Mơ??i các bạn, chúng ta cu??ng học tiếng Séc

BÀI 15 : TÍNH TỪ SỐ NHIỀU CÁCH 1 VÀ CÁCH 4
* SINGULÁR ( SỐ ÍT ) ----- PLURÁL ( SỐ NHIỀU )
Ve škole je jeden nový profesor ------ Ve škole jsou dva noví profesoTi.
Máme nového profosora. ------ Máme nové profesory.
Na nám>stí je nový dům. ------ Na nám>stí jsou nové domy.
PTečetl jsem jedno nové slovo -------- PTečetl jsem dv> nová slova.
V Praze je nová nemocnice. ------- V Praze jsou nové nemocnice.
ADJEKTIVUM ( TÍNH TỪ )
Khi chuyển tính từ giống đực động vật sang số nhiều cách 1 , ta đổi đuôi - Ý thành -Í
Giống đực bất động vật sang số nhiều cách 1 , ta đổi đuôi - Ý thành - É
Giống trung sang cách 1 số nhiều , ta đổi đuôi - É thành đuôi - Á
Giống cái sang cách 1 số nhiều , ta đỏi đuôi - Á thành - É.
--------------------------------------------------------------------------------------
Khi chuyển tính từ giống đục động vật sang số nhiều cách 4 , ta đổi đuôi Ý thành - É
Giống đực bất động vật sang cách 4 số nhiều , ta đổi đuôi - Ý thành - É
Giống trung sang cách 4 số nhiều , ta đổi đuôi - É thành - É
Giống cái sang cách 4 số nhiều , ta đổi đuôi - Á thành -É
* Một số tính từ có cách đổi khác :
Pavel je VELKÝ ----------- Pavel a Jan jsou VELCI
NsKTERÝ student ješt> nerozumí ---------- NsKTE~Í studenti ješt> nerozum>jí .
Já jsem VIETNAMSKÝ d>lník -------- My jsme VIETNAMŠTÍ d>lnící.
Mákulinum životné :
- KÝ --------- CÍ
- RÝ--------- ~Í
- SKÝ --------- ŠTÍ
* Tính từ ở số nhiều có tận cùng - Í , - É , - Á , những tận cùng này chúng ta dùng khi viết . Còn khi nói người SÉC luôn dùng một tận cùng " Ý " cho cả 3 giống / maskulinum , neutrum , femininum /, giống như tính từ MASKULINUM ở số ít . Ví dụ : MLADÝ HOŠI , STARÝ DsLNÍCI , NOVÝ DOMY , TsŽKÝ ZAVAZADLA , MODRÝ OBÁLKY.

BÀI 16 : ĐẠI TỪ SỞ HỮU CÁCH 1 VÀ CÁCH 4 SỐ NHIỀU
SINGULÁR ( số ít ) ----------- PLURÁL ( số nhiều )
MŮJ bratr je zem>d>lec ----------- MOJI bratTi jsou zem>d>lci
Znáte MÉHO bratra ? -------- Znáte MOJE bratry ?
To je MŮJ dopis. -------- To jsou MOJE dopisy
Na stole leží MOJE pero. ------- Na stole leží dv> MOJE pera
Na fotografii je MOJE sestra. ------- Na fotografii jsou MOJE sestry
Je to TVŮJ kamarád ? ------- Jsou to TVOJI kamarádi ?
Já neznám TVÉHO kamaráda . ------ Já neznám TVOJE kamarády
TVŮJ ručník je v umývárn>. -------- TVOJE ručníky jsou v umývárn>.
To není TVOJE zavazadlo. -------- To nejsou TVOJE zavazadla.
To je TVOJE obálka . -------- To jsou TVOJE obálky.
NÁŠ profesor je Oech. ------ NAŠI profesoTi jsou Oeši.
Hledáte NAŠEHO profesora ? -------- Hledáte NAŠE profesory ?
Tady visí NÁŠ klíč . -------- Tady visí NAŠE klíče
NAŠE místo je vepTedu napravo ------- NAŠE místa jsou vepTedu napravo
Tohle je NAŠE učebnice --------- Tohle jsou NAŠE učebnice.
Kde je VÁŠ kamarád ? -------- Kde jsou VAŠI kamarádi ?
Vid>l jsem VAŠEHO kamaráda ------- Vid>l jsem VAŠE kamarády.
Tady je VÁŠ lístek. -------- Tady jsou VAŠE lístky
Co d>lá VAŠE sestra ? -------- Co d>lají VAŠE sestry ?
Cách biến đổi đại từ sở hữu sang số nhiều cách 1 và cách 4
Giống đực động vật :
MŮJ ( Cách 1 số ít ) ---- MOJI ( Cách 1 số nhiều ) ----- MÉHO ( Cách 4 số ít ) -------- MOJE (Cách 4 số nhiều )
TVŮJ ----- TVOJI --------- TVÉHO -------- TVOJE
NÁŠ ------- NAŠI --------- NAŠEHO ------- NAŠE
VÁŠ----------VAŠI ------------VAŠEHO -------- VAŠE
Giống đực bất động vất :
MŮJ --------- MOJE --------- MŮJ --------- MOJE
TVŮJ ---------- TVOJE --------- TVŮJ -------- TVOJE
NÁŠ ----------- NAŠE ----------NÁŠ ---------- NAŠE
VÁŠ ------------ VAŠE ---------- VÁŠ ---------- VAŠE
Giống trung :
MOJE --------- MOJE --------- MOJE --------- MOJE
TVOJE ------- TVOJE --------- TVOJE --------- TVOJE
NAŠE --------- NAŠE --------- NAŠE ---------- NAŠE
VAŠE ---------- VAŠE --------- VAŠE ----------- VAŠE
Giống cái :
MOJE -------- MOJE ---------- MOJI --------- MOJE
TVOJE --------- TVOJE ---------- TVOJI ---------- TVOJE
NAŠE ---------- NAŠE --------- NAŠI --------- NAŠE
VAŠE ---------- VAŠE --------- VAŠI ----------- VAŠE

