Mẫn và Tôi-Phan Tứ

Một luồng lạnh buốt giội từ đầu xuống chân tôi. Tại sao tôi không đoán ra cái điều dữ dội mà rất đơn giản ấy? Nước rút sao được dưới trời mưa không dứt hạt? Tôi run tay bíu vào mép võng, muốn chồm dậy, muốn kêu to rằng bộ đội sẽ đi ngay bây giờ. Nhưng tôi không hất nổi tảng đá đè trên ngực. Tôi phải ỳ ra như cái bị thịt. Áo quần biến thành tôn lạnh bó cứng chân tay, và dọc lưng tôi luồng lạnh ban đầu cứ đọng lại mãi, như nước chảy theo dây võng đã ngấm ướt nửa người bên dưới. Nằm im đấy, bịt tai, nhắm mắt, rồi cuốn gói đi trước sáng. Nhắc lại với cô du kích kia những lời phân trần xoắn xuýt để làm gì, trong khi bà con mắc lụt cần tay giúp hơn cần mồm mép!
Chị Bỉnh hất hàm về phía bốn cái võng của chúng tôi:
- Hồi chiều mày gặp ai?
- Anh gì còn trẻ, trắng trắng, cao, bộ tướng như học trò thành phố, nói giọng tỉnh trong...
- À, anh Thiêm, Tư Thiêm đại đội phó. Sao?
- Ảnh mới nghe thấy tiếng đã phủi như phủi tàu lửa. Em nghe nói có chú Ba Tơ, chú Năm Cẩn, tính hỏi thăm mà ảnh đâm đầu chạy mất. Coi người như rác!
Tôi điếng người. Rất, may chị Bỉnh nói giúp:
- Tay Thiêm đó tao biết, cũng tốt nết lắm. Cả đại đội bị bết xà lết mà phải đi thí xác, coi thiệt thương. Hồi tối chi ủy họp ở đây, tính chuyện cứu lụt, bàn riết rồi chịu bó tay, anh Cẩn nói vậy. Gà gáy đầu họ đi rồi. Đừng oán, tội anh em.
- Oán ai đâu. Chỉ ghét cái người làm bộ làm tịch. Thôi em về, dứt khoát. Dậy, Liềm!
Mẫn lay cô gái thứ hai nãy giờ ngồi dựa phên, ngoẹo đầu ngủ say. Liềm mới trạc mười lăm, gầy nhom, da nâu. Chị Bỉnh thở dài, nhấc thử cái bao bột mì to đặt trên ghế đẩu, chép miệng không nói. Dưới vải gồ lên những quả gì tròn, bằng trái cam, có lẽ là cơm cứu đói. Mẫn luồn hai tay ra sau, gạt rất gọn những thứ đeo trên thắt lưng ra trước bụng: mấy băng các-bin ngắn, hai lựu đạn mỏ vịt, một cái võng xi-ta xếp nhỏ. Xem cái dáng quen thạo của Mẫn, tôi biết cô này đã đeo súng nhiều năm, không phải mượn súng người khác đem theo giữ mình. Mẫn khoác hai quai bao cơm vào vai, chống tay trên gối, mím môi cố đứng dậy. Liềm đưa súng, choàng cho Mẫn tấm nhựa rách mấy chỗ. Vừa nhích vào bước, Mẫn lảo đảo vịn cây cột, tay run. Chị Bỉnh vội đỡ cái bao to gấp bốn vòng bụng Mẫn, gắt:
- Bỏ ra, mày bôn thì đi trước, lát nữa tụi tao đem cơm xuống!
Mẫn hít mấy hơi dài, ngửng lên, gạy tay chị:
- Em ngồi lâu, đứng dậy... hoa mắt thôi. Mẫn cười nhợt nhạt, trao các-bin cho Liềm, níu cửa bước ra chầm chậm. Chị Bỉnh lắc đầu, cầm đèn ra thềm. Bên ngoài tấm rèm mưa buông từ mái tranh, chỉ có một khối đen đặc của trời và đất nối liền nhau bằng những cuộn chỉ trắng tuôn hoài không dứt đoạn. Quãng ruộng ngập trước nhà, hồi mới tối còn chảy im lặng, giờ đã réo lên tiếng thác ồ ồ trong đêm, đầy đe dọa.
Từ mé trên, một lệnh ngắn chạy dọc hàng quân:
- Dừng lại, nghỉ chỗ khuất. Mời anh Thiêm lên.

Lại gặp một con sông nào đó mới ra đời trong lụt! Tôi đưa trả cây trung liên cho cậu Kỷ, vòng lên, lội lõm bõm dọc các bờ ruộng bậc thang đã biến thành vô số đập nước tràn, tránh một chỗ bờ bị xói sâu hoắm, chợt thấy một người đang hoa tay nói gì giữa trung đội Hai. À "ông trâu giấy". Có tin mới đây rồi!
Tay Châu nhác thấy tôi, vội kêu:
- Giật gân, gay cấn, ai yếu tim bịt tai đừng nghe!
- Trâu bứt mũi chạy ra rừng hả?
- Tào lao, Bác Hưng đánh rồi. Hốt trụi một dê lính dù chính hiệu rằn ri, cha chả, đang vây đồn mần nữa. Cắt tiểu đoàn cậu ở lại Quảng-nam cứu lụt mươi ngày. Gởi tặng mỗi xê một đài chiến lợi phẩm mới tinh hảo, xê cậu được một Xô-ni. Đã đời chưa? Hơn ăn trâu mập chưa?
Anh em cười rộ. Vui thắng trận có, mà mừng được cứu lụt chắc là phần nhiều. Những đôi mắt hõm vụt tươi lên. Tôi cười theo. Hình như tôi vừa hất khỏi vai một khúc gỗ sém nặng ghê gớm trong những ngày khiêng cây dọn rẫy. Riêng anh Ba Tơ không cười. Anh lẳng lặng kéo tôi đi lách lên trước. Chính trị viên tiểu đoàn đón chúng tôi giao việc mới. Ba Tơ liếm một giọt mưa đậu trên mép, đặng hắng, hỏi ngập ngừng:
- Diệt tụi dù... gọn không?
- Cũng khá. Sẩy đâu bốn chục thằng đuôi.
- Mình bị bao nhiêu?
- Mất ba, bị thương tám. Đánh dưới mưa đỡ bớt cái tàu bay. Tù binh một trăm hai, chạy gạo cho nó ăn mệt đừ.
Đến lúc này những nét đăm chiêu trên mặt Ba Tơ mới giãn ra. Anh gật gật, cười, những giọt nước đọng trong râu rớt xuống. Trung đoàn không vì chúng tôi vắng mặt mà gặp khó, vẫn đánh ngon. Tôi thầm ngượng vì trót vui quá sớm và ồn ào khi được lệnh mới. Thân này ví xẻ làm đôi được...
