Khi báo chiến... báo

Khi báo chiến... báo

Tiêu cực tại Báo Người Cao tuổi:
"Vùng cấm" cần phanh phui

Phạm Anh
Chúng tôi băn khoăn, thậm chí là khá hoang mang trước mớ thông tin có vẻ hỗn độn: Phó Tổng Biên tập Báo Người Cao tuổi (NCT) dùng bằng giả, khai man lý lịch mà không bị xử lý? Phóng viên tố cáo tiêu cực phải chịu sự trù dập. Hàng loạt đề nghị, yêu cầu của lãnh đạo Hội NCT, Bộ VHTT, Tổng cục An ninh, Báo Nhân Dân đều... chìm nghỉm. Nhiều độc giả ngạc nhiên trước câu hỏi: Vì sao không được các cơ quan cấp trên bao che, nhưng "vùng cấm" ở Báo NCT lại "ỳ" ra vững chắc đến vô lý như vậy?

Đỉnh cao và vực sâu
Hoàn toàn không ngoa khi ví đó là hai thái cực của 2 người phụ nữ ở Báo NCT. Đỉnh cao là bà Phó TBT Nguyễn Thị Thanh Thuý - người bị tố cáo dùng bằng giả, khai man lý lịch. Còn vực sâu là bà Phan Thị Thanh Hương - phóng viên tố cáo tiêu cực và là nạn nhân của lãnh đạo Báo NCT, trong đó có bà Thuý.

Cho đến nay, chúng tôi vẫn không thể lý giải được bằng cách nào bà Thuý lại có thể "leo cao, phất nhanh" được như bây giờ? Tại những trang hồ sơ mà bà Hương và các cơ quan chức năng cung cấp, thì bà Thuý trước đây chỉ là nhân viên có trình độ trung cấp kế toán, làm việc tại Cty xây dựng - Bộ Y tế. Thế nhưng, khi về đến Báo NCT thì bà Thuý lại có bằng cử nhân kinh tế. Từ tấm bằng này, bà Thuý đã được chuyển về làm kế toán tại Báo NCT vào năm 1995. Năm 2001, bà Thuý được đề bạt làm Phó TBT báo NCT và giữ luôn vai trò kiêm nhiệm kế toán trưởng Trung ương Hội NCT VN.

Đến đây, có lẽ nếu hỏi cơ quan quản lý báo chí thì cũng khó có thể trả lời rằng, tại sao một người vừa không có nghiệp vụ báo chí, vừa không phải là đảng viên lại có thể được đề bạt chức danh này. Kèm theo quyền lực, bà Thuý đã cho mình được hưởng... tiền lực. Một hệ số lương cao ngất ngưởng và nhảy cóc đã được ấn định từ 3,94 lên 4,32. Theo tính toán của chúng tôi, mỗi năm bà Thuý được tăng từ 4 - 5 bậc lương. Ai cũng nhận thấy đó là sự vô lý. Thế nhưng, sự vô lý ấy đã xảy ra và tồn tại cho đến tận bây giờ.

Khó có thể ngờ niềm vui trên đỉnh cao của bà Thuý lại đẩy bà Hương xuống vực sâu như vậy. Với tâm huyết vì nghề, vì ngành, khi phát hiện những sai phạm của bà Thuý, bà Hương đã kiến nghị lên cấp trên để kịp thời ngăn chặn sự tiêu cực. Thế nhưng, thay vì bà Thuý bị kỷ luật thì bà Hương mới là "con tốt thí". Cả một cơ quan đã bị vô hiệu hoá, để rồi bà Hương dần dần bị hạn chế viết bài; không cho tác nghiệp. Sự lũng đoạn ngày càng gia tăng, khi bà Hương bị đề nghị không cấp thẻ nhà báo. Và "đòn sát thủ" cuối cùng được đưa ra là từ một người lao động có hợp đồng ký dài hạn, bà Hương bị đánh tụt xuống hợp đồng ngắn hạn; sau đó là đến một thông báo: "Chị Phan Thị Thanh Hương không còn là thành viên của Báo NCT". Đến đây, công việc - danh dự nhà báo, sự nghiệp những năm công tác của bà Hương đã bị cá nhân bà Thuý và lãnh đạo Báo NCT dùng những "tiểu xảo" để triệt hạ và phủ nhận hoàn toàn.

