Hỏi về 1 chi tiết trong sử thi Đam San - Câu trả lời trang 7.

Thật chán cái ông bạn Tran_Thang này quá. Từ cách đọc hiểu tiếng Việt đến cách dùng tiếng Việt của ông bạn đều làm tôi ngạc nhiên đến mức kinh ngạc.
Cái đoạn tiếu lâm tả cảnh "trường bắn" thì có gì gọi là "suy diễn hả ông bạn?
Ông bạn không hiểu cả những gì mình viết hay ông bạn đãng trí tới mức không nhớ mình đã viết gì mà lại lôi cả bubbe2003 vô đây?
bubbe2003 chắc cũng không cần ông bạn phải thanh minh giùm như vậy đâu, vì Ms/Mr này đương nhiên biết tôi không hề nghi ngờ gì về tính xác thực những câu trong TC/ST ĐS mà Ms/Mr này đã post lên đây chỉ với việc tôi đã post lên đây > 01 bài.
Người mà tôi nói đến không thể là bubbe2003 được đâu, cái người đó là người được ông bạn đánh giá là "vịt cồ" ấy - người mà vì lý do đặc biệt nào đó không kịp nhận lời khuyên "đi hỏi 01 nhà sinh vật" của ông bạn đấy ạ, nhưng vì ông bạn "đặt tên" cho người này lại dùng khái niệm quá mới trong tiếng Việt là "tác giả sưu tầm" sau đó gọi tắt là "tác giả", tôi vì tôn trọng tiếng Việt (tiếng mẹ đẻ của tôi) lại chưa biết đến khái niệm quá mới đó nên đành phải nói tránh đi bằng từ khác đấy. Xin nói luôn là kể cả khi nói đùa/tiếu lâm tôi cũng còn nhớ mình là người Việt nên cũng phải cố gắng tìm từ sao cho không đến nỗi làm nhục tiếng Việt mình đấy ông bạn ạ.
Người phương Đông có câu "bệnh tòng khẩu nhập, họa tòng khẩu xuất" (bệnh vào đằng miệng, họa ra đằng mồm), người phương Tây có câu "Uốn lưỡi 7 lần trước khi nói" đều có ý nhắc nhở nên cẩn trọng khi dùng lời nói, áp dụng vào việc viết cũng đúng luôn.
Góp ý chân tình với ông bạn thế này: nếu là người Việt thì cũng nên trân trọng tiếng Việt, đó là tiếng mẹ đẻ của nhiều người ở đây. Tiếng Việt của ông bạn quả thật là cần được gia cố thêm đấy.
Đề xuất của tôi về việc nâng cao kỹ năng sử dụng tiếng Việt của mình cũng rất đơn giản thôi:
Hãy hình dung 01 đoạn văn / câu văn nào đó như 01 ổ khóa, các từ tiếng Việt nào đó coi như những chiếc chìa khóa. Lấy luôn cái đoạn tiếu lâm tả cảnh "trường bắn bia Ê-đê cổ" mà ông bạn vừa quote ở trên làm VD, giả thiết: "chìa khóa" là 01 cụm từ tiếng Việt gồm 03 chữ, tôi lấy 01 chìa để dùng, tôi đặt tên chìa này tên là "bắn ròng rã" (chính là mấy chữ ông bạn đã cố tình phóng to lên đó) ông bạn có 01 xâu chìa khác, ông bạn có thể thử lần lượt từng chìa, nếu tự cảm thấy chìa đó không mở được ổ khóa đó thi nghĩ đến việc nó có thể mở được ổ khóa nào khác; tiếp tục thử với các chìa khác như nói trên, tôi cam đoan chỉ cần thử 30 chìa như vậy thôi, kỹ năng sử dụng tiếng Việt cũng được cải thiện đáng kể đấy.
