Lưu Quang Vũ- tâm hồn trở gió

Lưu Quang Vũ- tâm hồn trở gió

Lưu Quang Vũ, nhà thơ, nhà soạn kich nổi tiê?Tng của Việt Nam sinh ngày 17-4-1948 tại thôn Gia Điền, xã Thiện Cơ, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phu?T Tho.. Thân phụ là nhà thơ và nhà biên kịch Lưu Quang Thuận. Lu?Tc còn trẻ Lưu Quang Vũ học ở Hà Nộị Năm 1965, gia nhập bộ đội và bă?~t đầu làm thợ Năm 1970, Lưu Quang Vũ xuâ?Tt ngũ, sô?Tng chật vật bằng những nghề kha?Tc nhaụ Vợ Lưu Quang Vũ, một diễn viên điện ảnh, Tô?T Uyên, hai người co?T vơ?Ti nhau một người con, nhưng sau đo?T chia taỵ

Năm 1973, Lưu Quang Vũ bươ?Tc thêm bươ?Tc nữa vơ?Ti nhà thơ Xuân Quỳnh và co?T một con trai đặt tên U?Tt Mi .

Từ năm 1980, Lưu Quang Vũ chu?T tâm vào việc viê?Tt ki.ch. Ông sa?Tng ta?Tc râ?Tt nhiều, những kịch bản nổi tiê?Tng như: Mù Hạ Cuô?Ti Cùng, Nàng Sita, Hẹn Ngày Trở Lại, Hồn Trương Ba Da Hàng Thịt, Bệnh Sĩ, Tôi và Chu?Tng Ta... được trình diền dươ?Ti nhiều dạng tha?Ti kha?Tc nhau: thoại kịch, ca kịch, chèo, cải lương, kịch truyền hình.. đã đem đê?Tn cho ông hàng triệu kha?Tn giả mê?Tn mộ đưa tên tuổi ông lên hàng đầu trong lãnh vực soạn kịch của Việt Nam.

Lưu uang Vũ ra đi để lại 53 vở kịch bao gồm 46 kịch dài và 7 kịch ngă?~n. Ngoài ra còn co?T 3 tập truyện ngă?~n, 2 tập thơ và một cuô?Tn biên khảo viê?Tt chung vơ?Ti người bạn đời, Xuân Quỳnh, vơ?Ti tựa ?o Diễn Viên và Sân Khâ?Tu?.


LƯU QUANG VŨ
TÂM HỒN TRỞ GIO?T

Ươ?Tc chi được ho?Ta thành ngọn gio?T
Để được ôm trọn vẹn nươ?Tc non này
Để sưởi â?Tm những đỉnh đèo buô?Tt gia?T
Để ma?Tt rượi những ma?Ti nhà nă?~ng lửa
Để luôn luôn được trở lại vơ?Ti đời...

Những câu thơ này ở trong bài Gio?T và tình yêu thổi trên đâ?Tt nươ?Tc tôị Lịch sử đâ?Tt nươ?Tc, qua con mă?~t thơ Lưu Quang Vũ, bao trùm là gio?T và tình yêụ Cũng co?T thể mượn câu này để no?Ti về thơ của chi?Tnh anh. Điều anh ươ?Tc đã làm những trang thơ anh co?T râ?Tt nhiều gio?T.

?otôi lơ?Tn lên trong ngọn gio?T nhà ga?

Và nê?Tm trải Ngọn gio?T dữ của rừng già khă?~c nghiệt. Do đo?T Lưu Quang Vũ kha?Tt những khoảng rộng, kha?Tt những chuyê?Tn đi .Anh luôn luôn là người đang ở trên đường. Như con tàu luôn bồn chồn ra đị Thơ anh tâ?Tt bật, hô?Ti hả như đời anh, suô?Tt đời vội đi, suô?Tt đời no?Tng ruột. Nghe tiê?Tng gio?T chuyển, gio?T nổi, gio?T trở là anh na?To nư?Tc muô?Tn lao ra vơ?Ti cộc đời bên ngoài, muô?Tn tung mình ra không gian. Đô?Ti vơ?Ti anh mỗi sơ?Tm mai một cảng mơ?Ti để lên đường. Cảm hư?Tng mạnh nhâ?Tt trong thơ anh là cảm hư?Tng khai pha?T, tìm kiê?Tm, dẫu sao vô biên sẽ chỉ là vô biên. Nhưng co?T ngọn gio?T nào từ chô?Ti những chân trời rộng mở ? Còn bao chân trời chua tơ?Ti được mở ra trươ?Tc mă?~t anh, vẫy gọị Anh hô?Tt thu?Tc, giục giã cả mình, cả người yêu thương: lòng chưa biê?Tt đê?Tn những gì đang ngo?Tng đợi, nào em yêu chu?Tng ta lại lên đường. Anh tiên cảm được hành-trình-gio?T của mình xa vă?~ng lắm để co?T ly?T do e ngại, phâ?Tp phỏng lòng em co?T đê?Tn cùng.

