatsby vẫn đứng yên ở chỗ lối đi lúc năy chờ tôi. Anh lo lắng hỏi:
- Trong ấy yên ổn cả chứ?
- Yên ổn cả, - tôi ngập ngừng. ?" Anh nên về ngủ một chút th́ hơn.
Gatsby lắc đầu:
- Tôi muốn chờ cho đến khi Daisy đi ngủ. Chào anh nhé, người anh em.
Gatsby thọc hai tay vào túi áo, hăm hở quay lại với công việc theo dơi của anh, như thể sự có mặt của tôi làm cho buổi canh của anh mất tính thiêng liêng. V́ thế, tôi bước đi, để lại anh đứng đó dưới ánh trăng, canh gác cho cái hư không. CHƯƠNG VIII
Suốt đêm tôi không sao ngủ nổi. Tiếng c̣i chỉ đường cho tàu trong sương cứ rền rĩ không dứt ngoài Eo. Tôi như người ốm dở, chao đảo giữa thực tế lố bịch và những cơn mê khủng khiếp, man rợ. Khoảng gần sáng tôi nghe có tiếng xe tắc-xi lăn bánh vào đường xe chạy trong vườn nhà Gatsby. Ngay lập tức, tôi nhảy khỏi giường và mặc quần áo ?" tôi thấy có điều cần phải báo cho anh biết, cần phải nhắc anh đề pḥng, sợ để đến sáng th́ muộn mất.
Đi tạt ngang qua thảm cỏ nhà Gatsby, tôi thấy cổng trước vẫn để ngỏ và Gatsby đang tựa người vào một chiếc bàn trong gian tiền sảnh, vẻ hết sức ủ rũ v́ chán nản hoặc mất ngủ.
- Không xảy ra chuyện ǵ cả, - Gatsby uể oải nói. ?" Tôi chờ, và đến khoảng bốn giờ sáng th́ nàng ra cửa sổ, đứng độ vài phút rồi tắt đèn.
Toà nhà của anh tôi thấy chưa bao giờ nó mênh mông như trong đêm hôm ấy khi chúng tôi đi t́m thuốc lá qua các gian pḥng rộng lớn. Chúng tôi gạt những tấm rèm cửa to như những cánh buồm, sờ soạng trên không biết bao nhiêu thước tường tối đen để t́m nút bật đèn - một lần tôi vấp ngă xoài người trên hàng phím của một chiếc đàn dương cầm ma quái. Chỗ nào cũng đầy bụi, bụi rất nhiều, không hiểu ở đâu ra. Các gian pḥng có mùi ẩm mốc và bí, như thể đă bao nhiêu lâu chúng không được thông gió. Tôi thấy hộp thuốc không để đúng chỗ trên một chiếc bàn, trong hộp c̣n hai điếu thuốc đă mất mùi và mốc meo. Mở tung cánh cửa sổ dài của pḥng khách, chúng tôi ngồi xuống hút thuốc, nhả khói vào trong bóng tối.
- Anh phải đi đi, - tôi nói. - Chắc chắn rồi họ sẽ t́m ra xe anh.
- Đi ngay bây giờ ư, hả người anh em?
- Đến ở một tuần tại Atlantic City hay lên ở Montreal.
Gatsby chắc sẽ không nghe theo lời khuyên của tôi. Anh thực không thể nào rời bỏ Daisy mà đi được chừng nào chưa biết nàng sẽ làm ǵ. Anh cố bám lấy tia hy vọng cuối cùng và tôi không đành ḷng bứt anh ra.
Chính trong đêm ấy Gatsby kể cho tôi nghe câu chuyện lạ lùng về thời thơ ấu của anh với Dan Cody ?" anh kể ra với tôi v́ ?oJay Gatsby? đă vỡ tan ra như thuỷ tinh khi đụng phải sự độc địa tàn nhẫn của Tom và tṛ đùa rồ dại thầm kín kéo dài kia đă kết thúc. Tôi tưởng bây giờ anh sẽ thú nhận hết, không giấu giếm điều ǵ, nhưng anh chỉ muốn nói về Daisy.
Nàng là cô gái ?ocon nhà? đầu tiên mà anh được biết từ trước đến giờ. Anh đă từng được tiếp xúc với hạng người như vậy với những tư cách khác nhau mà anh không nói ra, nhưng bao giờ ở giữa cũng có một hàng rào dây thép gai vô h́nh. Anh thấy nàng thật đáng say mê khao khát. Anh đến nhà nàng, đầu tiên cùng đi với các sĩ quan khấc ở doanh trại Taylor, sau đến một ḿnh. Ngôi nhà làm anh choáng ngợp ?" anh chưa bao giờ được đặt chân vào một ngôi nhà nào tráng lệ đến vậy. Nhưng sở dĩ ngôi nhà ấy gây cho người ta một cảm xúc mănh liệt đến nghẹt thở, chính là v́ c̣ Daisy. Nàng sống ở đó cũng tự nhiên thoải mái như anh sống trong túp lều của anh tại doanh trại vậy. Ngôi nhà này mang trong ḷng nó một điều bí ẩn đầy sức hấp dẫn như một quả cây chín mọng, nó làm cho ta tưởng tượng ra những buồng ngủ trên gác lộng lẫy và dịu mát hơn mọi buồng ngủ khác, những tṛ nghịch ngợm diễn ra suốt dọc các hành lang, những chuyện t́nh lăng mạn không khô héo và bị xếp xó như những cánh hoa ép, mà tươi tắn, rộn ră hơi thở, thơm mùi những chiếc xe hơi mới choáng lộn và những điệu nhảy đi kèm với những bông hoa chẳng mấy khi héo tàn. Một điều nữa cũng kích thích anh là đă có nhiều người yêu Daisy rồi ?" nó càng làm tăng giá trị của nàng đối với con mắt anh. Anh cảm thấy sự có mặt của đám người ấy ở khắp mọi nơi trong nhà, và không gian c̣n tràn ngập h́nh bóng và tiếng vọng của những cảm xúc hăy c̣n sống động.
Nhưng anh hiểu rằng anh có mặt ở nhà Daisy là do một sự t́nh cờ lớn. Dù cho tương lai của anh dưới cái tên Jay Gatsby có rực rỡ đến đâu, hiện tại anh vẫn chỉ là một kẻ hai bàn tay trắng, không gốc gác và bất kỳ lúc nào cái vỏ bảo vệ vô h́nh là bộ quân phục của anh cũng có thể tuột khỏi vai anh. V́ vậy anh phải tận dụng đến mức cao nhất thời gian của ḿnh. Anh chiếm đoạt lấy những ǵ có thể chiếm đoạt, vồ lấy mà ngấu nghiến, không đắn đo cân nhắc - cuối cùng anh đă chiếm đoạt được Daisy vào một đêm tháng Mười êm ả, chiếm đoạt nàng v́ lẽ thực ra anh không có quyền động đến dù chỉ bàn tay nàng.
Lẽ ra anh phải khinh bỉ ḿnh, v́ chắc chắn anh đă chiếm đoạt nàng bằng cách lừa dối. Tôi không có ư nói anh đă khoe khoang những triệu đồng tiền ma của anh, nhưng anh đă cố ư gây cho Daisy một cảm nghĩ yên tâm: anh làm cho nàng tưởng lầm rằng anh là người cùng một tầng lớp với nàng, rằng anh hoàn toàn có khả năng trông nom chăm sóc nàng. Thực ra, anh tuyệt nhiên không có những khả năng đó, - anh không có một gia đ́nh sung túc để hỗ trợ cho ḿnh, anh bị lệ thuộc vào tính khí bất thường của một chính phủ không cá tính có thể đẩy anh đến bất cứ nơi nào trên thế giới.
Nhưng Gatsby đă không khinh bỉ ḿnh và t́nh h́nh đă không diễn ra như anh tưởng tượng. Có lẽ anh chỉ có ư định chiếm đoạt lấy những ǵ có thể chiếm đoạt được, xong rồi bỏ đi ?" nhưng nay anh nhận ra ḿnh đă lao vào việc theo đuổi một mục tiêu vô vọng. Anh biết rằng Daisy là khác thường, nhưng anh chưa hiểu nổi một cô gái ?ocon nhà? thực ra có thể khác thường đến đâu. Nàng tan biến vào trong ngôi nhà giầu sang của nàng, vào trong cuộc sống giầu sang, đầy đủ của nàng, và bỏ lại cho Gatsby một cơi hư vô. Anh như cảm thấy ḿnh đă kết hôn với nàng, tất cả chỉ có vậy.
