Mỗi ngày một lỗi chính tả.

Tùy nghĩa.
Nếu có ý nói là giá vàng tự một mình nó LEO thì là LEO.
Nếu có ý nói là có ai đó/tổ chức nào đó/institution nào đó NEO giữ giá vàng, giống như cái mỏ neo giữ thuyền ở một nơi ấy, thì gọi là NEO.
Chuyện thực tế giá vàng đc xem là 1 hiện tượng có thể tự leo hay hạ, giữ vai trò chủ động, hay là một thứ kết quả, giữ vai trò bị động, thì là chuyện khác, không thuộc chuyện leo-neo này.

Đang lang thang lại lạc vào cái topic này thấy hay hay. Các pác cho nhà iêm góp vui với!
1. Trong tiếng Việt, thành phần cấu tạo cơ bản của câu như sau: chủ ngữ (CN) đứng trước vị ngữ (VN) đứng sau (nhà iêm mạo muội làm cái công thức): CN/VN.
Câu sau thì sao, mời các pác thử phân tích hộ:
Lưa thưa dưới núi, tiều vài chú
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
(Bà Huyện Thanh Quan - bài qua Đèo Ngang thì phải)
2. Một số câu khó hiểu đến ngứa tai mời các pác phân tích và cho thêm ví dụ để lấy thành tích cho sự khập khiễng trong ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết của tiếng Việt:
- Xay bột trẻ em
- Ngân hàng Nhà nước Đống Đa (không bịa, cái ngân hàng này nằm trên đường Tây Sơn hay NLB gì đó thuộc trục đường Hàng Bột cũ, nhà iêm thấy cách đay 4,5 năm rồi ko biết bi h đã sửa lại chưa).
- Quầy bán thịt trẻ em, quầy bán thịt thương binh, quày bán thịt nhân dân.... (cái này được đề ở các cửa hàng MDQD thời bao cấp)
....
Điều 1:
YÊU TỔ QUỐC, YÊU ĐỒNG BÀO
............................................................
Gửi lúc 19:31, 12/07/08
_______________________________
Vàng1: cấu tạo câu ở tiếng Việt thông thường bao giờ CN đứng trước, VN đứng sau. Nhưng ở hai câu thơ trên lại ngược lại: VN trước, CN sau:
Lưa thưa dưới núi (VN)/ tiều vài chú(CN)
Lác đác bên sông (VN)/ chợ mấy nhà(CN)
Nếu sắp xếp theo đúng trình tự ngữ pháp phải là:
Tiều vài chú lom khom dưới núi
Chợ mấy nhà lác đác bên sông.
Vậy có thể coi đây là một dạng câu đặc biệt trong ngữ pháp tiếng Việt (VN/CN). Nhà em nghĩ đây là cách dùng chữ quá tài tình của tác giả. Có bác nào có ý kiến ko?
Vàng2: ngôn ngữ tiếng Việt đúng là rất phong phú, nhưng theo nhà em, trong ngôn ngữ viết, việc truyền tải thông tin cho đại chúng rất quan trọng, nó được lưu dữ một khoảng thời gian nhất định để cung cấp thông tin cho người đọc (bỏ qua ngôn ngữ nói vì tạm chấp nhận nó chyền tải thông tin tức thì) cái sai này ko thể chấp nhận được. Về phần câu, có hai dạng câu sai.
1. câu sai ngữ pháp.
2. Câu đúng ngữ pháp nhưng dùng sai từ, ko thực tế, ko đúng nghĩa (vô nghĩa).
Những ví dụ trên thuộc dạng sai thứ hai. Nhà em lấy thêm ví dụ về câu sai dạng này nhưng đúng ngữ pháp để hầu các pác:
- Anh bộ đội dít một hơi thuốc làm sáng rực cả một góc trời.
- Cả ngày hôm nay, em ăn mỗi một thìa cơm mà no căng cả bụng.

Đây không phải là một dạng câu đặc biệt nào cả. Chẳng qua chỉ là tác giả sử dụng biện pháp tu từ đảo ngữ, tức là đưa động từ (vị ngữ) lên trước chủ ngữ trong câu. Biện pháp đảo ngữ ngày hay được dùng trong thơ, mục đích chính là để nhấn mạnh yếu tố được đảo lên phía trước. Ví dụ trong câu thơ trên, là muốn nhấn mạnh sự "lưa thưa", "lác đác".
Ví dụ khác : như trong 2 câu thơ sau của HXH cũng dùng biện pháp trên:
"Xiên nganh mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân mây đá mấy hòn".

