Mỗi ngày một câu tục ngữ, thành ngữ, ca dao ...

Một "khảo dị" là
Gái đoạn tang, chim ra ràng (hay giàng ), gà mái ghẹ.

Thợ may ăn giẻ, thợ vẽ ăn hồ, thợ bồ ăn than, thợ hàn ăn thiếc.
Làm hàng săng, chết bó chiếu​

Rẻ mua chơi;đắt nghỉ ngơi đồng tiền.

* Ca dao phản ánh lịch sử: Ca dao lịch sử không phản ánh hiện tượng lịch sử trong quá trình diễn biến của nó, mà chỉ nhắc đến sự kiện lịch sử để nói lên thái độ, quan điểm nhân dân.
* Phản ánh nếp sống, phong tục, tập quán truyền thống; phản ánh đời sống tình cảm nhân dân; phản ánh đời sống xã hội cũ. Ngoài ra, ca dao còn:
* Chứa đựng tiếng cười trào phúng
+Ca dao lao động: là phần lời cốt lõi của dân ca lao động. Những bài ca lao động tồn tại như là một bộ phận của quá trình lao động.
+Ca dao ru con: Hát ru có từ lâu đời và rất phổ biến, lời hát ru phần nhiều là những câu ca dao có sẵn.
+# Ca dao nghi lễ, phong tục: Trong nhiều bài ca tế thần, các yếu tố trữ tình cũng có mặt, cùng với yếu tố hiện thực, chúng biểu hiện sức mạnh của đời sống hiện thực trong các hình thức sinh hoạt tôn giáo trong nhân dân.
+Ca dao trào phúng, bông đùa
+Ca dao chữ tình:
--------------

Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi "
theo tôi đây là 2 câu ca dao thuộc thể loại chữ tình
Tôi nhớ ngày xưa thời học cấp 2 thầy giáo tôi nói rằng : "đây là câu ca dao miêu tả cảnh lao động ("tát nước") ..... . Nhưng thực chất chỉ là miêu tả cảnh "tát nước " chứ không phải miêu tả hình ảnh lao động nào cả .Thử xét kỹ trong văn cảnh thì thấy đây chỉ là nỗi lòng của chàng trai mà thôi . Chàng trai thầm trách móc cô gái sao nỡ vô tình , chẳng có chút nào lãng mạn cả . Ánh trăng vàng đẹp đến dường kia cô còn nỡ múc hắt nó đi , nữa là còn thằng tôi đang đứng bên cạnh .