Lưu uang Vũ giô?Tng như nhà thơ lãng mạn Anh Percy Bysche Shelly, thấy ở gio?T sự ?ohòa điệu giâ?Ty loạn?: gio?T co?T sư?Tc mạnh hủy diệt và bảo tồn; gio?T mang trên đôi ca?Tnh của mình sâ?Tm chơ?Tp, bão giông. Bài thơ Cơn Gio?T Tây Hoang Dã ( Wild West Wind) của P. Shelly ngợi ca gio?T là thần linh hoang dại, người tung hoành trong ngang dọc không trung và gọi kêu gio?T Hãy làchi?Tnh ta, hỡi cơn gio?T khô?Tc liệt! Hãy cuô?Tn đi những y?T tưởng bị cuộc đời dập tă?~t, cành la?T khô từ đo?T cuộc sô?Tng ta?Ti sinh! Vơ?Ti gio?T, Lưu Quang Vũ không phân biệt đông tây hay nam bă?~c, cho anh hãy cư?T là gio?T lô.ng. Và trong gio?T lộng anh thâ?Ty dươ?Ti mặt trời xư?T sở, vẫn cồn cào những cơn kha?Tt khôn nguôi .Từ đo?T anh muô?Tn làm một ca?Ti gì, chỉ i?Tt thì cũng thổi thêm sư?Tc mạnh cho những người da?Tm vượt những dặm dài .
Bởi như gio?T, anh pho?Tng tu?Tng, tự do . Da?Tm sô?Tng đu?Tng mình, da?Tm nghĩ đu?Tng mình. Anh không thể yên ổn trong những ca?Ti mực thươ?Tc, khuôn phe?Tp vừa phải, lừng chừng. Cửa ki?Tnh đo?Tng xong anh đưa tay đập vỡ. Đời anh ổn định rồi anh lại pha?T tung rạ Mạnh mẽ qua?T hay yê?Tu đuô?Ti qua?T, một Lưu Quang Vũ trong tâm trạng nàỷ Chỉ biê?Tt anh thật đê?Tn dễ sợ, như gio?T, anh phơi bày tâ?Tt cả mình ra để rồi thâ?Ty trời chật chội như chiê?Tc ồng trô?Tng rỗng. Cuộc đời co?T lu?Tc hiện ra trươ?Tc mă?~t như một mụ già dâm đãng, một nu?Ti dây thừng bẩn thỉu rô?Ti ren. Một đại dương tình cảm sôi sục trong tim anh chỉ mong được trào ra, mong được dâng hiê?Tn, nhưng chẳng i?Tch lợi cho ai cả. Còn những gìmọi người cần tôi chẳng thiê?Tt. Thơ anh thời kỳ này (những năm 1972-73) co?T một cảm hư?Tng no?Ti thật, thật lă?~m, râ?Tt hiê?Tm co?T trong thơ cùng thời, do đo?T râ?Tt quy?T. Anh chẳng mang cho đời những tiệc vui ảo ảnh. Nỗi buồn chân thành đời chẳng nhận hay saỏ Anh tin rằng cuộc đời không ruồng rẫy anh, bởi anh vẫn còn nguyên ca?Ti ti?Tnh châ?Tt của đờị Anh không muô?Tn kỷ niệm về anh làmột điệu ha?Tt buồn. Trong cơn khủng hoảng tâm hồn giữa những biê?Tn động của xã hội và gia đình những năm tha?Tng â?Ty, anh giữ được òng tin để đi tiê?Tp là nhờ đã thở trong sư?Tc gio?T muôn ngườị Không giâ?Tu diê?Tm lòng mình, anh thu?T nhận, đã co?T lần tôi muô?Tn nguôi yên, khe?Tp ca?Tnh cửa lòng mình cho gio?T lặng, như đã là gio?T làm sao lặng được, anh vẫn sô?Tng đu?Tng con người anh vơ?Ti những yêu thương khao kha?Tt của đời anh.

