Kỹ thuật: Vai trò của các giác quan

Kỹ thuật: Vai trò của các giác quan

VAI TRÒ CỦA CÁC GIÁC QUAN​

Trong chương trước, chúng ta đã quan sát thế giới bên ngoài: lưới, sân, trái banh, cây vợt,. Bây giờ đến lúc nhìn chính ta, người chơi quần vợt. Cái gì liên kết ta với hai điều bất biến và hai điều bất định? Câu trả lời là: Các giác quan. Nhờ các giác quan, ta có thể tính toán được tốc độ trái banh, điều chỉnh góc độ của mặt vợt, xác định được vị trí cần thiết của tra trên sân?
Các giác quan quan trọng nhất được sử dụng trên sân quần vợt là thị giác, xúc giác và thính giác. Mục đích của chương này nhằm tăng cường sự nhận thức của bạn về các giác quan bằng cách cung cấp cho bạn những ?ođộng tác cảm giác?. Những động tác này sẽ giúp nâng cao cơ hội tiếp xúc chính xác giữa vợt và banh.

* THỊ GIÁC
Thị giác cung cấp cho ta nguồn thông tin liên lạc về vị trí của trái banh (một trong hai điều bất định) cùng vị trí của lưới và sân (hai điều bất biến). Để giúp mắt bạn làm điều này, hãy tưởng tượng là mắt bạn phát ra một tia sáng phóng chết vào trái banh. Khi phát ?otia sáng? ra, đôi mắt không được căng thẳng. Sự tập trung ?" không phải sự căng thẳng - chính là lực liên kết.
Tập trung thị giác vào banh khi nào?
Việc tạo ra mối tương quan (khoảng cách) chính xác giữa bạn và trái banh được gọi là ?ocanh đường banh?. Hãy cố tập trung thị giác trong ba tình huống sau:
1. Lúc trái banh rời mặt vợt của đối thủ. Một khi đối thủ của bạn đã tiếp xúc với banh thì trái banh có khuynh hướng đi ngược về phía bạn theo đường thẳng. Vì thế việc quan sát lúc anh ta tiếp xúc banh sẽ cho bạn biết sớm hướng đi của banh. Thông tin này sẽ giúp bạn tự chọn sẵn vị trí để canh đúng đường banh.
2. Lúc trái banh đáp vào phần sân của bạn. Hãy cố theo dõi điểm banh rơi trên phần sân của bạn. Động tác này tạo điều kiện cho bạn dễ canh đúng đường banh.
3. Lúc bạn tiếp xúc banh. Hãy cố theo dõi khoảnh khắc mà mặt vợt tiếp xúc banh. Điều này sẽ giúp cho cú đánh của bạn được chính xác vì khi theo dõi như vậy, đầu và cơ thể của bạn sẽ được giữ yên khi tiếp xúc với banh.
Hãy thí nghiệm để khám phá xem tập trung thị giác trong tình huống nào thì tốt nhất cho bạn. Thậm chí có thể bạn sẽ thấy rằng bạn thích dùng cả ba.Cuối cùng bạn sẽ tự phát triển được một phương thức canh đường banh riêng cho mình.

Trong khi luôn cố theo dõi đường banh, bạn sẽ không thành công mấy trong hai trường hợp sau đây:
1. Khoảnh khắc vụt mờ. Đừng có ngạc nhiên nếu bạn không nhìn thấy rõ cái khoảnh khắc tiếp xúc giữa trái banh và dây căng vợt. Chỉ khi nào trái banh và mặt vợt tiến lại gần nhau thật chậm thì bạn mới nhìn thấy được xự tiếp xúc. Ở những tốc độ nhanh hơn, bạn chỉ nhìn thấy một sự thoáng mờ. Nhưng điều quan trọng là phải cố nhìn thấy sự tiếp xúc, cho dù kết quả chỉ là ?omột thoáng vụt mờ?. Động tác cố theo dõi khoảnh khắc tiếp xúc này sẽ giúp cho đầu bạn cố định ngay lúc vợt chạm banh và điều đó làm tăng sự chính xác của cú đánh.
2. Khoảnh khắc biến mất. Nếu ngay lúc tiếp xúc banh mà bạn giữ được đầu bạn cố định thì sau cái ?okhoảnh khắc vụt mờ? kia, trái banh có lẽ sẽ biến mất khỏi tầm mắt của bạn. Đừng hoảng hốt. Tạm thời mất đường banh trong một chớp nhoáng cũng không sao cả. Sau khi mất dấu đường banh, cứ cố nâng cao đầu lên và mắt bạn sẽ tiếp tục dò tìm. Nếu bạn không mất dấu đường banh thì bạn đã nâng cao đầu lên quá sớm. Đó lại là một điều rất tốt.

