LAN MAN PHỐ...

Một ngày Hà Nội

Anh nhắn tin hỏi tại sao em yêu Hà Nội? Anh làm em băn khoăn mãi. Em trước nay chỉ biết mình gắn bó nơi này, không thể rời xa được, thế nhưng chưa bao giờ tự hỏi vì sao?
Anh ra thăm Thủ đô, khoác ba lô to đùng bắt xe ôm từ sân bay đến hồ Gươm, đứng nhìn nước xanh, nhìn liễu rủ. Khi em tới, anh vẫy tay cười, nụ cười đầy nắng gió phương Nam.

​

Anh bảo Hà Nội nhỏ, hồ Gươm cũng nhỏ, nhỏ xíu mà đầy đủ cả trời mây khí phách, đầy đủ cả sâu lắng thanh tao. Em cười, sao bỗng nhiên chàng trai công nghệ như anh thốt ra những lời văn hoa như thế? Nghĩ chắc anh chỉ muốn lấy le với mình thôi. Nghĩ vậy, nhưng khi anh cầm lái, em trèo lên sau xe, ngoái lại sau lưng nhìn nước hồ Gươm xanh chứa đựng cả trời mây phiêu lãng, em cũng có cảm giác rằng nước hồ kia, hàng liễu kia, nhỏ bé và bình yên thế thôi mà đã ghi nhận bao nhiêu lịch sử, đã ghi nhận trong lòng cả khí phách hiên ngang và tấm lòng dịu dàng của con người đất này.

Em hỏi anh có được bao nhiêu hiểu biết về Hà Nội? Anh cười, bảo Hà Nội có ngõ Tạm Thương có bà cụ già ngồi bán quà sáng, có câu thơ mà em thích:

?oTạm về nơi ấy mà thương
Chật nhà thì nép chật đường thì chen...?

Hà Nội có hàng nước mía bên kia cầu Long Biên dưới những tán cây thấp, buổi tối ngồi uống nước mía có thể đếm lần lượt từng chuyến tàu qua? Anh xoa đầu em, nói rằng ?oanh ra xem cô thi sĩ của nhà ta kể về Hà Nội thi vị như vậy có thêm thắt gì không?.

Vậy thì em đưa anh đi. Hà Nội của em là nơi có người đến một lần rồi nhung nhớ suốt đời. Em đưa anh lòng vòng phố xá buổi sáng sớm tĩnh lặng, chỉ có người quét rác đưa chổi nhịp nhàng hè phố, chỉ có hương hoa sấu thanh thanh trong không gian và mấy chị bán hoa rong đạp xe chậm chậm trên phố, sắc hoa sáng bừng, hương hoa lan toả nồng nàn đâu đây? Không khí trong lành quá. Em đã đi bao buổi sáng tĩnh lặng như vậy mà chưa bao giờ thôi xao xuyến. Như thể nghe rõ hơi thở nhịp nhàng của phố, nghẽ rõ tiếng cựa mình khe khẽ của thành phố ngái ngủ khi cụ ông đầu tiên chạy bộ trên vỉa hè, áo phông trắng, quần soóc trắng, giầy thể thao màu trắng?

6 giờ sáng, đói bụng, hai anh em ngồi vỉa hè bưng bát bún riêu thơm phức, vừa ăn vừa nghe người Hà Nội nói chuyện nơi nào đó xa xôi trẻ con không được đến trường, hỏi nhau mua lá xông cảm cho bà cụ bán nước chè đầu ngõ?

Ăn xong, em rủ anh uống cà phê cóc, quán cà phê ngồi ghế đẩu thấp tè, vị cà phê thơm phức. Khách đông dần, ngồi tràn ra cửa. Anh nhìn mấy chú cầm tờ báo, bàn nhau chuyện chiến tranh xa, chuyện giá vàng tăng? mà lắc đầu băn khoăn không hiểu người Hà Nội sao nhiều thời gian nhàn rỗi.

Nhưng anh sẽ thấy, tới 7h30 là quán không còn ai ngoài hai anh em. Hà Nội là như thế, luôn có vẻ nhàn hạ, chú tâm thưởng thức cuộc sống ngay cả khi công việc và lo âu chiếm hầu hết thời gian của một ngày. Họ chỉ bằng ít phút sáng sớm đọc báo, gặp những người không lạ không quen trong quán cà phê trên đường tới chỗ làm, nói bâng quơ dăm câu không đầu không cuối thôi mà có thể bắt đầu ngày dài làm việc mệt nhọc bằng tâm trạng tốt.

