Khuấy động phong trào sưu tập Tem, Tiền,... một cách toàn diện nếu như bà con nhiệt tình hưởng ứng!

Khuấy động phong trào sưu tập Tem, Tiền,... một cách toàn diện nếu như bà con nhiệt tình hưởng ứng!

Kính thưa toàn thể các bạn bước chân vào "Sở thích" của trang web www.ttvnol.com !
Tôi tên là Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị. CLB của chúng tôi có mục đích chính là tuyên truyền, phổ biến kiến thức sưu tập tem tới các thành viên. Với bản tin của CLB phát hành đều đặn vào ngày Chủ nhật đầu tiên của mỗi tháng với độ dày 10 trang in vi tính khổ A4 chúng tôi đã ít nhiều chiếm được cảm tình của người đọc.
Tôi có trang web cá nhân www.tranvuongviet.net ( www.ttvn.tv ) nhưng trang web đó không có "diễn đàn". Tôi nhận thấy trong "Sở thích" của www.ttvnol.com có nhiều điều thú vị. Tôi thực lòng mong muốn:
Khuấy động phong trào sưu tập ngay tại "Sở thích" của www.ttvnol.com !
Vì vậy, tôi lập ra mục này: """Khuấy động phong trào sưu tập Tem, Tiền,... một cách toàn diện nếu như bà con nhiệt tình hưởng ứng!""""[/size=6]
Tôi khởi xướng, tôi sẽ đưa nhiều tin, bài. Đây là bài đầu tiên:

7 lợi ích của thú vui sưu tập(Theo Global Stamp news)

1/ Tính ngăn nắp:
Trong cuộc sống bận rộn thường nhật, không phải lúc nào khi chúng ta cần dùng một số đồ vật thì chúng có trước mắt ta ngay. Chính vì vậy, việc sưu tập tem, đồng xu, mề đay (huân, huy chưo?Tng),.., tượng điêu khắc hoặc đĩa cảnh,... sẽ tạo cho chúng ta tính ngăn nắp, đồng thời đáp ứng được nhu cầu một cách chính xác thuộc phạm vi kiểm soát hàng ngày của chúng ta. Mặt khác chúng ta sẽ đạt được một niềm tự hào trong quá trình sưu tập khi hoàn tất một an bum sưu tập hay khi được trưng bày tất cả những vật mà chúng ta sưu tập được.

2/ Kiến thức:
Thật là to tát để mở rộng tầm nhìn trong cuộc sống hoặc là trong việc học tập của chúng ta về một thành phố, một xứ sở, về chiếc xe hơi hay những vật thương yêu của chúng ta.
Bạn có biết vào thời đế quốc La Mã, người ta thường sưu tập nghệ thuật và các đồng tiền cổ Hi Lạp. Các vua chúa La Mã thời bấy giờ đã từng thưởng lãm những bộ sưu tập lớn của nền văn minh Hi lạp - La mã. Chúng xuất hiện hàng trăm năm trước khi ****** CEASAR sinh ra.
Không còn nghi ngờ gì nữa - việc tìm kiếm kiến thức không có giới hạn. Có thể từ niềm vui của bạn trong lĩnh vực sưu tập các đồng xu sẽ dẫn đến lĩnh vực sưu tập các mề đay, hay có khi là động co?T thúc đẩy bạn tiến lên sưu tập tiền giấy, hoặc các nén tiền bằng vàng, bạc.
Mặt khác, trong lĩnh vực sưu tập - việc thu thập thông tin là động cơ?T đồng thời có tác dụng làm cân đối nhân cách của chúng ta, kể cả như nó không bao gìờ được ứng dụng trong đời sống thường nhật của chúng ta. Song thật sự chính nó là niềm vui đối với nhu cầu tri thức.

3/ Đầu tư:
Bạn có biết những vật mà bạn mua để sưu tập ngày hôm nay - giá trị của chúng sẽ tăng cao vào 10 năm tới? Với thời gian, giá trị của những bộ sưu tập sẽ tăng hoặc ít ra cũng giữ được giá trị ban đầu thay vì chúng ta tiêu pha tiền vô ích... mặc dầu là lí do đầu tư chưa hẳn là lí do duy nhất của việc sưu tập. Song viễn ảnh về việc tích luỹ trong quá trình đầu tư cho sưu tập vẫn là lí do khá hấp dẫn đối với việc hình thành các bộ sưu tập trong lúc không ít người biết rằng chúng sẽ đem lại giá trị cao trong tương lai. Sưu tập một cách thận trọng có định hướng vào những vật quý hiếm, khả năng sẽ mang lại một khoản lãi cho các nhà sưu tập vào những năm sắp tới.
Đặc biệt nếu như bạn chịu khó làm một cuộc nghiên cứu nhỏ trước khi bạn đầu tư vào một số vốn đáng kể - một kế hoạch nhỏ khả dĩ cho việc mua các vật sưu tập chắc chắn được ghi nhận có giá trị cao.
Tôi có thể đoán chắc với các bạn không có bộ sưu tập nào mà không mang lại giá trị qua thời gian - và thật ngạc nhiên làm sao khi giá trị của chúng được tăng trưởng đáng kể với nhiều giá cả khác nhau, đươ?Tng nhiên một phần tuỳ thuộc ý định cho việc trưng bày bộ sưu tập hoặc được phép triển lãm một số vật sưu tập quý báu của bạn.

4/ Tình hữu nghị:
Ít nhiều các nhà sưu tập đã kết bạn và tạo được mối quan hệ quen biết với nhiều bạn mới được xem như kết quả của sở thích, và nhiều người đã đạt được điều đó thông qua các hội nghị, các buổi trưng bày vật sưu tập, hay các cuộc triển lãm. Đây cũng chính là những địa điểm thuận lợi trong mối quan hệ kinh doanh tất yếu đạt được. Mặt khác, các nhật báo, tạp chí thuộc lĩnh vực các nhà sưu tập sẽ giới thiệu bạn với các nhà sưu tập khác có tươ?Tng đồng về sở thích.
Những nhà kinh doanh và các nhà sưu tập họ không chỉ quan hệ với nhau về mặt kinh doanh mà thông thường họ còn là bạn đường của nhau về mặt trao đổi sưu tập.

5/ Thú tiêu khiển:
Sưu tập là niềm vui đồng thời là thú tiêu khiển trọn vẹn nếu như bạn biết sưu tập một cách có phương pháp. Sự chán nản, tính cau có, sự tức giận hay nỗi thất bại, tính lười biếng là những trạng thái tinh thần chắc chắn sẽ bị loại bỏ bởi tinh thần sưu tập của bạn.
Nhà sưu tập nào khi nhìn thấy những vật cần thiết cho bộ sưu tập của mình mà chán nản thì quả là một nhà sưu tập không bình thường. Trước bộ sưu tập những hình nghệ thuật, hay phong bì ngày đầu tiên hoặc vũ khí cổ lỗ, những quyển sách cũ, những người lính bằng chì,... bạn sẽ sống lại những giây phút thoả thích mà bạn trải qua khi lần đầu tiên, nhu cầu sưu tập làm cho bạn thêm hứng thú. Bởi vì với một bộ sưu tập mà bạn sở hữu, bạn có thể thưởng thức lúc nào bạn thích. Vì khi bạn tiêu tiền vào cho việc sưu tập, bạn có dịp được tiêu khiển mãi mãi.

