Lặng ...!!!

John.

"... Bấy giờ, Tháo đã quá say, cầm 1 ngọn giáo, đứng trên mũi thuyền, đổ 1 chén rượu xuống sông rôi lại uống luôn ba chén nữa, cắp ngang ngọn giáo, nói với các tướng:
- Từ khi ta cầm ngọn giáo này, phá Khăn vàng, bắt Lã Bố, diệt Viên Thuật, thu Viên Thiệu, thọc sâu vào Tài Bắc, ruỗi thẳng đến Liêu Đông, tung hoành 4 bể, thật không phụ ý chí của kẻ đại trượng phu! Ta làm 1 bài hát, các ông đều hoạ chơi cho vui.
Bài hát rằng:
Cuộc vui có được là mấy chốc?
Có khác chi hạt móc sáng ngày.
Nguồn sầu lai láng vơi đầy,
Giải phiền hoạ có rượu này làm vui!
Tràng áo xanh ngậm ngùi làm tớ,
Hươu ngoài đồng hớn hở gọi nhau.
Khách ta, ta đã gặp nhau,
Gảy đàn, thổi sáo ngõ hầu thêm vui
Trăng sáng tỏ, bùi ngùi cùng dạ,
Nỗi lo này biết ngỏ cùng ai?
Chuyện trò kể lể xa xôi,
Nhớ người nghĩa cũ cười vui đề huề ...
Quạ đêm trăng bay về nam hậu,
Lượn ba vòng biết đậu cành nao?
Nước càng sâu, núi càng cao,
Chu công trọng khách xôn xao kéo về ... "

Hemingway: Tôi học viết bằng cách xem tranh trong bảo tàng
Hillian Ross.
"Tôi học viết bằng cách xem tranh trong Bảo tàng Luxembourg ở Paris", ông nói. "Tôi chưa bao giờ học cái gì cao hơn trung học. Khi bạn đói mà Bảo tàng thì vắng vẻ, bạn cứ đến đó. Xem," ông nói lúc dừng chân lại trước bức "Chân dung người đàn ông," bức tranh được cho là của Titian và Giogione. "Họ là những cậu bé viên già cỗi, quả là như thế."
"Đây là bức con thích bố ạ." Patrick nói và Hemingway đi theo con trai mình đến bức "Chân dung Fedrigo Gonzag" (1500-1540) của Francesco Francia. Bức tranh thể hiện trên nền phong cảnh một thằng bé con có mái tóc dài và 1 chiếc áo choàng không tay.
"Đây là những gì chúng ta cố làm khi viết, Chuột nhắt ạ," Hemingway nói, chỉ vào những cái cây phía sau: "Chúng ta luôn luôn tái hiện cái này trong khi chúng ta viết."
Bà Hemingway gọi chúng tôi. Bà đang xem bức "Chân dung nghệ sĩ" của Van Dyck. Hemingway nhìn bức tranh, gật đầu tán thưởng và nói, "ở Tây Ban Nha chúng tôi quen 1 phi công lái máy bay chiến đấu tên là Whitey Dahl, một lần anh ta đến gặp tôi và hỏi: "Ngài Hemingway, Van Dyck là một hoạ sĩ nổi tiếng có phải không?", tôi bảo: "Đúng đấy, ông ta là một hoạ sĩ nổi tiếng. Anh ta bảo, ồ, tôi rất vui bởi vì tôi có một bức tranh của ông ấy trong phòng và tôi rất thích nó, tôi rất vui khi được biết ông ấy là hoạ sĩ nổi tiếng bởi vì tôi thích tranh ông ấy". Ngày hôm sau, Whitey bị bắn hạ".
Tất cả chúng tôi phía bức tranh " Chúa chiến thắng tội lỗi và cái chết" của Rubens. Hình chúa bị bao vây bởi những con rắn, những thiên thần và bị theo dõi bởi ai đó ẩn trong mây. Bà Hemingway và Patrick nói rằng nó không giống cách vẽ thông thường của Rubens.
"Ồ, ông ta vẽ bức ấy được quá," Hemingway nói vẻ quả quyết," khả năng xét đoán của con người thực sự như những gì một con chó săn chim có thể mách bảo. Cứ ngửi chúng đi. Hoặc cứ sống với một hoạ sĩ nghèo nhưng rất nổi tiếng."
...
(còn tiếp)
Được iron_monkey sửa chữa / chuyển vào 20:21 ngày 12/12/2005