Như gio?T, anh sơ?Tm biê?Tt lật trở vâ?Tn đề để nhìn ra sự vật ở bề mặt thật của no?T. Bài thơ No?Ti vơ?Ti mình và ca?Tc bạn anh viê?Tt năm 1970 là một lời tâm sự thẳng thă?~n, chân thành của anh vơ?Ti những người làm thơ thuộc thê?T hệ mình.
Rộng ra, co?T thể coi đo ?~ là tuyên ngôn nghệ thuật của thê?T hệ anh về tra?Tch nhiệm của nhà thơ và thơ ca đô?Ti vơ?Ti đâ?Tt nươ?Tc, vơ?Ti nhân dân. Thơ không thể được viê?Tt để xuôi tai, phỉnh nịnh cuộc đờị Thông không phải làchư?Tng minh, không phải là hào uang phản chiê?Tu của tâ?Tm gương. Nhà thơ không phải là lũ viê?Tt thuê, viê?Tt thơ theo kiểu chạy theo những biển hàng ngă?~n ngủi, để rô?Tt cục lai lă?~m kiểu no?Ti mà gô?Tng nhau đê?Tn thê?T. Anh uan nệm thơ l` phải sinh sự vơ?Ti cuộc đời không co ai dừng bươ?Tc cả, càng thương yêu càng không vừa y?T vơ?Ti mọi điềụ Nhà thơ phải biê?Tt rằng Nịnh đời dễ, chửi đời cũng dễ. Chỉ dựng đời là kho?T khăn thôị Chàng trai hai mươi hai tuổi khi đo?T đã no?Ti vơ?Ti ca?Tc bạn thơ cùng lư?Ta: Thê?T hệ mình cần những người dũng cảm. Dũng cảm yêu thương, dũng cảm căm thù. Chă?~c anh đã đặt mình vào trong sô?T những người đo?T. Anh, như gio?T, vô tư cởi mở no?Ti ra thật lòng những điều như?Tc nhô?Ti lương tâm người cầm bu?Tt, khi bạn bè gặp nhau co?T người theo dõi, thầm thì không da?Tm no?Ti to, khi những bài thơ anh viê?Tt ra chỉ một mình anh đọc. Trong hoàn cảnh đo?T, thơ phải là nhịp đập của tra?Ti tim trung thực, không bao giờ được câm lă.ng. Nê?Tu điều đo?T bị coi là tội lỗi thì Anh hãy nhận về mình, như tra?Tch nhiệm, như niềm vuị Và sô?Tng chê?Tt cùng người, đâ?Tt nươ?Tc mê?Tn thương ơi! Anh nặng lời nhưng thanh tâm: Nười ta không thể sô?Tng bằng niềm tin đẹp. Bằng a?Tp phi?Tch trên tường, bằng những lời đanh the?Tp, phải manh cho mọi người a?To mặc cơm ăn, phải co?T nhà trường cửa sổ trời xanh. Anh, như Arthur Rimbauld con người mang ?o Đê?T giày gio?T? và co?T con mắt ?othâ?Tu thị? (Voyant), đã thâ?Ty trươ?Tc được một trạng huô?Tng xã hội: Những điều hôm qua tưởng tuyệt vời tô?Tt đẹp, đê?Tn nay thành không đủ nữa rồi, những người tô?Tt tự bằng lòng vơ?Ti hôm nay, mai sẽ là kẻ xâ?Tụ Gần hai mươi năm sau, những điều anh viê?Tt ở đây, cơn gio?T đổi mơ?Ti mơ?Ti thổi lên trên đâ?Tt nươ?Tc. Anh là người nổi gio?T sơ?Tm trong thơ, như về sau nổi gio?T đầu trong ki.ch. Ra?Tt mặt đâ?Ty nhưng là gio?T lành. Ai chịu được thì sẽ khoẻ .

Gio?T đưa đê?Tn Lưu Quang Vũ tìm đê?Tn biển, bỏ phường phô?T, bỏ dòng sông anh tìm đê?Tn biển. Dù muộn mằn dù tê dại bàn chân,và anh thâ?Ty mở ratrươ?Tc mă?~t một khoảng vô cùng. Những bài thơ anh viê?Tt về biển, về cảng hay một ca?Tch đau đơ?Tn không chỉ vì ở đo?T co?T tình bạn thâm sâu nặng của anh, những người bạn cùng chung tâm tưvà cảnh ngộ, mà co?T lẽ vì vùng đâ?Tt và con người biển hợp vơ?Ti cơn gio?T hồn anh. Gio?T thổi bay tung mọi sự che đậy, đă?~p điê?Tm, bo?Tc trần sự vật đê?Tn lõi, đê?Tn châ?Tt. Điều này khiê?Tn thơ viê?Tt về biển của Lưu Quang Vũ kha?Tcca?Tc bài thơ cùng loại của thê?T hệ anh: trong khi những người kha?Tc nhìn biển ở khi?Ta cạnh tình yêu, anh nhìn ở phi?Ta cuộc đời, nghệ thuật , dù là khi viê?Tt thơ tình. Biển phơi mở hê?Tt trươ?Tc anh: Tâ?Tt cả ở đây đều chưa định, cuộc đời như să?~p sửa đi xa, tươi trẻ đê?Tn pha?Tt lo,ồn ào mà sâu hu?Tt. Hải cảng trụi trần như bă?~p thịt, ròng ròng mồ hôi, mọi phi?Ta phơi ra dươ?Ti mặt trời, cao thượng xâ?Tu xa đều không giâ?Tu được, con người ở đây vô cùng cơ cực, nên ươ?Tc mơ nào cũng rộng cũng bay xa .