6/ Trưng bày:
Bạn nên nhớ mỗi bộ sưu tập đều có thể được trưng bày nếu như không phải là cuộc triển lãm tranh giải dành cho hội nghị các nhà sưu tập, thì ít ra nó cũng được thường xuyên trưng bày ở các cuộc triển lãm hiện đại ở trường học, thư viện, giáo đường hay tại các câu lạc bộ. Ngoài ra, nếu bạn có chân trong một tổ chức nào đó, ít ra bạn cũng có đưo?Tc một khoảng không gian nhất định dành cho việc trưng bày bộ sưu tập hoặc đưọc phép triển lãm một số vật sưu tập quý báu của bạn.

7/ Vinh dự:
Vinh dự cũng là một khía cạnh quan trọng. Bất kì nhà sưu tập nào cũng đạt được sự kính trọng sâu sắc khi anh ta hoặc chị ta đạt được sự ngưỡng mộ đối với bộ sưu tập có tầm cỡ. Các giải thưởng huy chươ?Tng và những phần thưởng khác là nguồn cổ vũ, động viên đối với những bộ sưu tập có tầm vóc lớn và chuyên sâu. Có thể đó là một bộ sưu tập về tranh ảnh, hoặc các tấm thẻ bài về bóng đá, các dụng cụ, thú nhồi bông, băng nhạc, các kiểu xe tân kì, các món đồ chơ?Ti trẻ em, nữ trang, màu nước, hay các mẫu vàng thô,... là những chủ đề dẫn dắt bạn đến lĩnh vực sưu tập.
Thật dễ dàng để hoàn tất một bộ sưu tập nếu như bạn biết thu thập các chủ đề chính yếu mà bạn có thể thu thập được trong giới hạn đề tài cũng như hạn định thời gian. Tuy nhiên, bạn không thể nào khẳng định trở thành nhà sưu tập đúng nghĩa nếu như bạn không hề phát triển sự say mê trong sưu tập.
./.
Cảm ơn bạn đã đọc tin và rất mong nhận được sự hợp tác có hiệu quả của các bạn.
Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị
(Trang web cá nhân: www.tranvuongviet.net , www.ttvn.tv
Địa chỉ hòm thư điện tử - Email: travuvivn@hotmail.com ).