Nếu ông bạn e rằng tự chấm điểm cho mình có thể không khách quan thì cứ việc kể tên các "chìa khóa" của mình lên đây, tôi tin là nhiều người ở đây cũng sẵn lòng đánh giá giùm ông bạn (kể cả tôi nếu ông bạn yêu cầu), Theo ý tôi thì việc giấu "dốt" không phải là việc làm thông minh (đây là kinh nghiệm mà tôi đã từng lãnh hậu quả đấy)
Đây thực sự là 01 góp ý chân thành đấy, chỉ riêng việc tôi không nêu tên ông bạn ở bài trước (phải nói thành 01 TTVNOL''s member) và cho đến bài này cũng không quote lại bài nào của ông bạn cũng đủ bày tỏ thiện chí của tôi.
Việc bình tĩnh tiếp nhận thông tin (có thể sẽ gây khó chịu nhất thời cho mình) là điều cần thiết, nó có thể sẽ có ích cho bạn chứ đối với người nói họ đâu được lợi lộc gì.
Để tránh lạc đề so với tên topic, xin kể về lần tôi có dịp gặp và nói chuyện với 01 người Ê-đê thế này:
Cách đây nhiều năm, trong 01 lần lên Đà Lạt thăm nhà 01 người bà con, tôi được gặp và nói chuyện với 01 người Ê-đê hết sức tình cờ, khi tôi đang ngồi uống cà-phê tại 01 quán nhỏ trên đường Phan Đình Phùng thì có một người đàn ông người dân tộc vào sau tôi, He mặc áo chàm của người dân tộc nhưng lại mặc quần Tây, đi chân trần chứ không mang giày dép gì cả. He lại bàn tôi và xin mồi điếu thuốc (xin lửa), tôi đưa cây quẹt qa đang để trên bao thuốc của tôi cho Him. Sau khi châm thuốc, He đặt trả lại cây quẹt lên bàn và nói "Cám ơn!", chợt thấy cuốn La Phông-ten mà tôi đang giở đọc trên bàn, He chỉ vô cuốn sách và hỏi: "ông có thể cho tôi coi qua chút được không?" . Tôi nói: "Dạ. Được" và đưa sách cho Him. He kêu 01 ly cà-phê đen rồi ngồi xuống cùng bàn, lật coi cuốn sách khá nhanh, tôi hỏi ông người dân tộc gì, He nói: "Krung", tôi nghe thì là một âm giữa "Krung" và "Krông" , khi đó tôi lại chỉ biết có từ "nhà Rông" nên phải hỏi lại "KRông?", He lấy tay chấm nước trong chén nước đặt ly cà-phê và viết lên bàn "Krung" và nói: "người Kinh còn gọi là Ê-Đê", từ Ê-Đê thì tôi biết..
He không khen hay chê bài thơ La Phông-ten mà He vừa đọc, chỉ nói là theo ý He thì có 01 chữ gì đó trong bài này dùng không hay, không sát nghĩa so với bản bằng tiếng Pháp mà He từng đọc. Khi đó tôi quá ngạc nhiên vì cuốn sách của tôi in toàn tiếng Việt chứ không phải là có bản in song ngữ như sau này, tôi hỏi lại Him là He xem cái bản tiếng Pháp đó ở đâu?
Xin lỗi vì kẹt không kể tiếp ngay được, tôi sẽ kể nốt ngay khi có thể.
Để relax và giữ chỗ cho topic này, quí vị nào có hứng thú về chuyện người Ê-đê xin thử đoán câu trả lởi của ông này. Giả thiết cho "bài toán" này là: số từ trong câu trả lời ? 9 và sau cuộc trò chuyện ngắn ngủi với người Ê-đê này, tôi trả tiền 02 ly cà-phê (01 for Him + 01 for me), với tôi đây là số tiền rẻ nhất phải trả so với những gì tôi thu lượm được trong 01 lần đi uống cà-phê.

