Hn MÊc Tỉ [font=.VnTime][ Hn MÊc Tỉ - Bio Hn MÊc Tỉ (1912-1940) Nh thẵ vắi cuàc ải au thòẵng cú màt khụng hai ny, tờn thĐt l Nguyưn Trững Trớ, sinh ngy 22-9-1912 ã Lđ M (éụng Hắi). ễng lm thẵ tì thuã nhử. LÔy hiđu l Phong TrƠn v Lđ Thanh, trong nhổng nồm 16 tui. Vn ã Qui Nhẵn tì nhử. Cha mÔt sắm, nh nghốo. Hữc ên nồm thẹ ba ã tròảng Qui Nhẵn, kê ú mĂc bánh hỹi, òa vo nh thòẵng Qui Hũa ri mÔt ã ú, ngy 11-10-1940. ễng tìng chỹ tròẵng tả phứ tròẵng vồn chòẵng bỏo Saigon mắi ihiđu l Hn MÊc Tỉ. éó ồng thẵ: Phứ Nổ Tõn Vồn, Saigon, Trong Khuờ Phũng, éụng Dòẵng TuƠn Bỏo, Ngòải Mắi. éó xuÔt bọn: Gỏi quờ (1936), Thẵ Hn MÊc Tỉ (1959) gm cú: Thẵ éòảng LuĐt, Gỏi Quờ, éau Thòẵng, Xuõn Nhò í. TÔt cọ cỏc thi phƯm nƠy òỵc nh xuÔt bọn Tõn Viđt in lếi (1959). Cng ngy thẵ Hn MÊc Tỉ cng òỵc ph biên ràng v cú nhiôu ngòải say sòa. PhƠn nhiôu nhổng ngòải mờ thẵ Hn MÊc Tỉ, lắp thanh niờn ngy nữ... thòảng lờ thờ lêch thêch ã cỏ hố quỏn dẵ bƯn v iờn loến... hữ iờn loến ơ tử ra ging Hn MÊc Tỉ, hữ by Êt au thòẵng khn n, thẵ thỡ dựng chổ cho sỏo, cho kờu, tiêc rÂng khụng tỡm òỵc màt HnMÊc Tỉ thẹ hai ơ cho mỡnh chiờm ngòãng. Ngy no cũn bỡnh tùnh tụi chù thớch ữc thẵ Xuõn Diđu, thẵ Lòu Trững Lò vắi nhổng linh hn sƠu màng muụn ải ú, cỷng nhò nhổng ngòải lm thẵ hụm nay... cỏi nhâ v cao sõu cỹa TrƠn Dế Tì, é Qui Ton v nhổng bi thẵ lức bỏt cỹa TrƠn éẹc Uyơn vĐy... nhòng, lỳc tùnh cỷng nhò lỳc iờn... giũng thẵ Viđt vắi ụi hỡnh sĂc lế thòảng rở thnh hai nởo... cựng hòắng vững vô õn sỹng cỹa Thòỵng éê, chù cú Huy CĐn ngy xòa, khụng cƠu mong Thòỵng éê iôu gỡ, vỡ thi nhõn mang cọ cỏi linh hn trƠn gian nƠy m trọ lếi cho Ngòải. Nhòng ên lỳc sƠu hĐn iờn ọo khụn nguụi, tụi trã vô vắi ễn Nhò HƠu... vắi Chê Lan Viờn... v nhÔt l vắi Hn MÊc Tỉ. Thẵ khụng vn ơ v vô lÔy au thòẵng cỹa ai cỷng khụng phọi ơ núi lờn cỏi au kh, m ơ tếo lĐp màt vỷ trứ màt cừi mắi lế... iôu núi cỹa Loi Ngòải cọ Ôy thụi... thỡ dự ã õu, ã hoang ọo no, ã màt thê giắi no i nổa, chỳng ta vỗn cĂm lôu cụ àc, chỳng ta vỗn ên cỏi ùnh chút vút cỹa tõm hn tở quếnh cỹa ta v chìng ú hoÊc l trã vô cụ àc bÂng thỏi à sng, nêu khụng, thỡ chỳng ta să iờn, iờn nhò Chê Lan Viờn, kinh dá nhò Hn MÊc Tỉ v sau ny trờn màt ngun ú cũn cú nh thẵ Viờn