Hướng dẫn sưu tập tem
_Nguyễn Hoà Khánh_---
Như các bạn đã biết sưu tập tem là một sở thích rất thú vị đối với mọi người không phân biệt tuổi tác. Tuy nhiên, để xây dựng một bộ sưu tập nó đòi hỏi chúng ta phải dành nhiều thời gian cho sự khám phá và tất nhiên nó cũng bù đắp lại cho chúng ta phần lớn sự toại nguyện.
Sưu tập tem là một trong những cách chơi thú vị nhất, giúp chúng ta học hỏi được bao điều bổ ích về các quốc gia, về con người, cảnh vật, đời sống hoang dã,... kể cả lịch sử thế giới cũng được trưng bày thông qua những trang an bum tem với những bức hoạ về các danh nhân, các sự kiện lịch sử đã xảy ra và xuyên suốt cả đến thời kì cổ đại. Nhiều con tem đã là minh chứng sinh động bởi nghệ thuật thiết trí thu hẹp phù hợp với kích cỡ của một mẫu tem.
Hầu như các đề tài thể thao, thế vận hội Ô lim pic luôn là những đề tài phổ thông được phát hành rộng rãi. Hay các bức ảnh đẹp về đề tài động vật, chim, **** cũng là đề tài thường xuyên xuất hiện. Thông thường trong lĩnh vực sưu tập tem người ta chia ra 3 phương cách căn bản.
I/ các phương cách sưu tập:
1. Đề tài sưu tập phổ thông:
Là loại sưu tập tem về quốc gia qua các thời kì phát hành hay nói một cách khác là các bạn có thể sưu tập bất kì loại tem nào mà theo khả năng các bạn sưu tập được.
2. Sưu tập có định hướng:
Là loại sưu tập định hướng vào một vài quốc gia và đôi khi các bạn có thể chú ý đặc biệt vào các loại tem cụ thể được phát hành ở giai đoạn nào.
3. sưu tập chủ đề:
Là loại sưu tập tất cả các tem được phát hành thuộc các nước khác nhau về một đề tài nào đó chẳng hạn như sưu tập theo chủ đề xe lửa, chim, động vật, hoa, y phục cổ truyền,...
Tuy nhiên phần lớn mọi người đều khởi đầu con đường sưu tập an bum của mình theo dạng phổ thông như đã đề cập ở mục 1.
II/ sự ra đời của tem thư:
Hàng nghìn năm trước đây, trước khi giấy là loại vật liệu được xem như là phương tiện để truyền đạt thông tin. Người ta đã từng viết thư qua các bản đất nung hoặc sử dụng các loại da như vào thời trung cổ. Thời bấy giờ, các vị vua đã thuê hàng nghìn người đưa thư từ Luân Đôn đến các lãnh địa cho các lãnh chúa và dần dần dịch vụ này không còn chỉ dành riêng cho hoàng gia mà bắt đầu thâm nhập lan rộng, phổ biến trở thành dịch vụ công cộng.
Vào năm 1635 vua CHARLES Đệ nhất đã mở cửa "Bưu chính" Hoàng gia cho tất cả những ai đã đóng góp và có nhu cầu sử dụng loại hình dịch vụ này. Con ông ta là CHARLES Đệ nhị đã thiết lập đầu tiên văn phòng thư tín phổ thông. Văn phòng này là tiền đề cho Bưu chính Hoàng gia sau này mà chúng ta đã biết đến. Tuy nhiên, mãi đến năm 1840 tem thư mới chính thức được giới thiệu và mẫu tem PENNY màu đen (PENNY Black) cùng mẫu tem hai PENNY nổi tiếng màu xanh mang hình chân dung Nữ hoàng VICTORIA được ra đời. Thời bấy giờ giới bưu chính thường hay gọi các mẫu tem này là "nhãn hiệu" (labels) thay vì gọi là tem thư - còn chất liệu keo được phết trên lưng tem được biết đến như chất liệu "xi măng"; chẳng bao lâu sau các quốc gia khác bắt đầu phát hành tem.
Năm 1843 là Ba Tây (Brasil) sau đó là Bỉ và Pháp vào năm 1849. các mẫu tem Brasil phát hành đầu tiên với thiết trí ngộ nghĩnh tạo cho chúng ta cái tên đặc biệt là "mắt bò mộng" còn những mẫu tem Bỉ thì minh hoạ chân dung đức Vua, tem Pháp thì thiết trí chân dung nàng Cérès. Thuộc địa Anh phát hành tem đầu tiên là MAURITUS được mô phỏng theo mẫu tem "PENNY Black", đều là những mẫu tem nổi tiếng thuộc thời kì phát hành trên....
III/ bắt đầu việc sưu tập như thế nào?
Cách tốt nhất để bắt đầu việc sưu tập tem của các bạn là mua những túi tem trộn thường được bày bán ở các cửa hiệu bán tem chơi hoặc các gian hàng bán các vật phẩm lưu niệm. Nếu có thể được, các bạn nên mua các túi tem trộn lớn mà khả năng của các bạn có thể mua được, vì ít ra chúng cũng đảm bảo số lượng tem cần thiết cho bộ sưu tập của các bạn. Thông qua phương cách này các bạn sẽ đạt được niềm vui trong quá trình phân loại chúng thuộc tem quốc gia nào. Nhiều nhà sưu tập đã khởi đầu bộ sưu tập của mình từ những túi tem trộn. Trong việc sưu tập tem, các vật dụng cần thiết như an bum gài tem, kẹp gắp tem cũng cần được lưu tâm. Trước mắt là kẹp gắp tem rất cần thiết cho các bạn để sử dụng gắp các mẫu tem. Các bạn dùng kẹp gắp tem sẽ dễ dàng hơn thay vì phải dùng tay dễ làm cho tem bị ẩm mốc, gãy nát rem,...
Kể cả khi các bạn dùng kẹp hoặc nhíp (loại nhíp đầu nhỏ, dẹp dùng để gắp tem) cũng vẫn phải rửa sạch tay trước khi lựa tem. Kế đến khi nhìn vào các con tem, các bạn sẽ thấy chúng phần lớn có đóng dấu nhật ấn (dấu huỷ) của bưu điện lên mặt tem. Sở dĩ bưu điện phải dóng dấu huỷ là nhằm chứng minh phong bì thư đưo?Tc gửi đi từ đâu và đến lúc nào.
IV/ phân loại tem sống và tem chết:
Những mẫu tem được đóng dấu bưu điện chúng ta gọi là "tem đã được sử dụng", một số người gọi là "tem huỷ" vì họ cho rằng tem này đã qua "dấu huỷ" hoặc gọi là "tem chết".
Các bạn có thể tìm ra trong túi tem trộn số tem "chưa sử dụng" hoặc chưa có "dấu huỷ", người sưu tập gọi những mẫu tem này là tem "sống" hoặc tem "chưa sử dụng".
Những mẫu tem đã qua sử dụng với dấu huỷ đẹp bao giờ cũng hấp dẫn hơn là những mẫu tem với dấu huỷ nhoè nhoẹt. Một số dấu huỷ nhất là trên bưu kiện thường mực quá đậm hoặc lem luốc dễ làm hỏng tem. Vì vậy, trong quá trình sưu tập các bạn nên chọn những mẫu tem nào có dấu huỷ đẹp, rõ ràng để đưa chúng vào bộ sưu tập của các bạn.
Cho dù là tem "sống" hoặc tem "chết" các bạn cần lưu ý bảo quản tem, nếu không cẩn thận dễ bị ánh sáng mặt trời làm phai màu (chẳng hạn ở các cửa hiệu bày tem trong tủ kính thường gặp phải). Tem cũng thường bị biến sắc nếu như các bạn giữ tem trong ví da. Các bạn phải giữ tem bằng cách xếp chúng vào an bum hoặc các quyển sách loại gài tem hay để chúng trong các phong bì sạch.
Nếu đạt được những chi tiết trên thì kĩ năng sưu tập của các bạn sẽ ngày một tinh xảo. Đồng thời các bạn nên hướng vào mục đích sưu tập những mẫu tem có chất lượng khá, tốt.
V/ bổ sung bộ sưu tập như thế nào?
Các túi tem trộn đã giúp các bạn bước đầu xây dựng được bộ sưu tập của mình. Chắc chắn các bạn chưa thoả mãn mà luôn muốn có một bộ sưu tập của mình ngày càng phong phú.
Nếu có điều kiện, các bạn cần mua ngay những con tem mình cần.Vì kinh nghiệm cho chúng ta thấy: một số thứ chúng ta cần mà không mua ngay, chần chừ không mua là có thể không bao giờ mua được nữa.
Các bạn có thể mua tem tại các cửa hiệu bán tem chơi ở địa phưo?Tng hoặc từ các bưu cục. Một số nhà buôn tem thường gửi các bảng danh mục tem để chào hàng. Các bảng danh mục này bao giờ cũng có đề giá của từng bộ tem. Đây cũng là một trong những phương cách tiện lợi giúp các bạn dễ dàng lựa chọn cho bộ sưu tập. Tuy nhiên, nếu như các bạn quan tâm đến số lượng tem hơn là chất lượng thì các bạn có thể trực tiếp hỏi tại cửa hàng hoặc các nhà buôn bán tem. Loại tem này hi vọng sẽ làm cho các bạn thích thú.
VI/ bóc gỡ tem như thế nào?
Muốn bóc tem ra khỏi các phong bì ta nên ngâm chúng vào trong nước, cho hồ, keo tự hoà tan, tem sẽ bong, rời ra.
Khi bóc tem ra khỏi các phong bì, tay các bạn phải sạch, tránh làm bẩn tem và không nên dùng kẹp gắp tem khi tem còn ướt vì giấy mỏng mềm dễ rách tem.
Sau khi đã lấy tem sạch ra, các bạn đặt tem lên một tờ giấy thấm và lấy một quyển sách dày dằn lên, giữ tem được phẳng phiu và tự khô.
Tem đã khô các bạn mới lấy tem ra bằng kẹp và bấy giờ các bạn mới cài tem vào an bum theo cách sưu tập của mình.
Có hai việc cần chú ý khi ngâm tem: Nhiều mẫu tem xưa được in các loại mực dễ bị lem, biến màu, hoặc mất màu khi ngâm trong nước. Ngày nay phần lớn tem in mực tốt không bị nhạt màu hay lem mực khi bị ướt... Dẫu sao, các bạn nên thận trọng khi ngâm tem. Việc thứ hai khi ngâm tem, tránh ngâm chung các phong bì màu trắng với phong bì màu nhất là những phong bì có chữ viết loại mực dễ phai trong nước làm cho tem bị nhuộm màu, biến màu... Nên thận trọng với các loại tem có màu sắc đậm như loại nhãn tem Hàng không (airmail) khi ngâm nước dễ bị lem mực, biến màu và dễ làm hỏng tem.
Cuối cùng, các bạn nên suy nghĩ thật kĩ, cẩn thận trước khi quyết định bóc tem ra từ phong bì, kể cả tem xưa hoặc tem mới. Nếu phong bì có đấu nhật ấn, dấu huỷ đẹp, hoặc có dấu đặc biệt các bạn nên giữ nguyên phong bì và tem, như vậy chúng sẽ có giá trị hơn.
VII/phân loại tem:
Phân loại tem theo quốc gia hoặc theo từng chuyên đề (tuỳ theo cách sưu tập của bạn).
Các bạn trải tem ra trên bàn, dùng kẹp để gắp tem. Có thể các bạn sẽ dễ dàng nhận ra ngay tem của nước nào hoặc chuyên đề gì...và cứ thế tiếp tục...Phần lớn các mẫu tem được in tên quốc gia ấn hành bằng tiếng Anh. Các bạn lưu ý là tem của nước Anh không in tên mà thường được biểu trưng chân dung Đức vua hoặc Nữ hoàng. Tuy nhiên có một số tem được ấn hành bởi các quốc gia có mẫu tự cái khó nhận dạng. Đôi khi đo?Tn vị tiền tệ được in trên tem cũng là một tín hiệu giúp các bạn truy ra tên quốc gia.
VIII/ cách gài tem:
Các bạn có thể gài tem sát nhau theo từng trang an bum. Khi gài tem, tránh gài chồng lên nhau, nên có một khoảng cách cần thiết giữa các mẫu tem chung hàng hoặc khoảng cách từng bộ.
Song để bảo quản tem được tốt, các nhà sưu tập thường dùng loại băng noa (giấy nền đen bọc giâý bóng kính) để gài tem, sau đó mới gài vào an bum. Băng noa (Bande noir) có nhiều loại chất lượng khác nhau. Nếu loại tem không có tráng keo ở mặt lưng tem các bạn có thể dùng loại băng noa thường (không dùng cũng chẳng vấn đề gì). Trường hợp tem có tráng keo các bạn nên dùng loại băng noa có chất lượng cao nhằm mục đích bảo quản được tốt hơ?Tn mặt lưng tem, không dính, không chảy keo (vì nước ta thuộc vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, do vậy cần chú ý bảo quản tốt các mẫu tem có giá trị). các bạn có thể mua băng noa ở các quầy bán tem chơ?Ti.
./.
Cảm ơn bạn đã đọc tin và rất mong nhận được sự hợp tác có hiệu quả của các bạn.
Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị
(Trang web cá nhân: www.tranvuongviet.net, www.ttvn.tv
Địa chỉ hòm thư điện tử - Email: travuvivn@hotmail.com ).