Vậy nên anh đoán đi, người trẻ kia có thể làm trưởng phòng nhân sự công ty liên doanh nào đó, bác đeo kính tóc hơi dài kia là nghệ sĩ nhiếp ảnh, chú kia là nhân viên phòng hành chính cơ quan nhà nước, còn em kia chắc học trường nào gần đây?

Nhiều người đến từ những nơi khác nhau như vậy, nhiều độ tuổi như vậy, ít người biết rõ về công việc, gia đình nhau, thậm chí chưa từng hỏi tên nhau, nhưng ngày nào một người vắng mặt, nhất định hôm sau tới quán có nhiều người hỏi thăm. Được quan tâm bởi những người lạ như vậy không phải thấy ấm áp lắm hay sao? Như vậy, ngồi quán nhỏ cầm tờ báo buổi sáng nhâm nhi ly cà phê có phải là phí phạm thời gian không?

Giờ thì mọi người đều đã vào sở làm rồi, hôm nay là ngày trong tuần, chỉ có hai anh em mình nhàn rỗi, vậy mình đi loanh quanh ngắm Hà Nội nhé. Em dẫn anh tới khu phố cổ. Mình sẽ gửi xe, đi bộ dọc những con phố chất đầy hàng hoá, đầy những cảnh sắc mang đậm hương sắc cuộc sống này.

Đây là phố Hàng Dầu, phố này là phố bán giày dép của Hà Nội, giá không cao nhưng trả giá ở đây được coi là một nghệ thuật đấy. Sau này nhất định trước khi cưới cô nào làm vợ anh phải đưa cô ấy đến đây. Người ta bảo chỉ cần xem cách con gái trả giá là đoán được ngay cô ấy biết chắn vén gia đình đến cỡ nào. Phố Hàng Dầu giờ anh nhìn nhiều hàng hoá vậy, con trai như anh chắc chỉ thấy mệt thôi. Nhưng tháng 3 anh mà tới chắc anh thích lắm, tháng 3 mấy cái cây lá xanh mềm mại kia sẽ nở đầy trên cành khô những bông hoa trắng muốt, đẹp mê hồn trong mưa xuân cuối mùa lất phất bay.

​

Giờ mình đi tiếp nhé, trên đường đi em dẫn anh lòng vòng qua các ngõ Hà Nội nhỏ xíu, đó là nơi thời gian đi qua để lại những dấu ấn khó phai mờ nhất. Những chân tường màu rêu đã già lắm, rêu lem nhem, đâu đó thấp thoáng trong nhà tối những cột xà bằng gỗ lim chắc hai đầu ăn vào tường đã mòn vẹt, giờ đã cũ kỹ lắm rồi nhưng là vết tích của phù hoa xa xôi đấy. Nhìn những thanh gỗ ấy mình có thể tưởng tượng bà cụ tóc bạc đang ngồi ngoài cửa kia đã có thời xa cũ duyên dáng, là thiếu nữ Hà Thành đã mang đến bao ý thơ cho chàng thi sĩ nào đó. Bà cụ già tóc bạc nét mặt thanh thản, phúc hậu ấy hẳn có lúc tóc đen thiếu nữ, mặc áo dài bằng vải bông có những hình hoa nhỏ, tóc cặp trễ sau lưng, khoác áo khoác mỏng, ngồi bên bình hoa trắng buổi giao thừa, trong đêm, hương nhang trầm nồng ấm, thanh tao?