Linh vắi Húa Thõn xuÔt bọn vìa ri. Nh thẵ i lữc ỏnh sỏng ơ gieo vƠn, ẵn àc Ưm mỡnh trong sui ngữc cử thẵm, trong niôm au thòẵng xụ Ưy ên màt thê giắi trồng sao làng lỗy. Thi ca l ngun sui ã trờn cừi siờu hỡnh ọo làn cọ mữi suy tòãng ** cỹa tỡnh nhõn gian sƠu màng. - ú chù cú linh hn thi nhõn v trõn chõu ngữc bớch cỹa Thòỵng éê. - ú sủ kẽ lế òỵc nh thẵ iơm vo úng ỏnh tinh khớ, thủc thơ trã thnh huyôn hoÊc lý lă cừi ải khụng cú Ôt nƯy mƠm, cừi iờn loến dá thòảng òỵc soi trong cÊp kớnh cỹa màt vỡ Sỏng Thê, òỵc gọy bãi cung n thiờn tiờn bÔt tuyđt. Tì lĂng nghe niôm au thòẵng vữt mỏu cỹa sủ tỡnh ên khao khỏt õn ỏi cỹa nhức thơ, tì lang thang cụ ẵn ã trong xó hài gữi l ch hỵp quƠn ny tòẵng trỵ v thụng cọm ny... rt lếi chù cũn vũ vừ tìng ờm, hoọng ht v au but xòẵng da tìng ờm trong bđnh viđn Qui Hũa. Tì cừi bá y ny, thi nhõn xòa vỗn l ngòải tiờn ã thòỵng giắi cho ên cừi tếm bỵ y ữa ny, ri lếi bá y thờm lƠn nổa ã màt vỷng cụ liờu cỷ vến ải... Vắi niôm au thòẵng cỹa Hn MÊc Tỉ ngòải ải cũn cú thơ nhĂc tắi. Nhòng tiêc rÂng nhĂc tắi ơ cọm thÔy màt cuàc ải rÔt l say Ăm... rÔt l khn cựng... rÔt l thẵ màng!!! Chẹ no ai ó cọm nhĐn màt ngòải ú vòỵt khửi cỏi õm u, hoang lếnh cỹa hò vụ bỹa võy trựng iđp... en ti mát mự nhò thẹ mờ hn trĐn. Nhổng giả phỳt tờ iờn hn phỏch, sòỵng sựng xòẵng da, ã giổa màt cồn nh vắi ngữn nên, trụng ra bn bơ ờm ti bỹa võy, bói tha ma hoang lếnh. Linh hn kinh dá ên tàt cựng, choỏn ngàp cẵ h nghât thã... au ắn bc dĐy cựng tìng sắ thát, tìng òảng gõn, tìng mếch mỏu, tìng phỳt tìng lo õu v khƯn nguyđn. Nhò màt kở lõm vo ỏc màng, vỷ trứ quay cung, vang vững ên tiêng gữi rỵn ngòải cỹa tỉ thƠn rỡnh rĐp. Của quĐy khụn thoỏt, cui cựng thơ xỏc nh ngó gức... nh tờ iờn, nh tan rọ, nhòng linh hn Ngòải ó ên màt nẵi cò ngứ bỡnh yờn... Trong ải ta, ớt nhÔt l ta ó va chếm màt lƠn vắi cỏi chêt khỹng khiêp, ta mờ cung v thột gữi; ta iờn ọo v bÔu vớu vo ải sng ny màt cỏch vìa bi thọm vìa run sỵ. t nhÔt l nhò thê... ta mắi cọm thụng vắi màt ngòải trọi nhiôu ỏc màng, luụn luụn thÔy bn tay lụng lỏ cỹa tỉ thƠn vòẵng ên chứp xung Ơu c, vũ búp xòẵng da. Cuàc chiên Ôu bÔt lủc cỹa con ngòải vắi ánh mđnh ỏc nghiđp, cuàc chiên Ôu giổa thơ xỏc tanh hụi ghỡ kộo linh hn chỡm