Lực lượng quân sự các bên trong CTVN

X, SƯ ĐOÀN BỘ BINH SỐ 23 :
Sư đoàn bộ binh số 23 QLVNCH thành lập ngày 01/04/1959 tiền thân là sư đoàn bộ binh số 5 được thành lập tại Nha Trang năm 1955. Ngày 01/11/1955 sư đoàn bộ binh số 5 đổi phiên hiệu thành sư đoàn bộ binh hạng nhẹ số 15. Từ tháng 1 đến tháng 5/1956 sư đoàn 15 tham gia chiến dịch Nguyễn Huệ do tổng thống Ngô Đình Diệm phát động nhằm đàn áp các giáo phái Cao Đài, Hoà Hảo. Sau chiến dịch Nguyễn Huệ sư đoàn 15 trở lại Nha Trang và ngày 14/08/1956 chuyển về đóng tại Dục Mỹ, Khánh Hoà. Ngày 01/04/1959 sư đoàn bộ binh hạng nhẹ số 15 đổi tên thành sư đoàn bộ binh số 23. Cuối năm 1960 sở chỉ huy sư đoàn chuyển về Buôn Ma Thuột tỉnh Đắc Lắc.
Từ năm 1959 đến 1969 mặc dù địa bàn đảm trách của sư đoàn 23 chỉ gồm 7 tỉnh phía Nam vùng 2 chiến thuật là Đắc Lắc, Khanhs Hoà, Quảng Đức, Tuyên Đức, Ninh Thuận, Lâm Đồng và Bình Thuận nhưng do yêu cầu tác chiến đôi khi địa bàn tác chiến của sư đoàn còn bao trùm cả khu vực Nam Trung Bộ, cao nguyên miền Trung và các tỉnh duyên hải từ Quảng Ngãi tới Bình Tuy. Trong 2 năm 1970 và 1971 một số đơn vị của sư đoàn còn tham gia các cuộc hành quân trên đất Cam-pu-chia. Đầu năm 1975 sư đoàn tham chiến ở khu vực Buôn Ma Thuột. Cuối tháng 3/1975 toàn bộ sư đoàn 23 bị đánh thiệt hại nặng. Số tàn quân tháo chạy về Cam Ranh {21/03/1975} sau đó chạy về Long Hải, Phước Tuy {27/03/1975} và tan rã.
Chỉ huy sư đoàn bộ binh ssố 23 qua các thời kỳ :
- Trung tá Trần Thanh Phong : 19/05/1959 đến 17/05/1963
- Đại tá Lê Quang Trọng : 17/05 đến 14/12/1963
- Chuẩn tướng Hoàng Xuân Lãm : 14/12/1963 đến 14/10/1964
- Chuẩn tướng Lư Lan : 14/10/1964 đến 20/08/1965
- Chuẩn tướng Nguyễn Văn Mạnh : 20/08/1965 đến 24/11/1966
- Chuẩn tướng Trương Quảng An : 24/11/1966 đến 09/09/1968
- Chuẩn tướng Võ Văn Cảnh : 09/09/1968 đến 25/01/1972
- Chuẩn tướn Lý Tòng Bá : 25/01 đến 20/10/1972
- Chuẩn tướng Trần Văn Cam : 20/10/1972 đến 24/11/1973
- Chuẩn tướng Lê Trung Tường : 24/11/1973 đến 10/03/1975
XI, SƯ ĐOÀN BỘ BINH SỐ 25 :
Sư đoàn bộ binh số 25 QLVNCH thành lập ngày 01/07/1962 tại Quảng Ngãi. Sở chỉ huy sư đoàn lúc đầu đóng tại Thuận Hoá gần thị xã Quảng Ngãi.
Từ năm 1962 đến 1964 địa bàn tác chiến chủ yếu của sư đoàn là 2 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định. Ngày 23/12/1964 sư đoàn chuyển về Đức Hoà tỉnh Hậu Nghĩa và sau đó ngày 13/12/1970 chuyển về Củ Chi thuộc địa bàn các tỉnh phía Tây vùng 3 chiến thuật. Ngoài ra sư đoàn còn tham gia các cuộc hành quân trên đất Cam- pu- chia. Trong cuộc tổng tiến công năm 1975 sư đoàn tham chiến ở Tây Ninh và Gò Đầu cho đến khi QLVNCH hoàn toàn tan rã.
Chỉ huy sư đoàn bộ binh số 25 qua các thời kỳ :
- Đại tá Nguyễn Văn Chuyên : 07 đến 28/12/1962
- Đại tá Lư Lan : 28/12/1962 đến 19/03/1964
- Đại tá Nguyễn Viết Đàm : 19/03 đến 12/1964
- Chuẩn tướng Nguyễn Thanh Sằng : 12/1964 đến 16/03/1965
- Chuẩn tướng Phan Trọng Trinh : 16/03/1965 đến 10/01/1968
- Thiếu tướng Nguyễn Xuân Thịnh : 10/01/1968 đến 25/01/1972
- Chuẩn tướng Lê Văn Tư : 25/01/1`972 đến 07/11/1973
- Đại tá Nguyễn Hữu Toàn : 07/11/1973 ....
- Chuẩn tướng Lý Tòng Bá : ... đến 30/04/1975

