Giới thiệu về Franz Lehár

Giới thiệu về Franz Lehár


Franz Lehar

Franz Lehár (1870-1948) là nhạc sĩ người Áo gốc Hungary. Lehár, cùng với Johann Strauss II và Jacques Offenbach, là những nhạc sĩ viết operetta nổi tiếng nhất trong lịch sử âm nhạc cổ điển. Lehár được biết đến với bút pháp nhẹ nhõm, hài hước, giàu giai điệu. Lehar được biết đến trước tiên là một nhạc sĩ chuyên về thể loại operetta, với 2 vở đặc biệt nổi tiếng là "Người goá phụ hạnh phúc" (the merry widow) và "Miền đất của nụ cười" (the land of smiles).
Franz Lehar sinh ngày 30-4-1870 ở Kormorn, Hungary, là con trai một nhạc trưởng trong quân đội Áo-Hungary. Lehar học violon và sáng tác ở nhạc viện Prague, dưới sự dẫn dắt của nhạc sĩ lừng danh Antonín Dvorák, và chính Dvorák là người đã khuyên Lehar nên theo đuổi sự nghiệp sáng tác âm nhạc. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1899, Lehar giúp đỡ cha mình chỉ huy dàn nhạc Áo-Hungary rồi nhận chức chỉ huy trưởng dàn nhạc nhà hát nhạc kịch Vienna vào năm 1902. Tại nhà hát này vở opera đầu tiên của Lehar đã được ra mắt.
Thành công thực sự đầu tiên của Franz Lehar đến vào năm 1905 với vở operetta "Người goá phụ hạnh phúc", một vở operetta hài kịch. Trước chiến tranh thế giới thứ nhất, Lehar có thêm 2 tác phẩm khá thành công là "Bá tước Luxemburg" (1909) và "Tình yêu du mục" (1910). Sau chiến tranh thứ nhất, danh tiếng của Lehar có phần giảm sút, một phần có lẽ do những biến động lớn về chính trị và xã hội đã làm những operetta hài hước, tưng tửng của ông trở nên lỗi thời.


Richard Tauber

Lehar tìm lại được những thành công mới kể từ đầu những năm 1920, kể từ khi ông bắt đầu cộng tác với giọng tenor nổi tiếng Richard Tauber (1891-1948). Tauber đã hát các vai chính trong rất nhiều tác phẩm của Lehar và trở nên nổi tiếng với các tác phẩm này đến mức người ta gọi danh mục operetta sau thế chiến 1 của Lehar là "danh mục Tauber". Mở đầu với một lần phục hồi vở "Tình yêu du mục" vào năm 1921, sự cộng tác giữa Lehar và Tauber tiếp tục với những vở operetta như Frasquita, Paganini, Friederike, Nga hoàng và nhất là "Miền đất của những nụ cười". Vào năm 1935, Lehar thành lập riêng một nhà xuất bản lấy tên mình. Lehar qua đời vào năm 1948 ở Bad Ischl, gần Salzburg, Áo. Ngoài các vở operetta nổi tiếng, Lehar còn viết một số giao hưởng thơ, hành khúc, sonat và nhiều điệu valse, một số chuyển soạn trực tiếp từ những đoạn tempo di valse trong các operetta.
2 đoạn nhạc nổi tiếng nhất của Lehar là bài hát "Vilja" trong vở Người goá phụ hạnh phúc và aria "Dein ist mein ganzes Herz" trong vở "Miền đất của những nụ cười".
Em sẽ giới thiệu với các bác 2 vở operetta nổi tiếng nhất của Franz Lehar, với 2 ghi âm nổi tiếng của EMI Classics đầu những năm 1950 với huấn luyện viên Walter Legge, đội trưởng Otto Ackermann cùng đội hình thi đấu 4-4-2 với cặp tiền đạo nổi tiếng Elisabeth Schwarzkopf-Nicolai Gedda. Hehe đội hình thế này thể nào đội Đức năm nay cũng vô địch cho mà xem.

