Hương Ly và "Lô Lô"

Hương Ly và "Lô Lô"

(Nguồn: http://www.vtc.vn/vanhoa/8351/index.htm)

Nhà thơ Ly Hoàng Ly, tác giả tập "Lô Lô" vừa đoạt tặng thưởng năm 2005 Hội Nhà văn Việt Nam, đã quyết định từ chối vinh dự này. Hôm 23/10 vừa rồi, cô đã gửi tới Hội Nhà văn một bức thư giải thích lý do từ chối.

Trích từ:
Kính gửi Hội đồng chung khảo Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam

Những ngày vừa qua, qua thông báo chính thức đăng trên một số tờ báo trong nước, tôi được biết Hội Nhà Văn Việt Nam quyết định ?otặng thưởng? cho tập thơ Lô Lô (Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, xuất bản tháng 12 năm 2005) của tôi. Một số đồng nghiệp và những người quen biết gọi điện chúc mừng tôi, nhưng cùng lúc tôi cũng được nghe những lời xì xầm về giải thưởng năm nay của Hội Nhà Văn VN. Quả thật khi đó dù chưa hiểu thực hư thế nào, nhưng tôi có một cảm giác giải thưởng lần này có gì đó không ổn cho lắm, hơi gờn gợn. Vốn là người không bao giờ để cho những tin đồn (những gì không chính thức và bản thân không trực tiếp nhìn thấy) chi phối cuộc sống và cảm xúc của mình, nên dù có cảm giác hơi gờn gợn nhưng tôi cũng không thực sự cho đó là mối bận tâm. Thiết nghĩ, môi trường làm nghệ thuật vốn là môi trường phức tạp với nhiều chính kiến, quan điểm khác nhau, mỗi người một ý, nên mâu thuẫn, không vừa ý nhau là chuyện thường tình. Trong khi bản thân tôi luôn thích cuộc sống khép kín, không giao du nhiều, không tranh cãi nhiều, để dành thời gian sức lực cho công việc sáng tác của mình. Những gì tôi muốn nói: quan điểm, phong cách, ý tưởng? sẽ được thể hiện và bày tỏ với đồng nghiệp, xã hội bằng chính các sáng tác của tôi.

Và tôi vẫn giữ nguyên thái độ im lặng của mình như vậy, cho đến khi đọc bài trả lời phỏng vấn của nhà nghiên cứu Phan Hồng Giang, ủy viên Hội đồng chung khảo Giải thưởng Hội nhà Văn VN, một trong những người trực tiếp chấm giải, trên tờ Thể Thao & Văn Hoá số 126 ngày thứ Bảy 21-10-2006.

Sau khi đọc những phát biểu của nhà nghiên cứu Phan Hồng Giang, tôi chính thức tuyên bố xin từ chối ?oTặng thưởng? mà Hội Nhà Văn Việt Nam định trao cho tôi. Tôi cũng chân thành cảm ơn nhà nghiên cứu Phan Hồng Giang đã có những câu trả lời thật cởi mở và thành thực về giải thưởng, giúp tôi có được cái nhìn trực tiếp rõ ràng về bản chất sự việc.

Qua sự bày tỏ của nhà nghiên cứu Phan Hồng Giang, tôi không thấy được sự nghiêm túc trong việc xét giải, ngược lại còn thấy một thái độ thiếu tôn trọng các tác phẩm mà Hội đồng đưa ra để bình bầu.

Dù tuổi đời tôi còn trẻ, tuổi nghề tôi cũng chưa nhiều, nhưng từ trước đến giờ, tôi đeo đuổi con đường sáng tác nghệ thuật vì đó là niềm khao khát, đam mê, là lẽ sống của tôi. Con đường lắm chông gai, và người theo đuổi thì trong sáng và vô vụ lợi. Mong ước của tôi là được chia sẻ tư tưởng, quan điểm, sáng tạo của mình với xã hội qua các tác phẩm của mình. Còn nhận định tác phẩm của tôi hay, dở ra sao, khen chê thế nào là quyền của người đọc, tôi luôn ghi nhận và trân trọng. Tôi quan niệm: mong muốn sáng tạo là vô hạn, giải thưởng có cao quý đến đâu cũng là hữu hạn. Kỳ vọng vào bất kỳ giải thưởng nào là tự giới hạn mình. Tuy vậy, tôi cũng luôn rất trân trọng và hạnh phúc khi nhận được một giải thưởng mà một tổ chức nào đó có nhã ý tặng cho tôi (dù là giải thưởng nhỏ, tổ chức nhỏ), nếu quả thực họ thấy vui thích khi trao giải cho tôi, nhiệt tâm chia sẻ với sáng tạo của tôi, và bản thân họ cũng thấy mãn nguyện về giải thưởng mà họ trao (đó là điều tôi đã vinh hạnh được nhận ở Giải Bút Mới của báo Tuổi Trẻ (Giải Khuyến khích năm 1995 & Giải Nhất năm 1996) và giải Mai Vàng của báo Người Lao Động (1999) cho tập thơ Cỏ trắng).

Cuối thư, tôi xin gửi tới quý Hội đồng lời chào trân trọng.