XII, SƯ ĐOÀN DÙ :
Sư đoàn dù QLVNCH thành lập ngày 01/05/1955 trên cơ sở của tiểu đoàn dù số 1 do Pháp thành lập ở Đông Dương ngày 01/08/1951. Ngày 01/05/1954 tiểu đoàn dù số 1 sáp nhập cùng với một số đơn vị khác thành chiến đoàn dù số 3 { tương đương với 1 trung đoàn } do thiếu tá Đỗ Cao Trí chỉ huy. Ngày 01/03/1955 chiến đoàn đổi phiên hiệu thành chiến đoàn dù số 1. Sở chỉ huy đống tại sân bay Tân Sơn Nhất. Ngày 01/12/1959 chiến đoàn phát triển thành lữ đoàn và đến tháng 12/1965 là sư đoàn dù số 1.
Trong cuộc chiến tranh Việt Nam sư đoàn dù đóng vai trò như lực lượng tăng viện cho các đơn vị quân đội Sài Gòn. Sư đoàn đã tham chiến ở hầu khắp các chiến trường kể cả trên đât Lào và Cam-pu-chia.
Trong mùa xuân 1975, sư đoàn hoạt động ở vùng 1 chiến thuật. Tuy nhiên trong giai đoạn cuối của cuộc chiến các lữ đoàn thuộc sư đoànliên tục bị điều đi tăng viện cho các đơn vị trên khắp chiến trường miền Nam Việt Nam. Lữ đoàn 2 về Phan Rang {04/1975 }, lữ đoàn 3 về Nha Trang, lữ đoàn 1 về Xuân Lộc và đều tan rã.
Chỉ huy sư đoàn dù qua các thời kỳ :
- Trung tá Đỗ Cao Trí : 01/03/1955 đến 01/09/1956
- Đại tá Nguyễn Chánh Thi : 01/09/1956 đến 12/11/1960
- ĐẠi tá Cao Văn Viên : 12/11/1960 đến 19/12/1964
- Trung tướng Dư Quốc Đống : 19/12/1964 đến 11/11/1972
- Chuẩn tướng Lê Quang Lưỡng : 11/11/1972 đến 04/1975
XIII, SƯ ĐOÀN LÍNH THUỶ ĐÁNH BỘ :
Sư đoàn lính thuỷ đánh bộ QLVNCH thành lập ngày 01/10/1954 trên cơ sở của 2 tiểu đoàn lính thuỷ đánh bộ 1 và 2 do Pháp thành lập, Tiểu đoàn 1 thành lập ở miền Bắc, sau 1954 chuyển vào miền Nam. Tiểu đoàn 2 thành lập tại miền Nam. Ngày 01/01/1954 Pháp chuyển giao cả 2 tiểu đoàn này cho Nam Việt Nam.
Ngày 16/04/1956 hai tiểu đoàn này được bổ sung thêm quân và phát triển thành trung đoàn lính thuỷ dánh bộ, ngày 01/01/1962 thành lữ đoàn và ngày 01/10/1968 thành sư đoàn.
Trong suốt cuộc chiến tranh sư đoàn lính thuỷ đánh bộ được coi là sư đoàn thiện chiến nhất trong lực lượng quân đội Sài Gòn. Địa bàn hoạt đông và tác chiến chủ yếu của sư đoàn ở vùng 1 chiến thuật, đã tham gia nhiều cuộc hành quân lớn ở Nam Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia trong đó có cuộc hành quân Lam Sơn 719.
Trong mùa xuân năm 1975, tàn quân của sư đoàn lính thuỷ đánh bộ là lực lượng cuối cùng hạ vũ khí đầu hàng.
Chỉ huy sư đoàn lính thuỷ đánh bộ qua các thời kỳ :
- Trung tá Lê Quang Trọng : 01/10/1954 đến 16/01/1956
- Thiếu tá Phạm Văn Liêu : 16/01 đến 31/07/1956
- Đai uý Bùi Phó Chí { quyền tư lệnh } : 31/07 đến 30/09/1956
- Thiếu tá Lê Như Hưng : 30/09/1956 đến 07/05/1960
- Thiếu tá rồi Trung tướng Lê Nguyên Khang : 07/05/1960 đến 16/12/1963 và 16/02/1964 đến 05/05/1972
- Trung tá Nguyễn Bá Liên : 16/12/1963 đến 16/02/1964
- Chuẩn tướng Bùi Thế Lan : 05/05/1972 đến 30/04/1975
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Hết lực lương của VNCH, mai sẽ tiếp phần quân Mỹ và đồng minh !