Biển như cuộc đời anh: Những manh buồm như ngực anh gio?T ta?Tp, những con tàu như hồn anh cuồng loạn, chẳng bao giờ chịu ở vơ?Ti bờ yên, a?Tnh lân tinh lâ?Tp la?Tnh vỏ thuyền,gọi anh đi trên bãi hà nhọn să?~c. Biển cho anh thâ?Ty mình đã khôn lơ?Tn qua mười năm từ lần đầu tơ?Ti còn bỡ ngỡ giữa tin yêu đê?Tn lần sau trở lại thâ?Ty chỉ gio?T về quằn quại giữa rừng dương,và so?Tng đập liên hồi lên ngực đa?T. Biển đã thổi vào thơ anh một bài ha?Tt kha?Tc thật và đẹp hơn mọi điều trong sa?Tch, về những con tàu và ca?Tc bạn của tôi .

?ođâ?Tt nươ?Tc như con thuyền xuyên gio?T mạnh?

Chi?Tnh tại Hải Phòng mùa đông năm 1972 anh đã cảm nhận được màn cuô?Ti cùng của cuộc chiê?Tn tranh khủng khiê?Tp và pha?Ti gia?Tc mọi sự thật. Tâ?Tm màn hạ xuô?Tng. Như không co?T gì đã xảy rạ Đâ?Tt nươ?Tc trong mă?~t anh là con thuyền xuyên gio?T ma.nh. Gio?T của chi^?Tn tranh. Gio?T hu?T gầm gào qua gạch vỡ, người chê?Tt v`ithân dươ?Ti hô?T bom, kẻ sô?Tng vật vờ không chô?Tn ở, lang thang trẻ ô?Tm ngủ bên đường, gio?T của đo?Ti nghèo: những a?To quần ra?Tch rươ?Ti, những hàng cây đẫmmình vào bo?Tng tô?Ti, chiêu mờ sương leo lă?~t đèn dầu, lũ trẻ ngồi quanh mâm gỗ, lèo tèo mì luộc canh raụ Gio?T của đổ vỡ: Gio?T đã thổi ngàn cây nê?Tn tă?~t, kho?Ti bay mù mịt, gã thâ?Tt nghiệp đi lang thang, tu?Ti ra?Tch không tiền mua nê?Tn. Cơn gio?T mạnh của thời cuộc xoay quật đâ?Tt nươ?Tc thổi thô?Tc vào hồn anh đôi khi khiê?Tn anh choa?Tng va?Tng, nghiêng ngả: tôi lơ?Tn lên giữa thời bạo ngược, biê?Tt trông đơ?Ti gì, biê?Tt tin tưởng vào đâụ Đêm Noel 1972 anh câ?Tt lời cầu nguyện trong tiê?Tng ru?T còi ba?To động của thành phô?T: sao cho ma?Tu đừng chảy nữa, sao cho những người li?Tnh trở về, lũ trẻ ngủ ngon, ca?Ti chê?Tt ngang giâ?Tc mô.ng. Ai đã sô?Tng trong thời â?Ty hẳn nhơ?T ca?Ti đêm này B52 Mỹ ne?Tm bom bệnh viện Bạch Mai, và đêm sau là đê?Tn cuộc huỷ diệt khu phô?T Khâm Thiêm. Anh còn nguyện những điều kha?Tc nữa: nguyện cho phô?T tôi, không ai phải quanh năm tu?Tng đo?Ti, không còn ai bị mỏi mòn sỉ nhục, nguyện cho kẻ ô?Tm mau lành, nguyện cho người tôi thương không phải kho?Tc, nguyện cho lòng tôi đừng sợ hãi, nguyện cho lòng tôi đừng nguội lạnh tình yêụ Nghĩa là anh muô?Tn că?~t cơn gio?T đảo điên cho đâ?Tt nươ?Tc, cho nhân dân, cho lòng mình. Nhưng những lời nguyện của anh đã được gio?T thổi bùng.