CHào bạn, cách lập luận của abjn khếin tôi nhớ đến 1 người bạn trên TTVNOL này Cũng đã khá lâu khong gặp nên không biết bạn có phải là người ấy trá danh vào trêu ghẹo mọi người hay không nhưng cái cách nguỵ biện đánh tráo đối tượng thì sao mà giống thế. Thay vì tự mình chứng minh cho tôi tin 1 mệnh đề do bạn đưa ra, bạn lại bảo tôi
hãy đi tin 1 bên thứ 3 bởi vì "họ đương nhiên đã phải dùng "chất xám" của mình "ngâm cứu" kỹ lưỡng" . Ôi, sao mà cuộc đời nó đơn giản thế hả BLPK?
1/ Cứ cho là tôi ngông cuồng đi ...
- Tôi không quan tâm xem các nhà làm phim người Đức của bạn họ dựa vào tiêu chí nào để chọn diễn viên (chắc chắn bạn cũng không biết) vì đó là quan điểm cá nhân của họ và chắc gì khi chọn diễn viên họ đã có đủ thông tin cũng như ứng viên phù hợp?
- tôi không quan tâm xem tại sao người Đức giết người Do Thái vì đó là chủ đề khác.
- Cái tôi quan tâm ở đây là: anh chàng người Nam Tư kia trông có giống người da đỏ không? Mời các bạn so sánh thử:



2/ Tôi Lại thấy bạn đang đánh tráo đối tượng thảo luận. Vấn đề của chúng ta không phải là ai chơi game giỏi hơn ai. Chúng ta đang trao đổi quanh ý: người Indian không phải là người Ê đê, mỗi dân tộc có điều kiện sinh sống, mức độ tiếp xúc với thiên nhiên và vị trí so sánh với các dân tộc khác trong cộng đồng cũng khác nhau.
Do vậy, nếu chỉ dựa vào vài dòng do bộ phận Game của Microsoft viết về đời sống những người dân tộc thiểu số mà có thể có "Muốn hình dung để có khái niệm sơ bộ" ròi dựa và đó để cho rằng người Indian tương đòng với người Ê đê và kết luận "tạm": Mắt tù trưởng Indian (do 1 người phương Tây thể hiện) giống mắt người Ê đê và thay vì tìm hiểu chim ghếch là chim gì? Tại sao lại ví mắt người thủ lĩnh anh hùng với mắt chim ghếch (mà lại là "chim ghếch ăn hoa tre) thì lại phải đánh giá xem [hl]mắt của tù trưởng này (gần) giống với mắt chim gì. (tạm coi bộ tộc da đỏ đó tương đương với dân tộc Ê-Đê của ta).
Bó tay với cách lập luận của bạn.

Dạ vâng. Tiếng Việt của tôi cùn lắm. Vào đây cũng mong trau chuốt cho sắc bén hơn vậy. Bạn có vẻ cũng giống như tôi đã từng nhận xét : người Việt đang khúc mắc trong vấn đề dùng ngôi thứ. Thời cuộc đã khiến họ nhìn nhận khác về con người rồi chăng ?
Vì dụ của bạn rất hay. Có vẻ như người dân tộc hiểu ta hơn là ta hiểu về họ. Nhưng cũng cần so sánh trường ca của họ với những truyền thuyết cùng thời kỳ của người Kinh như truyền thuyết Âu - Lạc, Vua Hùng...Còn về ảnh hưởng của Pháp thì họ với ta đều đã cùng ngồi chung ...lớp học.

Tôi đã đọc trọn bộ sử thi này rồi, không phải chỉ đọc qua một đoạn trích nhỏ trong sách giáo khoa đâu. Có điều cũng giống nhiều học sinh mà bạn nào đó nhắc đến, tôi cũng không hiểu được cái hay của sử thi này.

