Hồ Xuân Hương Thiếu Nữ Ngủ Ngày Mùa hè hây hẩy gió nồm đông, Thiếu nữ nằm chơi quá giấc nồng. Lược trúc chải cài trên mái tóc, Yếm đào trễ xuống dưới nương long. Ðôi gò Bồng đảo sương còn ngậm, Một lạch Ðào nguyên suối chửa thông. Quân tử dùng dằng đi chẳng dứt, Ði thì cũng dở, ở không xong. Ðèo Ba Dội Một đèo, một đèo, lại một đèo Khen ai khéo tạc cảnh cheo leo. Cửa son đỏ loét tùm hum nóc, Hòn đá xanh rì lún phún rêu. Lắt lẻo cành thông cơn gió thốc, Ðầm đìa lá liễu giọt sương reo. Hiền nhân quân tử ai là chẳng ? Mỏi gối chồn chân vẫn muốn trèo. Ðộng Hương Tích Bày đặt kìa ai khéo khéo phòm, Nứt ra một lỗ hỏm hòm hom. Người quen cõi Phật chen chân xọc, Kẻ lạ bầu tiên mỏi mắt dòm. Giọt nước hữu tình rơi thánh thót Con thuyền vô trạo cúi lom khom Lâm tuyền quyến cả phồn hoa lại, Rõ khéo trời già đến dở dom. Kẽm Trống Hai bên thì núi giữa thì sông Có phải đây là Kẽm Trống không ? Gió giật sườn non khua lắc cắc, Sóng dồn mặt nước vỗ long bong. Ở trong hang núi còn hơi hẹp, Ra khỏi đầu non đã rộng thùng Qua cửa, mình ơi nên ngắm lại Nào ai có biết nỗi bưng bồng. Hang Cắc Cớ Trời đất sinh ra đá một chòm Nứt ra đôi mảnh hỏm hòm hom Kẽ hầm rêu mốc trơ toen hoẻn, Luồng gió thông gieo vỗ phập phòm. Giọt nước hữu tình rơi lõm bõm, Con đường vô ngạn tối om om. Khen ai đẽo đá tài xuyên tạc, Khéo hớ hênh ra lắm kẻ dòm ! Cái Quạt Một lỗ sâu sâu mấy cũng vừa, Duyên em dính dáng tự bao giờ. Chành ra ba góc da còn thiếu, Khép lại đôi bên thịt vẫn thừa, Mát mặt anh hùng khi tắt gió, Che đầu quân tử lúc sa mưa. Nâng niu ướm hỏi người trong trướng, Phì phạch trong lòng đã sướng chưa ? Vịnh Cái Quạt Mười bảy hay là mười tám đây, Cho ta yêu dấu chẳng rời tay. Mỏng dày từng ấy, chành ba góc, Rộng hẹp dường nào, cắm một cay. Càng nóng bao nhiêu càng mát nấy, Yêu đêm chưa phỉ lại yêu ngày. Hồng hồng má phấn duyên vì cậy, Chúa dấu vua yêu một cái này. Không Chồng Mà Chửa Cả nể cho nên sự dở dang Nỗi niềm chàng có biết chăng chàng Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc (1) Phận liễu sao đà nẩy nét ngang (2) Cái nghĩa trăm năm chàng nhớ chửa ? Mảnh tình một khối thiếp xin mang Quản bao miệng thế lời chênh lệch Không có, nhưng mà có, mới ngoan. (1) Hai câu này Hồ Xuân Hương chơi chữ. Chữ "thiên" là "trời", viết nhô nét phẩy lên thành chữ "phu" là "chồng". (2) Chữ "liễu" (phận liễu ám chỉ thân con gái) thêm nét ngang thành chữ "tử" là "con". Ðánh Ðu Bốn cột khen ai khéo khéo trồng ! Người thì lên đánh kẻ ngồi trông Trai du gối hạc khom khom cật Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng Bốn mảnh quần hồng bay phấp phới Hai hàng chân ngọc duỗi song song. Chơi xuân đã biết xuân chăng tá ? Cọc nhổ đi rồi lỗ bỏ không. Thân Phận Ðàn Bà Hỡi chị em ơi có biết không ? Một bên con khóc một bên chồng. Bố cu lỏm ngỏm bò trên bụng, Thằng bé hu hơ khóc dưới hông. Tất cả những là thu với vén, Vội vàng nào những bống cùng bông. Chồng con cái nợ là