Co?T một đêm anh nằm mơ thâ?Ty hiện về râ?Tt nhiều khuôn mặt kho?Tc cười nhìn anh: người ông say rượu rên rỉ những vần thơ phẫn chi?T, những ông tươ?Tng mâ?Tt thành chê?Tt che?Tm, những ả đào mu?Ta ha?Tt giữa sông khuya, người con ga?Ti che mặt ngo?Tn tay đầy vê?Tt mực, mẹ già Vĩnh Linh, em ga?Ti Quảng Bình, những đồng đội ngày xưa, Nguyễn Du gương mặt đa tình kho?Te miệng xo?Tt xa, Phật ngồi nhă?~m mă?~t, Giêsu tay ma?Tu chảy ròng ròng... Tâ?Tt cả những kiê?Tp người hiện về như tra?Tch giận anh điều gì và như đòi hỏi anh một điều gì. Muôn người chê?Tt đư?Tng lên cùng kẻ sô?Tng, những ca?Tnh tay như dâ?Tu hỏi chìa ra, những ca?Tnh tay như buồm thẳng vươn xa, trên biển rộng đợi một lời giải đa?Tp. Lạ lùng sao tôi muô?Tn no?Ti nhưng bô?Tn bề gio?T lô?Tc , ở đây đã xẩy ra một đột biê?Tn trong thê?T giơ?Ti tinh thần của Lưu Quang Vũ. ?o Khi gio?T xuâ?Tt hiện trong ca?Tc giâ?Tc mơ, no?T ba?To hiệu một sự kiện quan trọng đang được chuẩn bị ngầm; một sự đổi thay să?~p xảy ra?- Từ điển biểu tượng văn ho?Ta cho biê?Tt thê?T. Và đây là lời của Aeppli Ernest trong sa?Tch Les Rêves et leur interpre?Ttation (Paris, 1951) được từ do?T diễn ra: ?o Những sư?Tc mạnh tinh thần được tượng trưng bởi một a?Tnh sa?Tnh lơ?Tn và, điều này người ta biê?Tt i?Tt hơn, bởi gio?T. Nhìn bão ta?Tp đê?Tn gần, người ta co?T thể chẩn đoa?Tn chuyển động của thần linh. Theo kinh nghiệm tôn gia?To, tha?Tnh thần co?T thể hiện ra trong tiê?Tng thì thầm êm dịu của gio?T hoặc trong cuồng phong của bão ta?Tp. Dường như chỉ người phương Đông mơ?Ti hiểu được y?T nghĩa của không gian rỗng ( gio?T thổi vào đo?T).

Thật là nghịch ly?T, đô?Ti vơ?Ti họ đây là biểu tượng mạnh mẽ của năng lượng?. Gio?T lô?Tc nổi lên ngăn anh no?Tị Những mặt người như những quả chuông, a?Tng loè chơ?Tp giật đòi anh phải suy ngẫm đã trước khi lên tiê?Tng no?Tị Một tiê?Tng no?Ti kha?Tc. Một bản từ kha?Tc. Những con chữ hoa mỹ, bay bươ?Tm, đèm đẹp, ngòn ngọt phải xua đi .Thay vào đo?T là những chữ să?~c nhọn như đinh, gầy guộc như bùn. Cơn gio?T đê?Tn trong giâ?Tc mơ đã làm anh thư?Tc tỉnh, đã ?othanh lọc? anh: Tôi ở cùng những chữ hôm nay, điều còn lại sau đường dài tôi vượt, những chữ lâ?Tm lem đư?Tng dậy từ đời thật, tin yêu cuộc đời theo ca?Tch của tôi .

Trong cơn bi phẫn, co?T phần tuyệt vọng, trươ?Tc cảnh đau thương, tan na?Tt của đâ?Tt nươ?Tc, anh đã kêu lên ba tiê?Tng: Việt Nam ơi! Anh xin Người, Tổ Quô?Tc, đừng tra?Tch giận anh khi nghĩ về Người anh thâ?Ty lòng ra?Tch na?Tt, thay vì Tổ Quô?Tc là nơi tỏa bo?Tng yên vui, nơi khiê?Tn lòng yên tĩnh nhâ?Tt. Cơn bão lơ?Tn vẫn đang ***g lộn thổi trên thân mình đâ?Tt nươ?Tc, cơn gio?T hồn anh vẫn đang vật vã, anh không thể yên lòng được khi nhă?~c dê?Tn hai tiê?Tng thiêng liêng Việt Nam. Giữa dàn đồng ca hào hùng tụng ca đâ?Tt nươ?Tc thời trận mạc, Lưu Quang Vũ riêng mình đau và lo cho đâ?Tt nươ?Tc: Tâ?Tt cả sẽ ra sao, mảnh đâ?Tt nghèo ma?Tu ư?Ta, Người sẽ đi đê?Tn đâu, hả Việt Nam khô?Tn khô?? Đê?Tn bao giờ bông lu?Ta, là tình yêu của Ngườỉ Đê?Tn bao giờ ngày vui, như chim về bên cửả. Những câu hỏi như gio?T xoa?Tỵ Như gio?T, anh gã làm thơ da vàng, từ nay biê?Tt mình kha?Tt những khoảng rộng nào, cần những ào ạt nào cho thơ, và cho đờị Thơ anh là sư?Tc gio?T đẩy cửa, nô?Ti những chân trời vơ?Ti những chân trời, đưa tin con người vơ?Ti những con ngườị Chu?Tng ta đi mở những ca?Tnh cửa, chu?Tng ta suô?Tt đời đi mở những ca?Tnh cửa, xuyên bo?Tng tô?Ti bô?Tn bề bao phủ, chu?Tng ta đã nhận ra nhau, chu?Tng ta đã tìm đê?Tn bên nhau, chu?Tng ta mãi mãi ở bên nhau, những bàn tay không còn đơn độc nữạ Sư?Tc gio?T â?Ty đê?Tn hôm nay vẫn còn lay động trên những trang thơ anh. Vẫn còn đủ sư?Tc lay động lòng người hôm naỵ Càng lay động khi biê?Tt anh hồi â?Ty tự mình nổi gio?T. Thổi gio?T một mình.