XII, SƯ ĐOÀN DÙ :
Sư đoàn dù QLVNCH thành lập ngày 01/05/1955 trên cơ sở của tiểu đoàn dù số 1 do Pháp thành lập ở Đông Dương ngày 01/08/1951. Ngày 01/05/1954 tiểu đoàn dù số 1 sáp nhập cùng với một số đơn vị khác thành chiến đoàn dù số 3 { tương đương với 1 trung đoàn } do thiếu tá Đỗ Cao Trí chỉ huy. Ngày 01/03/1955 chiến đoàn đổi phiên hiệu thành chiến đoàn dù số 1. Sở chỉ huy đống tại sân bay Tân Sơn Nhất. Ngày 01/12/1959 chiến đoàn phát triển thành lữ đoàn và đến tháng 12/1965 là sư đoàn dù số 1.
Trong cuộc chiến tranh Việt Nam sư đoàn dù đóng vai trò như lực lượng tăng viện cho các đơn vị quân đội Sài Gòn. Sư đoàn đã tham chiến ở hầu khắp các chiến trường kể cả trên đât Lào và Cam-pu-chia.
Trong mùa xuân 1975, sư đoàn hoạt động ở vùng 1 chiến thuật. Tuy nhiên trong giai đoạn cuối của cuộc chiến các lữ đoàn thuộc sư đoànliên tục bị điều đi tăng viện cho các đơn vị trên khắp chiến trường miền Nam Việt Nam. Lữ đoàn 2 về Phan Rang {04/1975 }, lữ đoàn 3 về Nha Trang, lữ đoàn 1 về Xuân Lộc và đều tan rã.
Chỉ huy sư đoàn dù qua các thời kỳ :
- Trung tá Đỗ Cao Trí : 01/03/1955 đến 01/09/1956
- Đại tá Nguyễn Chánh Thi : 01/09/1956 đến 12/11/1960
- ĐẠi tá Cao Văn Viên : 12/11/1960 đến 19/12/1964
- Trung tướng Dư Quốc Đống : 19/12/1964 đến 11/11/1972
- Chuẩn tướng Lê Quang Lưỡng : 11/11/1972 đến 04/1975
XIII, SƯ ĐOÀN LÍNH THUỶ ĐÁNH BỘ :
Sư đoàn lính thuỷ đánh bộ QLVNCH thành lập ngày 01/10/1954 trên cơ sở của 2 tiểu đoàn lính thuỷ đánh bộ 1 và 2 do Pháp thành lập, Tiểu đoàn 1 thành lập ở miền Bắc, sau 1954 chuyển vào miền Nam. Tiểu đoàn 2 thành lập tại miền Nam. Ngày 01/01/1954 Pháp chuyển giao cả 2 tiểu đoàn này cho Nam Việt Nam.
Ngày 16/04/1956 hai tiểu đoàn này được bổ sung thêm quân và phát triển thành trung đoàn lính thuỷ dánh bộ, ngày 01/01/1962 thành lữ đoàn và ngày 01/10/1968 thành sư đoàn.
Trong suốt cuộc chiến tranh sư đoàn lính thuỷ đánh bộ được coi là sư đoàn thiện chiến nhất trong lực lượng quân đội Sài Gòn. Địa bàn hoạt đông và tác chiến chủ yếu của sư đoàn ở vùng 1 chiến thuật, đã tham gia nhiều cuộc hành quân lớn ở Nam Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia trong đó có cuộc hành quân Lam Sơn 719.
Trong mùa xuân năm 1975, tàn quân của sư đoàn lính thuỷ đánh bộ là lực lượng cuối cùng hạ vũ khí đầu hàng.
Chỉ huy sư đoàn lính thuỷ đánh bộ qua các thời kỳ :
- Trung tá Lê Quang Trọng : 01/10/1954 đến 16/01/1956
- Thiếu tá Phạm Văn Liêu : 16/01 đến 31/07/1956
- Đai uý Bùi Phó Chí { quyền tư lệnh } : 31/07 đến 30/09/1956
- Thiếu tá Lê Như Hưng : 30/09/1956 đến 07/05/1960
- Thiếu tá rồi Trung tướng Lê Nguyên Khang : 07/05/1960 đến 16/12/1963 và 16/02/1964 đến 05/05/1972
- Trung tá Nguyễn Bá Liên : 16/12/1963 đến 16/02/1964
- Chuẩn tướng Bùi Thế Lan : 05/05/1972 đến 30/04/1975
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Hết lực lương của VNCH, mai sẽ tiếp phần quân Mỹ và đồng minh !