ĐẠI TỪ CHỈ ĐỊNH CÁCH 1 VÀ CÁCH 4 SỐ NHIỀU
SINGULÁR -------------- PLURÁL
TEN pán je cizinec ---------- TI páni jsou cizinci
Znáte TOHO pána ? ---------- Znáte TY pány ?
TEN hotel je moderní --------- TY hotely jsou moderní
Jak se jmenuje TO m>sto ? -------- Jak se jmenujou TA m>sta ?
Kde je TA kniha ? -------- Kde jsou TY knihy ?
Cách biến đổi đại từ chỉ định sang cách 1 và cách 4 số nhiều
Giống đực động vật :
TEN ( cách 1 số ít ) -------- TI ( cách 1 số nhiều ) ------- TOHO ( cách 4 số ít ) --------- TY ( cách 4 số nhiều )
Giống đực bất động vật :
TEN ------------ TY ------------ TEN ----------- TY
Giống trung :
TO --------------- TA---------------TO ------------- TA
Giống cái :
TA -------------- TY ----------------TU --------------- TY
Các bạn chú ý :
Khi nói người Tiệp luôn luôn dùng đại từ chỉ định số nhiều TY cho tất cả 3 giống ( MAKULINUM , NEUTRUM , FEMININUM ) CỦA DANH TỪ. Ví dụ : TY STUDENTI , TY STUDENTY , TY HOTELY , TY MsSTA , TY KNIHY.

CVIONÉ VsTY
Ráno se oblékám . Večer se svlékám . ------- buổi sáng tôi mặc quần áo . Buổi tối tôi cởi quần áo .
Oblékám si košili . Svlékám si košili . -------- Tôi mặc áo sơ mi . Tôi cởi áo sơ mi .
Oblékám si sako . Svlékám si sako . ------ Tôi mặc áo com lê . Tôi cởi áo com lê.
Oblékám si kabát . Svlékám si kabát . -------- Tôi mặc áo khoác . Tôi cởi áo khoác .
Bẻu si svetr = Oblékám si svetr . -------- Tôi mặc áo len.
Vzal jsem si Plášť = Oblékl jsem si plášť . ------ Tôi đã măc áo khoác .
Co má Milan na sob> ? Milan mặc gì trên người ?
Milan má na sob> bílou košili , šedé kalhoty a modrý svetr . ----- Milan mặc sơ mi trắng , quần ghi và áo len xanh nước biển .
Co jste m>l včera na sob> ? Hôm qua anh mặc gì trên người ?
Včera jsem m>l na sob> kalhoty a sako . Hôm qua tôi mặc quần và áo com lê.
V zim> nosíme svetr , čepici , šálu a rukavice . ------ Mùa đông chúng ta mặc áo len , mũ , khăn và gang tay.
Když je teplo , nosíme košili a kalhoty . -------- Khi trời nóng , chúng ta mặc quần và áo sơ mi.

