Học sinh ngày nay dốt sử - lỗi tại ai

Học quá nhiều tiểu tiết mà tiểu tiết thì chỉ có các nhà nghiên cứu mới chú ý. Muốn học sinh yêu thích môn sử thì hãy bắt đầu từ tổng thể, sau đó tạo các mối liên hệ...

Em xin hỏi lại: Khái niệm "dốt sử" ở đây đc hiểu là gì?
- Là điểm Sử thấp?
- Là hỏi đến cái gì về Sử cũng tịt?
Môn sử là 1 môn xã hội nhân văn. Học nó phải có trí nhớ, cái đó là chắc chắn rồi. Nhưng không nên quên rằng nó còn là một môn học dạy tư duy nữa. Nếu chỉ học vẹt thôi thì điểm cao, nhưng học trước quên sau, nói là dốt vẫn đúng. HS trong trường được học về Lê Lợi chứ, nhưng ra đời nó vẫn hồn nhiên nói Lê Lợi lãnh đạo khởi nghĩa Tây Sơn. Thầy cô nào dạy thế (Khổ thân thầy cô cứ bị đổ vạ). Chẳng qua nó không chịu để tâm, nên nhầm nhọt, quên sai loạn lên.
Nguyên nhân thì nhiều, có thể do chương trình nặng, kiến thức bị xé lẻ. Có thể do giáo viên dạy không hấp dẫn. Nhưng trước tiên vẫn là ở học sinh. Nếu nó có trách nhiệm với việc học, không bao giờ nó bị bê bết 1 môn nào cả. Em không đồng tình với lý do số 2 bác nói: Đủ năng lực nhưng không hứng thú nên dốt. Nó chỉ dốt khi nó không đủ năng lực, hoặc không chăm chỉ, không tận tâm với bài vở. Học sinh bây giờ rất nhiều đứa để năng lực của nó vào những trò chơi bời. Cứ đứa nào ngoan ngoãn tự giác y như rằng học rất khá. Đứa nào học hành ất ơ, kể cả những đứa cậy mình thông minh, là y như rằng dốt. Nếu các bác cứ đổ hết lên chương trình, giáo viên và không đả động gì tới ý thức của cá nhân học sinh là không đc đâu. Tác động lên ngoài quan trọng, nhưng quan trọng nhất vẫn là sự tự vận động của học sinh. Hồi trước em dốt Toán đìa ra, nhờ thầy dạy dễ hiểu cũng khá lên đc, nhưng trước hết vẫn là do em chăm chỉ, thấy học dốt thì nhục, nên phải cố.
Nâng cấp giáo dục là cần lắm lắm. Nhưng trước khi nâng cấp đc giáo dục như ý thì vẫn phải nâng cấp con em mình trước.
Đi thi Sử 0-1-2 điểm, em kính vái những học sinh ấy. Chắc bình thường chúng nó học giỏi lắm nhưng học tài thi phận. Chỉ có học tủ, hoặc không học. Bài để giấy trắng hoặc bịa nhăng bịa cuội thì điểm mới đẹp thế. Loại đấy thì đừng có đổ tại cho nền giáo dục.
Học Sử dốt trước hết do lười. Kết luận tạm thời lần 1.

Bạn đặt vấn đề rất đúng. Dốt sử là vấn đề 2 chiều mà trách nhiệm chính là ở người gv, người gv cũng cũng có thể ...vô trách nhiệm mà đổ lỗi cho chương trình, cho giáo án. Rồi các "nhà giáo án" lại đòi hỏi 1 chương trình cải cách toàn bộ.Rồi thì ngân sách. Rồi lại đến vấn đề xã hội hóa. Cuối cùng là ...nâng cao học phí và chờ đợi đến ...đời sau.
Như tôi đã nói là phải đi từ tổng thể. Ví dụ như đề thì phải nên hỏi thế này :
- Thế kỷ 10 nước ta có những sự kiện gì trọng đại ?
Nếu bạn liệt kê được những sự kiện trên thì có thể đạt điểm trung bình.
Nếu nêu được thời gian cụ thể . Điểm khá.
Nếu đánh giá được tầm mức. Điểm giỏi.
Nếu liên hệ với các sự kiện khác như các sự kiện bên Tàu trong cùng thời gian. Xuất sắc.
Nếu dạy và học như thế thì tôi bảo đảm chẳng có chuyện nhầm ông Lê Lợi lãnh đạo khởi nghĩa... Tây Sơn.

Em cũng đồng ý là kiến thức về Sử nên tổng quát, nắm được sự kiện chính của một giai đoạn, 1 thời đại, đánh giá được tầm vóc, cái đóng góp được và cái thiếu sót của nó,...
Tuy nhiên cái tổng quát vẫn phải đc minh họa bằng sự kiện sinh động để hấp dẫn học sinh
Học sử, tìm hiểu sử (vì yêu thích) đều phải nhớ (nếu nói sai vẫn mang tiếng dốt). Nhưng nếu sử chỉ là học thuộc thì học sinh chán là phải. Nó phải là 1 sự kích thích tư duy, phải hình thành quan niệm, để tự học sinh biết đánh giá các sự kiện đó, để nó hiểu được quan hệ nhân quả của chuỗi sự kiện trong lịch sử và lý giải được những cái có liên quan. Chắc chắn các bác yêu sử ở đây đều tìm thấy điều thú vị không phải ở mấy cái tên, mấy con số, địa điểm, thời gian,... mà là ở giá trị văn hóa văn minh, ý nghĩa, tầm vóc của nó đối với một dân tộc hoặc loài người.

Cái tổng quát chính là các sự kiện đấy, thưa bạn. Đừng nên mang những thủ thuật giảng dạy như nào là "hấp dẫn", nào là "kích thích". Như vậy là bạn đã nhìn lịch sử qua siêu hình . Mà lịch sử theo triết học người ta gọi nó là "duy vật biện chứng" hay "duy vật lịch sử". Chính dòng lịch sử tự nó sẽ cuốn hút học sinh.... Hiện đại hơn bạn có thể nhìn nhận các nhân vật với nhiều góc độ khác nhau. Nhưng họ vẫn là họ, là những sự kiện mà ta không thể nào bác bỏ được...

Em không cho là có gì siêu hình ở đây bác ạ. Đối với những người có hứng thú với lịch sử thì tự nhiên họ bị cuốn hút bởi nó, và không thấy nó có gì là khô khan cả. Điều đó đc quy định bởi thiên hướng, cũng giống như người này thấy Toán học rất sinh động và hấp dẫn, người kia lại không hiểu vì sao lại có người nói "Toán học lãng mạn", vì họ nghĩ những con số thì khô khan. Họ không hiểu đc là vì họ không có thiên hướng, không có lòng đam mê.
Đối với nhiều học sinh học Sử, việc nhớ đc 1 số sự kiện là không khó, vì chăm chỉ là ổn. Nhưng khi khái quát đặc điểm thời đại thì không nói được. Chẳng hạn nó có thể kể tên các cuộc kháng kiến, các vị anh hùng, nhưng không thể khái quát đc đặc điểm của lịch sử thời kỳ trung đại là gì, để từ đó hiểu đc nó có ảnh hưởng gì đến văn hóa văn học thời kỳ này. Như vậy là để có đc kiến thức về sự kiện không khó, nhưng lại không dễ để có đc tư duy khái quát về lịch sử để từ đó biết tự phân tích, tự tìm hiểu. Đấy chính là kiểu học xé lẻ kiến thức.
Còn về vấn đề tính hấp dẫn trong dạy học lịch sử, thì dù không phải giáo viên Sử, ai cũng biết là sẽ rất nhàm chán nếu giáo viên vào lớp chỉ đều đều diễn giảng về nguyên nhân/bối cảnh; diễn biến; kết quả; ý nghĩa. Tính hấp dẫn của 1 giờ Sử 1 phần là do cái hay của sự kiện, nhưng vẫn phải dựa cả vào sự phân tích sâu sắc của giáo viên, kèm thêm với những "thủ thuật" rất hợp với môn Sử: xem bản đồ, xem tranh ảnh, xem băng tư liệu, thảo luận, ... Vậy không thể cho rằng tự bài Sử nó sẽ hay đối với học sinh (vì tuy sự kiện hay, nhưng nếu không có hứng thú hoặc không có thiên hướng với môn Sử thì cũng khó cảm nhận đc cái hay đó). Học sinh luôn kêu ca là tại sao phải học về những người đã chết, chính là bởi vì vậy - nó không có hứng thú và không có ý thức rõ về việc học Sử. Giáo viên sẽ là người biết đem sự kiện đã chết trên trang giấy đến học sinh 1cách hấp dẫn, kích thích nó suy nghĩ.

