Mơ??i các bạn, chúng ta cu??ng học tiếng Séc

Bài 9 : CHIA ĐỘNG TỪ THỜI QUÁ KHỨ
Chúng ta thành lập thời quá khứ từ INFINITIV ( động từ nguyên thể ) như sau : chúng ta bỏ đuôi - T và thêm đuôi - L , - LA , -LI , - LO .
Já jsem..............L , LA
Ty jsi...................L , LA
On......................L ( M )
Ona ....................LA ( F ) -LO ( N )
My jsme.................LI
Vy jste.....................LI , L , LA
Oni..........................LI
Ví dụ :
Teď jsem ve m>st> .
Včera JSEM BYL ve m>st>.
Dnes je hezké počasí.
Včera BYLO HEZKÉ počasí.
Vidíme hezký obraz.
Včera JSME VIDsLI hezký obraz.
Pavel teď píše dopis.
Dnes ráno Pavel NAPSAL dopis.
PTítomný čas : Thời hiện tại
Já čekám
Ty čekáš
On čeká
Ona čeká
My čekáme
Vy čekáte
Oni čekají
Minulý čas : Thời quá khứ
Já jsem čekal ( M )
Já jsem čekala ( F )
Ty jsi čekal ( M )
Ty jsi čekala ( F )
On čekal ( M )
Ona čekala ( F )
čekalo ( N )
My jsme čekali
Vy jste čekali
Vy jste čekal ( M )
Vy jste čekala ( F )
Oni čekali
Mẫu INFINITIV đuợc chuyển sang thời quá khứ :
Oekat - Já JSEM OEKAL
D>lat - Já JSEM DsLAL
Vid>t - Já JSEM VIDsL
Myslet - Já JSEM MYSLEL
Mluvit - Já JSEM MLUVIL
Cho*** - Já JSEM CHODIL
Opakovat - Já JSEM OPAKOVAL
Studovat - Já JSEM STUDOVAL
VÝJIMKY ( trường hợp đặc biệt )
Vstát - Já JSEM VSTAL
Znát - Já JSEM ZNAL
Dát - Já JSEM DAL
Ptát se - Já JSEM SE PTAL
Být - Já JSEM BYL
Pít - Já JSEM PIL
Mít - Já JSEM MsL
Jít - Já JSEM ŠEL ( M ) ŠLA ( F ) ŠLO ( N )
My JSME ŠLI , Vy JSTE ŠLI , ŠEL ( M ) ŠLA ( F )
Oni ŠLI
Chtít - Já JSEM CHTsL
Jíst - Já JSEM JEDL
Moct - Já JSEM MOHL
~íct - Já JSEM ~EKL
Các bạn làm bài tập sau :
Mẫu :
Oekat : Já jsem............ v pokoji . Já jsem čekal v pokoji.
---------------------------------------------------------------------------------------

1. Mluvit : Já jsem..............česky.
2. Slyšet : Já jsem................ rádio
3. Opakovat : já jsem............... tu v>tu ješt> jednou.
4. Odpovídat : My jsme..................pomalu
5. Dívat se : Ty jsi......................na ten obraz.
6. Mít : Vy jste................hlad.
7. Ptát se : On................. , kolik je hodin.
8. Dostat : Ona............. dopis z Vietnamu.
9. Jít : Oni .............. na poštu.

có sót đuôi gì kô nhỉ ? Zapomenout ,pTehlídnout .. atd?
số nhiều giống cái fạm vi không xác đinh đuôi LY chua được đề cập nhỉ !
Được b4ul8 sửa chữa / chuyển vào 10:31 ngày 04/11/2004

Bạn b4ul8 ơi , mình biết như thế , cảm ơn bạn đã sửa chữa . Nhưng mình đi từ dễ đến khó , để mọi người dễ hiểu hơn , phải không bạn. Giúp mình với nhé . Có gì sai hoăc thiếu trong bài , giúp mình sửa nhé.

