In Hanoi, Traffic and History Hum ( New York Times )

LNĐ : Thấy bài hay hay , đặc biệt đoạn cuối có vẻ hóm hỉnh ...
-------------------------

New York Times ( March 7, 2004 )

In Hanoi, Traffic and History Hum
By DAISANN McLANE

New York Times ( March 7, 2004 )
In Hanoi, Traffic and History Hum
By DAISANN McLANE

TO cross the street in Hanoi requires nerves of steel, a Buddha ''''s inner calm, or failing that, a stiff drink. I stood at an intersection and waited. Ahead was a torrential river of noisy scooters, weaving bicycles, cars and the occasional creaky, packed bus - no light, no officer directing traffic, no crosswalk. Five, ten minutes passed, without any break in the flow. Just as I was about to give up, someone gripped my forearm.

Để băng qua đường phố ở Hà Nội phải cần hệ thần kinh thép , một sự điềm tĩnh nội tâm của Đức Phật , hoặc thiếu điều cần một ly rượu mạnh .Tôi đã đứng ở giao lộ và chờ đợi . Phía trước là một dòng sông cuồn cuộn của những chiếc xe tay gas ồn ào , những chiếc xe đạp như mắc cửi , những chiếc xe hơi và những chiếc xe buýt chật như nêm thỉnh thoảng kêu cót két , không đèn tín hiệu , không cảnh sát điều khiển giao thông , không có lối đi kẻ lằn sơn dành cho người đi bộ . Năm , mười phút trôi qua mà chẳng hề có chút khoảng trống gián đoạn cái dòng lũ xe cộ ấy . Vào lúc tôi gần như bỏ cuộc , ai đó đã kéo tay tôi .

It was a tiny, elderly Vietnamese woman, and before I had a chance to protest, she pulled me into the flow of buzzing Hondas and smoke-belching buses. Then, paying no attention whatsoever to oncoming traffic, she kept walking straight ahead. For a few terrifying seconds I followed, as scooters, some balancing mattresses on the rear, others piled high with baskets dripping green, leafy vegetables, sped directly toward us, swerving aside only at the last possible instant.

Thật bé nhỏ , một bà cụ Việt Nam ?" trước hết tôi có một cơ hội để long trọng xác nhận rằng ?" bà cụ ấy đã kéo tôi vào dòng những chiếc xe Honda đang nổ giòn và những chiếc xe buýt xịt khói . Sau đó , chẳng hề chú ý đến những chiếc xe đang lao tới , bà cụ vững bước thẳng về phía trước . Sau vài giây kinh hãi tôi đã bước theo , khi mà những chiếc xe máy - trong đó vài chiếc chở những tấm nệm phiá sau , những chiếc khác thì chất chồng cao những cái rổ đựng rau lá xanh còn rỉ nước ?" đang lao thẳng vào chúng tôi vội lái chệch sang một bên vào ngay cái lúc có thể ở giây phút cuối cùng .

Heart-pounding traffic thrills were an unexpected ad***ion to my itinerary when I visited Hanoi for a four-day visit in mid-December. The guidebooks had described a relaxed, medium-size city of tree-shaded boulevards lined with old French-Vietnamese colonial-period buildings. Hanoi offered many parks, dozens of small ponds and lakes, and intriguing Chinese and Vietnamese temples that had survived not only centuries of wear and tear, but also the ravages of Vietnam''''s decades-long war.

Rùng mình vì giao thông nghẹt thở là tình huống không mong chờ trong hành trình của tôi khi tôi thăm Hà Nội trong một đợt thăm viếng bốn ngày giữa tháng mười hai . Sách hướng dẫn đã mô tả một thành phố cỡ trung bình , với những đại lộ nhiều bóng cây cùng những toà nhà thời kỳ Việt Nam là thuộc địa cũ của Pháp. Hà Nội được ban tặng nhiều công viên , hàng tá những cái hồ và ao cùng những chùa chiền Việt Nam và Trung Quốc gợi trí tò mò , chúng được bảo tồn không chỉ qua hàng thế kỷ chiến tranh và nước mắt mà còn được bảo tồn qua sự tàn phá của cuộc chiến hàng thập kỷ ở Việt Nam .