Miền đất của những nụ cười
Das Land des Lachelns - The Land of Smiles

Richard Tauber trong vai Sou-Chong
Người ta vẫn hay nhắc đến operetta là những tác phẩm âm nhạc nhẹ nhõm, hài hước, dễ dãi, kết thúc có hậu, ai cũng "có phần". Miền đất của những nụ cười lại khác, và cái chất đượm buồn của nó cũng là đặc trưng của bút pháp Lehar sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Giai đoạn khủng hoảng, nặng nề của nước Áo không còn là một chỗ hợp lí cho những thứ vui tươi, "nhắng nhít" nữa.
Như đã nói trong phần giới thiệu, miền đất cuả những nụ cười là thành quả của một giai đoạn cộng tác đầy thành quả của nhạc sĩ Franz Lehar với giọng tenor trữ tình nổi tiếng Richard Tauber. Lehar lần đầu tiên nghe Tauber trong một lần hồi phục vở "Tình yêu du mục" vào năm 1921 và ngay lập tức đã bắt đầu một hợp đồng chính thức với Tauber, liên tiếp viết các vở operetta dành riêng cho giọng hát của Tauber. Cùng những lần biểu diễn thành công những vở Frasquita và Paganini vào nửa đầu những năm 1920, Lehar dần dần tìm lại được cảm hứng để tiếp tục sáng tác sau một thời gian rơi vào quên lãng trên sân khấu âm nhạc Vienna.
Năm 1923 Lehar viết một phác thảo một vở operetta với tựa đề "Áo hoàng bào". Lehar viết vở này với sự cộng tác của một nhà âm nhạc học Fritz Lohner Beda. Vở operetta này, chỉ được dàn dựng một lần cỡ "gia đình" trong sự nghiệp của Lehar, đã không đạt được mấy thành công nhưng Beda tỏ ra thích thú với nó và gợi ý cho Lehar hoàn thiện 16 ô nhịp cuối cùng của nó thành một giai điệu hoàn chỉnh cho Richard Tauber. Giai điệu đó đã ra đời và trở nên nổi tiếng với câu mở đầu "Dein ist mein ganzes Herz" (Em là niềm vui của trái tim anh, hic hic sến quá) Người đầu tiên được nghe giai điệu này là nhà sản xuất sân khấu Alfred Rotter - qua điện thoại (đấy, nấu cháo điện thoại cũng không hẳn là vô nghĩa đâu các bác ạ). Được sự cổ vũ của nhiều nhà sản xuất, Lehar đã hoàn thành vở operetta "miền đất của những nụ cười" với libretto của Ludwig Herzer và Fritz Lohner.
Miền đất của những nụ cuời được ra mắt vào ngày 29-10-1929 ở Berlin và đạt được thành công nổi bật. Lehar bắt đầu công diễn với tác phẩm mới của mình và trở lại nhà hát nhạc kịch Vienna sau gần 7 năm. Lần công diễn đầu tiên của "Miền đất của những nụ cười" ở London đạt được thành công vang dội. Tauber biểu diễn đi biểu diễn lại aria chủ chốt "Das ist meinen..." bằng 5 thứ tiếng trong 7 lần bis.
Miền đất của những nụ cười là một tác phẩm đặc trưng cho bút pháp của Lehar và có giai điệu nổi tiếng nhất của ông.

Đội hình thi đấu:

Lisa ... Elisabeth Schwarzkopf
Sou-Chong ... Nicolai Gedda

Gustl ... Erich Kunz
Mi ... Emmy Loose

Nhạc trưởng Otto Ackermann
Dàn nhạc và hợp xướng Philharmonia

Như dở hơi. Tự nhiên yousen*** tắc tịt. Để tí nữa em thử lại rồi tiếp tục tường thuật hiệp 1 cho các bác.