Chính trị viên ngồi xổm, cầm que vạch sơ đồ trên mặt bùn, nói vội:
- Sáng nay nước lên non một thước nữa, nguy to, tràn lan hết. Mình đi trên sườn núi, ngó xuống phía Tam-sa, Tam-lộc, thấy lút ngọn tre mất rồi. Ba Tơ à, cậu là thổ công hà bá đất này, lãnh luôn cánh nam Tam-kỳ đi. Vùng giải phóng bị nhẹ, tự lực thôi, cậu đem quân nhào xuống mé đường Một mà cứu. Địch bắn thì kêu loa cảnh báo gắt, cực chẳng đã mới nổ súng. Có điều nhứt thiết phải để dành một trung nắm trong tay, phòng càn. Hễ ngớt mưa là trực thăng chụp xuống lập tức, nó tuyên bố mượn sư đoàn nước diệt hết ********* rồi đó, mẹ nội nó chớ diệt!
Năm phút sau, C.215 quay ngược chiều, sải chân trở lại Sáu Trận. Ban chỉ huy vừa đi vừa bàn. Năm Cẩn bị buộc phải nắm trung đội "ứng viên" vì đau dạ dày. Tôi giành đi Tam-sa. Cái tên ấy được nhắc đi nhắc lại mãi, thôi thúc quá. Tôi còn mắc nợ riêng cô du kích Tam-sa có đôi mắt đàn ông. Những bà con đang chới với trên mái nhà sắp bị nước cuốn, nếu nghe Mẫn nói tới anh bộ đội nào đó "coi người như rác"... Tôi sởn gai trên mặt. Một phút vô ý, không, chỉ vài giây thôi, nhưng vô ý đối với một người đang khổ đến cùng cực...
Tôi treo cái máy thu thanh Nhật mới nhận trên cổ, vặn nút. Chưa tới giờ đài Giải phóng. Tôi tìm Hà-nội, khoảng một ngàn ki-lô-xích. Đây rồi. Một cô gái Bắc đang đọc tin chậm, tiếng cô chao đi chao lại theo nhịp chân.
... Theo tin nước ngoài, phẩy, đã có ít nhất năm nghìn người chết, phẩy, hai triệu người không còn nhà ở, chấm. Nhiều làng đã biến mất không còn dấu vết, chấm...
Một tiếng cộc lốc bật đằng sau tôi:
-Mở to nữa!
Riêng tỉnh Quảng-tín, phẩy, tức Nam Quảng-nam, phẩy, đã có tám mươi phần trăm số nhà cửa bị sập và trôi, chấm. Trong khi ấy, phẩy, bè lũ Mỹ-ngụy vẫn đẩy mạnh càn quét bắn phá vùng giải phóng cũng như vùng chúng tạm kiểm soát, chấm. Hãng thông tin Mỹ A.P thú nhận, hai chấm, mở ngoặc kép, quân đội chính phủ, mở ngoặc đơn, tức Mỹ-ngụy, đóng ngoặc đơn, đang ráo riết hành quân để tiêu diệt những toán du kích *********....
Một cặp tàu rà bay chéo qua trước mặt chúng tôi, hằn hai bóng cá chuối bơi trong nước gạo. Trung đội đi đầu lên đạn róc róc. Tôi không mở miệng. Anh em lên đạn rồi sẽ xuống đạn. Lúc này ai cũng muốn nghe sắt thép cựa mình. Tôi cắm cúi đi theo cái ba-lô lết bùn của Năm Cẩn, thoáng thấy anh đưa tay lên mặt. Nước mắt tôi đã chảy nóng cằm từ nãy rồi, anh ơi. Có tiếng gì như sịt mũi rất nhẹ trong máy thu thanh, rồi giọng người đọc tin bỗng khản đi, hơi hấp tấp:
Tôi đọc lại, Nạn lụt lớn chưa từng thấy vẫn tiếp tục tàn phá các tỉnh ven biển từ Thừa-thiên đến Bình-định...
Sau lưng tôi, anh Ba Tơ bỗng nấc dồn. Những tiếng nấc dội từ đáy ngực, nặng và sâu, những tiếng kêu của một người bị thương ở phổi. Tôi không quay lại, vẫn thấy đôi vai rộng của anh rung giật trong cơn đau. Năm ngoái, khi nghe tin đưa con trai bảy tuổi bị địch chặt đầu, anh chỉ tái mặt và run nhè nhẹ.
Chúng tôi kéo hàng dọc đi gấp trong mưa, không ai nhìn ai, từng người lặng lẽ vuốt mặt.
(Hết chương I)

Chương II
Năm Ri nhào sấp xuống. Tôi nhào theo.
Chuỗi đạn mười ly bảy xóc vào sườn đồi bên trái , nổ pục pục, bùn tóe trên cổ tôi. Chuỗi sau dài và quét thấp hơn, xẹt qua gáy nóng rát. Tôi quát :
- Lăn xuống ! Lăn !
Anh em ôm súng vào ngực, kẹp chân giữa háng, dựng cùi tay đỡ nóng, lăn lông lốc theo sườn đồi trơn nhẫy. Chú Dé rơi lõm xuống nước, hối hả bò lên, chửi một hồi tiếng Co. Khuất rồi. Đạn vẫn réo réo qua đầu chúng tôi. Nhưng lại có nhiều phát súng trường lốp bốp, nòng quay hướng khác, không nghe tiếng đạn vỗ không khí. Chắc là du kích kìm địch, tỉa vài thằng cho chúng câm họng. Trên gò Mù-u có một đại đội biệt động quân với bốn thằng Mỹ, suốt mấy ngày này bắn vào bất cứ cái gì còn cựa quậy trên mặt nước.
Năm Ri - cậu du kích Tam-sa dẫn chúng tôi về xã -nằm im trên mặt đường. Chắc bị rồi. Địch ngớt bắn, tôi định vọt lên, vừa lúc Ri nhỏm dậy chạy ào ào xuống dốc, tràng tọng liên đuổi theo không kịp. Ri cười rất rộng, hấp háy con mắt vảy cá :
- Tôi lỡ mắc kẹt trên cao, ớn quá mà không biết lăn. ..
Lao xao nhiều tiếng phụ nữ gọi, cách chừng trăm thước :
- Lại đây núp, mau ! Nó kêu pháo chụp bắn bây giờ ! Kìa anh Ri ! Ngó coi thằng Năm !
Không đùa với thứ pháo úp rơm ấy được. Chúng tôi chạy léo nhép trên bùn về phía người gọi. Một quả 105 bay xẹt xẹt, nổ gần chổ chúng tôi gặp họng cây trọng liên, phì khói trắng. Chắc pháo nó chĩa sẳn vào đây mới bắn nhanh vậy. Mấy cô du kích đứng nép vào sườn đồi lở, vẩy rối rít : ?o Lấy đích rồi, bôn lên chớ ! ?o Chúng tôi đâm bổ vào chổ núp, vừa lúc tiếng ?opình ?o của trái đạn bùng lên đầu. Mảnh băm xuống rào rào bịch bịch. Đồng chí chạy vào sau cùng bật kêu khẽ, đưa cánh tay bết bùng lên : Một mảnh thép kịp cứa bắp tay, vất sắc như dao chém, may không sâu. Các cô xúm lại rửa và băng, hỏi lấy được. Địch bắn dồn dập mươi quả rồi im.