?oem cần gì gio?T lô?Tc của đời tôi?

Lưu Quang Vũ đê?Tn và đi trong tình yêu cũng vơ?Ti sư?Tc gio?T. Tình của anh mạnh mẽ, ào ạt và khoa?Tng đạt. Khi yêu: Đê?Tn bây giờanh gặp được tàu em. Anh mở gio?T tâm hồn cho buồm thă?~m ke?To lên. Khi được yêu: Em co?T nghe đâ?Tt trời đang na?To động, như tình em nổi gio?T giữa hồn anh. Những ngàu chưa co?T em: Anh nhưmột toa tàu bỏ vă?~ng, râ?Tt nhiều gio?T thổi qua cửa la.nh. Và khi đã co?T em: Em đã tơ?Ti diệu kỳ như âm nhạc, đâ?Tt mênh mông chuyển gio?T tơ?Ti chân trờị Khônh chỉ tình riêng của mình, bao thê?T hệ lư?Ta đôi đê?Tn vơ?Ti nhau trong trường kỳ lịch sử đâ?Tt nươ?Tc anh cũng thâ?Ty những mô?Ti tình trong gio?T bão tìm nhaụ Anh đã sô?Tng và đã yêu trong thời kỳ bão ta?Tp, những cuộc tình đời anh đã trải nhiều gio?T bão.Cuộc tình đầu tiên của người trai mơ?Ti lơ?Tn nơi anh, nhưmọi cuộc tình, đă?~m say và thơmô.ng. Nhưng tâm hồn anh trong yêu đương vẫn bay bổng trên đôi ca?Tnh gio?T. Những băn khoăn thương nhơ?T kho?T hiểu về em- trạng tha?Ti tình cảm của những người yêu nhau, nhâ?Tt là mô?Ti tìn đầu-anh mở tung ra vơ?Ti gio?T để chuyển đê?Tn người yêu dâ?Tụ Anh vọng về em một să?~c trời xanh, ở nơi xa em cơ?T nhơ?T gio?T ân tình. Anh nhơ?T em dẫu ngày mai chẳng biê?Tt sẽ ra sao, anh cô?T quên những chiều gio?T cư?T vàọ Anh nhìn thâ?Ty hai vì sao đổi ngôi trong đêm gio?T ( sao làđêm gio?T chư?T không phải đêm nào kha?Tc?) và tin chă?~c đo?T chi?Tnh tay mình đang vượt khoảng xa, tìm đê?Tn nơi này âu yê?Tm nă?~m tay tạ Anh vui trong mảnh vườn em đọng gio?T trời xạ Anh bực bội bỏ nhà ra đi như ngọn gio?T nhưng ngọn gio?T âm thầm quằn quại vẫn yêu em. Gio?T làm cho tình yêu xao động và phập phồng. Trời xa luôn vẫy gọi gio?T. Cơn gio?T một buổi là dễ chịu, nhưng một đời gio?T là thử tha?Tch không phải tổ â?Tm gia đình nào cũng đương nổị Anh đi ra nhìn lại mảnh vườn xưa thâ?Ty hẹp. Nhiều điều chưa no?Ti được cùng em, mà no?Ti ra em hiểu hê?Tt chăng. Em tro?Ti anh vào cột buồm của tình yêu sau khi cươ?Tp được con tàu cuộc đời anh, ngờ đâu tàu anh không co?T bạc vàng, chỉ co?T va?Tn na?Tt sàn hoang và trơ lại hồn thơ tai a?Tc qua?T. Maiakovski từng đã kinh nghiệm chuyện này ?" vâ?Tp đời phàm tục tan vỡ chiê?Tc thuyền tình, và ông đã tìm đê?Tn ca?Ti chê?Tt để cự tuyệt no?T. Lưu Quang Vũ thì nuô?Ti tiê?Tc cuộc tình đẹp ban dầu Em mà ngọn gio?T chiều nư?Tc nở, em mà ngày xưa run rẩy cả lòng anh. Và anh đành cay đă?~ng, chua cha?Tt no?Ti lời từ biệt: Hai ta không đi một ngã đường dài, không chung khổ đau, không cùng nhịp thở, những gì em cần anh chẳng co?T, em không màng những ngọn gio?T anh trao .

