Giải thưởng Oscar 74 Cao Thanh Tùng Oscar 74 gây sự chú ý đậm nét nhất là ba giải thưởng trao cho ba nghệ sĩ Mỹ gốc Châu Phi (African-American). Trong ba phần tư thế kỷ của giải thưởng, chỉ có hai nghệ sĩ da đen đoạt Oscar diễn viên chính hay nhất trong năm: Sidney Poitier vai chính trong Lilies of the Field năm 1963 và năm nay, Halle Berry, vai nữ chính trong Monster?Ts Ball. Như vậy trong 35 năm đầu của Oscar, chỉ có một diễn viên da đen vai chính đoạt giải. Và với Oscar 74 năm nay, phải đợi 74 năm mới có vai nữ chính da đen được trao tượng vàng, ?ođánh bại? Judi Dench (Iris), Nicole Kidman (Moulin Rouge), Sissy Spacek (In the Bedroom). Halle Berry lên lãnh giải, khóc bù-lu bù-loa vì quá xúc động. Năm 1999, cô đã đoạt giải Emmy trong Introducing Dorothy Dandridge. Trong lời phát biểu đứt quãng, người nữ nghệ sĩ trẻ cố bình tĩnh: ?oĐêm nay cái trần nhà bằng kiếng đã vỡ, tôi hy vọng nó vỡ nát vĩnh viễn.... Cánh cửa đã mở cho người phụ nữ da màu không mặt mũi.? Trong 74 năm của điện ảnh Mỹ, từ 32 năm nay, các diễn viên da đen được đề nghị Oscar 31 lần, còn trước đó bốn thập niên chỉ có tám lần đề cử. Trong tổng số những lần đề cử ấy, chỉ cóù sáu lần đoạt giải, mà là giải diễn viên phụ (trừ Sidney Poitier). Trước Sidney Poitier, diễn viên da đen phần lớn chỉ được giao những vai giúp việc trong nhà hoặc những tên du thủ hay du ca lao động, nhảy múa. Người đoạt giải Oscar vai phụ duy nhất vào năm 1939 là ?obà giúp việc? Hattie McDaniel trong Cuốn Theo Chiều Gió. Lên nhận Oscar danh dự một đời với sự nghiệp điện ảnh được vinh danh, nghệ sĩ luống tuổi Sidney Poitier (đẻ tới sáu người con gái!) khiến các diễn viên già trẻ ngồi dưới cảm động, tia nhìn long lanh, khi phát biểu: ?oTôi nhận giải thưởng này để tưởng nhớ tất cả những diễn viên nam nữ Mỹ gốc Châu Phi đã đến trước tôi trong những năm khóù khăn, đã cưu mang tôâi cho tôi đặc ân nhìn thấy con đường mình sẽ phải đi.? Con đường đó, đối với kỷ niệm còn sót lại trong đầu kẻ viết bài này là con đường tên tù vượt ngục da đen bị xích chung tay với một tên tù khác da trắng trên đường trốn chạy. Đó là phim The Defiant Ones (Những Kẻ Thách Thức) năm 1958. Bạn đọc còn đi học những năm ấy xem phim này trên màn ảnh Sài Gòn do Pháp chuyển âm, đặt tựa phim là Sợi Xích, hẳn còn nhớ bộ phim đen trắng ấy có Poitier và Tony Curtis trong vai hai tên tù vượt ngục đen trắng bị cùm tay trong một sợi xích chung. Không ưa nhau nhưng bị xiềng xích chung nhau, phải chạy một đường, nghỉ mệt một xó, có lúc phải gối lên nhau, tên này cao hứng nghêu ngao vài tiếng hát, tên kia có lúc vớ một cục đá cố đập cho vỡ cái xiềng xích của định mạng. Định mạng đã mang màu da đen vào một phần của đời sống và lịch sử thân phận da trắng. Sau này, đọc thơ người da đen, gặp Langston Hughes, kẻ đã yêu những dòng sông Châu Phi chảy trong huyết quản ?" và linh hồn tôi đã lớn sâu như những con sông ?" như dòng Nile, Euphrates hay Congo, kẻ trong một tác phẩm khác đã viết: Bạn da trắng nhưng là một phần của tôi, cũng như tôi là một phần của bạn Đó là người Mỹ... Xin chép tặng bạn đọc những câu thơ ấy để nhớ một thời xem phim ở Sài Gòn và cùng ngưỡng mộ Sidney Poitier. Khuynh hướng xã hội cũng là đặc điểm phim Mỹ được đề nghị Oscar những năm gần đây. Oscar 73 năm ngoái có Erin Brockovich, Traffic mang nội dung đấu tranh