Trong đám đông tôi nhận ra em Liềm đã đi với cô hai Mẫn. Liềm ngó tôi, chớp chớp mắt, lảng. Còn tức mà.
Đây là một cái hàm ếch rộng, lõm vào sườn đất đỏ. Nước xoáy kéo đất sụt xuống, để lại cái hang cho người trú, chưa biết khi nào sẽ lỏ tiếp. Đội công tác Tam-sa đặt ?o hậu cứ ?o tại đây, bón cháo tiêm thuốc cho đồng bào bị nạn, để xuồng bè của các xã giải phóng xuống chở đi.
Năm Ri còn hổn hển nhưng cái kiêu hãnh bên trong vẫn xì qua giọng nói :
- Bộ đội chủ lực về đánh giặc cứu lụt đây. Im bớt coi ! Chú Luân, chị Mẫn đâu ? Chị Tám đâu ?
Một chị bước tới, đập tay Ri :
- Thì để các ảnh thở chút đã chớ. Mới xuống đã lấm lem như trâu lăn, chẳng ai cực như bộ đội. Uống nước đã các anh, ăn sơ chén cháo thịt bò đỡ đói, thiệt tội . ..
Nghe kiểu than thở của chị, tôi đoán ngay chị có chồng đi bộ đội. Thấy mọi người mừng xôn xao, tôi không nỡ nói ngay rằng chỉ có mười bốn anh em về giúp Tam-sa. Ưu tiên số một rồi đấy. Chúng tôi không ăn, chỉ gỏi gói áo quần và bao gạo lại đây. Mổi người mặc quần đùi áo lót, mang súng đạn và tất cả các thứ ni-lông đi mưa, tấm tăng ba thước, pông-sô lấy của địch, dây mây, dây dù đã vét được khi rời đại đội. ra trận ngay. Chị Tám cứ túm mười bốn nắm cơm vào tấm choàng . bắt Năm Ri xách theo cho chúng tôi ăn trưa.
Vừa đi vừa chạy vòng vèo qua các chân đồi khuất, bơi giữa cao, chè, sắn từng quãng, chúng tôi đến gò Trúc. Bãi sắn rộng, ngập một nửa. Nước, gió và pháo địch đã xô sắn trốc gốc nằm nghiêng ngửa : những củ sắn gãy điểm lác đác những chấm tròn, trắng tinh lạ mắt trên màu bùn tãi khắp nơi. Mấy người đang đóng bè chuối. Một aó đen ngước lên, lật nón lá. Cô Mẫn , chí ủy viên Tam-sa.
Mẫn nói ngay :
- Các anh có việc gì. ..
Vừa nhận ra tôi, Mẫn ngừng lại mĩm môi. Tôi nghĩ nhanh : ?o Tự ái dai khiếp ! ?o Tôi bước tới đẩ chặn những hờn dổi mất thì giờ :
- Chúng tôi về giúp cứu lục. Chỉ có mười bốn anh em tất cả, mang teo võ khí. Đề ngị đồng chí giao việc.
Mẫn mở to mắt vài giây nữa, rồi không hiểu sao lại bật cười nhẹ, ấp úng :
- Chao, may quá. ..
Chúng tôi ghé vai khiêng luôn cái bè chuối. Đội công tác Tam-sa và mấy thanh niên nữa đang chèo hai chiếc xuồng nan với sáu cái bè chuối, qua lại trên cánh đồng chưa gặt ngập dưới ba thước nước. Tụi biệt động trên gò Mù0u không nhìn thấy quãng này, nhưng vẫn gọi pháo chụp bắn lên cầu may.
Trước mặt tôi cách chừng trăm thước là thôn Nhơn-ái, tức làng Cá, tức Một Sa ?oấp tân sanh điển hình của quận Lý-tín ?o, có đủ hai sông ba núi vây quanh. Cái lò giết mòn nay biến thành giết gấp.
Đài Giải phóng và đài Hà-nội tới tấp báo lụt trước mấy ngày. Tụi ác ôn bắt tin đài ta, giữ kín, lén chôn thêm mìn chung quanh các cổng ấp khóa cứng, kéo quân cắm lều trên gò Mù-u. Nước lũ đổ dồn về ban đêm cuốn đi chừng ba chục nóc nhà, ngót chục bà con chêt1 mât1 xác. mười mấy người nữa trúng mìn khi cố phá cổng ấp hay trèo lên giường phản, rồi lên bàn thờ, rồi lên giàn gổ kê dưới mái nhà, rồi phá máy trên nóc, rồi chuyền qua cành cây. Nước lên nữa. Nước khỏa các xóm thấp, xoáy sập các nhà vách đất, lừ lừ đuổi mãi theo người. Cái chết từ dưới lên, đến đây cái chết từ trên đổ xuống. Những người ôm ván bơi hoặc leo cây chổ trống trãi đều bị quân ?ođầu cọp ?o xối đạn giết. Thứ cọp này không bao giờ no thịt người . Cọp Mỹ nuôi, có chũ dắt dây. Lắm người lặn tránh đạn, không ngoi lên nữa. Một tiếng ?oục ?o nhỏ, ngột hơi, đặc sệt dưới đáy . Một luồn nước đầy bong bóng đùn lên, cuộn tròn. Người trên cây ngó xuống chỉ kịp thấy mớ tóc đen xõa như rong, thấy mản trắng của gan bàn chân hiện thoáng trong bọt nước, chìm ngay.

Đội công tác lao vào cứu dân trong ấp, mất liền hai đồng chí trong buổi đầu. Ngày thứ hai khá hơn, chỉ bị thương một. Các xã giãi phóng chia bớt du kích đến giúp, một số ém địch trên gò Mù-u, số khác chống bè, chèo xuồng, ôm ván bơi, đi vớt từng người. Đến lúc này, bên xóm còn ngót một trăm bà con chưa thoát được.
Năm Ri đã kễ những chuyện ấy dọc đường. Bây giờ tôi đang đứng trước trận địa chống lụt. Nước, mênh mông nước màu canh hến trãi ngút tầm mắt, lều bều các thứ giường chõng bàn ghế trôi lẫn với cũi rều, đây đó ngôi lên một mái nhà ngói sắp ngập, vài ngọn cây lắc lư chực trốc gốc thụp xuống. từng chùm người đang bám vào những chổ sống cuối cùng ấy. Nước xuống tới đây không còn chảy xiết như vùng trên, nhưng lại dồn ứ nhiều hơn. Nó cứ thong thả nhích từng đốt ngón tay như đã nắm chắc mồi ngon, không cần vội.
