Mãi mãi tuổi hai mươi

7.25/12.71
Vừa họp tiểu đội. Nội dung chủ yếu: Giới thiệu gia đình và bản thân. Mình không muốn kể một điều gì cả. Các bạn dẫu có khổ, dẫu có vất vả, nhưng không ai có một hoàn cảnh như mình.
Các bạn hỏi về người bạn thân nhất của mình. Vẫn lắc đầu và chắc chắn sẽ còn lắc đầu mãi mãi. Mình không muốn kể cho ai, nhất là cái tập thể đông đúc này những dòng tâm tình của hàng cây bên đường Nguyễn Ái Quốc. Cho tới giờ đây, nhiều lúc vẫn ngỡ ngàng, như trên đầu một đám mây vội vã, mình vẫn chưa hẳn tin những ngày qua là có thật.
Lạ lắm, phải không P.? Và cả mình nữa, vẫn lạ lùng. P. có biết rằng mình yêu P. không?
Tội lỗi? Một tội lỗi? Mong P. đừng biết và chóng tìm thấy hạnh phúc của đời mình.
Nô-en đấy. Vùng đất không có nhà thờ nào cả.
Tối qua nhà thờ lớn chắc rung chuông dữ lắm. Và cả Đại Xuân nữa.
28.12.71
Lại bỏ nhật ký mất mấy ngày. Bận nhiều và chẳng lúc nào được rỗi rãi nữa. Vừa báo động hanh quân lúc 9h30, sắp đi ngủ. Đeo máy đằng sau và ba lô đằng trước, như lính nhảy dù! Trung đoàn trưởng hôm 26.12 kiểm tra đơn vị, chưa sẵn sàng chiến đấu lắm. Lại rèn, lại rèn. Thế mới tốt, mặc dù hơi khổ đấy.
Suốt mấy hôm tập trên máy, khá căng, tai mình hơi ù và cũng thấy sức khỏe giảm xuống - Buổi sớm dậy không được nghĩ ngợi nhiều nữa và phải tập thể dục luôn. Đang đọc ?oHải Âu? củ Biuruicốp, nhưng rời rạc lắm vì không có thời gian.
Mình luôn nhớ Như Anh. Cảm xúc ấy trở đi trở lại và luôn luôn mới mẻ, luôn khiến mình phải bàng hoàng. Đã khá lâu rồi chưa thấy thư Như Anh, và cũng rất lâu chưa nhận được thư của ai cả. Hơi rảnh trong chuyện đó, nhưng nó đem đến một sự lẻ loi, cô độc mơ hồ nào đó. Không sao cả.
Tự dưng, mỗi người lính đều nghĩ đến anh hùng Nguyễn Chơn. Người chiến sỹ cộng sản triệt để - Người sư trưởng dũng mãnh của sư 304. Phải sống như thế và rèn luyện như thế.
Gió bấc đã về, và da dẻ đã nhăn nhúm lại. Có một câu thơ khi đón cơn gió ấy về?
Có những lúc con người trở nên tầm thường đến phát sợ. Trường hợp của mình cũng là một điển hình khá sinh động đấy. Mình cũng không hiểu vì sao nữa. Tờ báo của chi đoàn hôm nay đã xong, mình nộp bài thơ ?oCái ba lô? xinh xắn mà mình cũng khá yêu. Khi thấy ban Văn hóa - Văn nghệ xem các bài nộp; mình cứ thắc thỏm, nhấp nhổm xem thái độ của mọi người đối với bài thơ nhỏ ấy của mình - Đúng là lúc ấy có cảm giác mong nhìn thấy mọi người vồ lấy và chuyền tay nhau đọc, miệng hỏi: ?oBài của ai đấy nhỉ? - Chỉ có chữ 2W thôi!?
Dĩ nhiên cũng có người khen và cũng có người chê. Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, mình cũng thật dở. Làm gì cái câu khen và câu chê ấy. Anh tài giỏi ư? Lạ thật, lên mặt với cái tụi này thì cũng xứng danh Thạc thật đấy!
Mau xóa đi cho luồng suy nghĩ hèn đớn ấy. Phải cao rộng hơn lên - Shakespeare với ?oRômêô và juyliét? đấy! Như thế!
Quang và Năm lại ngủ rồi. Còn mình, đừng có lười nữa. Sống say mê và dồn ép lại, đừng để những tháng nàyg trôi qua vô vị nữa. Nghĩ đến các bạn lại giật mình.
Như Anh của mình đang nghĩ gì bây giờ nhỉ? ?oCủa mình? sao đơn giản thế! Không phải đâu, Như Anh chẳng phải của mình đâu. Nhưng, nói ở đây thì có sao, có ai biết đâu mà sợ!
Như Anh là của Thạc nhé, một Như Anh hư ảo mà trên Trái đất này không có! Còn Như Anh thật?
Ừ, Như Anh cứ sống và vui vẻ với cuộc đời êm đẹp, rồi hạnh phúc ngọt ngào sẽ đến với Như Anh?
Còn mình, chỉ níu giữ lại Như Anh trong tâm hồn mình thôi, như thế Như Anh đỡ khổ và mình cũng đầy đủ? Đầy đủ? Như Anh, Như Anh biết không, chúng mình phải vĩnh biệt nhau đấy, chúng mình không được sống gần nhau đâu - Như Anh có cảm thấy buồn khi vĩnh viễn xa Thạc hay không? Thạc biết lắm, biết nhiều lắm những gì ràng buộc mình với Như Anh và những gì ngăn cản chúng mình - Như Anh, Như Anh quay đi đi, đừng nhìn vào Thạc nữa?
Ờ, thật lạ, tự dưng, mình lại có những lá thư như thế nhỉ. Bắt đầu điên đấy, nhất là về đêm khuya?
Đoạn thơ ấy thế này:
?o?Thấm ướt làn môi cho đỡ hanh hao
Nghe đợt gió thổi vào lòng se sắng
Mọc lá xanh non chỉ cành lim trắng
Cái lá xoan vàng úa cả mùa đông??
Đi ngủ thôi. Mệt và đã khuya lắm rồi?