* Bài tập giúp mắt quan sát đường banh
Nối một sợi dây vào trái banh quần vợt và treo sợi dây lên trần nhà. Trái banh phải nằm thấp hông bạn một chút. Tối thiểu mười lăm giây một ngày, bạn hãy cầm vợt và nhẹ nhàng chạm vào banh. Bài tập này sẽ giúp bạn dễ tạo được khoảng cách chính xác giữa bạn và trái banh một khi bạn bước vào sân.
Đồng thời bạn có thể rèn luyện ?osự tập trung thị giác? bằng cách chỉ quan sát trái banh mà không chạm vào nó trong khi nó đu đưa qua lại.
Nếu bạn vẫn gặp khó khăn trong việc canh đường banh, đừng có lo. Bạn càng chơi nhiều chừng nào thì kỹ năng này càng dễ dàng hình thành.
* Tầm với nối dài
Đôi mắt sẽ canh đường banh khác nhau khi người chơi cầm chiếc vợt bóng bàn hay cây vợt quần vợt. Ta phải biết rằng chính vì tầm với nối dài này mà ta không phải tới quá gần khi trái banh tiến gần.
* Hướng gió
Thị giác cũng cung cấp cho bạn thông tin về hướng gió tác động. Nhận biết được hướng gió là một kỹ năng quan trọng cần phát triển. Biết gió thổi hướng nào sẽ giúp bạn thẩm định xem mình nên dùng cú đánh nào và đoán trước được tốc độ cùng hướng banh của đối thủ.
Khi bạn bước vào sân, hãy kiểm tra xem gió có thổi mạnh không và thổi theo hướng nào. Gió mạnh sẽ ảnh hưởng đến khoảng cách và hướng đi của trái banh.
...

*XÚC GIÁC
Chúng ta vừa bàn đến vai trò quan trọng của thị giác trong việc cung cấp cho ta thông tin về trái banh (điều bất biến thứ nhất). Tương tự như vậy, xúc giác cung cấp cho ta thông tin về cây vợt (điều bất biến thứ nhì)
* Cánh tay phải.
Phải có cảm giác như cây vợt chính là cánh tay phải nối dài của bạn. Mặt vợt trở thành bàn tay nhân tạo được bành trướng ra. Tầm với của cánh tay bạn bây giờ gần như được nhân đôi nên trái banh phải được tiếp xúc ở cự ly cách xa thân thể của bạn. Khi mặt vợt chạm banh, bạn phải có cảm giác như thể trái banh đã tiếp xúc ngay giữa lòng bàn tay bành trướng của bạn.
*Cánh tay và bàn tay trái:
Hầu hết người chơi quần vợt không nhận thức được tầm hoạt động của cánh tay và bàn tay trái. Thực tế, muốn trở thành người chơi quần vợt lành nghề, bạn phải rèn luyện sao cho cánh tay và bàn tay trái cũng phải điêu luyện như cánh tay và bàn tay cầm vợt. Mục đích của phần này không phải là làm giảm thiểu tầm quan trọng của bàn tay mạnh hơn đang cầm vợt (tay phải) mà là nhấn mạnh đến tầm quan trọng của bàn tay lâu nay bị bỏ quên.
Khi chạm vào mặt lưới cũng như vào cuống vợt (chỗ nối mặt vợt với cán vợt), bàn tay trái tự động thông báo cho bộ não biết vị trí của mặt lưới trước khi mỗi cú đánh bắt đầu.
Chú ý: Với những người thuận tay trái thì đương nhiên mọi điều liên quan đến hai bàn tay đã nói trên sẽ đảo ngược lại.
* Cạnh trong của năm ngón tay trái
Năm cạnh trong của năm ngón tay trái (không phải đầu ngón) đóng vai trò của ?o Những con mắt cảm giác?. Từ đây, xúc giác sẽ cung cấp một dòng thông tin liên tục về vị trí của vợt và mặt vợt. Mặt trong của đầu ngón trỏ sẽ chạm vào bất kì một (hoặc hai) sợi dây căng vợt và bốn mặt trong của bốn đầu ngón còn lại tì nhẹ nhàng ở trên và dưới đáy cuống vợt. Năm mặt trong của năm đầu ngón tay trái sở chạm vào vợt y như người mù sờ chạm vào mặt chữ nổi để đọc. Dùng bàn tay trái để sờ vào dây căng vợt sẽ giúp bạn nâng cao cơ hội thường xuyên tiếp xúc banh tốt hơn.
* Chức năng của bàn tay trái
Tay trái là ?oem? của tay phải. Tay trái làm hết tất cả những công việc nhọc nhằn trên sân banh mà không hề được hưởng vinh quang nào. Tay trái phải đảm trách các chức năng sau đây:
1. Cung cấp thông tin thường xuyên và chính xác về vị trí của mặt vợt.
2. Nâng đỡ toàn bộ sức nặng của cây vợt cho đến khi tay phải cầm lấy cây vợt để tạo ra một cú đánh.
3. Giúp tay phải đổi thế cầm vợt.
4. Khởi động chuyển động ngược đầu tiên của cây vợt (vung ngược lấy đà) khi cú đánh bắt đầu.
5. Điều chỉnh góc độ của mặt vợt khi bắt đầu mỗi cú đánh.
6. Chỉnh lại dây căng vợt tuỳ theo kết quả của cú đánh trước đó.
Cây vợt phải trở thành mọt phần của con người bạn.
Có một điều luôn luôn xảy ra trước khi bạn thành thạo bất kì môn thể thao, nghệ thuật hay nghề nghiệp nào: Công cụ hay dụng cụ mà bạn dùng cuối cùng sẽ trở thành một phần của cơ thể bạn. Bạn sẽ không bao giờ thành thạo được điều gì khi cây vợt vẫn còn là một vật thể xa lạ. Cách duy nhất để cảm thấy rằng dụng cụ hay công cụ ấy đã hòa nhập với chính bạn là phải cầm giữ nó suốt một thời gian dài. Đó là lý do tại sao mọi môn nghệ thuật hay thể thao đều phải được tập luyện. Việc tập luyện buộc bạn phải cầm giữ vật thể hay công cụ ấy. Nó cho phép năng lực trong bạn cuối cùng phải truyền vào công cụ của bạn.
Chỉ cần nắm công cụ trong tay cũng là một cách tập luyện. Nếu bạn không thể ra sân quần vợt hàng ngày hay hàng tuần đều đặn thì cũng phải cố cầm lấy cây vợt mỗi khi bạn nói chuyện qua điện thoại hay xem tivi . Bạn cũng có thể thực tập những cú đánh giả vờ (thật chậm) ở nhà riêng. Điều này giúp bạn củng cố những kiều đánh chính xác. Nếu một ngày trôi qua mà bạn không cầm lấy cây vợt ít nhất mười lăm giây thì có lẽ bạn không phải là người chơi quần vợt nghiêm túc. Có thể ví cây vợt như một cây đàn mà hàng ngày ta phải ve vuốt.
* Hãy sờ vào mặt sân
Dùng năm mặt trong của năm đầu ngón tay sờ vào mặt sân sẽ tiết lộ cho ta nhiều thông tin về tốc độ của trái banh sau khi nó nẩy lên. Mặt sân xác định tốc độ của đường banh đi sau nó chạm đất. Hãy tưởng tượng mặt sân là một tờ giấy nhám khổng lồ. Tờ giấy càng nhám thì trái banh sau khi nẩy sẽ đi càng chậm. Độ nhám của mặt sân sẽ tạo ra sự ma sát giữa sân và banh.
* Các loại sân:
1. Sân đất có độ nhám rất lớn. Tốc độ trái banh sau khi nẩy sẽ tương đối chậm.
2. Sân xi măng có độ nhám trung bình. Tốc độ banh sau khi nẩy là tốc độ trung bình. Độ nhám của sân xi măng biến đổi tùy theo sân. Do đó, tốc độ banh cũng biến đổi theo.
3. Sân cỏ hay sân lát gỗ rất láng. Tốc độ banh sau khi nẩy rất nhanh trên những bề mặt loại này bởi vì ít có ma sát giữa sân và banh. Bề mặt của sân cũng xác định tốc độ của chính bạn trong sự chuẩn bị cho cơ thể và cây vợt trước mỗi cú đánh. Mặt sân càng láng thì bạn phải phản xạ càng nhanh.
...