Mẫn hỏi run run bên tai tôi :
- Làm sao anh ? Người ít, xuồng bè thiếu? Hay là nhờ các anh cản địch phía gò. ..
Tôi không đáp, cũng không để ý tới những lời giục rối chung quanh. Đầu tôi hết nóng. Những xúc động quẫy lên nén xuống mấy hôm nay tan biến. Tôi tỉnh, lì, gần như lạnh lùng. Tôi đã tập cho mình biết tỉnh khô tỉnh rụi trong cuộc giao chiến, khi xốc lê cũng như khi bị đạn xóc.
Làm thêm bè chuối không lợi. Chuối chặt từ xa, cả buổi mới xong bè, mà mổi cái chỉ chở được một người chèo và một người nằm, rất chậm và dể lật. Kìm tụi biệt động đã có hơn hai chục du kích xã bạn, đủ rồi. Từng đồng chí ôm phao bơi đi cứu, cũng quá chậm. Coi chừng pháo bắn, trực thăng chụp?Một kế hoạch hiện dần trong óc . Có thể được lắm. Tôi quay lại, gặp mười mấy cặp mắt đang chờ, đăm đăm cùng nghĩ với tôi.
- Làm kiểu kéo phà sông Tranh. Sao. ?
Anh em reo ồn :
- Biết mà !
- Vớt lẻ sao cho kịp, kéo phà thôi !
- Căng dây ra đo, mau ! Nối dài luôn đi !
Mẫn nhìn anh em chạy úa đi bẻ lá sắn nhồi vào ni lông, lại nhìn tôi ngẩn ra. Tôi phải nop1i cặn kẻ hơn. Anh em sẽ nối số dây hiện có cho đủ một trăm ba chục sãi, gấp đôi khoảng cách từ đây sang mái đình cao nhất bên kia. Quãng giữa sợi túm. Một tổ bơi sang xóm, số đông lại ở bên gò, sẻ kéo chùm phao ấy qua lại như kéo phà, mổi lần vớt được vài ba chục bà con ôm phao. Nước đủ sâu để chân người không chạm kẽm gai và mìn nằm dưới đáy. Xuồng bè sẽ dành cho những người có con nhỏ hay sắp ngất Mẫn cuống lên :
- Tôi qua bên xóm, nghe anh ?
- Đừng ,đồng chí ở lại đây đón bà con, đưa vô chổ chị Tám.
Tôi túm một đầu dây định buộc ngang bụng. Chú Dé giật lại, gắt :
- Lé ik !
- Sao nữa ?
- Để tui làm, anh chỉ huy. ..nhiều nhiều. ..
Chú khoát rộng bàn tay, ra ý chỉ huy chung, rồi buộc luôn dây vào mình. Các đồng chí khác cũng quyết không cho tôi sang xóm : ?o Lỡ pháo chụp bắn, anh núp đâu ? Đừng để tụi tui bị kiểm thảo !?. Trong câu nói lẩy ấy, trong mắt anh em, tôi đọc thấy một mệnh lệnh và một tình thương thật lớn, buộc tôi phải nghe lời.
Hơn nữa giờ qua. Dây không đứt, phao không chìm, ổn cả. Chuyến phà đầu tiên trút lên gò hai mươi ba người xanh nhợt. Mẫn reo nho nhỏ, dìu từng người bước lên bằng đôi chân tê cứng. Một ông cụ tóc tar81ng râu đen quấn thuốc rê mời tôi hút, cụ ướt sũng mà sao thuốc vẫn khô. Cụ ngồi bóp chân, ca rà kể một hồi. tôi chỉ vâng dạ, mắt dán vào anh em cứu lụt bên kia, tìm cách nâng năng suất. tôi gọi hai đồng chí đến, dặn chuyển đầu dây đến những chổbà con bám đông cho đở mất công góp người. Họ bám phao qua xóm. Tuy đang bận, tôi cũng nghe loáng thoáng rằng cụ này là ông Mười nổi tiếng chữa đau lưng giỏi, rằng làng Cá chết nhiều vì bị địch cướp hết xuồng nan, rằng cái lụct này còn to gấp mâý lần trận lụt ?o bất quá ?o năm Dần. Bất quá nước vô vườn là cùng, bất quá tới thềm, dân làng cứ bất quá mãi đấn khi nữa làng bị lụt mới thất kinh, nhưng năm ấy chỉ trôi đồ đạt chứ không ai chết. Tôi bơi ra vớt một phao bị cái tủ trôi húc sổ dây, cách bờ mươi thước, có một bà mẹ bám. mẫn gọi là bác Sáu.
Chuyến thứ hai chỉ mất mười tám phút, rất khá. chuyến thứ ba chậm vì các nhóm đông đã vợi bớt, anh em phải chèo xuồng đi đón từng người, chở tới bến phà. Đó là ngôi đìng làng Cá còn nhô hai nữa mái, bên tán lá xõa rộng của cây đa to. Các đồng chí đã thạo hơn, buộc tay cho hai anh em nhỏ ôm chung một phao, sang được đến hai mươi tám người. Mẫn bồng hai tay hai em, cõng một đứa nữa, chạy hì hụi trên gò, vừa thở vưà cười. Mừng quá mà.
Trong khi chuổi phao nhẹ rẽ nước róc rách chạy sang xóm. Mẫn buộc miệng :
- Chắc đến lượt mẹ tôi.
- Đâu, mẹ đồng chí chỗ nào ?
- Trên nóc nhà ngói thằng xã Chinh, chỗ xa nhất. . .Mẹ bồng thằng cháu Hoàng đó. Hai em tôi qua trước rồi thằng Tâm đang chèo bè kìa
Mẫn nói ấp úng , không nhìn tôi, như xấu hổ khi trót tính cái gì đó cho riêng mình. Tôi thoáng hối hận. Mẫn lo chung cho bà con là đúng, cán bộ phải vậy, nhưng tôi lại không nhớ rằng Mẫn cũng có mẹ và con như người khác.
- đồngc hí mấy cháu rồi ?
Không hiểu sao Mẫn ngoảnh mặt , lúng túng :
- Một.
- Ảnh đâu ?

Mẫn chợt ửng má, lắt đầu. tôi chỉ hỏi để biết Mẫn còn bao nhiêu người nhà phải cứu, không tò mò. Các cô có chồng đi lính ngụy hay thua kém anh em thường lắc đầy thay choc âu trã lời. Và Mẫn hấp tấp nói lảng :
- Hồi nảy các anh mới tới, tôi cứ tưởng?Mọi ngày, bộ đội xuống Tam-kỳ hay lấy đội công tác dẫn đường. .
- Đến lượt mẫn phân bua. Thôi được, cô biết tự ái là đủ rồi, tôi không mong gì hơn.