ngĐp trong ú, v ý chớ thi bay vòỵt lờn, iơm linh hn vắi cừi trỳ ngứ mụng lung mự mát cỹa thê giắi trồng sao huyôn hoÊc cỹa tho Ngòải. Thẵ Hn MÊc Tỉ khụng nờn ữc trong lỳc bỡnh tùnh vỡ nú să dỗn ta vo chẵi vẵi hoang ọo trong ờm biơn mự tồm. Nhòng lỳc quỏ au thòẵng, ta vo cừi thẵ cỹa ngòải ơ m lọo ọo, hớt ln tinh khớ trồng sao, cỹa hoa trỏi thanh tõn, nhỡn thÔy ngÔt trải tinh Ưu, vắi ni au ắn lế thòảng, cọm giỏc lếnh tờ. - ú, ta cháu nhĐn hn ta vo cừi vụ cựng nữ, ta cựng lựa ỏnh sỏng nhò lựa màt thẹ tỡnh màng, nhò lự nhổng ln súng trong ngƠn cỹa bƠu trải tinh mẵ, cỹa biơn vng rủc rị. Ta să vẵi bắt ni au ắn m cọm thÔy màt hng õn, bỏnh mĐt cỹa Thòỵng éê. V kở no tì chi thẹ bỏnh mĐt ú, tì chi mữi õn sỹng thiờng liờng ú... cỷng ẹng lờn than vón cừi ải ụ trữc lm chi nổa, ìng tỡm lm chi nổa hếnh phỳc ã trong cừi trƠn ny. Nêu cú gan liôu phú mÊc vắi triôu súng thải gian Ưy ra khẵi mói thỡ ìng ữc thẵ Hn MÊc Tỉ nổa, să tủ dủng lÔy màt thê giắi riờng, ã ú mÊc tỡnh vựng vỗy. Núi vô thẵ Hn MÊc Tỉ, ngỗm nghợ lếi, mỡnh khụng núi òỵc gỡ cọ... bao nhiờu lải tì tròắc ên giả nhò l cõy mức, nhò l cử khụ... bãi vỡ thẵ ngòải quỏ ò trn trô ỏnh sỏng, nhòng lỳc tĂm trong vựng ỏnh sỏng nữ, thoỏt nú lếi biên mÔt... lỳc ta ng thẵ chng l ỏnh sỏng thỏi dòẵng thỡ thẵ chng lếi l vƠng trồng thiờn c... lỳc ta nĂm òỵc linh hn, nĂm òỵc bọn chÔt thẵ cỹa Ngòải ã cừi ải ny... thỡ thẵ chng õu cú... m ta cƠm nĂm õu, vỡ: Ngòải thẵ chòa thÔy ra i nhù? Trinh bếch ai chụn tĐn ỏy m. V chõn lý m ta thÔy òỵc ã tĐn cừi xa mự no... khụng thơ hiơu ni nổa! TrƠn TuÔn Kiđt __________ * Trớch Thi Nhõn Viđt Nam Hiđn éếi - Quyơn I cỹa TrƠn TuÔn Kiđt. Tỏc Giọ - 2 Hn Mếc Tỉ (1912-1940) Chớnh tờn l Nguyưn Trững Trớ. Sinh ngy 22 Septembre 1912 ã Lđ M (éụng Hắi), mÔt ngy 11 novembre 1940. Trỳ ngứ ã Qui Nhẵn tì nhử. Nh nghốo, cha mÔt sắm. Hữc tròảng Qui Nhẵn ên nồm thẹ ba. Lm sã éếc éiôn màt à, bá au ri mÔt viđc. Vo Nam lm bỏo ớt lõu lếi trã vô Qui Nhẵn. Kê ú mĂc bánh hỹi, òa vo nh thòẵng Quy Hũa ri mÔt ã ú. Lm thẵ tì ngy mòải sỏu tui (lÔy hiđu l Phong TrƠn ri Lđ Thanh). éên nồm 1936, khi chỹ tròẵng tả phứ tròẵng vồn chòẵng bỏo Saigon mắi i hiđu l Hn Mếc Tỉ. <1> éó ồng thẵ: Phứ Nổ Tõn Vồn, Saigon, Trong Khuờ Phũng, éụng Dòẵng TuƠn Bỏo,Ng Ngòải Mắi. éó xuÔt bọn: Gỏi Quờ (1936). * * * Tụi ó nghe ngòải ta mết sỏt Hn Mếc Tỉ nhiôu lĂm. Cú ngòải bọo: "Hn Mếc Tỉ? thẵ vắi thƯn gỡ! ton l núi nhọm." Cú ngòải cũn nghiờm khĂc hẵn nổa: "Thẵ gỡ m rĂc ri thê! mỡnh tòãng cú ý nghợa khuÔt khỳc, cẹ ữc i ữc lếi hoi, thỡ ra nú lìa mỡnh!" Xuõn Diđu cú lă cỷng nghợ ên Hn Mếc Tỉ trong khi viđt oến ny: "Hóy so sỏnh thỏi à can ọm kia (thỏi à nhổng nh chõn thi sợ) vắi nhổng cỏch àt nhiờn m khúc, àt nhiờn m còải, chõn vìa nhọy, miđng vìa kờu: tụi iờn õy! tụi iờn õy! -- éiờn cỷng khụng dư lm nhò ngòải ta tòãng õu. Nêu khụng biêt iờn, tt hẵn l cẹ tùnh tỏo nhò thòảng m yờn lÊng sng." <2> Nhòng tụi cỷng ó nghe nhổng ngòải ca tứng Hn Mếc Tỉ. Trong ý hữ, thi ca Viđt Nam chù cú Hn Mếc Tỉ. Bao nhiờu thẵ Hn Mếc Tỉ lm ra hữ ôu chộp lếi v thuàc hêt. M thuàc hêt thẵ Hn Mếc Tỉ õu cú phọi chuyđn dư. éó khỳc mĂt m lếi nhiôu: tÔt cọ ên sỏu bọy tĐp. Hữ thuàc hêt v chữnn nhổng lỳc ờm khuya thang vĂng, hữ să cao giững, ngõm màt mỡnh. Bi thẵ ó biên thnh bi kinh v ngòải thẵ ó trã nờn màt vỡ giỏo chỹ. Chê Lan Viờn núi quọ quyêt: "Tụi xin hẹa hân vắi cỏc ngòải rÂng, mai sau, nhổng cỏi tƠm thòảng, mủc thòắc kia să biên tan i, v cũn lếi cỹa cỏi thải kẽ ny, chỳt gỡ ỏng kơ ú l Hn Mếc Tỉ." <3> Ngút màt thỏng trải tụi ó ữc thẵ Hn Mếc Tỉ. <4> Tụi ó theo Hn Mếc Tỉ tì li thẵ éòảng ên vã kách bÂng thẵ QuƠn Tiờn Hài. V tụi ó mđt lọ. Chớnh nhò lải Hn Mếc Tỉ núi trong bi tủa Thẵ éiờn, vòản thẵ cỹa ngòải ràng rinh khụng bả bên, cng i xa cng ắn lếnh. Bõy giả ó ra khửi cỏi thê giắi kẽ dá Ôy v ó trã vô vắi cuàc ải tƠm thòảng m ý nhá, tụi thỉ xêp Êt lếi nhổng cọm tòãng hn àn cỹa tụi. Thẵ éòảng LuĐt: Theo ễng Quỏch TÔn, <5> Phan So Nam hi tròắc xem Thẵ éòảng LuĐt Hn Mếc Tỉ cú viêt trờn bỏo ếi khỏi núi: "Tì vô nòắc ên nay, tụi òỵc xem thẵ quc õm cỷng khỏ nhiôu, song chòa gÊp òỵc bi no hay ên thê... <6> ễi hng nam nhến bĂc, òắc ao cú ngy gÊp gị ơ bĂt tay nhau còải lờn màt tiêng lắn Ôy l thửa hn thẵ ú." Thẵ éòảng LuĐt Hn Mếc Tỉ lm ra nhiôu nhòng bá thÔt lếc gƠn hêt, tụi khụng òỵc xem mÔy bi. Song trong nhổng bi tụi òỵc xem, tụi cỷng ó gÊp ớt cõu hay, chặng hến nhò: NÂm gĂng ó khụng thnh màng òỵc, Ngõm trn cho ị chỳt bun thụi. DƠu