Tớ thì chẳng thấy có gì là "khó hiểu đến ngứa tai" như bạn cả, và đây cũng không phải là "sự khập khiễng" nào hết.
Mỗi một ngôn ngữ đều gắn liền với văn hóa và cũng đồng thời thể hiện cái văn hóa ấy. Tiếng Việt của chúng ta là một ngôn ngữ khó, phải nói là cực khó mới đúng.Về ngữ pháp, không phải lúc nào cấu trúc cũng tuân theo những quy luật chặt chẽ được, một trong số các nguyên nhân là do Tiếng Việt là ngôn ngữ đơn âm, không biến hình. Câu rất chi là rườm rà thế nên nhiều khi phải "cắt bớt", "rút gọn" hay chính là biện pháp TỈNH LƯỢC.
Người nước ngoài khi đọc mấy câu trên có thể thắc mắc chứ người mình thường thì ai cũng hiểu cả. Ví dụ câu "Ngân hàng nhà nước Đống Đa", ai cũng biết Đống Đa là một quận của HN, nên câu trên ai cũng có thể hiểu là "Ngân hàng nhà nước (thuộc) quận Đống Đa.
Tương tự : Xay bột (cho) trẻ em, quầy bán thị (dành cho, cho) trẻ em, ...
Còn cách nói này thì tớ không biết được gọi là biện pháp gì nữa:
" Câu mãi từ chiều tới giờ mà chẳng được con khỉ nào cả!" (chuyện này chắc ai cũng biết cả nhỉ)
"Ăn bát phở gà những mười ngàn mà chẳng có miếng thịt chó nào cả"
Cũng tương tự, với người Việt thì chả vấn đề gì, còn nếu phải giải thích với người nước ngoài thì ôi thôi, không biết như thế nào! Tại sao đi câu cá mà lại bảo không bắt được con khỉ nào? Tại sao ăn phở gà mà lại đòi có thịt chó??
Hi, tớ yêu tiếng Việt!

Vậy cũng gọi là sắp xếp theo "đúng" trình tự. Trình tự bình thường của người Việt là:
Vài chú tiều lom khom dưới núi
Mấy nhà nhợ lác đác bên sông
Khi sắp xếp lại thế này mới thấy sự không ổn của từ "chợ", bởi vì "nhà chợ" là cái gì thế nhỉ ? Từ đó cho thấy dị bản: "rợ mấy nhà" có lý hơn. Xin nói thêm là 2 câu thơ này cũng chả có gì lạ, tiếng Anh, tiếng Pháp đều là những ngôn ngữ chủ ngữ-vị ngữ nhưng đảo ngữ vẫn thường thấy.

Tại sao "lưa thưa", "lơ thơ", "lác đác"... tiếng Việt mới có ? Tôi có thể nghĩ ra hàng đống từ tiếng Anh, tiếng Pháp để dịch những chữ này.
"Yếu tố tự ổn định" là gì Tran_Thang có thể khai thác thêm được không ? Và chúng hay như thế nào ?
Xay-bột-gạo: ở đây có gì là từ tổng quát đến cụ thể ? Tối nghĩa quá. Tương tự, tại sao ngân hàng-nhà nước-Việt Nam lại là từ cụ thể đến tổng quát. Tối nghĩa không kém.
"Xay bột trẻ em" và"Thịt bò ăn rất ngon" là hai thứ khác xa nhau.
Phân tích rất chi là amateur và lỏng lẻo.

Tôi là người miền Nam, tôi vẫn thường dùng từ dzục, và tôi biết bạn nói linh tinh bởi nó chả dính dáng gì tới VỤT của bạn cả.

Đúng tớ là dân amateur.
Đại khái như chữ "lơ thơ" có vần âm "ơ", vừa gợi hình ảnh...Hehe, còn phải nghiên cứu nữa...
Ngân hàng - nhà nước - Việt nam.
Ngân hàng là danh từ chung , quốc gia nào chẳng có.
Nhà nước cũng khá chung để phân biệt với tư nhân.
Việt nam thì cũng khá cụ thể rồi.
Trong tiếng Việt thì theo GS Xuân Hạo, chấp nhận lược bỏ.
- Xay bột (cho) trẻ em.
- Thịt bò (được) rất ngon.

Đại khái như chữ "lơ thơ" có vần âm "ơ", vừa gợi hình ảnh...Hehe, còn phải nghiên cứu nữa...-->nghiên cứu lại chương trình cấp 2 nhá!
"lơ thơ" là từ tượng hình, một trong những nét độc đáo của tiếng Việt
Ngân hàng nhà nước Đống Đa = Ngân hàng nhà nước (có trụ sở đặt tại quận) Đống Đa . Chứ "nhà nước" không thể thuộc quận được.
- Thịt bò (được) rất ngon--> cái quái gì đây??
Thịt bò rất ngon= Beef is good. Chả thiếu cái gì hết . CŨng như "cơm rất ngon, thịt gà rất ngon ....
-Xay-bột-gạo: ở đây là từ ghép phân loại thôi . "Bột gạo" là từ ghép phân loại, phân biệt với bột ngô, bột khoai, bột sắn . Xay bột gạo ý nói là ở đây chỉ xay gạo thành bột chứ không xay các loại củ, hạt khác .