- Mưa dứt từ ban nãy. Mây bốc d6àn lên cao, báo hiệu chẳng lành. Bây giờ,thứ tiếng động mà tôi gồm nhất bắt đầu dội từ xa : máy bay. Một cặp L.19 bay rất thấp từ thị xã Tam-kỳ lên phía quận Tam-Phước, chệch hướng chúng tôi. Chúng lên tìm chổ đánh phá vùng ta. Bên xóm anh em hối hả góp người. Mối nguy mới tăng dần khi trời bắt đầu hiện những mạng xanh. Rồi tiếng phành phạch của trực thăng nổi lên. Ba chấm đen đứng yên một chổ trên chân trời, nở to dần : Chúng bay thẳng hướng Tam ?"sa. Lôi thôi đây.
Tôi vành tay làm loa, gọi anh em giấu phao. Những cái bóng vẩy trên mặt nước ngừng động đậy, núp vào một chỏm lá hay nằm ép trên mái nhà. Trên gò chúng tôi tảng ra từng tổ, kéo những bụi sắn để che mình, đơm sóng đợi
Ba chiếc trực thăng đã chém nắng ầm ầm trên làng Cá. Hai chiếc óc nóc rẽ bên trái, đảo một vòng, sà sà đáp xuống gò Mù-u. các tổ du kích ém gò vẩn nín thinh, anh em đã gọi loa báo cho lính địch biết ta không bắn máy bay tiếp tế hay chở thương.
Chiếc đờn cò không xuống đất. Nó quần một lần, hai lần. Bóng đen của nó lướt qua loáng loáng. Tôi thoáng nhớ những bóng cá mập lượn qua dãy cát của biển Qui-nhơn, một buổi trưa gió lặn nước trong. Nó bay chậm dần, dừng hặn. Cánh cữa tò vò bên trong bật ra, cắt ngang chữ MARINNES (1) nét vuông, sơn trắng trên thân màu lá sẫm. Một thằng cao lớn đứng vịn mép cữa, dòm xuống, nhô cái mũ cao bay tròn bóng. Đến khi nó đẩy cặp kính to lên khỏi mắt, tôi nhận ra một thằng Mỹ. Mặt nó gầy và đỏ, mũi gồ râu xanh cằm. Tôi nhìn dán vào mặt nó, hồi hộp đợi. Chung quanh tôi, trên các cồn đất biến thành đảo, hàng trăm con mắt dưới lá cũng đang nhìn nó
Thằng Mỹ xem khá lâu cái ?o ấp tân sanh ?o có tên trên các bản đồ quân sự Mỹ-ngụy. Mảnh đất này cùng với hơn ngàn dân bị giam trong rào, từ lâu đã được coi là của ?o quốc gia ?o. tức của Mỹ, cái thằng lái trực thăng đang ngó xuống. Trời rất sáng . An1h nắng chiếu xiên làm nổi rỏ các đường nét biên giới. Nó thấy tách bạch từng người đàn bà ôm con rủ rượi, sắp lăn xuống nước. Np1 cũng thấy gió cánh quạt thốc xuống đang xô lắc lư mấy ngọn cây còn người đang bám. Chùm phao ni-lông đã được thu kín dưới tán lá cây đa, sợi dây chìm sâu dưới nước đục, nó không biết có ai đó đang cứu lụt. Đứng trên cái máy có sức giết người và cứu người ấy6, ngắm cảng đau khổ trải lan, nó sẽ làm gì ?
Thằng Mỹ sẽ làm gì đây ?
Chỉ cần trong thân nó còn một chấm sáng của con người, chỉ cần nó nhớ thoảng một chút lời mẹ nó khuyên nó sống lương thiện. Nếu tên cướp biển đã biến hẳn thành thú dữa, đã nghiện máu, tôi chỉ mong nó ngấy máu no mồi lấy một phút thôi. Nó giở trò gì cũng được. Thả thang dây xuống kéo vài người lên để chụp ảnh, khoe quân đội Hoa-kỳ nhân đạo, được. Bỉu môi, nhổ nước bọt quay đuôi bay về Đà-nẵng mà uống rượu sờ gái, được thôi miễn là. Hai chiếc H34 đã bay xa. Tên Mỹ bước lùi, sập cửa. Chiếc U 1A rồ máy gắt hơn, bắt đầu lên chênh chếch. Tôi thở nhẹ được vài hơi. Hỏng rồi nó vòng lại. tôi hét trong tiếng máy :
- Đợi tôi phát hỏa !
Nó lừ lừ chúi mũi về máy đình. Tôi nâng cây trường Mác của chú Dé, rê đường ngắm theo cái mõm tròn của nó. Chưa bắn. Thân thể tôi rung lên đòi bắn, nhưng đầu tôi vẫn kìm được ngón tay ngoắc trên cò : cố tránh một trận đấu súng trong khi ngót ba chục đồng bào bị kẹp giữa hai làng đạn. Đợi chút nữa. Cố đợi.
Chiếc trực thăntg phản lực sà thấp qua xóm, không đánh. Hai cây đỡ dưới bụng nó như trược trên một tấm kính. Tôi quệt vội mồ hôi chảy thành dòng trên mặt, lại ngắm. Nó muốn chơi trò mèo vờn chuột ? Nó chùn tay, nhờm tay khi sắp giêt dân ? Một lần nữa nó vòng lại, cao hơn trước nhiều. À, nó chỉ sợ đạn bắn trả. Tôin đẩy thước ngắm lên ba trăm. chắc tụi biệt động đã gọi bộ đàm báo tin có du kích quanh đây. Tôi co ngón tay, bóp cò nấc thứ nhất, vẫn đợi. ..
Khỏng cách chừng nữa giây. Hai luồng khói của nó vừa vụt, súng của tôi cũng phì khói. cặp róc-két rít ra tiếng giũa cọ lưởi cưa, chìm ngay trong tiếng nổ túi bụi dưới đất. Mẫn bắn cây Các-bin M.2 ngay bên tôi, từng loạt năm viên rất giòn. Cậu Kỷ chưa bình tỉnh mấy, một băn trung liênc hỉ sổ một hơi. Ngọn đòn trả thù quá đột ngột và quá dữ. Chiếc ?o xe tăng bay ?o lạng đi, gượng ngóc đầu lạng nữa. Chúng tôi bắn mãi đến khi nó rơi tỏm xuống đồng nước lụt. Một cái phểu trắng vọt lên, rã vụn tưới xuống rào rào. Cánh quạt lưng quẩy sùng sụt mấy giây nữa mơí ngừng. Tôi che mắt tìm hai thắng lái, không thấy, chúng mắc luôn trong cái xác trực thăng còn nhô khúc đuôi. sướng không thể tả. nhưng tôi không dám ngó lâu hơn. mạng bà con đang treo sợi tóc.