Hai hôm sau, khi gặp lại nhau, chính Gatsby lại là người bàng hoàng, như có phần nào bị phản bội. Hàng hiên nhà nàng lấp lánh những đồ xa xỉ mua được của các ngôi sao trời, chiếc xôpha bằng mây phát ra tiếng cót két xa hoa khi nàng ngoảnh mặt về phía anh để anh hôn lên khoé miệng kỳ cục và đáng yêu kia. Nàng bị cảm khiến giọng nàng càng khàn hơn và càng quyến rũ hơn bao giờ hết, và Gatsby ngột ngạt nhận ra vẻ tươi trẻ và bí ẩn chứa đựng và ǵn giữ trong cảnh giầu sang, sự tươi mát của biết bao nhiêu quần áo, và Daisy, óng ánh như giát bạc, yên ổn và kênh kiệu bên trên những cuộc vật lộn gay gắt của người nghèo.
- ?oTôi không mô tả nổi với anh tôi đă kinh ngạc đến đâu khi nhận ra tôi đă yêu nàng, người anh em ạ. Tôi thậm chí có lúc mong rằng nàng sẽ ruồng rẫy tôi, nhưng nàng đă không ruồng rẫy v́ nàng cũng đem ḷng yêu tôi. Nàng tưởng tôi biết rộng v́ tôi hiểu biết những điều khác với nàng... Đấy, lúc bấy giờ tôi như thế, xa rời các hoài băo của tôi, mỗi giây phút càng ngụp sâu hơn vào trong t́nh yêu, và thế rồi đột nhiên tôi thây kệ. Làm những việc to tát để mà làm ǵ nếu như tôi có thể sống những giờ phút sung sướng hơn khi kể với nàng những việc tôi sẽ làm??
Buổi chiều cuối cùng trước ngày Gatsby lên đường đi chiến đấu ở bên kia đại dương, anh ngồi gh́ chặt Daisy trong ṿng tay, lặng yên giờ lâu. Đó là vào một ngày thu lạnh lẽo, trong pḥng đốt lửa và má nàng đỏ bừng. Thỉnh thoảng nàng nhúc nhích và anh hơi dịch tay một chút, và có một lần anh hôn vào mái tóc bóng sẫm của nàng. Buổi chiều hôm ấy làm họ trầm lắng được một lúc, như để ghi sâu vào trong ḷng họ kỷ niệm về cuộc chia ly dài sẽ đến hôm sau. Trong một tháng yêu nhau chưa bao giờ họ cảm thấy gần gũi nhau như bây giờ, chưa bao giờ họ ngỏ ḷgn với nhau sâu sắc bằng lúc đôi môi im lặng của nàng cọ vào vai áo anh hoặc khi anh nhẹ nhàng chạm vào đầu ngón tay nàng, như thể nàng đang ngủ.
*
* *

Gatsby đă chiến đấu rất xuất sắc trong chiến tranh. Với chức đại uư trước khi ra chiến trựng, anh đă được thăng chức thiếu tá sau các trận giao chiến ở Argonne và được cử chỉ huy các khẩu đại liên của sư đoàn. Sau ngày đ́nh chiến anh ra sức t́m cách xin giải ngũ về nước, nhưng do có chuyện rắc rối hay hiểu nhầm ǵ đó, anh lại được gửi đến Oxford. Lúc này anh đang lo lắng - những bức thư của Daisy để lộ một tâm trạng bồn chồn tuyệt vọng. Nàng không hiểu tại sao anh không trở về. Nàng cảm thấy sức ép của thế giới bên ngoài, và nàng muốn gặp anh, muốn có anh bên cạnh để cảm thấy yên ḷng là những việc ḿnh làm là đúng.
Bởi v́ Daisy c̣n trẻ, mà trong cái thế giới giả tạo của nàng th́ tràn ngập những hoa phong lan và những thói đời hợm hĩnh chỉ biết đến cười cợt đùa vui, những dàn nhạc ấn định nhịp điệu cho từng năm, ghi lại nỗi buồn và h́nh ảnh của cuộc đời thành những khúc nhạc mới. Suốt đêm, các cây kèn xắc-xô nức nở lời than văn tuyệt vọng của bản nhạc ?oBEALE STREET BLUES? trong khi hàng trăm đôi dép vàng dép bạc làm tung lên lớp bụi óng ánh. Vào những giờ uống trà mờ tối, luôn luôn có những gian buồng ch́m đắm liên miên trong cơn sốt nhè nhẹ êu dịu này trong khi những khuôn mặt tươi tắn trôi giạt đây đó như những cánh hồng bị hơi thổi của những cây kèn co buồn bă làm tung bay khắp sàn nhà.
Trong cái thế giới tranh tối tranh sáng ấy, Daisy lại bắt đầu giao tiếp khi mùa xuân đến. Đột nhiên nàng lại nhận lời mỗi ngày gần chục buổi hẹn ḥ với gần một chục chàng trai để rồi ngủ thiếp đi vào lúc b́nh minh với những chuỗi hạt trai và những tấm áo dạ hội nhầu nát vứt bừa băi dưới sàn bên cạnh giường cùng với những cánh hoa lan tàn héo. Trong thời gian ấy luôn luôn có một nỗi niềm nào đó trong người thôi thúc nàng phải đi đến một quyết định. Nàng muốn cuộc sống của ḿnh phải được định h́nh từ bây giờ, không chậm trễ. Mà làm được việc ấy phải là một sức mạnh nào đấy ở ngay cạnh nàng - sức mạnh của t́nh yêu, của tiền bạc, một sức mạnh hoàn toàn có giá trị thiết thực.
Cái sức mạnh ấy hiện ra vào giữa mùa xuân với Tom Buchanan. Con người anh, địa vị anh, có một cái ǵ đồ sộ, vững chăi, và Daisy lấy làm hănh diện. Chắc cũng có diễn ra một sự giằng co nhất định nhưng cũng đi đến một tâm trạng nhẹ nhơm. Bức thư đến tay Gatsby khi anh đang ở Oxford.
Ở Long Island bây giờ trời đă rạng, chúng tôi đi mở nốt các cửa sổ ở tầng dưới để cho ánh sáng chỗ th́ nhờ nhờ xám, chỗ đă hoe hoe vàng ùa vào trong nhà. Bóng một thân cây ngả dài cắt ngang lớp sương đêm và những con chim như những bóng ma bắt đầu cất lên tiếng hót giữa đám lá c̣n nhuốm màu xanh lam. Trong không khí có một sự xao động nhè nhẹ dễ chịu, chưa hẳn là một làn gió, hứa hẹn một ngày mát mẻ và thú vị.
- Tôi không tin nàng đă có lúc nào yêu hắn, - Gatsby quay lưng lại cửa sổ, nh́n tôi với vẻ như thách thức ?" Anh phải nhớ rằng chiều hôm qua nàng bị khích động mănh liệt. Hắn kể ra những chuyện ấy với nàng với dụng ư làm nàng khiếp sợ - làm tôi trông như một kẻ bất lương hèn mạt. Kết quả là nàng hấu như không hiểu ḿnh nói ǵ.
Gatsby ngồi xuống, nét mặt u tối.
- Tất nhiên, có thể nàng đă yêu hắn trong chốc lát, hồi hai người mới lấy nhau - để rồi sau đấy nàng lại yêu tôi hơn, anh hiểu không?
Bỗng nhiên anh đưa ra một nhận xét kỳ quặc.
- Dù sao, đó chỉ là chuyện riêng.
Qua câu ấy ta có thể hiểu như thế nào, nếu không phải ngờ rằng trong ư nghĩ của anh có một nỗi niềm day dứt mănh liệt không lấy ǵ mà đo nổi?
Gatsby ở Pháp trở về lúc Tom và Daisy c̣n đang đi nghỉ tuần trăng mật. Anh đă dốc nốt số tiền lương sĩ quan c̣n lại cho một cuộc hành tŕnh thảm thương không thể đừng được, đến Louisville. Anh ở lại thành phố này một tuần, đi trên những đường phố nơi tiếng chân của họ đă vang lên bên nhau trong suốt đêm tháng Một năm ấy và thăm lại những nơi hẻo lánh mà hai người đă tới bằng chiếc xe hơi trắng của nàng. Cũng như ngôi nhà của Daisy bao giờ đối với anh cũng bí ẩn và vui tươi hơn mọi ngôi nhà khác, ư nghĩ của anh về thành phố này, dù nay đă vắng bóng nàng, vẫn thắm đượm một vẻ đẹp u buồn.