Lately, Hanoi has become a popular stop for Western travelers seeking a break from Southeast Asia''''s metropolises - and for Americans curious to explore the history of the Vietnam War. Tourism thrives in Hanoi''''s central old quarter, a warren of shops and lanes around the perimeter of Hoan Kiem Lake, a pleasant and peaceful green pool that has a temple floating in its northern end. The area also is packed with shoppers, small businesses, shops and workshops, some of which have been around for 100 years or more. Each street is named for the product that originally was made and sold there, so there are Roasted Fish, Jars and Sandals Streets.

Vào thời gian gần đây , Hà Nội trở thành một điểm dừng ưa chuộng cho du khách phương Tây tìm kiếm một biến tấu mới mẻ từ trung tâm Đông Nam Á , và tạo điều kiện cho người Mỹ tìm hiểu khám phá lịch sử chiến tranh Việt Nam . Khách du lịch tràn đầy khu phố cổ Hà Nội , một khu vực đông đúc những cửa hàng và những con đường nhỏ bao quanh hồ Hoàn Kiếm , một cái hồ xanh an lành và dễ thương với một ngôi chùa nổi nằm ở đầu phiá Bắc của Hồ . Khu vực cũng đầy nghẹt người đi mua hàng , những hộ kinh doanh nhỏ , cửa hàng và xưởng , vài chỗ đã có tuổi khoảng 100 năm hoặc hơn , mỗi con phố được đặt tên sản phẩm gốc làm và bán ở đó , vì thế có phố Cá Nướng , Phố Bình Lọ và Phố Giày Dép .

Dozens of small hotels cater to foreigners in the old quarter. At the Lucky Hotel on Hang Trong (Hemp) Street, I settled happily into a large room with salmon pink walls, ornate black wood furniture in a décor best described as Victorian-Vietnamese, and on the other side of French doors, an outdoor balcony even larger than the room itself, all for $47 including breakfast.
I''''d found the Lucky on an online site where it had received a few rave reviews from other travelers as a friendly place. I''''m always skeptical of such information, but one morning around 10 a.m. I was out on my balcony, enjoying a cup of tea and the view of Hanoi rooftops when I was interrupted by an impatient shout from the balcony directly above. "Madame! Madame! Open door!"
Footsteps clattered, followed by a heavy knock at the door. I opened it. The Lucky''''s bellhop stood there holding a long-stemmed red rose in a vase:
"Madame, I bring flower to you."

Hàng tá những khách sạn nhỏ phục vụ người nước ngoài trong khu phố cổ . Tại khách sạn Lucky ở phố Hàng Trống , tôi đã ?o ổn định cuộc sống ? một cách hài lòng trong một căn phòng lớn với những bức tường màu hồng của thịt cá hồi . Nội thất gỗ đen với hoa văn trong một kiểu trang trí tuyệt nhất được đặc tả theo phong cách Việt Nam với tính chất của triều đại Victoria ! Và ở phiá khác là cánh cửa mang phong cách Pháp , một ban công phía ngoài thậm chí còn lớn hơn căn phòng , tất cả chỉ 47 USD bao gồm cả ăn điểm tâm .
Tôi đã tìm ra khách sạn Lucky trên một trang web trực tuyến , nơi mà nó đã trích tin một vài tạp chí , nêu lời bình phẩm từ các khách du lịch mô tả Lucky như một khách sạn thân thiện . Tôi luôn luôn hoài nghi kiểu thông tin như vậy , nhưng vào một buổi sáng khoảng 10 giờ . Tôi ở ban công , đang thưởng thức tách trà và ngắm những mái nhà ở Hà Nội thì bị ngắt đoạn bởi một tiếng kêu hối hả ngay ban công phía trên :
?oThưa bà , bà ơi , mở cửa !?
Những bước chân lộp bộp , sau đó là tiếng gõ cửa lớn . Tôi mở cửa . Người trực tầng khách sạn Lucky đứng ngay đó đang bê một cành hoa hồng đỏ cuống dài trong một cái lọ .
?o Thưa bà , tôi mang hoa đến cho bà ?