Bài 10 : Chia động từ thời quá khứ ( tiếp )
Já JSEM byl = Byl JSEM
Ty JSI BYL = Byl JSI
On BYL = Byl
Ona Byla = Byla
My JSME byli = Byl JSME
Vy JSTE byli = Byli JSTE
Oni byli = Byli
Các bạn chú ý , khi chia động từ thời quá khứ thì các động từ : JSEM , JSI , JSME , JSTE luôn luôn nằm ở vị trí thứ 2 trong câu .
Ví dụ :
Já JSEM čekal
Oekal JSEM
Včera večer JSME čekali v pokoji
Co JSTE d>lal ?
Ty JSI mluvil moc rychle.
Já JSEM se učil česky.
Učil JSEM se česky .
Brali JSME si pTíbor.
My JSME si brali pTíbor.
Khi muốn chia động từ phủ định thời quá khứ , chúng ta thêm từ NE vào trước động từ .
Ví dụ :
Já jsem slyšel . Tôi đã nghe thấy .
Já jsem NESLYŠEL . Tôi đã không nghe thấy .
Slyšel Jsem . Tôi đã nghe thấy .
NESLYŠEL jsem . tôi đã không nghe thấy.
My jsme se ptali. Chúng tôi đã hỏi.
My jsme SE NEPTALI . Chúng tôi đã không hỏi.
Ptali jsme se . Chúng tôi đã hỏi.
NEPTALI jsme se . Chúng tôi đã không hỏi .
Các bạn làm bài tập sau :
Hãy điền : JSEM , JSI , JSME , JSTE .
---------------------------------------------------------------------------------------
1. My....................byli doma.
2. Ty....................zavTel okno.
3. Já....................opravil tu chybu.
4. Minh..................se učil.
5. Vy......................se podívali na ulici.
6. Ona.................neslyšela rádio.
7. Já....................nedostal polévku.
8. Pavel a Hung ....................pod>kovali.
9. Včera................. bylo hezké počasí.
10. Vy.................. cht>la jit na poštu.

Mình xin bổ xung một chút nhé ;
với động từ fàn thân (se,si+ Sloveso) thì động từ Být cũng có biến đổi khi mà đi cùng nhau .Tức là "jsem se "="sem" và tương tự ! Karel hãy post thêm nhiều bài nữa nhé ! Cám ơn bạn !

Bài 11 : CVIONÉ VsTY ( NHỮNG CÂU TẬP )
PTi vyučování nejdTíve čteme známý text : trong buổi học trước hết chúng tôi đọc bài học đã quen ( bài học cũ ) AKUZATIV - GIỐNG ĐỰC BẤT ĐỘNG VẬT )
Večer opakuju ( i ) známou lekci. Buổi tối tôi nhăc lại bài học quen ( bài học cũ ) - ( AKUZATIV - GIỐNG CÁI )
Ten hoch je můj známý . ( cách 1 - NOMINATIV - GIỐNG ĐỰC ) . chàng trai này là người quen của tôi .
Je ta dívka vaše známá ? ( cách 1 - NOMINATIV - GIỐNG CÁI ) . Cô gái này là người quen cúa anh à ?
Vid>l jsem vaši známou včera ve m>st> : Hôm qua tôi nhìn thấy người quen của anh trong thành phố . ( Động từ chia thời quá khứ , đại từ và tính từ chia theo cách 4 ( AKUZATIV - giống cái ) , danh từ ?M>sto chuyển sang cách 6 ( LOKÁL )
--------------------------------------------------------------------------------------
Jdu p>šky. tôi đi bộ
Jedu autobusem : tôi đi bằng ô tô buyt.
Ten muž jde pomalu. người đàn ông nay đi chậm ( đi bộ )
Ten vlak jede rychle . tàu hoả này đi nhanh
Kam JDETE ? JDU na poštu. Kam JEDETE ? JEDU do Prahy.
Các bạn chú ý : đây là hai động từ ĐI : JDU : tôi đi bộ
và JEDU : tôi đi ( bằng phương tiện nào đó ...) . Chúng ta cần chú ý vào cách chia hai động từ này ở thời hiện tại và thời quá khứ như sau :
TEZ - PsŠKY ( BÂY GIỜ - ĐI BỘ )
Já JDU , Ty JDEŠ , ON ( ONA ) JDE , My JDEME , Vy JDETE , Oni JDOU.
TEZ - VLAKEM , AUTOBUSEM ( BÂY GIỜ - bằng tầu hoả , ô tô buýt )
Já JEDU , Ty JEDEŠ , On ( Ona ) JEDE , My JEDEME , Vy JEDETE , Oni JEDOU .
VOERA - PsŠKY ( HÔM QUA - ĐI BỘ )
ŠEL jsem , ŠEL jsi , ŠEL , ŠLA , ŠLO , ŠLI JSME , ŠLI JSTE , ŠLI.
VOERA - VLAKEM , AUTOBUSEM ( HÔM QUA - bằng tâu hoả , ô tô buýt )
JEL jsem , JEL jsi , JEL , JELA , JELO , JELI jsme , JELI jste , JELI .