Já žehlím kalhoty ---- Tôi là cái quần. ---- Oí jsou ty kalhoty ? Cái quần này của ai ? -------- Tyhle jsou moje a tamty jsou jeho . -------- Cái này là của tôi và cái kia là của anh ấy .
Ta káva je teplá . -------- Cốc cà phê này nóng
Ten čaj je studený . -------- Cốc nước chè này nguội.
V umývárn> je teplá a studená voda . ----- trong phòng tắm có nước nóng và nước lạnh.
Tenhle svetr je silný , ale tamten je slabý . Cái áo len này dày , nhưng cái kia mỏng .
Minh je silný , ale Hai je slabý .------- Minh khoẻ , nhưng Hải thì yếu.
Ta st>na napravo je silná , ale ta nalevo je slabá . ------- Bức tường bên phải thì dày , nhưng bức tường bên trái thì mỏng.
PRO KOHO je ten dopis ? ---- Bức thư này cho ai ?
Ten dopis je pro mého pTítele. ------ Bức thư này cho người bạn thân của tôi.
PRO KOHO jsi koupil tu kravatu ? ----- Bạn mua cái ca vat này cho ai ?
Tu kravatu jsem koupil pro Data ----- Tôi đã mua cái ca vat này cho Đạt.
PRO KOHO jsou ty noviny ? ------- Những tờ báo này cho ai ?
Jsou pro naši profesorku . ------- Những tờ báo này cho bà giáo sư của chúng ta.

BÀI 17 : ĐẠI TỪ NHÂN XƯNG , CÁCH 4 ( AKUZATIV )
Pozdravil jsem Ts ? --------- Ano , pozdravil jsi Ms.
Hledal jsi Ms ? --------- Ne , nehledal jsem Ts .
Znáš toho pána ? --------- Ano , znám HO
Vzal jste si sešit ? -------- Ano , vzal jsem si HO.
Znáte tohle m>sto ? --------- Ne , nezám HO.
Oetla jsi tuhle knihu ? --------- Ano , četla jsem JI.
Potkali vás Pavel a Minh ? ------- Ano, potkali NÁS .
Vid>li jste nás ve m>st> ? -------- Ne , nevid>li jsme VÁS.
Nấpl jsi ty dopisy ? -------- Ano , napsal jsem JE
ĐẠI TỪ NHÂN XƯNG ĐI SAU GIỚI TỪ CÁCH 4
PRO KOHO jsou ty noviny ? ------ Ty noviny jsou PRO Ms.
Oekáš NA Ms ? ---------- Ano , čekám NA TEBE.
Je tahle kniha PRO Milana ?-------- Ano , je PRO NsJ.
Podíval jste se NA tento obraz ? --------- Ne, nepodíval jsem se NA NsJ.
Počká Minh NA to auto ? --------- Ano , počká NA NsJ.
Vzpomínáte NA sestru ? ------- Ano , vzpomínám NA NI.
Je tenhle balík PRO VÁS ? ------- Ne , ten bohužel není PRO NÁS.
Počkáte NA NÁS ? -------- Ano , počkáme NA VÁS.
Díváte se Na hodinky ? -------- Ne , nedívám se NA Ns .
CÁCH BIẾN ĐỔI ĐẠI TỪ NHÂN XƯNG SANG CÁCH 4
KDO ( CÁCH 1 ) ------- KOHO ( CÁCH 4 ) -------- PRO KOHO , NA KOHO ( GIỚI TỪ + CÁCH 4 )
JÁ ----------- Ms ------------- Ms
TY ----------- Ts ------------- TEBE
ON / m , n /---- HO ------------ NsJ
ONA ----------- JI -------------- NI
MY ------------ NÁS ----------- NÁS
VY -------------- VÁS ------------ VÁS
ONI ------------ JE ------------ Ns
Các bạn chú ý :
Hledáte Ms ? ---------- ne , TEBE nehledám . Hledám Milana.
Minh a já jsme včera byli ve m>st>. Vid>l jsi NÁS ? ------ JEHO jsem vid>l , ale TEBE ne.
Khi chúng ta muốn nhấn mạnh thì đổi Ts thành TEBE và HO thành JEHO.