TP Hồ Chí Minh ngày 22 tháng 10 năm 2006

Ly Hoàng Ly

Ly Hoàng Ly
LÔ LÔ

Đêm kia rồi!
Đêm chảy xuống hai mí mắt ta
Rồi chảy ngược lên trời.
4.2002
Phần I
KHÚC ĐÊM
Chiều im im
Chiều
Im im không nói
Đi trên phố
Rất đông
Chiều
Im im không nói
Đi trên phố
Quá ồn
Chiều
Im im không nói đi trên phố đông
Im im không nói đi trên phố ồn
Im im bánh xe quay vù
Chiều
Gió im im bụi nắng im im bụi
Làn mây im im ám khói trời xanh im im ám khói
Chiều
Im im trên phố đi đi qua phố
Ôm nắng ôm bụi ôm gió
Đem về nhà tắm rửa
Chiều
Im im và sạch sẽ
Ngồi trong phòng tắm
Im im chờ đêm lên
2000
Đêm chảy lên trời
Kìa đêm chảy
Chảy lên trời
Buốt óc tôi
Vắt tóc lên mây
Tôi kéo đêm lại
Tóc rơi nghẹt sông
Kìa đêm chảy
Chảy lên trời
Máu tuột khỏi tim
Kìa đêm chảy
Chảy lên trời
Đáy sông khô cạn
Chiếc thìa nhôm đầy vết nứt
Tôi khát nước
Ngửa mặt lên trời hút đêm vào miệng
Lênh láng trời đen
Nhảy xuống lòng sông
Nằm chờ đêm ngập
Mặt trời nằm ốp la trên đất
Thiên thần mút lòng đỏ bằng đầu cánh mỏng
Thản nhiên nhìn
đêm chảy
chảy lên
tôi?
2003

Đêm là của chúng mình
Những đêm đèn sáng trưng
Trong căn phòng
thức
Chiếc chăn bò trước ngực
Đi ngủ
đi
Chiếc chăn màu xám trắng
Hỡi những kẻ ngủ đêm
Mang tình yêu
Đi ngủ
Thức được nữa không anh
Đem tình yêu
rọi nắng
Đêm là của chúng mình
Tình yêu thắp sáng đêm
Đêm là của chúng mình
Sao nỡ ngủ
hở anh
Em đành thức một mình
Những đêm đèn sáng trưng
Chiếc chăn bò trước ngực
Lạnh buốt
Đêm là của chúng mình?
2001
Sóng đêm
Những hỗn loạn của ban ngày
Đêm không bắt được
Những nỗi lòng như sông uẩn khúc
Chỉ chảy được về đêm
Tôi lặng lờ trôi vào đường hầm thời gian
Ánh sáng và bóng tối chỉ là chất liệu cho những gì diễn ra bên trong cơ thể
Như nồi súp đặc quánh nhiều gia vị lờ lợ
Tôi sôi lên lọc bọc bằng lửa của mình
Những xe chở cát muốn đem hết cát ngoài biển vào bảo tàng
Nghệ thuật sắp đặt sắp đặt người nghệ sỹ phải lao tâm và mòn mỏi vì những điều không tưởng
Những tiếng rì rầm đêm đã váng vất lên bầu trời đen mặt đất đen và vầng trăng nhe nhói
đêm đã quá nhiều gia vị cho người ngộ độc thức ăn cuộc sống
Tôi trở về nằm trên chiếc giường êm màu hồng
drap giường đính đầy hoa
hoa khiến tôi ngạt thở dần dần
ngạt thở dần dần?
Khi giấc ngủ đẫm hương hoa tưởng tượng
Tôi cứng đờ như xác ướp
Những hỗn loạn của ban ngày
Đêm không bắt được
Đêm tỏa sóng của đêm
Tôi ?" bắt ?" được ?" không?
2001
Đôi chim sẻ
Em vượt qua nỗi buồn bằng chế ngự
Mắt không còn biết khóc
Không ráo hoảnh
Không buồn
Cũng không còn chỗ cho niềm vui
Đôi chim sẻ hót líu lo trên cành
Màu nâu dịu đằm mình vào nhau
Đôi chim sẻ trong tranh
Làm sao hót được
Chỉ biết nhìn nhau cái nhìn câm
Người xem tranh tự tưởng tượng điệu líu lo trên cành
Có đôi khi niềm vui thoáng bay qua ***g ngực
Làm nỗi buồn khẽ nhíu lại
Có con **** khẽ bay qua mạng nhện
Nhíu lại rồi chết
Em vượt qua nỗi buồn bằng chế ngự
Quả tim chứa những dòng chảy lặng lờ
Những dòng ?" đỏ ?" lặng ?" lờ
Không mùi vị
Và không ướt
Em vượt qua nỗi buồn bằng chế ngự
Nhìn đôi chim kia
chết
2001