ái chà, đội hình này "đẹp" quá nhỉ. Anh Gedda hồi trẻ có mấy cái hình trông như kép chính cải lương, thế mà chị Mèo cũng khen đẹp jai (chắc tại cso 1 nửa là Nga ngố)
Vở này tớ mới nghe vài cái trích đoạn nhỏ nhỏ, k0 để ý lắm, chờ phucphan giới thiệu vậy

"Miền đất của những nụ cười" là một vở operetta sử dụng cả hát và đối thoại nói, những đoạn đối thoại tách riêng ra 1 track đều đã lược bỏ.
Màn 1
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=F416E7C40AA19141
Đoạn mở màn thâu tóm nhiều giai điệu quan trọng của cả vở operetta (nhiều lúc trích dẫn hơi nguyên văn đâm ra không mấy sáng tạo). Đoạn overture phảng phất tính chất âm nhạc ngũ cung của phương đông và giai điệu nổi tiếng "Das ist mein ganzes Herz"
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=EC29D6E221AB24DF
Gia đình bá tước Lichtenfel, năm 1912. Bá tước tổ chức một bữa tiệc mừng thắng lợi của cô con gái xinh đẹp của ông là Lisa trong một cuộc đua ngựa. Một điệu valse đặc trưng của Lehar. Trong nhóm khách mời có một người muốn cầu hôn Lisa là bá tước Gustav von Pottenstein, bạn bè của ông quen gọi là Gustl. Gustl muốn cưới Lisa nhưng từ lâu chưa dám "tiến lên" vì ông hơi nghèo.
Lược bỏ đối thoại: Gustl đã dành dụm được một khoản tiền kha khá và muốn tiến hành hôn lễ với Lisa. Lisa nói với Gustl rằng cô đã đem lòng yêu Sou-Chong, một nhà ngoại giao người Trung Quốc. Gustl vô cùng thất vọng.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=4E18976C65CF03BE
Lisa nói với Gustl 2 người chỉ có thể là bạn. Gustl đành chấp nhận.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=269CCD346E40428E
Sou-Chong đến, sau khi đã gửi cho Lisa một món quà có giá trị là một bức tượng Phật bằng ngà. Trong aria đầu tiên của Sou-Chong, Lehar giải thích tựa đề của vở operetta: aria có đoạn "Người trung quốc lúc nào cũng mỉm cười, dù bất cứ chuyện gì xảy đến với họ"-chắc đây là một stereotype của nguời phương tây với dân tàu. Kể cũng lạ, em đã từng đi chơi trung quốc 2 tuần và thấy dân tàu cũng nhăn nhó tợn chứ có phải lúc nào cũng mỉm cười đâu nhỉ
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=A0EC123503EFCCD9
Duet uống trà, Lisa và Sou-Chong uống trà, tất nhiên là trà trung quốc. Chị chàng công nhận về chè thì không chè nào bằng chè tàu.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=84CC34FD23F61905
Sou-Chong chính thức đổ và tuyên bố tình yêu với Lisa.
Lược bỏ đối thoại: Có một tin tức cho Sou-Chong trong buổi lễ, Sou-Chong đã được thăng chức và đã trở thành một thống đốc của trung quốc (chữ president với dân tàu cũng chẳng biết dịch thành cái gì cả) và phải quay lại trung quốc ngay lập tức. Lisa đứng trước một lựa chọn khó khăn: Cùng ra đi với Sou-Chong hay ở lại và cưới Gustl, người mà bố nàng chấm.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=CA35BD2F7EE6BC80
Lisa nhận thấy mình thực sự yêu Sou-Chong và quyết định đến Trung Quốc và làm vợ của Sou-Chong sau khi hát những lời tạm biệt có cánh với gia đình và quê hương.

Quay lại kiểm tra thấy có mấy cái download về lại không có extension nên không chạy được. Các bác download thấy có cái nào trông hơi dở quẻ thì sau khi down các bác chọn rename rồi thêm cái đuôi .mp3 vào là xong. Quái thật, sao bây giờ yousen*** nó lại quái thai ngâm giấm đến thế không biết.
Được phucphan sửa chữa / chuyển vào 13:07 ngày 11/06/2006