như thế, Hỡi chị em ơi có biết không ? Giếng Nước Ngõ ngang thăm thẳm tới nhà ông Giếng tốt thanh thơi, giếng lạ lùng. Cầu trắng phau phau đôi ván ghép, Nước trong leo lẻo một dòng thông. Cỏ gà lún phún leo quanh mép, Cá diếc le te lách giữa dòng. Giếng ấy thanh tân ai chẳng biết, Ðố ai dám thả nạ dòng dòng. Lấy Chồng Chung Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng, Chém cha cái kiếp lấy chồng chung. Năm thì mười họa hay chăng chớ, Một tháng đôi lần có cũng không. Cố đấm ăn xôi, xôi lại hẩm, Cầm bằng làm mướn, mướn không công. Thân này ví biết đường này nhỉ, Thà trước thôi đành ở vậy xong. Sư Bị Ong Châm Nào nón tu lờ nào mũ thâm Ði đâu không đội để ong châm ? Ðầu sư há phải... "gì" bà cốt, Bá ngọ con ong bé cái nhầm. Sư Hoang Dâm Cái kiếp tu hành nặng đá đeo Vị gì một chút tẻo tèo teo Thuyền từ cũng muốn về Tây Trúc Trái gió cho nên phải lộn lèo. Sư Hổ Mang Chẳng phải Ngô mà chẳng phải ta Ðầu thì trọc lốc, áo không tạ Oản dâng trước mắt dăm ba phẩm, Vải nấp sau lưng sáu bảy bà. Khi cảnh, khi tiu, khi chũm chọc, Giọng hì, giọng hỉ, giọng hi ha. Từ lâu có lẽ lên sư cụ Ngất nghểu toà sen nọ đó mà. Dệt Cưởi Thắp ngọn đèn lên thấy trắng phau Con cò mấp máy suốt đêm thâu Hai chân đạp xuống năng năng nhắc, Một suốt đâm ngang thích thích mau. Rộng hẹp nhỏ to vừa vặn cả, Ngắn dài khuôn khổ cũng như nhau. Cô nào muốn tốt ngâm cho kỹ, Chờ đến ba thu mới dãi màu. Mắng Học Trò Dốt I Khéo léo đi đâu lũ ngẩn ngơ ? Lại đây cho chị dạy làm thơ. Ong non ngứa nọc châm hoa rữa, Dê cỏn buồn sừng húc giậu thưa. Mắng Học Trò Dốt II Dắt díu đưa nhau đến cửa chiền Cũng đòi học nói, nói không nên, Ai về nhắn bảo phường lòi tói, Muốn sống đem vôi quét trả đền. Khóc Tổng Cóc Chàng Cóc ơi ! Chàng cóc ơi ! Thiếp bén duyên chàng có thế thôi Nòng nọc đứt đuôi từ đây nhé, Nghìn vàng khôn chuộc dấu bôi vôi. Khóc Ông Phủ Vĩnh Tường Trăm năm ông phủ Vĩnh Tường ôi ! Cái nợ ba sinh đã trả rồi, Chôn chặt văn chương ba thước đất, Tung hê hồ thỉ bốn phương trời. Cán cân tạo hóa rơi đâu mất, Miệng túi càn khôn khép lại rồi Hăm bảy tháng trời đà mấy chốc, Trăm năm ông phủ Vĩnh Tường ôi ! Quả Mít Thân em như quả mít trên cây, Da nó sù sì, múi nó dày. Quân tử có yêu thì đóng cọc, Xin đừng mân mó nhựa ra tay. Con Ốc Nhồi Bác mẹ sinh ra phận ốc nhồi Ðêm ngày lăn lóc đám cỏ hôi. Quân tử có thương thì bóc yếm Xin đừng ngó ngoáy lỗ trôn tôi. Bánh Trôi Nước Thân em vừa trắng lại vừa tròn, Bảy nổi ba chìm với nước non. Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn, Mà em vẫn giữ tấm lòng son. Mời Trầu Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi. Nầy của Xuân Hương mới quệt rồi. Có phải duyên nhau thì thắm lại, Ðừng xanh như lá, bạc như vôi. Ðề Ðền Sầm Nghi Ðống Ghé mắt trông ngang thấy bảng treo, Kìa đền Thái Thú đứng cheo leo. Ví đây đổi phận làm trai được, Thì sự anh hùng há bấy nhiêu. Cảm cựu kiêm trình Cần chánh học sĩ Nguyễn hầu Hầu Nghi Xuân