Kỹ thuật luyện mắt và tay khi sao chép hình ảnh và vật thật

Kỹ thuật luyện mắt và tay khi sao chép hình ảnh và vật thật

Tôi không có mấy kinh nghiệm trong vấn đề này, song tôi có cảm giác đây là một vấn đề nóng bỏng về mặt kỹ thuật trong hội họa. Có vẽ được, hay sao chép được sự thật xuống giấy trắng thì mới thích, được khen, rồi có hứng mà làm tiếp.

Tôi xin bắt đầu bằng một chút kinh nghiệm của cá nhân. Mong các bạn khác đóng góp thêm.

Theo tôi, cái khó nhất khi vẽ là .. đơn giản hoá. Mắt mình nhìn thấy nhiều chi tiết đến mức mình biết rằng tay mình không thể nào làm hết được, hoặc mình sẽ không có đủ kiên nhẫn để theo kịp được. Khoảng cách giữa hình ảnh trong đầu mình và sự khống chế về tay của mình để đi theo các đường nét, hình khối mà mắt nhìn thấy quá lớn, nhiều đến mức mình hay nản lòng, không muốn làm,

Để khắc phục được vấn đề trên, theo tôi, việc đầu tiên là mình phải hiểu chút ít về bản chất của mắt, tay, bút chì (hoặc bút màu), giấy trắng, và tay.

1. Về bản chất của mắt, thì mình thường nhìn một vật bằng cả HAI (2) con mắt, như vậy mình thấy 2 hình của vật mình nhìn, mỗi hình có góc độ hơi khác nhau một chút. Vì có hai hình khác nhau, khi mắt đung đưa qua lại, tạo cảm giác mình nhìn thấy phía sau của vật, hoặc mặt bên của vật, nên bộ não bảo nó có 3 chiều. Như vậy, việc đầu tiên phải đơn giản hóa là .. mù một mắt .. (ấy đừng có mà bảo họ chọc mất một mắt đi là chít đó nghe) .. có nghĩa là nhắm một mắt lại khi mình muốn quan sát vật gì mà không muốn bị cảm giác hai hình làm cho sai lệch sự quan sát của mình.

Việc tiếp theo là khả năng nhận biết chi tiết của mắt khá cao trong khi khả năng copy của tay thì quá thấp, và thường khi người ta muốn vẽ cái gì xuống giấy thì người ta phải biết là .. "bắt đầu từ đâu, và đi đến đâu ?", nghĩa là "giới hạn", hoặc điểm cụ thể của vật mình sẽ vẽ trên giấy. Lim dim mắt lại sẽ làm giảm độ phản quang của ánh sáng trên vật mình nhìn đập vào mắt, và theo đó giúp mình cô động .. "đường chu vi" (công-tua") của vật mình đang nhìn.

2. Bản chất của bút chì thì chắc có nhiều, song tôi chỉ tạm đưa ra đây vài điểm. Đầu bút chì có độ dày. Nếu gọt nhọn như mũi kim thì cũng chỉ được chốc lát, mà ít ai cứ tiếp tục gọt trong khi vẽ lắm. Điều này làm ảnh hưởng đến diện tích của đường nét và nhiều khi không cho phép một số chi tiết mình nhìn thấy xuống diện tích bề mặt giấy, hoặc hình mình đang vẽ, chẳng hạn đường da nhăn ở mí mắt, hoặc các lông mi. (Các bạn phải bỏ thói quen và quan niệm con gái phải có lông mi dài mới đẹp đi, cái nhìn này là cái nhìn rất đơn điệu và không có tính chất tổng quát, đồng thời quan niệm cũng hơi rẻ tiền nữa).

Tiếp theo, bút chì có độ đậm nhất định mà thôi, không thể đen như mắt mình nhìn thấy, và dễ làm cho mảng đen mình vẽ .. đen hơn .. là sự thật lắm, nên khi vẽ mình phải .. chiều theo khả năng giới hạn của bút. Có nhiều loại bút chì, và độ cứng mềm khác nhau. Mới học vẽ, tôi khuyên nên dùng những loại cứng trước (H) để luyện tay và mắt, trước khi sang loại mềm (B).