Ngọn gio?T Lưu Quang Vũ tiê?Tp tục thổi trong đời sau lần đổ vỡ thư?T nhâ?Tt. Anh ngỏ tình lần thư?T hai trong một khung trời dữ dội Trời chuyển gio?T să?~p quay cuồng bão lơ?Tn. Bão ngoài đời và bão trong lòng. Anh cầu khẩn em u buồn em co?T nhận hay không nhưng vẫn là anh, là gio?T tìm trong mă?~t em na?To động những chân trờị Anh nhìn những bư?Tc tranh trên tường thâ?Ty chu?Tng nổi gio?T. Dễ hiểu thôi, cuộc đời mình anh đã coi là gio?T, ai bươ?Tc chân vào đo?T không thể lặng yên được. Con người luôn ở trạng tha?Ti động này không thể để ai yên. Dù cho đo?T là người con ga?Ti mình yêụ Anh muô?Tn yêu, muô?Tn được yêu, nhưng tình yêu phải quay trong cơn gio?T đời anh. Tha thiê?Tt, giục giã, tôi muô?Tn đi tơ?Ti đi?Tch cùng em, tôi phải đi tơ?Ti đi?Tch cùng em nhưng không che giâ?Tu mình tôi ảo tưởng qua?T nhiều ử Co?T lẽ, em cần gì gio?T lô?Tc của đời tôị Trên kia là câu no?Ti khi chia tay hai ngã đường đời ?oem không màng...?. Còn đây là câu no?Ti lu?Tc ngỏ lời khi hai người muô?Tn gă?~n kê?Tt hai cuộc đời ?oem cần gì...?. ?oNhững ngọn gio? lu?Tc trươ?Tc bây giờ đã tăng câ?Tp thành ?ogio?T lô?Tc?. Lưu Quang Vũ đã nhìn đu?Tng mình và linh cảm được kê?Tt cục cuộc tình thư?T haị Anh là gio?T mà, không còn gì nữa cả: bây giờ anh trong suô?Tt như không khi?T, như ngọn gio?T hoang không hình không giơ?Ti hạn ....chỉ co?T gio?T, em làm sao thâ?Ty được.

