Lịch sử thú vị của Vespa

Lịch sử thú vị của Vespa

Mấy lần định post bài nhưng đến khi ngồi vào máy lại NGẠI. Hôm nay thấy có người thắc mắc không biết vespa từ đâu đến? Thực ra, nếu chịu khó tìm và đọc thì các thông tin vè vespa đầy trên mạng. Nhưng mấy hôm nay thấy thiên hạ còn dịch cả harry potter cho bà con coi, chả lẽ mình có một nhúm tài liệu mà lại giữ 1 mình! Thôi thì chịu khó tí vậy.
Xin mời các chiến hữu thưởng thức món hổ lốn tớ chuẩn bị trong 1h vừa qua!

Lịch sử Vespa
Xe vespa đã trở thành biểu tượng của nước Ý, biểu tượng của giới trẻ và biểu tượng của sự lãng mạn. Ngoài ra, vespa cũng là một band-name (nhãn hiệu) thành công nhất trong lịch sử thương mại: hơn 15 triệu xe vespa đã được bán ra trong 50 năm!

Piaggio, như các quý vị đã biết, là công ty sản xuất xe vespa. Công ty được thành lập năm 1884 tại Genoa, Italy bởi Rinaldo Piaggio với tên gọi ban đầu là Societa Anonima Piaggio. Dĩ nhiên, tthế kỷ 19 làm gì đã tính chuyện sản xuất vespa! Lúc này công ty phát triển các sản phẩm cho ngành công nghiệp chế biến gỗ, nhưng ngay sau đó chuyển ngành công nghiệp đường sắt. Kế tiếp công ty sản xuất ô tô, thuyền. Trong thế chiến lần 1, Piaggio sản xuất phụ tùng máy bay và đến năm 1915 cả 1 chiếc máy bay nhãn hiệu Piaggio đã ra đời!

Năm 1938, Rinaldo Piaggio qua đời, để lại tài sản cho 2 con trai là Enrico Piaggio và Armando Piaggio. Nhà máy Piaggio lại tiếp tục sản xuất máy bay cho phe Trục, bao gồm máy bay chiến đấu và máy bay ném bom hạng nặng. Dĩ nhiên, nhà máy trở thành mục tiêu oanh tạc của quân Đồng minh và đến cuối chiến tranh thế giới thứ 2, hơn 10000 công nhân Piaggio rơi vào cảnh thất nghiệp vì nhà máy đã bị phá hủy hoàn toàn. Ngoài ra, theo hiệp ước hoà bình, Piaggio bị cấm sản xuất máy bay nên Enrico Piaggio đã phải chuyển hướng sản xuất, nếu không muốn phá sản.

Vespa ra đời

Sau chiến tranh, cuộc sống người dân Italy rất khó khăn, đặc biệt là việc đi lại. Ô tô rất đắt tiền, ngay cả khi có đủ tiền mua cũng không có xăng cho xe chạy. Phần lớn người dân đi lại bằng xe đạp. Là một người có bằng cấp về giao thông, Enrico đã nhìn thấy một nhu cầu về phương tiện đi lại và chuyển hướng sản xuất.

Năm 1945, hai kỹ sư thiết kế của Piaggio là Vittorio Casini và Renzo Spolti đã cho ra lò một chiếc scooter tên là Paparino, tiếng Ý nghĩa là Donald duck. Piaggio khi chứng kiến ?ocon vịt? đã nói đại loại là ?oa horrible-looking thing?. Ngay lập tức, chú vịt đi vào quên lãng.

Nhưng từ Paparino, Piaggio đã có ý tưởng mới. Ông ra lệnh cho các kỹ sư thiết kế phải tạo ra một chiếc xe làm sao ?oput the employees back to work and Italy back on wheels?, một chiếc scooter phải rẻ tiền, kinh tế, nhẹ và đạc biệt là phụ nữ cũng sử dụng được. Ngoài ra, chiếc xe phải dễ dùng, dễ sửa, phải tránh được bùn đất cho người lái. Và Piaggio cho gọi D?TAscanio, kỹ sư trưởng thiết kế máy bay!