Tôi đến với truyện Kiều từ thuở học sinh, mà bây giờ gần 6 chục
tuối, càng ngày càng thấy Kiều có nhiều cái hay mình chưa
khám phá ra hết .
Muốn thấy cái hay của bài hát Đam San, phải sống cuộc sống
ÊĐê và nói tiếng Ê Đê cả một thế kỷ mới mong hiểu nhiều. Chim
Ghếch chỉ là 1 trong hàng trăm nghìn cái đặc sắc mà ta không
thấy đáng chú ý mà thôi.

Tôi thì không hiểu hết tác phẩm này, vì nó là 1 tác phẩm đẹp và sâu sắc, có nhiều điều để nói. Ngay chỉ 1 vài lối diễn đạt của sử thi này cũng đã đủ làm tôi yêu mến và khâm phục.

Tôi thử tìm hiểu xem có con chim gì mà ăn hoa ăn hạt đặc trưng ở Tây Nguyên thì có thông tin này:
http://www.vncreatures.net/forum/viewtopic.php?p=588&sid=5723fedee6dda86e72dbe0c5bc85fdd8
"Trong đó, mình thích nhất là khướu đầu đen. CHúng thường thấy ở Tây Nguyên, Kontum, Đắc Lắc, Lầm Đồng và là loài chỉ có ở nước ta. "
Con này có ăn hoa tre không thì không biết nhưng tôi nhớ nuôi chim vành khuyên, chim chích gì đó người ta vẫn hay cài hoa ngâu hoa sói vào nan ***g cho nó rỉa.
Tra ở google chữ khướu đầu đen thì có ảnh ngay nhưng tôi không đưa lên vì làm sao chắc được nó là con chim ghếch (hay chim khếch, khách hay ....khoác, tầm này phải lôi được mấy ông điểu học, dân tộc học ra thì mới tin được chứ cứ Dăm San với Đam San còn chưa rõ thì biết là ghếch hay khếch hay krếch).
Nhưng về ý thì rõ đây là loài chim phổ biến nơi rừng tre nứa vốn sắn nơi cao nguyên, là loài chim ăn hạt, quả nên sẽ có đặc điểm chung là kích thước nhỏ, mắt đen, tròn, nhanh sáng.
Được fade_away sửa chữa / chuyển vào 13:09 ngày 22/10/2007