Chờ mãi mới thấy Miền đất của những nụ cười xuất hiện ở box mình. Vote tặng Phucphan 10 sao Nhưng mà Phucphan dùng từ cẩn thận nhá ! Đừng có lạm dụng từ ?osến? như mấy người duy lý ở box mình nhá
@ Troixanhnangvang + Cobeo : Dạo này phong trào học và nói tiếng Anh ở box mình lên cao quá ! Hoan hô hai em hai em dịch hộ anh lời cái aria tuyệt hay này đi, nhất là cái câu mầu đỏ ấy, anh đọc mà không hiểu
DEIN IST MEIN GANZES HERZ
Dein ist mein ganzes Herz!
Wo du nicht bist, kann ich nicht sein.
So, wie die Blume welkt,
wenn sie nicht küsst der Sonnenschein!
Dein ist mein schönstes Lied,
weil es allein aus der Liebe erblüht.
Sag mir noch einmal, mein einzig Lieb,
oh sag noch einmal mir:
Ich hab dich lieb!
Wohin ich immer gehe,
ich fühle deine Nähe.
Ich möchte deinen Atem trinken
und betend dir zu Füssen sinken,
dir, dir allein! Wie wunderbar
ist dein leuchtendes Haar!
Traumschön und sehnsuchtsbang
ist dein strahlender Blick.
Hör ich der Stimme Klang,
ist es so wie Musik.
Dein ist mein ganzes Herz etc
MY HEART IS YOURS ALONE
My heart is yours alone!
I cannot be without you.
Like a flower that wilts
when unkissed by the sun!
My most beautiful song is yours,
for it is created out of love.
Tell me once more, my one and only,
oh tell me once more:
I love you!
Wherever I am
I feel you are near.
I want to drink your breath
and kneel adoringly at your feet,
yours, yours alone! How wonderful
is your shining hair!
Dreamy and full of longing
is your radiant gaze.
Your voice is
music to my ears.
My heart is yours alone etc.

Hic hic xúc động quá, cảm ơn anh na9. Đây, tí nữa em up cái Das ist meinen đây, anh down về tập hát mà giữ vợ. Còn trong tình huống anh hát phô và chị Lys quay ra...anh kép trưởng Gedda (thông báo trước với anh kép trưởng Gedda có chất giọng ngọt xớt và rất lừa mị) thì chuyện này ngoài vùng phủ sóng của em. À cái Das ist meinen này người ta vẫn gọi là "song" (lied) chứ không gọi là aria. Nói chung gọi là aria thì cũng không sai, nhưng trong operetta thì khái niệm aria nó nhẹ nhõm hơn, gọi là song thì hợp hơn.
Vừa nhận được chục cái automail từ yousen*** thông báo delivery failure xong. Đại khái là file không gửi được đến địa chỉ điền trong khung email address nhưng file thì vẫn có link để down. Hic hic internet! Nói tóm lại thì hôm nay em vẫn tường thuật hiệp 2 được cho các bác. Các bác down phải cái nào trông hơi xấu trai một tí thì nhớ sau khi down thêm cái extension .mp3 vào để chạy được.
Hiệp 2 bắt đầu....
Màn 2
Lisa ở Bắc Kinh. Nàng đã cưới Sou-Chong, lúc này đã được thăng chức trong chính phủ Trung Quốc. Lisa rất hạnh phúc trong những ngày đầu của cuộc hôn nhân...
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=D8DF682474C29618
Người dân Bắc Kinh chào đón Sou-Chong, lúc này là thống đốc ở Trung quốc. Sou-Chong hứa sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ để xứng đáng với danh hiệu cao quý của mình. Một đoạn nhạc đậm chất âm nhạc ngũ cung, đặc sệt màu sắc châu Á.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=DC856C462879C41A
Lisa và Sou-Chong vô cùng hạnh phúc và bộc lộ tình yêu của mình trong một duet tuyệt đẹp "Wer hat die Liebe uns ins Herz gesenkt" (Ai đã đưa tình yêu vào trái tim chúng ta vậy?)
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=097DD30D0EEAA0D9
Sou-Chong có một cô em gái rất dễ thương tên là Mi. Mi xuất hiện, tươi tắn và nhanh nhẹn và rất "Tây". Chú của Mi, vị quan tên Tschang ngạc nhiên khi thấy cô cháu gái của mình xuất hiện trong bộ váy ngắn tennis. Một aria soubrette điển hình: bắng nhắng, ngộ nghĩnh.
Lược bỏ đối thoại: Người hướng dẫn môn tennis cho Mi không ai khác ngoài Gustl. Gustl đã xin chính phủ Áo cho mình làm đại sứ ở trung quốc để có thể theo dõi Lisa từ xa.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=6B03D48B5CD9F96B
Lúc này Lisa đã có chồng, Gustl tỏ ra thích thú với cô em gái nhí nhảnh của Sou-Chong. 2 người hát một duet nhẹ nhõm, vui nhộn và tuyên bố "Tình yêu chỉ là một trò chơi"
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=DE49A82727AD84C6
Lisa đọc thư từ gia đình do Gustl gửi đến. Nàng bỗng thấy nhớ nhà. Để trấn an Lisa, Sou-Chong hát bài hát "Das ist meinen Herz" nổi tiếng. Giai điệu nổi tiếng nhất của Lehar vang lên.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=88FF88966DA85F9C
Lisa vẫn cảm thấy rất nhớ quê hương và xin Sou-Chong hãy cho mình về thăm cha mẹ ở Vienna.
Lược bỏ đối thoại: Trong cuộc đối thoại tiếp theo, Lisa phát hiện ra Sou-Chong đã có 4 bà vợ nguời Trung Quốc và tỏ ra rất bất an. Sou-Chong cố tìm cách khẳng định với Lisa rằng 4 bà vợ kia chỉ là tục lệ và không có mối quan hệ nào về tình cảm.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=F0340A801E0A3D3B
Lisa cười nhạo Sou-Chong và đòi được trở về quê nhà. Sou-Chong tuyên bố với Lisa rằng lúc này Lisa phải nhập gia tuỳ tục và nhắc với nàng rằng theo đạo Khổng thì người vợ phải tuân theo ý muốn của người chồng. Lisa tỏ ra phẫn nộ và buột miệng: "Tôi căm ghét anh" Giấc mơ hạnh phúc của Sou-Chong tan vỡ. (Đấy, yêu cầu các Mrs. của box mình uốn lưỡi 7 lần trước khi nói)
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=DCA247E9499F5CEC
Sou-Chong yêu cầu mọi người chuyển Lisa xuống nhà dưới. Chỉ còn Gustl ở lại để an ủi Lisa. Sou-Chong hát chua xót "Em từng là niềm vui của trái tim anh". Chị em chú ý cái này kết thúc bằng...D2 nên chị em cẩn thận kẻo thủng màng nhĩ.
Được phucphan sửa chữa / chuyển vào 09:55 ngày 13/06/2006

