Harmonica-Nh?ưỏằ?ng ?Âm thanh quyỏ??n r?â

Harmonica-Nhưỏằng Âm thanh quyỏn râ

Dạo này bận quá, chẳng có dịp đàm đạo cùng thân bằng cố hữu, bà con cuối phố. Thôi thì nhân dịp bạn dunkcha hỏi về Harmonica, tớ xin làm một bài về Harmonica vậy. Trình độ thì có hạn, nhưng sẽ cố gắng tìm kiếm thông tin đầy đủ về cái Harmonica này và cả những phương pháp học Harmonica cơ bản nhất để phục vụ các bạn. Nhưng trước khi bắt đầu, cũng như việc học các nhạc cụ khác, xin nhấn mạnh rằng cái Harmonica để nguyên một xó, nó cũng chỉ là một mẩu sắt không hơn không kém. Để nó thực sự là một cái Nhạc cụ, tất cả đều phụ thuộc vào bạn và niềm đam mê của bạn...
------------

Phần 1: Harmonica - những âm thanh từ đáy lòng.

Trước tiên, không ai có thể phủ nhận được sự quyến rũ của tiếng kèn Harmonica. Cũng gần giống như Sáo, Kèn - các loại nhạc cụ khác trong cùng bộ Khí-hơi... những âm thanh được tạo bởi chiếc nhạc cụ bé nhỏ này thật mềm mại và dễ đi vào lòng người. Bởi nó được tạo ra chính bằng những hơi thở của nhạc công. Không phải ai cũng dễ dàng chơi được các nhạc cụ trong cái bộ Hơi này, và cũng không phải lúc nào cũng có thể chơi được những nốt nhạc từ đáy lòng như vậy.

Tôi vẫn nhớ như in cái cảm giác yên bình và êm ái khi vô tình thưởng thức được tiếng sáo trúc của một chú bé chăn trâu vào một buổi trưa hè vắng lặng nơi một làng quê ven đô Hà Nội. Mọi sự bon chen và những toan tính của cuộc sống dường như tan biến theo những âm thanh đầy chất thơ này...
Âm thanh của Bộ Hơi dường như nó dễ dàng hoà quện vào không gian hơn những nhạc cụ khác, và dĩ nhiên nó cũng dễ dàng làm thổn thức lòng người. Cái thanh âm của nó lạ lắm! ở bất cứ không gian nào, nó cũng dễ dàng hoà tan vào đó và khiến tâm hồn con người ta chợt lắng xuống, quên đi hiện tại và hít sâu lấy từng nốt nhạc. Nó là cái ưu điểm mà hầu như các nhạc cụ khác đều không có... bạn thử đưa cây đàn Piano ra giữa cánh đồng mà chơi xem ?" thật lạc lõng! Nhưng những nốt nhạc của Bộ hơi thì có thể xuất hiện ở khắp nơi, từ những bản Blues buồn bã, đến những giai điệu country vui nhộn, những âm thanh Rock mạnh mẽ và cá tính... Tiếng kèn Harmonica có mặt ở những quán Bar nhếch nhác trên những con phố tồi tàn, và nó cũng làm đê mê hàng vạn khán giả trên những sân khấu hoành tráng... nó gắn liền với nhiều tên tuổi của thế giới âm nhạc như: Bob Dylan, Neil Young, James Cotton, Sonny Boy Williamson, Little Walter, Paul Butterfield, Mickey Raphael, John Popper, Huey Lewis, Jimmy Reed, Sonny Terry...

Để có thể sử dụng được Harmonica một cách tốt nhất, trước tiên ta phải xác định nó là một nhạc cụ KHÔNG HỀ ĐƠN GIẢN. Để mà cầm một cái Harmonica thổi phù phù ?" nước bọt văng toé loe, tiếng choe choé như kèn trumpet - như thế thì thật là dễ dàng. Nhưng với một nhạc công Harmonica thực sự, thì họ thường coi chiếc kèn Harmonica như một bảo bối. Không thể nào chơi Harmonica khi hơi thở chưa được điều hoà, tâm hồn chưa hề thanh thản. Bởi với Harmonica, nốt nhạc chính là hơi thở của bạn. Nốt nhạc có mạnh mẽ hay không, hơi thở bạn phải mạnh, nốt nhạc có rung và truyền cảm hay không, hơi thở của bạn cũng phải rung động, nốt nhạc trầm, hơi thở ấm áp, nốt nhạc cao, hơi thở trong vắt... Trước khi cầm lấy chiếc Harmonica, bạn nên ngồi thư giãn khoảng vài phút, hít thở đều và tạm gác những bon chen của cuộc sống sang một bên.

Vậy đấy, túm lại ta phải coi nó như... người yêu ta vậy, phải thật thả hồn theo từng nốt nhạc. Có điều này tớ tin chắc, đấy là ai mà chơi Harmonica giỏi, thì người đó hôn người yêu sẽ rất quyến rũ. (nhân tiện maketing luôn thể: tớ chơi Harmonica cực hay ?" có chị em nào không tin không???)