CVIONÉ VsTY
1Kčs = jedna KORUNA = 100 haléTů
Jedna koruna
Dv> koruny
TTi koruny
OtyTi koruny
P>t korun
Deset korun
Dvacet korun
Sto korun
Kolik to stojí ? ------- Cái này giá bao nhiêu ?
To stojí šestnáct korun. ------ Cái này giá 16 korun.

Kolik stojí ta kniha ? -------- Quyển sách này giá bao nhiêu ?
Ta kniha stojí sedm korun . ------- Quyển sách này giá 7 korun.
Kolik stojí ten kabát ? --------- Cái áo khoác này giá bao nhiêu ?
Ten kabát stojí dv>st> padesát korun . ------ Cái áo khoác này giá 250 korun.
Patnáct dvacet = Patnáct korun a dvacet haléTů . ---- 15 korun và 50 ha le.
Jdu do obchodu . V obchod> prodavají potraviny. = Jdu do obchodu , kde prodávají potraviny . -------- Tôi di vào của hàng . Ở trong của hàng họ bán thực phẩm = Tôi đi vào của hàng , ở đó họ bán thực phẩm .
Tady je pokoj číslo 15 . V pokoji číslo 15 bydlí Dat = Tady je pokoj , kde bydlí Dat . ------- Đây là phòng số 15 . Đat sống ở trong phòng số 15 = Đây là phòng , mà Đạt ở .

BÀI 18 : IMPERATIV ( THỂ SAI KHIẾN )
Khi chúng ta ra lệnh , sai khiến hay yêu cầu ai điều gì thi ta dùng thể sai khiến.
VÍ DU :
Já mluvím vietnamský . Pavel Tíká : NEMLUV vietnámký ! MLUV český ! - Tôi nói tiếng việt nam . Pavel nói : Bạn không được nói tiếng việt nam , bạn hãy nói tiếng séc.
Píšu pomalu. Můj pTítel Tíká : PIŠ rychle ! nemám čas. ---Tôi viết chậm . Ban tôi nói : Mày hãy viết nhanh lên , tao không có thời gian .
Náš profesor vysv>tluje jednu v>tu a Tíká : DÍVEJTE SE na tabuli ! ------- Giáo sư của chúng tôi giải thích một câu và ông ấy nói : Các anh hãy nhìn lên bảng !
V pokoj je moc teplo. Minh Tíká : Prosím t> , OTEV~I to okno ! ------ Trong phòng rất nóng. Minh nói : Bạn làm ơn , hãy mở của sổ ra !
Když náš profesor pTichází do tTídy , my vstáváme . Profesor Tíká : SEDNsTE SI ! My si tedy sedáme . ------ Khi giáo sư của chúng tôi đi vào lớp , chúng tôi đứng dậy . Giáo sư nói : Các anh ngồi xuống ! chúng tôi lúc đó mới ngồi .
MLUV , PIŠ , DIVEJTE SE , OTEV~I , SEDNsTE SI ´= IMPERATIV
CÁCH BIẾN ĐỔI ĐỘNG TỪ ( INFINITIV ) SANG THỂ SAI KHIẾN ( IMPERATIV )
Thể sai khiến được thành lập từ động từ ở ngôi thứ ba số nhiều , bằng cách vứt đi tận cùng - OU hoặc - Í . Khi đó chữ cuối cùng còn lại của động từ ( ở ngôi thứ ba số nhiều ) là một phụ âm ( souhlaska ) , ta lập nên thể sai khiến theo mẫu A . Khi mà chữ cuối cùng còn lại là hai hay nhiều phụ âm , ta lập nên thể sai khiến theo mẫu B .
MẪU A
INFINITIV ----------- ONI ------------IMPERATIV
OPAKOVAT --------OPAKUJ -OU -------OPAKUJ ( TY ) ! , OPAKUJTE ! ( VY )
NAUOIT SE ------- NAUO - Í SE ------- NAUO SE ! , NAUOTE SE !
BRÁT SI --------- BER -OU SI -------- BER SI ! , BERTE SI !
PROHLÍŽET SI ------ PROHLÍŽEJ - Í SI --------PROHLÍŽEJ SI ! , PROHLÍŽEJTE SI !
MLUVIT ------- MLUV - Í ---------- MLUV ! ----------- MLUVTE !
NASTUPOVAT ------ NASTUPUJ - OU ------- NASTUPUJ ! ----- NASTUPUJTE !
Jedna souhlaska ----- -OU , - Í ------ 0 ------ -TE
MẪU B
INFINITIV ------------ ONI -------------- IMPERATIV
~ÍCT --------- ~EKN - OU ---------- ~EKNI ( TY ) , ~EKNsTE (VY )
OÍST --------- OT -OU --------- OTI ------------- OTsTE
VZÍT SI --------- VEZM - OU -------- VEZMI SI ------- VEZMsTE SI
VYSVsTLIT --------- VYSVsTL -Í ---------- VYSVsTLI ----------- VYSVsLETE
ZAV~ÍT --------- ZAV~ -OU --------- ZAV~I ---------- ZAV~ETE
ZAOÍT ---------- ZAON - OU --------- ZAONI -------- ZAONsTE
SEDNOUT SI --------- SEDN - OU SI --------- SEDNI SI -------- SEDNsTE SI
JÍT ---------- JD - OU ---------- JDI ----------- JDsTE
dv> souhlásky ------ -OU , -Í -------------- I ------------ sTE
POZOR : CHÚ Ý
INFINITIV --------- ONI ---------- IMPERATIV
DsLAT ---------- DsLAJÍ -------- DsLEJI ( TY ) !--------- DsLEJTE ! ( VY )
PODÍVAT SE -------- PODÍVAJÍ SE ---------- PODÍVEJ SE !---------- PODÍVEJTE SE !
POOKAT --------- POOKAJÍ ----------POOKEJ !------------ POOKEJTE !
-AJÍ ( ONI ) --------------- EJ ! ( TY ) ---------------- EJTE ! ( VY )

