*Mơ Đăm San Trở Về : Âm nhạc và Văn hoá Tây Nguyên (Mục lục trang 1)

Ôi, MadKing! Quá tuyệt, cho tớ tham gia với.
Thế này nhé, theo tớ được biết, BMT đúng là Buôn Ma Thuột.
"Buôn", hiểu nôm na là "làng"
"Ma", hay A Ma, tiếng Êđê là "Cha" (A Ma là Cha, A Mí là Mẹ)
=> Buôn Ma Thuột = LÀng của Cha Thuột, có giả thiết cho rằng xưa kia đó là vùng đất của một buôn làng trù phú nhất, mà vị tù trưởng là AMa Thuột. Thực ra, BMT là nơi cư trú chủ yếu của người Êđê, nơi vẫn còn duy trì chế độ mẫu hệ, nhưng vai trò của người đàn ông trong buôn làng vẫn rất được tôn trọng (Điều này có thể thấy được qua Sử thi Đăm San cua người Êđê, khá nổi tiếng). Do đó, phần nào cũng có thể giải thích đưọc vì sao người Êđê theo chế độ mẫu hệ mà lại lấy tên buôn theo ten một người đàn ông.
Và theo trí nhớ không được tốt lắm của tớ thì "Đà" hay "Đạ", hoặc "Đa" có ý nghĩa liên quan đến nước. (liên quan như thế nào, và đó là theo tiếng của dân tộc gì thì tớ...quên rồi ) Vì thế mà ở TN co những địa danh như Đà Lạt, hay Đa Huai, Đa Tẻ (Lâm Đồng).
Chư=núi. Tớ nhớ có một ngọn núi có tên rất hay :ChưM'Nga, nghĩa là Núi Hoa.(tiếng Êđê (?))
À, MadKing này, Giấc mơ Chapi, chứ không phải Trapi đâu, chắc bạn gõ nhầm.
Cảm ơn bạn rất nhiều về những lời bài hát, đặc biệt là Ơi M'Drak. Tớ tìm bài này lâu rồi, nhưng không đươc! Trời ơi, nhìn thấy cái thảo luận này tớ mừng như bắt đưọc vàng đấy!!!!
Bổ sung:
Siu Black hát "em hát thương ai", chứ không hát là "Em hát Array".KHông biết ông Nguyễn Cường khi sáng tác thì viết là gì nhỉ? Nhưng như người ta nói thì bài hát đó đưọc NC sáng tác theo cảm hứng từ điệu Ayrray đặc trưng của dân tộc Êđê. Đó là điệu hát người con gái hát để tỏ tình! (?) Dân tộc đó có tục "bắt chồng" (bạn nào muốn thành con gái Êđê giơ tay lên!). Tớ có mua một CD nhạc dân tộc, nghe thử bài Ayrray đó rồi, nhưng chả thấy có nét gì chung với Em hát Ayray cua NC cả! Hơi...khó nghe là đằng khác!
MadKing à, bạn lấy lời bài này ở đâu mà tuyệt thế???? Hay hơn hẳn bản mà tớ nghe Siu Black hát trong Ly cafe Ban Mê đấy! Quá tuyệt!!!!!
"Em muốn sống bên anh trọn đời" thì mới có lý, chứ con trai mà hát "Anh muốn sông bên em trọn đời" thì nghe hơi ngưọc ngược có phải không nào? SiuBlack rất nổi danh với bài hát đó, nhưng tớ thấy nhiều khi cô ấy hơi lạm dung màn hú hét, thành ra nghe hơi kinh dị.
Về bài Đi tìm lời ru Nữ thần Mặt trời, có câu "Tôi như con thú..." khá nổi tiếng, nhưng chính xác ra , không phải là "tôi như con thú hoang lang thang trong rừng sâu", mà là "tôi như con thú đi lang thang trong rừng sâu".Một sự khác nhau nhỏ thôi, nhưng tớ vẫn muốn sửa lại. Thực ra, se có nhiều người thich "con thú hoang" hơn, nhưng nguyên thuỷ của nó là "con thú đi lang thang " thôi.
Và giữa bài, có một câu giai điệu đang ở cao trào, rất hay nhưng hơi khó nghe: "Bài hát ôi mặt trời, bài hát tôi một thời...Cùng ÊĐê Bih M'Nông...Hát giữa mọi người không ngại ngần..."
Êđê Bih, Êđê M'nông, theo tớ biết là hai dòng Êđê thôi.
Và "tôi như dòng sông khao khát lời, tôi như hạt mưa không có lời".
Người sáng tác bài này là một người Êđê : YPhôn K'sor. Câu chuyện trong bài hát cũng đưọc viết theo sử thi nổi tiếng của người Êđê: Đăm San (Hay là Đam Săn nhu SGK viết nhỉ? Tớ thịch đọc la Đăm San hơn!) Một lần tớ đuợc nghe Kasim Hoàng Vũ hát với YZack ARul bài này, phải nói là quá đỉnh! Nhất là cái đoan phiêu cuối bài, quên chết!
Còn bài Đôi mắt Pleiku, NC mới viết thêm lời 2, rất giàu hình ảnh:
Xin được hát theo con tim
Giấc mơ đẹp nhất tôi đi tìm
Mơ đắm chìm vào đôi mắt ấy
Đôi mắt Pleiku Biển Hồ đầy.
Những gì mê say đưa tôi ttới đây
Gió ngàn cao nguyên sương buông tóc mây
Mắt em một chiều Pleiku xa xôi
Vẫy gọi mặt trời cao nguyên lên ngôi...
À mà "Em đẹp thế Pleiku ơi", chứ không phải "Em đẹp lắm..." đâu. Vì "em đẹp thế.." nghe như một câu hỏi ngỡ ngàng, si mê, chứ nói "em đẹp lắm.." nghe có vẻ tán gái ẩu quá
Trời, nói mãi, nói mãi mà vẫn chưa hết chuyện.... Thôi, cho tớ khép lại băng một lời cảm ơn chân thành nhất tới MadKing!!!!!!