Harmonica được tạo ra âm thanh theo nguyên lý sau: Hơi thở của bạn sẽ tác động lên những lá đồng nhỏ được gắn bên trong cây kèn. Mỗi lá đồng được nghiên cứu và thiết kế sao cho độ rung của nó sẽ phát ra những rung động cùng tần số với các nốt nhạc. Một cây Harmonica thường có từ 10 ?" 12 lỗ nhỏ. Mỗi lỗ bên trong đều có 2 lá đồng, hít vào thì lá đồng thứ nhất sẽ rung, thổi ra thì lá đồng thứ hai sẽ rung. Bởi vậy với một lỗ chúng ta có thể ?ohít thở, hít thở? được 2 nốt nhạc... Thường thì một cái Harmonica thường có hai "dải đồng" như nhau ở trên dưới. Có nghĩa là sẽ có thanh đồng giống nhau ở mỗi lỗ. Khi ta thổi hay hít vào một lỗ thì hai lá đồng đều rung lên cộng hưởng. Âm thanh sẽ rất truyền cảm. Hồi xưa, tớ có một cây Harmonica của Tầu - có mỗi một dải đồng (mono), thổi đã thấy hay ơi là hay... sau này cầm lấy cái Harmonica của Nga, thổi vào thấy lạ ơi là lạ. Sao nốt nhạc nó có thể rung động được đến thế nhỉ! Mỗi một số kèn Madein China đang trôi nổi trên thị trường thì lại toàn chia luôn 1 cái lỗ thổi ra làm 2 ?" tách biệt riêng nốt.

Harmonica chia ra làm 2 loại chính: Diatonic và Chromatic:

Diatonic
Diatonic Hamonica (D-H) có thể giúp bạn thể hiện được 12 gam chuẩn của âm nhạc và cho phép bạn chơi đầy đủ 7 nốt cơ bản của một gam. Dianotic-Harmonica được sử dụng rộng rãi trong nhiều thể loại: blues, rock, country, folk...
Hầu như D-H được chế tạo trên khoá C (Đô trưởng). Có nghĩa là bạn chỉ có thể tạo ra những bản nhạc trên những gam chủ đạo như C, Am. Hạn chế của loại D-H này là nếu đã là được thiết kết theo âm C thì không thể tạo ra được những nốt thăng giáng. Cũng có loại Harmonica được chế tạo theo khoá G, F và có loại có thêm những nốt thăng giáng phục vụ riêng cho những tác phẩm Jazz, Blues có kết cấu hợp âm phức tạp. Nhưng cơ bản nhất vẫn là D-H với khoá C (Đô trưởng). Bởi vì như các bạn đã biết, một tác phẩm nếu như viết cho hợp âm G hay F vẫn có thể chuyển về hợp âm C để thể hiện. Và 90% các tác phẩm Việt nam chúng ta đều có thể diễn đạt trên D-H với khoá C và cũng thể hiện được nếu như gam chủ đạo là Am.

Một số loại Diatonic Harmonica:

















Chomatic

Chromatic có một nút nhỏ bên cạnh, khi để nguyên thì cho phép bạn chơi những nốt bình thường, còn nếu ấn vào nó thì nó sẽ giảm những nốt đó xuống nửa cung. Như vậy ta sẽ chơi được những nốt thăng giáng khác nhau. Chromatic thường sử dụng trong các thể loại Jazz hoặc Classical music. Nhưng dĩ nhiên, nó cũng sử dụng được tất cả các thể loại âm nhạc một cách dễ dàng. Nó còn có thể tạo ra một số hiệu ứng khá ấn tượng như luyến xuống (bending)... Một số ca sĩ đồng quên thường dùng loại Harmonica này, âm thanh luyến láy rất vui tai...







Ngoài ra còn có thêm nhiều loại khác của Harmonica nữa như:




.....
tobecontinue...
(phần sau: Học thổi Harmonicar...)

Thanks bác Hai núa vô cùng. Bác nàm như thế lào thì bác nàm, nhưng mà bác phải pốt cái bài về cách học Harmonica đấy nhé. Em nà em chờ cái lày nắm rồi. Mà bác biết chỗ lào học ở Hà Lội không? Chỉ cho em với.
Em thấy học Harmoni khó nắm, em có quyển sách nhưng học mãi không vào được. Chắc là không thày đố mày nàm lên.
Thanks bác nhiều.
He was standing alone.Try to find the word to say when every prayer he ever pray was gone. ............................ See devil in street at night.

Thanks bác Hai núa vô cùng. Bác nàm như thế lào thì bác nàm, nhưng mà bác phải pốt cái bài về cách học Harmonica đấy nhé. Em nà em chờ cái lày nắm rồi. Mà bác biết chỗ lào học ở Hà Lội không? Chỉ cho em với.
Em thấy học Harmoni khó nắm, em có quyển sách nhưng học mãi không vào được. Chắc là không thày đố mày nàm lên.
Thanks bác nhiều.
He was standing alone.Try to find the word to say when every prayer he ever pray was gone. ............................ See devil in street at night.