Một "vùng cấm" bất khả xâm phạm?
Đến đây, chúng tôi liên tưởng đến hàng loạt những vụ tiêu cực lớn vừa bị phanh phui trong thời gian qua. Đã có những lô cốt trong tiêu cực lớn như PMU18 bị đánh sập; đã có những thầy giáo Khoa thành công trong tố cáo tiêu cực; đã có ông giáo viên "gạ tình" bị lôi ra trước ánh sáng dư luận. Nhưng, vụ việc tiêu cực tại Báo NCT thực ra đã được phát giác từ lâu; các cơ quan như Hội NCT, Cục Báo chí, Báo Nhân Dân, Tổng cục An ninh... vào cuộc và kết luận thì lại chìm nghỉm. Vì thế có lẽ, dù là phũ phàng, nhưng cũng phải thừa nhận rằng đã có một "vùng cấm" tại Báo NCT.

Chúng tôi đã có trong tay đầy đủ các loại công văn giấy tờ, đề nghị yêu cầu của các cơ quan chức năng nói về sai phạm của bà Thuý. Về tấm bằng cử nhân kinh tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân đã có công văn xác nhận: Trong quyết định công nhận tốt nghiệp đại học, không có tên cử nhân Nguyễn Thị Thanh Thuý. Tấm bằng mà bà Thuý sử dụng có số hiệu 50839 là không hợp pháp. Cũng về vấn đề này, Cơ quan an ninh - Bộ Công an đã vào cuộc để xác minh vụ việc có dấu hiệu vi phạm luật pháp này. Ông ************** - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục An ninh - kết luận: Trường Đại học Kinh tế quốc dân không cấp bằng cử nhân cho Nguyễn Thị Thanh Thuý. Vì thế, tấm bằng mà bà Thuý đang sử dụng và lưu tại hồ sơ quản lý của Hội NCT là không hợp pháp. Cũng với xác nhận của Tổng cục An ninh, bà Thuý có khai man lý lịch về người thân trong gia đình.

Trong vai trò kế toán, quản lý tài chính, bà Thuý cũng đã vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán và gây thất thoát hàng trăm triệu đồng. Cụ thể, đã có hơn 170 chứng từ không có phê duyệt của thủ trưởng đơn vị; số tiền lên đến hơn 214 triệu đồng. Cũng đã có 123 chứng từ khác không có chữ ký của người nhận tiền; 90 chứng từ không có chữ ký của kế toán; 52 chứng từ không có giấy đề nghị thanh toán; nhiều chứng từ bị tẩy xoá và có chữ ký giả mạo... Tất cả những chứng cứ trên đã được chính Hội NCT làm rõ.

Theo chúng tôi, những sai phạm của bà Thuý và lãnh đạo Báo NCT có tính chất và mức độ nguy hiểm cao nhất chính là việc đề bạt bà Thuý lên làm Phó TBT. Sự nguy hiểm này thể hiện ở chỗ bà Thuý không là đảng viên; sử dụng bằng giả và không có nghiệp vụ báo chí; đồng thời là việc khai man lý lịch. Và có lẽ, chính sự bao che cho những giả tạo, đề bạt sai nguyên tắc trên đã dẫn đến những sai phạm tiếp theo; đồng thời tạo quyền lực để ban lãnh đạo Báo NCT và bà Thuý đẩy bà Hương xuống vực sâu, chịu sự trù dập. Theo kết luận của các cơ quan chức năng, việc đề bạt bà Thuý làm Phó TBT là sự vi phạm Pháp lệnh Công chức, vi phạm Luật Báo chí và hàng loạt các quy định về chế độ tiền lương, Luật Lao động...