Đi cả ngày mệt rồi, buổi tối phải đãi anh món gì thật ngon thôi. Món gì thật Hà Nội mà anh ăn phải nhớ. Mình đi ăn phở nhé, ở Bát Đàn ấy. Nhưng em dặn trước là ăn ở quán này hơi vất vả, chắc anh phải ăn hai bát để có sức tự phục vụ mình đấy. Đầu tiên là anh nói với chị chủ quán anh ăn phở gì nhé, trả tiền luôn. Nếu anh ăn quẩy thì lấy đĩa tự đếm quẩy cho mình, rồi đứng đấy đợi. Người ta làm phở cho anh nhanh lắm, làm xong đưa cho anh, một tay anh bưng bát phở, một tay cầm đĩa quẩy, lách qua khe nhỏ giữa những tấm lưng của mấy người khách đến trước hai anh em mình, len đến chỗ ngồi mà em đã xí được. Giờ thì có thể ăn rồi. Em biết anh giả vờ nhăn nhó thế thôi, chứ nước phở trong veo mà ngọt lịm, mùi giấm thơm, thịt bò rất mềm, sợi phở trắng tinh, hơi dai? tất cả những điều ấy cũng xứng đáng cho cái công chen lấn đấy chứ. Chắc chắn anh chẳng đi đâu mà ăn được bát phở thế này đâu. Em nghe nói nước phở này người ta phải hầm xương của cả một con bò từ sáng sớm mới có được đấy.

Ăn tối xong rồi, ngày dài rong chơi sắp hết rồi, em phải đưa anh đến một chỗ nữa, đấy là quán trà đá yêu thích của em. Có thể anh thấy buồn cười, nhưng với thế hệ em thì uống trà đá cũng là một nét văn hoá mà xa Hà Nội thì nhớ không chịu được.

​

Em nhớ lần trước vào Sài Gòn, em tìm mỏi mắt không thấy quán trà đá vỉa hè nào cả. Quán trà đá của em nằm ngay cạnh sân nhà thờ Đức Bà. Uống trà đá phải uống từng ngụm lớn. Vị ngọt đọng lại trong cổ rất nhẹ nhàng, phải chú ý mới thấy được. Mà anh có để ý không, nếu anh gọi cốc thứ hai, dù cốc thứ nhất của anh vẫn còn một ít thì chủ quán vẫn đổ hết đi trước khi rót cốc mới cho anh đấy. Điều này làm em luôn thấy mình được tôn trọng. Với em, uống trà đá cũng như một thứ đạo vậy.

Ngồi ở quán trà đá này có thể ngắm bọn trẻ con nô đùa trên sân nhà thờ, mấy cụ ông cụ bà ngồi trên bậc lên xuống trông cháu, tay phe phẩy chiếc quạt nan?9h tối chuông nhà thờ ngân nga, ngân nga?anh sẽ thấy một ngày đã trôi qua tốt lành dù đã có điều này điều kia xảy ra trong công việc không thể nào tránh khỏi. Và anh biết rất rõ sau giấc ngủ ngon hôm nay, nhất định ngày mai anh sẽ đủ sức lực, sự kiên trì, lòng tin cùng tình cảm dịu dàng để làm lành với đồng nghiệp - chẳng hạn thế, và hoàn thành mọi việc khó trên đời.

Mình về nhà thôi. Một ngày thật là ngắn, không đưa được anh đi thật nhiều nơi đẹp mà em đã tính trước. Em cũng thấy băn khoăn, không biết một ngày theo em lang thang Hà Nội như vậy, anh có cảm nhận thế nào? Nhưng em không hỏi anh điều này đâu. Em yêu Hà Nội, nơi mà mọi tình cảm đều được nâng niu trong vẻ yên bình, dịu dàng của cảnh vật, của những gương mặt người hiền hậu?

Chắc rồi khi nào trở về miền Nam nắng gió của mình, anh sẽ nói với em, nhất định thế, rằng đôi khi giữa vô vàn công việc bận bịu, anh thấy nhớ Hà Nội rất nhiều.

Hà Nội, Thu 2006
Hoài Thu

Tản mạn mùa sen
Thư Hà Nội thỉnh thoảng trở về với mảnh đất và con người Hà Nội. HN không chỉ có Phố, HN còn có Hồ và Sen. Con người HN tinh tế đến bất ngờ với những thú thưởng thức hương, sắc, vị và hồn của sen...

?oSen hồng một thủa, em hồng mỗi độ xuân sang...?

Sáng nay đang còn ngái ngủ chợt thấy đâu đây mùi sen len trong gió, cứ bảng lảng như gần như xa. Tỉnh dậy hít một hơi thật sâu, đã không còn thấy đâu nữa. Mùi sen là thế, không đơn giản và dễ nắm bắt chút nào.