Gatsby rời khỏi thành phố với cảm nghĩ giá anh cố công t́m kiếm có lẽ anh đă t́m thấy nàng, và nay th́ anh đang bỏ lại nàng ở đằng sau. Toa xe hạng ba ?" túi anh bây giờ không c̣n một xu - rất nóng. Anh ra chỗ đầu toa ngỏ cửa, ngồi xuống một chiếc ghế gấp. Nhà ga lùi dần và mặt sau các toà nhà loang loáng lướt qua mắt anh. Khi tàu ra đến các cánh đồng mùa xuân, một chiếc xe điện vàng chạy theo nó trong một phút với những hành khách có lẽ đă từng thấy sắc thái huyền áo của gương mặt nàng t́nh cờ trên đường phố.
Đường tàu lượn ṿng. Giờ đây con tàu chạy quay lưng lại mặt trời đang lặn mỗi lúc một thấp hơn và dường như trải dài ra ban phước lành cho thành phố đang khuất dần, cái thành phố đă đem lại hơi thở cho nàng. Anh tuyệt vọng đưa tay ra như muốn thu lấy dù chỉ là một chút không khí, như muốn vớt vát lấy một mảnh nhỏ của xứ sở mà v́ anh nàng đă biến thành mỹ lệ. Nhưng tất cả bây giờ đều lướt qua quá nhanh đối với con mắt đă nhoà tối của anh và anh biết rằng ḿnh đă vĩnh viễn mất đi rồi mảnh đời ấy, mảnh đời tươi mát nhất và đẹp đẽ nhất của ḿnh...
Ăn điểm tâm xong th́ đă chín giờ sáng, chúng tôi ra ngoài thềm. Đêm đă làm thời tiết thay đổi hẳn và không gian nay đă có hương sắc mùa thu. Người làm vườn, người cuối cùng c̣n lại trong số các gia nhân cũ của Gatsby, đến chỗ chân thềm, thưa:
- Bẩm ông, hôm nay tôi sẽ tháo nước ở bể bơi. Lá sắp rụng, đến khi ấy ống tháo nước dễ bị tắc lắm.
- Đừng tháo hôm nay vội, - Gatsby đáp. Anh quay sang tôi giải thích. ?" Anh biết không, tôi chưa một lần dùng đến bể bơi suốt mùa hè.
Tôi xem đồng hồ và đứng dậy.
- C̣n mười hai phút nữa là đến chuyến tàu tôi đi.
Tôi không muốn ra thành phố. Tôi không đủ sức làm việc ǵ cho ra hồn, nhưng không phải chỉ có thế - tôi không muốn rời Gatsby. Tôi đă lỡ chuyến tàu, rồi lại chuyến tiếp theo nữa, sau mới bứt ḿnh đi nổi.
- Tôi sẽ gọi điện thoại cho anh, - cuối cùng tôi nói.
- Anh gọi nhé.
- Tôi sẽ gọi cho anh vào khoảng trưa.
Chúng tôi chầm chậm bước xuống các bậc thềm.
- Tôi chắc Daisy cũng sẽ gọi điện thoại cho tôi, - anh nh́n tôi lo lắng như hy vọng tôi sẽ hậu thuẫn cho ư kiến ấy.
- Tôi cũng chắc vậy.
- Thôi tạm biệt anh nhé.
Chúng tôi bắt tay nhau và tôi đi. Gần tới bờ giậu, tôi nhớ ra điều ǵ, quay người lại.
- Bọn họ chỉ là một lũ không ra ǵ, - tôi hét to qua thảm cỏ. ?" Ḿnh anh c̣n đáng giá bằng mấy lũ ấy gộp lại.
Cho đến nay tôi vẫn mừng là đă nói ra câu ấy. Đó là lời khen ngợi duy nhất mà tôi nói với anh, bởi v́ từ đầu đến cuối tôi đă không tán thành anh. Thoạt tiên, Gatsby gật đầu nhă nhặn sau gương mặt anh sáng lên thành một nụ cười rạng rỡ và thông cảm, như thể chúng tôi lúc nào cũng ăn ư với nhau về mặt này. Bộ quần áo hồng của anh, nay chỉ c̣n là một mớ vải nhầu nát lộng lấy, nổi lên thành một vệt sáng trên những bậc thềm đá trắng làm tôi nhớ đến đêm đầu tiên tôi đến toà nhà cổ kính của anh ba tháng về trước. Ngoài vườn và trên lối đi đêm ấy lúc nhúc những bộ mặt những kẻ ḍ đoán về sự đồi bại của anh ?" và anh đă đứng trên những bậc thềm này, che giấu ước mơ không ǵ xua tan nổi của ḿnh khi anh vẫy tay tiễn chào họ.
Tôi cảm ơn anh về ḷng mến khách của anh. Chúng tôi ?" tôi cũng như những kẻ khác ?" bao giờ cũng cảm ơn anh về tấm ḷng đó.
- Tạm biệt, - tôi gọi to. - Cảm ơn anh về bữa điểm tâm nhé, anh Gatsby.
Ra đến thành phố tôi để một lúc ghi lại thời giá vào một bảng dài dằng dặc các cổ phiếu rồi ngủ thiếp đi trên chiếc ghế xoay. Gần giữa trưa, chuông điện thoại đánh thức tôi, tôi giật ḿnh tỉnh dậy, mồ hôi vă trên trán. Đó là Jordan Baker. Cô ta thường gọi tôi vào giờ này v́ cô ta hay đi lại thất thường giữa các khách sạn, các câu lạc bộ và các nhà riêng cho nên khó có thể t́m được cô ta bằng cách khác. Thường thường, giọng Jordan truyền qua đường dây vọng đến tươi mát như một mảnh đất c̣n dính một túm cỏ bị cái chầy đánh gôn màu xanh đánh bật lên và văng đến cửa sổ pḥng làm việc của tôi, nhưng sáng nay giọng ấy xem chừng thô nhám và khô khốc.
- Em đă rời nhà Daisy đi rồi, - Jordan nói. ?" Em hiện đang ở Hempstead và chiều nay em sẽ xuống Southampton.
Có lẽ rời khỏi nhà Daisy là khéo xử, nhưng việc ấy làm tôi bực ḿnh và câu nói tiếp của Jordan th́ làm tôi dửng dưng.
- Tối qua anh không tử tế với em chút nào.
- Nó có quan trọng ǵ vào một lúc như lúc ấy?
Im lặng một lúc, rồi cô nói tiếp:
- Tuy nhiên, em muốn gặp anh.
- Tôi cũng muốn gặp cô.
- Ví thử em không đi Southampton nữa mà ra New York chiều nay th́ sao?
- Đừng, tôi thấy chiều nay không nên.
- Thôi vậy.
- Chiều nay th́ không thể được. Những...
Chúng tôi nói chuyện như vậy được một lúc, và rồi bỗng dưng không nói nữa. Không biết trong hai chúng tôi ai đă bỏ máy xuống kêu đánh cách một cái, nhưng tôi biết là tôi chẳng cần quan tâm làm ǵ. Hôm ấy tôi không có ḷng nào ngồi nói chuyện với cô ta bên một bàn trà cho dù tôi sẽ không bao giờ lại có dịp nói chuyện với cô ta nữa trên đời này.
Mấy phút sau, tôi gọi điện thoại đến nhà Gatsby nhưng đường dây bận. Tôi gọi lại bốn lần, cuối cùng Tổng đài phát bực lên bảo cho tôi biết đường dây bị giữa cho một cuộc nói chuyện đường dài từ Detroit gọi đến. Lấy ra bảng giờ tàu, tôi khoanh một ṿng tṛn nhỏ xung quanh chuyến tàu ba giờ năm mươi. Sau đó tôi ngả người trong ghế, cố suy nghĩ. Lúc ấy vừa đúng giữa trưa.