Mỏng mòng mong
Mỏng mòng mong bánh xe đi bánh xe quay
Quay mỏng mòng mong bánh xe quay bánh xe đi
Những chiếc lá hút nhựa cây
Những bông hoa đỏ mút chặt chân nhà tắm
Tiếng rào rào xối nước đêm ướt
Tiếng chuông đêm xối xuống đống đất sét đất sét ướt
Mỏng mòng mong bánh xe lăn bánh xe quay
Quay mỏng mòng mong bánh xe quay bánh xe lăn
Như hạt nắng hút chặt mặt đường không thấm nước
Cái nhìn
lưỡi dao
quết vào mắt nhau
Tiếng ngói khô nứt giữa trưa tanh tách
Mỏng mòng mong bánh xe đi bánh xe lăn
Lăn mỏng mòng mong bánh xe lăn bánh xe đi
Người đàn bà miệng mút những câu kinh
Tiết ra chất nước ?ongộ? quanh năm
Mỏng mòng mong bánh xe
Xe mỏng mòng mong bánh xe
Gói mưa vào lá chuối
Hôm sau ra chợ bán
Lá chuối khô mưa mốc
Người bán hàng mặt hốc
Gói đêm vào lá chuối
Ban trưa ra chợ bán
Lá chuối héo đêm bay đi
Người bán hàng ngơ ngẩn ngẩn ngơ
Gói nắng vào lá chuối
Nửa đêm ra chợ bán
Lá chuối ướt sương nắng tan như kem
Người bán hàng tần ngần đứng mút tay
Tôi đang ở đây
Giờ phút con mắt díp
Đêm vào đầây trong mắt
Tràn lên gối
lên chăn
lên tóc
Sáng ra mang bộ tóc đêm
Vẫy vùng gió vụt quay bay đêm
Đêm rớt xuống cống
Mỏng mòng mong
Ô đêm mỏng mòng mong?
2001
Trầm cảm
Em không biết đến tình yêu nồng nàn
Rượu tình yêu có say những đêm không anh
Người phụ nữ tự trói mình
Bằng sự dửng dưng của anh
Em không biết đến mây quấn quýt trăng
Ồn ào đưa gió lên cây
Người phụ nữ tự làm lạnh mình
Bằng sự hời hợt của anh
Em không biết đến tiếng hót đắm say
Đôi chim sẻ rúc rích bên nhau
Người phụ nữ tự trầm cảm
Bằng giấc ngủ của anh.
2001