Đồng ý với bạn nhưng với điều kiện là học sinh của bạn chỉ học mỗi ...một môn sử thôi. Còn những môn còn lại thì không đủ ...hấp dẫn ! Môn sử học theo lối tổng quát thì bạn chỉ cần nhớ những sự kiện mà tính ra thì nó không hơn gì 1 bài học ngoại ngữ.Giáo viên không phải là ...diễn viên nên không cần những thủ thuật để học sinh khỏi buồn chán. Khi xưa tôi còn nhớ có 1 ông thầy dạy tiếng Anh. Ông ta cứ dạy đều đều như thế hết ngày này sang tháng nọ, cứ như thể ông ta ...tâm sự với cái bảng đen vậy. Chỉ khi nào có vài học sinh đặt câu hỏi thì ông mới như bừng tỉnh và nhoẻn miệng cười...Tôi thích lối dạy ấy. Cho đến khi 1 số học sinh khác đề nghị giáo viên chủ nhiệm đổi thầy khác. Một ông thầy dạy tiếng Anh mới lên thay. Ông ta giảng bài hết sức ...hùng dũng như đang diễn thuyết vậy. Thế rồi lớp học lại có sự phân chia....giai cấp. Đứa giỏi và đứa dốt ghét nhau ra mặt.... Đứa dốt vì bị chê quá đáng nên đâm ra ghét luôn cả ông thầy lẫn bộ môn....Như thế có gọi là giáo dục không ?

Thế thì em lấy làm khó hiểu về quan điểm của bác:
- Chính cách học của bác (nêu ở mấy bài trên) mới là cách học CHỈ CẦN NHỚ SỰ KIỆN. Em đã không trình bày quan niệm của mình là Sử chỉ có sự kiện. Nó chủ yếu kết nên từ sự kiện và nhân vật, Nhưng học sử giỏi là biết vượt lên trên sự kiện để có tư duy khái quát hóa. Em nói khá rõ đấy chứ.
- Em không hiểu sao bác lại thích cách dạy như ông thầy bác, nhất là khi đó là môn ngoại ngữ. Giờ học mà giáo viên độc thoại đã bị phê phán từ lâu rồi. Giờ học NN thì càng không thể chấp nhận.
- Việc thầy mới giảng hùng dũng là phong cách cá nhân của thầy, em không bình luận (vấn đề là ở hiệu quả của nó, cái này tự học sinh cảm nhận) Việc phân hóa trình độ trong 1 lớp là tất nhiên. Vì bác không nói rõ điểm này nên em cũng không dám đi sâu, sợ lại không hiểu ý bác.
- Còn việc thầy giáo là diễn viên hay không, thì bác cứ hỏi các giáo viên: rằng trên bục giảng, trước đông đảo học trò, họ có phải diễn không? Dạy học là đóng 1 vai trò khác, chuẩn mực hơn, lớn hơn, khác hơn con người ngoài bục giảng của người giáo viên, vì thế không ít thì nhiều cũng phải có yếu rố "diễn" (không hiểu đơn giản là sự giả tạo, đóng kịch đâu, mà là phải xử lý giờ học có kỹ thuật, trình bày kiến thức có kịch bản - giáo án) Nên em khẳng định, ngoài cái hay tự có của kiến thức, ngoài sức hấp dẫn tự có của phong cách người giáo viên, giáo viên vẫn cần những thủ thuật nhất định (áp dụng tùy lúc) để khuấy động học sinh hứng thú và tích cực làm việc.
Nếu nói như bác thì nghề giáo dễ quá, cứ dạy đi, bài có gì dạy nấy, nó hay là tự nó, tự khắc học sinh sẽ yêu thích, hứng thú.
Vậy nếu nó không hay thì... sao nhỉ?

Tuỳ bạn thôi. Tôi là người VN, ăn cơm VN, thi thoảng mới ăn 1 tô phở. Khi xưa thấy thương cho nhà giáo nghèo, nay thì thấy ngại cho họ vì phải đóng nhiều vai trò.

Lỗi tại mấy ông nhà đài, toàn cho chiếu các loại phim ảnh về LS của Trung Quốc nhiều quá, đến nỗi học sinh VN lại tưởng đó là LS của Việt Nam ta.
He, he, he,..........