*
* *

Khi tàu chạy qua chỗ những g̣ đất tro sáng hôm ấy, tôi đă cố ư chuyển sang ngồi phía bên kia toa. Tôi đoán chắc sẽ có một đám người ṭ ṃ xúm xít quanh đó suốt ngày, những đứa trẻ ḍ t́m những vật đen đen trong lớp bụi đường và một kẻ ba hoa nào đó kể đi kể lại những sự việc đă xảy ra cho đến khi những lời kể ấy càng ngày càng xa lại cả đối với gă đến nỗi gă không thể kể tiếp được nữa, và sự kết thúc bi thảm của Myrtle Wilson thế là bị rơi vào trong lăng quên. Bây giờ tôi muốn đi ngược lại thời gian một chút và kể những ǵ đă diễn ra tại hiệu sửa chữa xe sau khi chúng tôi đi khỏi đấy đêm trước.
Măi người ta mới t́m được cô em, cô Catherine. Cô ta đêm ấy chắc đă vi phạm nguyên tắc của ḿnh là không uống rượu v́ khi đến nơi cô ta c̣n mụ người v́ hơi men và không hiểu nổi là xe cứu thương đă đi Flushing rồi. Đến khi người ta giúp cho cô hiểu ra th́ cô ngất xỉu, y như thể đó lại là đoạn không thể chịu đựng nổi trong sự việc này. Có ai đó, v́ tử tế hay hiếu kỳ, d́u cô lên xe ḿnh và đưa cô đi theo thi hài chị cô.
Quá nửa đêm khá lâu, đám người vẫn không ngừng tụ tập trên bậu cửa nhà sửa chữa xe, hết người này đi lại có người khác đến, trong khi Wilson cứ đu người ngật ngưỡng trên chiếc ghế trong nhà. Cửa buồng vẫn để ngỏ một lúc, và ai bước vào nhà xe cũng không thể không ḍm mắt nh́n vào trong. Cuối cùng có người bảo như thế thật nhục nhă và đóng cửa lại. Michaelis cùng với mấy người đàn ông khác ở lại bên Wilson, thoạt đầu là bốn năm người, sau c̣n lại hai ba người. Măi sau, Michaelis nhờ người lạ mặt cuối cùng chờ ở đó thêm mười lăm phút nữa để anh về nhà pha lấy một cốc cà phê. Sau đó Michaelis ở lại một ḿnh với Wilson cho đến rạng sáng.
Đến khoảng ba giờ sáng, Wilson bớt nói lảm nhảm ?" ông dịu đi và bắt đầu nói đến chiếc xe mầu vàng. Wilson bảo là ông có cách t́m ra người chủ chiếc xe ấy, rồi ông ta nói lộ là cách đây hai tháng vợ ông đi New York về mặt mày bị thâm tím và mũi sưng vù.
Nhưng tự nghe ḿnh kể đến đây, Wilson im bặt và lại rên rỉ ?oỐi giời ôi!? bằng một giọng thảm thiết. Michaelis vụng về cố hỏi chuyện cho ông khuây khoả.
- Ông lập gia đ́nh đă lâu chưa, ông George? Nghe đây nào, cố ngồi yên một tí và trả lời nào. Ông lập gia đ́nh bao nhiêu lâu rồi?
- Mười hai năm.
- Ông có con chưa? Thôi nào, ông George, ngồi yên nào. Tôi hỏi ông một câu. Ông đă có con bao giờ chưa?
Những con bọ cánh cứng màu nâu cứ đâm đầu vào ánh sáng mờ đục, và mỗi khi nghe thấy một chiếc xe hơi chạy vụt trên đường, Michaelis lại tưởng chừng đó là chiếc xe đă không đỗ lại cách đây mấy giờ. Anh không muốn vào nhà xe v́ bàn máy bị dây máu chỗ đă đặt xác, v́ vậy anh cứ loay hoay trong pḥng giấy, - trời chưa sáng rơ Michaelis đă thuộc hết tất cả đồ đạc trong pḥng ?" và thỉnh thoảng ngồi xuống bên cạnh Wilson cố làm cho ông dịu đi thêm.
- Ông có chọn một nhà thờ nào để thỉnh thoảng đi lễ không, ông George? Dù là nhà thờ ông đă lâu không đến. Tôi gọi điện thoại mời một linh mục đến nói chuyện với ông nhé, được không?
- Tôi không theo một nhà thờ nào cả.
- Lẽ ra phải theo một nhà thờ chứ, ông George, để cho những lúc như bây giờ. Trước kia hẳn ông đă đi nhà thờ rồi chứ? Thế ông không cưới ở nhà thờ à? Nghe này, ông George, nghe tôi hỏi này. Ông có cưới ở nhà thờ không?
- Lâu lắm rồi.
Wilson cố trả lời khiến người ông đu đưa ?" ông ngồi im một lúc. Rồi lại vẫn cái vẻ dở tỉnh dở mê hiện trên đôi mắt nhàn nhạt của ông.
- Xem trong ngăn kéo kia ḱa, - Wilson chỉ vào bàn giấy.
- Ngăn nào?
- Ngăn kia ḱa.
Michaelis rút chiếc ngăn kéo gần tay ḿnh nhất. Trong ngăn kéo không có ǵ ngoài một sợi dây buộc cổ chó nhỏ xíu và đắt tiền, làm bằng da và sợi bạc tết lại. Cái dây có vẻ c̣n mới.
- Cái này ấy à? ?" Michaelis giơ cái dây lên.
Wilson trừng trừng nh́n cái dây, gật đầu.
- Tôi thấy nó chiều hôm qua. Bà nhà tôi cố giải thích, nhưng tôi biết là có chuyện ám muội.
- Ông muốn nói là bà nhà đă mua cái dây này à?
Michaelis không thấy có ǵ lạ trong việc này, anh dẫn ra với Wilson hàng chục lư do khiến vợ ông cần mua một cái dây buộc chó. Nhưng có lẽ Wilson đă từng được nghe Myrtle nói ra một số lời giải thích giống như vậy rồi nên ông lại bắt đầu rên rỉ ?oỐi giời ôi? khiến người an ủi ông đành bỏ dở những lời giải thích khác.
- Thế rồi nó giết chết bà ấy, - Wilson nói. Cằm ông bỗng sệ xuống.
- Ai giết?
- Tôi có cách t́m ra.
- Đừng lẩn thẩn nữa, ông George, - Michaelis khuyên ?" ông bị choáng váng nên không c̣n biết ḿnh nói ǵ. Thôi, cố ngồi yên cho đến sáng.
- Nó đă giết bà ấy.
- Đây là một tai nạn, ông George ạ.
Wilson lắc đầu. Mắt ông nheo lại, mồm hé mở và một tiếng ?oHứ? thốt ra khỏi miệng ông rồi tắt vụt ngay.
- Tôi biết, - Wilson nói dứt khoát. Tôi là người cả tin, không làm hại ai bao giờ, nhưng đă biết chuyện ǵ th́ tôi biết đích xác. Nó là đứa lái chiếc xe ấy. Bà ấy chạy ra để nói với nó nhưng nó không chịu đỗ lại.
Michaelis cũng đă chứng kiến cảnh ấy nhưng anh không nghĩ nó có một ư nghĩa ǵ đặc biệt. Anh tin rằng bà Wilson chỉ cốt chạy xa chồng chứ không định chặn lại một chiếc xe nào.
- Bà ấy làm thế để làm ǵ cơ chứ?
- Bà nhà tôi là người kín đáo, - Wilson nói, như trả lời cho câu hỏi. ?" A-a-a...
Wilson lại bắt đầu đung đưa người và Michaelis đứng vặn vẹo cái dây dắt chó trong tay.
- Chắc ông có bạn chứ, ông George? Có ai không nào để tôi gọi dây nói báo cho.
Một hy vọng viển vông ?" Michaelis hấu như biết chắc Wilson không có bạn bè nào cả - ngay cả vợ, ông cũng c̣n chưa đáp ứng đủ. Sau đó, Michaelis hơi mừng thấy có một sự biến đổi trong gian pḥng: một mầu xanh lam lan nhanh trên các ô cửa sổ và không lâu nữa là đến sáng. Khoảng năm giờ, trời bên ngoài sáng khá rơ để có thể tắt đèn.
Cặp mắt trân trân của Wilson quay về phía những g̣ đất tro ở đó những cụm mây xám nhỏ có những h́nh dáng kỳ quái và bị làn gió yếu ớt buổi sớm mai xua đi tan tác.