***

Exiting the Lucky onto Hang Trong, I was happy to find that the hemp business of bygone days had been supplanted by fashion and home décor: silk, cotton and linen clothing and the occasional lacquerware shop. Tailor shops along Hang Trong and the adjacent street of Hang Gai offered made-to-measure dresses, along with ao dais (Vietnamese women''''s tunic-and-pants ensembles) and suits of fine Vietnamese silk in orange and electric greens.

Ra khỏi khách sạn Lucky ở phố Hàng Trống , tôi đã phấn chấn nhận thấy rằng việc buôn bán sợi gai dầu của những ngày quá khứ đã bị chiếm chỗ bởi những thứ thời trang và đồ trang trí trong nhà : tơ lụa , quần áo bằng vải lanh và cô tông , ít cửa hàng sơn mài . Những cửa hiệu may dọc theo phố Hàng Trống và liền kề phố Hàng Gai nhận may các loại váy quần cùng ?o áo dài ? ( Bộ áo dài của phụ nữ Việt Nam mặc cùng với quần ) , trang phục bằng lụa Việt Nam hạng tốt màu xanh lá sáng và màu cam .

I didn''''t have time to order a suit or dress, but there was beautifully tailored ready-to-wear, too: cheongsam-style silk blouses and, at Marie-Linh Mode-Couture, chic handmade linen blouses ($28) in black and Chinese red, cleverly designed with a side zipper that allowed the blouse to conform to the curve of the waist.

Tôi không có thời gian để đặt trang phục hay váy , nhưng cũng có những bộ đẹp được may sẵn : áo sườn xám bằng tơ . Tại nhà may Marie-Linh Mode , những cái áo làm bằng vải lanh sang trọng màu đen và đỏ Tàu có giá 28 USD được thiết kế khéo léo với dây kéo bên hông cho phép cái áo ôm sát đường cong của eo .

I soon realized that my usual method for exploring a city - leisurely, on foot with a map and occasional taxi rides or public transport - wasn''''t suited to the bustle and chaos of Hanoi. I thought about hiring a driver, but then, after stumbling on a little travel agency-cafe near my hotel called Kangaroo Café, decided to hire a guide instead, for $20 for a day
My guide, a young Hanoi native and university graduate with very good English, asked me to call him Dinh. He whisked me into a taxi, and led me expertly through crowds of mainland Chinese package tourists to the head of the line at the Ho Chi Minh Mausoleum, one of Hanoi''''s principal attractions ?

Tôi sớm nhận ra rằng cái phương pháp thông thường của tôi để khám phá một thành phố - nhàn nhã đi bộ với bản đồ , thỉnh thoảng dùng taxi hay phương tiện giao thông công cộng ?" đã không còn phù hợp cho một thành phố náo nhiệt và lộn xộn như Hà Nội . Tôi ngẫm nghĩ đến chuyện thuê một tài xế , nhưng rồi sau đó khi tình cờ tại một đại lý du lịch nhỏ - quán cà phê Kangaroo gần khách sạn tôi ở - tôi quyết định thuê một hướng dẫn viên du lịch giá 20 USD một ngày thay vì thuê tài xế .
Hướng dẫn viên của tôi là một thanh niên trẻ gốc Hà Nội đã tốt nghiệp đại học và tiếng Anh rất giỏi , anh ta bảo tôi gọi anh ta là Định . Anh ta kéo tôi vào taxi và thành thạo dẫn tôi xuyên qua đám đông khách du lịch đoàn Trung Quốc , đến đầu đường chỗ lăng ông Hồ Chí Minh , một trong nhiều điểm thu hút chính của Hà Nội ...