4.29/12.71
õ?ƯRỏƠt lỏĂ, mỏƠy ngày trặỏằ>c thơ khĂ là vỏƠt vỏÊ, làm viỏằ?c luôn có lúc nào 'ặỏằÊc rỏằi mĂy. Còn hôm nay thơ rỏằ-i rÊi 'ỏn kinh khỏằĐng - MĂy thơ hỏằng, kỏằ cỏĂch chỏằa cỏÊ chiỏằu - Đỏn lỏằ>p rỏằ"i lỏĂi 'ặỏằÊc vỏằ. TỏĂm bỏằÊ, bỏĂ 'Âu giỏÊng 'ỏƠy, nói 'ỏƠy, và nhỏằng cĂi gơ 'ặĂn giỏÊn nhặ hỏằc sinh cỏƠp 1.
Thỏưt là hỏằc bao nhiêu ngày rỏằ"i mà kiỏn thỏằâc không bỏng 1 giỏằ trên giỏÊng 'ặỏằng 'ỏĂi hỏằc. ThĂng ngày cỏằâ 'i qua nhặ thỏ, tiỏc lỏm nhặng không biỏt làm sao cỏÊ.
Vỏôn cỏằ' gỏng 'ỏằc õ?Traikaõ?, nhặng 'ỏn trang 106 rỏằ"i mà chặa cỏÊm thỏƠy hỏƠp dỏôn gơ cỏÊ - Chỏằ? muỏằ'n xâ 'i thôi. NỏằTi dung thơ tàm tỏĂm 'ặỏằÊc, nhặng cÂu vfn thơ rỏằi rỏĂc, buỏằ"n tỏằ và chĂn ngỏt! Không, bỏÊn thÂn chỏằ õ?orỏằi rỏĂc, buỏằ"n tỏằ và chĂn ngỏtõ? câng 'ỏằĐ hay hặĂn nhỏằng lỏằi vfn chỏt dỏôm ỏƠy. Điỏằu hỏƠp dỏôn và hỏằâa hỏạn mơnh chỏằ? là giỏÊi thặỏằYng Stalin 1950 mà cuỏằ'n sĂch dành 'ặỏằÊc.
Mơnh nghâ có lỏẵ do ngặỏằi dỏằc kia mơnh ghât cay ghât 'ỏng, bÂy giỏằ lỏĂi làm mơnh ghât lÂy sang cuỏằ'n sĂch này, chú thưch chỏng ra 'Âu vào 'Âu mà hặĂi mỏằTt tư lỏĂi (N.D)! Cuỏằ'n tiỏằu thuyỏt còn mỏằ>i nguyên mà mơnh 'Ê xâ mỏƠy chỏằ- chú thưch nhặ thỏ!
Thỏ mỏằ>i biỏt cĂi khoe khoang hỏằÊm hânh nhiỏằu khi làm cho ngặỏằi ngoài tỏằâc lỏằTn ruỏằTt lên!
Vỏôn chặa thỏƠy thặ Nhặ Anh gơ cỏÊ. Và mỏằi ngặỏằi câng 'ỏằu im lỏãng làm sao. Hơnh nhặ ưt ra là 1.1.1972 mỏằ>i bỏt 'ỏĐu có thặ theo 'ỏằi.
Tơnh cỏÊm cỏằĐa mơnh và suy nghâ cỏằĐa mơnh biỏn 'ỏằTng lỏm. Hôm nay 'ỏằc lỏĂi trang trặỏằ>c 'Ê thỏƠy cĂi dỏằY kinh khỏằĐng cỏằĐa tÂm hỏằ"n mơnh. DỏằY lỏm, ThỏĂc ỏĂ, phỏÊi sỏằ'ng kiên 'ỏằ