sao tụi vỗn nghợ cỏi khuụn kh bú buàc cỹa luĐt éòảng cú lă khụng tiđn cho sỉ nƯy nã màt ngun thẵ ro rết v lế lựng nhò ngun thẵ Hn Mếc Tỉ. Gỏi Quờ: Nhiôu bi cú thơ l cỹa ai cỷng òỵc. Cũn thỡ tọ tỡnh quờ trong cọnh quờ. Lải thẵ dư dng, tẹ thẵ bỡnh dá. Nhòng tỡnh ã õy khụng cú cỏi vở mẵ mng thanh sếch nhò mi tỡnh ta vỗn quen Êt vo trong khung cọnh nhổng vòản tre, nhổng i thụng. "y l màt thẹ tỡnh nng nn, lẵi lọ, rếo rủc, Ơy hỡnh ọnh khờu gỵi. ễng Phếm Vồn Kẽ ô tủa tĐp thẵ Ôy l phọi lĂm: Gỏi Quờ v Une voix sur la voie ôu bĂt ngun trong tỡnh dức. Thẵ éiờn: Thẵ éiờn gm cú ba tĐp: 1) Hòẵng Thẵm 2) MĐt éĂng 3) Mỏu Cung v Hn éiờn Hòẵng Thẵm: Ta bĂt Ơu bòắc vo màt nẵi ỏnh trồng, ỏnh nĂng, tỡnh yờu v cọ ngòải yờu ôu nhò mun biên ra hòẵng khúi. Màt trải tỡnh ỏi mắi dủng lờn õu õy. Tuy cú ụi vƠn âp, cọm giỏc chung nhết tở thê no. MĐt éĂng: Ta vỗn i trong mả mả. Nhòng thùnh thoọng màt lun sỏng lế chúi cọ mĂt. Ngun sỏng tửa ra tì màt linh hn vụ cựng kh nóo. Ta bĂt gÊp dÔu tớch cũn hoi húp cỹa màt tỡnh duyờn vìa chêt yơu. ThÔt vững trong tỡnh yờu, chuyđn Ôy trong thẵ ta khụng thiêu gỡ, nhòng thòảng l màt thẹ bun dƠu cú thÔm thớa vỗn dáu dáu. Chù trong thẵ Hn Mếc Tỉ mắi thÔy màt ni au thòẵng mónh liđt nhò thê. Lải thẵ nhò dớnh mỏu. Mỏu Cung v Hn éiờn: éên õy ta ó hon ton ra khửi cỏi thê giắi thủc v cỏi thê giắi màng cỹa ta. Xa lĂm ri. Ta thÔy nhổng gỡ chung quanh ta? Trồng, ton trồng, màt ỏnh trồng gĂt gao, ghờ tãm, linh àng nhò màt ngòải hay ỳng hẵn màt yờu tinh. Trồng ã õy cỷng ghen, cỷng giĐn, cỷng cay nghiđt, cỷng trẵ trỏo v cỷng nỏo nẹc dức tỡnh. Hn Mếc Tỉ i trong trồng, hỏ miđng cho mỏu tung ra lm biơn cọ, cho hn vồng ra, v rỳ lờn nhổng tiêng ghờ ngòải... Ta rựng mỡnh, ngẵ ngỏc, ta ó lức lữi khĂp trong ỏy lũng ta, ta khụng thÔy cú tớ gỡ ging cỏi cọnh tròắc mĂt. Trải Ôt ny thủc cỹa riờng Hn Mếc Tỉ. Ta khụng hiơu òỵc v chĂc cỷng khụng bao giả ai hiơu òỵc. Ngh thê ta bng thòẵng con ngòải cụ àc. éó cụ àc ã kiêp ny v e cũn cụ àc ên muụn kiêp. Hn Mếc Tỉ chĂc cỷng biêt thê nờn lỳc sinh thải ngòải ó nguyôn vắi Chỳa să khụng bao giả cho xuÔt bọn Thẵ éiờn. Màt tỏc phƯm nhò thê, ta khụng cú thơ núi hay hay dã, nú ó ra ngoi vũng nhõn gian, nhõn gian khụng cú quyôn phờ phỏn. Ta