BÀI 12 : chia động từ thời tương lai trong tiếng Séc
Muốn chia động từ thời tương lai , trước hết chúng ta xem xét động từ BÝT được chia ở thời tương lai như thế nào :
Dnes JE pond>lí : ngày hôm nay là thứ hai : thời hiện tại
Zítra BUDE úterý : ngày mai sẽ là thứ ba : thời tương lai
Teď JSEM ve škole : bây giờ tôi đang ở trường : thời hiện tại
Ođpolene BUDU doma : buổi chiều tôi sẽ ở nhà : thời tương lai
Minh a Hai JSOU dnes doma : Minh và Hải hôm nay ở nhà : thời hiện tại .
V ned>li BUDOU v Praze : chủ nhật họ sẽ ở Praha : thời tương lai .
Động từ BÝT được chia ở Thời hiện tại và tương lai như sau :
P~ÍTOMNÝ OAS ( hiện tại ) - BUDOUCÍ OAS ( tương lai )
Já JSEM - Já BUDU
Ty JSI - Ty BUDEŠ
On JE - On BUDE
Ona JE - Ona BUDE
My JSME - My BUDEME
Vy JSTE - Vy BUDETE
Oni JSOU - Oni BUDOU
Trong tiếng Séc động từ được chia ra làm hai loại , Đó là : động từ hoàn thành thể ( DOKONAVÉ SLOVESO ) , và động từ chưa hoàn thành thể ( NEDOKONAVÉ SLOVESO )
Ở động từ chưa hoàn thành thể , thi động từ được chia ở tất cả các thời ( quá khứ , hiện tại và tương lai )
Ví dụ : infinitiv : KUPOVAT : mua
Minulý čas ( quá khứ ) : KUPOVAL JSEM
PTítomný čas ( hiện tại ) : KUPUJU ( I )
Budoucí čas ( tương lai ) : BUDU KUPOVAT
Ở động từ hoàn thành thể , thì động từ chỉ được chia ở các thời : quá khứ và tương lai.
Ví dụ : infinitiv : KOUPIT : mua
Minulý čas : KOUPIL JSEM
Budoucí čas : KOUPÍM
Động từ chưa hoàn thành ( nd ) , động từ hoàn thành ( dk ), trong từ điển đã được đánh dấu , các bạn học và nhớ .
Khi chia động từ chưa hoàn thành thể sang thời tương lai , chúng ta chia động từ BÝT sang thời tương lai , sau đó chúng ta cộng thêm INFINITIV vào .
Ví dụ :
Večer BUDU PSÁT dopis : buổi tối tôi sẽ viết thư
Náš učitel BUDE VYSVsTLOVAT tu v>tu : thầy giáo của chúng tôi sẽ giải thích câu này.
Za chvíli BUDEME POSLOUCHAT rádio : sau một lúc nữa chúng tôi sẽ nghe đài .
Vy NEBUDETE MLUVIT rychle : các anh ( anh , chị ) sẽ không nói nhanh .
Ty SE BUDEŠ DÍVAT na tabuli. : bạn sẽ nhìn lên bảng
NEBUDEME SE PTÁT : chúng tôi sẽ không hỏi.