Nghe hấp dẫn quá. Hoá ra từ trước đến giờ mình toàn là thở Harmonica chứ không phải là thổi.
Bác HaiLua gửi tiếp đi nào, cái phần hướng dẫn ấy. Làm thế nào để thổi thật truyền cảm nhỉ? Em thổi toàn bị mất hết cả hơi.
Bác gửi nhanh nhé, cám ơn bác nhiều!!!!!!!!!
I was dreaming of the pastAnd my heart was beating fastI began to lose controlI began to lose control I didn't mean to hurt youI'm sorry that I made you cryOh no, I didn't want to hurt youI'm just a jealous guy...

Nghe hấp dẫn quá. Hoá ra từ trước đến giờ mình toàn là thở Harmonica chứ không phải là thổi.
Bác HaiLua gửi tiếp đi nào, cái phần hướng dẫn ấy. Làm thế nào để thổi thật truyền cảm nhỉ? Em thổi toàn bị mất hết cả hơi.
Bác gửi nhanh nhé, cám ơn bác nhiều!!!!!!!!!
I was dreaming of the pastAnd my heart was beating fastI began to lose controlI began to lose control I didn't mean to hurt youI'm sorry that I made you cryOh no, I didn't want to hurt youI'm just a jealous guy...

Nghe phát biểu câu "kèn cấu tạo cho C thì không thể hiện được thăng giáng" là biết trình độ của đại ca rồi. Dạ dạ, thằng em không biết thổi kèn, nhưng em cũng biết là có thể "bend" một cây Diatonic cho có những note bình thường không xuất hiện. Và dạ thưa, anh giỏi Harp thế có biết 2nd position là gì không ạ mà dám phát biểu là dùng cây C chỉ có thể thổi bài mà tonic là C với Am thôi ? Mà còn 3rd position, 4th position, 5th ... 12th position. Cho anh một cái ví dụ nhỏ là Bob Dylan thổi bài "Don''''t think twice, it''''s alright" tonic là E mà dùng cây A thổi ở 2nd position.
Trời, zậy mà cũng đòi chỉ người ta thổi harp. Làm ơn thực tế chút đi, đừng tưởng ai cũng ngu.
<P>Dylanesque.</P>
Được hailua-return sửa chữa / chuyển vào 17:45 ngày 22/10/2003

Nghe phát biểu câu "kèn cấu tạo cho C thì không thể hiện được thăng giáng" là biết trình độ của đại ca rồi. Dạ dạ, thằng em không biết thổi kèn, nhưng em cũng biết là có thể "bend" một cây Diatonic cho có những note bình thường không xuất hiện. Và dạ thưa, anh giỏi Harp thế có biết 2nd position là gì không ạ mà dám phát biểu là dùng cây C chỉ có thể thổi bài mà tonic là C với Am thôi ? Mà còn 3rd position, 4th position, 5th ... 12th position. Cho anh một cái ví dụ nhỏ là Bob Dylan thổi bài "Don''''t think twice, it''''s alright" tonic là E mà dùng cây A thổi ở 2nd position.
Trời, zậy mà cũng đòi chỉ người ta thổi harp. Làm ơn thực tế chút đi, đừng tưởng ai cũng ngu.
<P>Dylanesque.</P>
Được hailua-return sửa chữa / chuyển vào 17:45 ngày 22/10/2003

Thôi thì bác Hai Lúa cũng có ý muốn anh em hiểu về Harmonic thôi nhưng có lẽ bác ấy lâu lắm rùi không cầm đến cái của nợ ấy nên mới thế, dù sao thì bác ấy cũng có ý tốt.Còn bác hnhan xem ra cũng rành về harp cũng post một bài lên cho anh em đỡ ghiền đi chứ, tớ khoái cái đó lâu rồi nhưng chẳng biết tập cách nào.
Ghét nhất thằng nào ăn không ngồi rồi đi xóa bài người khác

Thôi thì bác Hai Lúa cũng có ý muốn anh em hiểu về Harmonic thôi nhưng có lẽ bác ấy lâu lắm rùi không cầm đến cái của nợ ấy nên mới thế, dù sao thì bác ấy cũng có ý tốt.Còn bác hnhan xem ra cũng rành về harp cũng post một bài lên cho anh em đỡ ghiền đi chứ, tớ khoái cái đó lâu rồi nhưng chẳng biết tập cách nào.
Ghét nhất thằng nào ăn không ngồi rồi đi xóa bài người khác

ôi ôi, lâu lâu không vào Internet, lại có ngay mấy chú chọc ngoáy làm xấu đi cả cái topic tươi đẹp của mình. Mạn phép các chú tớ xoá ngay mấy cái bài trả lời không hợp topic nhé!
(mình được cái hơi bẩn tính)