6.31/12.71
Ngày cuối năm. Khoảng 6 giờ tối, còn 6 giờ nữa của năm 1971. Lại đốt một điếu thuốc. Buổi chiều lại đá bóng. Bao giờ cũng vậy, mình muốn có một cái gì kết thúc vào cuối năm. Cầu mong cho một năm mới tốt đẹp.
Năm 1972, mình đã tròn 20 tuổi. Thạc ư? Đấy, thằng bé con của ngày xưa lêu lổng, giờ đây đã thực sự là người lớn! Con đường mình chọn, con đường mình đi là hoàn toàn đúng đắn. Không còn phải đắn đo gì nữa, Thạc cứ đi theo con đường này thôi, con đường không đòi hỏi đền bù lại điều gì à trọn đời cống hiến cho đất nước. Mình không muốn dành cuộc sống của mình cho 1 sở thích cá nhân. Mình muốn làm theo yêu cầu của T ổ quốc.
Phút giây này, mình thấy trong người ớn lạnh, muốn rùng mình một cái, và lột xác. Có ai biết ngay điều này không?
Ôi, giá mà có Như Anh ở bên, ở ngay đây? Chỉ một cái bàn cũ, một ngọn đèn dầu sáng đỏ và trang giấy mở đời, trang giấy trắng dành cho những ngày mai. Muốn nói một câu gì với Như Anh, đêm nay Như Anh sẽ làm gì? Ở đó, người ta đón giao thừa vào đêm nay phải không Như Anh? Như Anh đang đứng bên người bạn nào của mình? Chưa một mùa xuân nào của chung hai đứa, chỉ cuối xuân, mùa hè luôn (!) và sau đó là mùa thu? Rồi xa nhau. Mùa xuân đến không làm mình vui lên, không làm nỗi buồn đau của mình dịu lại?Chỉ có những gì day dứt và dằn vặt giày xéo tâm hồn mình?
Chỉ còn 6 tiếng, 5 tiếng nữa thôi. Phải dành 3 tiếng cho quân đội, còn sau đó là của riêng mình, rất riêng?

TỪ GIÃ 1971!...​

2.3/1.1972
Bận nhiều rồi. Và niềm vui cũng tăng dần với khối lượng công việc. Vào 1972, thấy khoan khoái, khỏe khoắn và hầu như 3 hôm nay không có điều gì đáng buồn cả. Sung sướng biết bao, được làm việc và vui như những ngày đầu năm này.
5.6/1.1972
Ở trên ngọn đồi phơ phất bạch đàn non, nhiều đống đã xếp hình khối. Mình bắt gặp một cái cúc áo màu xanh cánh chả. Hẳn đây là cúc áo của 1 cô gái nào đó. Sao họ lại đến đây và đánh rơi một chút gì bâng khuâng cho khách lạ?
Mấy đêm qua đều hành tiến. Gió mạnh, buốt lạnh, từ khe trời tím thẫm, tuyệt nhiên không có một vì sao nhỏ. Đài phát sóng của mình đi theo hướng Phả Lại, và nằm trên một đống rơm bề bộn, trong 1 góc tường của ngôi nhà đổ. Trường Phước khi viết câu thơ:
?oNhững tối mênh mông đường không đuốc lửa
Sương đẫm mũ anh thấm cả lòng em?.
Chắc anh ta cũng ở vào một đêm như đêm nay. Ừ, đêm nay buốt lạnh, gió thào thào trên đỉnh đầu, ***g lộn. Sương xuống lạnh tê dại?Có cô em nào thấy lòng thấm lạnh sương đêm đang phủ ướt mũ mình?
6.7/1.1972