Hướng dẫn sưu tập tem
_Nguyễn Hoà Khánh_---
Như các bạn đã biết sưu tập tem là một sở thích rất thú vị đối với mọi người không phân biệt tuổi tác. Tuy nhiên, để xây dựng một bộ sưu tập nó đòi hỏi chúng ta phải dành nhiều thời gian cho sự khám phá và tất nhiên nó cũng bù đắp lại cho chúng ta phần lớn sự toại nguyện.
Sưu tập tem là một trong những cách chơi thú vị nhất, giúp chúng ta học hỏi được bao điều bổ ích về các quốc gia, về con người, cảnh vật, đời sống hoang dã,... kể cả lịch sử thế giới cũng được trưng bày thông qua những trang an bum tem với những bức hoạ về các danh nhân, các sự kiện lịch sử đã xảy ra và xuyên suốt cả đến thời kì cổ đại. Nhiều con tem đã là minh chứng sinh động bởi nghệ thuật thiết trí thu hẹp phù hợp với kích cỡ của một mẫu tem.
Hầu như các đề tài thể thao, thế vận hội Ô lim pic luôn là những đề tài phổ thông được phát hành rộng rãi. Hay các bức ảnh đẹp về đề tài động vật, chim, **** cũng là đề tài thường xuyên xuất hiện. Thông thường trong lĩnh vực sưu tập tem người ta chia ra 3 phương cách căn bản.
I/ các phương cách sưu tập:
1. Đề tài sưu tập phổ thông:
Là loại sưu tập tem về quốc gia qua các thời kì phát hành hay nói một cách khác là các bạn có thể sưu tập bất kì loại tem nào mà theo khả năng các bạn sưu tập được.
2. Sưu tập có định hướng:
Là loại sưu tập định hướng vào một vài quốc gia và đôi khi các bạn có thể chú ý đặc biệt vào các loại tem cụ thể được phát hành ở giai đoạn nào.
3. sưu tập chủ đề:
Là loại sưu tập tất cả các tem được phát hành thuộc các nước khác nhau về một đề tài nào đó chẳng hạn như sưu tập theo chủ đề xe lửa, chim, động vật, hoa, y phục cổ truyền,...
Tuy nhiên phần lớn mọi người đều khởi đầu con đường sưu tập an bum của mình theo dạng phổ thông như đã đề cập ở mục 1.
II/ sự ra đời của tem thư:
Hàng nghìn năm trước đây, trước khi giấy là loại vật liệu được xem như là phương tiện để truyền đạt thông tin. Người ta đã từng viết thư qua các bản đất nung hoặc sử dụng các loại da như vào thời trung cổ. Thời bấy giờ, các vị vua đã thuê hàng nghìn người đưa thư từ Luân Đôn đến các lãnh địa cho các lãnh chúa và dần dần dịch vụ này không còn chỉ dành riêng cho hoàng gia mà bắt đầu thâm nhập lan rộng, phổ biến trở thành dịch vụ công cộng.
Vào năm 1635 vua CHARLES Đệ nhất đã mở cửa "Bưu chính" Hoàng gia cho tất cả những ai đã đóng góp và có nhu cầu sử dụng loại hình dịch vụ này. Con ông ta là CHARLES Đệ nhị đã thiết lập đầu tiên văn phòng thư tín phổ thông. Văn phòng này là tiền đề cho Bưu chính Hoàng gia sau này mà chúng ta đã biết đến. Tuy nhiên, mãi đến năm 1840 tem thư mới chính thức được giới thiệu và mẫu tem PENNY màu đen (PENNY Black) cùng mẫu tem hai PENNY nổi tiếng màu xanh mang hình chân dung Nữ hoàng VICTORIA được ra đời. Thời bấy giờ giới bưu chính thường hay gọi các mẫu tem này là "nhãn hiệu" (labels) thay vì gọi là tem thư - còn chất liệu keo được phết trên lưng tem được biết đến như chất liệu "xi măng"; chẳng bao lâu sau các quốc gia khác bắt đầu phát hành tem.
Năm 1843 là Ba Tây (Brasil) sau đó là Bỉ và Pháp vào năm 1849. các mẫu tem Brasil phát hành đầu tiên với thiết trí ngộ nghĩnh tạo cho chúng ta cái tên đặc biệt là "mắt bò mộng" còn những mẫu tem Bỉ thì minh hoạ chân dung đức Vua, tem Pháp thì thiết trí chân dung nàng Cérès. Thuộc địa Anh phát hành tem đầu tiên là MAURITUS được mô phỏng theo mẫu tem "PENNY Black", đều là những mẫu tem nổi tiếng thuộc thời kì phát hành trên....
III/ bắt đầu việc sưu tập như thế nào?
Cách tốt nhất để bắt đầu việc sưu tập tem của các bạn là mua những túi tem trộn thường được bày bán ở các cửa hiệu bán tem chơi hoặc các gian hàng bán các vật phẩm lưu niệm. Nếu có thể được, các bạn nên mua các túi tem trộn lớn mà khả năng của các bạn có thể mua được, vì ít ra chúng cũng đảm bảo số lượng tem cần thiết cho bộ sưu tập của các bạn. Thông qua phương cách này các bạn sẽ đạt được niềm vui trong quá trình phân loại chúng thuộc tem quốc gia nào. Nhiều nhà sưu tập đã khởi đầu bộ sưu tập của mình từ những túi tem trộn. Trong việc sưu tập tem, các vật dụng cần thiết như an bum gài tem, kẹp gắp tem cũng cần được lưu tâm. Trước mắt là kẹp gắp tem rất cần thiết cho các bạn để sử dụng gắp các mẫu tem. Các bạn dùng kẹp gắp tem sẽ dễ dàng hơn thay vì phải dùng tay dễ làm cho tem bị ẩm mốc, gãy nát rem,...
Kể cả khi các bạn dùng kẹp hoặc nhíp (loại nhíp đầu nhỏ, dẹp dùng để gắp tem) cũng vẫn phải rửa sạch tay trước khi lựa tem. Kế đến khi nhìn vào các con tem, các bạn sẽ thấy chúng phần lớn có đóng dấu nhật ấn (dấu huỷ) của bưu điện lên mặt tem. Sở dĩ bưu điện phải dóng dấu huỷ là nhằm chứng minh phong bì thư đưo?Tc gửi đi từ đâu và đến lúc nào.
IV/ phân loại tem sống và tem chết:
Những mẫu tem được đóng dấu bưu điện chúng ta gọi là "tem đã được sử dụng", một số người gọi là "tem huỷ" vì họ cho rằng tem này đã qua "dấu huỷ" hoặc gọi là "tem chết".
Các bạn có thể tìm ra trong túi tem trộn số tem "chưa sử dụng" hoặc chưa có "dấu huỷ", người sưu tập gọi những mẫu tem này là tem "sống" hoặc tem "chưa sử dụng".