Tiên Ðiền nhân Dặm khách muôn nghìn nỗi nhớ nhung, Mượn ai tới đấy gửi cho cùng. Chữ tình chốc đã ba năm vẹn, Giấc mộng rồi ra nửa khắc không. Xe ngựa trộm mừng duyên tấp nập, Phấn son càng tủi phận long đong. Biết còn mảy chút sương siu (1) mấy Lầu nguyệt năm canh chiếc bóng chong. (1) sương siu = vấn vương Trách Chiêu Hổ I Anh đồ tỉnh, anh đồ say Sao anh ghẹo nguyệt giữa ban ngày ? Này này chị bảo cho mà biết, Chốn ấy hang hầm chớ mó tay ! Trách Chiêu Hổ II Sao nói rằng năm lại có ba ? Trách người quân tử hẹn sai ra. Bao giờ thong thả lên chơi nguyệt, Nhớ hái cho xin nắm lá đa. Trách Chiêu Hổ III Những bấy lâu nay luống nhắn nhe, Nhắn nhe toan những sự gùn ghe. Gùn ghè nhưng vẫn còn chưa dám, Chưa dám cho nên phải rụt rẹ
Thơ HXH đúng là phây vơ rít của tớ, nhưng ở trên thiếu béng mất mấy bài mà tớ cũng thích, chép lại từ sổ tay ra đây cái. Đánh Cờ Chàng với thiếp đêm khuya trằn trọc, Đét đồn lên đánh cuộc cờ người . Hẹn rằng đấu trí mà chơi, Cấm ngoại thuỷ không ai được biết. Nào tướng sĩ dàn ra cho hết, Để đôi ta quyết liệt một phen. Quân thiếp trắng, quân chàng đen, Hai quân ấy chơi nhau đà đã lửa . Thọat mới vào chàng liền nhảy ngựa, Thiếp vội vàng vén phứa tịnh lên. Hai xe hà, chàng gác hai bên, Thiếp thấy bí, thiếp liền ghểnh sĩ. Chàng lừa thiếp đương khi bất ý, Đem tốt đầu dú dí vô cung, Thiếp đang mắc nước xe ***g, Nước pháo đã nổ đùng ra chiếu . Chàng bảo chịu, thiếp rằng chẳng chịu Thua thì thua quyết níu lấy con. Khi vui nước nước non non, Khi buồn lại giở bàn son quân ngà. --> Một bài thơ mượn ý, một trong những bài thơ của HXH tơ thích nhất. Tự Tình I Canh khuya văng vẳng trống canh dồn. Trơ cái hồng nhan với nước non. Chén rượu hương đưa, say lại tỉnh, Vừng trăng bóng xế, khuyết chưa tròn. Xuyên ngang mặt đất, rêu từng đám, Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn. Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại, Mảnh tình san sẻ tí con con. Tự Tình II Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom, Oán hận trông ra khắp mọi chòm. Mõ thảm không thua mà cũng cốc, Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om? Trước nghe những tiếng thêm rầu rĩ, Sau giận vì duyên để mõm mòm. Tài tử , văn nhân ai đó tá? Thân này đâu đã chịu già tom. Tự Tình III Chiếc bánh buồn vì phận nổi nênh, Giữa dòng ngao ngán nỗi lêng đênh. Lưng khoang tình nghĩa dường lai láng, Nửa mạn phong ba luống bập bềnh. Cầm lái mặc ai lăm đỗ bến, Giong lèo thây kẻ rắp xuôi ghềnh. Ấy ai thăm ván cam lòng vậy, Ngán nỗi ôm đàn những tấp tênh. --> chùm thơ tự tình rất hay, vừa thấy buồn cho thân phận người phụ nữ, vừa thấy cảm phục. Tranh Hai Tố Nữ Hỏi bao nhiêu tuổi hỡi cô mình? Chị cũng xinh mà em cũng xinh. Đôi lứa như in tờ giấy trắng, Nghìn năm còn mãi cái xuân xanh. Phiếu mai chi dám tình trăng gió, Bồ liễu thôi đành phận mỏng manh. Còn thú vui kia sao chẳng thấy, Trách ông thợ vẽ khéo vô tình! --> rất ngạo nghễ và phóng khoáng, cảm thấy như là lời nói của ngày hôm nay chứ không phải từ một phụ nữ từ thế kỷ 18. Cảnh Thu Thánh thót tầu tiêu mấy hạt mưa, Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ, Xanh ôm cổ thụ tròn xoe tán, Trắng xóa tràng giang phẳng lặng tờ. Bầu dốc giang sơn say chấp rượu . Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ . Ơ hay, cánh cũng ưa người nhỉ, Ai thấy, ai mà chẳng ngẩn ngơ . --> Khẩu khí chẳng khác gì nam giới, mà vẫn lãng mạn. Hang Thanh Hóa Khen thay con tạo khéo khôn phàm, Một đố dương ra biết mấy ngoàm. Lườn đá cỏ leo, rờ rậm rạp. Lách khe nước rỉ, mó lam nham. Một sư đầu trọc ngồi khua mõ, Hai tiểu lưng tròn đứng giữ am. Đến mới biết rằng hang Thanh Hóa, Chồn nhân, mỏi gối, hãy còn ham. Cách miêu tả đặc trưng HXH, trêu cả sư Già Kén Kẹn Hom Bụng làm dạ chịu trách chi ai, Già kén kẹn hom ví chẳng sai . Tiếc đĩa hồng ngâm cho chuột vọc, Thừa mâm bánh ngọt để ngâu vầy . Miệng khôn trôn dại đừng than phận, Bụng ỏng lưng eo chớ trách trời! Đừng đứng núi này trông núi nọ, Đói lòng nên mới phải ăn khoai . --> Cho thấy nỗi lòng của tác giả. Dỗ Bạn Khóc Chồng Văng vẳng tai nghe tiếng khóc chồng. Nín đi kẻo thẹn với non sông. Ai về nhắn nhủ đàn em nhé. Xấu máu thì khem miếng đỉnh chung. --> Dỗ bạn cũng không phải như là "nữ nhi thường tình" đâu nhé Họa Lại Thơ Mai Sơn Phủ Này đoạn chung tình biết mấy nhau, Tiễn đưa ba bước cũng nên câu . Trên tay khép mở tanh chiếu nhạn, Trước mặt đi về gấp bóng câu . Nước mắt trên hoa là lỗi cũ. Mùi hương trong nệm cả đêm ngâu . Vắng nhau mới biết tình nhau lắm, Này đoạn chung tình biết mấy nhau . --> Một bài thơ tình còn "tình" hơn nhiều bài thơ bây giờ Thương Há dám thương đâu kẻ có chồng, Thương vì một nỗi hãy còn không. Thương con cuốc rũ kêu mùa Hạ, Thương cái bèo non giạt bể Đông. Thương cha mẹ nhện vương tơ lưới, Thương vợ chồng Ngâu cách mặt sông. Ấy thương quân tử thương là thế, Há dám thương đâu kẻ có chồng. Và trong loạt bài miêu tả những con, những quả, bánh trôi.. mà ẩn ý, còn có bài về con cua đọc cũng vui: 4.Con Cua Em có mai xanh, có yếm vàng, Ba quân khiêng kiệu, kiệu nghêng ngang. Xin theo ông Khổng về Đông Lỗ, Học thói Bàn Canh nấu chín Thang. BTW, bác nào đọc thơ HXH bản tiếng Anh chưa? kinh dị, chuyển ngữ chứ không thể chuyển được ý. Mà ngay nghĩa của nó đã không chính xác. <rookie> You are what you know </rookie>
Tớ vẫn phục bà HXH này nhất về cách dùng từ, đặc biệt từ láy biểu cảm. Đúng là phù thuỷ ngôn từ giời ạ. Rookie có bản TA nào post lên để tớ ngắm cái. Thx. Những gì đã qua đã qua Thì không bao giờ trở lại Những gì đã dừng ở lại Thì chẳng bao giờ qua đi
Đố biết bài gì đây: Sweet dumblings My body is white and my lot is round; Seven times floated, three times sunk, I swim in the waters and float on the mountain. Hard or soft it depends on the kneader. Regardless I determine to preserve my crimson viscus. <rookie> You are what you know </rookie>