***

Dinh asked me where I''''d like to eat lunch. "Take me someplace that you would go to if I wasn''''t here," I answered. He nodded, but warned me we''''d have to cross a wide, busy street .
At the curb, he gave me a little pep talk: "The most important thing is to go slow, go slow. Then the scooters and cars can see you, and they will go the other way. They know what to do, but you have to go slow when you cross the street in Vietnam." I wasn''''t convinced, but I followed him anyway, heart pounding.

Định hỏi tôi muốn ăn trưa ở đâu . Tôi đáp lại : ?o Cứ cho là tôi không có mặt ở đây , thì anh sẽ đưa tôi đến cái nơi mà anh sẽ đến ? . Anh ta gật đầu nhưng cảnh báo tôi rằng chúng tôi phải băng qua những con đường đông đúc náo nhiệt .
Tại lề đường , anh ta nói với tôi một lời động viên nho nhỏ : ?o Điều quan trọng nhất là đi chậm , đi chậm . Sau đó xe tay ga , xe hơi nhận ra bạn , và họ sẽ đi hướng khác . Họ biết phải làm gì , nhưng bạn phải đi chậm khi bạn băng ngang qua đường phố ở Việt Nam ?o. Tôi đã chẳng tin tưởng , nhưng dù sao tôi cũng nghe theo anh ta , tim đập thình thịch .

Another fearful crossing later, and we were soon safely seated at a long, communal table, elbow to elbow with other patrons, at a small but busy pho shop called Mai Anh. Dinh ordered a big bowl of chicken soup with rice noodles and I asked for beef pho, which I eat all the time in New York. But when it came, the beef was thick, tough and rather flavorless. Not wanting to sound unappreciative, I mentioned to Dinh that in New York, beef pho came with razor-thin slices of meat. Was the thicker slice something special to Hanoi?

Vượt qua nỗi sợ hãi khác kế tiếp : chúng tôi mau mắn ngồi vào một cái bàn chung , dài , quây quần với các thực khách quen khác trong một quán phở đông đúc có tên là Mai Anh . Định kêu một bát to phở gà và tôi yêu cầu một phở bò , thứ phở tôi ăn suốt ở New York . Nhưng khi phở mang đến , thịt bò dày , dai và khá nhạt nhẽo . Không muốn bày tỏ mình không khoái nó , tôi kể với Định rằng ở New York phở bò dùng thịt lạng miếng mỏng như dao cạo . Phải chăng miếng thịt dày hơn là một cái gì đó đặc thù của Hà Nội ?

"It is buffalo meat," he said with a laugh. But, I said, I ordered beef, didn''''t I?
I had. "Beef" in Hanoi covers all cattle, and the most common in the area is the kind with big horns and a hump.
he next morning, at breakfast at the Lucky Hotel, I ordered chicken pho. (This was before the avian flu hit Vietnam. Right now, the Vietnam tourism board is advising tourists to avoid eating chicken.)

Anh ta cười và nói : ?o Đó là thịt trâu ! ? . Nhưng , tôi nói , tôi kêu thịt bò cơ mà ?
Bò ở Hà Nội thống lĩnh trong các loại gia súc , và phổ biến nhất là loại sừng lớn với một cái bướu lưng . Buổi sáng kế tiếp với bữa điểm tâm tại khách sạn Lucky , tôi gọi phở gà ( thời điểm này trước dịch cúm chim ở Việt Nam , lúc này Tổng cục du lịch Việt Nam cảnh báo khách du lịch tránh ăn thịt gà )

A lot of food is sold on the street in Hanoi, but since I was unfamiliar with the place, and not impressed with the general cleanliness of the streets, I hesitated to try it. But that morning at the hotel, I noticed something strange. After I ordered the soup, a young man came rushing out of the kitchen, past my table, and walked through the lobby doors and left the hotel
MY coffee then arrived, but not the pho. Ten minutes later, the fellow returned with a tray holding a large porcelain bowl covered with another dish, which he took back through the swinging doors of the kitchen. Then, after a very short interval, a waiter came out of the kitchen with the same bowl, now uncovered, and served it to me: steamy, tasty chicken pho. This happened the next morning, and the morning after that before the light bulb flashed on: I shouldn''''t worry about eating from the street because, at least at breakfast, I already was.

