Mỗi ngày một câu tục ngữ, thành ngữ, ca dao ...

Hơ hơ bác home nói thì không sai, nhưng đâu có chứng minh được câu hỡi cô tát nước bên đàng [...] là ca dao chứ không phải của Bàng Bá Lân ạ ?

Ba Que Xỏ Lá​

Trong thời Pháp thuộc, có một bọn người chuyên tổ chức những "trò chơi có thưởng". Trò chơi của bọn họ gồm một cái que và ba chiếc lá. Mỗi lá có đính một chiếc vòng nhỏ ở cuống. Người chơi cầm cái que nhỏ xỏ vào ba vòng này. Mỗi người chỉ được xỏ một lần. Người nào xỏ vào được một lúc cả ba lá và nhấc được chúng lên thì được lĩnh thưởng. Ai xỏ trật, tức xỏ không vào lá nào hoặc chỉ vào một trong ba lá, sẽ mất toi số tiền đặt cược[1].
Cũng liên quan tới trò chơi này, có người kể lại cách thức chơi của bọn chủ trò có khác chút ít. Chúng thường dùng ba que nhỏ, trong đó chỉ có một que xỏ vào chiếc lá rồi chìa cho mọi người xem. Chúng tuyên bố rằng nếu ai rút trúng que có chiếc lá khi chúng nắm tay lại thì người đó trúng thưởng. Ngược lại, người chơi sẽ mất số tiền đặt cược [1] trước. Dù chơi theo cách thức nào đi nữa, thì bọn chủ trò vẫn có nhiều mưu mẹo, khiến cho người chơi bao giờ cũng thua cuộc. Vì thế, người ta mới gọi bọn chủ trò là bọn "ba que xỏ lá" với hàm ý là bọn bịp bợm, lừa đảo, dối trá. Từ cách thức chơi thứ nhất, nhiều người cho rằng hình thức ban đầu của "ba que xỏ lá" là "xỏ lá ba que"[2].
Sở dĩ có sự thay đổi này là do việc đọc chệch cho thuận miệng, dễ đọc, dễ nhớ.
Thành ngữ "ba que xỏ lá" dần dần được mở rộng phạm vi xử dụng. Nó được dùng để chỉ tất cả những hạng người lừa lọc, bịp bợm, đểu cáng.
Trong quá trình xử dụng, thành ngữ "ba que xỏ lá", được tách thành hai vế "ba que", "xỏ lá". Các bộ phận được tách ra này đã gia nhập vào vốn từ vựng tiếng Việt. Về ý nghĩa, các từ "ba que", "xỏ lá" được dùng tương tự như thành ngữ "ba que xỏ lá". So sánh:
- bọn ba que
- bọn xỏ lá
- bọn ba que xỏ lá

Nguồn: Mỹ Xuyên

Ba Que Xỏ Lá​

Trong thời Pháp thuộc, có một bọn người chuyên tổ chức những "trò chơi có thưởng". Trò chơi của bọn họ gồm một cái que và ba chiếc lá. Mỗi lá có đính một chiếc vòng nhỏ ở cuống. Người chơi cầm cái que nhỏ xỏ vào ba vòng này. Mỗi người chỉ được xỏ một lần. Người nào xỏ vào được một lúc cả ba lá và nhấc được chúng lên thì được lĩnh thưởng. Ai xỏ trật, tức xỏ không vào lá nào hoặc chỉ vào một trong ba lá, sẽ mất toi số tiền đặt cược[1].
Cũng liên quan tới trò chơi này, có người kể lại cách thức chơi của bọn chủ trò có khác chút ít. Chúng thường dùng ba que nhỏ, trong đó chỉ có một que xỏ vào chiếc lá rồi chìa cho mọi người xem. Chúng tuyên bố rằng nếu ai rút trúng que có chiếc lá khi chúng nắm tay lại thì người đó trúng thưởng. Ngược lại, người chơi sẽ mất số tiền đặt cược [1] trước. Dù chơi theo cách thức nào đi nữa, thì bọn chủ trò vẫn có nhiều mưu mẹo, khiến cho người chơi bao giờ cũng thua cuộc. Vì thế, người ta mới gọi bọn chủ trò là bọn "ba que xỏ lá" với hàm ý là bọn bịp bợm, lừa đảo, dối trá. Từ cách thức chơi thứ nhất, nhiều người cho rằng hình thức ban đầu của "ba que xỏ lá" là "xỏ lá ba que"[2].
Sở dĩ có sự thay đổi này là do việc đọc chệch cho thuận miệng, dễ đọc, dễ nhớ.
Thành ngữ "ba que xỏ lá" dần dần được mở rộng phạm vi xử dụng. Nó được dùng để chỉ tất cả những hạng người lừa lọc, bịp bợm, đểu cáng.
Trong quá trình xử dụng, thành ngữ "ba que xỏ lá", được tách thành hai vế "ba que", "xỏ lá". Các bộ phận được tách ra này đã gia nhập vào vốn từ vựng tiếng Việt. Về ý nghĩa, các từ "ba que", "xỏ lá" được dùng tương tự như thành ngữ "ba que xỏ lá". So sánh:
- bọn ba que
- bọn xỏ lá
- bọn ba que xỏ lá