Ngoặc đơn trong đêm
Đêm đem em vào đen
Đen đem em vào đêm
Những dấu ngoặc đơn
Gói những dòng chữ giải thích
Không thoát ra được
Những con chữ màu đen
Dấu ngoặc cũng màu đen
Em ngại ngần những ẩn chứa không còn trong vắt
Con tim nô nức đi theo tiếng hát của vùng đêm
Ở đó có bạn ?" tình ?" tưởng ?" tượng
Trong ngoặc đơn
Đêm đem đen vào em
Em đem đêm vào đen
Màu đen vẽ hình những cám dỗ tưởng tượng
Dậy mùi trong đêm
Mùi đen mùi đen mùi đen
Dậy mùi trong em
Mùi đêm mùi đêm mùi đêm
Dậy mùi giữa hai dấu ngoặc đơn
Khi giải thích đã là mất mát.
2001
ĐÊM và ANH
Đêm đã nhuốm màu lên làn da em
Lên đôi mắt vòng vòng một quầng đêm
Đêm đã nhuốm màu lên đôi bàn tay em
Để em không thể nhìn thấy anh
Bằng xúc giác
Đêm đã nhuốm màu lên chiếc lưỡi của em
Để em không thể nhìn thấy anh
Bằng vị giác
Đêm đã tràn vào từng sợi thủy tinh của chiếc đèn vàng
Và khe khẽ hát
Để em không thể nhìn thấy anh
Bằng thính giác.
2001
Mở nút đêm
Chầm chậm, mở một chiếc nút áo
Soi vào gương chầm chậm, mở hai chiếc nút áo
Chầm chậm, mở ba chiếc nút áo
Soi vào gương, chầm chậm, mở chiếc nút thứ tư
Chầm chậm, mở năm chiếc nút áo
Soi vào gương chầm chậm, mở nút thứ sáu?
Tìm hoài không thấy nút thứ sáu
Soi vào gương, cố tìm nút thứ sáu,
nút thứ bảy, thứ tám, thứ chín?
Mở mãi, muốn mở mãi
Mở bầu trời đêm trong ***g ngực
Nhưng áo chỉ năm nút
Nhưng đêm là vô tận
Mở mãi, muốn mở mãi
Mà bầu ngực vẫn trắng, không đêm
Mở mãi, muốn mở mãi
Bầu ngực này căng đêm
Soi vào gương
Bất lực và khóc
Trong vô vàn những giọt nước mắt
Một giọt đêm ứa ra từ bầu ngực trắng.
2001
Discotheque
Những lưng thon vào sàn nhảy
Uốn éo dưới ánh đèn chớp tắt
Những ánh mắt đầy kim tuyến những nụ cười đầy kim tuyến
Nhìn nhau cười vào nhau thở vào nhau
Ô! Ồ ố ô! Nhạc
Nhạc cuốn vào người sóng
Nhạc xiết lên da thịt như dây thép
Không nói không rằng
Những son môi sượt miệng Heineken
Xanh sóng sánh
để lại chất
dính dính
Vụt tròn miệng Ô! Ồ ố ô!... Nhạc
Những gót giầy bóng loáng giẫm đạp lên những xúc cảm bóng loáng trôi tuột vào bóng loáng
Những quả tim nhẫy son không thể cầm nắm được
Những quả tim quằn quại
Co bóp cật lực dưới ánh đèn chớp tắt
Tàn đêm dắt díu nhau về
Lưng thon lại càng thon
Bóng đêm nghẹn lại ở khúc thon
Bình minh không lên được
2000
Lụt đêm
Muốn đập đêm vỡ tan
Đêm sẽ nát vụn và bắn tung toé như đá cục
Rồi chảy ra thành nước
Thành phố chìm trong cơn lụt khi đang say giấc
Cứ đến 11h30 là cơn lụt đêm đã lên đến thành giường
Những cô gái có đôi chân chồn đen
Vì đêm đã dây lên mắt cá chân từ lúc nào mà không biết
Chỉ muốn làm đêm tan bằng ánh mắt
Ôi đêm tan đêm đang tan như pho mát nhằn nhặn đắng
Con Bò Cười ré lên một tiếng rồi mất tích
Cứ đến 11h30 là người ta ăn một khoanh phó mát đen
Tấm tắc khen ngon
Những cô gái buồn buồn ra về
Đêm đầm đìa trên ngực sữa đen
Có phải đêm tồn tại vì nỗi buồn của những cô gái thích ngủ ngày
Đêm đã chết từ một nghị quyết.
2001
Tôi muốn
Tôi muốn
Tẩy rửa những giấc mơ đen đúa bám vào đầu tôi u ám vì bụi bặm cuộc sống
Tôi muốn
Lau sạch nước mắt phụ nữ
kể từ khi đàn ông
Tôi muốn
Những bồ câu trắng tinh đậu ngập đường phố Sài Gòn mà không mất một sợi lông
Tôi muốn
Những bức email gửi đi rè rè qua computer không làm khô cứng những tâm hồn ráo mực
Tôi muốn
Đêm cứ ngọt ngào như kem caramen nâu xốp
Mỗi lần tôi ngáp là một thìa caramen đêm tự động rót vào họng
Tôi chép chép miệng và nuốt
Đêm là liều thuốc ngủ và là liều thuốc thức
Đến khi biết được liều thuốc ngủ là đêm nào và đêm nào là liều thuốc thức thì ta đã chết
Tôi muốn
Bộ ngực của bạn tôi đừng xẻ làm đôi và ứa ra từ cổ áo
Dấu hiệu của sức sống nhão nhoẹt
Tôi muốn
Tất cả ngọn đèn ngủ trong từng căn nhà đều cháy vàng cho đến khi khét
Để tôi cảm thấy độ rỉ của đêm tôi muốn
Những ổ trứng của cuộc đời hãy bung ra cùng một lúc
Toàn bộ quả đất này là một ổ trứng nóng
Con người và thú vật là kí sinh trùng sinh sôi và dịch chuyển đến chóng mặt
Tôi muốn
Toàn thế giới cùng nhau im lặng trong một phút
Để nghe tiếng mặt trời nổ tí tách
Tôi muốn
Trên cao treo lơ lửng những viên đá đủ màu để ngước lên thấy mắt mình lấp lánh
Dưới chân là đất mộc mạc
Tôi muốn
Đêm nào cũng có một chú chim đậu bên cửa sổ hót cho tôi nghe khúc ca dị biệt
Chỉ có tôi nghe được
và chỉ có tôi thích tôi muốn
những người thân của tôi đừng ngủ những người thân của tôi đừng chết
Nói chung là đừng nhắm mắt
Tôi tự vuốt đầu mình và khóc
Tôi là người mẹ và tôi là đứa con gái bé bỏng
Những con san hô nở bung trứng cùng một lúc túa vào biển sự sống tĩnh lặng
Đáy biển thâm trầm bờ biển gào khóc
Cát lúc nào cũng xót
Tôi muốn
Căn nhà tôi ở tỏa hương ngào ngạt
Những cành lá trong vườn giũ chất diệp lục lên da mặt
Để tôi lúc nào cũng xanh men mét tôi muốn
Biến thành thiên thần xanh trên cao bồng bềnh
Nhìn ổ trứng cuộc đời nở trên những người thân của tôi
Trong căn nhà ngộp hương hoa
Tôi sẽ chỉ nhìn
Và lặng im vĩnh viễn
Tôi muốn
Đêm đào đất lên ăn đất cào đêm xuống nuốt
Đất, đêm hòa làm một
Đen, đen
Mù mịt
Sình sịch
Những cơn mê quất vụt!
2001