Có nhiều loại thực phẩm được bán trên đường phố Hà Nội , nhưng vì lẽ tôi lạ nước lạ cái và không ấn tượng gì với tình trạng vệ sinh chung của đường phố , tôi đã do dự trong việc ăn thử . Vào một buổi sáng tại khách sạn tôi nhận thấy có vài điều lạ . Sau khi tôi gọi một bát phở , một thanh niên vội chạy ra khỏi bếp , đi ngang cái bàn tôi ngồi và đi thẳng ra cửa hành lang rồi rời khỏi khách sạn .
Sau đó cà phê của tôi được đem đến nhưng phở thì không . Mười phút sau , anh chàng trở lại tay giữ một cái khay để một cái bát lớn bằng sứ được đậy lại bởi một cái đĩa khác , tất cả những thứ đó anh ta bê và đi thẳng vào cái cửa hai chiều ( swinging door ) của nhà bếp . Sau đó , sau một thời gian rất ngắn , một nhân viên phục vụ đi ra từ nhà bếp với cái bát y chang , bây giờ không còn đậy nữa , và đưa nó cho tôi : phở gà nghi ngút .
Câu chuyện này xảy ra vào buổi sáng kế , rồi buổi sáng sau đó trước ( ?không dịch được vì không hiểu câu thành ngữ này ) Tôi chẳng còn lo lắng về ăn uống ở đường phố nữa , bởi vì ít nhất tại bữa điểm tâm , tôi đã trải nghiệm qua rồi .

My last morning in Hanoi I left the hotel before breakfast and went out to the street to buy the pho from its source.
Outside I sniffed the air. No pho. Then I walked down to the end of the block, and there she was: a woman with a ladle in her hand, surrounded by several low folding tables and early-rising diners squatting on small plastic footstools.
There was one problem, a big one. Between me and the pho seller was a road bustling with scooters, cars, bicycles.
I took a deep breath, then slowly, slowly walked straight into the river of Hanoi traffic .

Buổi sáng cuối cùng của tôi ở Hà Nội , tôi rời khách sạn mà không ăn điểm tâm và đi ra ngoài phố để mua phở từ cái quán gốc tích của nó . Ngoài trời tôi hít mạnh không khí . Không thấy mùi phở . Sau cùng tôi rảo bước đến cuối phố , và đấy cô ta : một phụ nữ với cái muôi ( cái rá , cái môi ) trong tay , chung quanh là vài cái bàn xếp thâm thấp và thực khách ăn sáng sớm đang ngồi trên những cái ghế nhựa nhỏ .
Có một vấn đề , một vấn đề lớn . Giữa tôi và người bán phở là con phố náo động những chiếc xe tay ga , xe hơi và xe đạp .
Tôi hít một hơi thở sâu , sau đó chầm chậm , chầm chậm tiến bước thẳng xuống cái dòng sông xe cộ Hà Nội !

Lê Việt Hà
( chuyển ngữ )




Được le viet ha sửa chữa / chuyển vào 23:31 ngày 30/09/2004

Bài kiểu này biết xếp vào đâu bây giờ? Hay chuyển sang Box Hà Nội?

"light bulb flashed on" is "idea suddenly appears in your head" rite?

Cảm ơn bạn
Vậy tạm chuyển ngữ như sau :
light bulb flashed on = lóe ra chợt hiểu
Rất phù hợp nội dung bài .

ối giời ơi, một bài mà bác LVH post những 2-3 box thế này, chiếm dụng đất quá. Vừa đọc ở box Dulich, sang đây lại đụng hàng. mà em cũng đã được thấy bài này bác post ở bên Vietnamnet

Tội này là to lắm. Phải phạt bắt post thêm nhiều bài viết về Hà Nội, tất nhiên là phải bằng tiếng Anh, sưu tầm hay tự viết đều ok.