với những tệ nạn xã hội. Gladiator kể chuyện thời La Mã nhưng một tên giác đấu hạ cấp thuộc loại người đem mạng sống đánh nhau chí tử mua vui cho quý tộc đã hất hàm lên khán gia": ?oÊ, đang giải trí phải không?? Năm trướùc nữa, tính cách xã hội đậm nét hơn. Những phim The Hurricane, The Cider House Rules, The Insider, Sixth Sense, The Green Mile mang những nội dung xã hội rõ nét: Luật pháp sơ hở mà người da đen lãnh đủ hậu quả; chế độ phá thai, ly dị mà trẻ thơ mồ côi là nạn nhân; tệ nạn xã hội tiêu thụ làm giàøu cho một lớp ngườøi sản xuất ma túy. Năm nay, sau Oscar 74 vài hôm, một đạo diễn kỳ tài đóng góp rất nhiều cho nghệ thuật thứ bảy là Billy Wilder đã ra đi vĩnh viễn. Những tác phẩm ông đã thực hiện từ năm 1931 cho đến 1981 đã mang về cho ông sáu Oscar, trong đó có những phim không thể quên: The Lost Weekend, Sunset Boulevard, The Apartment. Đặc biệt The Lost Weekend đoạt hai Oscar năm 1945, được coi như phim tiên phong về những vấn đề xã hội đặt ra trong nội dung. Nhạy cảm đối với các vấn đề xã hội, điện ảnh Mỹ ?" điện ảnh một nước tư bản thương mãi ?" vẫn dành riêng vị trí trang trọng cho những tác phẩm mang nội dung sâu sắc về xã hội. Những phim ca nhạc, cao bồi, băng cướp, phim đen và phim hài gàn dở hoặc mô tả nhân vật chính quái đản hầu như không hề đoạt tượng vàng nào. Trở lại các phim được bình chọn Oscar năm nay, Hiệp Hội Điện A'nh với hơn 6,000 thành viên đã chọn những phim không mấy đậm về nội dung mang những vấn nạn hay tệ nạn xã hội. A Beautiful Mind vinh danh một gương tự vượt những trở lực tâm thần, vươn lên một nghĩa cử sống cho nhân loại, Gosford Park phản ánh một xã hội cao ngạo nhưng loay hoay và rởm, Moulin Rouge là một Sound of Music (1965) thế kỷ mới, In the Bedroom là một cuộc đánh trả kẻ gây đau thương riêng, Lord of the Ring... là một công trình của hình ảnh và kỹ thuật tân kỳ. Đâu là những đấu tranh xã hộäi, hay một ẩn dụ về cuộc đấu tranh ấy trong nội dung những phim vừa kể? Dù thế nào, A Beautiful Mind của Oscar 74 năm nay được chọn làm phim hay nhất đã khiến khán giả chúng ta nhớ lại phát biểu của diễn viên da đen (ba lần đề nghị Oscar) Morgan Freeman tại Oscar 72 năm đầu thế kỷ: ?oKhông có vị tổng thống, bác nông dân, người nô lệ, chiến sĩ, người cha lập quốc, nữ hoàng thủ lãnh, anh hùng chính trị hay văn hóa đi qua thời đại chúng ta mà Hollywood không thể hiện đời sống của họ trên màn ảnh.? Các tượng vàng cho các diễn viên da đen, các phim hay nhất trong nước như A Beautiful Mind, nước ngoài (Bosnia) như No Man?Ts Land cho khán giả chúng ta một ý nghĩ chung về truyền thống Oscar của điện ảnh Mỹ. Winning isn't every thing, it's the only thing!
Và năm nay tất cả các giải thưởng sẽ được trao cho các người Da đen ......... - đây là vấn đề người xem flim vào hầu như là ai cũng biết ! Không biết tụi Đen có biết không nhỉ ! -Đây có thể nói là lấy lòng 1 ai đó trong vấn đề chính trị của MỸ .Mình không thể nào biết được ..... - Và nhớ rằng năm nay là năm của Đen ....... Hoa hậu đen . grammy cũng đen . oscar cũng đen .......... and more and more ... B. Spear can you handle this Mellyvee can you handle this Tiden can you handle this I don't think you can handle this My Boy LenhNhoDaiCa can you handle this My Girl Mellyvee can you handle this i don't think all you can handle this .......