Cái đẹp đẽ của cuộc đời, cái tươi mới của cuộc đời nhất định không đến khi anh bo bo giữ gìn cái ?otôi? của mình. Cũng có một thời kỳ như thế, mình luôn luôn lo lắng cho bản thân. Mình luôn hướng tới tương lai. Nhưng tương lai trong suy nghĩ của mình là một màu hồng rực rỡ pha chút gì ánh biếc phù hoa. Cái tương lai đó bó hẹp trong một hạnh phúc ngọt ngào, trong một niềm say mê học tập, nhưng học để mà học, để mà ?ocó triển vọng?, nhưng mãi không thấy chút thành quả gì. Bởi ước mơ phù phiếm nên khi vấp phải thực tại khô khốc, mình chưa kịp quen ngay. Không ít thanh niên sớm chán nản với cuộc sống này, muốn trốn tránh, muốn hưởng thụ mặc dù bản thân mình chưa cống hiến được chút gì. Hình như mình cũng thuộc vào loại đó. Chán nản, buồn, buồn lắm, mênh mông như buổi tối tắt đèn?
Gặp nhiều người chán nản như thế, mình tự rút cho bản thân một điều quan trọng: Mình giống họ ư? Chẳng lẽ mình giống họ trong cái bi quan, hèn mạt ấy chăng?
Những ngày đó qua rồi. Mỗi ngày lại thêm một ngày đẹp đẽ. Ao ước gì ở ngày mai khi hôm nay được nhìn, được cảm cuộc sống xôn xao của dân tộc. Cô gái mặc áo da trời bơm thuốc trừ sâu, những gánh bùn lên cải tạo ruộng đồng sau trận lụt, và lũy tre thân thuộc, bốn mùa lúc nào lá cũng xanh, lúc nào cũng thì thào muôn điều kỳ lạ?
Cảm ơn Tổ quốc, cảm ơn những cánh có trắng muốt của ca dao cho ta niềm hạnh phúc, cho ta niềm tự hào.
Ta lớn dần lên với tuổi, với cuộc chiến đấu này. Bao giờ để ta hoàn toàn có thể xoa tay mà hài lòng với cuộc sống của mình? Còn lâu, lâu lắm? Nhưng bước đầu này sung sướng biết bao. Tổ quốc vẫn dựng xây và đánh giặc hai hòn gạch vẫn gắn chặt vào nhau nhờ nhiệt tình của con người cộng sản? Trong ngôn ngữ của ta bớt dần tiếng tôi, tiểu đội, trung đội; Ta muốn nói đến những Trung đoàn, những Sư đoàn gang thép? Dân tộc ta đã lớn lên.
Trên đầu ta đã có nhiều sợi bạc. Không, ta không gọi đó là tóc bạc; Có chút gì phôi pha trong từ ngữ đó. Ta muốn gọi đó là nhứng sợi tóc trắng, những sợi tóc trắng trong? bởi những gì đẹp đẽ trong ta có bao giờ phai nhòa cho được.

2.10/1.72

Năm ơi! Năm đang ở đâu rồi?
Thật không ngờ chiều qua lại là lần cuối cùng 2 đứa ở bên nhau. Còn bây giờ, xa lắm rồi, xa lắm, nếu Năm không quay trở về đội ngũ.
Đ ảo ngũ! Thật không thể tưởng tượng được.
Đêm nay bơ vơ ở đâu, ở trên một chặng đường xe lửa hay một con đường lay lứt. Năm có cảm thấy lạnh lùng, trống rỗng hay không? Chắc mày trách tao lắm hả, ừ, tao tự trách mình nhiều lắm, sao để mày như thế, sao để mày như thế?
Sao trước kia không thương mày nhiều hơn nữa, không gần gũi và hiểu mày hơn nữa. Giấy truy nã mày tao cầm trong tay đây. Sớm mai sẽ có người xa lạ nào cầm đọc, người ta sẽ nguyền rủa mày; khinh bỉ mày, Năm ơi!
Năm ơi, quay trở lại đi, quay lại và rủ thằng Thôi nữa, đồng đội và tao đang chờ mày. Cái giường ọp ẹp vẫn dành chỗ ấm nhất cho mày đó. Sao mày lại bỏ đi mà ngủ trên một quãng đồng trống trải, lạnh lùng? Năm à, quay lại đi!
3.11/1.72

Điều gì không lành đang chờ đợi mình đây. Tự nhiên mình linh cảm rất rõ. Cái gì?... Đến ngay bây giờ xem, mình tự hiểu điều đó rất dễ xảy ra! Rồi hậu quả sẽ ra sao? Ai là người đóng vai trò quyết định trong tấn bi kịch ấy? Không sao cả, ta đang chờ đón nó. Hãy đến đi xem, không buồn đâu, không nản lòng đâu! Chỉ càng thêm vững vàng và bình tĩnh trong tâm hồn sắp lạnh cứng lên đây. Ta không cần gì cả, hãy bay đi tất thảy những gì hôm qua sưởi ấm lòng ta - Hinh như những điều đó giờ đây không đủ sức kéo ta trở về những ngày đau đớn vừa qua nữa. Trong 2 nhân vật đó, ai sẽ là người quyết định mở màn? Màn đã mở cửa chưa? Ta chờ đợi từ rất lâu rồi?