Phóng viên Báo Lao Động đã làm thống kê sơ bộ: Đồng chí Hồng Vinh - Phó Trưởng ban thường trực Ban Tư tưởng - Văn hoá T.Ư có văn bản yêu cầu Hội NCT giải quyết những sai phạm. Ông Hoàng Hữu Lượng - Cục trưởng Cục Báo chí - 2 lần có đề nghị xử lý vụ việc. Tổng Cục An ninh cũng 2 lần yêu cầu sự nghiêm khắc đối với hành vi sử dụng bằng giả. Bên cạnh đó là hàng loạt những văn bản của Hội NCT, của Báo Nhân Dân, đề nghị Báo NCT chấn chỉnh những sai phạm... Thế nhưng, sự thật đã được phơi bày từ 3 năm qua, song "vùng cấm" tại Báo NCT và cá nhân bà Thuý vẫn tồn tại như sự thách thức luật pháp và dư luận.

"Gương soi" thế hệ
Chúng tôi đã rất cân nhắc khi dùng từ "gương soi" trên để nói về vụ việc của Báo NCT, dù đây là từ mà một độc giả gửi đến. Là một NCT và có gần 60 năm tuổi Đảng, nguyên Trưởng ban UB Pháp chế Chính phủ - ông Tôn Đức Mậu - viết: Tôi vô cùng bức xúc - bất bình - đau lòng! Hội NCT không thể để tồn tại hành vi dối trá và phạm pháp trắng trợn này trong nội bộ. Nếu điều bất hạnh đã xảy ra rồi thì phải xử lý nghiêm khắc, minh bạch làm gương soi thế hệ trẻ tin vào cha ông, ngưỡng mộ tuổi tác, nhân cách và đức độ. Còn Thiếu tướng Nguyễn Sinh Huy thì viết với đại ý: Tôi rất đau lòng khi các ông trong BBT Báo NCT lại đối xử tàn tệ với nhà báo Hương chỉ đáng tuổi con, cháu mình. Việc làm đó đã ảnh hưởng đến thanh danh Hội NCT, đại diện cho hàng triệu NCT trong cả nước.

Đến đây, Báo Lao Động muốn chính thức lên tiếng bảo vệ người lao động là chị Hương. Đồng thời cũng đặt vấn đề với Cục Báo chí, Hội Nhà báo VN lên tiếng bảo vệ quyền lợi hội viên. Thiết nghĩ, Hội NCT cần rút kinh nghiệm trong quản lý cán bộ. Và cuối cùng, đề nghị các cơ quan pháp luật cần xử lý sai phạm, bảo vệ tính nghiêm minh của luật pháp.

Ngày 3.8, phóng viên Báo Lao Động đã có cuộc tiếp xúc với ông Vũ Oanh - Chủ tịch Hội NCT và bà Nguyễn Thị Thanh Thuý - Phó TBT Báo NCT. Về tấm bằng có số hiệu 50839, bà Thuý thừa nhận đó là tấm bằng giả. Tuy nhiên, bà Thuý lại cho rằng có ai đó "chơi đểu" bà nên đã đưa vào trong hồ sơ tấm bằng đó (?). Bà Thuý cũng đưa ra bản photocopy tấm bằng "tại chức" số hiệu A3001 mà bà khẳng định là bằng thật.

Tuy nhiên, tấm bằng này lại không được lưu trong hồ sơ và bà Thuý cho rằng "ai đó đã vứt đi rồi"(?). Trong khi đó, ông Vũ Oanh thừa nhận đã để tồn tại quá lâu vụ việc phức tạp này. Ông cho biết, Hội NCT sẽ báo cáo lên các cơ quan cấp cao, đồng thời đã chỉ đạo Hội NCT tiếp tục làm rõ. Ông cũng khẳng định, mọi vấn đề sẽ được giải quyết dứt điểm trước thời điểm diễn ra Đại hội Hội NCT - dự kiến diễn ra vào cuối năm 2006.

Em còn không biết có tờ báo tên là Người cao tuổi ấy chứ.