Tiếp theo cua bài động từ thời tương lai
Các bạn chú ý : hai dộng từ JÍT và JET được chia ở thời tương lai như sau :
JÍT : JÁ PŮJDU , TY PŮJDEŠ , ON (ONA ) PŮJDE , MY PŮJDEME , VY PŮJDETE , ONI PŮJDOU .
JET : JÁ POJEDU , TY POJEDEŠ , ON (ONA ) POJEDE , MY POJEDẸME , VY POJEDETE , ONI POJEDOU .
Dokonavé sloveso :
Napsal jsem dopis = Už jsem skončil
PTečetl jsem knihu = Už jsem skončil hoăc Už znám tu knihu
Koupil jsem pero = Mám nové pero
Nedokonavé sloveso :
Psal jsem dopis .
Oetl jsem knihu .
Kupoval jsem pero.
Nedokonavé sloveso chỉ giải thích một hành động nào đó , nhưng không chỉ rõ hành động này đã kết thúc hay chưa kết thúc.
Dokonavé sloveso biểu thị hành động đã kết thúc hay sẽ kết thúc về sau .
Nedokonavé sloveso có nghĩa là hành động thường sảy ra , lập đi lập lại.
Dokonavé sloveso có nghĩa là hành động chỉ sảy ra một lần.
Khi một hành động đã kết thúc và sau đó bắt đầu hành động thứ hai thi chúng ta phải sử dụng DOKONAVÉ SLOVESO để biểu thị hành động thứ nhất đã kết thúc.
Các bạn làm bài tập sau :
Mẫu :
Musíme mluvit jen česky. Budeme mluvit jen česky
---------------------------------------------------------------------------------------
1. Chceš poslouchat to rádio ?
2. Já nemůžu mluvit česky.
3. V ned>li můžeme vstávat pozd>.
4. Minh nesmí pít kávu.
5. Musíte asi deset minut počkat.
6. Smíš jet do Prahy ?
7. Nemusíte si brát tu knihu.
8. Pavel chce jít na poštu
9. Musím se rychle obléknout .
10. Nesmíme ud>lat žádnou chybu.
Hãy chuyển sang thời tương lai / DOKONAVÉ SLOVESO /
Mẫu :
Včera jsem pTečetl tenhle text . Zítra ........... tuhle knihu .
Zítra pTečtu tuhle knihu.
---------------------------------------------------------------------------------------
1. Včera jsem si koupil aktovku . Zítra .............. mýdlo a pastu.
2. Včera jsme začali číst šestou lekci. PTíští týden............číst osmou lekci.
3. Minulý týden jsem poslal dopis do Vietnamu . Zítra ............dopis domů.
4. Pavel si včera vzal do školy nové pero. Zítra si Pavel................. tenhle lístek.
5. Tamten pán včera Tekl, že tahle budova je nádraží. Ta úTednice zítra ............, jaké je spojení do Prahy.

BÀI 13 : SỐ NHIỀU CÁCH 1 ( NOMINATIV PLURÁL ) CÓ SỐ ĐẾM TỪ 2 ĐẾN 4
Napsal jsem jeden dopis ( số ít cách 1 )
Minh napsal tTi dopisy ( số nhiều cách 1 )
Já jsem Vietnamec
My jsme Vietnamci
Koupil jsem jeden lístek
Koupili jsme dva lístky
Pavel je Oech
Pavel a Jan jsou Oeši
Na stole leží jedna kniha
Na stole leží dv> knihy.
Cách biến đổi danh từ số ít cách 1 ( NOMINATIV SINGULÁR ) sang số nhiều cách 1 ( NOMINATIV PLURÁL )
Danh từ có tận cùng là A sang cách 1 số nhiều ta bỏ A và thêm vào Y
Kniha - Knihy
Dívka - Dívky
Danh từ có tận cùng là O sang cách 1 số nhiều ta bỏ O và thêm vào A
M>sto - M>sta
zavazadlo - zavazadla
Danh từ có tận cùng là E sang cách 1 số nhiểu ta giữ nguyên là E
Ulice - Ulice
Židle - židle
Nástupišt> - Nástupušt>
Danh từ có tận cùng là Í sang cách 1 số nhiều ta giữ nguyên - Í
Nádraží - Nádraží
Poschodí - Poschodí
Danh từ động vật giống đực sang cách 1 số nhiều ta cộng thêm vào tận cùng - I
Student - Studenti
Muž - Muži
Danh từ giống đực bất động vật có tận cùng là phụ âm cứng sang cách 1 số nhiều ta cộng thêm vào tận cung - Y
Dopis - Dopisy
Balík - Balíky
Danh từ giống đực bất động vật có tận cùng là phụ âm mềm sang cách 1 số nhiều ta cộng thêm vào tận cùng - E
Pokoj - Pokoje
TalíT - TalíTe
Danh từ giống cái có tận cùng là phụ âm sang cách 1 số nhiều ta cộng thêm - E hoăc - I
SkTí^ - SkTín>
Postel - Postele
Odpov>ď - Odpov>di
Noc - Noci
CHÚ Ý : Một số danh từ có cách đổi đặc biệt
Giống đực động vật :
Danh từ có tận cùng - H , sang cách 1 số nhiều đổi thanh -ZI
Soudruh - Soudruzi
Danh từ có tận cùng CH - đổi thành ŠI
Oech - OEŠI
danh từ có tận cùng K - đổi thành CI
ÚTedník - ÚTedníci
danh từ có tận cùng R - đổi thành ~I
Profesor - ProfesoTi
danh từ có tận cùng là - TEL - đổi thành TELÉ
Učitel - Učitelé
Danh từ có -Ů- ở giữa phụ âm - ta bỏ Ů và thêm -O-
Stůl - Stoly
Dům - Domy
Nůž - Nože
Danh từ có E trước phụ âm tận cùng , ta bỏ E
Lístek - lístky
Hrnek - hrnky
Kartáček - kartáčky
Vietnamec - Vietnamci
Cizinec - Cizinci
Den - dny
Týden - Týdny
Những danh từ phải nhớ :
PTítel - PTátelé
Olov>k - Lidi
Dít> - D>ti