3. Tương tự như bút chì, giấy cũng có những giới hạn riêng. Thứ nhất giấy chỉ có khổ nhất định mà thôi, nên khi vẽ mình thường phải điều chỉnh cỡ, tăng giảm làm sao cho hình vẽ nằm gọn trong giấy. Mặt khác, giấy chỉ có độ trắng nhất định mà thôi. Nhiều loại giấy khác nhau, khi đặt cạnh nhau, sẽ cho bạn biết cái nào trắng hơn cái nào. Nên để cho điểm sáng nhất của hình làm độ sáng của giấy, theo đó mà mình tính xuống thì dễ hơn.

4. Tay mình hay bị run và hay bị mỏi. Run là vì hơi thở và vì tâm trạng bất bình yên. Một cái động nhẹ của tay sẽ làm cho đường vẽ lệch lạc đi, cho nên khi xem các đường vẽ của họa sĩ mình cũng sẽ thấy là họ phải vẽ đi vẽ lại một đường, chỉnh dần và đường đúng (họ cho là đúng hơn). Khi cầm bút nên học cách cầm bút thật nhẹ, không mất nhiều sức lực để tránh mỏi tay.

(còn tiếp)

Topic của bác hay lắm, nhưng chỉ cục bộ trong phạm vi người mới tập vẽ thôi. Tôi bổ xung một ít thế này:
-Theo như Cc nói thì người ta nhìn hình bằng 2 mắt, và ghi nhận cùng lúc 2 hình có độ sai lệch. Trên thực tế, trường nhìn của mắt về phía trên tạo thành góc với mặt phẳng đồng tử là khoảng ~45độ, phía dưới khoảng ~ 70độ, 2 bên bằng nhau và ~ 65độ. Như vậy trường nhìn về các phía tạo thành một hình nón có tâm là 2 mắt của chúng ta. Trong hình nón ấy lại có một hình nón nhỏ hơn gọi là trường nhìn rõ của thị giác. Vì thế, ko cần quá quan trọng việc quan sát mẫu bằng 1 hay 2 mắt. Thông thường người ta bỏ trường nhìn của một mắt để lấy các đường gióng thôi, còn thể hiện thì vẫn bằng 2 mắt, và quan trọng là gốc của điểm nhìn luôn cố định ( nghĩa là tương quan từ mắt tới mẫu luôn cùng một khoảng cách và hướng nhìn ).-"Các bạn phải bỏ thói quen và quan niệm con gái phải có lông mi dài mới đẹp đi, cái nhìn này là cái nhìn rất đơn điệu và không có tính chất tổng quát, đồng thời quan niệm cũng hơi rẻ tiền nữa" --->Áp đặt! Bác thử xem lại các tuyển tập hình hoạ, phác hoạ trên thế giới xem người ta có vẽ mi dài ko? Vẽ kĩ nữa là khác, thậm chí có cả bóng của lông mi đổ lên trên mặt nữa cơ. Cái cách vẽ lông mi vừa dài vừa cong đến nỗi để 3 que diêm lên ko rơi thì chỉ dành cho học sinh cấp 2, cấp 3 ko nói làm gì, nhưng ko thể nói vẽ con gái mi dài là rẻ tiền được, phải tuỳ từng mẫu trong tương quan ánh sáng, sắc độ thì mới nói được chứ. Tôi đố bác vẽ Rita Hayworth hoặc Greta Garbo ko có mi dài mà giống được đấy!
-Những cái còn lại thì có thể tựu chung lại vào vấn đề cây bút chì. Nói riêng về bút chì cũng đủ hết một quyển sách. Người khó tính thì bắt học sinh phải biết gọt bút rồi mới cho học vẽ. Rồi tiếp đến là cách cầm bút. Có 2 cách cầm cơ bản và thông dụng là cầm phía trong và phía ngoài ngón tay cái. Cầm phía trong để phác những đường lớn, dài, căng. Cầm phía ngoài thì vẽ được như cách cầm phía trong nhưng linh động hơn, có thể tỉa những chi tiết nhỏ và đường cong vô định. Luyện gân bút thì có thể chấm một điểm nhỏ ở cuối tờ A0, rồi cầm bút lao từ đầu kia tờ giấy lao lại. Nếu lao vài chục lần mà đều trúng vào cái điểm đánh dấu trước một cách thẳng băng là đạt yêu cầu cơ bản, chuyển qua bài khác. Muốn tay cầm que đo dây rọi ko bị run thì luyện như dân bắn súng ấy: lấy hòn gạch buộc vào tay rồi đứng đấy mà ke, khi nào hết run thì thôi. Có đến 1001 cách luyện!
Trên đây chỉ là những kỹ thuật cơ bản nhất cho người mới làm quen với môn vẽ thôi, bác nói "vấn đề nóng bỏng về mặt kỹ thuật trong hội hoạ" thì nghe kinh quá, sợ quá, khiếp!
Buồn ngủ khi làm việc, làm việc khi buồn ngủ