4.12/1.72
Đôi lúc nhìn thấy chữ Như Anh, lại giật mình. Mình quen rằng cuộc đời mình có Như Anh từ bao giờ nhỉ? Không rõ nữa. Nhưng cứ ngẫm lại: nhìn lại chữ mình quen viết đó, mình không khỏi bàng hoàng. Lạ thật, sao Như Anh lại cứ xuất hiện trong nhật ký của mình? Sao Như Anh lại cứ đứng ở nẻo khuất của lòng mình?
Thật đáng sợ khi so sánh mình với Như Anh! Sao Như Anh không nhận thấy điều ấy nhỉ? Ngày nào trong tương lai Như Anh sẽ nhân ra? Khi đó, chắc cũng chẳng có dịp mà trở lại nữa.
Dù có tưởng tượng giỏi đến đâu, mình cũng không thể hình dung lại được tương lai của mình thế nào! Mù tịt! Chán quá, nghĩ bao nhiêu điều mà viết ra toàn những điều tầm thường - Chẳng viết nữa!
Đọc trên báo tường C23:
?oTa đi hôm nay cũng không là sớm
Đất nước hành quân mấy chục năm rồi
Ta đến hôm nay cũng không là muộn
T ổ quốc còn đánh giặc mãi không thôi!?
Thực ra, đó là câu thơ Phạm Tiến Duật trong bài ?oChào những đoàn quân??. Câu thơ thật đúng với mình giờ này. Ta không còn là người mở đường nữa - Chỉ là người tiếp bước thôi. Cha anh cầm súng chống ng oại xâm suốt hàng thế kỷ nay. Sức đã kiệt! Phải dốc ra cái vốn quí đội ngũ trí thức! Ai dám bảo ta còn sung sức lắm! Không, dân tộc ta đã hy sinh nhiều rồi, và còn hy sinh nữa! Nhưng độc lập, tự do thì không thể nào để mất.
Lúc này ta được đi và phải đi bộ đội! T ổ quốc đưa vào tay ta khẩu súng. Đừng trốn tránh!
Đ ồng chí Lê Duẩn nói: Thanh niên hãy lấy sự hy sinh phấn đấu cho c ách mạng làm hạnh phúc cao cả nhất của đời mình, đừng để cho tình cảm c ách mạng nguội lạnh vì những tính toán được mất cho cá nhân!
Như Anh ơi! Phải chăng đó là câu trả lời mà 4 năm sau T. phải nói với Như Anh? Cũng chưa biết chừng - Bởi vì 4 năm trong quân đội, con người lớn lên ghê lắm!
Vẫn trên báo tường C23:
?oVì uống nước nhiều sông
Nên khác nhau giọng cười
Vì yêu quí màu xanh
Nên họp thành tiểu đội?.
Cái tứ ấy hơi giống Bế Kiến Quốc, nhưng tạm được.