Những mẫu tem đã qua sử dụng với dấu huỷ đẹp bao giờ cũng hấp dẫn hơn là những mẫu tem với dấu huỷ nhoè nhoẹt. Một số dấu huỷ nhất là trên bưu kiện thường mực quá đậm hoặc lem luốc dễ làm hỏng tem. Vì vậy, trong quá trình sưu tập các bạn nên chọn những mẫu tem nào có dấu huỷ đẹp, rõ ràng để đưa chúng vào bộ sưu tập của các bạn.
Cho dù là tem "sống" hoặc tem "chết" các bạn cần lưu ý bảo quản tem, nếu không cẩn thận dễ bị ánh sáng mặt trời làm phai màu (chẳng hạn ở các cửa hiệu bày tem trong tủ kính thường gặp phải). Tem cũng thường bị biến sắc nếu như các bạn giữ tem trong ví da. Các bạn phải giữ tem bằng cách xếp chúng vào an bum hoặc các quyển sách loại gài tem hay để chúng trong các phong bì sạch.
Nếu đạt được những chi tiết trên thì kĩ năng sưu tập của các bạn sẽ ngày một tinh xảo. Đồng thời các bạn nên hướng vào mục đích sưu tập những mẫu tem có chất lượng khá, tốt.
V/ bổ sung bộ sưu tập như thế nào?
Các túi tem trộn đã giúp các bạn bước đầu xây dựng được bộ sưu tập của mình. Chắc chắn các bạn chưa thoả mãn mà luôn muốn có một bộ sưu tập của mình ngày càng phong phú.
Nếu có điều kiện, các bạn cần mua ngay những con tem mình cần.Vì kinh nghiệm cho chúng ta thấy: một số thứ chúng ta cần mà không mua ngay, chần chừ không mua là có thể không bao giờ mua được nữa.
Các bạn có thể mua tem tại các cửa hiệu bán tem chơi ở địa phưo?Tng hoặc từ các bưu cục. Một số nhà buôn tem thường gửi các bảng danh mục tem để chào hàng. Các bảng danh mục này bao giờ cũng có đề giá của từng bộ tem. Đây cũng là một trong những phương cách tiện lợi giúp các bạn dễ dàng lựa chọn cho bộ sưu tập. Tuy nhiên, nếu như các bạn quan tâm đến số lượng tem hơn là chất lượng thì các bạn có thể trực tiếp hỏi tại cửa hàng hoặc các nhà buôn bán tem. Loại tem này hi vọng sẽ làm cho các bạn thích thú.
VI/ bóc gỡ tem như thế nào?
Muốn bóc tem ra khỏi các phong bì ta nên ngâm chúng vào trong nước, cho hồ, keo tự hoà tan, tem sẽ bong, rời ra.
Khi bóc tem ra khỏi các phong bì, tay các bạn phải sạch, tránh làm bẩn tem và không nên dùng kẹp gắp tem khi tem còn ướt vì giấy mỏng mềm dễ rách tem.
Sau khi đã lấy tem sạch ra, các bạn đặt tem lên một tờ giấy thấm và lấy một quyển sách dày dằn lên, giữ tem được phẳng phiu và tự khô.
Tem đã khô các bạn mới lấy tem ra bằng kẹp và bấy giờ các bạn mới cài tem vào an bum theo cách sưu tập của mình.
Có hai việc cần chú ý khi ngâm tem: Nhiều mẫu tem xưa được in các loại mực dễ bị lem, biến màu, hoặc mất màu khi ngâm trong nước. Ngày nay phần lớn tem in mực tốt không bị nhạt màu hay lem mực khi bị ướt... Dẫu sao, các bạn nên thận trọng khi ngâm tem. Việc thứ hai khi ngâm tem, tránh ngâm chung các phong bì màu trắng với phong bì màu nhất là những phong bì có chữ viết loại mực dễ phai trong nước làm cho tem bị nhuộm màu, biến màu... Nên thận trọng với các loại tem có màu sắc đậm như loại nhãn tem Hàng không (airmail) khi ngâm nước dễ bị lem mực, biến màu và dễ làm hỏng tem.
Cuối cùng, các bạn nên suy nghĩ thật kĩ, cẩn thận trước khi quyết định bóc tem ra từ phong bì, kể cả tem xưa hoặc tem mới. Nếu phong bì có đấu nhật ấn, dấu huỷ đẹp, hoặc có dấu đặc biệt các bạn nên giữ nguyên phong bì và tem, như vậy chúng sẽ có giá trị hơn.
VII/phân loại tem:
Phân loại tem theo quốc gia hoặc theo từng chuyên đề (tuỳ theo cách sưu tập của bạn).
Các bạn trải tem ra trên bàn, dùng kẹp để gắp tem. Có thể các bạn sẽ dễ dàng nhận ra ngay tem của nước nào hoặc chuyên đề gì...và cứ thế tiếp tục...Phần lớn các mẫu tem được in tên quốc gia ấn hành bằng tiếng Anh. Các bạn lưu ý là tem của nước Anh không in tên mà thường được biểu trưng chân dung Đức vua hoặc Nữ hoàng. Tuy nhiên có một số tem được ấn hành bởi các quốc gia có mẫu tự cái khó nhận dạng. Đôi khi đo?Tn vị tiền tệ được in trên tem cũng là một tín hiệu giúp các bạn truy ra tên quốc gia.
VIII/ cách gài tem:
Các bạn có thể gài tem sát nhau theo từng trang an bum. Khi gài tem, tránh gài chồng lên nhau, nên có một khoảng cách cần thiết giữa các mẫu tem chung hàng hoặc khoảng cách từng bộ.
Song để bảo quản tem được tốt, các nhà sưu tập thường dùng loại băng noa (giấy nền đen bọc giâý bóng kính) để gài tem, sau đó mới gài vào an bum. Băng noa (Bande noir) có nhiều loại chất lượng khác nhau. Nếu loại tem không có tráng keo ở mặt lưng tem các bạn có thể dùng loại băng noa thường (không dùng cũng chẳng vấn đề gì). Trường hợp tem có tráng keo các bạn nên dùng loại băng noa có chất lượng cao nhằm mục đích bảo quản được tốt hơ?Tn mặt lưng tem, không dính, không chảy keo (vì nước ta thuộc vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, do vậy cần chú ý bảo quản tốt các mẫu tem có giá trị). các bạn có thể mua băng noa ở các quầy bán tem chơ?Ti.
./.
Cảm ơn bạn đã đọc tin và rất mong nhận được sự hợp tác có hiệu quả của các bạn.
Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị
(Trang web cá nhân: www.tranvuongviet.net, www.ttvn.tv
Địa chỉ hòm thư điện tử - Email: travuvivn@hotmail.com ).