tôi nhớ home_nguoikechuyen cũng viết câu này của Nguyễn Du cũng là xuất phát từ ca dao . Theo tôi 2 câu này là của Nguyễn Du được nghe bác Nguyễn Huy Hoàng nói chuyện )
'''' Vầng trăng ai xẻ làm đôi
nửa in gối chiếc nửa soi dặp trường"
hướng 1 - chứng tỏ đây là do Nguyễn Du viết
Hai câu này miêu tả sự cô đơn nhớ nhung Kim Trọng của nàng Kiều . Vầng trăng xẻ đôi thực chất đó chỉ là cách mượn hình ảnh của Nguyễn Du . Các bạn thử tưởng tượng khi hai đôi tình nhân sống cùng nhau tay kề má ấp, đắp chung 1 chăn , gối cùng 1 gối và khi người kia ra đi thì chỉ còn 1 người ở lại 1 mình 1 gối . Đầu của tràng Kim trọng được ví như vầng trăng vậy . Nửa in trên gối chiếc là vết lõm khi gối đầu của Kim Trọng còn in dấu dưới gối, vẫn còn ấm áp hơi người (đó là theo Kiều) . Còn nửa đang ở "dặm trường" .
còn hướng 2 thiếu cơ sở hơn là nghĩa bóng : vầng trăng chia ra thành 2 nửa , 1 nửa đêm chui vào giường Kiều rồi in hình lên gối chiếc , còn 1 nửa thì theo gót chân Kim Trọng --> nghĩa rất thường không tả nổi cảnh nhớ thương của Kiều
-----------
Cũng có 1 bạn trong 1 bài viết có nói rằng : đặt tên cho bài ca dao
" Rủ nhau xuống bể tìm cua
Đem về nấu quả me chua trên rừng
Em ơi chua ngọt đã từng
Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau "
Đây hoàn toàn không phải ca dao đây là 4 câu thơ của Á Nam Trần Tuấn Khải trích trong quyển 1 "Duyên nợ phù sinh " (trang 33) soạn năm 1921 .
Ông có nhiều bài rất giống ca dao xin cũng liệt kê 1 phần ra đây :
bài :
" Anh đi anh nhớ quê nhà .....
nhớ canh rau muống.
. .. hôm nao "
cũng là của ông . Ông cũng có 1 số câu phong dao :
Óc anh như mảnh gương trong
có lau thì sáng bỏ lâu thì mờ
nước đời như thể nứoc cờ
khéo suy thì được mà khờ thì thua"
câu này như câu châm ngôn
hay là " tan sương thiếp dậy thổi cơm
Chàng ơi mang đó ra đơm cánh đồng
Đói no có vợ có chồng
Hơn ai đệm bọc chăn ***g một thân "
(duyên nợ phù sinh 2 (1922) trang 36
Hay trong tập "với sơn hà " (1936)
trang 24 : "gió đưa ngọn gió lên trời
Em về đằng ấy biết đời nào sang ?
Vì thu cho lá cây vàng
Vì em em để đoạn tràng cho ai !"
trang 32 : Tiếc thay cái cánh hoa kia
Ngày xuân chưa tới đã xòe nhị ra
để cho **** lại ong qua
Lần mò châm chọc , cho hoa chóng tàn
...............
Đừng khi tỉnh lại thì da điểm mồi "
trang 34 "già mà không biết lo thân
như hoa đã hết ngày xuân còn cười
lỡ khi **** lả ong lơi
tránh sao khỏi lạc vào nơi phong trần
-----------------------------------
Bà con thông cảm hôm nay nói hơi lan man mới ghé vào tofic đọc 1 lèo 25 trang thấy trang đầu mãi từ ...............2004 có vài nhời chẳng biết góp ý bài nào trước bài nào sau nên nói 1 chung chung tất vậy . Ca dao đồng nghĩa với sự phổ biến ,mà đã được phổ biến thì sẽ có tình trạng "tam sao thất bản" mỗi người 1 ý . Hiểu theo ý nào cũng đựoc miễn là giải thích có lý là chấp nhận được rồi . Đó cũng là tính "quần chúng" , toàn thể trong ca dao .Nên bà con cứ thoải mái đưa ra ý kiến của mình để mọi người xem xét .
hết nhời ........... phù

Không chồng mà chửa mới ngoan
Có chồng mà chửa thế gian sự thường
Bài thơ này mỉa mai cay đắng quá, không biết có phải là của nữ sĩ Hồ Xuân Hương như truyền tụng hay không, có điều khi đọc lại thấy buồn cho thân phận người phụ nữ
[/quote]
Thì là đúng của Hồ Xuân Hương rồi .Còn có bài
Cảnh Làm lẽ
Kẻ đắp chăn bông, kẻ lạnh lùng,
Chém cha cái kiếp lấy chồng chung!
Năm thì mười họa, nên chăng chớ,
Một tháng đôi lần, có cũng không ...
Cố đấm ăn xôi, xôi lại hỏng,
Cầm bằng làm mướn, mướn không công.
Thân này ví biết dường này nhỉ,
Thà trước thôi đành ở vậy xong
hay như
+Vịnh cái quạt 1,2
+Đánh Đu
+Dệt Vải
+Ốc Nhồi
............... Nói chung viết thơ như HXH mà có câu