chù biêt trong vồn thẵ c kim khụng cú gỡ kinh dá hẵn. Ta chù biêt ta òẵng ẹng tròắc màt ngòải sòỵng sƠn vỡ bđnh hoến, iờn cung vỡ ó quỏ au kh trong tỡnh yờu. Cuàc tỡnh duyờn ra ải vắi tĐp Hòẵng Thẵm, hÔp hi vắi tĐp MĐt éĂng, ên õy thỡ ó chêt thiđt ri, nhòng khớ lếnh cũn tửa lờn nghi ngỳt. Màt nh chuyờn mụn nghiờn cẹu nhổng trếng thỏi kẽ dá cỹa tõm linh ngòải ta xem tĐp Mỏu Cung v Hn éiờn cú lă să lòỵm òỵc nhiôu ti liđu hẵn màt nh phờ bỡnh vồn nghđ. Tuy thê, õy ú ta gÊp nhổng cõu rÔt hay. Nhò tọ cọnh i nỳi màt ờm trồng cú cõu: Ngọ nghiờng i cao bữc trồng ngỹ éƠy mỡnh lm m nhổng ho quang. Lờn chẵi trồng cú cõu: Ta bay lờn! Ta bay lờn! Giú tiưn òa ta tắi nguyđt thiôm. Ta ã cụi cao nhỡn trã xung: Lõng lõng mõy khúi quyđn trồng ờm. éữc nhổng cõu Ôy cú cỏi thỳ vá ã xẹ lế gÊp ngòải quen, vỡ ú l nhổng cọm giỏc ta cú thơ cú. Lếi cú khi nhổng cọm giỏc ã ta rÔt thòảng m trong trớ Hn Mếc Tỉ rÔt dư sỵ. Màt ỏm mõy in hỡnh dòắi dũng nòắc thnh ra: Mõy chêt ui ã dũng sụng vĂng lÊng Trụi thõy vô xa tĐn cừi vụ biờn. Cỏi ý mun mòỵn lải thẵ ơ tọ tõm sủ mỡnh cỷng trã nờn iờn cung v au ắn dá thòảng: Ta mun hn tro ra Ơu ngữn bỳt; Mi lải thẵ ôu dớnh nóo cõn ta Bao nột chổ quay cung nhò mỏu vữt, Nhò mờ man chêt iêng cọ ln da. Cẹ ơ ta ngÔt ngò trong vỷng huyêt, Trọi niôm au trờn mọnh giÔy monh manh; éìng nĂm lếi ngun thẵ ta òẵng siêt, Cọ lũng ta trong nhắ chổ rung rinh. Tụi chù trớch ra vo oến cú thơ thớch òỵc. Cũn bao nhiờu oến nổa tuy ta khụng thớch vỡ nú khụng cú gỡ hỵp vắi lũng ta, nhòng ta cỷng biêt rÂng vắi Hn Mếc Tỉ hặn l nhổng cõu tuyđt diđu. Nú ó tọ ỳng tõm trếng cỹa tỏc giọ. Lải thẵ cú vở thnh thủc, thiêt tha lĂm. Xuõn Nhò í: Mựa xuõn Hn Mếc Tỉ núi õy cú khi ã õu hi trải Ôt mắi dủng lờn, cú khi ra ải màt lƠn vắi Chỳa Jộsus, cú khi hỡnh nhò chù l mựa xuõn Ơu nồm. Nhòng dƠu sao cỷng khụng phọi l màt mựa xuõn ta vỗn quen biêt. éõy l màt mựa xuõn trong tòãng tòỵng, màt mựa xuõn theo ý mun cỹa thi nhõn, Ơy dỗy nhổng lải kinh cƠu nguyđn, nhổng hòẵng ẹc hếnh, hoa phƯm tiêt, nhếc thiờng liờng, cựng ỏnh trồng, ỏnh thẵ. NhÔt l ỏnh thẵ. Vắi Hn Mếc Tỉ thẵ cú màt sủ quan hđ phi thòảng. Thẵ chặng nhổng ơ ca tứng Thòỵng éê m cỷng ơ ban ẵn phòắc cho cọ v thiờn hế. Cho nờn mi lƠn