Bạn biết gì về tiền cổ Việt Nam ?
----------------------------------------------------------------_Huy Hoè_
Tiền cổ Việt Nam góp phần phản ánh tình hình kinh tế - xã hội từng triều đại của nước ta. Tiền cổ là cổ vật có giá trị nghiên cứu lớn cho các nhà sử học, kinh tế... Đồng tiền đi vào cuộc sống trong mỗi gia đình. Câu ca dao cổ tả cảnh người vợ trách chồng:
Một quan tiền tốt mang đi
Anh sắm những gì mà tính chẳng ra.
Trước khi đồng tiền xuất hiện, vỏ ốc từng được một số tộc người xa xưa trong chế độ nô lệ trên thế giới dùng làm vật trung gian trao đổi. Vỏ ốc Xy pra ê a chính là "đồng tiền cổ" xuất hiện đầu tiên ở nước ta. Dân tộc thiểu số Khơ Mú và một số bộ tộc người Mường đã dùng vỏ ốc Xy pra ê a. các thiếu nữ Khơ Mú tích cóp vỏ ốc làm của hồi môn và để làm đồ trang sức.
Phải đến triều đại Đinh Tiên Hoàng hùng mạnh, đồng tiền đúc ở nước ta mới ra đời. Đồng tiền được đúc bằng đồng, hình tròn, lỗ vuông, có thể xâu thành chuỗi tiện việc di chuyển. Mặt phải của đồng tiền có đúc bốn chữ "Thái Bình Hưng Bảo", mặt sau có chữ "Đinh". Tiếp đó, triều đại nào cũng đúc tiền. Tiền có nhiều loại, nhiều kiểu, với tác dụng chủ yếu là vật trung gian trao đổi hàng hoá. Nhưng cũng có đồng tiền đúc ra để khen thưởng (thường là bằng vàng). Cũng có loại tiền chỉ là mĩ hiệu. Trong cuốn Biên Niên Biểu ghi những sự kiện lớn trong lịch sử hoá tệ (của Trung Quốc), tác gia Bành Tín Uy thừa nhận: Năm 970, Đinh Bộ Lĩnh ở Việt Nam đúc tiền Thái Bình Hưng Bảo. Nhà Tiền Lê (980 - 1009), nhà Lý (1010 - 1225) tiếp tục cho đúc tiền. Ngay từ năm đầu lên ngôi, và dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long, vua Lý Thái Tổ (1010 - 1028) cho đúc tiền Thuận Thiên Đại Bảo và đã xuống chiếu "phát tiền kho 2 vạn quan, thuê thợ làm chùa Thiên Đức". Trong 175 năm nhà Trần (1225 - 1400), nền kinh tế - xã hội nước nhà phát triển hơn trước. Công thưo?Tng nghiệp, kể cả ngoại thương có nhiều tiến bộ. Các cơ sở thủ công nghiệp phát triển. Kinh thành mở rộng tới 61 phường. Đơn vị tiền được nhà nước quy định thống nhất. Việc đúc tiền phát triển. Vua Trần Thái Tông (1225 - 1258) quy định: một tiền ăn 70 đồng tiền. Sử chép: Tháng 4 năm Bính Tý, niên hiệu Quang Thái năm thứ 9 (1396), bắt đầu phát hành tiền giấy, có in: Thông Bảo Hội Sao. Vua Trần Thuận Tông (1388 - 1398) cũng cho in tiền giấy. Một quan tiền đồng đổi được một quan hai tiền giấy. Giấy 10 đồng vẽ rồng. 30 đồng vẽ sóng. Một tiền vẽ mây. Hai tiền vẽ rùa. Ba tiền vẽ lân. Năm tiền vẽ phượng. Một quan vẽ rồng. Thu tiền đồng vào kho Ngao Trì ở kinh đô.
Triều đại Hồ Quý Ly và Hồ Hán Thưo?Tng, tuy chỉ tồn tại có 7 năm (1400 - 1407), nhưng đã tiến hành một số cải cách về tiền tệ. Các chính sách lớn của triều đại này là: chính sách hạn điền, hạn nô và phát hành tiền giấy.
Dưới triều Lê Sơ (1428 - 1527), không thấy xuất hiện tiền giấy vì "tiền giấy là vật vô dụng mà cho lưu hành ở trong dân hữu dụng, thực không phải với cái ý yên dân dùng của". Năm 1428, vua Lê Lợi cho đúc tiền Thuận Thiên Thông Bảo, to đẹp hơn so với đồng tiền thời Trần. Năm 1509, vua Lê Tương Dực cho dùng cả bạc. Mỗi thoi bạc nặng 1,030 kg. Đồng tiền đầy đặn, không pha kẽm hoặc thiếc hoặc gang như các triều đại sau đó. Nhà sử học Phan Huy Chú đánh giá tiền đúc dưới thời Lê Thánh Tông (1460 - 1497) là những đồng tiền mẫu mực nhất của nước ta. Đồng tiền dưới triều Lê Hiến Tông (1498 - 1504) có phần nặng hơn đồng tiền các thời trước. Từ năm 1527, nhà Mạc, nhà Trịnh đều đúc tiền, tiền lưu hành riêng từng vùng. Mạc Đăng Dung cho đúc tiền đồng pha kẽm và sắt. Thời Lê trung hưng (1533 - 1788) cũng đúc tiền, nhưng đến vua Lê Hy Tông (1676 - 1705), việc đúc tiền mới đi vào nề nếp thường xuyên. Đến đời Lê Hiển Tông (1740 - 1786) lại có tiền trung ương, tiền địa phương. Triều đại Tây Sơn tồn tại 24 năm (1778 - 1802), nhưng nước nhà thịnh vượng là 5 năm dưới triều vua Quang Trung (1778 - 1792). Nhà Tây Sơn đã đúc 37 kiểu tiền. Điều này chứng tỏ các vua Tây Sơn ra sức xây dựng nền kinh tế nước nhà độc lập, tự chủ. Chính vua Quang Trung đã ban chiếu khuyến nông: "Mở cửa ải, thông thương chợ búa, khiến hàng hoá không ngưng đọng, lợi cho sự tiêu dùng của dân".
Xét về mặt mĩ thuật và chất lượng, tiền đúc thời Tây Sơn không sánh kịp tiền đúc dưới triều Nguyễn. Mặc dù vậy, nhân dân vẫn ưa dùng tiền Tây Sơn, cũng vì quý mến người anh hùng áo vải. Vua Gia Long đúc cả tiền thoi đồng, thoi bạc, thoi vàng. Một thoi 10 lạng bạc ăn 28 quan tiền đồng. Thoi một lạng vàng ăn 16 lạng bạc. Ngày 10 tháng 3 năm 1982, ông Trần Văn Thành, ở Thường Tín (Hà Tây), trong khi đào hố trồng cây, đã tìm được một di vật đồng pha bạc đúc từ thời Gia Long. các Triều vua nối tiếp đều đúc tiền đồng, vàng thoi, bạc thoi, tiền vàng, tiền bạc. Năm 1875, thực dân pháp lập ra Ngân hàng Đông Dương. Đồng bạc của Pháp thao túng nền kinh tế nước ta. Đồng tiền triều Nguyễn sụt giá. Vì thiếu đồng, tiền kẽm xuất hiện dưới thời Tự Đức. Các vua Nguyễn đều đúc tiền. Một đồng tiền Khải Định ăn ba đồng tiền Bảo Đại. Vì thế, trong nhân dân ta có câu ca dao:

Ba con đổi lấy một cha
Làm cho thiên hạ xót xa vì tiền.​

Đồng tiền Bảo Đại không đúc theo kiểu truyền thống mà dùng máy dập bằng đồng lá, tuy nhỏ nhưng đẹp. Tuy nó đẹp nhưng đã đánh dấu chấm hết cho việc các triều đại phong kiến nước ta đúc tiền đồng.
./.
Cảm ơn bạn đã đọc tin và rất mong nhận được sự hợp tác có hiệu quả của các bạn.
Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị
(Trang web cá nhân: www.tranvuongviet.net, www.ttvn.tv
Địa chỉ hòm thư điện tử - Email: travuvivn@hotmail.com ).

Sử dụng đồ dùng sưu tập tem
.....................-------------------------------------------_Hoan Hưng_
Các bạn hãy tuỳ theo hoàn cảnh, điều kiện mà định hướng sưu tập, tuy vậy hãy cố gắng thu thập tất cả những tem mà điều kiện cho phép, thậm chí cả những con tem ta chưa hiểu gì về nó,... Nên nhớ tem thư mang nhiều ý nghĩa, thu hút người sưu tập thích thú tìm hiểu và có lợi ích.
Trong muôn vàn chuyện lí thú về tem thư đã cho thấy nhiều người sưu tập đã tìm thấy tem có giá trị từ đống giấy bán xôi, hoặc tìm được tem quý như người phu khuân vác da đen tìm đưo?Tc con tem St. Louis có in hình con gấu nhưng không biết nó giá trị hàng chục ngàn đô la Mĩ nên chỉ bán lại nó với giá 25 xu! Cô nhân viên bưu điện bán nguyên tờ 100 Hàng không (Hoa Kì) với mệnh giá 24 xu in ngược có 24 đô la vì cô không hiểu giá trị của tem lỗi, nhà sưu tập nhờ mua 100 con tem in ngược đó đã bán với giá cao gấp hàng ngàn lần,... Như vậy, dù chơi tem theo đề tài, chuyên đề... thì vốn am hiểu về tem bao giờ cũng cần thiết, nếu không hiểu, không biết thì quả là đáng tiếc.
Ngoài việc am hiểu, điều quan trọng không kém là phải biết giữ gìn con tem, để giữ được tem hoàn hảo rồi từng bước tìm hiểu sâu về đặc điểm, về giá trị,...
Cần trang bị những dụng cụ sưu tập:
- Cuốn sổ gài tem (an bum gài tem): giúp xếp tem vào no?Ti nhất định, dễ tra tìm, sắp xếp và định hướng sưu tập, tìm hiểu, trao đổi.
- Kẹp gắp tem: để tránh việc làm bẩn, gẫy nát tem. Đối với người mới sưu tập, việc sử dụng kẹp gắp tem xem ra có vẻ phức tạp, khó khăn nhưng tập dần sẽ quen và không cho phép người khác thò ngón tay bốc xem một con tem.
- Thước đo răng tem: giúp người sưu tập nhanh chóng phân biệt 2 con tem giống hệt nhưng có số đo răng khác nhau mà đôi khi chúng có giá trị khác xa nhau. Khi đo phải tuyệt đối chính xác, không được nhầm dù chỉ 1/4 răng tem. Muốn đo chiều nào (ngang, đứng) của con tem thì phải đặt hàng răng cưa chiều đó áp sát đối diện vào hàng răng cưa đã chia sẵn (của thước đo), tra tìm đến khi nào răng tem cần đo trùng khớp với hàng răng trên thước đo và lúc đó các vạch nhỏ thẳng trên hàng răng cho sẵn của thước sẽ chỉ đúng vào khoảng giữa ( trung điểm) của tất cả các hàng chân răng tem của con tem cần đo (bất kì đoạn nào của hàng răng tem nếu tem dài trên 2cm vì trên thước đã giới hạn sẵn độ dài 2cm và như vậy cũng không phụ thuộc vào độ ngắn dưới 2cm của tem). Ta biết được số đo răng tem do số đo đã ghi sẵn bên phải (hoặc bên dưới - nếu đo theo hàng răng tem cho sẵn xung quanh) của biểu đo.
- Kính lúp: không chỉ giúp nhìn rõ hoạ tiết trên tem, xác minh nhanh chóng tem bị hư hỏng (nếp gấp, trầy xước,...) mà trong nhiều trường hợp giúp phân biệt xác định năm phát hành, đợt tem in lại sau đó,... nhờ vài hoạ tiết khác nhau rất nhỏ in trên tem mà không thể dễ dàng thấy bằng mắt thường.
Cũng cần nói thêm là hiện nay việc gắn giấy cuống tem vào lưng tem dễ làm hỏng tem, giảm giá trị, do đó người ta có thay thế bằng băng bảo vệ tem (band noir, mount) vừa giúp giữ tem chắc chắn khi xếp vào sổ cài tem hoặc dán vào an bum, khung trưng bày,... (dán ở mặt sau băng đen bảo vệ tem).
./.
Cảm ơn bạn đã đọc tin và rất mong nhận được sự hợp tác có hiệu quả của các bạn.
Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị
(Trang web cá nhân: www.tranvuongviet.net , www.ttvn.tv
Địa chỉ hòm thư điện tử - Email: travuvivn@hotmail.com ).