Bài 14 Cách 4 ( AKUZATIV )
Câu hỏi của cách 1 : KDO JE TO ?
Câu hỏi của cách 4 : KOHO VIDÍTE , ZNÁTE , HLEDÁTE....?
---------------------------------------------------------------------------------------
To je český učitel . ( N )
Máme českého učitele. ( A )
První student nalevo se jmenuje Hai . ( N )
Vidíte prvního studenta nalevo ? ( A )
Milan je můj kamarád. ( N )
Znáš mého kamaráda Milana ? ( A )
Tvůj sóued tady není. ( N )
Já hledám tvého souseda . ( A )
Její otec žije ve Vietnamu. ( N )
Vy neznáte jejího otce. ( A )
Náš listonoš má doporučený dopis.
Zdravíme našeho listonoše. ( A )
Tohle je váš bratr ?
Já jsem ješt> nevid>l vašeho bratra. ( A )
Kde je ten hoch ?
Vid>l jste toho hocha ? ( A )
Tenhle student není Oech.
Hledal jste tohohle studenta ? ( A )
Jak se jmenuje tamten d>lník ?
Já jsem se díval na tamtoho d>lníka. ( A )
Jeden úTedník prodává lístky .
V pokladn> vidíme jednoho úTedníka. ( A )
---------------------------------------------------------------------------------------
TEN ( cách 1 ) - TOHO ( cách 4 )
TENHLE ( cách 1 ) - TOHOHLE ( cách 4 )
TAMTEN ( cách 1 ) - TAMTOHO ( cách 4 )
---------------------------------------------------------------------------------------Những từ có dạng như : KNIHA , ULICE , STUDENT , MUŽ , OESKÝ UOITEL , MŮJ KAMARÁD , TEN HOCH ......Là ở dạng NOMINATIV ( cách 1 )
Những từ có dạng như : KNIHU , ULICI , STUDENTA , OESKÉHO UOITELE , MÉHO KAMARÁDA , TOHO HOCHA.....là ở dạng AKUZATIV ( cách 4 )
-------------------------------------------------------------------------------------
Câu hỏi dùng trong cách 1 : KDO ? / dùng cho người /
Co ? / dùng cho đồ vật /
Câu hỏi dùng trong cách 4 : KOHO ? / dùng cho người /
Co ? / dùng cho đồ vật /
---------------------------------------------------------------------------------------
Qui tắc khi chuyển sang cách 4 , giống đực động vật :
Danh từ : Tận cùng là phụ âm cứng , ta cộng thêm A vào tận cùng
Tận cùng là phụ âm mềm , ta cộng thêm E vào tận cùng.
TÍNH TỪ : -Ý sang cách 4 - ÉHO
- Í sang cách 4 - ÍHO
MŮJ - MÉHO
TVŮJ - TVÉHO
JEJÍ - JEJÍHO
NÁŠ - NAŠEHO
VÁŠ - VAŠEHO
TENHLE - TOHOHLE
TAMTEN - TAMTOHO
JEDEN - JEDNOHO