D?TAscanio không ưa gì thiết kế của loại mô tô truyền thống: chỗ ngồi không thoải mái, đễ bị bẩn khi qua đường lầy, cơ chế truyền động dùng xích nguy hiểm (!) và nhất là khó thay bánh xe bị xịt! Thế là ông này đã mang thiết kế của máy bay áp dụng vào xe máy, đó là tạo ra một ?okhung xe không có khung xe? (no backbone). Kỹ thuật này gọi là stressed-skin body work. Các chiến hữu để ý mà xem, sườn xe vespa là những tấm kim loại được dập và hàn lại chứ không dùng khung. Nếu ai đã từng chơi cả vespa lẫn lambretta sẽ dễ dàng nhận thấy điều này.
Ngày nay, người ta gọi kỹ thuật này là monocoque hay unibody.

Chỉ trong 3 tháng, D?TAscanio trình làng sản phẩm mới của mình. Lần này, Piaggio đã phải sửng sốt! Chiếc scooter của D?TAscanio trông thật gợi cảm với những đường cong khí động học, và nhìn tổng thể thì ... ôi, mô-đen quá, sành điệu quá!!! Mải mê ngắn nghía các đường cong tuyệt mỹ và nghe tiếng động cơ 98cc hai thì ?ophạch... phạch...?, Piaggio đã thốt lên ?oSEMBRA UNA VESPA? có nghĩa là ?otrông nó như con ong ấy nhỉ!? (it seems like a wasp). Tên gọi vespa đã ra đời nhu thế đấy!
Các đặc điểm của chiếc vespa đầu tiên có thể tóm tắt như sau: không dùng khung chính mà dùng tấm kim loại dập, khung chắn đằng trước và sàn xe rộng rãi tránh cho người lái khỏi cái vết bùn đất của đường phố Italy vốn lổn nhổn lồi lõm sau chiến tranh không được tu sửa. Tay lái chẳng khác xe đạp là mấy, tạo cảm giác thân thiện. Xe không dùng dây xích để truyền động mà gằn thẳng bánh sau vào trục truyền động, tiết kiệm nhiên liệu do không phải tốn công cho bộ xích. Bánh xe dùng cỡ 8 inch và gắn vào xe chỉ bằng một bên. Đặc biệt, trục trước của của xe lấy thiết kế từ càng hạ cánh của máy bay! Như vậy, D?TAscanio đã đưa các yếu tố của xe máy, xe đạp, xe ô tô và cả máy bay vào chiếc scooter của mình!

Mẫu xe 98cc đã được giới thiệu lần đầu năm 1946 bởi Rome Golf Club trước các nhà lãnh đạo của đất nước Italy. Ngay sau đó, các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin vespa là sáng chế đâu tiên của nước Ý sau chiến tranh, một chiếc xe thật tiện dụng và phong cách. Các quý bà quý cô sau khi được chạy thử đã rất mê loại xe này vì ?omặc váy cũng đi xe được, không cần phải gò người như mấy con xe mô tô thổ tả...?

Phấn khởi trước thành công ban đầu, Piaggio ra lệnh sản xuất lô xe đầu tiên gồm 100 chiếc. Xe nhanh chóng bán hết sạch! Trong năm 1946, 2181 chiếc đã bán ra. Năm tiếp theo, số lượng xe vọt lên 10.535 và năm 1948 bán được gần 20.000 xe!
Những năm tiếp theo, Piaggio liên tục cải tiến mẫu mã và vespa đã tràn ngập các nẻo đường Italy. Chúng ta dễ dàng nhận ra diều này khi xem phim ?oRoman Holiday?. Sự nổi tiếng của vespa đã vượt ra khỏi 1 quốc gia và vươn lên tầm thế giới. Vespa được sản xuất ở 13 nước khác nhau với chủng loại đa dạng: từ vespa tí hon 50cc đến gã bặm trợn 200cc, vespa đua, vespa 3 bánh và thậm chí cả ô tô vespa!

Nguồn: How to restore and maintain your vespa ?" B.Darnell&B.Golfen

tuyệt cú mèo,he he còn rất nhiều thông tin mà nghe xong quí vị có thể ngã ngửa ra vì sướng,giảy đành đạch vì ngạc nhiên,tay chân run lẩy bẩy như lần đầu tiên ..cầm tay người yêu.Có cảm giác như sắp có điều gì sẽ xảy ra với Những người ban Vépa của chúng ta!

tuyệt cú mèo,he he còn rất nhiều thông tin mà nghe xong quí vị có thể ngã ngửa ra vì sướng,giảy đành đạch vì ngạc nhiên,tay chân run lẩy bẩy như lần đầu tiên ..cầm tay người yêu.Có cảm giác như sắp có điều gì sẽ xảy ra với Những người ban Vépa của chúng ta!