(tiếp theo)
...
Dần dần, chúng tôi đến phòng tranh của Breughel. Chúng tôi phát hiện ra nó đã đóng cửa. Cánh cửa có đính một tấm bảng "Hiện đang sửa chữa".
"Họ tước đi điều thích thú của chúng ta rồi," Hemingway nói và tợp một ngụm khác từ cái chai dẹt của mình. "Tôi chắc chắn là mình nhớ bức kiệt tác của Breughel," ông nói khi chúng tôi đi qua. "Đó là một bức tranh vĩ đại, vẽ những người thợ gặt. Có rất nhiều những người đang gặt lúa nhưng ông ta vẽ lúa theo kiểu tượng trưng, bức tranh tạo nên một xúc cảm đối với tôi, nó mạnh mẽ đến mức không thể chịu đựng được." Chúng tôi đi tới bức "Phong cảnh Toledo" màu xanh của El Greco và đứng xem khá lâu. "Đối với tôi, đây là bức tranh đẹp nhất trong Bảo tàng, và Chúa biết ở đây còn vài bức đáng yêu nữa." Hemingway nói.
Patrick người mộ một vài bức tranh mà Hemingway không tán thành. Mỗi lần xảy ra điều này, Hemingway thường bị lâm vào rắc rối khi tranh luận về kỹ thuật hội hoạ với con trái mình. Patrick sẽ lại lắc đầu, cười lớn và nói cậu ta tôn trọng những quan điểm của Hemingway. Cậu không tranh cãi nhiều.
"Mẹ kiếp!" Hemingway đột nhiên nói. "Tôi không muốn trở thành một nhà phê bình nghệ thuật. Tôi chỉ muốn xem tranh, cảm thấy hạnh phúc với chúng, học hỏi từ chúng. Này, theo tôi đây là một bức trác tuyệt." Ông đứng quay lưng lại và nhìn chăm chú vào bức tranh của Reynolds mang tựa đề "Đại tá George Coussimakes." Bức tranh vẽ Đại tá đang tựa lưng vào thân cây và cầm cương chú ngựa của mình. "Này, lão đại tá này là đồ chó đẻ, lão sẵn sàng trả tiền cho hoạ sĩ vẽ chân dung đẹp nhất thời lão để vẽ lão," Hemingway nói và cười gằn, "Hãy nhìn sự kiêu ngạo của người đàn ông, sức mạnh nơi cổ con ngựa và cái cách gác chân của lão ta. Lão quá kiêu ngạo khi thoải mái dựa vào thân cây."
Chúng tôi đi riêng lẻ và xem một lúc rồi Hemingway gọi chúng tôi đến, chỉ vào bức tranh được đính chú thích bằng những chữ to " Catharine Lorillard Wolf" và những chữ nhỏ " hoạ sĩ Cabanel". Đây là điểm mà khi còn là một đứa trẻ ở Chicago tôi đã nhầm lẫn, "ông nói. "Những hoạ sĩ tôi yêu thích trong một thời gian dài thuộc những dòng họ lớn nhất và giàu có nhất ở Chicago. Tôi luôn nghĩ những cái tên viết bằng chữ lớn là tên hoạ sĩ."
...
(còn tiếp)

Title: Catharine Lorillard Wolfe (1828â?"1887), 1876
Artist: Alexandre Cabanel (French, 1823â?"1889)
Oil on canvas; 67 1/2 x 42 3/4 in. (171.5 x 108.6 cm)
Catharine Lorillard Wolfe Collection, Bequest of Catharine Lorillard Wolfe, 1887 (87.15.82)