lys

Ôi MadKing ơi, ngưỡng mộ cậu quá!!!!

lys

Ôi MadKing ơi, ngưỡng mộ cậu quá!!!!

lys

Hơ hơ! Em lại gặp cao nhân rồi. Nhưng không biết nói nhiều, em vào đề luôn.
Thực ra đoạn "Tôi như con thú hoang" thì em cũng tự ý đổi thành " hoang" ấy chứ. Bài hát này nghe rất chi là "thảo nguyên" nên mình để "hoang" nghe "hoang" hơn.
Những ý kiến của bác tigerlily em xin tiếp thu và sửa ngay tắp lự. Ngay ở bài "Giấc mơ TraPi" ấy, về kiểm duyệt lại sổ bài hát thấy ngay "ChaPi" cảm ơn bác nhiều( bình phương).Còn trong bài "Đi tìm lời ru thần mặt trời", em hỏi mãi mà không ai trả lời được cái đoạn " Cùng Ê-Đê Bih M'Nông" Thật may là bác kịp thời giải kíu.
Còn bài " Ly cà phê Ban Mê" thì do lười chép nên em đã chôm ở giaidieu.com. Hình như bị sai thì phải, em sẽ sửa lại luôn
Bác là cao thủ nhạc Tây Nguyên nên em muốn hỏi bác cái bài " Hơren lên rẫy" luôn. Bài này có đoạn "Em đi tỉa bắp, hay hái rau rừng. Em nghe chim hót. . . .tiu tìu tìu tìu tìu tiu"

Buôn Ma Thuột là một thành phố trực thuộc tỉnh Đak Lak. Được lên thành phố nhờ mùa cà phê được giá năm 95-96 gì đấy, còn bây giờ thì híc híc. Theo em biết thì cái tên Đak Lak thực ra là Đắc Lắc. Vì là Tây Nguyên nên mọi người đọc lệch đi (theo nguồn tin không chính thức). Khi nói đến Đak Lac, lũ bạn em tưởng tượng ngay đến cảnh như trong phim "Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên", nhà cách nhà mấy ngọn đồi, mấy con dao quăng. Chính truyêng hình Việt Nam mà đưa tin về BMT cũng thường chỉ nói đến những buôn làng người Ê đê chứ không cho tẹo hình ảnh nào về thành phố cả.
Nghe bác nói núi ChưM'Nga em lại nghĩ bác là thổ địa ở BMT đấy. Trong đó còn có ngọn thác rất đẹp mang tên Đray Sáp, dịch nghĩa là thác trong sương (Đray: thác; Sap: Sương mù)
Còn từ Đa của bác thì em không rõ nghĩa lắm, chỉ xin bổ xung thêm thác Đa Nhim (thuỷ điện)
Bác quả là cao thủ, em xin ngưỡng mộ lại bác