- Tôi đă bảo với bà ấy, - Wilson lẩm bẩm sau một lúc lâu im lặng, - tôi đă bảo với bà ấy là bà có thể lừa dối được tôi nhưng bà không lừa dối Chúa được đâu. Tôi kéo bà ấy đến bên cửa sổ, - ông gắng đứng dậy và đến chỗ cửa sổ trông ra đằng sau, chúi người áp mặt vào cửa sổ, - và tôi bảo: ?oChúa biết hết những việc bà làm, mọi việc bà làm. Bà có thể lừa dối được tôi, nhưng bà không lừa dối Chúa được đâu?.
Đứng sau Wilson, Michaelis kinh hoàng thấy ông đang nh́n vào hai con mắt của bác sĩ T. J. Eckleburg vừa mới từ trong màn đêm đang tan dần hiện ra khổng lồ và nhợt nhạt.
- Chúa nh́n thấy mọi sự, - Wilson nhắc lại.
- Biển quảng cáo đấy mà ?" Michaelis trấn an Wilson. Song tự nhiên anh không dám nh́n tiếp ra qua cửa sổ và quay mặt vào trong pḥng. Nhưng Wilson cứ đứng đó một lúc lâu, mặt sát ô kính cửa sổ, gật đầu với ánh sáng nham nhở.
Đến sáu giờ sáng th́ Michaelis mệt nhoài: anh mừng rỡ nghe thấy có tiếng xe hơi đỗ bên ngoài. Đó là một trong những người ngồi canh đêm qua hẹn trở lại. Michaelis sửa soạn bữa điểm tâm cho ba người nhưng sau chỉ có anh với người kia ăn. Wilson bây giờ đă dịu hơn nên Michaelis về nhà ngủ. Bốn giờ sau, tỉnh dậy, Michaelis vội vă sang bên hiệu sửa chữa xe th́ Wilson đă đi đâu mất rồi.
Về sau, lần theo dấu vết Wilson ?" ông toàn đi bộ - người ta được biết ông đă đến Port Roosevelt rồi đến Gad?Ts Hill, tại đó ông mua một cái bánh ḿ cặp thịt nhưng không ăn, và một tách cà phê. Wilson chắc mệt và đi chậm v́ đến tận trưa ông mới tới Gad?Ts Hill. Cho đến giờ ấy, tính xem Wilson đă dùng thời gian như thế nào không khó ?" vài đứa trẻ đă nh́n thấy một người ?olang thang như người điên?, và vài người lái xe đă gặp ông đứng bên vệ đường đưa mắt nh́n theo họ trừng trừng. Nhưng sau đó th́ ông biến đi đâu mất không rơ khoảng ba giờ đồng hồ. Căn cứ vào những lời Wilson đă nói với Michaelis: ?oTôi có cách t́m ra?, cảnh sát cho rằng trong thời gian ấy ông đă ṃ đến từng nhà xe một để t́m chiếc xe hơi màu vàng. Tuy nhiên, các chủ nhà xe không có một ai báo là đă trông thấy Wilson. Vậy có lẽ Wilson có một cách t́m dễ dàng hơn, chắc chắn hơn, để biết cái điều ông muốn biết. Đến hai giờ rưỡi th́ Wilson xuất hiện ở West Egg tại đó ông hỏi thăm một người đường đi đến nhà Gatsby. Vậy là đến lúc ấy Wilson đă biết tên Gatsby.
*
* *
Khoảng hai giờ chiều, Gatsby mặc quần áo tắm và dặn người hầu pḥng là nếu có ai gọi điện thoại đến cho anh th́ lại bể bơi báo anh. Gatsby tạt qua nhà để xe lấy cái đệm hơi vẫn dùng làm phao bơi mà dạo hè khách khứa nhà anh rất thích. Người lái xe bơm cái phao bơi giúp anh. Sau đó Gatsby dặn anh ta rằng bất kỳ thế nào cũng không được lôi chiếc xe mui trần đó ra khỏi nhà - lời dặn kể cũng lạ v́ lá chắn đằng trước của xe bị móp ở mé phải cần được đưa ra hiệu nắn lại.
Gatsby vác cái đệm hơi lên vai đi về phía bể bơi. Anh dừng lại một lần để xốc đệm trên vai. Người lái xe đến xin mang đỡ cho anh nhưng anh lắc đầu, và một lúc sau anh mất hút giữa những bụi cây lá đang ngả vàng.
Không có ai gọi điện thoại, nhưng người hầu pḥng vẫn không đi ngủ trưa mà cứ chờ cho đến bốn giờ chiều - tức là quá cái giờ không c̣n ai để mà báo, cho dù có người gọi đến. Tôi cho rằng chính Gatsby cũng không tin là sẽ có người gọi điện thoại cho anh, hoặc có lẽ anh chẳng thiết nghĩ đến nữa. Nếu quả đúng thế th́ chắc Gatsby phải cảm thấy anh đă mất hẳn rồi cái thế giới ấm áp xưa kia và anh đă phải trả bằng một giá đắt v́ đă sống quá lâu với một ước mơ duy nhất. Chắc anh đă ngửa đầu nh́n lên một bầu trời xa lạ qua những ṿm lá thật đáng sợ, và rùng ḿnh khi nhận ra những bông hồng mới kỳ cục làm sao và ánh nắng rọi lên lớp cỏ mọc nhu nhú mới sống sượng làm sao. Một thế giới mới, vật chất đấy mà lại không có thật, nơi những bóng ma khốn khổ đáng thương, thở bằng mơ ước thay cho không khí, trôi giạt vô định... như cái h́nh người nhợt nhạt, ma quái, đang trườn về phía anh giữa các hàng cây bất thành h́nh kia.
Người lái xe - nằm trong số đám tay chân của Wolfsiem ?" nghe thấy tiếng nổ súng. Về sau anh ta chỉ khai được rằng anh ta không nghĩ là đă xảy ra chuyện ǵ nghiêm trọng. Tôi xuống ga là về thẳng ngay nhà Gatsby, và dáng điệu hấp tấp lo lắng của tôi khi bước vội mấy bậc thềm lại là sự việc đầu tiên báo động cho họ. Nhưng tôi tin chắc là đến lúc ấy họ đă biết sự thể rồi. Hầu như câm lặng, bốn người chúng tôi - người lái xe, người hầu pḥng, người làm vườn và tôi - vội vă chạy về phía bể bơi.
Mặt nước chuyển động thật nhè nhẹ, hầu như khó nhận thấy, bởi luồng nước mới từ đầu bể đổ về cửa tháo nước cuối bể. Làn nước lăn tăn chưa hẳn thành sóng đẩy chiếc đệm chở nặng trôi không đều về phía dưới bể bơi. Chỉ một ngọn gió nhẹ làm hơi răn mặt nước đă đủ để xáo động con đường đi vô t́nh của nó với cái gánh nặng vô t́nh của nó. Một đống lá nhỏ chạm vào nó cũng làm nó chầm chậm xoay tṛn, vạch ra như một mũi com-pa một đường tṛn đỏ mảnh mai trên nước.
Chúng tôi đem Gatsby đi về phía toà nhà rồi người làm vườn mới phát hiện ra xác Wilson trong lùm cỏ cách đó một quăng, và cuộc huỷ diệt thế là trọn vẹn.

CHƯƠNG IX
Đă hai năm qua, nay tôi chỉ nhớ về những giờ c̣n lại của ngày hôm ấy, đêm hôm ấy và ngày hôm sau như là một chuỗi người tấp nập ra vào không ngớt qua cổng nhà Gatsby - những viên cảnh sát, phóng viên nhiếp ảnh và nhà báo. Một sợi dây thừng được chăng ngang cổng, bên cạnh là một viên cảnh sát đứng chặn những kẻ ṭ ṃ, nhưng đám trẻ con chẳng mấy chốc phát hiện ra chúng có thể vào qua sân nhà tôi, cho nên lúc nào cũng có dăm ba đứa, miệng há hốc, đứng túm tụm quanh bể bơi. Một người dáng điệu tự tin, có lẽ là một thám tử, lúc cúi xuống trên xác Wilson chiều hôm ấy, đă thốt lên hai tiếng ?othằng điên? và thẩm quyền ngẫu nhiên của lời nói ấy đă đề ra giọng điệu cho các bài tường thuật trên các báo sáng hôm sau.