Không phải là tôi "gây khó khăn" cho bạn, nhưng thật sự là tài liệu không chính xác. Đơn vị đầu hàng cuối cùng là những đơn vị vùng 4 (sau khi chiếm Sài Gòn). Còn những đơn vị cuối cùng đầu hàng (theo đúng nghĩa của nó, đầu hàng chứ không phải tan hàng) ở Sài Gòn là Liên Đoàn 81 Biệt Kích Dù cho thiếu tá Phạm Châu Tài chỉ huy, trận đánh ở gần bộ Tổng Tham Mưu mà tôi thấy trong forum có để mấy chiếc xe tăng bị bắn cháy. Còn nữa, lữ đoàn 1 Nhảy Dù sau trận Xuân Lộc, xuống tàu di chuyển về Tân An. Nhưng Sài Gòn thất thủ nên theo tàu hải quân di tản qua Mỹ luôn.
Một điều bên lề (không phải là lổi của bạn) danh xưng của sư đoàn "lính thuỷ đánh bộ" nghe không ổn, đề nghị là trả lại cái tên nguyên thủy của nó: Thuỷ Quân Lục Chiến. Đă đành là dùng từ Hán Việt, nhưng nếu dùng tiếng việt thí sẽ là:" Lính nước đánh trên bờ" vì từ "Thuỷ, Bộ" cũng là từ Hán Việt.