Nguồn: Mỹ Xuyên

Có bác này biết câu này ở đâu không giúp em với:
Duyên vẫn chửa nhô đầu dọc
Phận liễu sao đà phẩy nét ngang

Có bác này biết câu này ở đâu không giúp em với:
Duyên vẫn chửa nhô đầu dọc
Phận liễu sao đà phẩy nét ngang

Hồ Xuân Hương​

Chửa Hoang​

Cả nể cho nên hóa dở dang,
Nỗi niềm có thấy hỡi chăng chàng?
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao đành nẩy nét ngang
Cái nghĩa trăm năm chàng nhớ chửa?
Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
Quản bao miệng thế lời chênh lệch,
Không có nhưng mà có mới ngoan.

Hồ Xuân Hương​

Chửa Hoang​

Cả nể cho nên hóa dở dang,
Nỗi niềm có thấy hỡi chăng chàng?
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao đành nẩy nét ngang
Cái nghĩa trăm năm chàng nhớ chửa?
Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
Quản bao miệng thế lời chênh lệch,
Không có nhưng mà có mới ngoan.

Đây là hai câu dùng kỹ thuật chiết tự để thể hiện ý cô gái chưa có chồng mà có thai. Tuy nhiên trong khi chiết tự có dùng đến hiện tượng đồng âm.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc
Chữ thiên nối thêm nét dọc cho nhô lên khỏi nét ngang trên sẽ thành chữ phu có nghĩa là chồng
Phận liễu sao đà nảy nét ngang
Chữ liễu trong phận liễu vốn là để chỉ cây liễu, chữ này đồng âm với chữ liễu nghĩa là xong, hết. Chữ liễu thứ hai này thêm một nét ngang ở ngang lưng sẽ thành chữ tử nghĩa là đứa con.
Ngoài ra câu cuối trong bài thơ
Không có nhưng mà có mới ngoan
Là lấy từ câu ca dao
Không chồng mà chửa mới ngoan
Có chồng mà chửa thế gian sự thường
Bài thơ này mỉa mai cay đắng quá, không biết có phải là của nữ sĩ Hồ Xuân Hương như truyền tụng hay không, có điều khi đọc lại thấy buồn cho thân phận người phụ nữ

Đây là hai câu dùng kỹ thuật chiết tự để thể hiện ý cô gái chưa có chồng mà có thai. Tuy nhiên trong khi chiết tự có dùng đến hiện tượng đồng âm.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc
Chữ thiên nối thêm nét dọc cho nhô lên khỏi nét ngang trên sẽ thành chữ phu có nghĩa là chồng
Phận liễu sao đà nảy nét ngang
Chữ liễu trong phận liễu vốn là để chỉ cây liễu, chữ này đồng âm với chữ liễu nghĩa là xong, hết. Chữ liễu thứ hai này thêm một nét ngang ở ngang lưng sẽ thành chữ tử nghĩa là đứa con.
Ngoài ra câu cuối trong bài thơ
Không có nhưng mà có mới ngoan
Là lấy từ câu ca dao
Không chồng mà chửa mới ngoan
Có chồng mà chửa thế gian sự thường
Bài thơ này mỉa mai cay đắng quá, không biết có phải là của nữ sĩ Hồ Xuân Hương như truyền tụng hay không, có điều khi đọc lại thấy buồn cho thân phận người phụ nữ

Hôm qua tát nước đầu đình,
Bỏ quên cái áo trên cành hoa sen
Em được thì cho anh xin,
Hay là em để làm tin trong nhà?
Áo anh sứt chỉ đường tà,
Vợ anh chửa có, mẹ già chửa khâu.
Áo anh sứt chỉ đã lâu,
Mai mượn cô ấy về khâu cho cùng.
Khâu rồi anh sẽ trả công,
Đến lúc lấy chồng anh sẽ giúp cho:
Giúp em một thúng xôi vò,
Một con lợn béo, một vò rượu tZm.
Giúp cho đôi chiếu em nằm,
Đôi chZn em đắp, đôi trằm em đeo.
Giúp cho quan tám tiền cheo,
Quan nZm tiền cưới, lại đèo buồng cau.