Hầu hết những bài báo này là những cơn ác mộng, - kệch cỡm, doạ dẫm, hung hăng và sai. Khi Michaelis khai ra với nhân viên điều tra sự nghi ngờ của Wilson đối với vợ, tôi đă tưởng toàn bộ sự việc sẽ bị phơi bày ra thành một chuyện xấu xa ly kỳ, nhưng Catherine, tưởng sẽ bạ ǵ nói nấy, ai ngờ lại không hé lộ một lời nào. Cô lại c̣n tỏ ra có một bản lĩnh đáng kinh ngạc: nh́n thẳng vào nhân viên điều tra với con mắt kiên nghị dưới hàng lông mày vẽ lại, cô thề rằng chị cô chưa hề bao giờ gặp Gatsby, rằng chị cô sống hoàn toàn hạnh phúc với chồng và không làm bất cứ điều ǵ sai trái. Cô đă tự làm cho ḿnh tin vào những lời ḿnh nói, tay cầm mùi soa bưng mặt khóc như thể chỉ nghĩ đến việc sai trái ấy cô đă không chịu nổi rồi. Thành ra Wilson chỉ là một kẻ ?oquẫn trí v́ quá đau buồn? khiến cho vụ này có thể được thu hẹp lại ở cái dạng đơn giản nhất của nó. Và nó đă dừng lại ở cái dạng đó.
Nhưng tất cả phần ấy thật là xa xôi và không thiết yếu. Tôi ở lại bên cạnh Gatsby - mỗi ḿnh tôi. Kể từ khi tôi gọi điện thoại báo tin dữ này đến làng West Egg, mọi điều phỏng đoán về Gatsby và mọi vấn đề thực tế đều đến tay tôi. Thoạt tiên, tôi lấy làm bất ngờ và bối rối. Rồi sau, trong lúc Gatsby nằm dài trong toà biệt thự của anh, không động đậy, không thở, không nói, hết giờ này qua giờ khác, tôi dần dần nhận thấy tôi phải đứng ra đảm đương công việc v́ không có một ai khác quan tâm đến ?" tôi muốn nói là quan tâm bằng mối quan hệ cá nhân thân thiết mà có lẽ mọi người h́nh như đều có quyền được hưởng vào lúc cuối của đời ḿnh.
Tôi gọi điện thoại cho Daisy sau khi t́m được Gatsby chừng nửa giờ - tôi gọi cho nàng theo bản năng, không do dự. Nhưng Daisy và Tom đă ra đi từ đầu buổi chiều, đem theo cả hành lư.
- Không để lại địa chỉ à?
- Không.
- Có dặn khi nào về không?
- Không.
- Liệu có đoán được họ ở đâu không? Tôi làm cách nào để gặp được họ?
- Tôi không biết. Tôi không biết nói thế nào.
Tôi muốn có người đến với anh. Tôi muốn vào pḥng anh đang nằm và nói để anh yên tâm: ?oTôi sẽ t́m ra người đến với anh, Gatsby ạ. Đừng lo, cứ tin ở tôi, tôi sẽ t́m ra người đến với anh?.
Meyer Wolfshiem không có tên trong quyển danh bạ điện thoại. Người hầu pḥng cho tôi địa chỉ pḥng làm việc của ông ta tại Broadway. Tôi gọi tổng đài, nhưng đến khi được nối đường dây th́ đă quá năm giờ chiều từ lâu và không thấy ai trả lời.
- Nhờ chị quay số gọi cho lần nữa.
- Tôi đă gọi ba lần rồi.
- Việc rất cần chị ạ.
- Rất tiếc. Có lẽ không có ai bên máy.
Tôi trở lại pḥng khách, tưởng rằng có khách khứa t́nh cờ đến chơi, nhưng lại chỉ là người của nhà chức trách kéo đến đầy nhà. Tuy họ có vén tấm khăn phủ lên và nh́n Gatsby với con mắt kinh sợ, nhưng lời khẩn khoản của anh vẫn tiếp tục giục giă trong óc tôi:
- Này, người anh em, anh phải t́m ra ai đến với tôi chứ. Anh cố t́m đi. Tôi không thể ra đi đơn độc như thế này.
Có người hỏi tôi, nhưng tôi gạt đi và bỏ lên gác, vội vă nh́n vào trong những ngăn kéo không khoá ở bàn giấy của Gatsby ?" anh chưa bao giờ nói rạch ṛi với tôi là cha mẹ anh đă qua đời. Nhưng không có ǵ cả, chỉ có bức ảnh Dan Cody, tượng trưng cho một thời trôi nổi đă qua, từ trên tường nh́n xuống đăm đăm.
Sáng hôm sau, tôi cho người hầu pḥng đi New York cầm một bức thư cho Wolfshiem, hỏi những tin tức cần thiết và yêu cầu ông ta đến ngay bằng chuyến tàu sớm nhất. Lúc viết thư, tôi nghĩ yêu cầu như vậy là thừa. Tôi tin rằng đọc được tin đăng trên báo là ông ta sẽ vội đến ngay, cũng như tôi tin rằng từ giờ đến trưa thể nào cũng nhận được điện tín của Daisy ?" nhưng cả bức điện lẫn Wolfshiem đều không thấy đâu. Không một ai đến, mà chỉ lại có thêm cảnh sát, phóng viên nhiếp ảnh và nhà báo. Khi người hầu pḥng đem về bức thư trả lời của Wolfshiem th́ tôi bắt đầu có một ư nghĩ thách thức, cảm thấy có một mối liên kết gắn bó Gatsby với tôi bằng ḷng khinh bỉ tất cả bọn họ.
Ông Caraway thân mến,
Đây là một trong những sự việc choáng váng khủng khiếp nhất trong đời tôi, khó mà tin được là có thật. Hành động điên rồ của kẻ ấy thật phải làm tất cả chúng ta suy nghĩ. Tôi không thể đến trong lúc này v́ đang vướng vào một việc hết sức quan trọng và do đó tôi không dính tay vào đây được. Nếu ít lâu nữa, có việc ǵ mà tôi có thể làm, xin ông báo cho tôi biết qua thư gửi cho Edga. Tôi sững sờ khi nghe nói về vụ này và tôi đúng là quỵ ngă, không gượng dậy nổi.
Xin gửi ông lời chào thân mến,
MeyerWolfshiem.
và ḍng tái bút viết vội dưới đây:
Xin ông cho biết về lễ mai táng, vân vân. Không biết tí ǵ về gia đ́nh ông ta.
Khi chuông điện thoại réo vang chiều hôm đó và Điện thoại đường dài báo là Chicago gọi, tôi nghĩ cuối cùng đây chắc là Daisy. Nhưng lại là một giọng đàn ông rất nhỏ và xa tít:
- Slagle đây...
- Ai? ?" tôi nghe tên không quen.
- Thư ấm ớ quá hả? Nhận được điện của tôi chưa?
- Không có điện nào cả.
- Thằng nhóc con Parke hỏng rồi. - Đầu dây đằng kia liến thoắng. ?" Nó đă bị tóm gáy khi trao tín phiếu tại quầy trả tiền. Bọn kia đă nhận được tin từ New York báo cho biết các số phiếu trước đó đúng năm phút. Ông tính sao đây? Không thể nào nói chắc được ở những thị trấn quê mùa này...
- Alô, - tôi hổn hển cắt ngang, - Đây không phải là Gatsby. Ông Gatsby chết rồi.
Một lúc im lặng dài ở đầu dây đằng kia, tiếp theo sau là một tiếng cảm thán... rồi một tiếng ?ocạch? khô khốc khi ống nghe bị bỏ xuống.
*
* *

H́nh như đến ngày thứ ba th́ có một bức điện kư tên Henry C.Gatz gửi từ một thị trấn ở bang Minnesota đến. Bức điện chỉ nói là người gửi sẽ lên đường ngay tức khắc và yêu cầu hoăn việc mai táng cho đến khi người ấy tới.
Đó là bố đẻ của Gatsby, một cụ già vẻ nghiêm nghị, dáng điệu lúng ta lúng túng, hốt hoảng, co ro trong chiếc áo choàng rẻ tiền dài rộng lùng thùng giữa thời tiết ấm áp của một ngày tháng Chín. Những giọt nước mắt theo nhau ứa ra ở khoé mắt cụ và khi tôi đỡ lấy cái túi xách tay và cái ô của cụ th́ tay cụ cứ giật giật liên hồi cḥm râu xám xỉn thưa thớt làm tôi loay hoay măi mới cởi được áo khoác cho cụ. Trông cụ có vẻ muốn khuỵu ngă, tôi vội d́u cụ sang pḥng đàn, đỡ cụ ngồi xuống ghế và gọi người đem thức ăn lên. Nhưng cụ không ăn, và sữa trong cốc rớt cả ra ngoài trong bàn tay lẩy bẩy của cụ.
