H?i Làng Trà C? H?i Lng Tr C? Hng nam, H?i lng Tr C? di?n ra t? 30/5 d?n 6/6 õm l?ch. éõy chớnh l h?i thi lm c?, thi n?u an. Ai n?u an gi?i hay v?ng du?ng n?u nu?ng d?u du?c c? lng bi?t h?t. Lng Tr C?, nay l xó Tr C?, huy?n H?i Ninh, t?nh Qu?ng Ninh. T? H N?i ra Tr C?, theo du?ng b? hay du?ng thu? cung hon 350km. N?m ? ven bi?n, phớa dụng B?c b?, Tr C? cú thiờn nhiờn tuoi d?p, phong c?nh h?u tỡnh, bói bi?n d?p lý tu?ng cho du l?ch, ngh? ngo? T? tiờn ngu?i Tr C? v?n ? é? Son, lm ngh? dỏnh cỏ, khi di bi?n dó t?i dõy, th?y d?t t?t, c?nh cung d?p nhu é? Son, nờn nhi?u ngu?i ? l?i sinh co l?p nghi?p. Cỏch dõy hon 400 nam, ngu?i Tr C? dó qu?n cu sung tỳc, nờn d?ng du?c ngụi dỡnh lng v h? th? cỏc v? T? (t?c thnh hong lng). Qu?n He (Nguy?n H?u C?u), m?t lónh t? nụng dõn kh?i nghia th?i Lờ - Tr?nh cung du?c th? t?i dỡnh Tr C?. Qua nhi?u l?n trựng tu, d?u v?t vỏn bung xung quanh dỡnh v h?u cung khụng cũn n?a, nhung v?n cũn gi? nguyờn du?c sn g? lim. Ngụi dỡnh du?c xõy d?ng ton b?ng g? lim, ch?m kh?c cụng phu, tinh x?? Trong dỡnh cũn luu gi? b?c honh phi ghi rừ vi?c dúng gúp xõy d?ng dỡnh c?a nh?ng th? m?c ti hoa quờ ? Hong Hoỏ, Thanh Hoỏ, v? cu ng? t?i Tr C?. Cú th? núi, t? quy mụ xõy d?ng d?n ki?u dỏng ki?n trỳc v diờu kh?c c?a dỡnh Tr C? th?c s? l m?t giỏ tr? l?ch s? van hoỏ c?a ngu?i Vi?t t?o d?ng du?c t? thu? xa xua ? m?nh d?t d?a d?u éụng - B?c c?a T? qu?c. Cung t? xua xa, ngu?i Tr C? cú nh?ng sinh ho?t van hoỏ khỏ d?c s?c, trong dú tiờu bi?u l H?i lng hng nam di?n ra t? ngy 30/5 d?n m?ng 6/6 õm l?ch. Tru?c khi m? h?i m?y ngy, vo 25/5 dó cú m?t don thuy?n ru?c t? Tr C? v? quờ t? é? Son. Ngy 30/5 thỡ thuy?n t? é? Son v? d?n Tr C?. Thuy?n di é? Son ph?i m?t 3 ngy, nhung quay v? Tr C? ch? cú 2 ngy l t?? T?c truy?n r?ng dú l do t? tiờn phự h? nờn v? du?c nhanh hon. V ngay dờm 30/5, dõn chỳng Tr C? ti?n hnh l? ru?c nhang theo nghi th?c c? truy?n, khúi huong thom ngỏt, dốn n?n sỏng trung. éỡnh lng ng?p trong tỡnh c?m sõu l?ng, tụn nghiờm. Sỏng 1/6 l l? ru?c Vua ra b? (cũn g?i l ru?c vua ra mi?u) v?i nghi th?c r?t d?c s?c. Cú d?i quõn di d?u c?m mó t?u, ki?m, chu?, c? th?n, bỏt õm, bỏt b?? Ti?p d?n l ngu?i c?m c? vớa m?c ỏo d?, dai lung thờu r?ng, phu?ng l?ng l?? Ngu?i c?m c? vớa l ngu?i cu?ng trỏng, tr? d?p v cú d?o d?c tiờu bi?u c?a lng. Sau ụng c? vớa l 12 ụng dỏm v?i nh?ng ngu?i khiờng ki?? Sau h? cú hai cụ do, thu?ng l ngu?i V?n Xuõn chuyờn hỏt ? do, v?a di v?a hỏt trong nh?p tr?ng phỏch x?n xang. Sau dú l cỏc v? ch?c s?c v qu?n chỳng dụng d?o, kộo di v vui nỏo n?c. Cỏc ụng dỏm l nh?ng ngu?i du?c ch?n ra lo toan cho h?i lng. T? d?u nam, m?i ụng dỏm dó nuụi m?t con l?n to, g?i l ụng vo? Ngy h?i sau l? ru?c l cu?c thi cỏc ụng vo? Cỏc ụng dỏm dem nh?ng ụng voi ra sn dỡnh, d? th? Cỏc ụng voi d?u ? trong nh?ng chi?c cui g? t?t, trang trớ d?p, du?c khiờng b?ng nh?ng dũn dúng ch?m hỡnh r?ng phu?ng tinh x?? ễng dỏm no cú ụng voi to bộo nh?t, cỏi cui d?p nh?t, s? du?c lng trao gi?i thu?ng l?n. Sang cỏc ngy t? 3 d?n 5, c? 12 ụng dỏm chia nhau lm c?, hỡnh th?c nhu lm khao ? cỏc h?i lng d?ng b?ng B?c B?. M?i ngy cú 4 ụng dỏm ru?c c? ra dỡnh t? th?n, hai ụng lm c? m?n, hai ụng lm c? cha? C? m?n g?m hai con g, hai con phu?ng (thay b?ng hai con ng?ng) lu?c chớn, t?o dỏng d?p; cũn thờm cỏc lo?i th?c an ch? bi?n t? th?t, ngon v d?p m?t. Cũn c? chay l d? cỏc lo?i bỏnh, x?p thnh t?ng, d?y cỏc thựng l?n b?ng g?. Nh?ng thựng ny d?u cú bu?c nh?ng l?t tre to b?n nhu?m h?ng nhu?m xanh, t?a nhu cỏch bu?c bỏnh chung ngy t?t Nguyờn dỏn. C? m?n, c? chay sau khi du?c t? th?n thỡ cỏc ụng dỏm l?i dem v? nh v m?i b con d?n an. Trong nh?ng ngy l? h?i, cỏc nh d?u lm c?. Nh nghốo lm c? nh?, vui trong gia dỡnh. Nh khỏ, lm c? to m?i h? hng, b?n h?? Riờng 12 ụng dỏm thỡ m?i c? h? hng xa, bố b?n v cỏc v? ch?c s?c lng xó, m?i c? ngu?i ? vựng khỏc cú quan h? thõn thi?t t?i an c?... D?p ny, ? Tr C?, ai n?u an gi?i hay v?ng du?ng n?u nu?ng d?u du?c bi?t h?t. éõy chớnh l h?i thi lm c?, thi n?u an. K?t thỳc h?i vo ngy 6, l ngy mỳa bụng. Trong ngy mỳa bụng, ngu?i ta c?u mong tr?i d?t, th?n linh phự h? cho dỏnh b?t du?c nhi?u cỏ tụm, buụn bỏn phỏt d?t, mựa mng tuoi t?t, ?m n?.. v r?i ngu?i ta ch?n cỏc ụng dỏm cho h?i lng nam s?u