5.13/1.72
Nhớ rằng Thông tin là con nhà ?oSáng đi bốn phương chiều về tổ ấm? - Hãy cao thượng hơn nữa, đừng để hối hận khi mỗi đứa một phương!
Thật đáng tiếc, hôm nay cũng chưa phải là trọn vẹn lắm. Cuối cùng tỏ rõ một điều: Mình chưa tự chủ được! Từ mai cần bám vào tập thể cho ?odạn? hơn, đừng lẻ loi một mình mà phải đấu tranh gay gắt với bản thân!
Ngoảnh đi ngoảnh lại, phút mình vô tư nhất lại là lúc ở trên sân bóng. Lúc đó, ngoan lắm, đáng yêu lắm. Mãi không có thư! Mai sẽ thế nào, mong lắm rồi.
6.14/1.72
Hải Thượng Lãn Ông nói: ?oGhét muốn xúc đất đổ đi!? thật đúng với tâm trạng của mình. Càng ngày mình càng trở nên gay gắt với anh chàng cùng tổ. Bạ dính vào việc gì có hai đứa là mình khó chịu, khó chịu thành ra xét nét và càng xét nét càng khó chịu. Cứ thế này không khéo chẳng bao giờ ưa anh ta mất.
Kể ra thế thì cũng tệ thật. Nhưng không làm sao khác được cả. Dẫu mình có cao thượng, có nhường nhịn đến thế nào đi nữa. Nhưng cái gai mắt vẫn là cái gai mắt. Mà sao lại cho nó vào nhật ký của mình nhỉ? Giá mà nó không chạm vao một phần cuộc sống của mình thì đừng hòng chen vào đây! Chẳng thèm nhìn mặt nó nữa! Chẳng thèm gọi tên nó vào đây nữa!
Chốt trên cao điểm 84,2. Đúng ở ngọn đồi ?ochuồn chuồn đỏ? hôm nào ngồi với anh Châu. Bây giờ thì kém xúc động nhiều rồi - chỉ còn công việc. Tai sao con người khi lớn lên hình như thích khoe khoang và lên mặt thế. Dẫu đến với ai mình cũng có cảm giác người đó đúng đắn hết thảy. Nói điều gì họ cũng dường như khẳng định và không một thoáng nghi ngờ. Sau khi nghe họ nói và nhìn hành động của họ, thật khác nhau một trời một vực! Mỗi người đều có một quan niệm sống nào đó, đúc kết thành lý luận. Và chắc lý luận đó được ?otrình bày? nhiều lần trong các cuộc trà lá nên họ nói trôi chảy, trơn tru lắm. Đấy là mình nhận ra khi xem anh Th., Q. và nhiều người khác nữa?
Lại suy nghĩ về những bức thư. Tự dưng, mình sợ đọc thư của người khác. Nó chán và gây cả cái gì mòn, sáo, rỗng tuếch cho vô vàn cái đẹp của thiên nhiên. Trăng, gió, mây mưa, sương sớm? Hỡi ôi, nó không còn mới mẻ nữa hay sao?
Và lúc này có 1 lá thư nào gửi cho mình mà chưa đến tay mình hay không? Có thư cũng không vui gì lắm. Nhưng không có thư lại càng buồn hơn. Mấy tuần nay ít gửi thư, và có lẽ vì vậy mà không xảy ra phản ứng hai chiều.
Mình cảm thấy cuộc sống này thế nào ấy. Người ta sống chưa thật lòng với nhau. Còn kèn cựa, còn ganh tỵ và chưa thương yêu nhau như mình mong muốn. Dĩ nhiên, mình cũng là những người như thế thôi, chưa thể làm khác được.
Mà thôi, cuộc sống có lẽ chằng thể tốt hơn được khi những vấn đề cấp thiết nhất chưa thể giải quyết. Phải tạm bằng lòng chút nào vậy. Và nếu chưa đủ sức đấu tranh, hãy tạm kìm mình cho êm ả. Mình hãy sống tốt đi đã, rồi hãy bàn đến tương lai.
Đúng như Như Anh nói, mọi cái chỉ là tương đối thôi. Cả nỗi nhớ cũng vậy. Mình vẫn không quên những ngày tháng 8,9,10,11,12? mấy tháng nhớ bạn, nhớ những kỷ niệm trong lành. Cảm giác ấy không sao tả được, nhưng nhớ rất rõ.
Còn bây giờ, những gì sôi nổi lẵng dần xuống. Cứ thế có lẽ lại tốt hơn cơ đấy. Mình không quên Như Anh, nhưng nhớ ít thôi, ít hơn trước. Hình ảnh thân yêu ấy chỉ chợt thoáng qua rồi lại biến đi, không nhiều trong 1 ngày. Mình cũng không có ý định bắt mình phải nhớ đến. Kể ra nhớ đến thì cũng tốt, nhưng nó cứ bắt mình nhớ đến cái gì đó mơ hồ, nhưng cụ thể biết chừng nào! Mà lúc này đâu được làm như thế!
Rất khó kìm giữ được mình. Lại miên man hoài! Không mình nhất định không quên Như Anh! Song, lúc này bớt nhớ đi mà làm việc là đúng đắn nhất. Mình tin rằng những gì tốt đẹp mình đã và sẽ dành cho Như Anh là tất cả cái trong sáng và lành mạnh nhất trong cuộc sống của mình.
Đêm nay lại đi gác đây. Buồn ngủ nhiều và ít thấy xúc động. Vì lạnh, ngoài trời đang nổi gió. Cảm giác đèm đẹp cứ chai sạn dần đi. Mà hình như mình chưa làm bài thơ nào về một đêm gác cả. Tuy Nguy Nguy có nói: ?oNghề viết văn là một lao động cực nhọc. Phải làm ngày và làm cả đêm?. Có lẽ mình không muốn làm nhà văn mà mình lười biếng như thế chăng? Buồn ngủ díp cả mắt lại, chỉ muốn rúc vào chăn thôi.