Ảo giác
Trên chiếc giường nệm lò xo
Cô gái nằm thẳng
Cơn buồn ngủ kéo vào tận đáy mắt
Khiến thân thể cô không thể điềm tĩnh
Trong giấc ngủ bao giờ cô cũng sôi lên vì những ảo giác
Chị lao công mình quấn những dải băng ngời sáng giữa lòng đường
Những nhát chổi giữa đêm không phát sáng bị xe có động cơ cán đứt
Người ta đâu thể thấy ánh mắt chị lao công thảng thốt
Chỉ thấy thân thể bất động phát sáng nhức nhối
Không cơn mưa nào có thể dập tắt
Chị lao công trầm mình trong hương vị của rác
Mùi cuộc sống trên tóc chị là trung thực nhất
Con đường nồng nặc mùi Chanel số 5
100 cô gái vứt mùi thật của mình vào đống rác và rưới lên thân thể mình mùi của xa xỉ nước Pháp
Đi ngang qua sự hôi thối của chính mình
Họ bịt mũi
Trên chiếc giường nệm lò xo
Cô gái bịt mũi
Nằm thẳng
Sôi lên vì mùi Chanel số 5
2001
Đêm trong vườn
Tặng nhà 54/37
Vườn co vào lá
Hoa ôm đêm đến rũ xác
Em đi nhặt xác hoa
Bước vào vùng trăng
Toàn thân lấp lánh dịu dàng
Cả một ước mơ gửi vào vườn đêm
Cây hoàng lan chìa cánh mềm
Buốt ánh mắt em
Hương hoàng lan xanh óng dưới trăng
Buốt hơi thở em
Vườn co vào lá
Đợi đêm lên tới ngọn
Đợi cảm giác tồn tại lên tới ngọn
Lên tới ngọn của đêm
Lấy xác hoa
Xoa vào trăng
Trên ngọn đêm
2001
Đêm về đi để sáng
Đêm về đi để sáng
Món ăn Ý không bao giờ hợp khẩu vị
Rượu vang Ý cạn mọi ý nghĩ
Người bạc tình từ trong lòng trắng mắt
Nến chỉ soi rõ một nửa nụ cười đa tình
một nửa đổ bóng khăn trải bàn
liếm những giọt ngây thơ bừng sáng
trên khuôn mặt người đàn bà có chồng
Nhạc Frank Sinatra nhấm nhẳng rền rã đêm
Khen nhau nhiều không biết mệt
Kéo mũ trùm đầu che mặt ngượng ngùng
Đụng nhau chỉ một đầu ngón tay
Run rẩy cả một kiếp
Đêm về đi để sáng
Khuôn mặt người đàn bà ngước nhìn lên
Sáng bừng đêm
Người đàn ông đa tình đuối mắt
Món ăn Ý không bao giờ hợp khẩu vị
Người đa tình không bao giờ biết thưởng thức đêm
Trên gương mặt người đàn bà có chồng
2001
Đốt
Tặng anh H.T.H.
Người đàn ông áo đỏ đặt điếu thuốc lên môi
Thuốc đốt đỏ gạt tàn
Chỗ cuộc đời đã bị đốt xong
Rơi vào gạt tàn
Đổ tàn cuộc đời lên tóc
Tóc cháy thành tóc trắng
Đầu ai cũng đỏ lửa
Cháy mỗi ngày để sống
Sinh ra để đốt mình
Thành đất lạnh
2002