(tiếp theo)
...
Sau đó chúng tôi tới xem Cézanne, Degas và những nhà Ấn tượng chủ nghĩa khác. Hemingway mỗi lúc một hào hứng hơn và thuyết trình về những gì mà mỗi nghệ sĩ có thể làm, cách thức và những điều ông học được từ mỗi người. Patrick thành kính lắng nghe và dường như không nói đến những kỹ thuật hội hoạ chút nào nữa.
Phải mất đến một vài phút để Hemingway quan sát bức "Núi rừng Fontainebleu" của Cézanne. "Đây là điều chúng ta cố làm trong khi viết, cái này, cái này, rừng và núi chúng ta phải vượt qua," ông nói. "Cézanne là hoạ sĩ của tôi, sau những hoạ sĩ khai sáng phi thường, ông là hoạ sĩ phi thường. Degas cũng là hoạ sĩ phi thường, tôi chưa bao giờ thấy một bức xấu nào của Degas. Cô có biết Degas làm gì với những bức tranh xấu không? Ông ta đốt bỏ chúng."
Hemingway uống một ngụm nữa từ cái chai dẹt của ông. Chúng tôi đến bên bức chân dung màu tùng lam của Manet. Valtesse de la Bigne, một phụ nữ trẻ với búi tóc hoe vàng trên đỉnh đầu. Hemingway yên lặng một lúc, ngắm bức tranh, cuối cùng ông quay đi. "Manet có thể diễn tả được con n gười thanh xuân khi người ta vẫn còn trong trắng trước khi họ vỡ mộng." Ông nói.
Khi chúng tôi đi cùng nhau, Hemingway nói với tôi, "Tôi có thể dựng được một phong cảnh như ông Paul Cézanne bằng cách đi khắp bảo tàng Luxembourg hàng ngàn lần, với cái bụng rỗng, và tôi dám chắc một điều nếu ngài Paul ở đây thì ông ta sẽ thích cách tôi tả cảnh và hạnh phúc vì tôi học được điều đó từ ông ta". Ông cũng học nhiều từ Johann Sebastian Bach.
"Trong những đoạn đầu của Giã từ ..., tôi dùng từ và một cách có ý liên tục. Giống như cách ngài Johann Sebastian Bach sử dụng nốt nhạc khi ông ta soạn đối âm. Đôi khi hầu như tôi có thể viết như ngài Johann - này, dù sao hẳn ông ta cũng thích điều đó. Tất cả những người như thế đều dễ giao thiệp, bởi vì tất cả chúng ta đều biết con người ta luôn cần phải học."
...
(còn tiếp)
Được iron_monkey sửa chữa / chuyển vào 08:48 ngày 13/12/2005

Title: Mademoiselle Lucie Delabigne (1859?"1910), Called Valtesse de la Bigne, 1879
Artist: Édouard Manet (French, 1832?"1883)
H. O. Havemeyer Collection, Bequest of Mrs. H. O. Havemeyer, 1929 (29.100.561)

(tiếp theo)
...
"Bố nhìn này," Patrick nói. Cậu ta đang xem bức mối suy tư về xúc cảm của Carpaccio. Patrick nói trong đó có quá nhiều con vật lạ đối với một bức tranh về tôn giáo.
"Hừ!" Hemingway nói. "Những hoạ sĩ đó luôn đặt những cảnh thánh thần vào những miền ở Italy mà họ thích nhất, hoặc vào quê hương của họ hay quê hương những cô nàng của họ. Họ biến những cô nàng của mình thành Đức mẹ Maria. Lẽ ra cảnh này đòi hỏi phải ở Palestine, mà Palestine thì còn xa mới tới, ông ta chỉ tưởng tượng thôi. Nên ông ta vẽ trong đó một con vẹt đỏ, một con hươu và một con báo. Và rồi ông ta nghĩ, đây là miền Viễn đông, và thế là đã xa lắm. Nên ông ta vẽ vào đó những người Marốc theo truyền thống thù địch của dân thành Vơ ni Dơ". Ông ngừng lời va quan sát để xem tác giả còn vẽ gì nữa trong bức tranh của mình." Rồi ông ta bị đói, nên ông ta vẽ vào đó những con thỏ.", ông nói. "Mẹ kiếp, Chuột nhắt ạ, chúng ta đã xem rất nhiều kiệt tác. Chuột à,con có nghĩ hai tiếng là khoảng thời gian dài để xem tranh không?"
Tất cả mọi người đều đồng ý hai tiếng là khoảng thời gian dài để xem tranh nên Hemingway nói rằng chúng tôi sẽ bỏ qua Goya, rằng chúng tôi sẽ quay lại Bảo tàng sau khi từ châu Âu trở về.
Đào thu Hằng dịch
từ Hemingway: A Collection of Critical Essays
của R. P. Weeks Prentice Hall, Inc

Ernest Hemingway

Title: Presentation at the Temple
Artist: Vittore Carpaccio