HOÀI TƯỢNG MẸ (tập thơ)

Về hoài tượng và con chim trắng
(...) Chị nhìn theo tay hắn. Trên bức tường vôi, giữa những hình vẽ cũ chằng chịt, hiện lên một bức tranh màu gạch non: Một triền đồi xa tít, một cánh đồng, một con chim khổng lồ chống cánh trên đỉnh đồi nhìn nhìn về phía xa, một quả trứng lớn nằm trơ trọi giữa đám cây cỏ và những viên đá hình thù kỳ dị...
- Đây là thế giới của anh ư? - Thủy hỏi.
- Một thế giới tưởng tượng - Hắn nói - Đây là cánh đồng hoang, còn bên kia là vùng đất chưa biết đến. Một lần, có con chim trắng từ phía bên kia đồi bay đến, đôi cánh che rợp trời và tiếng kêu của nó hay hơn mọi âm thanh trên cánh đồng. Đang bay, nó bỗng chuyển dạ đau bụng. Không biết làm thế nào, nó đành tìm một vạt đất bằng phẳng và đặt quả trứng của mình lên đó. Sau khi đẻ xong, nó ở lại ấp quả trứng bằng tình yêu và lòng kiên nhẫn mẫu mực. Nhưng một hôm trời đẹp, nó bỗng nhớ quê da diết. Nó nghe thấy tiếng gọi trên không trung. Và nó bay đi...
- Rồi sao nữa? - Chị hỏi, cảm thấy giọng hơi run, mặt nóng bừng.
- Có thể con chim mẹ chẳng bao giờ nhớ rằng nó đã để lại đây một quả trứng (ký ức của nó hữu hạn, và nó có thể quên). Cũng có thể nó đã bị thương và vẫn đang nằm dưỡng bệnh. Ngày đêm nó cầu nguyện cho đứa con mau đạp vỡ vỏ để bay đến với nó...
- Trong bức tranh, tất cả đều méo mó, lệch lạc...
- Không gian của bức tranh là không gian mơ, tĩnh lặng và lãng đãng, méo mó và run rẩy. Đó là thế giới của con chim non trong vỏ trứng. Nó bị đẻ non, bị bỏ rơi, thiếu hơi ấm của mẹ, nó không đủ sức để đạp vỡ lớp vỏ. Nó chỉ hình dung được thế giới bên ngoài bằng khát vọng và trí tưởng tượng... Tất nhiên, điều đó cũng có nghĩa là nó chẳng hiểu gì về thế giới cả.
- Còn những bóng xám và vết xước này?...
- Đó là những bóng xanh. Con chim mẹ bay đi, để lại bóng xanh và khoảng trống. Tiếng kêu của nó đọng lại như vết xước trên không trung. Con chim non chỉ thấy bóng mờ mờ mà nó cảm nhận được hơn là nhìn thấy, và nó phải rất lắng tai mới nghe được những gợn xước sói qua lớp vỏ. Nó kêu lên tiếng hoài cảm yếu ớt, nhưng mẹ nó chẳng bao giờ nghe thấy.
Ta nằm lại dưới chân đồi quên lãng
Chìm sâu vào nỗi nhớ nhung xa vời
Những bóng xanh lặng lờ trôi
Về một miền hoài niệm
Những thanh âm của nghìn xưa im tiếng
Dưới chân đồi hoang vu
Ta ngủ giấc mệt nhoài
Những ám ảnh nhớ nhung miên viễn
Mẹ đã bỏ ta đi
Về phía bên kia đồi
Ta ngủ quên trong hơi ấm tuyệt vời
Khi tỉnh dậy, chỉ còn là hoài niệm
Ôi, mẹ đã đi xa!
Bỏ ta lại dưới chân đồi, quên lãng...
Có gì đó rất xa xôi trong giọng kể của hắn.
- ... Có con chim ấy không? - Thủy hỏi.
- Có đấy, chị Thủy, đó là con chim Thơ.
- Con chim Thơ?
- Vâng. Mấy ngàn năm nay, thi nhân dõi mắt lên vòm trời để tìm hình bóng con chim ấy. Họ lắng nghe trong không trung tiếng kêu của nó còn rớt lại. Họ xúc động và viết lên những bài thơ. Vâng, con chim ấy là con chim Thơ, và tất cả những bài thơ được viết ra chỉ để ca tụng vẻ đẹp của nó hoặc miêu tả hoài niệm về nó.
- Không có những bài thơ khác ư?... những bản anh hùng ca?... những bài thơ về tình yêu?... và cả những bài thơ đau khổ, điên loạn nữa?
- Tất nhiên là có. Chúng là biến thể của một bài thơ lớn, người ta viết chúng trong hoài niệm và ký ức, trong nỗi nhớ triền miên. Tất cả những bài thơ đó đều có chung một nội dung: Hoài tượng Mẹ - dù là tình yêu hay thù hận.
- Hoài tượng... Ký ức... Vâng,... - Chị ngắc ngứ, cảm thấy khó nói - Nhưng anh nghĩ sao... về cơn điên bất chợt của đám đông?
- Những đứa trẻ thiếu mẹ thường dễ độc ác và dễ mắc bệnh điên. Ở đâu đó luôn có những cơn điên như vậy, bởi Người Mẹ Lớn đã bỏ đi, và sự chờ đợi quá lâu thường gây mệt mỏi và cáu giận. Hướng về bà, về tình yêu lớn của bà ?" đó là cách duy nhất để chữa bệnh điên, nhưng những đứa con lại hay quên điều đó. Chúng tưởng rằng khi bịt tai, bịt mắt, nhốt mình trong một cái cũi, bịt kín mọi khe hở là có thể yên ổn. Nhưng khi làm việc đó, chúng đã cắt đứt liên hệ với người mẹ - người mẹ tốt bụng và tội nghiệp đang mắc nạn ở đâu đó không về kịp để chữa bệnh cho chúng. Những đứa trẻ ấy cần được dạy dỗ về tinh thần thi ca hơn ai hết. Bởi tinh thần ấy là ý chí vươn tới tình yêu và sự giải thoát - một cố gắng siêu việt.
- ... Nhưng thực tại? Tôi? Bé Phong? Anh? Chúng ta? - ở một khu tập thể đổ nát, bên một bức tường đầy hình ảnh dung tục, và... vâng, tất cả? Tại sao lại như vậy?...
- Tôi không biết, chị Thuỷ ạ. Chiều nay, tất cả đều vắng lặng. Tất cả chìm trong một màu vàng quên lãng. Tôi nhìn khu nhà, nhìn bức tường... và tôi vẽ bức tranh ấy. Đó là một phác thảo sơ sài, một cố gắng nhỏ nhoi, vô nghĩa... Bởi một thoáng nữa thôi, màu vàng kia sẽ tắt... (...)
Được sửa chữa bởi - DBA vào 22/04/2002 22:23