Khúc đêm
Quay lưng lại là đêm
Quay lưng lại là đêm
Quay lưng lại là đêm
Quay lưng lại là đêm
Quay lưng lại là đêm
Chỉ thấy đêm khi tâm thấy đêm
Chỉ thấy đêm khi tâm thấy đêm
Chỉ thấy đêm khi tâm thấy đêm
Phía trước mặt là đêm
Phía trước mặt là đêm
Phía trước mặt là đêm
Phía trước mặt là đêm
Không muốn đêm cũng thấy đêm
Không muốn đêm cũng có đêm
Trên đầu là đêm
Dưới chân cũng là đêm
Có người nằm trong đêm
Có người ôm lấy đêm
Có người sống trong đêm
Có người chết trong đêm
Có người sinh trong đêm
Có người khóc trong đêm
Có người cười trong đêm
Có người cưới trong đêm
Có người điên trong đêm
Nhắm mắt
Trùm kín chăn
Nghe đêm cuộn quanh mình
2002
Mobile phone
Ngày điện thoại rung bần bật trong túi quần
Dạo phố trong tiếng ồn
Tiếng ồn va tiếng ồn
Người đi không nhìn mặt nhau
Đêm điện thoại rung bần bật đầu giường
Giật mình thấy những gương mặt không quen biết ban ngày
Hiện ra trong sự im lặng.
2002
Nửa đêm
Đêm giật mình thức giấc
Không thấy anh bên cạnh
Con búp bê không bao giờ nhắm mắt
Khói thuốc mù phòng làm bong lớp sơn thính giác
Ngoài cửa sổ sương rất nặng
Nhìn đêm em biết dấu hiệu cảm cúm
Đã lây lan sang chiếc gối thêu hoa
Không hiểu sao lòng bàn tay đầy nước
Đêm rót lên mình những giọt lạnh
Bật nhạc lên cho đêm không ngủ nữa
Chợt bật cười vỡ sương ngoài cửa sổ
2002
Lô lô
Khi người ta viên nỗi buồn của một cô gái trẻ thành một cục tròn tròn rồi mỗi ngày gặm nhấm một ít thì cô gái ấy sẽ vui hay sẽ điên lên? Tôi không biết rõ ?" tôi chỉ biết cô gái sẽ không cảm thấy đau cái nỗi buồn ấy mà chỉ thấy đau từng sợi tóc của cô ta
Một ngày cô ta dứt đứt hai mươi chín sợi tóc rồi lấy tay vân vê cảm giác sừn sựt của sóng tóc. Rồi quẳng tóc xuống đất sau khi thỏa mãn cảm giác sừn sựt ở da tay.
Tóc tích tụ thành một mớ rối rít chui xuống gầm giường âm thầm sừn sựt ở gậm giường
Ở ngoài trời đêm nào cũng mưa mưa rối rít
Ở trong phòng nhỏ nhỏ cũng mưa mưa đêm nào cũng
cô gái mưa mưa từng sợi tóc
Mưa ngoài trời không bao giờ dứt nhưng tóc cô gái không kịp mọc để cô gái tiếp tục tự mưa mưa mình
tự mưa mưa mình
Sao nỗi buồn cứ thích bám vào tóc mỗi đêm hai mươi chín sợi
Để sáng ra gầu trắng mắt
Thật ra nỗi buồn đâu có màu sắc gì/ chỉ là màu của ánh đèn vàng đêm đêm soi vào mắt cô gái trẻ
để tìm cho ra nỗi buồn có màu sắc gì
Nhưng mắt quá trong
Có khoắng lên cũng vô ích
Thật ra cô gái trẻ đã chán ngấy nỗi buồn
Vì thật ra nỗi buồn là cái gì?
Là cái gì mà mây cứ buồn buồn xổ ra khắp bầu trời
Là cái gì mà cây cứ buồn buồn tự ám màu xanh ngằn ngặt ở góc đường
Là cái gì mà chó cứ buồn buồn sủa tung mái nhà khi khách rít cửa kèn kẹt
Là cái gì mà đất cứ buồn buồn cắm ổ gà ở những nơi gà không ở đó chỉ có người ở đó
Là cái gì mà cứ lẩm cẩm nói lung tung chẳng thể hiểu được
Chẳng là cái gì nếu cô gái không sống một cuộc sống bình thường
Tức chẳng là cái gì nếu con quạ không kêu quạ quạ và con gà không kêu cục ta cục tác
Chẳng là cái gì nếu người ta không mỗi ngày đếm những hạt gạo trong thùng và đong muối trong nước mắm
Chẳng là cái gì nếu cô gái thích đếm mưa
Đêm nay có bao nhiêu hạt mưa nhỉ một ?" hai ?" ba
bốn ?" năm ?" sáu ?" bảy
tám - chín
mười ?" mười một ?" mười hai ?" mười ba ?" mười bốn ?" mười lăm ?" mười sáu ?" mười bảy
mười tám
mười chín ?" hai mươi
hai
mốt
hai
hai
hai
ba
hai
bốn
hai
lăm
hai
sáu
hai bảy hai tám hai chín
Chỉ có hai mươi chín hạt mưa rơi cũng thành bão rối
Hai mươi chín hạt mưa rơi cũng làm đầy sắc đêm
Chỉ cần ngồi trong căn phòng nhỏ có ánh đèn vàng
Cũng thấy đêm ào ào trước mặt
Đêm trước mặt là thực
Đêm ngoài kia là ảo ảnh
Cô gái thực ra cũng là một ảo ảnh của bố cô và mẹ cô. Mẹ cô ảo ảnh cô ồ đóa hoa của mẹ ồ cỏ rác của mẹ. Ồ hiếu thảo của mẹ ồ bạc bẽo của mẹ. Ồ nết na của mẹ ồ hư hỏng của mẹ. Bố cô ảo ảnh cô ồ ồ ồ ồ ồ ồ
ồ ồ ồ ồ ồ
Còn cô ảo ảnh nỗi buồn của mình
Nỗi buồn có ảo ảnh không?
(Hôm nay nỗi buồn chui sau rèm cửa trắng tinh
Hôm qua nó chui dưới chăn mỏng
Ngày mai nó nằm bò trên sàn đá lạnh buốt
Ngày kìa nó vẫy taxi đi một vòng
Nhìn những ảo ảnh của phố đêm
im ắng rúc vào từng hạt cát trên mặt đường
bánh xe lăn qua cũng không thèm nhúc nhích
(Ban ngày một sợi khói cũng biết gầm rống lên))
Cái quạt bàn đêm nào cũng thổi văng tứ tung ảo ảnh buồn trong phòng
Phải gắng lắm mới thu gom lại được
để chà lên tóc
để sừn sựt
Soi vào gương thấy đêm hốc hác
biết mình đã bị bẫy vào đêm
Ngoài kia mưa đang tiết kiệm từng hạt
Vì rất sợ số hai mươi chín
Ngoài kia mưa đang tiết kiệm từng hạt
Vì rất sợ phải sừn sựt
Đổ nước vào thau và vốc nước vào mặt
Rửa hết một mặt đêm
Dưới đáy thau có cặn
Khoắng đều lên và lại vốc nước vào mặt
Vốc vào mặt một đêm
có cặn
Cô gái biết mình là ai
Lại không biết mình là ai
Cô gái biết họ là ai
Lại không biết họ là ai
Cái gì bao quanh vũ trụ này
Không một ai biết
Cô gái không biết
Nhưng cô gái biết
Có một người khổng lồ ngày nào cũng viên vũ trụ thành một cục tròn tròn nhỏ nhỏ có màu lô lô
Ông ta vân vê vũ trụ này vì buồn
Vân vê thành một viên buồn
Cô gái là sản phẩm trí tưởng tượng của ông ta
Nỗi buồn là sản phẩm trí tưởng tượng của ông ta và cô gái
Ông ta là sản phẩm của mưa
Mưa là sản phẩm của đêm và cô gái
Nhưng thế thì đã sao?
Tất cả tất cả tất cả
Chỉ là ảo ảnh rơi rơi
2001