thi sợ hỏ miđng -- sao lếi hỏ miđng? -- cho thẵ tro ra, lm chớn tìng mõy nỏo àng, muụn vỡ tinh tỳ xụn xao. Ngòải să thÔy: éòảng thẵ bay sỏng lỏng nhò sao sa Trờn lứa trĂng mòải hai hng chổ ngữc Thờu nhò thờu rng phòỵng kêt tinh hoa. Hỡnh nhò trong cỏc thi phƯm xòa nay cú tớnh cỏch tụn giỏo khụngcú cú gỡ ging nhò vĐy. Hn Mếc Tỉ ó dủng riờng màt ngụi ôn ơ thả Chỳa. Thiêu lũng tin, tụi chù l màt du khỏch bị ngị khụng thơ cựng quẽ lếy vắi thi nhõn. Nhòng lũng tụi cú dỉng dòng, trớ tụi lm sao khụng ngỵp vỡ cỏi vở huy hong, trang trững, linh lung, huyôn ọo cỹa lõu i kia? Cú nhổng cõu thẵ âp màt cỏch lế lựng, ữc lờn nhò ròắi vo hn màt ngun sỏng lỏng. Xuõn Nhò í rừ rng l tĐp thẵ hay nhÔt cỹa Hn Mếc Tỉ. Vắi Hn Mếc Tỉ Chỳa gƠn lĂm. Ngòải ó tỡm lếi nhổng rung cọm mếnh mă cỹa cỏc tớn ải Thòỵng c. Ta thÔy phọng phÔt cỏi khụng khớ Athalie. Cho nờn mÊc dƠu thùnh thoọng cũn sút lếi màt hai dÔu tớch PhĐt Giỏo, chĂc nhổng ngòải ng ếo chặng vỡ thê m lm khú dư chi vắi di thọo cỹa thi nhõn. Hung chi thẵ Hn Mếc Tỉ ra ải, iôu Ôy chẹng rÂng ếo Thiờn Chỳa ã xẹ ny ó tếo ra màt cỏi khụng khớ cú thơ kêt tinh lếi thnh thẵ. Tụi tin rÂng chù nhổng tỡnh cọm cú thơ diưn ra thẵ mắi thiđt l nhổng tỡnh cọm ó thÔm tĐn ỏy hn on thơ. Thòỵng Thanh Khớ: Màt vi bi Êc sĂc ghi lếi nhổng cọnh ó thÔy trong chiờm bao, ã õu giổa khoọng cỏc vỡ tinh tỳ trờn kia éếi khỏi khụng khỏc cọnh Xuõn Nhò í mÔy, chù thiêu tớnh cỏch tụn giỏo, huyôn bớ nhòng khụng thiờng liờng. CƯm Chõu Duyờn: Màt hai nồm tròắc khi mÔt, sủ tỡnh cả òa ên trong ải Hn Mếc Tỉ hỡnh ọnh màt giai nhõn cú cỏi tờn khọi ỏi: nng Thòẵng Thòẵng. Nng Thòẵng Thòẵng cú lă chù yờu thẵ Hn Mếc Tỉ v Hn Mếc Tỉ hỡnh nhò cỷng khụng biêt gỡ hẵn ngoi hai chổ Thòẵng Thòẵng. Nhòng nhò thê cỷng ỹ ơ thi nhõn òa nng vo thỏp thẵ. Nng să luụn luụn i vô trong nhổng giÔc mẵ cỹa ngòải. Cú khi ngòải mẵ thÔy mỡnh l Tò Mó Tòẵng Nhò òẵng nghe lải Trỏc Vồn Quõn nồn nù: éó mờ rớ! Tò Mó chng ụi! Ngòải thiêp lao ao sòỵng cọ ngòải. ễi! ụi! hóm bắt cung cƠm lếi, Lũng say ụi mỏ cỷng say thụi. Song nhổng phỳt mẵ khoỏi lếc Ôy cú òỵc l bao. Tùnh dĐy, ngòải thÔy: Sao trỡu mên thõn yờu õu vĂng cọ? Trẵ vẵ bun v khụng biêt kờu ai! Bẹc thò kia sao chặng viêt cho di, Cho khồng khớt