*THÍNH GIÁC
*Lắng nghe tiếng vợt của đối thủ chạm banh
Nhiều năm trước trong trận thi đấu tranh cúp David tổ chức tại California, Hoa Kỳ đã thắng Nam Phi. Ở cuộc họp báo sau chiến thắng, một nhà báo hỏi danh thủ Roscoe Tanner là tiếng ồn ào bất ngờ từ phía đám đông cuồng nhiệt có làm anh phân tâm hay không. Tanner đáp là anh không bị phân tâm, nhưng tiếng ồn làm cho anh không nghe được tiếng vợt của đối thủ chạm banh.
Đó là một câu trả lời sâu sắc bởi vì thính giác đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tốc độ và độ xoáy của trái banh.
Khi đối thủ của bạn dùng một cú đánh mạnh mẽ và vợt phát ra một âm thanh đanh chắc thì hãy tin rằng trái banh sẽ đi khá nhanh. Nếu đối thủ của bạn dùng một cú đánh mạnh nhưng âm thanh phát ra lại không đanh chắc thì đường banh của anh ta hoặc là rất xoáy hoặc là trệch hướng.
Lắng nghe tiếng chim
Sau mỗi điểm ghi, nên lắng nghe những âm thanh chung quanh bạn. Điều này giúp bạn thư giãn và sống trong hiện tại thay vì cứ ấp ủ một sai lầm vừa phạm phải hay lo lắng những gì sẽ xảy ra sau đó.
*KHỨU GIÁC
Vì một lý do nào không rõ, ta không thể cùng lúc vừa lo lắng vừa hít thở thật sâu. Cho nên, bạn phải nhận thức nhiều hơn về nhịp điệu hơi thở của mình cũng như mùi vị của không khí chung quanh. Hít thở sâu vài hơi hay giữ nhịp điệu hít thở cho đều đặn và nhẹ nhàng có thể giúp bạn thư giãn ra. Đồng thời nên tránh nín thở khi trái banh và mặt vợt gặp nhau. Bất cứ khi nào chúng ta nín thở thì ta luôn luôn lo âu về chuyện sắp tới hay chuyện đã qua.