Thói quen
Những con đường đầy nắng
Vọc vào mắt những khoảng sáng mờ mắt
Tay trong tay trôi theo tiếng xe cộ
Đỏ lừ những khát khao tìm bóng râm
Sức nóng của trái tim không phải từ tình yêu
Những phản hồi mắt không phải từ tình yêu
Từ thói quen bị ủ
lên nhiệt độ
Mặt trời theo thói quen cứ nóng dần lên
Những cảm giác chảy ra thành chung chung
Tình yêu chảy ra thành chung chung
Nhìn vào mắt nhau không còn thấy nhau lạ lẫm
Đã quá quen rồi
Cứ nóng lên thôi
Cầm tay nhau đi giữa đám đông
Như cầm một củ khoai mọc mầm.
2001
Gáy
Hãy bắt đêm
Nhốt trong lon đựng dế
Để đêm gáy lên
Gáy lên
Cho đến khi trời xanh
1999 - 2005
Cắt
Cắt đêm ra từng mảnh nhỏ
Khâu đêm lại bằng tóc
Tóc thưa dần thưa dần
Những đường rãnh trắng hếu đưa ta đi hết đêm này đến đêm khác
Cho đến khi đầu trọc
Cắt ta ra từng mảnh nhỏ
Khâu ta bằng hết đêm này đến đêm khác
Cho đến khi trắng hếu đêm
2001

Phần 2
PHÒNG TRẮNG
Nhà nghiêng
Ngôi nhà nằm nghiêng
Trong ý thức của con người ngôi nhà phải nằm thẳng đứng
Nhưng nó cứ nghiêng nó cứ thích nghiêng
Trong mắt một cô gái ngơ ngác ngoẹo đầu sang bên
Ngói đỏ sắp rời ra
Một viên ngói rơi như con cá mất vảy
Cá không đau nhưng cá quẫy đành đạch
Người trong nhà bấn loạn
Ngôi nhà nằm nghiêng thích nằm nghiêng
Đổ ra đường những đau thương từ đỉnh mái
Như xô nước đầy cặn thích nghiêng sang bên
Đổ hết nước vẫn còn cặn
Cô gái vui mừng
Bước vào nhà và ngoẹo đầu hát
Tiếng hát đổ ra đường
Trong nhà
Còn lại cô gái
Và bốn bức tường
Nghiêng
2001
Tranh Trinh Lê
Tràng hạt tròn
Đem âm u vào khổ vuông phá vỡ khổ vuông
Những biến động hạt tròn chỉ diễn ra âm thầm
Người đàn bà chuyển mình trong bức tranh màu đỏ trầm
Liên tưởng giấc mơ vẹn toàn
(Sự âm u bao giờ cũng đem lại cảm giác vẹn toàn hơn là sự tươi sáng)
Tràng hạt đen rơi vãi lung tung?
Lung lung
Những hạt tròn âm thầm lăn đi trong khóe mắt người đàn bà
Cứ lăn đi lăn đi mà không chảy nước
Ánh nhìn dài như lá ướt
Đọng lại vĩnh viễn trong khoảnh khắc một hạt tròn rung lên
Nhà sư tụng niệm trong khoanh riêng của mình
Nối kết những mảnh đỏ trầm
Và người đàn bà rơi vãi lung tung
6.2001
Người trong tranh
Những người đàn bà
Đi đi lại lại trong bức tranh khổ vuông
Những nhát màu bết họ vào sơn
Những người đàn bà màu đen
Đi lại trong đêm
Tóc hất ngược ra sau
Trên mặt phẳng bức tranh dang dở
Những người đàn bà khô queo
Vì đi lại nhiều quá
Quẩn quanh bức tranh khổ vuông do người khác vẽ
Đi được đến đâu
Khi xác đã bệt lại bởi những nhát màu!
Cầm chiếc bay
Cạo xác từng người đàn bà ra khỏi tranh
Thấy mình cũng rời ra từng mảnh
Không đau đớn.
2001
Người đàn bà và căn nhà cổ
Tặng nhà số 14
Những chiếc ghế chạm trổ bọc nhung rách tươm
Lò sưởi lạnh ngắt bao năm
Cẩm thạch trắng cáu đen
Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Trên chiếc ghế bọc nhung lành lặn duy nhất
Cửa sổ mở ra cơn mưa vỡ nước ối bầu trời đêm
Song cửa rỉ sét long lên
Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Trên chiếc ghế lành lặn duy nhất
Tường ố mưa đêm bao năm
Màu vàng lên rêu mốc
Mưa điên cuồng bên ngoài
Đòi trút vào nhà cổ những u uất
Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Buồn thảm và kiên định
Những con vi khuẩn bám trên từng hạt bụi
Nghe ngóng sự sinh sôi ẩm mốc
Dưới gầm chiếc phản lên nước như gương soi
Là đêm của thế kỉ trước
Dưới gầm chiếc phản lên nước như gương soi
Lũ gián khua râu hà hít
Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Giữ cho đứa con trong bụng tư thế ung dung và thách thức
Những con gián túa ra từ gầm phản
Bắt đầu gặm nhấm chiếc ghế lành lặn
Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Hút cạn mắt một đêm
Từ từ rã xác
Hút cạn mắt nghìn mưa
Nhà cổ ngập tiếng khóc
Oe oe oe
Nhà cổ rùng mình thức giấc
Lũ gián bò toán loạn trên chiếc áo dài rũ trắng sàn gạch
Đứa bé gái mặc áo dài trắng nhẹ nhàng tụt xuống từ chiếc ghế bọc nhung duy nhất lành lặn
Mắt tròn trong vắt
Đi một vòng ngơ ngác
Sờ tay lên lò sưởi và cửa sổ và tường và mọi thứ ẩm mốc
Thấy tay đầy vi khuẩn
Bàn tay màu xám ngắt
Vặn núm cửa bước ra đêm mưa bão bùng
Cánh cửa dày đặc văn tự cổ sập lại sau lưng
Khi ấy đêm vụt tắt
Những hạt nắng như mưa rơi rơi không dứt
Rửa sạch bàn tay bụi bặm.
Hà Nội 7.2001