Mong bạn bút sắt viết tiếp nhé. Bạn viết giỏi lắm.

Thế "bút sắt" tắc rồi hả ? Nhụt vòi rồi hả ? hay là hiện tượng đầu rỗng, tay chân què quặt ?

Vậy là Cc bắt tôi làm chuyện phải quấy mặc dù ko muốn chút nào cả, chậcchậc! Xin lỗi bà con trong Box.
Cc nên biết là tôi đã kính lão đắc thọ nên mới cổ vũ cho bác, dù sao cũng là một người nhiệt tình hiếm hoi còn lại trong box, vì ko muốn làm hỏng ko khí của box thôi, chứ kì thực những bài viết của bác từ trước đến giờ nó chả ra làm sao cả, về bất cứ lĩnh vực và chủ đề nào tôi cũng có thể post một bài khác đè bẹp mọi thứ bác đã viết, bất kể lý luận hay vẽ tay; mà bác thì chậm quá nên ko hiểu ra. Nhưng thôi tôi ko thèm chấp với bác bởi vì tôi chỉ nói chuyện với những người biết tôn trọng người khác thôi. Còn như bác hơn tôi nhiều tuổi thế mà đến một câu tiếng Việt cũng ko viết nổi cho nó ra hồn thì thôi, bỏ qua.
TB: Bác cũng ko cần kêu gào thêm làm gì cho mệt vì tôi ko muốn to tiếng trong cái box vốn đang rất nghèo nàn về chất lượng này. Nếu bác còn post bài, tôi sẽ reply nếu thấy có ích cho box, vì thế bác sẽ ko làm cho tôi nổi xung với bác được đâu. Xin nhắc lại với bác một câu có thể bác đã quên:

Khí kị hung hăng
Tài kị bộc lộ
Tâm kị hẹp hòi​

Buồn ngủ khi làm việc, làm việc khi buồn ngủ

Nói người chẳng nghĩ đến thân
Thì như con lợn trong phân đầm mình

Nói rồi, tôi nghĩ lại và thấy rằng cũng nên phân giải đôi chút. Đây là diễn đàn, nơi công cộng cho mọi người cùng tham gia. Ai cũng có quyền đóng góp, không ai hơn ai cả, mỗi người tự góp cái phần nhỏ bé của họ để làm cho diến đàn phong phú. Nếu ai cũng giỏi như ai cả thì họ lên đây để làm gì ? Nếu anh cứ lấy hết các bài vở trong sách báo để mang lên, thì cần gì phải lên diến đàn nữa ? Tâm lý người tham gia là thấy phần mình đóng góp được cảm nhận, chứ không phải bị người khác mạt sát vì bất cứ một lý do nào đấy, có thể vì đố kỵ, vì nhu cầu kinh tế v.v.. Tôi lên đây chơi không nhằm ngoài mục đích đó. Nên nhớ, lúc anh mới vào nghề, anh cũng phải lõm bõm, học thày nọ sách kia, luyện cách cầm bút, luyện kỹ thuật vẽ v.v.. chứ anh không phải là người ở trên trời xuống, biết vẽ từ ngày mới sinh ra.
Tôi không ngần ngại anh giỏi hơn tôi, song tôi chỉ lo phần mình đóng góp mà thôi. Tại sao anh không hiểu nổi một điều đơn giản như vậy ? Nếu anh là người biết tôn trọng người khác thì anh nên để cho người ta nói xong, trước khi đóng góp ý kiến của riêng mình.
Một điều đơn giản nữa, trong ca dao có câu:
"Lời nói không mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau"
Tại sao dân gian lại truyền lại câu này, anh có hiểu không. Nghĩ kỹ xong, trả lời cho tôi biết thì tôi sẽ tiếp tục nói chuyện với anh.