TIẾP THEO CỦA BÀI 18 ( THỂ SAI KHIẾN -- IMPERATIV )
Có một số động từ có dạng đặc biệt ở thể sai khiến :
JET ----- JEZ ! ------- JEZTE !
P~IJET ------ P~IJEZ ! ------ P~IJEZTE !
VSTAT --------- VSTA? ------- VSTA?TE
PSÁT -------- PIŠ ------------ PIŠTE
KOUPIT -------- KUP ---------- KUPTE
NASTOUPIT ------- NASTUP ------- NASTUPTE
BÝT --------- BUZ --------- BUZTE
MÍT ---------- MsJ ---------- MsJTE
JÍST --------- JEZ --------- JEZTE
ODPOVsDsT --------- ODPOVsZ --------- ODPOVsZTE
STÁT --------- STŮJ ----------- STŮJTE
P~IJÍT ---------- P~IJZ ------------- P~IJZTE
các bạn chú ý :
Už je dvanáct hodin . Jdi do jídelny na ob>d ! ------- đã 12 giờ rồi . Bạn hãy đi vào nhà ăn , ăn cơm trưa !
Když jste nemocný , jd>te domů ! --------- Nếu anh bị ốm , anh hãy đi về nhà !
Pojď sem ! ------ bạn hãy lại đây !
Pojďte sem do pokoje ! -------- Các anh hãy đi vào phòng đi !
PTijď sem dnes večer ! ---------- Mày hãy đến đây hôm nay vào buổi tối nhé !
Zítra pTijďte do školy v dev>t hodin ! Ngày mai các anh đi đến trường vào lúc 9 giờ nhé !
JÍT -------- JDI ! --------- JDsTE ! ----------> [ TAM , PRYO : ĐI KHỎI ]
---------- POJZ -------- POJZTE ---------> [ SEM : --- TEZ : NGAY BÂY GIỜ ]
P~IJÍT --------- P~IJZ --------- P~IJZTE ---------> [ SEM -------- POTOM : SAU ĐÓ ]
Thể sai khiến của động từ chua hoàn thành thể ( nedokonavé sloveso ) có nghĩa là : thường xuyên , mãi mãi , lặp đi lặp lại . Thể sai khiến của động từ hoàn thành thể ( dokonavé sloveso ) thì có nghĩa là : có một lần một , trong một hoàn cảnh nhất định .
Trong dạng nghi vấn người ta thường chỉ dùng thể sai khiến của NEDOKONAVÉ SLOVESO .
CHÚ Ý
JDI do jídelny ! ------------ NECHOZ do jídelny !
POJZ sem ------------------ NECHOZ sem !
P~IJZ zítra ! ----------------- ZÍtra NECHOZ !
JEZ do Prahy ! ------------- NEJEZDI do Prahy !