3. 18/1.72
Về nhà hôm chủ nhật, nhận được 5 thư liền của Như Anh. Chiều nay Năm và Thơi đã lên. Nó nằm kia và ngáy khò khò. Vô tư quá! Con người vô tư quá.
Ngày hôm nay vui vui, mà không hiểu từ đâu niềm vui kéo đến. Mình hát khe khẽ. Khe khẽ.
Chủ nhật về nhà, đêm ấy thức suốt sáng, mệt nhoài người, đi bộ 40km từ cầu Đuống đến đơn vị vậy mà vẫn bị chậm. Thật chán.
Như Anh sẽ thôi, không gửi thư cho mình nữa. Ừ, 71! Như Anh phải học chứ. Phải học giỏi nữa.
Có lẽ nhắc Như Anh ra khỏi nhật ký thôi, bởi vì nỗi nhớ Như Anh là chuyện hàng ngày, không cần phải nhắc nhở nhiều mà nhàm.
7. 22/1.72

Mệt lắm, song phải cố viết. Như Anh đang làm gì nhỉ. Mấy ngày bận và cũng chằng lúc nào ngồi một mình. Sắp đi học rồi. Hôm nay, bạn mới, thầy mới, lớp mới và chuyển sang bài học mới.
Tạm biệt thôn Cầu Tự mấy tháng nhé. Hôm nay đến chỗ mới, thôn Phùng Xá - Gần cơ quan trung đoàn, sắp vào học tín.
Thư Như Anh gửi cho không nhận được rồi. Họ chuyển đến Việt Yên, cách đây 30km. Xa thế làm sao có đủ thời gian mà đi nhận cho được. Kệ họ thôi, rồi họ khắc phải quay thư về nhà. Không hiểu đến bao giờ mới nhận được, mới được đọc những lá thư ấy nữa.
Gia đình mình mới tới có nhiều chuyện thú vị ghê. Làm mình nhớ tới Pauxtôpski trong ?oBình minh mưa? và nhớ tới Lê Điệp với ?oBuổi tối ngày mưa??

2.24/1.72
Cảm thấy nhớ B thông tin của mình. Mà nào có xa xôi gì cho cam, chỉ cách có hơn 1km. Thế mà về xoành xoạch, chẳng thể chịu được.
Cầm tờ báo, thấy bài nói về thông tin vô tuyến, mình nghĩ luôn, tối nay, tụi nó ở nhà lại đọc bài này đây. Chẳng được ngồi với chúng nó mà nghe đọc nhỉ. Đêm nay, ai lên đọc báo đây, Hùng hay Toàn nhỉ?
Học tín khổ nhiều, căng thẳng và họ giữ giờ giấc mới ngặt nghèo làm sao. Thu, phát cứ răm rắp. Mệt cũng phải nghe và cứ là rối tung lên thôi. Kể ra cũng không nặng nề lắm, nhưng cần nhạy cảm, cần nhạy cảm lắm - giống như học ngoại ngữ. Như Anh bây giờ đang học Nga văn đấy. Chắc cũng vất vả và khổ như thế. Hôm nay học khá tốt, chỉ bị một lỗi thôi, do bị cuống.
Cái loa ở đầu nhà cứ oang oang, nhưng nói toàn chuyện đâu đâu ấy. Mình không được nghe tin thắng lợi Xảm Thông - Long Chẹng và cánh đồng Chum như lúc còn ở ?onhà? nữa. Nằm đây mà cảm thấy ngường ngượng thế nào ấy! Thế mà cũng đòi đi bộ đội, ra tiền tuyến mà thế à? Các bạn ở nhà sắp đi dã ngoại rồi! (Chao, có tiếng ve, có tiếng ve, lạ quá đi mất, con ve, con ve sầu - Ôi, con nữa, con nữa, nó kêu nhiều quá, ở bụi trúc trước ngõ ấy, cả ở mái nhà nữa!? Sao thế nhỉ? Sao thế?...)
Mình năm nay đón tết ở đâu, tụi đi dã ngoại mồng 7 Tết mới về. Ở đây chỉ có 20 người, vắng vẻ, ăn tết với gia đình chăng?
Cô gái nhỏ, Hoa, còn nhỏ lắm, lớp 6 thôi, nhưng đã thuộc loại ?obom?? Ngộ ghê lắm. Nhìn tụi nhóc tụ họp để học (không, chủ yếu là vui thôi?) mình không còn cảm thấy buồn, tiếc nữa. Đúng đấy, bây giờ chính là lúc mình đóng góp mà, tuổi thanh niên là tuổi cống hiến. Thạc đừng vội nghĩ đến những đòi hỏi hưởng thụ. Hãy cao hơn những tính toán cá nhân.
C18 đang hành quân ngoài đường. Họ hát vui. Mình không đi được vì ?obị thương? do trận đá bóng sáng chủ nhật. Tay trái bị sây sát nặng, sưng tấy cả lên. Viết thế này phải nằm trên giường và kê tay lên chăn. Sao cuộc sống lúc này mình yêu thế. Yêu từ ngọn đèn mờ đỏ này. Đêm qua đi dưới lùm tre thân thuộc, có ánh trăng rất trong và ngọn gió mênh mang, lắng nghe lời kể chuyện, mình thấy tự hào ghê. Các thầy cô giáo, các bạn học của mình chắc không hề ngờ rằng mình lại ở đây, một mình đi dưới ánh trăng êm đềm này.
Mình chẳng cảm thấy cô đơn, và có lẽ đây chính là những lúc cảm thấy đẹp đẽ nhất trở về. Nhìn những ngôi sao long lanh trên bầu trời, bao nhiêu ý nghĩ hồng hào của tương lai làm mình sung sướng. Mình sẽ đi bộ đội cho đến khi nào hết giặc. Sẽ theo Bôrit Pôlêvôi, thu thập thật nhiều vốn sống, và sẽ viết văn, sẽ làm thơ ca ngợi những con người đã hy sinh những gì quí giá nhất của riêng mình cho g iai cấp, cho dân tộc. Trước hết là làm tròn nhiệm vụ của người lính thông tin, sẽ thành người báo vụ chân chính, xứng đáng với lòng tin của mọi người. Sáu năm sau, sẽ gặp Như Anh thân yêu của mình. Ôi, lúc đó, có biết bao nhiêu thay đổi, 6 năm cơ mà? Nhưng mình tin cuộc sống sẽ thay đổi theo chiều đi lên.
Tội nghiệp Như Anh, cứ chờ hoài. Lỡ mình có sao thì lại lỡ làng hết cả. Rồi lại buồn mãi. Có lẽ ít người như Như Anh lắm, nhiều lúc cũng khó ngờ Như Anh lại nhiệt tình với mình như thế. Dũng cảm, Như Anh nhé, dũng cảm lên, mạnh dạn và vững lòng tin.
Bà cụ lại nhớ con. Anh ấy (anh ấy mà chỉ mới 18 tuổi! Đi bộ đội sau mình 3 tháng), có ao ước về nhà thăm mẹ và em không? Ngôi nhà nhỏ, tùm lum hay đi về trong giấc ngủ và nỗi nhớ của anh. Nhưng mình lại đến đây, bên bà mẹ, bên em gái của anh? Mình cũng không biết đó là ước mơ của anh ấy?
Giờ này có bao nhiêu bà mẹ đang da diết nhớ con xa?