Phóng xe đến cơ quan, dọc đường thấy trong những gánh hoa dạo màu trắng ngần của Bạch Liên, màu phơn phớt như má con gái dậy thì của Hồng Liên, thấy bâng khuâng, chợt nhận ra hè đã đi cuối quãng đường. Sen cũng đã đến độ tự bao giờ, vậy mà bấy lâu mình đã lãng đi.

​

Nhớ mùa sen năm trước, mới chỉ chớm những nụ đen đen trong đầm anh và em đã vội vã rủ nhau lên ngắm. Cả một đầm sen rộng bát ngát xanh rì những lá, hai đứa cứ thi nhau căng mắt đếm xem ai thấy nhiều hơn. Rồi lại chí chóe vì ?oBông kia em đã chỉ rồi?, ?oĐâu? Em chỉ bông khác, bông đấy của anh?. Rồi hồi hộp đợi đến chính giữa mùa sen, cũng khoảng này, hai đứa chọn một ngày, gọi là ?oNgày của sen?. Từ sáng, hai đứa đã rủ nhau đi ăn nộm ngó sen ở một ngõ nhỏ trên phố Thi Sách. Cọng ngó sen trắng, giòn, thơm như tan trong đầu lưỡi, khiến ăn một mà lại muốn ăn hai. Sau đó rủ nhau lên Hồ Tây ngắm sen nở, trốn chủ đầm lấy thuyền sắt bơi men men. Em đóng vai ?oThái liên nữ?, Còn anh đóng vai khách bộ hành lạc bước chốn Thiên Thai, cùng nhau nghêu ngao mấy câu:

Sóng đong đưa lá, gió rung hoa
Thuyền tẽ rừng sen nhẹ lướt qua
Cúi mặt cười che, lòng muốn nói
Ao sâu rơi xuống chiếc trâm ngà /1/


Nhưng tuyệt nhiên không hái, chỉ rẽ những lá sen to bản, xanh mướt còn đọng sương để được thấy những búp sen phấn hồng e ấp. Đến khi mặt trời lên cao rát mặt thì rủ nhau đi ăn chè sen ở quán Cung Đình. Hạt sen mùa trước phơi khô, giờ đem ngâm mềm, nấu với đường phèn ngọt mát. Vừa nhấm nháp cái vị bùi bùi của sen, thanh thanh của đường phèn vừa ngồi ngẫm nghĩ điểm đến tiếp theo. Buổi trưa, rủ nhau lên Hàng Cót ăn món chim câu hầm hạt sen, lơ đãng nhìn người mải miết qua lại. Hạt sen bùi, bở, thơm quện với vị ngầy ngậy của thịt chim cùng với những thứ gia giảm rất vừa độ khiến hai đứa vừa ăn vừa hít hà. Rồi anh khen em có khuôn mặt búp sen của con gái miền Kinh Bắc trong thơ Hoàng Cầm, em bướng bỉnh cãi chỉ ai đội khăn mỏ quạ mới có khuôn mặt búp sen. Thế rồi cứ tranh cãi mãi, chẳng ai thắng chẳng ai thua.

Ăn xong rủ nhau lên chùa Kim Liên đi dạo. Ngôi chùa nhỏ, nép mình bên khách sạn sang trọng bậc nhất Hà Nội, thế mà vẫn không mất đi vẻ thâm nghiêm. Chùa Kim Liên khác hầu hết những ngôi chùa trong Hà Nội. Không khói hương nghi ngút, không hòm công đức xanh đỏ khắp nơi. Trong chùa bao trùm một vẻ tĩnh mịch, uy nghi nhưng lại rất gần gũi. Bỏ dép bước vào chùa, nền đá ong mát lạnh, ram ráp cứ cọ dưới chân. Lại gần sư thầy hỏi sự tích chùa, rồi hỏi lung tung cây cỏ. Sư thầy chỉ dẫn cặn kẽ, còn phân biệt giúp Ngọc Lan và Hoàng Lan, hai loại hoa mà trước giờ em vẫn hay lẫn lộn. Trong chùa có một tảng đá xanh nguyên thạch, được lát ngay gần lối ra hồ, lại có mấy cây dừa nằm nghiêng nghiêng gần mặt nước, thế nên buổi chiều nắng gắt, hai đứa ngồi trên tảng đá, nhìn ra hồ mà thấy như đang trong buổi chiều tà. Tự nhiên em phát hiện ra là chẳng có loài hoa nào được lấy tên đặt cho chùa nhiều như thế. Có lẽ bởi cái thanh cao mà giản dị của loài sen gần gũi với những thuyết pháp của nhà Phật.