2 hiệp vẫn chưa phân định thắng thua. Đến màn penalty xem chị Lisa với anh Sou-Chong ai sẽ thắng (hehe số là em ngại xem hiệp phụ nên ăn bớt).
Màn 3
Lược bỏ đối thoại: Lisa lúc này đã bị nhốt trong nhà ngục dưới tầng hầm (chắc lại chửi bới bừa bãi đây) Gustl và Lisa lập kế hoạch trốn thoát. Mọi việc tỏ ra khá vô vọng vì mọi cánh cửa đều đã bị khoá. Nhưng Mi tiết lộ cho Gustl biết rằng 2 người có thể thoát qua cánh cửa bí mật dẫn đến gian thờ.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=B95E7F5D481A5A0C
Mi đồng ý giúp Lisa trốn thoát. Mi và Gustl cùng đi tìm chìa khoá cho phòng gian thờ.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=9F964B0018AF9232
Nhận thấy Gustl sẽ cùng Lisa trốn thoát và trở về Vienna, Mi buồn bã nói lời chia tay với Gustl.
Lược bỏ đối thoại: Lisa và Gustl vừa bước vào gian thờ thì đối đầu ngay với Sou-Chong. 2 người run rẩy, tin rằng mọi việc đã chấm dứt.
http://www.yousen***.com/transfer.php?action=download&ufid=D069818F2A021311
Nhưng Sou-Chong đã không còn muốn kìm hãm Lisa nữa. Nhận thấy mình không thể giữ được Lisa, Sou-Chong yêu cầu 2 người nhanh chóng trở về và giao Lisa cho Gustl. 2 đôi Lisa-Sou-chong và Mi-Gustl quyến luyến chia tay. Lisa và Gustl ra đi, Sou-Chong và Mi an ủi nhau và tin rằng Lisa và Gustl sẽ luôn nhớ về miền đất của những nụ cười.