Hơ hơ! Em lại gặp cao nhân rồi. Nhưng không biết nói nhiều, em vào đề luôn.
Thực ra đoạn "Tôi như con thú hoang" thì em cũng tự ý đổi thành " hoang" ấy chứ. Bài hát này nghe rất chi là "thảo nguyên" nên mình để "hoang" nghe "hoang" hơn.
Những ý kiến của bác tigerlily em xin tiếp thu và sửa ngay tắp lự. Ngay ở bài "Giấc mơ TraPi" ấy, về kiểm duyệt lại sổ bài hát thấy ngay "ChaPi" cảm ơn bác nhiều( bình phương).Còn trong bài "Đi tìm lời ru thần mặt trời", em hỏi mãi mà không ai trả lời được cái đoạn " Cùng Ê-Đê Bih M'Nông" Thật may là bác kịp thời giải kíu.
Còn bài " Ly cà phê Ban Mê" thì do lười chép nên em đã chôm ở giaidieu.com. Hình như bị sai thì phải, em sẽ sửa lại luôn
Bác là cao thủ nhạc Tây Nguyên nên em muốn hỏi bác cái bài " Hơren lên rẫy" luôn. Bài này có đoạn "Em đi tỉa bắp, hay hái rau rừng. Em nghe chim hót. . . .tiu tìu tìu tìu tìu tiu"

Buôn Ma Thuột là một thành phố trực thuộc tỉnh Đak Lak. Được lên thành phố nhờ mùa cà phê được giá năm 95-96 gì đấy, còn bây giờ thì híc híc. Theo em biết thì cái tên Đak Lak thực ra là Đắc Lắc. Vì là Tây Nguyên nên mọi người đọc lệch đi (theo nguồn tin không chính thức). Khi nói đến Đak Lac, lũ bạn em tưởng tượng ngay đến cảnh như trong phim "Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên", nhà cách nhà mấy ngọn đồi, mấy con dao quăng. Chính truyêng hình Việt Nam mà đưa tin về BMT cũng thường chỉ nói đến những buôn làng người Ê đê chứ không cho tẹo hình ảnh nào về thành phố cả.
Nghe bác nói núi ChưM'Nga em lại nghĩ bác là thổ địa ở BMT đấy. Trong đó còn có ngọn thác rất đẹp mang tên Đray Sáp, dịch nghĩa là thác trong sương (Đray: thác; Sap: Sương mù)
Còn từ Đa của bác thì em không rõ nghĩa lắm, chỉ xin bổ xung thêm thác Đa Nhim (thuỷ điện)
Bác quả là cao thủ, em xin ngưỡng mộ lại bác

ồ Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên á tớ thích film í kinh khủng khiếp luôn
Trời ơi bao giờ thì đài TH chiếu lại film í nhỉ ?
Còn bài hát về Tây Nguyên ( nói kô thì các bác lại bảo mình lạc đề híc ) thì bài Đôi mắt Plâyku hay nhỉ các bác nhỉ..... : Đôi mắt plâyku biển hồ đầyyyyyyyyyy . Bài í đội gì trong Thế Kỷ Âm Nhạc hát hay nhỉ bác madking nhỉ
Ohhhhhhhhh mãi mới để ý, bài Em là hoa Pơ lang hihii bài tủ của mẹ tớ
Có phải là anh cũng đã quên em
Cô gái nhỏ thương anh nhiều biết mấy...

ồ Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên á tớ thích film í kinh khủng khiếp luôn
Trời ơi bao giờ thì đài TH chiếu lại film í nhỉ ?
Còn bài hát về Tây Nguyên ( nói kô thì các bác lại bảo mình lạc đề híc ) thì bài Đôi mắt Plâyku hay nhỉ các bác nhỉ..... : Đôi mắt plâyku biển hồ đầyyyyyyyyyy . Bài í đội gì trong Thế Kỷ Âm Nhạc hát hay nhỉ bác madking nhỉ
Ohhhhhhhhh mãi mới để ý, bài Em là hoa Pơ lang hihii bài tủ của mẹ tớ
Có phải là anh cũng đã quên em
Cô gái nhỏ thương anh nhiều biết mấy...