@ lonesome
- Cái tôi quan tâm ở đây là: anh chàng người Nam Tư kia trông có giống người da đỏ không? ==> Vậy à ? Nhưng đó lại không phải vấn đề tôi quan tâm!
Cậu nghĩ câu trả lời của tôi về diễn viên đó là ?o1 mệnh đề do bạn đưa ra?o và tôi phải chứng minh thì cậu nhầm, đó là vì cậu nhảy vô hỏi thì tôi trả lời theo cách tôi nghĩ và gợi ý nơi cậu có thể tranh luận với họ về cái mà cậu quan tâm thôi.
Do vậy, nếu chỉ dựa vào vài dòng do bộ phận Game của Microsoft viết về đời sống những người dân tộc thiểu số mà có thể có "Muốn hình dung để có khái niệm sơ bộ" ròi dựa và đó để cho rằng người Indian tương đòng với người Ê đê và kết luận "tạm": Mắt tù trưởng Indian (do 1 người phương Tây thể hiện) giống mắt người Ê đê
==> Cái này cậu cũng nhầm nốt và đó là cậu nói theo cách hiểu của cậu chứ tôi lại cũng chưa từng nói vậy.
Tôi thậm chí chẳng thèm xem dòng nào ?odo bộ phận Game của Microsoft viết về đời sống những người dân tộc thiểu số? ấy đâu.
Tôi đã nói rất rõ: ?oTốt nhất là xem tụi 8x, 9x chơi hoặc tự chơi?một mình, chơi AOE II, mà phải chơi từ Dark Age đấy; sẽ thấy được cả săn bắn, trồng trọt, lượm trái cây, đánh cá,?? chứ không hề nói cần đọc thêm bất cứ cái gì.
Với kỹ thuật 3D tiên tiến hơn (cũng vì thế mà từ AOE I chỉ có size vài chục MB sang AOE II lên đến vài trăm MB) game AOE của Microsoft đã thể hiện rất sống động đời sống của nhiều dân tộc thiểu số khác nhau ở nhiều vùng địa hình khác nhau (miền ven sông biển, đồng bằng, rừng núi,?)
Tôi cũng đã nói "tương đương" là nhận xét chỉ về giác độ tỷ lệ dân số của họ (so với other one) và môi trường sống, điều kiện tiếp xúc với thiên nhiên của họ mà thôi chứ không hề ?ocho rằng người Indian tương đòng với người Ê đê và kết luận "tạm": Mắt tù trưởng Indian (do 1 người phương Tây thể hiện) giống mắt người Ê đê?
Nếu cậu thực sự muốn ?otìm hiểu chim ghếch là chim gì? Tại sao lại ví mắt người thủ lĩnh anh hùng với mắt chim ghếch (mà lại là "chim ghếch ăn hoa tre)? thì tôi nhường cậu trình bày trước. Với tất cả các ?ocống hiến? của cậu tại topic này, xtn cậu cho biết nó liên quan như thế nào với vấn đề trên? Nếu cậu nói là nó chỉ liên quan đến ?ocái mà tôi quan tâm? thì ai là người ?ođánh tráo đối tượng??
Tiện đây cũng nói luôn với cậu về cái câu cậu nói với tôi ở 01 box opic khác: ?otôi phải nói là bạn đọc kỹ bài tôi nhưng chưa hiểu thâm ý? thế này: cái ?oẩn ý? ấy của cậu tôi không nói ra là vì tôi không muốn làm ?omất nhã hứng? của người khác trong 01 topic mà chủ topic đã có lời thỉnh cầu rất cầu kì ngay từ đầu (thậm chí còn bị 01 TTVNOL?Ts member khác cho là hơi ?ođàn bà? nữa đấy) mà thôi; nhưng cái cách suy nghĩ quá chủ quan của cậu có thể sẽ làm hại cậu đấy. Việc nhìn nhận sự việc một cách khách quan và khoa học là điều rất cần thiết.
BLPK? Là cái gì vậy? Tôi không luận nổi nó là viết tắt cái khỉ gì nữa .
Nếu cậu không chứng minh được tôi phải trá danh ai hoặc ai phải trá danh tôi thì cậu cũng nên xem lại cách người Việt thường dùng từ ?otrá danh? như thế nào, trong hoàn cảnh nào.
Nếu cậu tự so cái tên cậu với vài cái tên như lonesome, lehongphu, Tran_Thang,?. Thì chắc cậu cũng nhận biết được ai là người Việt phải mượn danh / đội danh / "trong vai" nhể.
@ Tran_Thang
Tôi không nằm trong số những ?ongười Việt đang khúc mắc trong vấn đề dùng ngôi thứ? đâu. Việc tôi mướn vài người nước ngoài vào làm nhiệm vụ ?obưng bê? vài món đồ ăn uống gì đó trong quán ăn Việt chỉ là do họ có tên ngắn gọn và tên của họ nghe cũng khá quen tai với nhiều người Việt thôi (VD: He, Him,?), chỉ cần họ tuân thủ ngữ pháp tiếng Việt là được. Tôi thì chỉ quen gõ keyboard theo kiểu ?onhất dương chỉ? chứ không lướt cả 10 ngón như người ta chơi piano được nên gõ tên mấy người này sẽ nhanh hơn tên vài người Việt có nghĩa tương đương (VD: ?oông ta?, ?oông ấy?,?). Khi tôi nói chuyện với mấy người khách Việt, tôi sẽ cho mấy người? bồi bàn bàn bưng bê? kia đi chỗ khác chơi và kêu mấy người bạn ?oViệt xịn? lại tiếp khách cùng tôi.
Cái cách tiếp nhận ý kiến của người khác như ông bạn thể hiện cho thấy ông bạn chưa đủ sự tĩnh tâm cần thiết khi tiếp nhận sự việc có thể gaai khó chịu cho mình. Vì vậy, hãy coi như tôi chưa từng góp ý gì với ông bạn, OK?
Tôi sẽ quay lại với người Ê-đê, Đam San, Chim ghếch ăn hoa tre sau. Đây cũng là vấn đề mà tôi quan tâm và muốn tìm hiểu.