- Tôi đọc được trên tờ Chicago, - cụ nói, - Họ kể hết trên tờ Chicago. Tôi vội vă đi ngay.
- Tôi không có cách nào báo tin cho cụ.
Đôi mắt cụ không ngừng ngơ ngác nh́n quanh gian pḥng nhưng không thấy ǵ hết.
- Nó là một thằng điên phải không ông? - cụ hỏi. ?" Nó có điên mới thế.
- Cụ dùng chút cà phê nhé, - tôi khẩn khoản.
- Tôi không muốn ăn uống ǵ đâu. Tôi cảm thấy dễ chịu rồi. Ông là ông...?
- Caraway.
- Vâng, tôi thấy dễ chịu rồi. Jimmy nằm ở đâu hả ông?
Tôi đưa cụ vào pḥng khách, chỗ đặt con trai cụ, và để cụ lại đấy. Có mấy đứa trẻ mon men đến tận các bậc thềm ḍm vào trong nhà. Khi tôi bảo với chúng người khách mới đến là ai, chúng đành luyến tiếc bỏ đi.
Một lát sau, cụ Gatz mở cửa bước ra, miệng há hốc, mặt hơi đỏ, trong mắt lăn ra những giọt lệ lẻ loi và chậm trễ. Cụ đă tới tuổi mà cái chết không c̣n là sự bất ngờ ghê sợ nữa, và khi cụ lần đầu tiên nh́n ra xung quanh thấy gian tiền sảnh mênh mông tráng lệ, thấy các gian pḥng lớn mở thông sang các gian pḥng rộng lớn khác th́ nỗi đau buồn của cụ pha đượm một niềm kiêu hănh hăi hùng. Tôi đưa cụ lên một pḥng ngủ trên gác. Trong khi cụ cởi áo, tôi nói với cụ là việc mai táng đă được hoăn lại chờ cụ.
- Tôi không biết cụ định liệu thế nào, thưa cụ Gatsby...
- Tên tôi là Gatz.
- ...thưa cụ Gatz. Tôi nghĩ có thể cụ muốn đưa thi hài về miền Tây chăng.
Cụ lắc đầu.
- Jimmy xưa nay vẫn thích miền Đông này hơn. Jimmy đă xây dựng được địa vị của ḿnh ở miền Đông... Ông là bạn của con trai tôi phải không, ông...?
- Tôi với anh ấy là bạn thân.
- Tương lai của Jimmy thật sáng lạn, ông biết đấy. Jimmy c̣n trẻ, nhưng sức mạnh tinh thần th́ có nhiều ở đây này.
Cụ trịnh trọng chỉ vào đầu ḿnh, và tôi gật đầu.
- Nếu c̣n sống, Jimmy sẽ phải là một con người vĩ đại. Một người như James J. Hill (1836-1916: vua đường sắt miền Tây bắc Mỹ đầu thế kỷ 20) ấy. Jimmy rồi sẽ giúp cho đất nước phồn thịnh.
- Thưa cụ, đúng vậy, - tôi ấp úng, ngại ngùng.
Cụ mân mê tấm khăn thêu trải giường định nhấc ra, sau lại lóng ngóng nằm xuống, duỗi thẳng người và ngủ thiếp đi ngay tức khắc.
Đêm ấy, có một người gọi điện thoại đến với giọng lộ rơ là hoảng hốt, hỏi tôi là ai đă rồi mới chịu xưng tên.
- Tôi là Caraway đây.
- A, - người kia thở phào nhẹ nhơm. ?" Tôi là Klipspringer.
Tôi cũng thấy nhẹ hẳn người v́ có lẽ sẽ có mặt thêm một người bạn nữa bên nấm mồ của Gatsby. Tôi không muốn đăng cáo phó trên báo, v́ như vậy sẽ chỉ thu hút một đám người ṭ ṃ văn cảnh, mà tôi sẽ đích thân gọi điện thoại cho một vài người. Nhưng khó gặp được họ quá.
- Ngày mai th́ đưa tang, - tôi nói. ?" Vào lúc ba giờ chiều tại đây, ở nhà này. Tôi mong ông sẽ báo lại với những ai có ư định đến đi đưa.
- Vâng, tôi sẽ báo, - hắn nói vội. - Tất nhiên không chắc tôi đă gặp ai, nhưng nếu gặp...
Giọng hắn làm tôi nghi hoặc.
- C̣n ông, tất nhiên ông sẽ có mặt chứ?
- Vâng, nhất định tôi sẽ cố gắng. Tôi gọi điện thoại là v́...
- Khoan đă, - tôi ngắt lời hắn. ?" Ông cho biết có đến hay không?
- Vâng, quả thực là... tôi hiện đang ở nhà mọt vài người bạn tại Greenwich, có lẽ họ muốn có tôi ở chơi với họ ngày mai. Chẳng là họ định tổ chức một buổi cắm trại hay cái ǵ đó. Tất nhiên, tôi sẽ cố gắng t́m cách rút lui.
Tôi không nén được một tiếng ?ox́?, chắc hắn có nghe thấy v́ hắn luống cuống nói tiếp:
- Tôi gọi điện thoại cốt để hỏi đôi giầy của tôi bỏ quên đằng ấy. Liệu tôi có thể nhờ ông bảo người hầu pḥng chuyển đến cho tôi được không. Một đôi giầy đánh tennis, không có nó tôi thực không biết xoay xở ra làm sao. Địa chỉ của tôi là: ?oGửi qua B.F...
Tôi không nghe hết tên và dập máy.
Sau đấy, tôi cảm thấy hơi nhục nhă cho Gatsby - một kẻ khi tiếp lời gọi điện thoại của tôi, nói bóng gió với tôi rằng Gatsby bị như thế là đáng đời lắm. Tuy nhiên, đó là lỗi ở tôi, v́ gă này nằm trong số những kẻ thường lấy can đảm bằng hơi men của Gatsby để nhạo báng Gatsby cay độc nhất. Lẽ ra tôi phải hiểu người hơn để khỏi gọi cho gă.
Sáng hôm đưa tang, tôi lên New York gặp Meyer Wolfshiem. Tôi thấy không có cách nào khác để gặp ông ta. Theo lời chỉ dẫn của thằng nhỏ coi cầu thang máy, tôi đẩy cánh cửa bên ngoài đề chữ ?oCông ty Swastika? và lúc đầu tưởng không có ai trong nhà. Nhưng khi tôi gọi to vài tiếng vô ích th́ nghe có tiếng x́ xào đằng sau một vách gỗ và ít phút sau một phụ nữ Do Thái duyên dáng hiện ra ở khung cửa trong, nh́n tôi chằm chằm với đôi mắt đen ác cảm. Bà ta bảo:
- Không có ai ở nhà. Ông Wolfshiem đi Chicago rồi.
Phần đầu câu nói hiển nhiên là không đúng sự thật v́ bên trong có ai bắt đầu huưt sáo lạc điệu bài ?oVườn hồng?.
- Nhờ bà báo là có ông Caraway muốn gặp ông ấy.
Đúng lúc đó có tiếng người, đúng tiếng Wolfshiem không sai, ở sau cửa trong gọi to: ?oStella!?
- Ông để lại danh thiếp lên bàn kia, - bà ta nói vội, - tôi sẽ chuyển lại khi nào ông ấy về.
- Nhưng tôi biết ông Wolfshiem có nhà.
Bà ta bước lên một bước về phía tôi, đanh đá chống tay vào hai bên hông, sấn sổ:
- Bọn thanh niên các anh tưởng bất cứ lúc nào cũng xông được vào nhà người ta đấy à? Chúng tôi ngấy lắm rồi. Tôi đă bảo ông ấy đi Chicago là ông ấy đi Chicago rồi.
Tôi nói tên Gatsby.
- À! ?" bà ta lại nh́n tôi. - Thế ra ông chính là... Tên ông là ǵ?
Bà ta biến đi. Một lúc sau, Meyer Wolfshiem đứng trịnh trọng ở giữa khung cửa, ch́a cả hai tay ra với tôi. Ông ta kéo tôi vào pḥng làm việc của ông ta, nhận xét bằng một giọng cung kính rằng đây là lúc đau buồn đối với cả hai chúng tôi, và mời tôi một điếu x́ gà.