"Thông bảo hội sao" - đồng tiền giấy Việt Nam đầu tiên​

_Trần hùng_
Mùa xuân năm Canh Thìn (2 - 1400) Lê Quý Ly đoạt ngôi nhà Trần, tự lập làm vua, đặt niên hiệu là Thánh Nguyên, quốc hiệu là Đại Ngu, đổi thành họ Hồ. Tuy nhiên, trước đó nhiều năm (1394), khi thượng hoàng Trần Nghệ Tông mất, Quý Ly buộc vua Thuận Tông phải rời ngai vàng và đưa người con mới 3 tuổi của vua lên ngôi để dễ dàng lật đổ sau này. Ngay từ thời điểm đó, với quyền lực rộng lớn trong triều, Quý Ly đã tổ chức một loạt các cuộc cải cách táo bạo: ra sách Minh Đạo để phê phán hệ tư tưởng Tống Nho, cải cách hạn điền, hạn nô, đo đạc ruộng đất, điều tra dân số, cải cách hành chính. Điều đáng chú ý là trong quá trình cải cách kinh tế năm Bính Tý (1396), Hồ Quý Ly đã tổ chức phát hành tiền Thông Bảo Hội Sao - đồng tiền giấy đầu tiên trong lịch sử tiền tệ Việt Nam.
Vai trò của đồng tiền giấy Thông bảo hội sao
Về sự kiện quan trọng này, Đại Việt Sử Ký Toàn Thư chép: "Mùa hạ, tháng 4 (1396) bắt đầu phát hành (tiền giấy) Thông bảo hội sao. In xong, ra lệnh cho người đến đổi, cứ 1 quan tiền đồng đổi lấy 1 quan 2 tiền giấy. Thể thức (tiền giấy): tờ 10 đồng vẽ rồng (*****), tờ 30 đồng vẽ sóng, tờ 1 tiền vẽ mây, tờ 2 tiền vẽ rùa, tờ 3 tiền vẽ lân, tờ 5 tiền vẽ phượng, tờ 1 quan vẽ rồng".
Các nhà sử học đưo?Tng đại có các đánh giá rất khác nhau về vai trò của đồng tiền giấy Thông bảo hội sao. Quỳnh Cư và Đỗ Đức Hồng cho rằng đồng tiền này có tác dụng "giải quyết tình trạng kiệt quệ tài chính của triều đình" (Các triều đại Việt Nam - Nhà xuất bản Thanh Niên, Hà Nội, 1995). Tưo?Tng tự, Hà Văn Thư và Trần Hồng Đức cũng cho rằng việc phát hành tiền giấy của Hồ Quý Ly là nhằm "giải quyết khó khăn về tài chính quốc gia và thuận tiện cho việc lưu thông hàng hoá" (Tóm tắt niên biểu lịch sử Việt Nam - Nhà xuất bản Văn hoá - Thông tin, 1996). Quan điểm này trùng hợp với quan điểm của nhà sử học Xô Viết D.V. Diôpic khi ông cho rằng "Việc chuyển từ tiền bằng kim loại sang tiền giấy củng cố khả năng tài chính của nhà nước" (Dẫn theo "Sự phục hưng của nước Đại Việt thế kỉ 10 - 14", A.B. Poliacop, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia và Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam).
Tuy nhiên, tiến sĩ sử học Vũ Minh Giang lại quan niệm mục đích cải cách tiền tệ là nhằm thu hồi cho nhà nước một lượng lớn kim loại đồng (dùng đúc tiền) theo công thức " 1 quan tiền đồng đổi 1 quan 2 tiền giấy" để chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh, chứ đồng tiền giấy lúc này không có mấy tác dụng trong sự cải cách kinh tế của Hồ Quý Ly. Theo Vũ Minh Giang, cuối thế kỉ 14, chỉ có Thăng Long và Vân Đồn là hai no?Ti hiếm hoi có quan hệ hàng hoá - tiền tệ đạt đến trình độ cao (có buôn bán quốc tế) trên toàn lãnh thổ Đại Việt, nên trên thực tế, tại thời điểm lịch sử này nền kinh tế Đại Việt chưa đạt đến trình độ có thể sử dụng tiền giấy. Quan điểm này được nhà sử học Xô Viết G.M. Maxlốp đồng tình khi ông nhấn mạnh "nhu cầu của nhà nước cần đến kim loại để tiến hành chiến tranh thường xuyên ở đây chứ không phải là biểu hiện trình độ của quan hệ hàng hoá - tiền tệ" (Sự phục hưng của nước Đại Việt thế kỉ 10 - 14).
Mục đích phát hành tiền giấy Thông bảo hội sao của Hồ Quý Ly còn phải nghiên cứu thêm, tuy nhiên, rõ ràng đây là một bước tiến lớn trong hình thức hoạt động tiền tệ - tài chính của đất nước từ ho?Tn 600 năm trước rất đáng được tự hào. Các tài liệu lịch sử đều chép phép chế tiền giấy "Thông bảo hội sao" quy định: bên ngoài vẽ cái khung vuông có hoa văn, số tiền viết ngang, bên tả viết số hiệu, bên hữu viếy chữ "khoa" (tức là bộ, như chữ Pháp: série). Bên ngoài nữa viết chữ triện gồm những chữ "làm giả bị tội chém, ai tố cáo hay bắt được thì được thưởng". ở khung ngang thì viết "Kho Trung Đô chuẩn cho Bộ Hộ Thượng thư làm công văn gửi đến các quan ty coi việc nhận tiền thực đổi tiền giấy, nhận tiền giấy đổi tiền thực". Giấy làm tiền chế tạo từ vỏ cây dâu.
Có thể hình dung rằng, một loạt các động tác ngoài tài chính - tiền tệ sẽ xảy ra đồng bộ, có tổ chức với quy mô lớn (trong toàn quốc) trong việc phát hành tiền giấy như: thết kế mẫu, vẽ mẫu, làm giấy chuyên dùng, in ấn, phát hành, cho thấy một khía cạnh văn hoá rất phát triển và có hiệu quả trên toàn cõi Đại Việt lúc bấy giờ.
Đạo luật nghiêm khắc chống làm tiền giả:
Để đảm bảo cho đồng tiền giấy an toàn mệnh giá trong lưu hành, triều đình đã ban bố một đạo luật nghiêm ngặt mà Đại Việt sử ký toàn thư đã ghi lại được: "Kẻ làm tiền giả bị tội chết, ruộng đất, tài sản bị tịch thu". Đây là bản án cao nhất dành cho kẻ làm tiền giả, là thái độ nghiêm túc đối với đất nước khi bị sa lầy vào cuộc khủng hoảng kinh tế triền miên do trước đó có các cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông ở phía Bắc và chống Chămpa ở phía Nam đã vắt kiệt nhân tài, vật lực của chúng ta, khi những cuộc chiến tranh khác đang rình rập xảy ra.
Tuy nhiên, cũng từ những thông tin trên ta có thể phán đoán đồng tiền Thông bảo hội sao được thiết kế, in ấn chưa đạt độ tinh xảo cao, dễ bị kẻ gian làm giả, thậm chí bằng thủ công, nên phải ban hành một đạo luật rất nghiêm khắc để bảo hiểm cho nó.
Có thể tin rằng, tiền giấy đã được sử dụng rộng rãi trong phạm vi cả nước ở thời Hồ Quý Ly, ngay cả khi "nền kinh tế Đại Việt chưa đạt đến trình độ có thể sử dụng tiền giấy". Bởi vì, đi kèm với việc phát hành tiền giấy, thu hồi tiền đồng, triều đình sử dụng các biện pháp cứng rắn, xử tội hình bất cứ ai từ chối tiêu dùng đồng tiền Thông bảo hội sao: "Cấm tuyệt tiền đồng, không được chứa lén, tiêu vụng, tất cả thu hết về kho Ngao Trì ở kinh thành và trị sở các xứ. Kẻ nào vi phạm cũng bị trị tội như làm tiền giả" (Đại Việt sử ký toàn thư).
Mặc dù tiền giấy Thông bảo hội sao ra đời vào lúc nhà Trần đưo?Tng triều (Trần Thuận Tông), nhưng lịch sử vẫn ghi công cải cách này cho Hồ Quý Ly, nằm trong chỉnh thể cải cách đất nước không thể tách rời mà cả thiết kế lẫn thi công đều do "một tay" Hồ Quý Ly thực hiện. Triều Trần ở thời kì cuối cùng của nó không còn đủ "sức khoẻ", theo đó không còn đủ "trí tuệ" để tính đến cải cách nữa. Đó là thời kì mà thực quyền thực sự đã ro?Ti vào tay Hồ Quý Ly và ông toàn quyền điều hành đất nước, mặc dù vì nhiều lí do khác nhau chưa tiện lên ngôi.
Cho dù đồng tiền giấy Thông bảo hội sao của Hồ Quý Ly là dùng để cải cách kinh tế hay thu hút kim loại đồng để đúc vũ khí phục vụ công cuộc vệ quốc, cũng đều rất cần thiết cho hiện tình cấp bách của đất nước lúc này. Đồng Thông Bảo Hội Sao đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử vẻ vang đáng trân trọng của mình và được lưu danh thiên cổ với tư cách là đồng tiền giấy đầu tiên của Việt Nam.
(*****) Sách Đại Việt sử ký toàn thư tập 2, Hoàng Văn Lâu dịch, NXB Khoa học Xã hội (1985 và 1993) chép: "Tờ 10 đồng vẽ rồng". Tuy nhiên, sách Đại Nam sử ký tiền biên của Ngô Thì Sỹ viết: "giấy 10 đồng vẽ rau tảo", còn sách Đại Nam điển lệ toát yếu lại viết: "tờ 10 đồng vẽ cây rong".
./.
Cảm ơn bạn đã đọc tin và rất mong nhận được sự hợp tác có hiệu quả của các bạn.
Trần Vương Việt - Chủ nhiệm CLB Tem Hữu Nghị
(Trang web cá nhân: www.tranvuongviet.net , www.ttvn.tv
Địa chỉ hòm thư điện tử - Email: travuvivn@hotmail.com ).

Ôi, mấy bài của anh hữu ích phết. Em cũng sưu tập tem nhưng em còn không có cả kẹp gắp tem, hồi trước em toàn dùng cái nhíp Còn cái thước đo răng (Tên nghe hay wá ) kô hiểu ở chỗ nào bán nhỉ.... Còn kính lúp thì... chưa bao h em soi lấy 1 cái tem của em qua kính lúp cả. Chẳng nhẽ mắt ai bị cận thị thì mới phải soi đúng kô ạ???
Em sưu tập tem nước ngoài đủ mọi chủ đề. Em có sưu tập cả tem VN nhưng mà... kô nhiều lắm, chủ yếu là toàn mua mấy bộ tem chơi về bày. Mà cũng lâu lắm rồi cái thú chơi tem của em đi vào dĩ vãng phần vì chẳng có thư từ nước ngoài, phần vì... hết hứng....
Vote tặng anh 5* cho bài viết bổ ích nhé!