Tụi biệt động vừa được tiếp thêm đạn. Khói đạn cói bôac cháy ở quãng đồi chúng tôi bị trọng liên quét ban nãy : Xuyên qua lớp mù trắng tỏa ngang, một luồn khói màu lam từ từ bốc đứng lên. Mẫn chỉ về phía ấy ngón tay hơi rung :
- Có cây rơm trôi to lấp ló đó. Chắc chị Tám cho đốt nhữ pháo, nhử tàu bay. Cha con thằng Chinh biết rỏ làng mình anh à, nó kêu pháo bắn trúng y từng liên gia.
Bên xóm chú Dé khoát tay ra hiệu kéo phà. Chúng tôi ùa cả xuống mé nước, túm sợi mây. Pháo chụp nã vào chỗ chị Tám rất gấp. Địch sẽ mắc mưu trong bao nhiêu phút ? chuổi phao vào tới bờ, chỉ được mười bảy người cho sang trước, anh em đang vét nốt mười một người đang bám rãi rác. Hai cây 105 ngừng bắn. cối 81 giã gạo thưa dần rồi nghỉ gần như im lặng. Cái im lặng nặng trỉu những đe dọa, khi pháo địch đang xoay họng mà ta không đaóng được chúng sẽ bắn vào đâu. Cột khói rơm bốc lên to hơn, du kích bắn râm ran, cố chọc tức giặc. Chỉ cần mười lăm phút nữa, mười hai phút cũng đủ. Thôi thì sáu bảy phút để phao và người kịp tách khỏi xóm một quãng ..
Tôi sực nhớ, hỏi Mẫn :
- Mẹ Mẫn đâu không thấy ?
- Đang ẳm thằng Hoàn. Các ảnh đưa qua máy đình kìa.
Mẫn nói hổn hển trong khi đỡ một chị bụng chữa lên dốc. Bà mẹ Mẫn buộc cái gì như cái thúng vào máy ngói. Tiếng loa binh vận bắt đầu nổi phía gò Mù-u. phải cứu cho được mẹ và con Mẫn. Không được bỏ quên những người biết hy sinh lặng lẽ.
Thôi rồi, pháo bắn !
Hai cục lữa xòe thấp trên xóm ngập, biến thành hai búng muội đen. tiếng nổ chập đôi dội to trên nước kèm tiếng rung rinh kim loại. mẫn bóp mãnh bắp tay tôi kêu rú. tấm lưới chày rơi xòa xuống nhưng vãi cào chổ hết người. Nhanh lên bà con ơi, gấp nữa ! Cha con thằng Chinh nào đó sắp gọi bộ đàm lái họng pháo? Thêm hai quả cao hơn. Hai quả hơi nhích sang phải. Một bóng áo trắng rời cành cây rơi ngữa tiếng hét bị nước bịt nữa chừng. Tôi gào đến rách họng :
- Kiếm ván che mảnh ! Lặn xuống nước, lựa chổ không mìn , níu cây hup xuống nước !
Những bọt khói đen phình to, kết thành đám mây xám, khi tãi rộng ra nó loãng màu hóa trắng đục. Lửa bầm loe lóe trong ruột nó. Khói đùn ra, phôi ra, lộn ngửa cuồn cuộn và cứ lấn qua bên phải. trúng chổ rồi. tôi ngã , gượng đứng dậy để nhìn. mảnh xối chủm chủm như mưa đá. Ông già khoác tay nảy nằm nghiêng trên nóc nhà, mảnh xăm mức gừng vào hông. Một chị mặc áo quần đen đang ngồi bổng gục xuống, chống tay nhỏm lên, vòi máu phì ngang cổ. em nhỏ níu tay mẹ , cố ghì lại. Cã hai lăn xuống nước. trên chạc cành đa có một cô gái nằm sấp, tay chân thõng, tóc rủ, cả chục chấm máu loang nhanh trên áo hoa cà. cạnh đấy một bàn tay nhô lênc hới với, khoắng mặt nước, chụp vào không khí vài lần biến mất.
- Ăn đi mấy anh ! Đắng cơm nghẹn nước cũng rán ăn, lấy sức giúp đồng bào chớ, nhịn đói cã ngày rồi. Dé, hết chưa em ? Cơn chớ thứ gì mà ngó hoài vậy anh Thiêm ? Liềm, múc thêm canh, ớt đâu hết rồi. ..
Chị Tám Giàu bắt chúng tôi ăn. Thì ăn vậy. Chén ơm ghé sắn non phả mùi thơm nóng vào mặt. Tôi và một miếng thấy mình đang nhai rơm khô. Tức thật . ăn thịt bò hơn. một chậu nhôm đầy thịt bò nấu với lá lốp, tôi biết ngon lắm. tôi cầm mảnh tre dùng làm thìa, xúc thịt vào chén, chợt nhớ những miếng thịt người vung vãi trên mái đình, đỏ, nhầy nhụa. dạ dầy tôi thốc ngược một cái. Tôi cắn răn nuốt cơn buồn nôn xuống, thấy đau buốc chổ mõ ác. Êm rồi, tôi yếu đuối quá, thật không ngờ. Đánh dư sáu chục trận, không kể hàng ngàn xác giặc nằm đủ các kiểu kỳ quặc tôi đã thấy, riêng số đồng chí mà tôi cõng băng bó, đở xuống huyệt cũng khá nhiều. Chưa lần nào tôi bủn rủn như hôm nay. Có lẽ toàn người già, phụ nữ trẻ em bị vằm nát. ..Nhưng thôi, hãy nghe lời chị Tám. Má tôi hồi xưa cũng vững như chị. Khổ quá thì khóc kể ồn ào một lát, rồi bầy con vẫn ăn no tắm sạch, mạ vẫn xép đầy gánh để mai cấy sớm, trã cá vẫn đậy kỹ tránh mèo. Tôi cố nuốt nắm trấu ngậm trong miệng. Nhai cả thịt bò nữa.
Trâu chết ít nhờ hơi bầy quen, con này kê mõm con trên mong con kia, kết dần thành những bè trâu trôi mãi vẫn sống, sau này đồng bào sẽ đi tìm chuộc lại. Bò chìm rất nhanh. Khắp các bờ bãi đều lù lù các xác bò trương phình tấp vào. nhiều gia đình sao khi mất trụi của cải, cố cứu lấy con bò cày đất thổ không kém gì trâu. Kéo trước đẩy sau mãi con bò cũng lên được chổ rào. Nó đứng run mãi bốn chân, ngạt giọng kêu nhỏ dần, rồi quị. Chủ nó chỉ còn một quần đùi bên mình, tìm loạng choạng trên bãi bùn không gặp một thứ gì đốt ra lửa được. Hôm sau, cả nhà phải hè hụi đẩy chút vốn cuối cùng xuống nước cho đở thối, khi đò cứu lụct chưa kịp đến. ..
Đội võ trang công tác Tam-sa kéo về hang ăn cơm. Chị Tám và Út liềm trải ni-lông giữa đất, bưng dọn, phát những mảnh lá chuối dùng thay chén. Anh em hỏi nhau, kể chuyện mới. họ đón xuồng từ thị trấn An-tân lên, từ các xã giải phóng xuống, biết nhiều tin lắm.
