H?i Linh C? T? Phan H?u Tu?ng N?u nhu khách tham quan d?n C?n Tho dã t?ng bi?t dình Bình Th?y c? kính, chùa Nam Nhã u t?ch, m? c? Th? khoa Bùi H?u Nghia khiêm t?n... n?m trên cùng m?t tuy?n du?ng, mà không bi?t chùa H?i Linh s? là m?t thi?t thò? Chùa H?i Linh là ngôi chùa l?n v?i nh?ng du?ng nét ngh? thu?t ki?n trúc d?c dáo, có nh?ng pho tu?ng g? quý hi?m và l?i là co s? cách m?ng v?ng ch?c trong hai cu?c kháng chi?n ch?ng Pháp và ch?ng M?. Góp ph?n không nh? vào th?ng l?i chung c?a dân t?nh C?n Tho nói riêng và c? nu?c nói chung. Cách trung tâm TP. C?n Tho kho?ng 4 cây s?, hu?ng v? phía Long Xuyên (thu?c t?nh l? 91), du khách nhìn v? phía tay ph?i s? th?y m?t c?ng l?n mang dòng ch? "H?i Linh C? T?". Xu?ng xe d?n g?n, du khách s? còn th?y câu d?i ? hai c?t c?ng nhu sau: - H?i thu?ng diên chân th?a ti?p d?n th?p phuong quy giác l?. - Linh son khai nhãn t?ng d? hu? t? chúng xu?t mê tâm. Qua v? d?i, chúng ta có th? hi?u: chùa H?i Linh là noi h?i t? c?a m?i ngu?i trong xã h?i, không phân bi?t giàu nghèo, d?ng c?p d?n d? nghe Ph?t pháp và du?c hu?ng d?n b?ng nh?ng phuong ti?n mà Ph?t dã d?y, d?n d?t m?i ngu?i di vào con du?ng sáng s?a h?nh phúc. L?ch s? hình thành chùa H?i Linh dã có ngót 90 nam. Chùa du?c xây c?t b?ng tre lá t? nam 1907 có tên là H?i Long T?. Dd?n nam 1917, chùa du?c xây d?ng kiên c? và d?i tên là H?i Linh C? T? mà dân quanh vùng thu?ng g?i là chùa X?o C?n, vì c?nh chùa tru?c kia có con r?ch c?n, nay b? b?i l?p. Ngôi chùa cách c?ng l?n kho?ng 200m. Tru?c khi vào chùa, du khách s? vào m?t trong hai c?ng. C?ng du?c trang trí trên chóp là hình b?u ru?u v?i hai con r?ng cách di?u và hai búp sen ? hai bên. Trên m?i c?ng có t?m b?ng ghi câu ch? Hán "Thi?n môn nghiêm t?nh" và "Hòa an chúng h?i". Gi?a hai c?ng có m?t h? nu?c hình bán nguy?t tr?ng bông b?t xung quanh. Qua kh?i ao là kho?ng sân khá r?ng có mi?u ngu hành bên trái, và mi?u th? th?n bên ph?? Trong sân tr?ng các lo?i hoa ki?ng. L?n theo b?c tam c?p, du khách s? d?n chính di?n. M?t ti?n chính di?n du?c phân làm ba gian và có m?t l?? L?u du?c chia làm 3 gian d? th? Ph?t Thích Ca, Di L?c, Chu?n Dd?, Ng?c Hoàng, các v? Kim Cang... H? th?ng vòm mái du?c nâng d? b?i c?t g? tròn du?ng kính 25 cm có chân d? b?ng dá. K?t c?u vì kèo r?t don gi?n (kèo v? d?u xu?ng c?, kèo du?i ch?ng lên kèo trên), riêng vì kèo ? h?u liêu và nhà trù du?c làm theo ki?u nhà trính, các cây tr?ng du?c g?t d?o d?t trên c?i hình vuông, hình thang, d?u tr?ng có hình cánh do?.. Nhìn chung, toàn b? ki?n trúc noi dây du?c xây d?ng b?ng v?t li?u v?ng ch?c, hi?n d?i nhung v?n gi? du?c phong cách ki?n trúc Vi?t Nam. Ngoài các chuông, mõ và bao lam noi chính di?n, nhà trù du?c ch?m kh?c công ph? Chùa còn có m?t s? tu?ng g? dáng k? nhu Tu?ng Ph?t Chu?n Dd? c?i Kh?ng tu?c 18 tay, nhóm tu?ng Diêm Vuong v?i ông Phán quan, Dd?a t?ng vuong B? tát c?i lân, H? pháp, Thích ca so sinh... nhung n?i b?t nh?t là tu?ng ông Giám Trai, ngu?i t? nguy?n su?t d?i ? trong nhà b?p b?a c?i, n?u com cho chúng tang. Tu?ng du?c b? c?c v?ng ch?c trên b? g? trong tu th? ng?i, m?t tay tì lên cán búa d?ng th?ng tru?c ng?c nhu dang thi?n d?nh. Ông ? tr?n, qu?n v?n lung nhu m?t ngu?i nông dân, mình m?y xuong x?u du?c cách di?u khúc chi?t, thanh toán. Guong m?t xuong, má lõm dôi m?t sáng qu?c nhìn v? phía xa x?.. Tóm l?i, m?ng diêu kh?c ? chùa H?i Linh r?t dáng k?, không nh?ng v? lu?ng mà c? v? ch?t n?? Và tiêu bi?u nh?t là tu?ng ông Giám Tra?.. Tr?i qua hon 80 nam t?n t?i và nhi?u l?n s?a ch?a, song H?i Linh C? T? dã du?c các v? hòa thu?ng và d?o h?u d?m b?o du?c tính nguyên g?c c?a di tích. Hi?n nay, co s? v?t ch?t c?a chùa H?i Linh còn khá t?t