Phần II​

D.B.A​

26
Huệ
Tha thứ cho tôi nỗi buồn
Dòng nước bạc đăm đăm
Con thuồng luồng đang giỡn sóng trăng
Và cả màu trăng này nữa
Đã vùi sâu những tiếng thì thầm
Dưới đáy lòng dịch thuỷ
Cùng những chuyện trăm năm
Ánh mắt em! ánh mắt em!
Và dòng sông nước đỏ
Chảy về phía bờ xa...
Được sửa chữa bởi - DBA vào 23/04/2002 19:48

27
Dưới gốc doi sân chùa
Người con gái dưới gốc doi sân chùa
Nắng về xanh xao, xanh xao. Ngày...
Hun hút buồn
Đôi mắt chiều rớt xuống
Những chùm doi sớm, trên sân hè sang

Hè sang, cơn mưa rào tưới gốc doi
Rêu vôi ấu đùn xối bời cánh mối
Những ngày nhìn mưa, mưa đau quằn quại
Đôi cánh mối tơi, tóc người con gái
Giọt nước lớn từ trên trời cao, rơi...
Ôi cõi thâm sầu, ngai ngái tình. Trên mái
Nỗi niềm nghìn năm sau phơi màu
Thân phận, dòng mưu cầu khổ đau
Dưới bảy sắc cầu vồng cương tỏa
Những chùm doi trên sân
Thanh Trì, ngày...
Cạn mùa hạ vàng
Cánh mối bay ngang! cánh mối bay ngang!
Mùa thu sau có người đi lượm hạt
Và đôi mắt chiều hun hút...?
D.B.A

2
Hư khúc
họa thơ HyN
Hôm nay trên đường về mình tôi
Mai sau trên đường này còn ai?
Trần gian ơi cứ miệt mài
Tung con xúc xắc, lật bài trắng đen

Đường về còn lại mình tôi
Mai sau em có đi về nữa không
Biển hồn sương phủ mênh mông
Tôi ngồi đan lưới mà trông em về
Được sửa chữa bởi - DBA vào 23/04/2002 19:55

29
Dù tôi ở rất xa
Tôi đã mất ngày hai mươi tuổi
Sự kiêu căng đã thành vô lối
Muốn trở lại tìm em không khóc
Ôm em, tóc, hình, sóng, tưởng
Tượng
Thành thơ
Tôi lỡ lầm, em không về và vĩnh viễn
Dưới thu, đã vô tâm
Hiểu chi tiếng cảm hoài của loài dế
Khóc đi em
Dù tôi ở rất xa
D.B.A
Được sửa chữa bởi - DBA vào 24/04/2002 18:55

30
Xuân, Thu, Trang
Con kiến leo lên bờ tường
Mắt em lạc đường tưởng tượng
Chiều chiêm bao đổ xuống
Em tết nỗi buồn thành đôi bím
Xuân, tay xanh, tóc xanh
Nâu cà phê nâu môi
Có quán cổ, tôi?
Nếu..., con kiến vừa rơi vào mạng nhện
Ta thả xõa buồn
Xanh em...
Thu
Trang
Gió thổi bơ vơ dưới cột đèn
Được sửa chữa bởi - DBA vào 24/04/2002 13:25

31

Đường nào đến tim em
Người tình bị đóng khung
Giữa những thiên thiên đường lệch lạc
Đường tình nhân cong queo
Thương lấy phận mình, em nhé
Gửi hoàng hôn
Đôi mắt buồn hoang mạc
Cô độc và trong suốt
Người tình bị đóng khung
Khi đôi chân bước qua chiếc cầu-vồng-của-ngôn-từ-xảo-trá
Và những linh hồn thi nhân huyễn mộng
Mon men...
Đường nào đến tim em?
Được sửa chữa bởi - DBA vào 25/04/2002 20:34

32
Bóng Trúc
viết cho Lê Đạt
Sớm sương đỏ
Em nhỏ đào xanh
Đường mặt trời mây hàng rẽ lối
Chiều lầu thiếu phụ
Vòng khăn voan
Mềm dây cung
Đêm ngân hà một ánh
Dòng thơ trầm chân sóng
Đổ dài cây gậy trúc
Được sửa chữa bởi - DBA vào 25/04/2002 19:53

33
Lá dòng Spree
Bóng nhạn trôi đi đâu
Chiều nhà thờ đổ hoang mặt nước
Âm âm bi ai
Niềm niềm xưa ước
Mười năm lá đỏ nhuộm xanh bờ
D.B.A