- Chao suốt vùng dưới đồng bào đồn rum : Giải phóng tới đâu dân sống tới đó, cứu bằng xuồng cao-su có máy mà.
- Đồn Dốc-leo tiêu rồi. nó sụp, chôn cả đại đội bảo an . Chỗ cầu Bầu-bầu mũ sắt trôi dồn đống . Thằng thiếu uý Hinh đứng trên chòi, thì thằng Hinh bót Dương-mít-nái chớ Hinh nào, nó cầm loa điện kêu om : ?o Giải phóng có xuồng đò gì cứu giùm với, tụi tôi hàng rồi, chết hết ! ?o . Mình mới đón hai tiểu trực thăng tới, lính không ra được nữa .
- Mười bảy lính cộng hoà lên với Tam-trân rồi, mang cã trung liên, đói rệu nước miếng trong...

Tôi nuốt từng câu họ nói, như uống thuốc bổ. Dù sao chúng tôi cũng cứu được ngót trăm bà con, chỉ mất bảy người trong tar65n mưa mảnh, vậy là khá. Bây giờ pháo cối đã im,máy bay vắng. Chỉ còn tụi rằn ri trên gò đôi lúc ặc ặc một tràng, lối cười sặc trong họng khi bụng quá no. Cứ cười đi, dến khi tao bóp cổ sắp chết, chúng mày sẽ kêu những tiếng ặc giống hệt !
Ban nãy, trong khi chiếc UH.1B đến càng cái xác trực thắng chết đuối ?" Câu mãi không lên nổi, sau nó bỏ hai chiếc AD.6 quần ném bom các cù lao. Chúng tôi hưởng lần nữa cái sướng được bắn trả địch, cho lữa trong bụng phun ra thàng những luồng qua miệng súng.
Tôi kê cây trung liên Brao-ninh , quì trong một hố đất nẻ sâu da9ến ngực. mẫn nhảy xuống sau, lập cập tháo băng rổng trên các-bin, lắp băng mới, tay giật từng hồi. Chúng tôi đều thấy mẹ Mẫn chết nằm sấp trên cái thúng, đứa nhỏ rớt da96u mất. Tôi ghé tai Mẫn nói qua tiếng bom :
- Bình tĩng nghe Mẫn, bắn cho trúng.
Mẫn quay ngoắt lại.
Đôi mắt !
Một đôi mắt tôi chưa từng thấy, toàn tròng trắng nổi gân màu đỏ, đóm đen ở giữa co lại nhỏ xíu. cặp mày rậm đâm vào nhau, nổi rất gắt trên da nhợt xanh màu đọt chuối, môi không còn nét. Mẫn há miệng định nói lại gì, lại ngẩn nhìn chiếc AD.6 bắt đầu lao xuống, lần này thẳng hướng chúng tôi. Tôi ngắm giữa mũi thằng giặc, lúc này giống một quả trứng với đủa và tăm xóc vào.
Ba loạt ca-bin nổ hấp tấp trên đầu tôi. Không cần nhìn, tôi cũng biết trượt : Mẫn đứng bắn không bệ tì, loạt đầu nổ khi máy bay còn ngoài tầm, các loạt sau chưa kịp ngắm lại. Tôi nín thở đợi ba giây nữa, biết chắc ăn. Cây trung liên rẹt hai hơi hết băng. Tôi buông nó ngay, chụp chân Mẫn kéo mạnh. Mẫn chào nghiêng xuống hố. trái rốc-két xẹt qua đầu, rít tiếng xoảng dài như đá lăn xuôi mái tôn, quạt luồng hơi nóng nực, nổ choáng óc. Đất vách đổ ập xuống lấp nửa người Mẫn. tôi ló cổ lên nhìn. Chiếc AD.6 lắc lư, lắc lư, nghiêng cánh aby về Tam-kỳ bị thương nhưng không rớt tiếc ghê.
Mẫn ngồi dựa vách hố, đập tay vào ca-bin cho đất rơi, thở dốc. Mắt Mẫn đã bớt dữ nhưng còn dại dại. chiếc máy bay thứ hai ngoi ; ên rất cao, quần, phóng rốc-két hú họa trước khi chuồng. Tôi bắc lại trung liên, nghiêng báng cho cậu Kỷ thay băng, đợi dịp bắn nữa. Bổng nhiên tôi rất muốn Mẫn là trai, hoặc tôi biến thàng chị Bỉnh to lớn của Tam-trân để quàng tay ôm vai Mẫn mà dổ như đứa em mất mẹ dang đau khổ quẩn trí.
- Mẫn nè. ..
Tôi chưa biết an ủi sao cho phải. Mẫn không giống những cô du kích tôi quen.
- À. ..bây giờ nó bắn lung tung. ..bà con núp chổ chị Tám có yên không hè ? Rốc-két rung đất mạnh lắm, cái hang coi bộ dể sụp. ..
Mẫn buông một tiếng ?odạ? lơ lững, lượm cái lá rụng lên lật xem hai mặt. Rồi như chợt hiểu, Mẫn lắp bắp : ?o dễ sụp thiệt anh à ?o, Mẫn chống súng trèo lên miệng hố, chạy về phía hậu cứ của đội. đồng bào dồn tránh pháo trong chổ hàm ếch ấy khá đông, chẳng biết xuồng Tam-trân chở đi hết chưa. Tôi nhìn theo thấy hai bắp chân Mẫn đầy những vết gai gạch, máu loang trên bàn chân không dép. Lóng ngóng vây mà tôi lại nhắc trúng cái điều cần nhắc nhất. Chỉ có trách nhiệm mới kéo Mẫn ra khỏi cơn tê dại. Con trai Mẫn biến đi đằng nào ?
Thằng tàu bay cút. Không đợi xuồng tôi bơi ào qua đầu dây bên kia. Các đồng chí cứu lụt sống cã nhớ vớt được hai tấm phảng đội đầu, che thêm cho ba em nhỏ, một chị, cùng nép dưới tán cây đa. Mẹ Mẫn nằm sấp cạn máu. mẹ lụm được cái thúng trôi , dỡ ngói, xé khăn buộc chắc thúng vào cây mè, đặt thằng bé Hoàn nằm gọn trong ấy. Bây giờ mẹ vẫn ôm ghì cái thúng dưới ngực. Tôi gở tay mẹ, bồng lên một đứa bé nhuộm đỏ lòm từ đầu đến chân, mà không bị thương.