''''Không chồng mà chửa mới ngoan
Có chồng mà chửa thế gian sự thường"
thì quá bình thường . Bình thường đến nỗi các cô gái ngày nay nhiều cô "ngoan quá" đi mất .
Thế mới biết bà Hồ Xuân Hương bênh phụ nữ VN quá đáng .để đến bay giờ cô nào cũng muốn chơi "trội" cả , cũng chẳng có ai để ý có cần thêm phẩy phét vào chữ Thiên với Liễu làm gì . Có ai thắc mắc chắc các cô ấy chu mõm lên mà bảo "tiền nhân dạy thế" mà tiền nhân của các cô lại là HXH thì đến lúc chúng ta cũng phải bótay.cằm rồi .
thôi chết hình như lạc đề . Đang nói về ca dao tục ngữ cơ mà sao cô bé Hạ Vị (chẳng thích gọi là cơn mưa mùa Hạ, gọi theo làng Hạ Vị của anh Sài trong "Thời xa vắng " của Đại tá không biết đùa LL ) lại nhắc đến HXH nhỉ .

"Đắt xắt ra miếng" nghĩa là gì các bác nhể?

Hôm vừa rồi thầy giáo cũng đưa ra câu ca dao này để chúng tôi tranh luân. Tôi cũng đưa ra ý kiến gần như bạn. Đại để là tôi cho rằng, cô gái hơi hờ hững, vô tình với tình cảm của chàng trai.
Nhưng vị giáo sư không đồng ý, mà ý kiến của thầy cũng giống như thầy giáo của bạn.
Chán!

Theo tôi câu ThN "đắt xắt ra miếng" có thể giải thích thế này . Ngày xưa khi vật giá leo thang . Đồ ăn đắt đỏ nên phải xắt ra thành các miếng nhỏ để dễ bán.
Còn ý nghĩa của nó nói lên giá trị của sản phẩm là rất đắt đỏ , không rẻ

Không giải thích như vậy được, giải thích như vậy là...ẩu.
Trước tiên để hiểu nghĩa thì phải thuộc cả câu đã. câu thành ngữ đầy đủ là Đắt nhưng xắt ra miếng. Cái quan trọng của câu nằm ở chữ nhưng kia.
Các bà nội trợ khi đi chợ thường có tâm lý mua thứ (thực phẩm) rẻ. Những thứ thực phẩm rẻ tiền thì thường là mớ cá vụn, mớ tép vụn, phần bạc nhạc của miếng thịt, cùng lắm là một dúm thịt ba chỉ. Nếu được mớ tôm cá nhỉnh con thì có thể nó đã gần ươn...rõ ràng, những mớ như thế thì chỉ hợp với món nấu thập cẩm om dưa, kho khế. khi bày ra đĩa hẳn nó chẳng thành miếng thành khúc nào cả. những con cá tí ti, những miếng thịt bèo nhèo thì không có chỗ để dặt dao. Có những bà nội trợ sành ăn hơn, tất nhiên nhiều tiền hơn thì chơi miếng thịt vai, làm cả con cá tướng. Tính theo cân thì hẳn nhiên là loại sau đắt nhiều so với loại trước. Nhưng khi chế biến, người ta có thể dán, quay, nướng và bày lên mâm thành khúc thành miếng, nom ngon hơn hẳn đám cá vụn, mớ thịt bèo nhèo.
Đắt Nhưng Xắt Ra Miếng nghĩa là như vậy. Có những thành ngữ khác như Tiền Nào Của Nấy; Lợn Cả Cá Lớn...cũng phản ánh khuynh hướng ngữ nghĩa như vậy.

Các cậu về kiểm tra kiến thức của mình xem sao? Coi chừng bình ẩu.
Không chồng mà chửa mới ngoan
Có chồng mà chửa thế gian chuyện thường
Là một câu ca dao mà các cụ nhà ta khi xưa sáng tác ra để mỉa mai đàn bà con gái chửa hoang.
Được levant57 sửa chữa / chuyển vào 16:27 ngày 11/04/2006