Trời sâm sẩm tối, rủ nhau đi ăn rồi đi uống trà sen ở Hiên Trà Trường Xuân. Nghe cậu bán hàng giới thiệu loại trà sen này mỗi cân được ướp với 1400 bông sen Hồ Tây, hai đứa bật cười hỏi nhau ?oHồ Tây nhiều sen đến thế sao??. Nhưng rồi mùi sen đậm, ngát trong chén trà khiến hai đứa cũng lăn tăn suy nghĩ. Có lẽ người ướp trà cũng phải kỳ công lắm, từ lúc chọn trà, ủ hương đến khi sấy khô rồi trữ lại, mới có được chén trà sen thơm nhẹ nhàng, tinh tế thế này. Ngồi lan man lại hỏi nhau ?oTại sao làng Bác sinh ra lại có tên là Kim Liên, tên một loài hoa đặc trưng, mang nét đẹp thanh cao của người Việt Nam??. Rồi lại lan man đến chuyện pha trà, thưởng trà cầu kỳ của các cụ ta xưa. Những thú chơi mà giờ đây có lẽ chỉ còn tồn tại ở trong sách vở hoặc được gói gọn, nâng lên thành mức xa hoa trong một vài quán ?ohoài cổ?. Cứ thế mà đến tận nửa đêm, rồi ngồi rốn tán chuyện với anh chủ quán đợi đến 3 giờ sáng đi chợ hoa đêm.

Len trong đám hồng tía đủ màu ở chợ hoa Quảng Bá em cũng tìm thấy những bó sen trắng được gói kín trong lá xanh nâu. Hoa cắt từ tối, cuộng hoa còn dính chặt những sợi tơ khiến em không sao kìm được, thốt lên ?oDẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng?. Anh giật mình bảo sao em nói gở thế, em có nói gì đâu, chỉ là một câu thơ trong Truyện Kiều thôi mà. Anh bảo nghĩ nhiều nó vận vào thân, lần sau đừng nói thế nữa nhé. Rồi anh dạy em cách chụp ảnh, cách điều chỉnh độ mở ống kính, cách bố cục bức ảnh với bó sen trắng vừa mua. Em vốn là ?ohọc trò thông minh?, anh lại là ?othầy tận tình? nên chẳng mấy lúc mà em cũng có được một bộ ảnh hoa sen ưng ý.

Rồi anh chở em về, ôm theo một bó ngát sen, thế là hết một ?oNgày của sen?, một ngày trọn vẹn. Trước khi chia tay còn rủ tuần sau lại có một ?oNgày của sấu? nhé, bởi mùa này cũng là mùa sấu rộ nhất trong năm. Mình sẽ đi uống nước sấu, ăn vịt om sấu, rồi mua cả ô mai sấu về ngậm nữa. Nhưng rồi cứ lần lữa mãi, ?oNgày của sấu? vẫn chưa diễn ra thì anh đã xa rồi.

Đến công ty, bật máy tính lên, vô thức em thay màn hình bằng hình bó sen hôm ấy, lại thấy nhớ, cồn cào. Biết đến khi nào anh trở lại bên em, để chúng ta lại có một ngày của sen trọn vẹn?
Mai Thuỷ

Cho mùa sen
Ảnh Sưu tầm

Cho một Hà Nội trong tim tôi
- Ảnh st -

Cho đêm
- st -

Cho những gánh hoa




-st-

Cho khu chợ sớm

Cho mùa vải bội thu

Và cho một gầm trời
- st -

Đọc hết từ đầu đến cuối, thấy các anh chị viết về Hà Nội hay quá. Em cũng hay lang thang trên những con phố Hà Nội, cũng nhớ Hà Nội khi đi xa nhưng để viết thì có lẽ .......... khó Mạn phép xin anh chị cho em copy những bài em thích về thỉnh thoảng cho lên blog ạ ảnh chụp cũng đẹp nữa. Cảm ơn anh chị vì những cảm xúc đẹp