Không phải là tôi "gây khó khăn" cho bạn, nhưng thật sự là tài liệu không chính xác. Đơn vị đầu hàng cuối cùng là những đơn vị vùng 4 (sau khi chiếm Sài Gòn). Còn những đơn vị cuối cùng đầu hàng (theo đúng nghĩa của nó, đầu hàng chứ không phải tan hàng) ở Sài Gòn là Liên Đoàn 81 Biệt Kích Dù cho thiếu tá Phạm Châu Tài chỉ huy, trận đánh ở gần bộ Tổng Tham Mưu mà tôi thấy trong forum có để mấy chiếc xe tăng bị bắn cháy. Còn nữa, lữ đoàn 1 Nhảy Dù sau trận Xuân Lộc, xuống tàu di chuyển về Tân An. Nhưng Sài Gòn thất thủ nên theo tàu hải quân di tản qua Mỹ luôn.
Một điều bên lề (không phải là lổi của bạn) danh xưng của sư đoàn "lính thuỷ đánh bộ" nghe không ổn, đề nghị là trả lại cái tên nguyên thủy của nó: Thuỷ Quân Lục Chiến. Đă đành là dùng từ Hán Việt, nhưng nếu dùng tiếng việt thí sẽ là:" Lính nước đánh trên bờ" vì từ "Thuỷ, Bộ" cũng là từ Hán Việt.

Em hơi thắc mắc về số lượng 22 sư đoàn của ta. Đọc về giai đoạn 78-79 thấy có nhiều sư khác như 302, 307, 309, 313, 314, 315, 330, 337, 339, 344, 345, 346... như vậy trong có 4 năm mà ta thành lập thêm tới hơn chục sư đoàn ?
Nếu con số này đúng thì có những thời điểm toàn miền Bắc chỉ được 3-4 sư đoàn bảo vệ. Có thể hiểu vì sao năm 75 ta để sư 308 ở lại.
Nhờ các bác kiểm tra giúp.
Được chiangshan sửa chữa / chuyển vào 18:49 ngày 29/10/2004

Em hơi thắc mắc về số lượng 22 sư đoàn của ta. Đọc về giai đoạn 78-79 thấy có nhiều sư khác như 302, 307, 309, 313, 314, 315, 330, 337, 339, 344, 345, 346... như vậy trong có 4 năm mà ta thành lập thêm tới hơn chục sư đoàn ?
Nếu con số này đúng thì có những thời điểm toàn miền Bắc chỉ được 3-4 sư đoàn bảo vệ. Có thể hiểu vì sao năm 75 ta để sư 308 ở lại.
Nhờ các bác kiểm tra giúp.
Được chiangshan sửa chữa / chuyển vào 18:49 ngày 29/10/2004

Vào thời gian từ 75 trở đi, ngoài 4 quân đoàn chủ lực, ta cũng có tổ chức thêm cả những binh đoàn kinh tế nữa( con số chính thức hình như bây giờ vẫn còn là bí mật ) do đó số sư đoàn tăng lên thêm mấy chục cũng không phải là ngạc nhiên. Trên giấy tờ ta gọi đây là những sư đoàn nhưng thật sự trong thời kỳ 75-78, phần lớn những sư đoàn của ta đều là những sư đoàn biên chế loại 3, có nghĩa là chỉ còn lại 1 trung đoàn bộ binh trên 3, những sư đoàn pháo binh đều thu nhỏ lại thành lữ đoàn.
Ở miền bắc, nhờ 1 mạng lưới dân quân tự vệ tốt, ta không cần nhiều đơn vị chủ lực đồn trú. Cho nên số đơn vị chủ lực bảo vệ không mấy khi vượt quá 3-4 sư đoàn.

Vào thời gian từ 75 trở đi, ngoài 4 quân đoàn chủ lực, ta cũng có tổ chức thêm cả những binh đoàn kinh tế nữa( con số chính thức hình như bây giờ vẫn còn là bí mật ) do đó số sư đoàn tăng lên thêm mấy chục cũng không phải là ngạc nhiên. Trên giấy tờ ta gọi đây là những sư đoàn nhưng thật sự trong thời kỳ 75-78, phần lớn những sư đoàn của ta đều là những sư đoàn biên chế loại 3, có nghĩa là chỉ còn lại 1 trung đoàn bộ binh trên 3, những sư đoàn pháo binh đều thu nhỏ lại thành lữ đoàn.
Ở miền bắc, nhờ 1 mạng lưới dân quân tự vệ tốt, ta không cần nhiều đơn vị chủ lực đồn trú. Cho nên số đơn vị chủ lực bảo vệ không mấy khi vượt quá 3-4 sư đoàn.

Cám ơn bác panzer !