nng nn thờm chỳt nổa. Ta tòãng nghe lải than cỹa Huy CĐn. Nhòng cuàc ải au thòẵng kia ó ên lỳc tn, v ngun thẵ kia cỷng ó ên lỳc cến. Hn Mếc Tỉ chc chc lếi ra ngoi biờn giắi thẵ, lếc vo thê giắi ng búng. Duyờn Kẽ Ngà v QuƠn Tiờn Hài: Mi tỡnh i vắi nng Thòẵng Thòẵng cũn khiên Hn Mếc Tỉ viêt ra hai vã kách bÂng thẵ ny nổa. QuƠn Tiờn Hài viêt chòa xong v khụng cú gỡ. Duyờn Kẽ Ngà hay hẵn nhiôu. éõy l màt giÔc mẵ tỡnh ỏi, ngĂn ngỹi nhòng xinh tòẵi, Êt vo màt khung cọnh tuyđt diđu. Thi nhõn dỗn ta ên màt chn nòắc non thanh sếch chòa tìng in dÔu chõn ngòải. - ú tiêng chim hút, tiêng sui reo, tiêng tiờu ngõn ôu biên thnh nhổng lải thẵ tỡnh tẹ. - ú Hn Mếc Tỉ să gÊp nng Thòẵng Thòẵng m ngòải khụng mong òỵc gÊp ã kiêp ny. Nng să núi vắi ngòải nhổng lải nng nn õu yêm khiên chim nòắc ôu say sòa. Nhòng ri ngòải să cựng tiêng tiờu cựng i nhò vứt nhắ ên cỏi nghiđp nÊng nô òẵng chả ngòải nẵi trƠn thê. V giổa lỳc nng gức Ơu khúc, cọnh tiờn lếi ràn ró tiêng sui ca. Trong thi phƯm Hn Mếc Tỉ cú lă tĐp thẵ ny l trong trởo hẵn cọ. Cũn tì Thẵ éòảng LuĐt vắi nhổng cõu: Búng nguyđt leo song sả sỗm gi; Giú thu lữt cỉa cữ mi chồn. cho ên Gỏi Quờ, Thẵ éiờn, Xuõn Nhò í v cỏc tĐp khỏc, lải thẵ thòảng vƯn ức. * * * Tụi ó núi hêt cọm tòãng cỹa tụi trong lỳc ữc thẵ Hn Mếc Tỉ. Khụng cú bao giả tụi thÔy cỏi viđc phờ bỡnh thẵ tn ỏc nhò lỳc ny. Tụi nghợ ên ngòải ó sng trong màt tỳp lôu tranh phọi lÔy bỡ thò v giÔy nhủt trỡnh che mỏi nh cho ị dàt. Mi bổa cẵm òa ên ngòải khụng sao nut òỵc vỡ ồn kh quỏ. Cọnh cẵ hn Ôy v chẹng bđnh kinh khỹng ó bĂt ngòải cháu bao nhiờu phỷ phng, bao nhiờu rung rỗy. Sau cựng ngòải bá vẹt hặn ra ngoi cuàc ải, bá giổ riờng màt nẵi, xa hêt thọy mữi ngòải thõn thớch. Tụi nghợ ên bao nhiờu nồm ngòải bú tay nhỡn cọ thơ phỏch lỗn linh hn cựng tan ró... Màt ngòải au kh nhòảng Ôy, lỳc sng ta hổng hả bử quờn, bõy giả mÔt ri ta xỳm lếi kở chờ ngòải khen. Chờ hay khen tụi ôu thÔy cú gỡ bÔt nhỗn. Hoi Thanh - Hoi Chõn __________ * Trớch Thi Nhõn Viđt Nam cỹa Hoi Thanh - Hoi Chõn. Ti Liđu + Thẵ Hn MÊc Tỉ hay Nhổng Bi Tỡnh Ca Bi Thiêt cỹa Huy Phong v Yên Anh. + Thi Nhõn Viđt Nam Hiđn éếi - Quyơn I cỹa TrƠn TuÔn Kiđt. + Thi Nhõn Viđt Nam cỹa Hoi Thanh - Hoi Chõn. /font=.VnTime]