Cám ơn Hồng Sơn,
Cá bác xem nếu có thể thì cùng nhau tập hợp lại để có 1 quyển VESPA BOOK.
Baomeo - QBC Co.,

Cám ơn Hồng Sơn,
Cá bác xem nếu có thể thì cùng nhau tập hợp lại để có 1 quyển VESPA BOOK.
Baomeo - QBC Co.,

Cám ơn Hồng Sơn !
Thực ra thì tôi đã dược nhiều lần nghe Bố tôi kể về lịch sử của em Vespa,nhưng mà thông tin và từ ngữ không được chính xác như Hồng Sơn post bài,bời Bố tôi toàn dùng tiếng Pháp,có lẽ hội những người mê Vespa như Bố tôi ngày ấy hiện nay không còn nhiều,nếu gặp được bạn hữu của ngày ấy có lẽ tôi cũng như các bác sẽ được các chiến hữu ngày xưa cùng nhấm nháp chén trà kể lại những hình ảnh đã một thời oanh liệt từng chứng kiến sự phát triển mấy em Vespa thì hay biết mấy.
Dù sao cũng cám ơn các bác rất nhiều!

Cám ơn Hồng Sơn !
Thực ra thì tôi đã dược nhiều lần nghe Bố tôi kể về lịch sử của em Vespa,nhưng mà thông tin và từ ngữ không được chính xác như Hồng Sơn post bài,bời Bố tôi toàn dùng tiếng Pháp,có lẽ hội những người mê Vespa như Bố tôi ngày ấy hiện nay không còn nhiều,nếu gặp được bạn hữu của ngày ấy có lẽ tôi cũng như các bác sẽ được các chiến hữu ngày xưa cùng nhấm nháp chén trà kể lại những hình ảnh đã một thời oanh liệt từng chứng kiến sự phát triển mấy em Vespa thì hay biết mấy.
Dù sao cũng cám ơn các bác rất nhiều!

Các đời xe Vespa
Kể từ khi chú ong đầu tiên chào đời, đến nay vespa đã được nâng cấp, cải tiến rất nhiều: động cơ mạnh hơn, hệ thống xăng, hệ thống truyền động được hoàn thiện, phanh chuẩn hơn, kiểu dáng đa dạng ... 89 giống vespa đã được nhân bản, khoảng 20.000 thay đỉôi so với chiếc đầu tiên và khoảng 1.500 chi tiết máy đã được thiết kế lại. Tuy nhiên, những thay đổi dù lớn đến đâu cũng đều phải tuân thủ nguyên tắc ban đầu của Piaggio: vespa phải là một chiếc xe bền, thanh lịch và quan trọng nhất là không đắt tiền.
Đối với dân ngoại đạo: các tay chơi a còng, a vê nì, sờ pây xì... thì ?ovespa nào mà chẳng là vespa???? Nhưng khi đã cưỡi vespa, cảm vespa mới thấy mỗi đời xe đều có khác nhau, từ hình dáng bên ngoài đến cấu trúc động cơ. Dân sành điệu hay ?obác sỹ vespa? (thợ máy) chỉ cần liếc qua đã biết. Từ chú ong non 1946 đến acma, standard của những năm 50-60 cho đến PX của thời hiện đại - mỗi đời xe đều có phong cách riêng, giá trị riêng và bản sắc riêng. Đó cũng là đặc điểm của dân chơi vespa: ông nào cũng cho rằng xe của mình là sành điệu nhất, phong cách nhất! Tôi đã từng chứng kiến một anh giai đi PX chê ỏng chê eo đám acma, standard rằng ?oôi giời, ba cái xe cổ này đi chỉ được cái êm. Êm lúc dắt bộ ấy!?
Xu hướng chung của dân chơi quốc tế là cố gắng sở hữu 1 con vespa được SX từ những ngày đầu tiên cho đến khoảng 1951-1952. Thật đáng tiếc, những model này ở Việt Nam hoàn toàn vắng bóng (?).Cũng phải thôi, ở nước ngoài còn hiếm nữa là ở ta! Kế đế là vespa được SX từ nửa cuối thập niên 50 đến đầu thập niên 70. Đây cũng là thời kỳ của vespa cổ ở Việt Nam.
SỞ thích sưu tầm cũng thay đổi theo khu vực địa lý. Xe ở khu vực này chả ai thèm chơi nhưng mang đến khu vực khác lại có giá. Ví dụ dân Mỹ thích chơi loại phân khối lớn như GS 160, SS, GL, Sprint, Rally. Việt Nam lại thích loại ?otròn tròn? hấp dẫn và quyến rũ của Acma, Standard còn Sprint thì ít ai chơi . thậm chí coótay còn nói ?oSprint mà cổ cái gì, lưng thì có!!!?. Dân châu Âu, Mỹ thì mini năn nỉ cho cũng không thèm lấy nhưng trái lại các cô cậu Nhật Bản tóc nhuộm lại rất máu!
Kỳ tới: Thời kỳ khai thiên lập địa của Vespa 1946-1949