Đây là vấn đề thuộc về văn hóa giao tiếp hơn là tâm lý. Tôi là dân công nghiệp nên xem ai cũng như ai. Máy móc hóa con người không phải là việc giản đơn. Bạn hãy cố trở thành 1 cái...máy. Vì sao ? Vì bạn không thể là cái máy được. Không khí nhà hàng thì bao giờ cũng nhộn nhịp, ấm cúng. Bạn làm việc nhanh, nói nhanh thì tất nhiên cũng ...lướt bàn phím nhanh chứ !

"Bạn làm việc nhanh, nói nhanh thì tất nhiên cũng ...lướt bàn phím nhanh chứ !" ==> Cách suy luận này vừa máy móc vừa quá khiên cưỡng vì thực ra 03 cái "nhanh" đó khác "thứ nguyên" và độc lập với nhau. Một người làm việc nhanh cũng có thể nói rất chậm hoặc gõ keyboard chậm, thậm chí có người làm việc rất nhanh nhưng lại....chưa đụng tới keyboard bao giờ.
Quay lại chuyện người Ê-đê: trong lần gặp và nói chuyện với người Ê-đê của tôi nói trên thì chỉ riêng việc trong vài chục giây đồng hồ, ông ta có thể "nhập liệu", "xử lý thông tin", "lựa chọn giải pháp tối ưu" đã đủ khiến tôi hết sức kinh ngạc và khâm phục rồi: ông ta chỉ nghe tôi hỏi "KRông?" mà biết ngay tôi đã hiểu sai điều ông ta muốn nói, ông lại đoán biết được từ "Ê-đê" có thể sẽ là từ mà nhiều người Kinh biết hơn nên nói ra từ "Ê-đê" trong khi tay viết chữ "Krung" xuống bàn.
Câu trả lời của ông ta cho câu hỏi đọc nguyên tác tiếng Pháp ở đâu còn khiến tôi kinh ngạc hơn: nó chỉ có 3 từ "Ở trong rừng", mặt ông ta không hề đổi sắc nên không biết nhận xét về ông ta thế nào mới đúng.
Vì câu trả lời của ông ta vừa đúng trọng tâm câu hỏi (chính xác như làm toán luôn), lại vừa giống như... chưa trả lời (trả lời cũng như không) nên tôi buộc phải hỏi thêm: "Ông học tiếng Pháp ở trường nào và đọc bài thơ của La Fontaine đó khi nào?". Ông ta trả lời rất ngắn gọn: "Không học ở trường nào cả, tự học là chính, trong thời gian tham gia FULRO"
Sau này khi xem những sản phẩm do người Ê-đê làm và hỏi ý kiến một số chuyên gia trong lĩnh vực gia công đồ gỗ thì tôi biết rằng họ (người Ê-đê) chọn chất liệu làm ra sản phẩm theo kinh nghiệm truyền khẩu từ nhiều đời trước họ truyền lại chứ các khái niệm như "sức bền vật liệu", "sức căng mặt ngoài", "mô-men xoắn", "mô-men uốn",.... còn xa lạ cả với nhiều người Kinh không học các trường kỹ thuật nữa đó. Họ cũng không hề có những công cụ hiện đại như người Kinh.
Vì vậy những thứ "truyền khẩu" của họ cũng đều đáng được nghiên cứu cả.