Thuật ướp xác
Tặng N.T.U.
Chỉ trong đêm người đàn bà mới đẫy đà
Chùm hoa dại ban sáng hắc nồng trên gối
Những đốm nắng ban ngày rơi rớt hơi ấm trên nệm trắng
Chỉ trong đêm mới cảm thấu mùi da thịt ban ngày
Một chút đèn đỏ không rõ hình hài đêm
Một mẩu khăn giấy nhòe nhoẹt son
Một ô cửa đầy trăng
Người đàn bà đẫy đà nằm trong thuật yêu đương tự chế
Chìm đắm trong thuật ướp xác tự chế
Mùi hoa dại làm căn phòng ngộp thở
Muốn thở hơi nắng trong đêm
Tiếng thủy tinh đang rạn dưới trăng
Căn phòng chông chênh trên mũi kim
Muốn khâu đêm bằng sợi chỉ ban ngày
Tưởng tượng nắng trườn dần từ ngón chân lên mặt
Trăng hóa mặt trời
Thủy tinh chói mắt
Ai ghim giọt đêm cuối cùng lên nệm?
Không muốn bị héo vì da thịt ban ngày
Chỉ đêm lên người đàn bà mới đẫy đà
Và chết đuối trong lọ nước hoa tự chế.
Nagano 8.2002
Ăn xin hạnh phúc
Đeo kính râm trong đêm
Một tròng kính đỏ một tròng kính đen
Tại sao người đàn ông dán băng keo kín miệng?
Cố biến mình thành kẻ ăn mày dị dạng
Nhún nhảy xin hạnh phúc
Tròng kính đen để tỏ rằng anh đã chết
Tròng kính đỏ để tỏ rằng anh đầy nhiệt huyết
Băng keo dán miệng để tỏ rằng anh nói chuyện bằng
im lặng
Ăn xin hạnh phúc
Trong đêm
Không ai cho anh thứ gì
Ngoài sự ngó nghiêng kinh ngạc
Ăn xin hạnh phúc
Trong đêm
Anh lọt thỏm trên phố nhấp nháy đèn
Ăn xin hạnh phúc
Trong đêm
Có hương hoa lài tỏa dịu dàng
Nói chuyện với anh?
?Vứt anh lên xe rác
Nagano 2002
Performance Ham bơ gơ
Một chiếc ham bơ gơ
Hai chiếc ham bơ gơ
Ba chiếc ham bơ gơ
Buồn chiếc ham bơ gơ
Vui chiếc ham bơ gơ
Chán chiếc ham bơ gơ
Mệt chiếc ham bơ gơ
Phiền chiếc ham bơ gơ
Bực chiếc ham bơ gơ
Cáu chiếc ham bơ gơ
Vứt chiếc ham bơ gơ
Người đàn ông đếm từng chiếc ham bơ gơ
Ông ta rất đói. Nhưng ông ta không ăn ngay.
Từ từ bỏ đinh vào giữa hai lát bánh
Giữa hai lớp mềm xốp đinh nằm im
Một chiếc ham bơ gơ
Hai chiếc
Ba chiếc
Buồn chiếc
Vui chiếc
Chán chiếc
Mệt chiếc
Phiền chiếc
Bực chiếc
Cáu chiếc
Vứt chiếc
Người đàn ông mò từng cái đinh giữa hai lát ham bơ gơ
Vừa vứt đinh đi vừa đếm bánh vừa ngấu nghiến ăn
Đinh găm đầy tấm vải trắng trước mặt
Ham bơ gơ găm đầy bụng từ từ vồng lên sau lớp áo căng
Hát lên rằng:
- Ơi buồn ơi vui ơi mi là đinh hay là ham bơ gơ?
- Ơi vui ơi buồn ơi mi ở trong bụng ta hay ghim vào mắt ta?
Những lát bánh hằn dấu đinh gai lên trong miệng
Tấm vải trắng lổn nhổn đinh dính rau, thịt, pho mai mềm và tương ớt đỏ như bao tử lở loét
Hát tiếp rằng:
Định hát tiếp rằng
Nhưng
Thôi
Hát làm gì
Còn gì mà hát
Ngồi thừ
Bụng quặn từng cơn và mắt xốn
Sau mười hai phút bất động
Khán giả vỗ tay ra về
Khán giả rất mệt
Nhưng họ không ngừng lẩm bẩm:
Môït chiếc ham bơ gơ
Hai chiếc đinh
Ba chiếc ham bơ gơ
Buồn chiếc đinh
Bụng xốn và mắt quặn từng cơn
Vui chán mệt phiền
Bực cáu
Vứt vui.
Tokyo 2001