Các đời xe Vespa
Kể từ khi chú ong đầu tiên chào đời, đến nay vespa đã được nâng cấp, cải tiến rất nhiều: động cơ mạnh hơn, hệ thống xăng, hệ thống truyền động được hoàn thiện, phanh chuẩn hơn, kiểu dáng đa dạng ... 89 giống vespa đã được nhân bản, khoảng 20.000 thay đỉôi so với chiếc đầu tiên và khoảng 1.500 chi tiết máy đã được thiết kế lại. Tuy nhiên, những thay đổi dù lớn đến đâu cũng đều phải tuân thủ nguyên tắc ban đầu của Piaggio: vespa phải là một chiếc xe bền, thanh lịch và quan trọng nhất là không đắt tiền.
Đối với dân ngoại đạo: các tay chơi a còng, a vê nì, sờ pây xì... thì ?ovespa nào mà chẳng là vespa???? Nhưng khi đã cưỡi vespa, cảm vespa mới thấy mỗi đời xe đều có khác nhau, từ hình dáng bên ngoài đến cấu trúc động cơ. Dân sành điệu hay ?obác sỹ vespa? (thợ máy) chỉ cần liếc qua đã biết. Từ chú ong non 1946 đến acma, standard của những năm 50-60 cho đến PX của thời hiện đại - mỗi đời xe đều có phong cách riêng, giá trị riêng và bản sắc riêng. Đó cũng là đặc điểm của dân chơi vespa: ông nào cũng cho rằng xe của mình là sành điệu nhất, phong cách nhất! Tôi đã từng chứng kiến một anh giai đi PX chê ỏng chê eo đám acma, standard rằng ?oôi giời, ba cái xe cổ này đi chỉ được cái êm. Êm lúc dắt bộ ấy!?
Xu hướng chung của dân chơi quốc tế là cố gắng sở hữu 1 con vespa được SX từ những ngày đầu tiên cho đến khoảng 1951-1952. Thật đáng tiếc, những model này ở Việt Nam hoàn toàn vắng bóng (?).Cũng phải thôi, ở nước ngoài còn hiếm nữa là ở ta! Kế đế là vespa được SX từ nửa cuối thập niên 50 đến đầu thập niên 70. Đây cũng là thời kỳ của vespa cổ ở Việt Nam.
SỞ thích sưu tầm cũng thay đổi theo khu vực địa lý. Xe ở khu vực này chả ai thèm chơi nhưng mang đến khu vực khác lại có giá. Ví dụ dân Mỹ thích chơi loại phân khối lớn như GS 160, SS, GL, Sprint, Rally. Việt Nam lại thích loại ?otròn tròn? hấp dẫn và quyến rũ của Acma, Standard còn Sprint thì ít ai chơi . thậm chí coótay còn nói ?oSprint mà cổ cái gì, lưng thì có!!!?. Dân châu Âu, Mỹ thì mini năn nỉ cho cũng không thèm lấy nhưng trái lại các cô cậu Nhật Bản tóc nhuộm lại rất máu!
Kỳ tới: Thời kỳ khai thiên lập địa của Vespa 1946-1949

Ủa "kỳ tới" đâu, anh gì hay sổng chuồng ơi?
Vy