Em không thâ?Ty, nhưng anh thì thâ?Tu rõ lòng mình na?Tt tan đê?Tn thê?T nàọ Tôi còn gì mà đau khổ nữa em? Lưu Quang Vũ kê?Tt lại mâ?Ty đoạn thơ gửi Q. (Xuân Quỳnh) bằng câu hỏi đo?T. Anh thu?T nhận vơ?Ti người đàn bà rồi đây sẽ sô?Tng trọn vơ?Ti anh mười lăm năm hạnh phu?Tc lơ?Tn lao: lòng tôi tră?~ng như mùa thu gio?T độc. Người â?Ty bảo anh cần phải tìm một ly?T do để sô?Tng,để gă?~n bo?T lòng mình yên ổn. Nhờ đo?T anh lâ?Ty lại được lòng tin và lòng yêụ Và lại thâ?Ty nổi gio?T nơi những chân trời mơ?Ti: mưa như những bươ?Tc chân kha?Tt vọng vô hình, trên một biển la?T vàng đang nổi gio?T. Người â?Ty cho anh điều khẳng định anh yêu em và anh tồn tạị Người â?Ty ở bên cạnh anh giữa thành phô?T rộng, hồ xa, chiều nổi gió . Người â?Ty go?Tp thêm gio?T cho anh, mù gio?T mơ?Ti nhờ em tôi co?T lạị Người â?Ty nổi gio?T những vần thơ co?T ca?Tnh cho anh và cho đờị Thê?T là đê?Tn đây gio?T đời anh đã gặp được, đã kê?Tt tụ được vơ?Ti gio?T của người bạn đời, tạo nên cơn gio?T lành như thơ anh viê?Tt tuổi hai mươi gio?T xuân thổi hê?Tt những ưu phiền. Người â?Ty cùng anh chung căn phòng chật nhưng anh ngẩng lên l` ở cạnh em rồi, bạn thuyền nơi ngoài kia chiều lộng gio?T. Nhà chật mà anh vui vì vì co?T gio?T lộng trong tâm hồn hai người đồng điệụ Khi người â?Ty vă?~ng Gio?T bồn chồn gọi nhă?~c bươ?Tc chân quen. Một chiều chuyển gio?T, chỉ gio?T chuyển chư?T co?T gì kha?Tc lạ, anh bỗng bồn chồn đợi người â?Ty đi làm về, bởi cơn gio?T chuyển mùa cho anh cảm nhận tha?Tng năm sô?Tng bên người â?Ty anh hiểu lại cuộc đời, anh bă?~t đầu tâ?Tt cả, mùa hạ đầu tiên, ngọn gio?T đầu tiên. Bên người â?Ty anh muô?Tn mình nhỏ lại, muô?Tn dịu đi cơn gio?T của mình: anh muô?Tn làm ca?Tnh cửa để m quên, ngọn gio?T nhỏ trên tra?Tn em kiêu hãnh, người â?Ty anh vừa yêu vừa sợ và nhận ra người â?Ty là ngọn gio?T heo maỵ Và rồi ươ?Tc chi còn tâ?Tt cả để trao em....Điều ươ?Tc â?Ty là một dâ?Tu hiệu tan vỡ. Anh lại nghe tiê?Tng gio?T gọi lên đường. Anh câ?Tt tiê?Tng hỏi em co?T nghe từ phi?Ta nào đang tơ?Ti, trên những ngãđường trở gio?T chiều nay, một ca?Ti gì chu?Tng ta còn chưa biê?Tt, một ca?Ti gì chưa ai đoa?Tn được ? Ca?Ti gì đo?T thôi thu?Tc anh ra đi như đã từng ra đi trươ?Tc đây ra đi,co?T em chung bươ?Tc: anh cùng em đi hê?Tt a?Tnh trăng này, một thành phô?T kha?Tc, một bờ bê?Tn kha?Tc. Trong khi đo?T tra?Ti tim người phụ nữ đời anh đã thâ?Tm mệt. Tra?Ti tim nhiều vâ?Tt vả lo buồn, tra?Ti tim lỡ yêu người trai phiêu bạt, luôn mă?~c nợ những chuyê?Tn đi, những giâ?Tc mơ điên rồ, những ngọn lửa không co?T thật. Người â?Ty nghe thao thiê?Tt những lời gio?T ha?Tt câu thơ của anh, nhưng tra?Ti tim đã phập phồng một câu hỏi râ?Tt thật, râ?Tt đời: a?Tnh trăng trải mênh mông phi?Ta trươ?Tc, bao giờ đi hê?Tt a?Tnh trăng đâỷ (X.Q.). Ca?Tnh chuồn không còn chịu được gio?T, không còn bay được cùng vơ?Ti gio?T. Giông bão nổi lên, ca?Tnh chuồn sa xuô?Tng. Cho đê?Tn khi Gio?T đã dừng nơi cuô?Ti cho?Tt không gian, anh vẫn chưa no?Ti được cùng em, bài ha?Tt â?Ty vẫn còn là dang dở. Dẫu anh co?T lu?Tc đã muô?Tn dừng chân trên mặt đâ?Tt, bằng lòng vơ?Ti những gì co?T được trong tầm tay, trong hiện thực: không ôm được cả bầu trời ***g lộng, nhưng co?T thể cầm một chùm quả trên taỵ Dẫu người â?Ty co?T vì anh mà đau khổ, đã vì anh mà tin tưởng: hời gian như là Gio?T, mùa đi theo tha?Tng năm, tuổi theo mù đi mãi, chỉ còn anh và em (X.Q.). Anh biê?Tt, trong ca?Tc cuộc tình anh đều không lẩn tra?Tnh được điều này, rằng đời tôi những chuyê?Tn ra đi, còn
em mo?Tn ăn quen thuộc chô?Tn quê nhà. Anh đau khổ những chuyê?Tn tôi đi sao em không hiểu được, dù vẫn no?Ti anh nào da?Tm tra?Tch lòng em sao nhỏ hẹp. Cuô?Ti cùng, cơn gio?T và ca?Tnh chuồn đã dìu nhau về đỉnh trời cao, cho đời đẹp ta sợ gì ca?Ti chê?Tt, trươ?Tc khi giông bão xảy rạ Cho đê?Tn phu?Tt cho?Tt anh và người â?Ty vẫn bên nhau, nằm bên em nghe gio?T suô?Tt đêm dàị

Qua mọi điều ngọn gio?T co?T qua đâu
Luôn luôn ra đi, luôn luôn mơ?Ti đê?Tn

Lưu Quang Vũ giờ đây đang ở quanh chu?Tng tạ Như gio?T, đêm ngày vẫn thổị Như gio?T và tình yêu thổi trên đâ?Tt nươ?Tc, thổi không yên suô?Tt dọc dài lịch sử, qua đâ?Tt đai và đời sô?Tng con ngườị Đời anh là gio?T, thơ anh là mâỵ Gio?T thổi ma?Tt và mây che ma?Tt. Mây cho gio?T dừng chân và gio?T cho mây bay bổng. Gio?T và mây hợp lại co?T thể làm mưa, mưa tươ?Ti nhuần mặt đâ?Tt. Gio?T lòng anh đang thổi tơ?Ti lòng tạ

(Phạm Xuân Nguyên, 8-1998
nhân mười năm mâ?Tt Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh)


SOURCE: WWW.DACTRUNG.COM