Bóng cây Kơnia​

Nhạc Phan Huỳnh Điểu
Lời thơ Ngọc Anh 1971
Trình bày: Rơ Chăm Pheng
Buổi sáng em làm rẫy
thấy bóng cây Kơnia,
bóng ngả che ngực em,
về nhớ anh không ngủ.
Buổi chiều mẹ lên rẫy
thấy bóng cây Kơnia,
bóng tròn che lưng mẹ,
về nhớ anh, mẹ khóc..
Em hỏi cây Kơnia:
Gió mây thổi về đâu?
Em hỏi cây Kơnia:
Gó mây thổi về đâu?
Về phương mặt trời mọc.
Mẹ hỏi cây Kơnia:
Rễ cây uống nước đâu?
Uống nước nguồn miền Bắc!
Con giun sống nhớ đất,
Chim phí sống nhớ rừng,
Em và mẹ nhớ anh,
Uống nước nguồn miền Bắc.
Như bóng cây Kơnia,
Như gió cây Kơnia,
Như bóng cây Kơnia,
Như gió cây Kơnia.
Ơ.....
Như bóng cây Kơnia,
Như gió cây Kơnia.
Được tigerlily sửa chữa / chuyển vào 19:26 ngày 03/06/2004

Bóng cây Kơnia​

Nhạc Phan Huỳnh Điểu
Lời thơ Ngọc Anh 1971
Trình bày: Rơ Chăm Pheng
Buổi sáng em làm rẫy
thấy bóng cây Kơnia,
bóng ngả che ngực em,
về nhớ anh không ngủ.
Buổi chiều mẹ lên rẫy
thấy bóng cây Kơnia,
bóng tròn che lưng mẹ,
về nhớ anh, mẹ khóc..
Em hỏi cây Kơnia:
Gió mây thổi về đâu?
Em hỏi cây Kơnia:
Gó mây thổi về đâu?
Về phương mặt trời mọc.
Mẹ hỏi cây Kơnia:
Rễ cây uống nước đâu?
Uống nước nguồn miền Bắc!
Con giun sống nhớ đất,
Chim phí sống nhớ rừng,
Em và mẹ nhớ anh,
Uống nước nguồn miền Bắc.
Như bóng cây Kơnia,
Như gió cây Kơnia,
Như bóng cây Kơnia,
Như gió cây Kơnia.
Ơ.....
Như bóng cây Kơnia,
Như gió cây Kơnia.
Được tigerlily sửa chữa / chuyển vào 19:26 ngày 03/06/2004

Rừng xanh vang tiếng Talư​

Phương Nam 1968
Trình bày: ??? (VOV)

Đàn theo ta đi theo con suối con khe, qua nương rẫy qua bao nhiêu rừng,
Đàn theo ta đi đánh Mỹ đêm ngày
Giữa rừng xanh dậy muôn câu ca.
Ta đi trong nắng cháy
Ta đi trong mưa rừng
Đàn vẫn bên mình
Khi sao thưa trên núi,
Khi con nai kêu mồi
mà vẫn trên đường
Dù đạn bom lấp đường lấp lối,
ra chiến trường ta vượt thác ghềnh
đàn vẫn theo ta tải gạo nuôi quân
trong gian khó, đàn với ta hát tính tang tình
gọi ánh trăng lên dập dìu bên suối
Đàn ơi, giữa núi rừng Vân Kiều,
nắng sớm mưa chiều, vẫn cùng ta xây chiến thắng.
Người đi qua đây bên con suối con khe,
mà có biết quê hương Vân Kiều diệt quân xâm lăng khắp núi khắp sông
Gió rừng xanh nổi lên nơi nơi
Con chông tre ta cắm
Vây xung quanh buôn làng
Đạn súng sẵn sàng
Quân xâm lăng Mỹ tới,
Quê hương đây sẽ thành mồ chôn quân thù.
Người Vân Kiều tấm lòng trong trắng,
Như cánh hoa xinh đẹp giữa rừng
Bão tố cây rung mà lòng không lay
Trong gian khó vẫn lớn lên như khóm măng rừng
Giữ đất buôn làng, giữ bầu trời xanh.
Người ơi, đây mảnh đất anh hùng
vang tiếng Talu giữa rừng xanh bao la
Đàn theo ta đi qua con suối con khe,
qua nương rẫy qua bao nhiêu rừng.
Đàn theo ta đi đánh Mỹ đêm ngày.
Giữa rừng xanh xây muôn câu ca.
Ai say sưa diệt Mỹ, ai ra đi diệt nguỵ ở đất quê này
Khi đi qua có nhớ, Đây quê hương Vân Kiều rộn vang tiếng đàn.
Tình tính tình em dồn chân bước, ra chiến trường xuôi ngược khắp rừng
Đạn súng tren vai vượt ngàn, em đi.
Trong gian khó, nào sá chi, quyết bước trên đường,
giải phóng quê hương đổ về tiền tuyến
Đàn ơi theo mỗi bước chân, ta dệt tình quê hương.

lys

Được tigerlily sửa chữa / chuyển vào 19:32 ngày 03/06/2004