5.27/1.72
Đêm qua ngủ say thế nhỉ. Stăngđan hồi nào lắng nghe đất thở chắc cũng như mình thôi. Rừng bạch đàn đẹp lạ dưới ánh trăng còn chơi vơi. Bọn mình nằm chật quá, hơi lành lạnh, may mà không có gió, và gió nhẹ lắm, chỉ khẽ đưa võng bóng cây. Tăng không đủ che mái, nhìn lên cao bỗng nhớ câu thơ của bạn:
?Có phần đón mặt trăng lên
Có phần ánh sáng cho em chải đầu??
Thoan về muộn, không có chỗ ngủ, thế là khóc. Có quái gì mà phải khóc nhỉ, ghét nó thật đấy. Cả tiểu đội của mình phản đối. Có thế mà cũng khóc, dở thật?
Dã ngoại là như thế đấy. Đừng có nằm quay đầu lên núi mà dại. Mình nằm song song với hướng núi dưới chân 5 ông tướng. Lá bach đàn dưới chiếu bốc mùi hăng hăng? ?oĐến tận cây bạch đàn bé nhỏ của em? Còn Như Anh, cũng là 1 cây bạch đàn bé nhỏ? Đến suốt cuộc đời. Thạc đồng ý thế không??? Ờ, chưa hiểu lắm, chưa hiểu lắm?
?Cầm que diêm xòe lên một ngọn lửa nhỏ, Tâm đốt điếu thuốc Trường Sơn? Rồi có ngày nào mình cũng sẽ được đứng trên đỉnh Trường Sơn mà nhìn cho rõ mặt trăng nhỉ. Lúc ấy, có là một rừng bạch đàn mảnh dẻ, có những cơn gió nhớ thương. Và nhất là có còn thi vị như đêm nay? Ánh sáng đỏ mờ mờ bên thân cây bạch đàn cao, thẳng. Gió lạnh về làm vỏ cây nứt nẻ. Bạch đàn ơi, thương em lắm, sao em đứng đây, sao em đứng mãi đây?
Dạo còn bé, đi cắm trại, cũng căng lều, cũng nằm mà không ngủ.. Nhưng, giờ đã lớn rồi, ta là anh bộ đội, ta căng bạt ta nằm, nghe lời của đất nước, nghe lời của Như Anh?