- Tôi c̣n nhớ hôm đầu tiên gặp ông ấy, - Wolfshiem kể. - Một thiếu tá trẻ măng mới xuất ngũ ngực đầy mề đay giành được trong chiến tranh. Ông ấy túng thiếu đến nỗi vẫn cứ phải đánh bộ đồ quân nhân v́ không đủ tiền mua một bộ thường phục. Lần đầu tiên tôi gặp là lúc ông ấy đến pḥng bi-a Winebrenner ở phố Bốn mươi xin việc. Đă hai ngày, ông ta chưa được một miếng nào vào bụng. Tôi mới bảo: ?oLại đây ăn trưa với tôi?. Ông ấy ngốn hết hơn bốn đô-la trong nửa giờ.
- Có phải ông đă đưa ông ấy vào nghề kinh doanh phải không? ?" tôi hỏi.
- Đưa ông ấy vào thôi à? Tôi đă hoàn toàn gây dựng cho ông ta th́ có.
- Ồ.
- Tôi đă đưa ông ta ngoi lên từ con số không, đúng là từ bùn rănh ngoi lên. Tôi đă thấy ngay là ông ta có mẽ người, một chàng trai lịch sự. Đến khi ông ta kể là đă học ở Oxford th́ tôi biết ngay tôi có thể dùng ông ta vào việc có ích. Tôi đă đưa ông ta vào Hội các cựu chiến binh và ông ta đă có một địa vị cao ở đấy. Ngay sau đó, ông ta đă làm được một số việc cho một khách hàng của tôi ở Albany. Chúng tôi bao giờ cũng làm ăn gắn bó với nhau như thế này, - ông ta giơ lên hai ngón tay chuối mắn, - bao giờ cũng có nhau.
Tôi không muốn biết mối quan hệ cộng tác này có gồm cả sự gian trá trong Giải vô địch bóng chầy năm 1919 không.
- Bây giờ ông ấy chết rồi, - tôi nói sau một lúc, - ông là người bạn gần gũi nhất của ông ấy, vậy chắc ông sẽ muốn đến đưa tang ông ấy chiều nay.
- Tôi rất muốn.
- Vậy th́ đến đi.
Túm lông trong mũi Wolfshiem hơi rung rung và ông ta vừa lắc đầu vừa nước mắt chứa chan.
- Tôi không đến được, tôi không được dính vào chuyện đó.
- Không sợ có ǵ liên luỵ đâu. Mọi chuyện đâu vào đấy cả rồi.
- Khi có ai bị giết chết, tôi không bao giờ muốn dính vào bằng bất cứ cách nào. Tôi đứng ngoài. Hồi trẻ th́ khác - nếu có một người bạn chết, bất kể chết như thế nào, tôi sẽ bám riết lấy bạn đến phút chót. Ông có thể cho như thế là đa cảm, nhưng đúng thế đấy ?" cho đến tận phút chót.
Tôi hiểu ra là v́ một lư do riêng nào đấy, Wolfshiem đă nhất quyết không đến, v́ vậy tôi đứng dậy.
- Ông đă qua đại học chưa? ?" Wolfshiem đột nhiên hỏi.
Tôi đă tưởng ông ta lại sắp giới thiệu tôi với mọt ?ođầu mối? nhưng ông ta chỉ gật gù cái đầu và bắt tay tôi, mồm khuyên nhủ.
- Ta hăy t́m cách bày tỏ t́nh cảm của ḿnh với người khác khi họ c̣n sống chứ không phải khi họ đă chết. Ngoài ra phương châm xử thế của tôi là không dính dáng vào việc ǵ hết.
Lúc tôi rời pḥng làm việc của Wolfshiem ra về th́ trời đă tối, và tôi về đến West Egg dưới làn mưa phùn. Thay quần áo xong, tôi sang buồng bên và thấy cụ Gatz đang đi lại trong gian tiền sảnh, vẻ vô cùng xúc động. Niềm kiêu hănh của cụ về người con trai cụ và tài sản của con trai cụ không ngừng tăng lên và bây giờ cụ có mấy thứ muốn khoe với tôi.
- Jimmy đă gửi cho tôi bức ảnh này, - cụ rút ví ra, tay run run. ?" Ông xem này.
Bức ảnh chụp toà biệt thự, mép đă quăn và nhem nhuốc nhiều vết tay. Cụ hăm hở chỉ cho tôi xem từng chi tiết. ?oÔng xem này? rồi t́m sự khâm phục trong mắt tôi. Cụ khoe bức ảnh ấy đă quá nhiều lần đến nỗi tôi nghĩ rằng đối với cụ bây giờ nó có lẽ c̣n thật hơn chính toà nhà.
- Jimmy gửi cho tôi đấy. Tôi thấy bức ảnh thật là đẹp. Chụp rơ nét quá.
- Vâng, rơ nét lắm. Gần đây cụ có gặp anh ấy không?
- Jimmy về thăm tôi cách đây hai năm và mua cho tôi ngôi nhà hiện tôi đang ở. Tất nhiên gia đ́nh chúng tôi đă gặp khó khăn khi Jimmy bỏ nhà đi, nhưng nay tôi hiểu nó đi là có lư do, Jimmy biết nó sẽ có một tương lai rất rạng rỡ. Và từ khi giầu có, nó đối xử với tôi rất rộng răi.
Ư chừng cụ không muốn cất bức ảnh đi, cứ giở ra trước mắt tôi. Măi sau, cụ mới cất ví đi và lôi từ trong túi áo ra một cuốn sách cũ rách nát nhan đề ?oHOPALONG CASSIDY?.
- Ông xem này, đây là một cuốn sách của Jimmy hồi c̣n nhỏ tí. Nó cho thấy Jimmy là người như thế nào.
Cụ mở tờ b́a sau và quay cuốn sách lại cho tôi xem. Trên tờ giấy trắng lót b́a cuối cùng có ḍng chữ hoa ?oTHỜI GIAN BIỂU? và đề ngày 12 tháng Chín năm 1906. Bên dưới ghi:
Dậy 6g sáng
Tập tạ và trèo tường 6g15-6g30 ?o
Học điện, v.v... 7g15-8g15 ?o
Làm việc 8g30-4g30 chiều
Chơi bóng chầy và thể thao 4g30-5g00 ?o
Tập cách ăn nói và giữ tư
thế đàng hoàng 5g00-6g00 ?o
Nghiên cứu những sáng kiến
cần thiết 7g00-9g00 ?o
NHỮNG ĐIỀU QUYẾT TÂM CHUNG
Không phí phạm thời giờ tại nhà Shafters hoặc (ghi tên không rơ).
Không hút thuốc lá và ăn kẹo cao su nữa.
Hai ngày tắm một lần.
Mỗi tuần đọc một cuốn sách hoặc một tạp chí để nâng cao kiến thức
Mỗi tuần để dành 5,00 đô-la (xoá bỏ) 3 đô-la.
Cư xử tốt hơn với cha mẹ
- T́nh cờ tôi t́m thấy cuốn sách này, - ông cụ nói. ?" Nó cho thấy Jimmy là người như thế nào, có phải không ông.
- Thưa đúng ạ.
- Jimmy nhất định phải vươn được lên cao. Nó hay đề ra những điều quyết tâm như thế này hoặc đại loại như thế. Ông có để ư thấy Jimmy đă ghi như thế nào về khoản nâng cao kiến thức không? Nó chú trọng khoản đó lắm. Có lần nó bảo tôi là tôi ngu như ḅ, tôi mới đánh cho nó một trận nên thân.
Cụ không muốn gấp cuốn sách lại, cứ đọc to từng mục rồi háo hức nh́n tôi, áng chừng chờ đợi tôi cho chép lại những mục đó để bắt chước cũng nên.
Gần ba giờ th́ ông mục sư giáo phái Lutheran từ Flushing đến. Tôi bất giác nh́n ra cửa sổ xem có chiếc xe nào khác không. Ông cụ thân sinh ra Gatsby cũng nh́n. Nhưng thời gian cứ trôi đi, và đến khi các gia nhân vào đứng cả ở tiền sảnh th́ cụ bắt đầu chớp chớp mắt, vẻ lo lắng. Cụ nhắc đến trời mưa với giọng băn khoăn, lấp lửng. Ông mục sư xem đồng hồ đeo tay mấy lần. Tôi kéo ông ta ra một chỗ riêng yêu cầu chờ thêm nửa tiếng nữa. Nhưng vô ích. Không có ai đến.
*
* *