Hôm qua em có vài nhời định kính thưa với bác nhưng mà mắc việc phải đi, không gõ được, hôm nay thư thả em bẩm lại với bác đây ạ.

"Lời nói không mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau"​

Vì sao trong dân gian truyền lại câu này? Là vì còn có những người như bác đấy bác ạ. Bác lựa lời hay nhỉ. Sau cái reply của Butsat bác có 2 bài post nữa, cái nọ chửi cái kia chan chát. Mà cách nhau có hơn một tiếng đồng hồ, mà tính theo giờ VN thì là giờ bà con còn đang khò khò --------> Bác chuối vật. Bác cứ làm như Butsat online 24/24, lúc nào cũng chỉ chăm chăm xem bác post gì để trả lời lại ý. Bác làm em buồn cười gần chết rồi đấy.
Đấy, em chỉ nói thế thôi. Chuyện nghề nghiệp của các bác em ko biết gì, không tham gia, miễn bình luận còn chuyện "vì sao nhân gian truyền lại câu ấy" thì em xin mạo muội góp với bác vài lời. Bác xem lại bài viết của bác đi. Bác là người nhớn bác phải làm gương cho các đàn em chứ.
i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!i!
Crazy, but that's how it goes
Millions of people living as foes
Maybe it's not too late
To learn how to love and forget how to hate...

Tôi nói chuyện với bác làm quái gì.
Chả hiểu sao nhiều người cứ thích xúm vào chửi bác như thế
Buồn ngủ khi làm việc, làm việc khi buồn ngủ

Chuot_con vâng thưa cả nhà vẫn luôn là Chuot_con.Đây là một gã KKK thực sự,một con người cực đoan,thích tranh luận nhưng ko biết tranh luận,ko mang tính xây dựng,nói đúng hơn là thích cãi nhau và đúng bản chất hơn nữa một kẻ hiếu thắng.
Xin lỗi Chuot_con nhé,mấy cái lý thuyết sáo rỗng của ông định đem ra doạ ai ở đây?Chúng tôi đã quá chán ông rồi và khi chung tôi nhịn ko muốn ******** hình căng thẳng thêm thì ông vẫn không biết điều.Ông nghĩ mình là ai chứ hả,ông vẽ có ra cái quái gì đâu mà phách lối thế hả.Ở đây phần lớn là các bạn đang luyện thi vào trường còn một số ít là sinh viên nghệ thuật đang học trong nước và nưóc ngoài và một số hiếm hoi là hoạ sĩ đã thành nghề.Nhưng tất cả vẫn hoà đồng được với nhau vì tình yêu với nghệ thuật.
Ông có vẻ thích đấu đá nhỉ và hình như ko thắng được ai thì ông ăn không ngon ngủ không yên ấy nhỉ.Ông nói hơi nhiều đấy,nếu ông muốn tôi xin thách thức với ông.Đơn giản thôi,hãy vẽ một khối cầu bằng thạch cao(chất liệu chì trên giấy) và mọi người là giám khảo cho điểm.OK?
DACAM
Được DACAM sửa chữa / chuyển vào 14:17 ngày 10/03/2003