Được home_nguoikechuyen sửa chữa / chuyển vào 18:06 ngày 06/10/2005

Đến khi cùng với Năm Ri đào huyệt trên gò, tôi mới biết Mẫn chưa có chồng con. một chiến sĩ Quân giải phóng ở Tiên -phước đi xa, để thai trong bụng vợ. Chị vợ bị giặt bắt, đẻ và chết trong nhà tù thị xã, gửi con mới lọt lòng cho mẹ. Mẹ ra tù bồng theo đứa cháu không ruột rà, nuôi giùm cho ba nó . Hôm nay , mẹ truyền sự sống cho cháu lần cuối cùng, mẹ nghĩ. Tôi ngậm dầu lửa phun mãi mới kéo được hai cánh tay mẹ duổi thẳng ra trước khi chôn. Chúng con lớn lên bao nhiêu cũng av64n nằm trong vòng tay mẹ, mẹ ơi, mẹ nghĩ được rồi. ..
Đội công tác xã vẫn nói lao xao quanh mâm cơm :
- Đó, đó trận lụt này dân chửi nát mặt thằng Mỹ. Cã mấy phố ngập lút tầng dưới, tụi Mỹ lái ca-nô chạy thẳng đến ba Thiên Hưng, hốt riêng mấy con đĩ đem về sở Mỹ, lại còn nhảy tuýt thình thình trên ca-nô cho ấm. Mấy thằng quan ngụy tháo lon ra giơ tay, vẫy , nó không thèm ghé.
- Sao nghe đồn tụi ngụy cho xuồng với trực thăng đi cứu ?
Trực thăng của Mỹ hết, bay sụp nhà rớt người chứ cứu ai. Còn tụi sư đoàn Hai lo ăn cướp. Biết nó làm sao chưa ? Chở người, không chịu chở đồ đạc. Đem đồng bào về trại nhốt cho kỷ, rồi thả xuồng ghe đi tùng nhà hốt của sạch bong, đem giấu nơi khác.Có bà dại quá, hở cho nó thấy cái xách đầy vàng, nó chở ra chổ vắng đạp nhào xuống nước, bắn chìm luôn, lấy được cả ký vàng. Thằng nào chó vừa vừa cũng đợi giơ lên một xấp giấy năm trăm mới chịu quay lái . .
- Mẹ cố tổ thằng cha nó chớ, người mình với nhau. .
- Thì cha con xã Chinh đó, người mình, dân làng Cá chánh chi cố cựu đó. .? A-lô, a-lô, nhích tới chút nữa ..dạ, biết chớ, dân chổ tôi mắc lụt thì dồn cục vô xóm Đình chớ chạy đâu.. .dạ, trúng y rồi đó, xin cho đủ năm chục trái. .dạ, bắn nữa đại úy à, cộng sản đỏ lòm hết mà, nữa ,nữa. ..?
Một anh đếm từng tiếng lạnh ngắt :
- Cặp đó bây đừng chửa, cũng dừng bắn, rán bắt sống cho tao. Tao viết giấy ký tên, xin hai tay bóp cổ hai đứa, hể năm phút không chết thì chịu chặt tay đền. .. Chín Cang đâu ta ?
- Đi với chị Mẫn lên Tam-trân, lo chạy thuốc men cơm cháo cho bà con bị nặng.
- Bồng thằng nhỏ theo chớ ?
- Út Hòa ẵm đi trước rồi. Nó chết giấc lâu lắm, giựt mình nổi khóc ré một lát, lại nằm lịm. chắc sợ quá. ..
- Sống được là được. thôi uống nước rồi lo bố tri chống càn. Bà Bỉnh mập mới chở xuống thêm hai xuồng cơm gạo áo quần nữa, cuốc xẻng cũng có. Tam-sa khởi xong rồi, phải lo dựng bia cho Tam-trân là một, bộ đội là hai đó các cha !
Người vừa nói là anh Tư Luân, bí thư cho bộ Tam-sa. Một người gầy nhom, mắt sâu, da đen sắt, râu nhổ trơn bóng và tóc hớt trọc, rất khó đoán tuổi . Anh nắm bộ phận bắn tỉa gò Mù-u suốt ngày nay. Chẳng hiểu họ hàng dòng dỏi ra sao mà Út Liềm gọi anh bằng ông, xưng cháu, nghe rất lạ tai.
Tôi đón ca nước trên tay em Liềm-hết lẩy rồi-nhắc anh em tháo súng ra lau, nhớ chùi kỷ từng viên đạn. Không biết từ lúc nào, bộ máy trong đầu tôi đã xoay sang hướng mới. Hãy vĩnh biệt bà con đã khuất và đi tới, mang theo mối thù thiêng liêng ngấm vào máu. Hãy lo tiếp cho những người còn sống và sẽ sống những ngàn năm nữa trên đất này. Đợt tấn công mới bắt đầu rồi, nó mở màn đêm bằng chén cơm cố nuốt và bàn tay lau sạch cây súng, bằng những con toán mới đang lũ lượt kéo đến với tôi. .. Phải đào ngay hầm hố để mai chống càn. Nước rút phiả trục bọn ?ođầu cọp? kia đi, Tam-sa mới nổi dậy được. Chưa đủ sức tiêu diệt thì bao vây bức rút. Một trận cối 60 nện xuống thình lình, sau đó bắn tỉa. chỉ cần vài chục tay súng giỏi, mổi ngày gạch tên mươi đứa, quân nó loạn ngay. .. ý định mới hiện dần từng nét, từng mảnh, như tấm giấy ảnh ngâm trong thuốc hiện. cái nghề chụp ảnh năm xưa, ở Đà-nẵng. ..
Giá còn cái máy ảnh hồi ấy-ừ nhỉ, máy Ca-nông chụp ảnh bắn pháo là hợp- tôi sẽ ghi được bao nhiêu bộ mặt khác nhau của con quỉ Mỹ trong ngày nắng hôm nay. Phim hạt mịn, ống kính thu lại f.8 tha hồ lấy chiều sâu. Không , ánh sáng trời và nước đều gắt, dùng phim nhậy để giảm độ trắng đen, tráng giê-nôn nữa, thu kỳ hết chi tiết. Tôi mĩm cười. Chụp ảnh chưa cần bằng chụp đạn xuống đầu giặc. Tiếng Anh, bắn và chụp đều là sút, cũng phải. .. Những ý nhỏ ấy níu tay nhau đến với tôi như trẻ em đến chơi với anh bộ đội. Bỗng dưng tôi bắt gặp một bông hoa vui đang nở ngập ngừng trong tôi, tỏa hương quen xông đầu tôi dịu dần. tôi nhận ra rồi. Nó là niềm vui được đánh giặc. Nó bay đến bất chợt khi tôi sửa soạn ra trận, vào lúc chân tay bận rối cã lên nhưng nó cuốn người say người hơn mọi thứ vui khác trên đời. Nó chỉ kém cái vui thắng trận một chút thôi, có lẽ.

( Hết chương I I )

Truyện này tôi đã đọc cách đây lâu lắm rồi, bây giờ đọc lại vẫn thấy hấp dẫn. Rất cảm ơn bạn đã post lên, xin hãy tiếp tục.